Vraag nr. 96
van 21 augustus 2002
van mevrouw RIET VAN CLEUVENBERGEN Werkgelegenheid gehandicapten – Stimuli
De minister maakte op 6 september 2001 in Brug-ge bekend dat hij bijna 200.000 euro wou vrijma-ken om de tewerkstelling voor mensen met een handicap te bevorderen. Ook ontving de Brugse VZW Computer Braille Service Club toen 1.115 e u r o. De voorzitter van deze VZW wees de minis-ter op een aantal problemen waarmee blinden en slechtzienden te maken krijgen wanneer ze op zoek zijn naar een job. Ook tijdens een hoorzitting in het Vlaams Parlement werden deze knelpunten opnieuw aangehaald.
Er is een mobiliteitsprobleem : veel bedrijven be-vinden zich in een industriepark, maar daar komt geen openbaar vervoer ; telewerk zou meer gepro-moot moeten worden ; het maximumbedrag dat personen met een handicap mogen verdienen, is te l a a g. Daardoor zouden sommige gehandicapten niet gemotiveerd zijn om actief naar werk te zoe-ken.
1. Gaat het hier om middelen voor tewerkstelling van personen met een handicap (Vlaams Fo n d s ) of voor alle arbeidsgehandicapten ?
2. Welke middelen gingen naar : – BUSO-schoolverlaters – personen met een handicap – VDAB-arbeidsgehandicapten ?
( BU S O : buitengewoon secundair onderwijs ; V DA B : Vlaamse Dienst voor A r b e i d s b e m i d d e-ling en Beroepsopleiding)
3. We l k e, acties werden sinds 6 september 2001 ondernomen om de tewerkstelling voor mensen met een handicap te bevorderen ?
4. Werd het bovenvermelde mobiliteitsprobleem reeds besproken met de collega-ministers ? 5. Werden reeds stappen gedaan om telewerk te
promoten ?
6. Werd een eventuele verhoging van het maxi-mumbedrag dat personen met een handicap mogen verdienen, reeds onderzocht ?
Antwoord
De 200.000 euro waarvan sprake in de vraag waren bestemd voor de uitvoering van het Ve s o c - a c t i e-plan 2001 inzake de bevordering van de werkgele-genheidskansen voor arbeidsgehandicapten ( Vesoc : Vlaams Economisch en Sociaal Overlegcomité – red.).
In dit actieplan, goedgekeurd op de Ve s o c - v e r g a d e-ring van 16 mei 2001, werd geopteerd voor het ter beschikking stellen van eenmalige projectsubsidies ter ondersteuning en versterking van de reguliere en gespecialiseerde trajectbegeleiding en -uitvoe-ring.
De keuze voor deze prioriteiten werd ingegeven door het feit dat in het kader van het Ve s o c - a k-koord van 19 juni 2000 en van het protocol inzake de bevordering van de werkgelegenheid van perso-nen met een handicap, afgesloten op 30 mei 2000 tussen de Vlaamse minister van We l z i j n , G e z o n d-heid en Gelijke Kansen en de Vlaamse minister van Werkgelegenheid en To e r i s m e, reeds de inbed-ding van de ATB-diensten in het lokaal werkgele-genheidsbeleid mogelijk werd gemaakt, e v e n a l s een verhoging van het aantal specifieke trajecten voor arbeidsgehandicapten zonder V l a a m s - Fo n d s-nummer (ATB : arbeidstrajectbegeleiding – red.). De middelen werden dus niet ingezet voor één of andere categorie binnen de kansengroep van per-sonen met een handicap, maar werden gebruikt voor het ontwikkelen van specifieke methodieken op volgende terreinen.
Maatregel 1 : ontwikkelen van concrete methodie-ken en instrumenten, zoals handleidingen, i n h o u-delijke pakketten, geïnformatiseerde systemen en d e r g e l i j k e, voor het optimaliseren van de active-r i n g, i n t a k e, s c active-r e e n i n g, diagnose en oactive-riënteactive-ring van a r b e i d s g e h a n d i c a p t e n . Als actieterreinen werden daarbij in aanmerking genomen :
– optimaliseren van de activering van de doel-groep ;
– optimaliseren van de gegevensverzameling (die via intakegesprekken, screening van gegevens, observatie en dergelijk kan verlopen) ter in-schatting van de afstand tot de arbeidsmarkt. Aandacht dient hierbij zowel naar de persoons-en arbeidsmarktgerelateerde kpersoons-enmerkpersoons-en van a r b e i d s g e h a n d i c a p t e n , als naar de jobprofielen te gaan ;
Maatregel 2 : instrumenten ontwikkelen voor de bevordering van jobcoaching en levenslang leren met het oog op de duurzame tewerkstelling en de loopbaanontwikkeling van de doelgroep. Als actie-terreinen werden daarbij in aanmerking genomen : – methodiekontwikkeling rond
loopbaanontwik-keling en -planning ten behoeve van arbeidsge-h a n d i c a p t e n , zoals instrumenten ten bearbeidsge-hoeve van de monitoring van de doelgroep, het in kaart brengen van ondersteuningsbehoeften, detectie van scharniermomenten in de loopbaan en dergelijke ;
– instrumenten ontwikkelen ter optimalisering van jobcoaching met het oog op jobbehoud, zoals technische bijscholingspakketten, s e n s i b i-lisatie- en vormingspakketten voor de collega-w e r k n e m e r s, instrumenten voor attitudetraining op de werkplek en dergelijke.
De aanvragen moesten passen binnen de opgesom-de actieterreinen en acties, gericht zijn op metho-d i e k o n t w i k k e l i n g, afstemming nastreven met metho-de producten die binnen Trivisi ontwikkeld werden, inspanningen doen om de producten en instrumen-ten vertaalbaar te maken naar andere kansengroe-p e n , en ze moesten een disseminatiestrategie be-vatten ( Trivisi : Baanbrekend ondernemen voor mens, milieu en maatschappij – red.).
Na advies van de administratie We r k g e l e g e n h e i d en een advieswerkgroep met vertegenwoordigers van de sociale partners en experts werden negen projecten gesubsidieerd. Deze projecten zijn zeer d i v e r s. Sommige richten zich op de ontwikkeling van specifieke screenings- of begeleidingsmetho-dieken voor een bepaald segment van de kansen-groep arbeidsgehandicapten, zoals personen met autisme of personen met psychische problemen ; andere projecten richten zich op retentiebeleid : hoe kunnen medewerkers met beperkingen in een kwalitatief hoogstaande job behouden blijven via detailanalyses van de verschillende arbeidsposten ; nog andere projecten combineren jobfinding en jobhunting met specifieke begeleiding van de on-derneming en de werkzoekende arbeidsgehandi-capte ; ook de ontwikkeling van specifieke ICT-t o o l s, van aangepasICT-te assessmenICT-tmeICT-thodieken en dergelijke komt in de goedgekeurde projecten aan bod (ICT : informatie- en communicatietech n o l o g i e – red.).
In de totaliteit van de goedgekeurde projecten werd dus gestreefd naar complementariteit en naar het opvullen van een aantal blinde vlekken in het pakket van instrumenten dat momenteel
voorhan-den is om de tewerkstellingskansen van arbeidsge-handicapten te bevorderen. Daarbij werd uitge-gaan van een brede definitie van het begrip "ar-beidsgehandicapten" : personen met of zonder een V F S I P H - n u m m e r, en/of ten hoogste een diploma BU S O, en/of bij de V DAB ingeschreven staan als beperkt of zeer beperkt arbeidsgeschikt (VFSIPH : Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Pe r s o n e n met een Handicap – red.). Het is door de aard van de projecten (methodiekontwikkeling) niet moge-lijk om aan te geven hoeveel van de middelen nu direct ten goede komen van één van de genoemde categorieën.
Voor concrete resultaten van de projecten is het nog te vroeg : aanvragen konden tot 31 januari 2002 worden ingediend, waarna de advisering nog moest gebeuren. De meeste projecten zijn dan ook momenteel nog in opstartfase.
Naast deze projecten in uitvoering van het Ve s o c -actieplan 2001 inzake de bevordering van de werk-gelegenheidskansen voor arbeidsgehandicapten, werd ondertussen ook het Vesoc-actieplan 2002 "Evenredige arbeidsdeelname en diversiteit" opge-s t a r t . De doelopge-stelling daarvan blijft evenredige ar-b e i d s d e e l n a m e, als volgt gedefinieerd : een geheel van maatregelen en acties, met het oog op het ma-nagen van diversiteit, die (verborgen) drempels op-sporen en wegnemen en aangepaste voorzieningen scheppen om de horizontale en verticale mobiliteit op de arbeidsmarkt van de kansengroepen te be-vorderen en hun voortijdige uitstroom tegen te g a a n , met het oog op hun evenredige en volwaardi-ge deelname aan de publieke en private arbeids-m a r k t , zonder evenwel relevante technisch-instru-mentele functievereisten te verlagen. Dit veronder-stelt een geïntegreerde aanpak, ingebouwd in een positief en inclusief beleid.
In deze geïntegreerde aanpak wordt de specifieke aandacht voor de verschillende kansengroepen onder andere gewaarborgd door de monitoring van de diversiteitsplannen binnen de ondernemingen en instellingen ; er wordt gestreefd naar minstens 37 diversiteitsplannen waarin specifieke aandacht aan de kansengroepen arbeidsgehandicapten wordt besteed. De ondernemingen en instellingen hebben nog de tijd tot 15 oktober om hun aanvraag in te dienen, maar alles wijst erop dat dit aantal zal worden gehaald.
V DAB (2000). Jaarlijks worden in dit kader een 1.000-tal trajecten gefinancierd.
Wat het mobiliteitsprobleem betreft, ook daar wordt naar samenwerking gestreefd om zoveel mo-gelijk maatwerkoplossingen te kunnen aanbieden. Naast de tegemoetkomingen die het Vlaams Fo n d s onder bepaalde voorwaarden biedt in de kosten die personen met een handicap maken voor de ver-plaatsing van en naar het werk, kunnen de diensten voor aangepast vervoer (DAV) in elf regio's vraag-afhankelijk vervoer aanbieden aan personen die vanwege een mobiliteitsbeperking geen gebruik kunnen maken van het reguliere openbaar vervoer, waarbij assistentie kan worden geleverd voor, t i j-dens en na de rit.
