Opening van 'Lewende Geskiedenis'

O P E N I N G v a n , L E W E N D E G E S K I E D E N I S ’

op 7 N o v e m b e r

Sy Edele , dr. P.G. K o o r n h o f , Minister van Nasionale O p v o e d in g , sal o p 7 N o v e m b e r vanjaar die a m p te lik e o p e n i n g van die histo riese st ra a tt o n e e l in die N asionale M useum w aa rn e e m . D aar w o rd reeds drie j a a r la nk gew erk aan die uitstalling, w at m e e r as 4 0 0 vierk an te m e t e r beslaan en ’n voors te llin g is van die leefwyse g e d u r e n d e die eerste tw in tig j a a r van h ie rdie eeu. Die o u ty d s e a p te e k , w at verlede j a a r g e o p e n is, v o r m deel van h ie rdie stra a tt o n e e l. A n d e r “ b esighede" sluit in ’n d a m e s k le r e w in k e l, horlosie- m ak e r , h a a r k a p p e r en algem ene h an d ela ar. V eselglasmode lle van 'n s k o e n m a k e r . ’n grofsm id en sestien a n d e r mensfigure geklee in historiese drag, sal oral in die v o lt o o id e s t r a a t ­ to neel m et hul daaglikse ta k e besig wees.

Bo: D ie M useum se eic a p te e k ' Die historiese uitstalling vorm deel van die straattoneel en is in Maart 1977 oopgestel vir besigtiging.

T en ein d e so ’n uitstallin g m o o n t li k te m aak, is die M u s eu m aangew ese o p sk enkings - ons finansies laat o ns net een v o u d ig nie to e o m dit o p die o p e m ark aan te k o o p nie! In hierdie ve rb a n d m a a k ons graag m eld in g van die g ro o t s te sken k in g ooit w a t die M useum o n tv a n g h e t , n a a m lik van Mnr en Mev. W.J. S t r y d o m van Sadiesingel 7, W inbur g. T o t dusver het o n s reeds 7 7 4 v o o rw e rp e van hulle o n tv a n g , w a a r o n d e r w aard evolle h i s t o ­ riese kle redra g, b o e k e , pors ele in - en ju w e lie rsw a re , o r n a m e n t e , f o t o ’s en f o to -alb u m s. Hulle h e t o o k vir o n s ’n h e m e l b e d en ’n stel B e n tw o o d s to e l e below e. O ns innige d a n k aan hierdie goeie vriende!

D aar is eg ter nog ’n hele aanta l artik els w at b e n o d ig w o r d o m hierdie s t r a a t ­ to neel so realisties as m o o n t l i k te m aak.

Onder: Die geskiedkundige straattoneel in die Nasionale M useum in aanbou. Die voltooide toneel w ord o p 7 N ovem ber vir die p u b lie k geopen.

Bo. M nr en Mev. W.J. S t n doni van Winburg. saam m e t M inii Pretorius van die Nasionale M useum (heel links).

O ns d o e n m e t g ro o t v r y m o e d ig h e id ’n b e ro e p o p al o ns vriende ( o n s het nie v yande n ie!) o m o n s m et die on d e r- g e n o e m d e te help.

D o k te rs - en mediese to e r u stin g , in slu ite nde die k o p e r n a a m b o r d van n d o k t e r , m u u r k a a r t e (b y v o o r b e e l d vir die t o e t s van oe ), m e d i s y n e t r o m m e ls , e r d e k a n n e , voo rr a a d -ite m s ( o f die dosies w aarin dit verpak is), o u t y d s e kam eras ens. H uisgebruiksartike ls, o n d e r and e re s t o o f y s t e r s , k o m b u i s g e re e d s k a p , bla kers en sn u ite rs , w a te r e m m e r s , o u t y d s e v r u g t e b o tt e ls en b likke, w a te r k e t e ls , 'n v o e te s k o t t e l . ’n b ossie besem en b ro o d - pa n n e (veral die w a t gem aa k is van ’n eengellingparaffienblik).

Vir die v o o rh u i s b e n o d ig o n s ’n

k o p e r k o m m e t ’n aspidistra daarin o p ’n p a lm s t a a n d e r ( “ palm s t a n d ” ), aso o k ’n te e m u s , ’n ta f e ld o e k en an tim ak as sars . Enige b r e e k w a re . o m a m e n t e en ’n m uurspieel sal baie w e lk o m wees. A an vlo erbedekkin gs. b y v o o rb e e l d li n o le u m , an gora - en skaap- velletjies en ’n lappiesm atjie ofte w e l flente rsaar ( d i t is ’n s t u k sak w a a r d e u r veelkl eurige lappies geryg is), bestaan d a a r ’n g ro o t b e h o e f t e .

S la a p k a m e r- ite m s, n aam lik ’n la m pet- ’oek ers tel m e t s eep b ak k ies, kussings, buls ak, d e k e n , l a p p i e s k o m b e rs en 'n h o e d e d o o s is n o o d sa a k lik . Vir die vro u van die hu is b e n o d ig o ns ’n mooi- m aakste lle tjie m e t k a m , bors el, poeier- dosie en dies m eer. M u s ie k in s tru m e n te soos ’n k it a a r e n k o n s e r tin a , aso ok kaslappie s, m u u r t e k s t e , kie rie s en sa m brele k a n o o k goed gebru ik w o rd . Het i e m a n d m iskien n og ’n n a ald w erk - m andjie m e t lap- e n sto p g e re e d sk a p , ’n s t o p k a lb a s e n ’n b a k p o e ie rb lik vol k n o p e ? O n s wil d it graag plaas by 'n o u t y d s e rystoel, w a t o ns o o k nog nie het nie! Brei - e n h e k e lt o e r u s tin g sal o o k w e l k o m w ees, sowel as dames-, mans- en k in d e r k le r e , h o e d e en skoene ingesluit.

W in k elitem s , soos die le k k e r g o e d b o tt e ls w a a rin v r y p e p e r m e n t e (o f te w e l skryf- p e p e r m e n t e ) , “ d r o p ” en “ sugar stic ks” gebere was, ’n kasr egister en b likke, dose e n enige van die a n d e r duis en d e artik els w a t in ’n alg em ene h a n d e la a r se w in k e l a a n g e t r e f is, sal m e e h e lp om die s t r a a tt o n e e l w erk lik le w e n d te m aak. O ns is o o k d ri n g e n d o p so ek na n o u t y d s e w eegskaal, van die s o o r t w at op die w in k e ls to e p g eh o u was en vir ’n p e n n ie j o u gewig (v andag se “ m assa” ) e n s o m m e r j o u f o r t u i n vir j o u v ertel h e t . A n d e r item s w a t o p ’n w in k e ls to e p u it g e p a k was, b y v o o rb e e l d d r i e p o o t- p o t t e , v els koene, b li k e m m e rs , sw epe, riem e, k e ttin g s , s t r o p p e , saals, tu ie en slagysters, sal baie w e l k o m wees.

T e n laaste so ek o n s o o k s tra a tn a a m - b o r d e en van die o u t y d s e advertensie- b o r d e van em alje , soos die w a a r o p M a z a w a tte e T ee en S ulight Seep b e k e n d gestel is.

S o n d e r die h u lp en o n d e r s t e u n i n g van o n s v n e n d e li k e p u b li e k k a n die M useum nie o n s ge sk iedenis vir on s k in d e r s e n k in d s k in d e r s lew end h o u nie. As u d u s enig iets het w a t die M useum m o o n t l i k k an ge b ru ik , s t u u r ’n p o s k a a r t (P o s b u s 2 6 6 , B lo e m f o n te i n , 9 3 0 0 ) o f bel o n s (tel. nr. 7 9 6 0 9 ) en o ns sal u k o m besoek. J.J. O berholzer (D irektcur) illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

A b o ve : The charcoal drawing fro m Shrew sbury, I'ngland. The new spaper clipping at the b o tto m reads: "Pres. S te y n at Breakfast w ith Mr Abraham Fischer. ” The l>oy in th e centre is Colin S te yn , fa th e r o f Mr Justice M.T. S teyn , n o w A d m in istra to r General o f S o u th West Africa. This photograph was taken b y L u n d in 1 900.

N a tio n a l M useum re c e n tly ac q u ir e d tw o o ld sk e tc h e s o f great value - it w o u ld be a c o m p l i m e n t t o be c o m p a r e d to a ny o f th e m !

T h e first draw in g ( le ft) is called “ K a m p v r o u ” a n d w as m a d e by W.H. C o e tz e r in 1948. It was f o u n d a m o n g n o te s b y the late M i s s T r u d i e Kestell, in life h o n o r a r y c u r a t o r o f the historical c o s t u m e s in th e M useum .

T h e second o f th e t w o draw in gs was d is ­ c overed on th e ceiling o f a h o u s e in S h r e w s b u r y , E ngla nd, during 1977 an d re c e n tly d o n a t e d t o th e M useum . It was f o u n d by Mr G e o f f r e y S m i th w h e n he helped his d a u g h te r to move in to th e h ouse. T h e d ra w in g was m a d e by an u n ­ k n o w n artist, T.S.C. C r o w t h e r . T h ere is a c o p y o f t h e p h o t o g r a p h on w hic h t h e draw in g w as based in th e War M u ­ seum o f th e Boer R epublics in B lo e m ­ fo n t e in . T h e p h o t o g r a p h w as t a k e n by a m a n called L u n d , w h o was active o n th e N ata l F r o n t d u rin g t h e Anglo Boer War. T h e p a rt ic u l a r p h o t o g r a p h w as t a k e n early in 1 9 0 0 , w h e n Pre sid ent S te y n and Mr A b r a h a m Fis cher in s p ected th e e a stern fr o n t.

OL D

S K E T C H E S

D I S C O V E R E D

A b o ve: “K a m p v ro u " b y W.H. Coetzer. 11