Stageverslag periode januari – maart 2020 Den Haag, 25-3-20
Paul Evers S2666715
MA: Internationale Betrekkingen - International Security Stagebegeleider: Erik Sportel
Inhoudsopgave
Voorwoord ... 3
Inleiding ... 3
Voorbereiding ... 3
Doelen van de organisatie ... 4
Verwachtingen ... 5
Werkzaamheden tijdens de Stage ... 5
Kantoor Atlantische Commissie ... 6
Jonge Atlantici ... 7
Atlantische Onderwijscommissie ... 8
Overige werkzaamheden ... 9
Evaluatie ... 9
Verhoudingen op het kantoor ... 10
Voorwoord
Mijn stage bij de Atlantische Commissie in Den Haag zou van 6 januari tot en met 30 april duren. Helaas door de COVID-19 pandemie besloot het kantoor per 16 maart voor onbepaalde tijd haar deuren te sluiten. Als gevolg van de maatregelen van zowel het RIVM en de Atlantische Commissie zelf, werden alle geplande evenementen van de organisatie vanaf de tweede week van maart geannuleerd. Mede door het gebrek om vanuit huis te kunnen werken zouden mijn werkzaamheden tot nihil worden gereduceerd. Hierna kwam ik als stagiair tot de conclusie dat ik niet een volwaardige bijdrage zou kunnen leveren en zou ik persoonlijk geen extra vaardigheden meer zou kunnen opdoen. Hierom is gekozen om de stage voortijdig te beëindigen, per 26 maart. Daarbij heb ik wel tot 1 mei een aantal kleinere werkzaamheden kunnen uitvoeren. Tot mijn spijt hebben mijn collega’s en ikzelf hierom niet de vruchten kunnen plukken van veel van het geleverde werk.
Inleiding
De Master Internationale Betrekkingen en Internationale Organisaties (IBIO) van de Rijksuniversiteit Groningen geeft de mogelijkheid om stage te lopen als onderdeel van het programma. Binnen dit kader heb ik van 6 januari tot 13 maart stagegelopen bij de Stichting Atlantische Commissie in Den Haag. Gedurende mijn studie van zowel mijn bachelor en master aan de RUG heb ik mij continu
beziggehouden met veiligheidsvraagstukken van een zeer divers palet. Van
ontwikkelingssamenwerking en klimaat gerelateerde aanpassingen tot Great Power conflicten op allerlei verschillende plekken op de wereld. In de afgelopen jaren heb ik steeds meer een richting proberen te geven aan mijn specialisatie, die nu meer naar de kant van Arctische veiligheid neigt. Binnen dit kader probeerde ik dan ook eerst een stage te bemachtigen, wat jammerlijk niet lukte. Hierna besloot ik een stage te vinden die zich richtte op veiligheidsvraagstukken waar dit ook een deel van uit maakte, zij het in mindere mate. Deze vond ik in de Atlantische Commissie. Deze stichting is een forum voor internationale veiligheidsvraagstukken specifiek gericht op de trans-Atlantische relatie tussen de Verenigde Staten en Europa. In het verleden hebben zij meerdere artikelen geproduceerd over de rol van de NAVO in een Arctisch verband. Dit jaar is een bijzondere tijd om deze verhoudingen te bestuderen. Dit gezien de vooruitzichten van de Amerikaanse Presidentsverkiezingen van 2020 en de vraagtekens die nu worden gezet bij de samenwerking binnen de NAVO. Samen met de wig die ontstaan is tussen Europa en Amerika leek mij dit een bijzonder interessante stagepositie en zeker voor deze periode.
Voorbereiding
Als eerste maakte ik in de zomer van 2019 een afspraak met mijn stagebegeleider, de heer Sportel, over de mogelijkheden en vereisten van een stage binnen de master. Hierop verstuurde ik enkele sollicitaties naar verschillende stageposities. Mijn plan was een stage te lopen en daarna mijn scriptie te schrijven. Ik diende echter ook een onderzoeksopzet in voor mijn Master Thesis om mijn opties nog open te houden. Na een gesprek met mijn scriptiebegeleider besloot ik om eerst een verdiepend vak te volgen over Governance & Security in the Arctic, dit om vanuit meerdere hoeken iets te leren over dit gebied.
Ik stuurde meerdere sollicitaties naar onder meer de Nederlandse ambassades in Noorwegen en Nieuw-Zeeland. Daarvoor heb ik de vacatures op Nestor en werkenvoornederland.nl bezocht. Evenwel heb ik gericht gezocht op stageposities op ambassadeposities. Ik had voorgenomen ministens vier maanden stage te willen lopen, gezien ik dan voldoende werkervaring kon opdoen bij een organisatie
en genoeg kon toepassen van wat ik heb geleerd. In Nederland diende ik alleen een sollicitatie in bij de Atlantische Commissie. Een goede studievriendin had hier eerder stagegelopen en was zeer positief over haar ervaringen, de vrijheid die ze kreeg en de toepassingen van haar kennis bij deze organisatie. Hierop besloot ik hier te solliciteren, gezien het huidige politieke klimaat en de brede focus van veiligheidsvraagstukken van de organisatie.
Prompt na het versturen van een motivatiebrief, CV en twee papers werd ik uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek op het kantoor in Den Haag. Deze vond plaats in juni 2019, waar ik een zeer prettig gesprek voerde met de directeur dr. A. Boxhoorn en de eindredacteur van het door het kantoor uitgegeven blad, (Atlantisch Perspectief) Maarten Katsman. Tijdens het gesprek vroeg ik of het mogelijk was om mijn stageperiode door te schuiven naar de periode januari-april 2020, dit omdat het vak dat ik wilde volgen (en toen was ik ook nog van plan eerst mijn scriptie te schrijven) alleen het aanstaande semester gegeven werd. Hierop vertelden zij mij dat dit zeker mogelijk was. De dag erna werd ik gebeld door de directeur dat de stage inderdaad vastgelegd zou worden voor de periode 6 januari tot 30 april 2020.
Hierna kwam ik in december op kantoor om mijn mede stagiair en de huidige stagiairs te ontmoeten zodat zij ons konden inwerken en meer konden vertellen over de inhoud van de stage. Daar bleek dat de taken in de stageadvertentie meer bijtaken dan hoofdtaken waren. Dit kwam mede door de verschillende evenementen die ook verschillen in grootte of moeite die erin gestoken moest worden. Ook kregen zij de kans om een eigen evenement te organiseren, iets wat ons ook aansprak als stagiairs. Je zou ook veel mogelijkheden gaan krijgen voor je eigen input, waardoor er veel mogelijk is tijdens de stage.
Doelen van de organisatie
De Atlantische Commissie bestaat sinds 1952 en faciliteert debatten voor een breed publiek over trans-Atlantische vraagstukken. Het geeft zesmaal per jaar het Atlantisch Perspectief uit, waarin vooral papers, artikelen, opiniestukken en analyses over verschillende trans-Atlantische veiligheidsvraagstukken gepubliceerd worden. De highlights van de organisatie bestaan vooral uit publieke evenementen waar geïnteresseerden zich kunnen aanmelden. Genodigden en aanwezigen verschillen per evenement, maar omvat, in mijn ervaring althans, vooral de Haagse elite. Hieronder vallen parlementariërs, ambassadeurs en hun personeel, hoogleraren maar ook studenten en overige geïnteresseerden. Ook publiceert het kantoor verschillende boeken, studieprogramma’s en verslagen. Naast de Atlantische Commissie hoort ook de Atlantische Onderwijscommissie en de Jonge Atlantici bij de organisatie. In laatstgenoemde takken zijn de stagiairs ook tijdelijke bestuursleden.
De Atlantische Onderwijscommissie bestaat uit voornamelijk (voormalig) leraren uit middelbaar en hoger beroepsonderwijs en enkele academici. Zij creëren lesprogramma’s voor zowel studenten als docenten. Daarbij organiseren zij onderwijsconferenties en studiereizen naar o.a. de Verenigde Staten. Deze staan allemaal in het licht van Trans-Atlantische vraagstukken en/of casussen. Ook organiseren zij een profielwerkstukken wedstrijd voor middelbare scholieren van VWO en HAVO.
De Jonge Atlantici is een jongerenorganisatie die bestaat uit studenten en young professionals die hun eigen evenementen opzetten op zowel internationale als nationale schaal. Zij willen zoveel mogelijk
jonge mensen en studenten aan het denken te zetten over trans-Atlantische vraagstukken of gerelateerde veiligheidsvraagstukken.
Op het kantoor van de Atlantische Commissie, die ook dient als aanspreekpunt van de verschillende takken, werken in totaal zeven mensen. Deze bestaan uit twee stagiairs, de secretariaatsmedewerker, de eindredacteur van het blad, een coördinator van Jonge Atlantici en sociale media, de projectmanager Onderwijs en de directeur. Dit team zorgt voor de dagelijkse werkzaamheden en heeft door de verschillende focussen en takken van de organisatie veel taken. Zij bedenken, organiseren en voeren de evenementen doorgaans uit. Ook beantwoordt het kantoor telefoontjes, vragen en schrijft het verslagen. Hiernaast is er ook een dagelijks en algemeen bestuur die enkele malen per jaar vergaderd. De Jonge Atlantici en Onderwijscommissie vergaderen respectievelijk elke vier en zes weken.
Verwachtingen
Van de stagiairs werden de volgende taken verwacht: het schrijven van ‘must-reads’ op de website, schrijven van verslagen van bijeenkomsten, uitvoerende werkzaamheden in de voorbereiding van evenementen, telefonisch en schriftelijk verstrekken van informatie en ondersteunende activiteiten voor de andere takken van de organisatie. Ik bereidde mij op dit takenpakket voor door mij te verdiepen in de organisatie van het kantoor en haar takken. Dit deed ik door verslagen en notulen te lezen om een goed beeld te krijgen van de dagelijkse werkzaamheden. Ook heb ik mij verdiept in de huidige stand van zaken van Europa t.a.v. de Verenigde Staten, de stand van de NAVO en het politieke systeem van de VS. Met name opfrissen welke ambtspersoon waar zit bleek een cruciaal onderdeel te worden van de werkzaamheden.
Vooraf aan de stage had ik verschillende doelen gesteld. Ik wilde mij professioneel ontwikkelen, iets wat binnen de studie zelf niet mogelijk is. Ook wilde ik in de praktijk brengen wat ik had geleerd in mijn Bachelor en Master IBIO aan de RUG. Ook wilde ik kijken welke richting ik professioneel gezien op kan met mijn opgedane vaardigheden. Daarom koos ik ook deze stage, gezien de brede opzet en verschillende mogelijkheden binnen de organisatie. Een doel was het verbeteren van mijn Nederlandse schrijfstijl in journalistieke zin. Daarnaast verwachtte ik mijn individuele onderzoek vaardigheden toe te kunnen passen gedurende mijn stage. Gerelateerd werk wilde ik op een benaderbare manier kunnen presenteren, zodat niet alleen academici of mensen met een specifieke focus mijn stukken kunnen lezen. Ook de grootte van het kantoor en de platte structuur sprak mij aan. Hierom verwachtte ik veel verantwoordelijkheid te krijgen. Het uiteindelijke doel van mijn stage is dan ook een richting kunnen geven aan mijn carrière na het afronden van mijn studie. Daarbij was in zekere zin het langer wonen in Den Haag een doel op zich. Daarmee wilde ik kijken of ik daar zou kunnen aarden en willen wonen en werken op de langere termijn. Gedurende mijn stage kon ik een antwoord vormen op deze vragen en de meeste van de door mij gestelde doelen behalen. Na mijn stage was het de bedoeling dat ik nog een maand in Den Haag zou blijven wonen. Ondanks dat ik er slechts drie maanden heb gewoond heb ik toch genoeg ervaringen kunnen opdoen.
Werkzaamheden tijdens de Stage
Ondanks de verkorte stageperiode heb ik toch alle werkzaamheden die van mij verwacht werden kunnen uitvoeren. Mijn werkzaamheden zijn ruwweg te verdelen in drie categorieën. Als werknemer op het kantoor van de Atlantische Commissie, als bestuurslid van de Jonge Atlantici en als bestuurslid
van de Atlantische Onderwijscommissie. In al deze functies had ik zeer verschillende rollen die elkaar aanvulden en het geheel van de stage tot een leuk en uitdagend geheel maakte.
Kantoor Atlantische Commissie
Op het kantoor was ik in staat om mijn journalistieke en organisatorische vaardigheden te ontwikkelen. Er kwamen meerdere buitenkansen op mijn pad in deze functie. Per week publiceerden mijn mede stagiair en ik zogenaamde ‘must reads’ voor op de website en sociale media. Deze bestaan uit korte stukjes van tussen de 50-100 woorden die de lezer moeten prikkelen een artikel te lezen. Deze stukjes betreffen naast voorpaginanieuws vaak inhoudelijke artikelen die je niet zo vlug tegen het lijf loopt. Het idee is om meer diepgang te creëren op het nieuws en huidige geopolitieke ontwikkelingen, vaak door deze twee te combineren. Wij hadden volledige vrijheid in het schrijven van deze stukjes. Hiernaast werkten wij samen met de coördinator sociale media vaak polls of speciale uitvoeringen van de Must Reads uit op Facebook en Instagram om zo de reikwijde van de organisatie te vergroten. Al
deze stukjes zijn te vinden op de website van de Atlantische Commissie of hun Facebookpagina.
Stagiairs worden ook gevraagd mee te werken aan evenementen. Deze evenementen werden georganiseerd door zowel de Jonge Atlantici als de Atlantische Commissie en de Onderwijscommissie. De invloed wisselt per evenement. Soms kon ik veel input leveren op de vorm, sprekers en opzet. Andere keren was de organisatie volledig uit mijn handen en had ik vooral een ondersteunende en uitvoerende rol. Tweemaal heb ik met een collega locaties bezocht en gesproken met de uitbater om een goed beeld te krijgen van de locaties in Utrecht en Den Haag. Hier kon ik kritische vragen stellen en een praktische invulling geven aan de door ons beoogde workshops/spreekzalen.
Gedurende mijn stage waren er zeven evenementen gepland. Helaas gingen door de corona maatregelen er slechts twee door, waarbij ik slechts bij één aanwezig kon zijn. Desalniettemin waren de evenementen die op de agenda stonden al in een afgerond stadium. Dat wil zeggen dat wij veel werk hebben kunnen leveren behalve het hebben kunnen uitvoeren, wat uiteraard bijzonder zuur is. Bij evenementen diende ik achteraf een verslag te maken. Deze worden daarna verdeeld over de mensen die aanwezig waren en op de website geplaatst. Daarnaast moest ik de Cv’s schrijven die ook verdeeld werden.
Het eerste grote evenement die ik bijwoonde was de meest interessante op de agenda en vond plaats op 3 maart. Het betrof een paneldiscussie over de toekomstige relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Hierom waren de Britse Ambassadeur Wilson, François Heisbourg, John Springfort en Caroline de Gruyter uitgenodigd. De discussie werd geleid door Robert van de Roer. Er volgde een bijzonder interessante discussie over hoe een eventuele deal tussen het VK en de EU eruit zou gaan zien. Er werd geconcludeerd dat een afgezwakte deal net zo slecht zo zijn als ‘no-deal’. Helaas werkte tijdens het evenement in Sociëteit de Witte aan het Plein in Den Haag het geluid niet goed. Hierdoor konden een enkeling het panel niet goed verstaan. Ik schatte in dat ik een uitgebreid verslag moest maken om eventuele klachten voor te zijn. Deze inschatting bleek achteraf juist. Ik was in dit geval de enige die notuleerde. De week erop heb ik deze uitgewerkt en verdeeld onder de aanwezigen
voordat het beeldmateriaal online kwam. Mijn verslag is ook te lezen op de website.
Hiernaast heb ik in samenwerking met de redacteur ook nog een stuk kunnen schrijven die gepubliceerd zal worden in het Atlantisch Perspectief. Deze betreft de huidige verslechte relatie tussen
Iran en het Westen. Op eigen initiatief benaderde ik Dr. Forough van de Universiteit Leiden, die gespecialiseerd is in Iran relaties. In mijn voorbereiding zag ik dat hij eerder plaats had genomen in een paneldiscussie die georganiseerd werd door de Atlantische Commissie. Ik kende hem nog als docent tijdens mijn bachelor aan de RUG. Hierom was het eenvoudig om een afspraak met hem te regelen en goedkeuring te krijgen van de directeur. Het interview vond plaats op 11 februari op zijn kantoor in Leiden. Gedurende het interview liet de redacteur mij de leiding nemen over het gesprek en het interview. Iets wat uitzonderlijk leuk en interessant was om te doen. Ik had volledige vrijheid om vooraf zelf het interview vorm te geven waarna ik feedback kreeg van mijn collega. Hierna hebben wij samen de tekst uitgewerkt tot een interview waarna ik het uit handen gaf om te laten proeflezen door Dr. Forough. Na het enkele toevoegingen was het artikel klaar voor publicatie. Het artikel zal verschijnen in de mei uitgave van het Atlantisch Perspectief dit jaar. In dit geval was mijn opgedane kennis tijdens de studie cruciaal en kon ik direct toepassen wat ik had geleerd. Met name het vormgeven tot een leesbaar en begrijpelijk geheel was een hele onderneming.
Een andere bijzondere mogelijkheid kreeg ik bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Zij hadden een document opgesteld over wat Nederland de afgelopen tien jaar heeft gedaan op het gebied van non-proliferatie van nucleaire en chemische wapens. In 2019 hadden zij hierover een rapport gepubliceerd waarover in januari 2020 een bijeenkomst plaatsvond met meerdere organisaties uit het maatschappelijk midden. Deze organisaties mochten feedback leveren over wat er mistte, verbeterd of verduidelijkt kan worden aan het document. Bij deze gesloten bijeenkomst waren NGO’s, denktanks en individuele partijen op uitnodiging aanwezig. Onder andere Clingendael, het Rode Kruis en academische experts waren aanwezig. Deze mochten direct feedback leveren aan een panel van vertegenwoordigers van Buitenlandse zaken. De directeur van de Atlantische Commissie was uitgenodigd maar kon niet combineren met zijn agenda. Hij vroeg of de redacteur en mijzelf namens de Atlantische Commissie aanwezig wilden zijn. Hierop bereidde ik mij voor door relevante documenten te lezen en hier de gebreken in aan te stippen. Dit deed ik samen met mijn mede stagiair. Kritisch lezen en niet bang zijn om feedback te geven waren hier bijzonder handig. Wij stelden een document samen met daarin stapsgewijs punten met wat er mist, waar nadruk op gelegd moest worden en bevatte tegenstrijdigheden in het document van Buitenlandse Zaken. Deze heb ik dan ook kunnen aanstippen in de vergadering. Prominent voorbeeld is dat Nederland enerzijds nucleaire ontwapening promoot terwijl het anderzijds de Nuclear Umbrella van de VS en de NAVO steunt of faciliteert. Bij het rondetafelgesprek bleek dat niet iedereen zijn huiswerk had gemaakt waardoor slechts enkelen, waaronder wij, goed gestructureerde feedback konden leveren, iets wat ook gewaardeerd werd door Buitenlandse Zaken. Helaas was er geen tijd voor een verdiepende discussie met de aanwezigen waardoor een tweede meeting in maart of april gepland zou worden. Door de Corona-maatregelen ging deze helaas niet door. Toch was het uitzonderlijk interessant en leerzaam om direct feedback te kunnen leveren op een belangrijk document. Ik zou deze vergadering dan ook omschrijven als mijn persoonlijk hoogtepunt tijdens mijn stage. Hierna werden wij gevraagd de bevindingen te rapporteren aan de directeur, die er tijdens vervolgafspraken op zou voortborduren wanneer dit buiten de stageperiode zou vallen.
Jonge Atlantici
Ook voor deze tak was ik tijdens mijn stage een tijdelijk bestuurslid. Gezien er continu stagiairs rouleren hadden wij verwacht dat wij geen grote impact zouden hebben. Tijdens de eerste vergadering bleek dit zeker niet het geval te zijn. Wij dachten mee over toekomstige evenementen en konden
nuttige feedback leveren over de plannen die al gemaakt waren. Met name een evenement over Arctic Security leek mij op het lijf geschreven. Degenen die over de organisatie gingen hadden geen goed beeld over de stand van zaken. Via een soort mini-college had ik hen op de hoogte gesteld hoe Arctic Governance in elkaar steekt. Ik raadde af de richting te nemen die zij voor zich zagen en suggereerde verschillende sperekers. Gezien mijn werkzaamheden op dat moment kon ik nog geen groot onderdeel uitmaken van de organisatie van het evenement maar kon het wel sterk beïnvloeden door mijn kennis op dit gebied. Mede hierdoor werd besloten om het grootste deel van de organisatie bij hun partners bij de Noorse ambassade neer te leggen. Helaas stond dit evenement gepland op 20 april, waardoor deze niet door kon gaan. Gezien mijn specialisatie richting Arctische veiligheid vond ik dit professioneel gezien een enorme domper, gezien de Noren veel hooggeplaatste gegadigden had uitgenodigd waarmee ik dan direct zou kunnen spreken. Deze partnerorganisatie vroeg of de Jonge Atlantici een moderator of een panel lid zouden willen leveren voor discussie. Iets wat ik zelf wellicht had kunnen doen. Wanneer dit evenement weer opgepakt wordt zal ik er zeker bij aanwezig zijn.
Vooraf werd de stagiairs gevraagd of wij ook ons eigen evenement zouden willen opzetten. Deze uitdaging gingen wij graag aan. Hierop begonnen wij met het organiseren van een evenement over de Nederlandse Defensie-industrie, iets waar naar ons weten weinig aandacht naar uitging. Wij werden geprikkeld door de grote Duitse en Britse orders bij Thales en Damen Shipyards. Mede door deze media-aandacht verwachtten wij dat dit veel mensen zou trekken, zeker in Den Haag. Wij hadden verschillende hooggeplaatste militairen evenals vertegenwoordigers van Nederlandse bedrijven al benaderd voor de paneldiscussie die wij voor ogen zagen. De afkadering en focus van het evenement was al rond, het enige wat restte was het vinden van een moderator, locatie en de promotie. Helaas gooiden de corona maatregelen opnieuw roet in het eten, waardoor het evenement, die gepland stond op 6 mei, niet door kan gaan. Nu het is uitgesteld tot na de zomer, hebben wij besloten geen onderdeel meer uit te maken van de organisatie om nieuwe stagiairs direct een mooi evenement mee te geven. Toch was een grote teleurstelling voor ons. Niettemin hebben wij toch veel geleerd tijdens het opzetten van het evenement en konden wij veel zelf toepassen of uitvinden. Daarbij hebben wij ervoor gezorgd dat de organisatie moeiteloos opgepakt kan worden door de nieuwe lichting stagiairs.
Atlantische Onderwijscommissie
Mijn werkzaamheden binnen de onderwijscommissie bestonden uit uiteenlopende zaken, dit door de brede aanpak en de losse projecten die zij hebben. Als bestuurslid mochten wij input leveren bij vergaderingen maar ook notuleren. Bij de eerste vergadering waren echter weinig leden aanwezig waardoor er niet veel besproken kon worden. Bij de vergadering in maart was echter iedereen aanwezig waardoor er veel plannen konden worden gemaakt. Bij deze brainstormsessies kon ik veel feedback leveren over de aanpak van het toekomstige profielwerkstukkenproject en het de te verwachten niveau. Toen de stage begon was deze in de afrondende fase. Alle werkstukken moesten worden nagekeken en waren verdeeld tussen de projectmanager onderwijs, de stagiairs en enkele leden van het bestuur. Het nakijken van de stukken was bijzonder leuk en uitdagend. Het beoordelen bleek lastig door de grote verschillen in de kwaliteit, mede door het verschil in verwachtingen tussen HAVO en VWO-leerlingen. Sommigen waren van academische kwaliteit terwijl anderen stikten van de fouten. Wij merkten op dat het niet daarin niet uitmaakte of het havisten of vwo’ers waren. Hierop hebben wij een aantal voorstellen gedaan voor de volgende lichting, met name door een workshop te laten ontwikkelen over annoteren.
Op 18 maart zou het grootste evenement van de onderwijscommissie plaatsvinden, de jaarlijkse Atlantische Onderwijs conferentie. Hiervoor was bij aanvang van onze stage nog weinig mee gedaan dus hebben wij van de grond af meegeholpen met het organiseren van de conferentie. Hiervoor moesten wij facturen opstellen voor de deelnemers, de locatie bezoeken, letterlijk duizenden uitnodigingen versturen en evenveel flyers verzenden. Vooral de laatste klussen deden wij met het hele kantoor in ploegen door de grootte van de operatie. Hiernaast hielpen wij ook mee door zoveel mogelijk werk uit handen te nemen van de projectmanager door cv’s te maken, belafspraken in te plannen en het programma uit te typen. Daarnaast hadden was het draaiboek al rond toen de knoop werd doorgehakt dat het evenement niet door kon gaan. Enkele dagen daarvoor had premier Rutte de eerste maatregelen aangekondigd. Ondanks dat het afgelast werd was het wel een nuttige leerervaring die helaas beloond werd met een teleurstelling.
Overige werkzaamheden
Deze betroffen vooral administratief werk. Wij dienden via de telefoon informatie te verstrekken en personen door te verbinden wanneer dit nodig was. Ook maakten wij nieuwe afspraken met mensen die een afspraak onverhoopt af moesten zeggen. Wij verstuurden daarnaast uitnodigingen en verwerkten aanmeldingen voor de evenementen. Dit gebeurde vaak in het Engels en Nederlands, tenzij de taal van een evenement expliciet Nederlands was. Ook stelden wij wachtlijsten op en hielden wij strak bij wij zich aan of afmeldde. Wij onderhielden vaak het contact met sprekers van ons eigen evenement of die van anderen waardoor veel van de informatie via ons vloeide.
Bij het werkoverleg op de maandagen werd doorgaans de week doorgelicht en iedereen geüpdatet over lopende projecten. De laatste twee weken was deze meeting vooral gericht op het voorbereiden van een sluiting van het kantoor en wat wij nog kunnen en willen doen als organisatie.
Om de Jonge Atlantici en de Atlantische Commissie te promoten werd ons gevraagd om collegepraatjes te houden in Rotterdam en Den Haag. Gezien mijn collega in Rotterdam woonde nam hij deze voor zijn rekening en ik deed die in Den Haag. Hiervoor stelden wij een PowerPoint op en vertelden wij kort over de organisatie en de evenementen die gepland stonden.
Overige werkzaamheden betroffen het bijwerken van de contactenlijsten met studieverenigingen, studiecoördinatoren, studentenverenigingen e.d. Stagiairs voeren ook de typische kantoorklusjes uit, zoals ontvangen van gasten en hen soms gezelschap houden totdat een collega beschikbaar is en voorzien hen van iets te drinken. Daarnaast neem je post aan of brengt deze weg. Deze klusjes zijn talrijk maar kort en zijn vaak een welkome afwisseling. Doorgaans ben je de hele dag met allerlei verschillende zaken bezig waardoor datgene waarmee je de dag begon pas als allerlaatste kan afronden. Soms waren er ook rustige dagen waarop ik voor mijzelf aan een paper kon werken.
Evaluatie
Ondanks het bruut afkappen van de stage heb ik de door mijzelf gestelde doelen voor het grootste deel kunnen bereiken. Bijna alle doelen die in het placement plan stonden heb ik daarom kunnen nastreven. Toen ik eenmaal begonnen was moest ik erkennen dat deze stage ook een test was om te kijken of ik mij kon aanpassen op een leven in Den Haag. Gezien de toekomstperspectieven na de studie is de kans vrij groot dat ik hier aan de slag zou gaan, in wat voor een bezetting dan ook. Tijdens de voorbereiding op de stage en het verloop heb ik veel gebruik kunnen maken van mijn ontwikkelde
vaardigheden op de universiteit. Moeiteloos kunnen wisselen tussen talen bleek handig in deze functie, zeker met betrekking tot het voeren van gesprekken op de evenementen en aan de telefoon. Individueel onderzoek doen is ook een groot onderdeel van de stage. Niet alleen voor informatie vinden over sprekers of contacten maar ook voor het voorbereiden op vergaderingen of het schrijven van korte stukjes. Daarnaast kreeg ik dikwijls kleine klusjes om iets op te zoeken over een bepaald persoon of instelling. Op het niveau van soft skills is de grote wereldlijke kennis die je opdoet als student van een internationaal programma bijzonder nuttig gebleken. Hierdoor kun je je moeiteloos inleven in een ander of van tevoren verwachten welk standpunt een persoon in zal nemen, gebaseerd op zijn achtergrond of afkomst. Achtergrondonderzoek en inschatting is van onschatbare waarde bij het samenstellen van een evenement. Daarnaast wordt het altijd gewaardeerd wanneer je met iemand buiten Nederland spreekt en ook iets over hen weet of hen, verder dan verbaal, begrijpt. Zeker in een diplomatieke setting is dit van waarde. Bijdragen aan het organiseren van evenementen heeft mij ook erg veel geholpen voor mijn persoonlijke ontwikkeling. Het eerste contact is zeer belangrijk hierbij. Onze insteek werd het vaak positiever ontvangen wanneer er gebeld werd in plaats van gemaild. In eerste instantie oogt het wat intimiderend om direct met een viceadmiraal te bellen en dat je iets van hem wil. Daarbij leer je ook inschatten wie liever informeel aangesproken wordt en wie niet.
Helaas is mijn Nederlandse journalistieke schrijfstijl niet ontwikkeld tot het niveau dat ik voor ogen had gedurende mijn stage. Het produceren van tientallen korte stukjes hielp wel met het opfrissen hiervan, maar lange diepgaande stukken schreef ik toch nog in het Engels. Dit is vooral omdat het zo uitkwam met betreffende personen of onderwerpen. De directe feedback die ik op mijn schrijfstijl kreeg was daarentegen zeer waardevol. Vooral het verschil tussen academisch en activerend schrijven is hierbij sterk ontwikkeld. Helaas heb ik die niet kunnen toepassen op een langer stuk.
Flexibel zijn is ook een grote vaardigheid bij een stage als deze. Door het grote aantal verschillende rollen die ik moest vervullen en de diepgang die hier soms mee gepaard ging, was het soms nog een uitdaging. Het was ook leuk om in het diepe gegooid te worden, zeker met betrekking tot de uitnodiging voor de vergadering van Buitenlandse Zaken m.b.t. het non-proliferatie verdrag.
Initiatief tonen en proactief optreden werd ook zeer gewaardeerd. Al snel kreeg ik door dat je zelf meer van deze stage kan maken en dat dit zeker mogelijk is. Eigen initiatief werd beloond en aangemoedigd. Hierdoor kun je zelf je to-do-list maken voor de week of dag en voorrang geven aan meer prangende zaken. Op sommige dagen zit je in de sleur van de dagelijkse klusjes, daarom is het bijzonder fijn dat je een of twee projecten hebt waar je je enthousiast mee bezig kunt houden. Dit is mij dan ook bijzonder goed gelukt gedurende de stage.
Verhoudingen op het kantoor
Ondanks de positieve kanten aan de stage en de interessante dingen die ik heb kunnen doen, zaten er ook zeker mindere kanten en teleurstellingen aan de stage. Daarvan was de COVID-19 pandemie de grootste domper. Daarnaast was de samenstelling van het kantoor compleet veranderd tussen het moment dat ik solliciteerde en het moment dat ik begon met de stage. In de tussentijd waren vijf van de zeven werknemers vervangen. Dit kwam door een samenloop van omstandigheden en al eerder aangekondigd vertrek. Hierom heb ik minder kunnen profiteren van ‘senior’ collega’s dan ik gehoopt had. In plaats van ‘tips and tricks’ heb ik veel zelf moeten uitzoeken of leren. Nu is dat ook een ervaring op zich maar de verjonging van het personeel was toch enigszins teleurstellend. Gezien mijn eigen
leerdoelen was dit geen groot probleem, omdat mijn focus niet zozeer op de input van de nieuwe collega’s lag, toch zou het delen van meer ervaring een fijne bonus zijn geweest. Daarnaast was het duidelijk dat in de eerste maand iedereen nog aan elkaar en hun eigen positie moest wennen. Als stagiairs werden wij niet bij de hand genomen en moesten wij zelf aan de slag. Gezien de leeftijd van mijn mede stagiair en ik (27 en 25) was dat niet erg, wij zijn toch een stuk zelfstandiger en meer ervaren dan een bachelor student van 20 die deze stage zou willen volgen. Daarbij konden wij altijd bij onze collega’s terecht als er iets was. Wat dat betreft was het ook fijn om niet in ingeslepen verhoudingen te vallen. We waren goed in staat om op onze strepen te staan en onze eigen plannen door te zetten. Daarbij kwamen wij zelden een ‘zo doen wij dat hier nu eenmaal niet’ tegen. Deze grote mate van zelfstandigheid vond ik zelf niet hinderlijk maar juist fijn. Hierdoor had ik al snel het idee dat ik in redelijk grote mate zelf invulling aan de dag kon geven en mij een volwaardig medewerker voelde. Zoals al geraden kan worden was er niet veel begeleiding, tenzij wij daar expliciet om vroegen of wanneer een procedure gevolgd moest worden. Kleine voorbeelden hiervan zijn het frankeren van post of een format aanhouden voor een uitnodiging/mail. Hierbij werd het óf eerst voorgedaan óf wij leverden een opzet die vervolgens gekeurd werd. Daarna konden wij er zelf mee aan de slag. Vrij snel hoefden klopte ik niet meer aan bij een collega en handelde dergelijke zaken zelf af. Door omstandigheden was de positie van de projectmanager onderwijs overgenomen door een oud-stagiaire, hierdoor konden wij aan haar vragen hoe wij sommige acties moesten uitvoeren of waar wij informatie/voorbeelden konden vinden. De structuur was over het algemeen informeel en plat, we konden bij iedereen binnenlopen om een vraag te stellen en visa versa. Daarnaast was het simpelweg ook gezellig met de collega’s onderling, de kleine leeftijdsverschillen hielpen hier ook bij. Een nuttige bijkomstigheid hiervan is het creëren van een inzicht waar je als voormalig student terecht kan komen. Enkele van de collega’s hadden omzwervingen gemaakt voordat ze bij de Atlantische Commissie terecht kwamen of al eerder elders gewerkt. Het delen van ervaringen en carrière opties bleek bijzonder nuttig voor een starter op de arbeidsmarkt.
Het plotselinge afbreken van de stage had ook als gevolg dat er niet echt een functioneringsgesprek heeft plaatsgevonden met dr. Boxhoorn. Via de telefoon hebben wij uiteindelijk het stagebeoordelingsformulier besproken en de laatste lopende zaken afgerond. Daarbij werd besloten dat ik nog enkele kleine werkzaamheden zou verrichten gedurende de rest van de stageperiode. Daarom ben ik op 26 maart terugverhuist naar Groningen, waar ik vanuit huis nog kleine werkzaamheden verrichtte.
Naast het feit dat ik eindelijk een ‘9 tot 5’ werkweek had, is het ook fijn om een sociaal leven buiten werk te hebben. Dit spreekt natuurlijk voor zich, maar doordat ik in Den Haag stageliep, heb ik veel oud-studiegenoten en vrienden kunnen spreken die daar nu werken of studeren. Wat dat betreft was er altijd iets te doen. Daarnaast zijn er in Den Haag eindeloos meer interessante evenementen, lezingen en activiteiten dan in Groningen. Dit komt vooral doordat de verschillende ambassades en verenigingen veel sneller en makkelijker iets opzetten dan in het Noorden. Toch trok het leven in de stad mij niet. Dit heeft mij wel geholpen met het zoeken van een carrière na mijn studie. Ondanks de goeie tijd die ik daar had en de mensen die ik kon bezoeken ging het toch niet als een thuis voelen. Hierom zal ik eerst om en nabij Groningen zoeken naar werk na het afronden van mijn studie.
Financieel was het erg onaantrekkelijk om deze stage te lopen, met name door het gebrek aan een vergoeding. Nu was ik hier wel op voorbereid, maar de hoge huur en vervoerskosten werkten soms demotiverend. Hierom is het belangrijk om doelen te stellen die je na kan streven. Voor mij was de belangrijkste motivator mijn eigen projecten en het zien van vrienden in de stad. Daarnaast was het voor mij ideaal om te kunnen informeren waar mensen terecht komen na hun studie, iets wat mij bijzonder veel geholpen heeft in het bepalen van mijn toekomst.
Conclusie
13 maart was effectief mijn laatste stagedag bij de Atlantische Commissie. Hierna heb ik een week niet meer gewerkt door familieomstandigheden. In diezelfde week besloot het kantoor te sluiten waardoor ik als stagiair feitelijk niets meer kon doen. Gezien dat de sluiting in essentie het einde van de stage betekende is 26 maart als einddatum gekozen. De rigoureus verkorte periode staat helaas in de weg van het perfectioneren en genieten van het verrichtte werk en vaardigheden. Nu heb ik toch alle nodige acties wél kunnen uitvoeren en ook veel ervaringen kunnen opdoen. De diversiteit en zelfstandigheid van de stage heb ik als zeer prettig ervaren. Zowel de platte structuur en de omgang met collega’s waren bijzonder fijn. Na het sluiten van het kantoor waren mijn medestagiar en ik nog wel aanwezig bij het weekoverleg op de maandagen. Het was fijn dat wij alsnog wel als onderdeel van de organisatie werden geacht ondanks onze beperkte bijdrage sinds het sluiten van het kantoor. Wij hebben tot de einddatum van de stage, 1 mei, nog wel wekelijks de must reads geproduceerd en verschillende lesmodules geactualiseerd. Deze werkzaamheden waren slechts een onderdeel van onze werkzaamheden, waarop besloten is de stage op papier eerder stop te zetten.
Het enige wat mij niet gelukt is, is het verder ontwikkelen van journalistiek schrijven in het Nederlands. Ik zou hier graag mijzelf verder in ontwikkelen en dan ook het behapbaar maken van ingewikkelde vraagstukken hiermee combineren.
