Vraag nr. 81 van 1 februari 2001
van de heer JOS DE MEYER
Bodemsanering gasfabriek Dublin – Invoer ver-ontreinigde grond
Volgens recente berichten in een Vlaamse kwali-teitskrant is de bodemsanering van de site van de gasfabriek Bord Gais in de Docklands van Dublin een van de grootste milieuprojecten in Europa. Het Antwerpse DEC won, na een Europese aanbe-s t e d i n g aanbe-s p r o c e d u r e, dit aanbe-saneringaanbe-sproject met een to-tale waarde van 1,5 miljard. Boven het terrein hangt een zurige zwavelgeur, die typisch is voor g a s f a b r i e k e n . In de grond zitten cy a n i d e s, z w a r e m e t a l e n , fenol en PAK's (polyaromatische koolwa-t e r s koolwa-t o f f e n ) . Hekoolwa-t zijn allemaal bijproduckoolwa-ten uikoolwa-t de gasfabriek.
De eerste fase van de sanering is van start gegaan. Op het terrein van 7 hectare rijden vrachtwagens af en aan. Op het eerste gezicht lijkt het wel alsof de ene put wordt gegraven om daarmee een eind verder een andere te vullen. Niets is minder waar. Elke week stuurt DEC één tot twee schepen naar Dublin en die brengen de aarde naar Nederland of naar Kallo. In Nederland wordt thermisch gezui-v e r d , zeg maar gezui-verbrand. De grond wordt pikzwart en onvruchtbaar. In Kallo gaat het om een fysico-chemisch schoonmaakprocédé.
Voor de eerste fase wordt 120.000 ton grond geëx-p o r t e e r d . De gewassen grond keert niet terug naar Ierland – op de site in Dublin komen luxe-a p p a r-tementen – maar wordt in België en Nederland onder toezicht van de overheid hergebruikt. D E C installeerde ondertussen ook een mobiele water-zuiveringsinstallatie om het grondwater schoon te m a k e n . Aldus de reportage die enkele weken gele-den verscheen.
1. Kan de minister deze berichten bevestigen, o f zijn ze onjuist ?
2. Welke vergunningen zijn er vereist om vervuil-de gronvervuil-den in Vlaanvervuil-deren in te voeren ?
Welke vergunningen zijn vereist voor het zuive-ren van bovenvermelde vervuilde grond ? Wanneer en door wie zijn deze vergunningen voor voormeld bedrijf afgeleverd ?
3. Beschikt de minister over gegevens in verband met de aard, de kwaliteit en de kwantiteit van bovenvermelde vervuilde grond ?
4. Wat is de kwaliteit van de witgewassen grond in Kallo ? Wat gebeurt er verder mee ? Welke be-stemmingen kan hij krijgen of heeft hij al gekre-gen ?
5. Is er na het zuiveringsprocédé restafval ? Zo ja, wat gebeurt er daarmee ?
6. Welke invloed heeft het zuiveringsprocédé op het grondwater ?
7. Welk toezicht en welke controle oefent de over-heid uit bij deze zuiveringsoperaties ?
Antwoord
1. Het is inderdaad zo dat de firma DEC werd a a n g e w e z e n , na aanbesteding, voor de uitvoe-ring van de bodemsaneuitvoe-ring van de voormalige gasfabriek Bord Gais in de Docklands van Du-b l i n . De grond is zwaar verontreinigd met cy a n i-des, zware metalen, fenol en PAK's.
De minst verontreinigde grond wordt ter plaat-se rechtstreeks hergebruikt (conform de Ierplaat-se wetgeving) voor de heraanleg van de site, n a m e-lijk de aanleg van kantoren, winkels en apparte-m e n t e n . De rest van de verontreinigde grond wordt afgevoerd, hetzij naar Nederland om thermisch te worden gereinigd, hetzij naar GRC Kallo om fysico-chemisch te worden gereinigd. Na reiniging zal de grond respectievelijk in Ne-derland en in Vlaanderen worden hergebruikt. Volgens het bodemonderzoek zou er ongeveer 200.000 ton verontreinigde grond moeten wor-den afgevoerd naar het buitenland. M o m e n t e e l is 170.000 ton uitgegraven. Hiervan is ter plaatse 124.000 ton rechtstreeks hergebruikt. M o m e n-teel is er reeds ongeveer 17.000 ton verontrei-nigde grond naar GRC Kallo afgevoerd. H e t grootse gedeelte van deze hoeveelheid grond bestond wel uit puin (ongeveer 55 %).
2. Voor het invoeren van verontreinigde grond dient de verordening (EEG) nr. 259/93 van de Raad van 1 februari 1993 betreffende toezicht en controle op de overbrenging van afvalstoffen b i n n e n , naar en uit de Europese Gemeenschap te worden nageleefd.
eventueel het land of de landen van doorvoer. Voor het overbrengen van verontreinigde grond van Ierland naar GRC Kallo dient de toestem-ming te worden gegeven door de Ierse en Belgi-sche autoriteiten. Op 19 augustus 2000 verleen-den de Ierse autoriteiten hun toestemming tot uitvoer van bovenvermelde grond.
Op 15 september 2000 verleende de Openbare Afvalstoffenmaatschappij voor het V l a a m s e Gewest (OVA M ) , die voor de invoer van afval-stoffen in Vlaanderen bevoegd is, de toestem-ming tot de invoer van 98.000 ton verontreinig-de grond afkomstig van een gasplant in Grand Canal Quay in Dublin, in 28 transporten naar GRC Kallo. Deze toestemming loopt af op 30 september 2001.
Voor het zuiveren van verontreinigde grond (wanneer de behandeling van als afval te be-schouwen verontreinigde gronden niet gebeurt in het kader van een conform verklaard bodem-saneringsproject) kan de activiteit ingedeeld zijn in een van de volgende rubrieken van de Vlarem-indelingslijst (bijlage 1 bij titel I van het Vlarem) :
– rubriek 2.2.3, e) "Opslag en biologische be-handeling van gevaarlijke afvalstoffen (1ste klasse)" ;
– 2 . 2 . 5 , f) "Opslag van fysisch-chemisch behan-delen van andere gevaarlijke afvalstoffen met een opslagcapaciteit van meer dan 1 ton (1ste klasse)".
In dat geval geldt de milieuvergunningplicht. Voor de NV Soils en de NV GRC (Grondrecyc l a g e (Grondrecyc e n t r u m ) , beide gesitueerd in Kallo, S i n t -Jansweg 10, zijn volgende milieuvergunningen voor het exploiteren van een inrichting voor het zuiveren van verontreinigde gronden bekend : verleend aan de NV Soils
door het college van de burgemeester en sche-penen
– op 18.04.1994 : transformator met een nomi-naal vermogen van 200 kVA en een gastank van 2.500 liter ( k VA : k i l ovoltampère – red.) ; – op 11.09.2000 : tijdelijke vergunning voor
een termijn van drie maanden voor de ther-mische absorptie van verontreinigde grond ;
het betrof hier specifiek de behandeling van de verontreinigde gronden uit Dublin ; – op 18.12.2000 : verlenging termijn tot
12.03.2001 van voormelde tijdelijke vergun-ning ;
door de bestendige deputatie van de provincie-raad :
– op 22.07.1993 : exploitatie van een grondzui-veringsinstallatie ;
– op 10.08.1995 : veranderen door wijzigen en uitbreiden van een inrichting voor het recy-cleren van verontreinigde gronden ;
– op 15.05.1996 : wijzigen van de vergunnings-voorwaarden opgelegd in de milieuvergun-ning van 10.08.1995 ;
verleend aan de NV GRC door de bestendige deputatie van de provincieraad
– op 04.04.1996 : aktename van de overname van het recyclagecentrum van verontreinigde gronden ;
– op 10.12.1998 : verandering van het bedrijf gespecialiseerd in het recycleren van veront-reinigde gronden.
3. De grond is zoals reeds hierboven vermeld af-komstig van de sanering van een voormalige g a s f a b r i e k . Er zal ongeveer 98.000 ton veront-reinigde grond naar GRC Kallo worden ver-voerd.
De grond is voornamelijk verontreinigd met PAK's (totaal) : 9.561 mg/kg ds, lood : 5 . 0 8 6 mg/kg ds, zink : 11.200 mg/kg ds, koper : 2 . 3 9 0 mg/kg ds, arseen : 578 mg/kg ds, cadmium : 2 8 mg/kg ds, cyanide (complex) : 2.684 mg/kg ds, cyanide (vrije) : 790 mg/kg ds, fenolen (totaal) : 23.356 mg/kg ds en chroom : 551 mg/kg ds (ds : droge stof – red.).
4. Het reinigen van de grond is pas opgestart, zodat de kwaliteit van de gereinigde grond nog niet bekend is.
G R C, de uiteindelijke bestemming van de grond bepalen. Momenteel is er nog geen gerei-nigde grond afgevoerd.
5. Bij het fysico-chemisch reinigen van verontrei-nigde grond ontstaat er een verontreiverontrei-nigde slib-f r a c t i e. Deze slibslib-fractie wordt, na immobilisatie bij DEC in Zwijndrecht, gestort op de mono-deponie van Silvamo in Kortemark.
De hoeveelheid slibfractie is afhankelijk van het reinigingsproces en kan op voorhand niet exact worden bepaald. Gemiddeld genomen bedraagt deze slibfractie bij fysico-chemische grondreini-ging ongeveer 15 % van de totale hoeveelheid te reinigen grond.
6. Zowel de opslag van de verontreinigde en de gereinigde grond als de behandeling gebeuren op een vloeistofdichte ondergrond. Het volledi-ge terrein van het grondreclyclavolledi-gecentrem is af-gedekt met een HDPE-folie en een betonlaag, waardoor indringing van percolaatwater in de bodem wordt tegengegaan (HDPE : h o g e d i ch t -heidspolyethyleen – red.). Dit percolaat wordt opgevangen in een bufferbekken en voor lozing door een waterzuiveringsinstallatie geleid. Ook in het overwegend gedeelte van de tijdelij-ke vergunning van 11 september 2000 afgele-verd door het college van burgemeester en schepenen van de gemeente Beveren, w o r d t vermeld dat percolaat- en hemelwater van het terrein zal worden opgevangen via een afwate-ringsstelsel naar de bestaande afvalwaterzuive-ringsinfrastructuur op het terrein.
Grondwaterverontreiniging is bij een normale zorgvuldige exploitatie uitgesloten.
7. Het hergebruik van de gereinigde grond ge-beurt in overleg met de OVA M , zodat de over-heid op de hoogte is van zowel de kwaliteit als de uiteindelijke bestemming van de gereinigde grond.
Het toezicht op de exploitatie zelf van GRC K a l l o, als hinderlijke inrichting van de eerste k l a s s e, gebeurt door de afdeling Milieu-inspec-t i e. Voor deze acMilieu-inspec-tiviMilieu-inspec-teiMilieu-inspec-ten is een milieuvergun-ning uitgereikt door de bestendige deputatie v e r e i s t . Bij de uitgevoerde controles door de af-deling Milieu-inspectie werd vastgesteld dat GRC over de vereiste milieuvergunningen be-schikt.
De verleende milieuvergunningen zijn afhanke-lijk van de naleving van de algemene, s e c t o r a l e en bijzondere milieuvoorwaarden die erin opge-nomen zijn. Bij bedrijfscontroles door de afde-ling Milieu-inspectie werd nagegaan of deze voorwaarden worden nageleefd. In het bijzon-der werden de sectorale voorschriften voor af-valstoffenverwerkende bedrijven gecontroleerd (aanwezigheid werkplan, r e g i s t e r, o m h e i n i n g, g r o e n s c h e r m , . . . ) . In de bijzondere voorwaarden van de milieuvergunning is opgenomen dat het hergebruik van de gronden moet gebeuren in overleg met de OVA M . De Milieu-inspectie ziet er mee op toe dat dit gebeurt. Tevens werden reeds stalen genomen van grond die werd afge-voerd voor hergebruik.
