Vraag nr. 152 van 28 maart 2003
van de heer ERIK MATTHIJS Afvalkosten – KMO's
Het studiebureau Marketing Development onder-zocht de mening van de KMO's over hun afvalkos-t e n . 55 % van de KMO's safvalkos-telafvalkos-t daafvalkos-t de afvalberg bij hen niet toeneemt, maar wel de verwerkingskos-t e n . 31 % van de bedrijven zegverwerkingskos-t nieverwerkingskos-t verwerkingskos-terechverwerkingskos-t verwerkingskos-te kun-nen op het gemeentelijk containerpark. 48 % doet een beroep op een privé-containerfirma.
De gemeentelijke containerparken rekenen aan de KMO's ook vaak meer aan dan aan particulieren. Een veel gehoorde klacht is dat er tweemaal moet worden betaald voor hetzelfde. Dit gebeurt door-dat de producent reeds in het kader van de produ-centenverantwoordelijkheid een bedrag neertelt, terwijl de kleinhandelaar en de particulier ook nog eens een retributie moeten betalen.
Is de inschatting van de KMO's terecht ?
Op welke manier kan het dubbel betalen voor de verwerking van afval worden vermeden ?
Antwoord
Een belangrijke pijler waarop het Vlaamse afval-beleid steunt, is het principe "de vervuiler betaalt". Dit betekent dat degene die afval produceert, o o k de kosten moet dragen om zich op een milieuvrien-delijke manier van zijn afval te ontdoen. Deze ver-plichting geldt bijgevolg niet alleen voor de burger, ook de bedrijven zijn financieel verantwoordelijk voor hun geproduceerde afvalstoffen.
Voor de kleine bedrijven is er de afgelopen jaren veel veranderd in het afvallandschap. Sinds het van kracht worden van het Vlarea (Vlaams Reglement inzake Afvalvoorkoming en -beheer) zijn de ge-meenten niet langer verplicht het afval van kleine ondernemingen op te halen. Vele kleinhandelaars hadden echter jaren gebruikgemaakt van de dien-sten van gemeenten en intercommunales, m e e s t a l g r a t i s. Maar een financiering van de selectieve in-zameling van bedrijfsafval vanuit de algemene middelen van de gemeentebegroting, en dus op kosten van de burger, is niet langer aanvaardbaar. Een mogelijk alternatief voor de kleine onderne-ming is de inschakeling van een privé-ophaalfirma.
In deze problematiek heeft de overheid de verant-woordelijkheid op zich genomen om de bedrijven ten dienste te zijn. Daartoe heeft de Vlaamse rege-ring in 2000 een eerste aanzet gedaan met de op-maak van het "Uitvoeringsplan Gescheiden Inza-meling van Kleine Ondernemingen" (KMO-p l a n ) . Het doel van dit plan is een duidelijke, e e n v o u d i g e en betaalbare oplossing te bieden voor de milieu-hygiënisch verantwoorde gescheiden inzameling van bedrijfsafval, in het bijzonder bij de kleine on-d e r n e m i n g e n . Dit plan is totstanon-dgekomen in open overleg met alle vertegenwoordigende organen, met als doel een maximale betrokkenheid en enga-gement bij de latere uitvoering. In het plan werden een aantal acties opgenomen, waarvan een aantal inmiddels in uitvoering zijn.
In deze optiek heeft het KMO-plan gekozen voor het stimuleren van de Vlaamse gemeenten om hun inzamelsystemen tegen kostprijs open te stellen voor bedrijfsafval dat inzake aard, samenstelling en hoeveelheid vergelijkbaar is met huishoudelijke af-v a l s t o f f e n . Voorwaarden hierbij zijn dat de bedrij-ven het afval gescheiden aanbieden, hiervoor de reële kostprijs betalen, de capaciteit van de ge-meentelijke inzamelsystemen niet overbelast wordt en een zo goed mogelijke registratie van dit be-drijfsafval wordt doorgevoerd. Het plan kiest er-voor om de gemeenten deze rol autonoom te laten v e r v u l l e n . De OVAM heeft een modelpolitieregle-ment uitgewerkt dat gekoppeld is aan een model van forfaitair en contantbelastingreglement. D e z e modellen beschouwd moeten worden als een lei-draad voor de gemeenten.
Bij de toepassing van deze modelreglementen be-veelt de OVAM aan om zoveel mogelijk dezelfde tarieven te hanteren voor de aangeboden afvalstof-fen van bedrijven en van particulieren. Dit vereen-voudigt de controle en administratieve afhandeling op het containerpark. Het voorkomt tevens ont-wijkgedrag waarbij bedrijfsafval onder de noemer van huishoudelijk afval wordt aangeboden.
heeft op 31 januari 2003 in deze zin richtlijnen rondgestuurd aan alle lokale besturen.