VVD-Ombudsman Koos Rietkerk

Koos Rietkerk

VVD-Ombudsman

IJ()CUIIEHT

ATlECENTRUM

NEOERlAii10SE POLITIEK::

LIJST VAN ADVERTEERDERS

Aquadelta Recreatie, Bruinisse I De Banier Uitgeverij b.v., Utr~cht I Ba -vin b.v., Amsterdam I Modehuis Cartigny, Eindhoven I Diamond Manu-facturing Rotterdam, Rotterdam I Hotel Edenhof, Zwammerdam I Fa u-ma I Gemeentelijk Internaat Ter Apel, Ter Apel I Hageo b.v., Hengelo I C. Hoen Dzn b.v., Amsterdam I lnjection Nederland, Hagestein I In 't Silverhuys Juwelier Rikkoert b.v., Schoonhoven I Inventief, Voorburg I Lambooij en Vallenduuk, Amsterdam I Louisa State, Baarn I S. C. Mul-der b.v., Bodegraven I Queen Size, Groningen I Het Kasteel van Rhoon, Rhoon I Schuytvlot, Montfoort IJ. van der Wees, 's Gravenzande

LAMBODY

&

VALLENDUUK

Speelalltelt eerste klasse maatkleding van Super-West-of-England pure wool

pure cashmare

Singel286, Amsterdam-C., Telefoon 237383.

RE(REATIE

WINTERSPORT naar LENZERHEIDE (Zw.)

Per 12-pers. comf. hotelbus of op eigen gelegenheid. Gratis langlaufles en gids op uw langlauftochten. Prachtig skigebied met 34 liften. Kamers vanaf Zw.fr. 50,- p.p.p.d. halfp. Vraag vrijblijvend inlichtingen bij B. de Geus, Vinkebuurt 6, Zwammer-dam, tel. 01726- 1 5520, b.g.g. 01724- 8398. Tevens te huur 4-6 pers. appartement.

I

GAST-VRIJBEID

I

>

SPECIALITEITEN RESTAURANT

"Het Kasteel van Rhoon"

à la carte Restaurant

Tevens zalen voor recepties, diner, vergaderingen etc. S.G. Abel-Dorpsdijk 63, Rhoon ·Tel. (01890) 8896 • 8884

.i

KUNST EN ANTIEK

I

Zilveren relatiegeschenken uit onze kollektie

-altijd een succes.

Schoonhavens Silverhuys B.V.

Haven 1-5- SCHOONHOVEN -tel. 01823-2651

Vrijheiden

Democratie

NUMMER 1255

20 OKTOBER 1981

Hoofdredacteur: Reny Dijkman veertiendaagse uitgave van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie

Advertentie-exploitatie Bureau Van Vliet b.v.

Postbus 20 .::

i~~~o~~o~~~~~~~rt

}·.

Redacteur Buitenland: Victor Hafkamp Parlementair Redacteur: Henk Krol Redactie-adres en Abonnementen-administratie: Alg. Secretariaat VVD Koninginnegracht 5 7 2514 AE 's-Gravenhage Telex 33564 t.n.v. VVD Den Haag Tel. 070.614121 Abonnementen voor niet-leden

f

16,50 per jaar Ad verten tieprijzen '/, pag. vanaff2.150,-1/z pag. vanaf/ I .I I 5,-'!4 pag. vanaf/ 585,-'ls pag. vanaf/ 315, -Rubrieken: Speciale prijzen op aanvraag Druk

Ten Brink Meppel b.v. De kopij voor het nummervan 3 november moet uiterlijk 23 oktober binnen zijn.

Galjaard: Politici zijn

kortebaanrijders

Dutman krijgt Liberale Vonk

Koos Rietkerk, VVD-Ombudsman

Koosjes column

Kandidaatstelling gemeenteraden

1982

..

N

T AT

lECENTR

U

M

~~~~~CANDSE

POLITIEKE

PARTIJEN

''Het aanzien van de politiek en van onze democratie staat o_p het

spel. Dat oordeel van de VVD over de huidige politieke situatie,

na het uiteenspatten van het kabinet, heb ik vrijdag 16 oktober

aan H.M. de Koningin kenbaar gemaakt.

Reeds op 20 augustus zei ik het zinloos te achten te pogen een

kabinet van PvdA en CDA tot stand te brengen. Het wantrouwen

tussen die beide partijen en hun leiders is zo groot,

de meningsverschillen zijn zo fundamenteel, de machteloosheid

van de betrokkenen is zo diep gebleken, dat de VVD vindt dat het

wederom ondernemen van een lijmpoging zinloos en volstrekt

verkeerd is. Zinloos, omdat wantrouwen niet weg te lijmen is.

Verkeerd, omdat er op z'n best weer een wankel compromis

uit de bus rolt.

Niets ten nadele van de economische kwaliteiten van de heren

De Galan en Halberstadt. Maar wat had moeten gebeuren, is een

aantal top-economen van verschillende politieke

achtergrond-Zijlstra of De Pous, Duisenberg én Wztteveen -een gezamenlijk

plan ter verdere gezondmaking van de economie laten maken en

dit plan daarna voorleggen aan de politieke partijen met de vraag

of zij op basis daarvan willen gaan meeregeren.

Die zakelijke aanpak wilde de VVD. Maar de partijpolitiek heeft

het weer gewonnen. Zie als mijn conclusie de eerste zin van dit

artikel. ' '

"Politiek? Dat is niets voor

mij, meneer", zegt professor

doctor Hans Galjaard,

schrijver van het inmiddels

uitverkochte Boek Van De

Maand april "Het Leven van

de Nederlander". Op

vrijdagavond 13 november is

hij in Lunteren te gast als

spreker op het jaarlijkse

congres van de" Vrouwen in

de VVD". Een gesprek met

hem in zijn werkkamer in de

Brasmus Universiteit in

Rotterdam levert het beeld op

van een levendige man met

gevoel voor humor en een

warme belangstelling voor

alles wat met mensen te

maken heeft. Hij praat graag

en het is een plezier naar hem

te luisteren.

'Politici zijn

kortebaanrijders'

In zijn boek geeft professor Galjaard

aan de hand van het nodige cijfermateriaal zijn visie op de toekomstige bevolkingsontwikkeling van ons land. De toenemende eenzaamheid van vooral oudere mensen zou naar zijn mening voor politici een punt van grote zorg moeten zijn. "Ze zouden veel meer moeten kijken naar wat er in de harten van de mensen leeft. Wat zijn nu ècht de wezenlijke dingen voor een mens? Als

er dan gezegd wordt "dat is politiek niet vertaalbaar", dan zeg ik: "Onzin! Dan moeten politici maar beter leren vertalen."

Hoewel professor Galjaard zelf geen lid is van een politieke partij volgt hij met belangstelling de uitlatingen en gedragingen van politici. "Het zijn natuurlijk belangrijke mensen bij het inrichten van de samenleving. Maar uit allerlei onderzoekingen van de laatste tijd blijkt dat de kiezer ver van de

politiek afstaat en dat ook de politici -de goe-de uitgezon-derd- weinig boodschap aan de kiezer hebben." Hij kan zich opwinden over de oneigenlijke manieren die onze

volksvertegenwoordigers gebruiken om de afstand tot de kiezer te overbruggen. "De kiezer wil

vertrouwen kunnen hebben in degene die hem of haar leiding geeft. Dan moet je niet in een sportbroekje gaan lopen,

een carnavalskraker zingen of in een

Prof. Galjaard:

.,De kiezer wil

vertrouwen kunnen

hebben ... "

bootje op de Hofvijver gaan dobberen. En niet in het nieuws willen komen door vragen te stellen waar dat eigenlijk niet past."

Perspectiefvoor jongeren

Overigens heeft professor Galjaarder moeite mee lezingen te houden over hoe het niet moet. Twee van zijn idealen zou hij graag aan politici willen doorgeven:

"We zoudenjongeren veel meer perspectief moeten bieden en gevoelens van zwakte, onzekerheid, ongelukkig zijn en angst bij zoveel mogelijk mensen moeten wegnemen." Het is dan ook ni~t toevallig dat in zijn boek een belangrijke plaats is ingeruimdjuist voor die twee categorieën mensen: jeugdigen en ouderen. "We horen

kinderen centraal te stellen", zo vervolgt professor Galjaard. "Hen een toekomstperspectiefbieden is een

"must". De nadruk zou ook moeten

liggen op de zwakkeren in de

samenleving. In de politiek op langere termijn zou dat een leidraad moeten zijn. Men moet een veellangere tijd nemen om het beleid voor te bereiden," meent hij. "Er worden verkeerde prioriteiten gekozen. Er zijn

uitstekende rapporten geschreven over met name de bevolkingsontwikkeling, maar ze worden niet gelezen. Daar is geen tijd voor omdat de politici zich met andere zaken bezighouden. De Kamerleden worden geleefd en die oneigenlijke taken geven onnodig tijdverlies. Men kan zich niet laten leiden door kleine groeperingen die krachtig naar voren komen. En een minister moet zich niet bezighouden met representatieve dingen. Dat kan hij aan anderen overlaten."

Kortebaanrijders

Volgens de professor moet een lange

c c

termijnvisie mogelijk worden. "Onze politici zijn kortebaanrijders. Wij gebruiken bewindslieden als

wegwerpartikel. Kamerleden worden minister, ministers worden weer kamerlid. De beste mensen in ons land staan dan ook niet te dringen voor een politieke functie. En er zijn zoveel goede mensen van wie je de kennis, ervaring en creativiteit zou kunnen benutten. Daar wordt onvoldoende gebruik van gemaakt. De

overheidsambtenaren zijn geïsoleerd bezig. We moeten mensen inschakelen op hun bepaalde vakgebied en

proberen een stuk leven te ov.erzièn. We missen het overzicht over het geheel, ook de internationale samenhang in verhouding tot de lokale politiek. We moeten streven naar creativiteit. Moeilijke problemen los je niet op met miljarden. Het is noodzakelijk te zoeken naar een speelse, nieuwe manier. Maar de Nederlander is niet speels van nature. Wij leven volgens een enorm vastgeroest patroon en zijn niet in staat de ontzettende druk van de dagelijkse taken te doorbreken."

Invloed

Met zijn boeken, films, tv-optredens en lezingen over de gehele wereld oefent professor Galjaard indirect invloed uit op het politieke denken. Zijn eigen kansen in de politieke arena acht hij nihil door zijn eigenschap precies te zeggen wat hij denkt. Zijn specialisme is de celbiologie, het terrein van de erfelijkheid. Niettemin wordt hem gevraagd zijn mening te geven over de meest uiteenlopende onderwerpen, iets wat hem zelf verwondert. Als wij de redenen daarvoor proberen te

achterhalen vertelt professor Galjaard over het compliment dat hij ooit kreeg als reactie van een voorbijganger op straat na een televisie-uitzending met Koos Postema: "U geeft de mensen altijd het idee dat u 't zelf óók snapt!". Als de politici het nu maar snappen ...

Anita Wagernakers

Deelname-formulier

Najaars-conferentie

1981

Deze strook zenden

aan het

Secretariaat

" Vrouwen in de

VVD",

Koninginnegracht 57,

2514 Alt

's-Gravenhage.

Najaarsconferentie

Lunteren 1981

Programma: vrijdag 13 noveq1ber

vanaf 16.00 uur - ontvangst 18.00 uur diner

20.00 uur - Opening door de voorzitter van de organisatie "Vrouwen in de VVD", Aly van Wijngaarden-Terlouw ·

- Korte toespraak partijvoorzitter Jan Kamming a

- Prof. dr. H. Galjaard:

,,Politiek? Dat is niets

voor mij, meneer!"

Gelegenheid om op informele wijze vragen te stellen over

• algemene politiek

e

emancipatie

e

organisatorische zaken

Zaterdag 14 november

08.30-09.30

uur - ontbijt

09.30

uur - Inleiding door dr. Marlus van Amelsvoort, voormalig staatssecretaris van Financiën, over het onderwerp "Herverdeling van Werk"

- Behandeling deelonderwerpen - Lunch

- Samenvatting van standpunten met betrekking tot de deelonderwerpen 16.00 uur - Sluiting.

.

~---~---Naam: Adres: Postcode

+

woonplaats: ... .

geeft zich op voor deelname aan de "Vrouwen in de VVD" te Lunteren. Gehele congres (

+

overnachting) Vrijdagavond

+

diner

najaarsconferentie van de

Vrijdagavond zonder diner Zaterdag

+

lunch

Mijn keuze gaat uit naar het onderwerp *)

e

"gehuwde" vrouw en beroepsarbeid

e

deeltijdarbeid en arbeidstijdverkorting

e

individualisering van inkomens

*) doorhalen wat niet van toepassing is.

Op 29 oktober zal de binnenkort

scheidende voorzitter van de

ambtenarenbond AB VA/KABO de

Liberale Vonk in ontvangst mogen

nemen uit handen van Erica

Verkerk-Terpstra. De Liberale Vonk is een

onderscheiding die wordt toegekend

aan niet-liberalen die een publieke

uitspraak hebben gedaan die enige

geestelijke liberale ontwikkeling doet

vermoeden.

In het verleden waren het onder

anderen de heren Vredeling, De

Gaay-Fortman Jr., Lubbers en Vtm

Houwe/ingen die die vonk kregen

aangeboden en die hem ook in dank

aanvaardden. De heer Vredeling kreeg

hem zelfs twee keer. De reglementen

bepalen dat, indien hem deze eer ten

derde male ten deel zou vallen, hij zelfs

bevorderd zal worden tot "klein

liberaal licht".

Hij waarschuwt me van te voren: "Je maakt

géén 'toestanden'van dat interview". Sorry,

mijnheer Rietkerk, dat doe ik wél! Het gaat

niet aan om een man die steeds geruisloos d{e

plekken in de partij opvulde, waar hij nodig

was in stilte nu weer vice-fractie-voorzitter te

laten worden. Mr. J. G. Rietkerk deed het

nimmer om het aanzien van het ambt, maar

omdat de partij dat vroeg. Hem nodig had.

Zijn politieke carrière toont een grillig

karakter: vanaf 1967 Kamerlid,

Staatssecretaris van Sociale Zaken in het

Kabinet-Biesheuvel, daarna weer Kamerlid,

gevolgd door vier jaar fractievoorzitterschap

tijdens het Kabinet Van Agt-Wiegel, thans

vice-fractie-voorzitter. Hans Wiegel typeerde

zijn optreden heel raak tijdens de laatste

partijraad. Hij sprak in zijn dankwoord aan

Rietkerk over de man "die het de afgelopen

periode misschien wel het moeilijkst heeft

gehad. Een man die alles naar twee kanten

moest uitleggen en verdedigen, zowel naar het

Kabinet als naar de fractie."

Oudminister Jaap Boersma (ARP), waarmee

Rietkerk als staatssecretaris in de jaren '71

-'7

3 samenwerkte, typeert hem met: "Koos

Rietkerk staat voor mij voor degelijk en

integer. Koos en ik hebben op Sociale Zaken

maar kort samengewerkt. Na ruim eenjaar

was het kabinet-Biesheuvel immers al

gevallen. Eenjaar is te kort om politiek beleid

duidelijk vorm en inhoud te geven. Voor hem

was datjaar evenwel voldoende om respect af

te dwingen, zowel door zijn werkkracht en

kennis van zaken als door zijn loyaliteit . .. "

Rietkerk:

VDOmbudsman

6

Merkwaardigerwijs kan men mr.

J.

G. Rietkerk het best typeren als de VVD-ombudsman. De man die bemiddelt, die er is als hij nodig is, die het begrip loyaliteit zeer hoog in zijn vaan heeft. Merkwaardigerwijs, omdat hij ook degene is die zich tienjaar lang heeft ingezet voor de komst van een Nationale Ombudsman. In 1971 diende hij daarover een motie in. Nu, tienjaar later is Professor Rang als eerste in die functie aangesteld. Riet kerk: "De diverse regeringen waren erg terughoudend. Men voelde er niet zo veel voor om er weer een pottekijker bij te krijgen. Maar er ligt een geweldig groot gebied van bejegening van de burger door de overheid, waarbij die overheid wél volgens de formele regels van de wet handelt, maar die burger toch onheus wordt behandeld. Dat kan je dan niet aan de rechter voorleggen. Daarvoor moet je iemand hebben die in het gedrag van de overheid kan duiken. Die kan zeggen- als dat nodig is-: Gij zult uw patroon van verhouding met die burger veranderen. Dat geldt zowel voor een topambtenaar of een minister als voor iemand achter een loket. Een aardige opmerking van Care! Polak, de oudminister, hierover was: 'Die

overheid is zo groot, zo dik geworden dat zij haar eigen schoenen niet meer kan zien'. Daarmee typeerde hij de geweldige administratieve en ambtelijke rompslomp waardoor de overheid niet meer in de gaten heeft wat er aan de basis gebeurt. Daar komt bij

-en dat heeft Rang gelukkig ook gezegd- dat het niet alleen om de bescherming van de burger gaat, maar ook van de overheidsmensen die het wél goed doen en die door querulanten vaak heel onredelijk worden

lastiggevallen. Als zo iemand bij de ombudsman komt, krijgt hij dus ongelijk. Het werkt dus naar twee kanten."

Schijnwerpers

heeft geleid." Aan het woord is Ans Koning, secretaresse van de

fractievoorzitter. In die functie trok zij vier jaar met Rietkerk op. "Hij is niet iemand die zeifin de schijnwerpers gaat staan. Hij vindt het gewoon zijn plicht om datgene te doen wat er van hem wordt verwacht. Weloverwogen, principieel en oprecht. Hij voelde zich zeer betrokken bij alle problemen, of ze nu groot of klein waren. Verdiepte zich misschien wat te vaak in details, waardoor de beschikbare tijd in gedrang kwam en daarmee mijn grootste probleem: de agenda. Als secretaresse probeer je dan de gevallen steken op te halen en de agendapunten

aan elkaar te breien. Rolpatroon? Dat werd soms doorbroken als de spanning van het werk weg viel. Hij was een goede vis maat. Heel ontspannen aan de oever van de Berkel forellen vangen tijdens een hengelwedstrijd tussen parlement en pers. Laarzen aan, trui aan. Lekker staren naar de dobber en tussendoor een gezellige babbel met een grap en een grol. Gelukkig kan het politieke lijntje niet altijd gespannen zijn. Ook niet bij een fractievoorzitter."

Fractievoorzitterschap

R.ietkerk: "Ik heb het als een enorme

Ans Koning: ,.Een goere vismaat"

uitdaging gezien. Het was niet eenvoudig, maar geweldig boeiend. Ik zou die periode niet graag hebben gemist. Ik had me tot doel gesteld dit Kabinet Van Agt-Wiegel de rit te laten uitmaken. Dat dat is gelukt, daar ben ik een beetje trots op, want er zijn momenten geweest waarop het niet eenvoudig was. Aan de andere kant heeft een fractievoorzitter ook tot taak om de achterban geweldig te

enthousiasmeren. Ik denk dat ik op dat gebied wat minder kwaliteiten heb dan bijvoorbeeld een Hans Wiegel, die het pverigens ook als minister uitstekend

komt dat wat minder enthousiast over dan wanneer je

à

l'improvist eens even een nummertje weggeeft". Koos Rietkerk maakt een uiterst ontspannen indruk. De grote, zonnige

fractievoorzitterskamer heeft hij verruild voor een klein vertrek ergens in de buik van het parlementsgebouw. Geen moment maakt hij de indruk teleurgesteld te zijn dat deze periode achter hem ligt. Zegt dat hij nu eindelijk eens tijd heeft om alle rapporten te lezen, waar hij niet aan toe is gekomen die laatstejaren nu eens te gaan lezen. "Ik heb er altijd behoefte aan de zaken een beetje fundamenteel aan te pakken. Als fractievoorzitter kom je aan veel zaken niet toe. We begonnen vier jaar geleden met een fractie die voor de helft

uit

nieuwelingen bestond doordat zoveel mensen naar het Kabinet waren doorgestroomd. Dat betekende dat er op allerlei plaatsen de taken verdeeld moesten worden. Mensen die nooit in de Kamer hadden gezeten en die dan plotseling een heel terrein op hun nek kregen, moeten wel eens wat worden bijgestuurd. Dat vroeg veel aandacht. Het blijft bovendien een feit datje als fractievoorzitter- publiek gezien -toch een van de vooraanstaande mensen in het land bent. Op de vreemdste momenten moetje over iets een oordeel geven. Dan zie je datje als

fractievoorzitter - met alle waardering voor de mensen die er zijn - toch een geweldig beperkt apparaat hebt. Ik heb het wel eens getypeerd met: Eigenlijk ben je een kleine zelfstandige met een handjevol medewerkers, die geacht wordt overal alles van te weten. Dat is dus ook een spanningsveld. Hoe vaak is het niet voorgekomen dat 's middags vier uur eenjournalist naar binnen rolde ... of je maar even een oordeel wilt geven over een rapport waarop een commissie twee jaar heeft zitten te studeren en dat ik dan .nog niet had gezien? Maar als je dat oordeel tussen

vier en vijf niet geeft, doe je niet mee in het nieuws. Dan sta je ernaast. Dus moetje je door anderen laten vertellen wat erin staat om commentaar te kunneJ\geven. Dat zijn ook aspecten van het fractievoorzitterschap. Erg boeiend, maar het vergt wél veel aandacht."

Teleurstellend

Zijn collega-fractievoorzitter in de Senaat, prof. dr. G. Zoutendijk, heeft Rietkerk intensiefmeegemaakt "Na al het werk moet het toch wel

teleurstellend voor hem zijn geweest, hoe het CDA zich na de verkiezingen heeft gedragen," merkt hij op. "Samen met Lubbers (CDA-fractievoorzitter) is hij er toch meestal in geslaagd om tot compromissen te komen, zonder dat dit vaak naar buiten kwam. Opvallend is zijn enorme kennis van zaken en zijn rustige manier van uitleggen." De heer Zoutendijk onderstreept de bijzondere betekenis van Rietkerk:

--- --- --- --- --- ---

8

"Hij heeft de fractie bij elkaar weten te houden en voor het Kabinet Van Agt

-Wiegel heeft hij een heel belangrijke rol gespeeld. Het is nu eenmaal altijd zo dat bewindslieden zich meer met het Kabinet gaan identificeren in plaats van met de partij. Dan moeten ze tegengas krijgen op een opbouwende wijze. Dan moet aangedragen worden wat wél kan, bijvoorbeeld op het gebied van de sociale zekerheid. Rietkerk heeft op dat terrein heel veel gedaan, maar altijd op de achtergrond. Het werk op de voorgrond nam hij op de koop toe". Koos Rietkerk, terugkijkend op die vier jaar: "Ik vind dat wat het Kabinet bereikt heeft wel eens erg onderbelicht is geweest. Ik blijf dan ook volhouden dat het Bestekbeleid niet is mislukt. Op

een half of één miljard na is het doorgevoerd. Dat de doeleinden niet werden bereikt, lag aan het feit dat de economische groei geen plus drie maar min één procent werd. Dat scheelt zoveel miljarden datje dus achteraf bezien zegt: dat Bestek had nog veel sterker moeten worden opgezet. Als je dan ziet hoeveel weerstand er tegen dat bestek is gevoerd ... de PvdA heeft het in alle hoeken en gaten gesmeten .. . D'66 was er toch in beginsel tegen .. . dissidenten die er af wilden knabbelen. Dan zeg ik: Er is een heel behoorlijke aanzet gegeven. Wel vond ik dat in de loop van de verslechtering van de economie het kabinet weleens te weinig heeft bijgestuurd. We hebben het in 1979 gezien. Het vertrek van

Andriessen als minister van Financiën hield er verband mee. In datjaar heb ik een miljard méér ombuiging gevraagd. Ik werd er een beetje om gehoond, maar drie maanden later was het Kabinet wel gedwongen zélf met drie miljard méér te komen.

Een andere zaak die onderbelicht is, vind ik de abortuswetgeving. Ik weet het, het is een geweldig teer onderwerp. Ook in de Kamer was de oppositie eigenlijk een beetje verslagen dat dezè regeling er door is gekomen. En wat zie je nu? Dit nieuwe Kabinet aanvaardt

de nieuwe abortusregeling. Ze zijn blij dat dit enorm moeilijke probleem waar tien, twaalfjaar politiek de grootste commotie over is geweest en kabinetscrisistoestanden door kwamen, door ons is opgelost. Ik blijf volhouden dat het door ons steeds bepleite recht van de vrouw om zelf te beslissen hierin is gegarandeerd. Overigens hebben we inderdaad concessies gedaan, omdat anders die zaak niet te halen zou zijn. Ik ben ervan overtuigd dat Nederland zich eigenlijk wel gelukkig mag prijzen dat die belangrijke zaak is geregeld."

Pleidooi

Rietkerks pleidooi voor een herwaardering van onze

maatschappelijke verhoudingen; een

herwaardering van méér vrijheid, meer verantwoordelijkheid en minder verstikkende bureaucratie begint door te werken. De komst van de Nationale ombudsman is daar één voorbeeld van. Tienjaar lang heeft hij die zaak bepleit. Gaat een dergelijke tijdvreten de procedure niet Kafka-achtig aandoen? "Dat ben ik met je eens. Helaas moetje in de politiek vaststellen datje voor heel zware zaken eenjaar of tien nodig hebt. Dat houdt verband met het feit dat we nu eenmaal in een democratie leven. Datje niets erdoor kunt drukken, wanneer je er niet de instemming van de meerderheid van de

volksvertegenwoordiging voor hebt. Je moet met kracht van argumenten- en dat kost tijd - anderen ervan overtuigen dat watjij wil niet onredelijk is. Wat hebben we als fractie geprobeerd naar voren te brengen? De ombuiging van de collectieve druk, opschoning van de sociale voorzieningen, milieubeleid, decentralisatie,

democratisering, een emancipatie- en minderhedenbeleid. Als ik zie wat er allemaal is gebeurd, dan zeg ik helemaal niet dat het allemaal is bereikt. Wél worden onze gedachten nu overgenomen. Jarenlang hebben we gehamerd op het misbruik van de sociale voorzieningen. We zijn ervoor gehoond zesjaar geleden. Nu staat het in het PvdA-program. De twee hoogleraren Van derZwanen Driehuis

bepleiten nota bene om de hele WAO af te schaffen om met een schone lei te beginnen. Daar ben ik niet voor, maar het toont wél aan dat ook in die andere kring het inzicht groeit datje met het al maar uitdijen van die collectiviteit, van die staatsbemoeienis op dood spoor zit. Dat we terug moeten. Niet naar áf, maar naar een nieuw evenwicht tussen overheid en maatschappij.

Misschien is wel het allerbelangrijkste dat we de burgers hebben kunnen bijbrengen dat de tijd waarin de bomen tot in de hemel groeien, voorbij is. Dat we allemaal moeten matigen en wat harder moeten aanpakken."

Tijd

"Alles kost tijd," zegt Koos Rietkerk. "Ik ben erop tegen om de sociale uitkeringen te gaan nivelleren naar het laagste niveau. Het valt me op dat mijn opvatting nu ook door de heer Bode van het FNV wordt gedeeld. Die laat de sociale verzekering ook niet a tb reken. Nou, dan sta ik naast mijnheer Bode. De heer Dutman weigert verder in de ambtenarensector te nivelleren. En de heer Kok zegt: Wacht even, dat nivelleren is ook niet alles. Het begint wel te komen. Alles kost tijd!" Wie dacht dat Rietkerk nu van plan is op te stappen, heeft het goed mis. Hij heeft weer wat meer tijd voor zijn werk voor de Teldersstichting. Hij heeft gewerkt en meegewerkt aan de rapporten: "Sociale zekerheid, nu en morgen", "Arbeid", "Liberalen in de jaren '80" en "Beheersing van de overheidsuitgaven". Werk waar hij van houdt. Zeer ontspannen in zijn werkvertrek in de Tweede Kamer besluit hij: "Ik ben gekozen als Kamerlid. Ik ben vice-fractievoorzitter en voorzitter van een paar

Kamercommissies geworden. De fractie blijfik graag mijn diensten verlenen. Nee, ik ben niet van plan weg te gaan. Ik ben niet op zoek naar een andere baan".

Een mondiaal

LiberWll

Manifest

~iberal

Appèl

1981)

Tijdens de Liberale Internationale in Rome van 24-27 september was het hoofdthema het vaststellen van een Liberaal Maqifest. Dit Manifest is vooral bedoeld voor de landen waar het liberalisme nog in ontwikkeling is. Internationaal zal dit stuk geen "Manifest" heten maar "Appèl". De uitgangspunten tot dit Appèl vormden het Manifest van Oxford uit 194 7 en de verklaring van Oxford van 1967. Het concept was opgesteld door een internationaal samengestelde

werkgroep, waarin voor Nederland de voorzitter van de Liberale

Internationale-groep, Henk Talsma, zitting had.

In Nederland had ter voorbereiding van het congres in Rome een

werkgroep zich beziggehouden met het opstellen van een aantal resoluties over de internationale situatie. Ook had de groep zich verdiept in een aantal wijzigingsvoorstellen op het appèl, die aan de ledenvergadering van de groep Nederland L.I. van 14 augustus zijn voorgelegd. De resultaten hiervan zijn door de Nederlandse delegatie in Rome ingediend. Samen met België en Spanje hadden wij de meeste wijzigingen op het concept-appèl te verdedigen. Drie halve dagen is over 99 ingediende wijzigingsvoorstellen vergaderd. De vaststelling van het Liberal Appèl1981 gebeurde tenslotte in een plenaire vergadering, waarin alle aanbevelingen van de werkvergadering werden overgenomen. Er was geen starre opstelling bij de af- en behandeling van de amendementen. Door deze gang van zaken én door het aannemen van een aantal complete tekstwijzigingen, is een Liberal Appèl ontstaan waaraan de Nederlandse bijdrage aanzienlijk is geweest en waar wij ons dan ook uitstekend in kunnen vinden.

Jaap van der Meulen

~

·

Liberale

Internationale

Politiek gezien

Van de rapportages uit de landen over de politieke ontwikkelingen gedurende het verstreken jaar viel de totale doorbraak op die in Groot Brittannië heeft plaatsgevonden na het ontstaan van de Social-Democratic Party en het besluit tot samenwerking van de Liberal Party met de sociaal-democraten. Opiniepeilingen en analyses van zowel Labour-gezinde als conservatieve kranten wezen op een "landslide": de samenwerkende ·

liberalen en sociaal-democraten zouden 44 % van de stemmen behalen en Labour en Tory nog maar elk 27. In een districtenstelsel betekent een dergelijke uitslag een formidabele meerderheid. Uit peilingen van The Daily Telegraph bleek ook dat de psychologische barrière om op een derde partij te stemmen doorbroken was: nog slechts 17 % van de kiezers blijft bevreesd dat een derde partij de meerderheid in het betrokken district niet haalt, zodat maar gestemd wordt op één van de wel kanshebbende partijen ten einde de minst-gewenste partij van de meerderheid afte houden. De eerstvolgende nationale

verkiezingen zullen gehouden worden uiterlijk maart 1984. De regerende meerderheid kan zelf de datum van de verkiezingen bepalen met

inachtneming van de uiterste grens van vijf jaar na de voorafgaande

verkiezingen. Zijn de verkiezingen laat, dan zal het nog grote moeite kosten in het Verenigd Koninkrijk de Europese verkiezingen, die vallen in juni 1984, volgens het stelsel van evenredige vertegenwoordiging te doen plaatsvinden. De liberalen zijn vastbesloten dit eerlijke stelsel, waardoor zij in de toekomst van een eerlijke vertegenwoordiging in de parlementen van Westminster en Straatsburg verzekerd zullen zijn, zo spoedig mogelijk in te voeren. Nog niet kon in Rome de invloed van de

~---10

Frits Korthals Altes

Eerste Kamerlid

beschikken van hen slechts enkelen over politieke routine.

Ook belangrijk was het verslag van de Israëlische liberalen: met zes ministers vertegenwoordigd in het nieuwe kabinet van Begin. De liberalen zien met vertrouwen de verdere

besprekingen met Egypte tegemoet en verwachten een op den duur vreedzame oplossing van de geschillen. Wij moeten echter wel op zeer taaie en langdurige onderhandelingen, gepaard gaand met uitbarstingen in geweld, rekenen. Minister Shahrir van Toerisme waarschuwde het Westen ervoor "niet met het horloge in de hand" de gebeurtenissen te volgen. Op dit standpunt was wel enige kritiek van andere liberalen, die vreesden dat president Sadat van een deel van zijn volk niet zo lang de tijd zou krijgen. Na het gereedkomen van dit verslag is op gruwelijke wijze gebleken hoezeer deze kritiek gegrond was.

De laatste jaren is de belangstelling voor de Liberale Internationale uit de Derde Wereld aanzienlijk gestegen. Vooral Latijns-Amerika wordt nu door waarnemers uit een flink aantallanden vertegenwoordigd. Behalve in

Columbia, waar de liberale partij regeert, is het aantal democratieën bedroevend klein en het aantallanden waarin de mensenrechten worden onderdrukt zee~ groot.

Ten slotte dient als politiek belangrijk feit te worden vermeld de aanvaarding van een resolutie waarin bewondering voor het Poolse volk wordt

uitgesproken voor de wijze waarop het zijn onvervreemdbare rechten van vrijheid en zelfbeschikking tracht te verwezenlijken en een beroep wordt gedaan op de regeringen van de staten van het Warschau-pact niet te

interveniëren. Triest echter was het feit dat deze resolutie geen eenstemmige instemming verwierf doordat het Radikale Venstre uit Denemarken- dat zich enkelejaren geleden terugtrok uit de Federatie van Europese Liberaal-Democraten- en Finse liberalen zich onthielden van stemmen. ~

VAST-GOED

Beheer van onroerend-goed

· Ten gevolge van het eindeloze touwtrekken door de di-verse na-oorlogse kabinetten in Nederland om het loon- en prijspeil voor iedereen aanvaardbaar te maken c.q. te houden, moeten huiseigenaren ingewikkelde en steeds minder doorzichtige richtlijnen verwerken om te voorkomen dat onkosten boven de huurinkomsten stij-gen.

Ons bedrijf heeft de know-how en is erin opgegroeid en gespecialiseerd om het beheer van onroerend-goed (van welke aard en omvang dan ook) te voeren. Het diensten-pakket bevat

zoals:

het beheer in de

meest ruime zin

huurincasso

e

behandeling van huurgeschillen

e

tijdig

berekenen en kennisgeven van huurkorrekties

e

mana-gement van: flat- en kantoor/bedrijfsgebouwen,

vereni-gingen van eigenaren en coöperaties.

Algehele verzorging van het onderhoud op basis van onafhankelijkheid.

Een regelmatige en snelle rapportering is voor ons een normale zaak.

C. HOEN

DzN

e.v.

MAKELAARS O.G./ASSURÄNTIËN

bloemgracht 31, amsterdam, tel. 020·220272*, telex 14023

·---·

:

Hypotheken

:

I

e

_{• binnen 3 dagen offerte} tot 1 30% van de executiewaarde

I

I

e

onze brochure ligt voor u gereed

I

1 •

gratis begeleiding

1

I

• voor de cliênten een totale analyse van hun

I

verzekeringen, vraag onze brochure.

I

Uw

V. V.D.

vertrouwen waard!

I

: 11:

bemiddelingsbureau :

: it==

inventief :

I

van de warvaatraat 15 2274 va vaarburg

I

I

Tel. 070-871414, buiten kantooruren 070-200239

I

1

~

.

~

~

Koosjes

~

~

column

·

~

~

.

·~

:E;;.~~f:f:f.::!E:~"k' ~i:f!~;;.::"ri~~Z!'"'"I

!.ff./

..

1

hijfeilloos Frans. Dat is niet zo houden. ledere week kent zij een nieuw ::::::~

g~~f~~Ë gf},rE.:.~· ~;;;,;;.;;;;;~;~;:::;: ::~

I!

Nedherklankdhs aan t

1e wdennden, met succes. Nieuwspoodrt kwamk. Mohdamdmed

~~:::·

Toe ee ij gev ei , in ertijd, constateer e goed euren at mijn

wanneer ik hem in mijn, minder talenkennis erop vooruit was gegaan. feilloos, Frans aansprak. Ja, zijn "Ach jongen, wat wil je, je moet wel!"

Frans was beter, waarmee ik uiteraard ons veelbesproken onderwijs geen steek in de rug wil geven, het zal wel een persoonlijke kwestie zijn geweest.

Toen hij verbaasd vroeg waarom ik naar Brussel ging, zei ik dat uitgerekend hij dat zou moeten begrijpen: "Ik word gastarbeider!" Met een brede grijns liet hijz'n tanden blinken. Die tàndartsen in Marokko zijn óók niet slecht! Over de grens van eigen land moet men, net als

Mohammed, zich andere talen eigen maken wil men goedfunctioneren.

Een trouwhartige blik van

verstandhouding en toen ging hij weer dapper aan de slag, geen

gelanterfanter.

Weet u, ook ik kan wijsgerig knikken als ik hoor hoe de Zwitsers de gastarbeiders over de grens hebben gezet. Watje noemt de zakenfors aanpakken. Echter, ik weet niet hoe het u vergaat, maar de gastarbeiders die

i'k

ken zou ik niet kunnen missen. Daar ligt dan het probleem . ..

Koosje Bins

~

Gastarbeider . ..

Diamonds Manufacturin(;

Rotterdam

...

~-

..

,

~~r

Groothandel in: Diamanten en Juwelen

Beleggingsadvies inzake aan· en verkoop

Kipstraat 7b, 3011 RR Rotterdam, tel. 010·134550*

12

Progressief kabinet, progressieve

groei?

Het nieuwe kabinet wil in de komende vier jaren voor slechts 9,5 miljard bezuinigen op de collectieve uitgaven. Het rekent daarbij op een economische groei van

2

% per jaar. De redenering is blijkbaar: een progressief kabinet, een progressieve groei en "alles zal reg kom". Maar in de achter ons liggende vier jaren daalde de groei met

gemiddeld een 1_{/2% per jaar. Voor 1982}

zit er niet meer in dan een groei varr 1 %, die grotendeels voor rekening komt van de aardgasbaten. Wie dan nog durft te rekenen met een gemiddelde groei van 2 % is een staatsgevaarlijke optimist. Met een groei van 1 % mag dit kabinet al zielsgelukkig zijn. Weet u het nog, het VVD-verkiezingsprogramma zit tussen de 0 en I % groei per jaar!

Minstens het dubbele bezuinigen

Is de groei niet

2

%maar 1 %per jaar

dan moet dit kabinet niet 9,5 maar I8 miljard in vier jaren bezuinigen. Dat is dus geheel andere koek. Het ziet er zelfs naar uit dat alleen al in 1982 voor 9,5 miljard moet worden omgebogen wil het kersverse regeeraccoord van CDA, PvdA en D'66 niet meteen oud papier worden. Dan hebben we het nog in het geheel niet gehad over de sociale partners. Valt de loonontwikkeling de komendejaren maar I procentje hoger uit, dan moet er voor nog eens 5 miljard meer worden bezuinigd op de

collectieve uitgaven. Dit is veel meer

>

dan vooral de nieuwe PvdA

bewindslieden, die bijna alle grote uitgaven-ministeries beheren, liefkan zijn.

Bedrijfsleven allang failliet

Is de hoogte van de te realiseren bezuinigingen onzeker, nog onzekerder is de wijze waarop dit moet gebeuren. De vraag "hoe te bezuinigen" wordt in de politiek nog steeds stiefmoederlijk behandeld. De VVD in de Regering kan daarover meepraten. Wij zijn wat dat betreft zeker één ervaring rijker geworden. Zonder een betere en strakkere begrotingsprocedure is verantwoord en effectiefbezuinigen een heidens, zo niet ondoenlijk karwei. Zou het particuliere bedrijfsleven zijn financiële huishouding op dezelfde ondeugdelijke wijze voeren- zoals dat nog steeds in Den Haag met de NV Nederland gebeurt- dan was het allang failliet. Het moet dus anders en beter. Of dat onder het nieuwe kabinet gebeurt is zeer de vraag. Progressieve

politici zijn er meestal als de kippen bij als er gestuurd en gepland moet worden. Maar bij het trimmen van de collectieve uitgaven wil men van een

g~:pîande aanpak en deugdelijke

procedures zelden iets we~en.

Driekwalen

Bij een verbetering van de begrotingsprocedure vragen drie kwalen sterk de aandacht. Tot nu toe loopt de behandeling in het parlement van de miljoenennota en vooral van de departementale begrotingen steevast uit op verdere verhoging van uitgaven en het afdingen op voorgenomen bezuinigingen. Sterke staaltjes daarvan hebben we meegemaakt met de CDA-fractie onder leiding van Lubbers in de eerste helft van de afgelopen

kabinetsperiode. Voorts Wordt de begroting opgemaakt op basis van een loonveronderstelling die tot het loonoverleg met de sociale partners aan het eind van hetjaar louter speculatie

14

blijft. Daarmee wordt de miljoenennota min of meer op drijfzand opgetrokken. Tenslotte onttrekt meer dan de helft van de collectieve uitgaven (nl. die van sociale zekerheid en volksgezondheid) zich zo goed als geheel aan de invloed van Regering en parlement. Een deugdelijker begrotingsprocedure moet tenminste aan deze drie kwalen iets doen.

Met de kalender

in

de hand

Een deugdelijker en strakkere

procedure zou er mijns inziens- met de kalender in de hand- ongeveer zo uit moeten zien:

1. In de maandjanuari worden voortaanjaarlijks de

heroverwegingsprojecten geëvalueerd. De onder het kabinet Van Agt-Wiegel gestarte heroverwegingen m.b.t. de collectieve uitgaven zijn een uniek gegeven, dat periodieke opvolging verdient. Dit zo mogelijk met de hulp van externe deskundigen.

2. In de maand februari worden de

streefcijfers voor de dep~rtementale

uitgaven door de Ministerraad vastgesteld. Tegelijkertijd worden de ombuigingsbedragen voor de sociale zekerheid en de volksgezondheid vastgesteld aan de hand van een vaste norm. Voor dit laatste is een

versterking van de bevoegdheden van de verantwoordelijke bewindslieden een voorwaarde.

3. Direct daarna wordt een globale parlementaire controle op dit totaalkader van rijksbegroting en collectieve voorzieningen losgelaten. Dat vraagt om de wederinstelling van de algemene begrotingscommissie in de Tweede Kamer (ABC). Daaraan zouden tenminste de regeringsfracties, gezien hun band met het

inkomstenverlagende veranderingen aanbrengen zonder elders compensatie aan te wijzen.

4. Het loonoverleg wordt voortaan vervroegd naar mei. Daarmee krijgt het kabinet vroegtijdig inzicht in de nagestreefde reële loonontwikkeling. 5. Daarop kan het kabinet in de loop van de maandjuli zijn beleid

uitstippelen m.b.t. eventuele

lastenverlichting, mogelijk ingrijpen in de loonvorming en/ of aanvullende maatregelen (wanneer het

financieringstekort eenmaal terug is op een aanvaardbaar niveau is

conjunctureel beleid weer mogelijk). 6. Het in de Miljoenennota

opgenomen totaalkader wordt wettelijk bij de Algemene Beschouwingen in oktober vastgesteld. In januari daaropvolgend kan een nieuwe begrotingscyclus beginnen.

Deugdelijk kompas

Voorwaarde bij dit alles is dat zo spoedig mogelijk het huidige financieringstekort van de overheid naar een aanvaardbáre hoogte wordt teruggedrongen.

Dan krijgt het kabinet weer een deugdelijk kompas in handen (in technischjargon: structureel .

begrotingsbeleid wordt weer mogelijk). Het station van opname van een verbeterde procedure in het regeeraccoord van CDA, PvdA en D'66 is inmiddels gepasseerd. Dat regeeraccoord rept er met geen woord over. Komt er niet alsnog een

deugdelijk voornemen uit de

regeringskoker, dan zal zelfs het veel te lage bezuinigingsbedrag van 9,5 miljard van het nieuwe kabinet in de komende jaren een slag in de lucht blijven.

Rudolf de Korte

111.

TWeede Kamerlid

"11111111

Erica's

hoed te

koop

Net als vorigjaar zal Wleteke

van Dort in Bergen op Zoom een

"S ouvenirjagersmarkt"

organiseren en wel op 13

december.

Bekende Nederlanders zullen er

persoonlijke bezittingenl'oor ter

beschikking stellen, die dan

kunnen worden opgekocht door

belangstellenden. De opbrengst

is ditjaar bestemd voor blinde

kindertjes in Columbia, een

project van Terredes Hommes.

Mocht u geïnteresseerd zijn in

enkele "Liberale" souvenirs dan

kan ik u l'ast enkele toppers

noemen. Wat te denken t•an de

das die Hans Wiegel, als

Vice-minister-president vrijwel

dagelijks droeg op Binnenlandse

Zaken, inclusief de "B" t•an dit

departement; of wat van een

exemplaar t>an ".Moord op het

Binnenhof', een misdaadroman

gesigneerd door de schrijver zelf,

TheoJoekes. Bent u meereen

sportieftype? Dan heeft u

misschien belangstelling

voor

het trainingspak waarin Ad

Ploeg meedeed aan de

AVRO-sterrenslag (zijn naam staat

erop geborduurd) of de

knikkerzak van de Nederlands

kampioen knikkeren (binnen en

buiten het Kamergebouw) Ed

Nijpels.

Het neusje van de zalm is voor

velen ongetwijfeld de prachtige

hoed, gedragen door Erica

Verkerk-Te rpstra tijdens de

inhuldiging van koningin

lil.

Beatrix.

. . .

Tekening gemaakt

door Wleteke

van

Kandidaat

stelling

gemeenteraden

1982

Op woensdag 2juni 1982 zullen in de

meeste gemeenten *)periodieke

verkiezingen voor leden van gemeenteraden worden gehouden.

Aan de kandidaatstelling gaat een uitvoerige kandidaatstellingsprocedure vooraf, waarbij afdelingen, kamercentrales en het hoofdbestuur van de VVD betrokken

zijn.

Overeenkomstig artikel7.2 van het

reglement op de kandidaatstelling voor leden van de gemeenteraden (G R) (zie Jaarboek '81-'82) publiceert het

hoofdbestuur hierbij de hoofdlijnen van de kandidaatstellingsprocedure en de in overeenstemming met het reglement vastgestelde termijnen en tijdstippen (conformartikeli6GR).

J.

Kamminga,

voorzitter

W.

J.

A. van den Berg,

algemeen secretaris

Hoofdlijnen

, I. Vóór I september 1981 heeft het

hoofdbestuur aan de secretarissen van de kamercentrales, de ondercentrales en de afdelingen een overzicht van de tot de kamercentrales behorende gemeenten gezonden, dat een opgave bevatte van: Ie. het aantal raadsleden waaruit de raad van elke gemeente volgens de laatst bekende gegevens ingevolge artikelS van de Gemeentewet zal bestaan;

2e. het percentage van de stemmen dat ten minste vereist is voor de toekenning van één

zetel;

3e. het percentage van de stemmen dat bij dè verkiezing van de Tweede Kamer der

Staten-Generaal op 26 meij.l. in de

betrokken gemeente is uitgebracht op de kandidatenlijst van de VVD;

4e. het aantal zetels dat aan de VVD-lijst

zou zijn toegekend, indien het onder 3

bedoelde percentage zou hebben gegolden voor verkiezing van leden van de gemeenteraad.

16

2. Met betrekking tot elke gemeente beraadslaagt het bestuur van de afdeling in welker gebied die gemeente is in de maand september over een voorstel aan de ledenvergadering om:

Ie. overeenkomstig de artikelen 8 t/m 12

(G R) een VVD-lijst vast te stellen. dan wel

2e. samen met één of meer andere politieke partijen, groeperingen of personen een

gezamenlijke lijst vast te stellen, dan wel

3e. geen kandidaten te stellen.

In het onder twee vermelde geval doet het bestuur tevens een voorstel voor de naam of aanduiding die boven de kandidatenlijst zal worden geplaatst. In het onder 3 vermelde geval kan het bestuur tevens voorstellen een stemadvies uit te brengen.

Het bestuur geeft van een voornemen om aan de ledenvergadering voorstellen als vermeld onder I t/m 3 te doen terstond,

maar uiterlijk 30 september a.s. kennis aan

het hoofdbestuur en aan de secretaris van de kamercentrale waartoe de afdeling behoort. De besturen van de

omtrent deze ontvangen voorstellen vóór

i

5 oktober a.s. kennis aan het

hoofdbestuur. Het hoofdbestuur geeft vóór I november a.s. kennis aan de besturen van de betrokken afdelingen of het de

voorstellen die het van de besturen heeft ontvangen, aanbeveelt of ontraadt; indien het hoofdbestuur een dergeJij k voorstel ontraadt, geeft het tevens advies aan het bestuur van de afdeling met betrekking tot de kandidaatstelling. De besturen van de betrokken afdelingen roepen in de maand november een ledenvergadering bijeen, onder mededeling van de voorstellen die het bestuur aan de ledenvergadering doet en van het ter zake door het hoofdbestuur ingenomen standpunt.

Het bestuur van de afdeling brengt een besluit van de ledenvergadering terstond ter kennis van het hoofdbestuur en van de secretaris van de kamercentrale waartoe de afdeling behoort. Het hoofdbestuur neemt deze besluiten voor kennisgeving aan tenzij een besluit een afwijking van de aanbeveling of een on trading door het hoofdbestuur inhoudt; in dat geval geeft het hoofdbestuur binnen vier weken na ontvangst van het besluit kennis aan het bestuur van de afdeling of het aan dit besluit zijn

goedkeuring hecht dan wel onthoudt; in het laatste geval geeft het hoofdbestuur tevens richtlijnen die het bestuur van de afdeling verder in acht neemt. **)

3. In Vrijheid en Democratie van 20 oktober a.s. roept het hoofdbestuur alle leden van de partij op tot 15 december a.s. aan het bestuur van hun afdeling namen te noemen van personen die zij wensen voor te dragen als voorlopige kandidaten voor de gemeenteraad van hun woonplaats.

Het afdelingsbestuur vraagt intussen vóór 1 november a.s. aan de aftredende leden van de VVD, die krachtens verkiezing op een VVD-lijst zitting hebben in de raad van een tot het gebied van die afdeling behorende gemeente, binnen drie weken schriftelijk te berichten of zij bereid zijn een kandidatuur in overweging te nemen.

Het bestuur van een afdeling kan ook zelf voorlopige kandidaten voordragen.

Als voorlopige kandidaten kunnen alleen leden van de VVD worden voorgedragen.

4. Vóór 20 december a.s. zendt het bestuur van elke afdeling aan allen wier namen door leden en bestuur zijn genoemd ter volledige invulling en ondertekening een formulier toe volgens een door het hoofdbestuur vast te stellen model, met verzoek dit vóór 15 januari a.s. ingevuld en ondertekend aan de secretaris van de afdeling ter.ug te zenden.

Vóór 25 januari a.s. stelt het bestuur een groslijst van voorlopige kandidaten samen conform de artikelen 9.2 en 9.3 (GR). Voor een kandidatuur kunnen slechts zij in aanmerking worden gebracht die in de groslijst zijn vermeld.

5. Het bestuur kan vóór de

kandidaatstellingsvergadering een ontwerp voor de in te dienen kandidatenlijst opmaken. Voorts roept het bestuur, met inachtneming van het bepaalde in de artikelen 11.5, 11.6 en.ll.7 (GR), voor elke gemeente die binnen het gebied van de afdeling is gelegen een

kandidaatstellingsvergadering bijeen die vóór 18 februari a.s. dient te worden gehouden.

De kandidaatstellingsvergadering bestaat, met inachtneming van artikei12(GR), uit: Ie. de leden van de afdeling die ingezetene

zijn van de betrokken gemeente en die reeds lid van de VVD waren blijkens de ledenlijst, opgemaakt naar de stand per een door het hoofdbestuur te bepalen datum, die gelegen moet zijn in de periode van 15 november tot en met I januari a.s.

2e. de leden van de afdeling die ingezetene zijn van de betrokken gemeente en die vóór de onder ten eerste genoemde datum lid zijn geweest, maar aan wie het lidmaatschap door het hoofdbestuur was opgezegd wegens nalatigheid de jaarlijkse bijdrage over 1981 te voldoen, voor zover deze leden

-uiterlijk vóór het begin van de vergadering

-ten genoegen van het bestuur hebben aangetoond dat zij de jaarlijkse bijdrage over 1981 hebben voldaan;

3e. de leden van het bestuur van de afdeling.

Conform artikel11.3 (GR) hebben leden die aan de voorgaande voorwaarden niet voldoen geen toegang tot de

kandidaatstellingsvergadering. Aan de hand van de door het hoofdbestuur opgemaakte ledenlijst en van de door het bestuur van de afdeling opgemaakte groslijst draagt het bestuur van de afdeling ervoor zorg dat zich in de vergadering

uitsluitend leden bevinden die ingevolge het eerder onder 5 genoemde toegang hebben tot deze vergadering; anderen- o.a. zij die geen lid zijn van de VVD- dienen zich te verwijderen.

6. De kandidaatstellingsvergadering beraadslaagt en besluit met inachtneming van de artikelen 11.9 en 11.10 (GR) over het aantal te stellen kandidaten tot het hoogste aantal dat ingevolge artikel G 9 van de Kieswet is toegelaten.

Vervolgens stelt de vergadering met inachtneming van de stemprocedure- zoals vastgelegd in de artikelen 11.14, 11. I 5 en I 1.16 (GR)- de kandidatenlijst naar volgorde van voorkeur vast. Elk aanwezig lid van de kandidaatstellingsvergadering,

behoudens de leden van het bestuur die geen ingezetene zijn van de betrokken gemeente en de aspirant-leden, heeft stemrecht; dit stemrecht is persoonlijk en niet

overdraagbaar (ook niet bij volmacht!).

7. Van elke deelneming aan de

voorbereiding van de kandidaatstelling zijn met ingang van de dag van ondertekening van de bereidverklaring (zie onder 4) diegenen uitgesloten die zich bereid hebben verklaard een kandidatuur voor de gemeenteraad in overweging te nemen. Van deze uitsluiting van deelneming zijn uitgezonderd degenen die hun

bereidverklaring een kandidatuur in ovèrweging te nemen schriftelijk vóór de aanvang van de

kandidaatstellingsvergadering hebben ingetrokken of schriftelijk hebben verklaard alleen een niet-verkiesbare' plaats in overweging te nemen (artikel 12 G R). 8. Indien een ledenvergadering heeft besloten tot opstelling van een

kandidatenlijst in samenwerking met één of meer andere politieke partijen,

groeperingen of personen, vinden bij de aanwijzing van de leden van de VVD, die op de gezamenlijke lijst zullen voorkomen, de artikelen 8 t/m 12 (GR) overeenkomstige toepassing.

9. Het bestuur van elke afdeling draagt, met inachtneming van het ter zake bepaalde indeartikelen 14.1 t/m 14.4(GR),zorg voor de inlevering van de vastgestelde kandidatenlijst op de in artikel G 5.1 van de Kieswet voorgeschreven wijze op de dag van de kandidaatstelling.

10. Op dinsdag 20 aprill982 worden de kandidatenlijsten in alle kieskringen

Colloquium verdeling van

inkomen en vermogen

11. De dag van de verkiezing is woensdag 2juni 1982.

N.B.

Het verdient aanbeveling voor een gedetailleerde uitwerking naast deze hoofdlijnen het reglement op de kandidaatstelling voor leden van de gemeenteraden te raadplegen (Jaarboek '81

-'82).

*) Uitgezonderd die gemeenten in Zuid -Limburg die betrokken waren bij de gemeentelijke herindeling in oktober 1981. **) Zo tot het uitkomen met een eigen lijst wordt besloten, dan dient het bestuur van de afdeling het verzoek de naam Volkspartij voor Vrijheid en Democratie of de aanduiding VVD boven de lijst te plaatsen in te dienen in de periode van 23februari

-9 maart 1-982 bij het Centraal Stembureau,

meestal gevestigd in het gemeentehuis.

Maandag 14 december a.s.

organiseert de PROF. MR. B.

M.

TELDERSSTICHTING

van 13.45 -17.00 uur in het

Stikker Huis, Nieuwe Zijds

Voorburgwa/288 te Amsterdam,

een colloquium over de

Verdeling van Inkomen en

Vermogen. Door Prof. S.

Kuipers, hoogleraar Algemene

Economie en voorzitter van de

werkgroep Verdeling van

Inkomen en Vermogen van de

Teldersstichting, zal een

inleiding worden gehouden. De

repliek zal worden verzorgd

door Prof. Dr. D.

J.

Wolfton,

hoogleraar Openbare Financién

en curator van het

Wetenschappeüjk Bureau van de

PvdA, de Dr. Wiardi

Beckmanstichting. Tevens zijn

vertegenwoordigers van de

wetenschappelijke bureaus van

CDA enD'66uitgenodigdde

visie van hun partij te geven.

Het colloquium staat onder

leiding van Mr. Drs. H.

Langman. De bijeenkomst staat

open voor een beperkt aantal

belangstellenden. Indien u het

colloquium wenst bij te wonen,

gelieve u vóór 13 november a.s.

contact op te nemen met het

secretariaat van de

Teldersstichting,

Koninginnegracht 55a,

2514 AE Den Haag, telefoon

070-631948. De kosten van

deelname bedragen! 17,50,

waarvoor u het Teldersrapport

"Een liberale Visie op de

Verdeling van Inkomen en

Vermogen" en een

documentatiemap ontvangt.

~

Bovin heeft een showroom vol

Jaarboek '81-'82

2 Exemplaren van het Jaarboek '81-'82, geldend

tot

311augustua 1982, worden

nA

26 oktober a.s. aan de

secretarisSen van de afdelingen en centrales

verzonden.

Verrekerung van de kosten vindt plaats bij de

jaarlijkse contributie afdracht.

IndiVIduele

leden

kunDen hetjaarboek '81-'82

uitsluitend besteDen door overmaking van een

bedrag an/1

S,-per ex.

op girorekening no.

40.18.232 tn.

v. VVD informatierekening, onder

vermelding ,.Jaarboek '81-'82".

Ook

afdelingen en centrales die méér exemplaren

wensen te ontvangen, dienen deze mtsluitend te

bestellen via bovengenoemde girorekening.

Hetjaarboek is wederom uitgebreid, o.a. met de

Regeling

partUcommissies,

de Regeling behandeling

rapporten Teldenstichting en de Nederlandse

vertaling van de statuten van de Liberale

Internationale

KERSTPAKKElTEN

en

RELATIEGESCHENKEN

Bij Bovin kunt u zelf in een gezellige sfeer, naar uw budget en smaak een pakket samenstellen. Bij een goed glas sherry, is het prettig bestellen.

Verzending door het gehele land. Openingstijden: dagelijks van 9.00-17.00 uur, zaterdag en zondag gesloten. Ruime parkeergelegenheid.

El Iermanstraat 31 1 099 BZ Amsterdam Telefoon (020) 93 28 88

Queen

ISIZ8

Exclusieve damesmode in grote maten (van 42 t/m 62)

18

bij Henk en Gerda Oaemen Oude Boteringestraat 68

VVD Homowerkgroep

U zult zich afvragen of een aparte

groep nu wel zo nodig is, maar recente gebeurtenissen in Iran, de V.S., èle jarenlange vervolging in de Oostbloklanden en in diverse Westeuropese landen zoals Ierland, geven duidelijk aan dat de

maatschappij homofielen en lesbiènnes zien als een bedreiging of op z'n zachtst uitgedrukt als aparte groep.

Discriminatie op grond van sexuele geaardheid is nog geen verleden tijd. Daarom zijn aparte groepen noodzakelijk, om voor die specifieke problemen op te komen.

De politici op ieder niveau beslissen hoe de maatschappij wordt ingericht, want als homosexueel en lesbiènne maak je deel uit van dezelfde maatschappij. De politieke homowerkgroepen moeten de

onmisbare informatie aandragen en als klankbord fungeren.

De VVD Homowerkgroep bestaat sedert 10december 1979. Vanaf de

oprichting is het eerste doel geweest, hel contact en het meedenken in de partij. Goede contacten zijn

opgebouwd met het hoofdbestuur en de kamerfracties en diverse afdelingen in de VVD.

In overleg met het hoofdbestuur is besloten om dit nieuwe politieke jaar over te gaan tot de instelling van een partijcommissie die de problemen gaat bestuderen en adviezen gaat

verstrekken.

Aandachtspunten voor deze commissie zullen o.a. zijn:

Homofiele relaties dienen volledig

gelijkwaardig te worden aan heterofiele relaties.

Gelijke behandeling bij toewijzing woonruimte.

Het bevorderen van de totstandkoming van een goede anti-discriminatie-wetgeving.

Relatiewetgeving -!egalisering van alle

voorkomende samenlevingsvormen. Individualisering van de wetgeving.

J.Jellema

Een aantal van deze punten is reeds

opgenomen in het

verkiezingsprogramma. De commissie kan nu behulpzaam zijn met de verdere uitwerking hiervan en tevens nieuwe ideeën aandragen.

De werkgroep blijft bestaan als de voedingsbodem voor de commissie en om de informatie uit het hele land te bundelen en door te spelen naar de commissie. De werkgroep, die met enthousiaste partijleden aan de slag is gegaan zou het prettig vinden dat diegenen, ongeacht hun geaardheid, die onze doelstellingen onderschrijven of zij die lid van deze werkgroep willen worden contact opnemen met het

secretariaat van de werkgroep.

De werkgroep is gaarne bereid deel te nemen aan discussies binnen uw afdeling. Het adres is: VVD

Homowerkgroep, "Stikkerhuis"

Nieuwe Zijds Voorburgwal288, 1012

RT Amsterdam of telefonisch 020 11!.

446545. ~

19!1=

Mededeling

aan de

leden

Alle eden zijn tot

15 dec~er

1981

bevoegd aan het bestuur

van hun qfdeling namen te

noenren van personen die

zU

wensen voor

te

dragen als

orlop1ge kandidaten voor de

meenteraad van hun

woonplaats. Zze voor nadere

Ij

onderheden de publicatie

elders in

dit

blad:

Kandidaatstelling

gemeenteraden

1982.

Op vrijdag 6 en zaterdag 7 november 1981 zal in het Lunterse

Congrescentrum ,,De Blije Werelt" het congres en de jaarvergadering van de Vereniging van Staten- en Raadsleden van de VVD plaatsvinden.

Hoofdpunt van het programma, naast betogen van Hans Wiegel en de Elsevierredacteur Pierre Huyskens, zal de vaststelling van het VVD-gemeente programma 1982-1986 zijn. Dit VVD-programma wordt als richtsnoer voor de plaatselijke programma's

beschouwd.

Hans Wiegel zal spreken over Algemene politiek en de begroting, alsmede de gevolgen daarvan voor provincies en gemeenten. Pierre Huyskens houdt een causerie onder de titel: Actuele politiek, ook voor staten-en raadsledstaten-en.

Het programma ziet er als volgt uit:

vrijdag 17.30 uur: aankomst deelnemers 18.30 uur: diner 19.45 uur:

opening van het congres door de voorzitter van de Vereniging van Staten- en Raadsleden, de heer M. de Bruijne

20.00uur:

inleiding door Hans Wiegel 20.45 uur:

discussie 21.15 uur: koffie 21.40 uur:

causerie van Pierre Huyskens 22.30uur:

einde van het formele vrijdagavondgedeelte

zaterdag:

09.30uur:

jaarvergadering, waarin ook de behandeling van het

Gemeenteprogramma zal

plaatsvinden. Deze behandeling zal om ongeveer I 0.30 uur beginnen

12.30 uur:

lunch, waarna zo nodig verdere behandeling van het

Gemeenteprogramma zal plaatsvinden

Deelnemers aan het congres en de jaarvergadering worden verzocht zo spoedig mogelijk onderstaande bon ingevuld aan het secretariaat van de Vereniging van Staten-en Raadsleden, Koninginnegracht 57, 2514 AE

's-Gravenhage te zenden.

Voor meer informatie kunt u bellen nummer 070- 614121 tst. 23/28. Het adres van het Congrescentrum

20

-~---~---,

I

I VERENIGING VAN STATEN- EN RAADSLEDEN DER VVD

Ondergetekende, naam: ... . adres: ... . woonplaats: ... . geeft zich op voor het congres van de Vereniging van Staten- en Raadsleden der VVD op 6 en 7 november 1981 te Lunteren, voor aangekruiste onderdelen:

o het gehele congres ... /95,00 o vrijdagavond met diner ... /42,00 o logies met ontbijt ... /50,00 o zaterdag met lunch ... /25,00 en heeft het verschuldigde bedrag adj ... heden overgemaakt op gironummer 1687886 ten name van de penningmeester van de Vereniging van Staten- en Raadsleden der VVD te 's-Gravenhage, onder vermelding van

"Congres" .

Datum: ... , Handtekening: Inzenden naar:

Vereniging van Staten- en Raadsleden der VVD, Koninginnegracht 57, 2514 AE 's-Gravenhage

IKV

Opgeschrikt door recente uitlatingen van de heer Dees en de heer Geertsema, over de wijze waarop het IKV en de Anti Kernenergie Beweging Nederland hun activiteiten zouden financieren, willen wij de VVD-leden het volgende in herinnering brengen.

Ook in ons nieuwe beginselprogramma worden verdraagzaamheid en respect voor de mening van een ander hoog in het vaandel geschreven. De handelwijze van de heer Dees en van de heer Geertsema is volstrekt niet in overeenstemming met voornoemde beginselen.

De VVD geeft blijk van zwakheid door niet in te gaan op de essentie van de argumenten van de tegenstanders van kernenergie en kernbewapening. Men zal door middel van een zakelijke argumentatie moeten pogen de argumenten van het IKV en de Anti-Kernbeweging Nederland te weerleggen. Dit dient zeker niet te gebeuren door in te spelen op onder de bevolking levende sentimenten en angstgevoelens. De manier waarop IKV en AKN hun middelen verkrijgen en door wie zij gesteund worden, doet niets af aan de kracht van hun argumenten.

Wij hopen, dat in de toekomst de handelwijze van de VVD-leden meer in overeenstemming zal zijn met dat wat de heer Oud heeft gezegd, namelijk dat wij "slechts onverdraagzaam mogen zijn tegen de, onverdraagzaamheid".

Hoogachtend, P.J. Haasnoot, Katwijk D. C. Schoor/, Leiden

Naschrift

Van de zijde van de Tweede {<amerfractie worden bij deze brief de volgende opmerkingen geplaatst:

I. Ten onrechte wordt verondersteld dat de heer Dees uitspraken heeft gedaan over financiering van de activiteiten van het

Interkerkelijk Vredesberaad. Tijdens een spreekbeurt voor de VVD-Roosendaal heeft de heer Dees in antwoord op een vraag uit de zaal uitsluitend gesproken over contacten tussen de vredesbeweging en Oost-Europa. Het ANP-bericht- de enige journalistieke bron van de betreffende

publiciteit- bevestigt dit;

2. De standpunten van het IKV ... etc. dienen inderdaad zakelijk en politiek tegemoet te worden getreden. De fractieleden plegen dit ook te doen. Doch

ook gesteld kan worden dat contacten tussen de vredesbeweging en Oost-Europa, met als inzet pleidooien voor éénzijdige ontwapening in het Westen, niet in het belang van een verantwoord

veiligheidsbeleid zijn. En in die zin kan en behoort het signaleren en evalueren van dergelijke contacten onderdeel te zijn van een politieke beoordeling door de VVD-fractie.

De blunders van D'66

ledereen begaat wel eens eenfout maar het aantalfouten dat door D '66 en met name door de heer Terlouw is gemaakt, loopt zo langzamerhand wel de spuigaten uit. Eerst

- vóór de verkiezingen al- kregen we de

boude bewerking te horen dat onmogelijk met de VVD kon worden geregeerd. Waaromzo'n kreet die niet vereent maar juist de verdeeldheid aanscherpt? Is dat

landsbelang? Over kernraketten heeft men bij D '66 het hoogste woord omdat men zo graag eenoorlog wil voorkómen; moet men dan niet beginnen met het tegengaan van een politieke oorlog binnen eigen grenzen? En waarom wil men wel met het CDA regeren dat in meer dan een opzicht verder afstaat van D'66 dan de VVD?

22

De inhoud van deze rubriek valt niet onder de redactionele verantwoordelijk-heid.

De redactie behoudt zich het recht voor te lange brieven in te korten.

Volgende blunder, direct na de

verkiezingen: het nieuwe kabinet kan er zó zijn! De weinige politieke ervaring van D'66 zal debet zijn aan deze uitspraak. Was het maar mogelijk geweest om een kabinet van CDA, VVDenD '66 in elkaar te zetten: of zou dit niet de verlangde verschuiving naar links hebben betekend? Dan zouden geen maanden nodig zijn geweest om een nieuwe ploeg ministers samen te stellen en zouden door dat langdurige formeren niet vele vakanties zijn gefrustreerd. Bovendien is het aanzien van de politiek in Nederland nog belangrijk verdfir gedaald. D '66 heeft wel wat op haar geweten!

De derde blunder is de draai van 4 augustus: D '66 wilde toen wel medewerken aan hetformeren maar niet op basis van het eindrapport van de informateurs. Het was voor Terlouw blijkbaar niet pragmatisch genoeg om hier een onverbiddelijk neen te laten horen met betrekking tot het verder meedoen aan het formeren.

D '66 schijnt alles op alles te zetten om zich

,. waar te maken" maar of met een

dergelijke waarmakerij het belang van Nederland is gediend, schijnt men zich nauwelijks afte vragen. Een gat maken van 200 miljoen gulden in de begroting van 1982 (het verlagen van de prijs van het aardgas) was een van de eerste daden van de nieuwe minister van economische zaken. Hij moest toch bewijzen het beter te weten dan een VVD-minister! Terlouw zal zich de komende tijd van een betere kant moeten laten zien om niet als Jan de Blundermaker de geschiedenis in te gaan.

Dr. H. ten Kate De Bilt