Vraag nr. 216 van 27 juni 2003
van mevrouw MARIJKE DILLEN Secundaire scholen – Afvalbeleid
Twee jaar geleden bleek uit een onderzoek gedaan door Klasse dat elke leerling in het middelbaar on-derwijs jaarlijks 100 kilogram afval produceert. D e Vlaamse secundaire scholen produceren 46 ton afval per jaar.
1. Welke richtlijnen zijn er gegeven teneinde de scholen te overtuigen de afvalproblemen struc-tureel aan te pakken ? Wat zijn de resultaten hiervan ?
2. Uit de gegevens van twee jaar geleden bleek dat een derde van de scholen niets onderneemt om de afvalberg te verminderen.
Hoeveel scholen – procentsgewijs – onderne-men vandaag nog steeds niets om de afvalberg te verminderen ? Wat is de reactie van de minis-ter minis-terzake ?
3. Handelaars in drankautomaten willen vaak dat scholen zelf hun verpakkingsproblemen oplos-sen en staan niet te springen om verpakkingen terug te nemen. Daarom krijgen scholen van be-drijven vaak aanlokkelijke voorstellen om toch voor wegwerpverpakking te kiezen.
Wat is hier de stand van zaken ? Welke stimuli zijn er aan de scholen gegeven vanuit het depar-tement van de minister om hun de kracht te geven aan deze druk te weerstaan ?
NB Deze vraag werd gesteld aan de ministers Sannen (vraag nr. 216) en Vanderpoorten (nr. 127).
Antwoord
1. In de vakoverschrijdende eindtermen "milieu-educatie" van de eerste graad secundair onder-wijs zijn eindtermen geformuleerd die expliciet verwijzen naar de afvalproblematiek op school. Scholen hebben op dit vlak dus een inspan-ningsverplichting die bij een schooldoorlichting door de onderwijsinspectie wordt gecontro-l e e r d . Ze staan er evenwegecontro-l niet agecontro-lgecontro-leen voor, maar kunnen rekenen op ondersteuning vanuit het departement Leefmilieu en de OVA M (Openbare Afvalstoffenmaatschappij voor het Vlaams Gewest).
Scholen worden uitgenodigd in te stappen in het project Milieuzorg op School (inclusief het G r o e n e-S c h o o l p r o j e c t ) . Hierin biedt het gewest, samen met de provincies informatie en begelei-ding over hoe om te gaan met hun afvalstoffen. Circa 43% van de secundaire scholen en 20% van de basisscholen nam in het schooljaar 2002-2003 deel aan het project.
Omdat afval voorkomen belangrijker is dan afval verwerken werd de Schoolkoopwijzer, e e n interactieve webstek voor milieuvriendelijke a a n k o p e n , uitgewerkt ; dit door de BBL in opdracht van Aminabel (BBL : Bond Beter Leef -milieu ; Aminabel : afdeling Algemeen Milieu- en Natuurbeleid – red.). Herhaaldelijk worden de scholen uitgenodigd hiervan gebruik te maken, waardoor het gebruik stilaan ook groeit.
In samenwerking met de cel NME&I van A m i-nabel werd een brochure uitgewerkt "Vlaremp e l , ik sna"Vlaremp het!" (NME&am"Vlaremp;I : N a t u u r en Milieu -educatie & Informatie – red.). Naast een aan de scholen aangepaste kijk op de Vlaamse milieu-w e t g e v i n g, biedt deze brochure een praktische handleiding voor de scholen met betrekking tot o. a . het inzamelen, sorteren en afvoeren van de afvalstoffen die ontstaan op school. Elke school in Vlaanderen ontving een exemplaar van deze brochure.
In het kader van het Strategisch Project A f v a l-preventie werd door OVAM een actieplan 2 0 0 3-2005 (zie www.ovam.be) uitgewerkt ten-einde in de scholen een degelijk afvalbeheer en -voorkomingsbeleid uit te bouwen.
2. In principe moet elke school inspanningen leve-ren om de afvalberg te vermindeleve-ren (zie vraag l ) . Van de MOS-scholen weten we dat het over-grote deel min of meer intensief rond de afval-problematiek werkt. Dit sluit uiteraard niet uit dat ook scholen die niet binnen het MOS-p r o-ject werkzaam zijn, actief werken rond de afval-p r o b l e m a t i e k . Dit aantal is echter moeilijk te achterhalen en er wordt ook geen systematisch onderzoek naar verricht.
Ik ben echter optimistisch als ik de stand van zaken van vandaag vergelijk met de toestand van voor het Groene-School- en het MOS-p r o-j e c t . Ook de bewustmakingscampagne naar de scholen toe dat zij aan de V l a r e m-w e t g e v i n g moeten voldoen en de blijvende stimulering vanuit gemeenten, i n t e r c o m m u n a l e s, p r o v i n c i e s en het gewest, heeft een beweging naar afvalbe-heersing in gang gezet. Hierdoor slinkt de groep van scholen die nog geen maatregelen neemt. Vergelijkbare gegevens m.b. t . scholen die afval-preventiemaatregelen nemen anno 2003 zijn momenteel niet voorhanden.
3. Het is inderdaad zo dat veel scholen ingaan op het aanbod van frisdrankbedrijven om drankau-tomaten te plaatsen die gevuld zijn met dranken in niet-terugneembaar verpakkingsmateriaal. De scholen worden ook geïnformeerd over hun rechten en plichten in het kader van het aanbod dat zij van leveranciers krijgen. Als de school kiest voor drank in wegwerpverpakkingen, z a l zij de kosten voor de hiermee gepaard gaande afvalstoffen op zich moeten nemen, of via een onderhandelde overeenkomst met de leveran-cier de kosten hiervan door deze laatste laten d r a g e n . Een steeds groeiend aantal scholen neemt trouwens het initiatief om alleen drank-automaten met hervulbare verpakking toe te laten in de school.
De Vlaamse overheid van haar kant helpt scho-len om de afvalberg te verminderen door het lanceren van allerhande projecten als MOS (Milieuzorg op School), de schoolkoopwijzer (initiatief van de Bond Beter Leefmilieu en ge-subsidieerd door de Vlaamse overheid), a l l e r l e i acties van OVA M , g e m e e n t e n , i n t e r c o m m u n a-l e s, p r o v i n c i e s, e n z o v o o r t . De overheid meent dat degelijke bewustmakingscampagnes en edu-catieve projecten een duurzamer effect zullen hebben dan het geven van financiële stimuli. Het is uiteindelijk de school zelf die kiest op welke aanbiedingen zij ingaat. Gemeenten wor-den gestimuleerd om ook voor de scholen het
