Donderdag 9 juli 1964 - No. 785

(1)

en

Donderdag 9 juli 1964 - No. 785

ln gesprek met

Staatssecretaris Keyzer

(Zie

pag.~)

HET "PLAT" EN DE REM

op spectaculaire wijze voortgeschre- den. En een monopoliepositie, die wellicht zin had in een reeds niet al te nabij verleden, is nu uit de tijd.

Bovendien is er de onthullende u1t- lating van mr. L. H. Slotemaker, gedaan in de algemene vergadering van de AVRO, dat behalve de NCRV de zuilen grote verliezen aan leden boeken. Dit weet de heer Sla- temaker terecht aan het "ongunstig klimaat", dat rondorn de omroe-

pen is ontstaan. Zou ten lange leste een meerderheid in de Kamer toch de noodzaak inzien van een meer open televisie en radio- bestel, dan zou men eindelijk, ook in de aether tot groter harmonie kunnen geraken. En de gehele REM-actie en tegen-actie zou dan overbodig zijn.

D e regering hield het op de so- liditeit. In een brief van de ministers Luns en Scholten aan de voorzitter van de Tweede Kamer mr. Van Thiel had zij immers ver- klaard, dat zij het "niet juist acht om een zorgvuldige wijze van wet- geving op het spel te zetten ten gunste van de wenselijkheid van een snelle behandeling". Dit betrof het wetsontwerp, dat de schone naam torst "Wet installaties con- tinentaal plat". In de parlementaire wandeling wordt het "anti-REM- wet" genoemd. De brief aan de Kamervoorzitter werd aanleiding tot een vrij

u~tvoerige

orde-discus- sie. Al kwamen "ongeremde" uit- latingen daarbij niet voor, toch werd het een pittig debat.

* " *

H ^et wetsontwerp dient, zoals men zich herinnert, om in feite te kunnen optreden tegen kunstmatige eilanden buiten de ter- ritoriale wateren, van waaruit com- merciële TV- af radio-uitzendingen zullen worden verzorgd. Een Ka- mermeerderheid heeft zich verleden jaar tegen commerciële televisie uit- gesproken en het door de toenmali- ge staatssecretaris mr. Y. Scholten, verdedigde beleid geblokkeerd.

Thans moet - tezamen met zijn ambtgenoot mr. Luns - diezelfde mr. Scholten, zij het als minister van Justitie - de regering de juri- dische wapenen verschaffen, om bepaalde TV -uitzendingen buiten de territoriale wateren te kunnen tegengaan.

De regering koos daartoe als uit- gangspunt het internationale ver- drag dat, op de 29ste april 1958 te

Genève gesloten werd. Dit verdrag geeft een regeling omtrent het "con- tinentale plateau" oftewel "plat"

Voor de exploratie van de natuur- lijke rijkdommen van dat plat. In Wezen komt dit neer op de verde- ling van de zeebodem, voorname- lijk voor zover dit oliewinning be- treft. Een pikant detail is nog, dat

DAGELIJKS BESTUUR VERGADERDE

Zaterdag 4 juli j.l. vergaderde te 's Gravenhage het Dagelijks Bestuur Van de Partij.

Een vergaderschema voor het ko- mende najaar werd opgesteld.

dit verdrag van 1958, waarop de gehele anti-REM-regeling is geënt, nog altijd niet door Nederland is gèratificeerd. Het betreffende goed- keuringsantwerp is eerst de 9de mei bij de Kamer ingediend. Minister Luns kreeg hierover tijdens het de- bat één en ander te horen. Hij wees erop, dat ook Duitsland nog niet heeft geratificeerd.

In de toelichting op het REM- wetsvoorstel worden nu de souve- reine rechten, welke bij het verdrag van Geneve aan de verschillende regeringen op dit bepaalde (olie)- punt ZIJn verleend, uitgedijd tot

"souvereine rechten" om zich te- weer te. stellen tegen kunstmatige TV- of radio-eilanden. Installaties, opgericht op het continentale plat worden- althans volgens het wets- voorstel - "geacht" te behoren tot het grondgebied van Nederland.

"* * *

S ^{inds de} verschijning van dit gelegenheidsantwerp zijn diverse volkenrechtelijke geleerden in het geweer gekomen. Maar zoals bij zeer ervaren deskundigen vaker het geval is, zijn zij het onderling geenszins eens.

In ieder geval bleek na het uit- voerig en gedegen schriftelijk ver- slag van de bijzondere commissie uit de Tweede Kamer, dat er juri- disch tal van ingewikkelde vragen overbleven. Tegen zijn gewoonte was minister Scholten over een te gering aantal nachten ijs gegaan.

Als algemeen gevoelen is dan ook uit het verslag te distilleren, dat men het gehele wetsvoorstel een wankele basis voor een doeltreffend optreden tegen het TV -eiland vindt.

De regering heeft dat, wijs gewor- den door het zeer serieuse Kamer- verslag, ook ingezien. Zij verklaar- de het wetsvoorstel te zullen laten beoordelen door de adviescommissie voor volkenrechtelijke aangelegen- heden, die prof. Francois tot voor- ziter heeft. Hier geldt zeker be- ter laat dan nooit. Toch is het be- grijpelijk, dat de regering wil voor- komen, dat later de wet door een rechter getoetst aan internationale verdragen, te licht zou worden be- vonden en de regering met dit

"verre zien" het "nakijken" heeft.

B ^ij het ordedebat bleek zonneklaar dat de P.v.d.A., de A.R. en ook de woordvoerder van de KVP met

het uitstel der behandeling (daar de Memorie van Antwoord eerst in augustus wordt verwacht) niet te- vreden waren. Het is immers geens- zins denkbeeldig, dat de REM voor de tot standkoming van het ontwerp in de lucht zal zijn. Zo sprak ir.

Vondeling (PvdA) van een "test- beeld van een slecht beleid". Zo wenste de heer Smallenbroek (AR), dat de regering nog eens duidelijk zou doen uitkomen, dat zij, ook wanneer de REM de regering vóór is, het REM-eiland toch niet to- lereren zal. En de woordvoerder van de KVP, mr. Baeten, meende, dat men desnoods tijdens het recès van de Kamer vergaderen moest om de anti-REM-wet zo snel moge- lijk af te handelen. Volgens onze mening zeer terecht merkte de VVD-voorzitter mr. Geertsema op, dat al is het zomerrecès niet "on- aantastbaar", onderbreking daar- van moet worden gereserveerd voor een noodtoestand of een nationale ramp. Standpunt, dat gedeeld werd door de CH, mr. Beernink. En de heer Smallenbroek (AR) meende, dat de staatsburger zich niet mag onttrekken aan de wetgeving van zijn land. Waarop mr. Geertsema kon riposteren, dat er op het ogen- blik ter zake nog geen wet bestaat.

Het continentaal plat behoort nog niet tot Nederland.

~·

*

H oe dit ook zij, alle moeilijk- heden en deze gehele REM- controverse tussen regering en eiland-bouwers had men kunnen voorkomen indien men in Nederland tijdig een commerciële televisie en radio mogelijk had gemaakt. Nog altijd schijnen velen in de Kamer en daarbuiten niet te erkennen, dat een zich hardnekkig vastklemmen aan het zuilen-monopolie steeds sterker weerstanden oproept in een groot gedeelte van het Nederlandse volle De techniek is, sinds de aether onder de zuilen werd "verdeeld",

In verband met de vakanties zal ons weekblad op 16 juli a.s. NIET uitkomen.

Het eerstvolgende verschijnt een week weten op 23 juli a.s.

num1ner daarna te

L.M.

TWEEDE KAMER AKKOORD MET SCHELDE-RIJNVERDRAG

Het Verdrag met Belgi'e betreffende de verbinding tussen Schelde en Rijn is in de· Tweede Kamer zonder hoofdelijke stemming en ook zonder aantekening van enige tegenstem goedgekeurd.

Minister Luns kon zich bij de behan- deling met instemming bij de "treffen- de woorden" van onze geestverwante mevrouw Stoffels-Van Haaften aanslui- ten, die dit verdrag had genoemd een voorbeeld van Europees denken en van het tonen van begrip voor de belangen van de partner. Het betekent, zo zei da minister, overigens geenszins een een- zijdige belasting van Nederland. Hij was het eens met de hulde, welke van alle zijden ook uit de Kamer was gebracht aan de onderhandelaars, jhr. Tjarda van Starkenborch Stachouwer en (de Belgi- sche) baron De Gruben, die een verdrags- tekst hadden weten op te stellen, welke rekening houdt met de belangen over en weer en "een zorgvuldige uitbalance- ring vormt van wat hier aan beide zijden bereikbaar is".

Uiteraard bleef het niet uitsluitend bij betuigingen van voldoening. Zo wijd- de mevrouw Stoffels bijzondere aandacht aan de artikelen 16 en 17 van het Ver- drag, dat Belgie de verplichting oplegt van het tegengaan van verzilting van 't toekomstige Zeeuwse Meer door een hoe- veelheid zoetwater te leveren die gelijk is aan de hoeveelheid water, die aan het zoetwaterbekken wordt onttrokken (arti- kel 16) en aan beide partijen de verplich- ting oplegt tot het voorkomen van ver- ontreiniging van het kanaal. Aan beide bepalingen zal krachtig de hand moeten worden gehouden.

Zij gewaagde ook van de ongerustheid die was ontstaan over de bedoelingen van de Regering met het kanaal Hans- weert-Wemeldinge, maar de daarna door minister Van Aartsen afgelegde duidelijke verklaringen hebben deze on- gerustheid, naar mag worden aangeno- men, thans wel weggenomen.

Tenslotte wees mevrouw Stoffels nog op het belang van de artikelen 44, 45 en volgende van het verdrag, waaruit zon- der meer duidelijk is, dat er in het nieu- we verdrag geen plaats meer is voor compensatiepremies en steunmaatrege- len. Dit vloeide trouwens, zoals ook de heer Bommer (PvdA) reeds had vast- gesteld, eigenlijk al voort uit artikel

69,

van het Benelux-Unieverdrag. De Rijn- vaartpremies van Belgische zijde moeten dus worden afgeschaft.

Dat inmiddels met name van Waalse zijde in België weer enige agitatie is ge- wekt, kunnen wij veilig als een intern- Belgische aangelegenheid beschouwen.

In ieder geval heeft de Belgische Kamer- commissie voor Buitenlandse Zaken zich nu met grote meerderheid reeds vóór

't

verdrag uitgesproken.

(2)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE !I JULI 1964- PAGINA 2

Wie Inoet voor waardevastheid zorgen?

WIJ LEVEREN

DOZEN

uit Massief Carton

We mogen aannemen, dat binnen af- zienbare tijd de verhoging van de uitke- ringen krachtens de Algemene Ouder- domswet (en de Algemene Weduwen-

en

wezenwet tot 70 pct. van het mini- mumloon van

!

100,- per week een feit zal worden.

Iedere Nederlander boven de 65 jaar zal dan een inkomen genieten, dat in ieder geval omvat een bedrag, waarvan de hoogte met de term "sociaal minimum"

is aangegeven. Deze volksverzekering zal echter ook dan niet méér zijn dan 'n bodemvoorziening, die de bejaarde vrij- waart voor gebrek.

·De A.O.W.-uitkering laat géén ruimte voor het vakantiereisje, voor de bijzondere aankoop of voor de kleine luxe:

kortom laat geen ruimte voor de V'ele zaken, die het leven kunnen veraange- namen en onbezorgder kunnen maken.

Voor een wat aangenamer oude dag zijn dan ook aanvullende voorzieningen nodig. Aanvullende voorzieningen in de vorm van bijvoorbeeld opbrengsten van vermogen, als lijfrente of als pensioen.

Het spreekt vanzelf, dat 'n groot gedeelte van die bejaarden waarvoor het inkomen een probleem vormt, zal behoren tot de

pensioentrekkers. .,

In het onderstaande wordt aan de in- komstenproblemen van deze

in

grootte steeds toenemende categorie aandacht geschonken.

De waardevastheid van pensioenen

Het grote probleem bij het afsluiten van pensioenverzekeringen is altijd, dat men in zijn actieve tijd premiën betaalt in guldens, waarvan de waarde is ver- minderd als men later na gedane arbeid, ze als uitkering terugkrijgt. Het meest duidelijk wordt dit gedemonstreerd aan de oudere pensioentrekkers, dus hen, die vijftien of twintig jaar vroeger hun actieve periode hebben afgesloten.

Bij een geldontwaarding van 2 pct 's- jaars zal de gepensioneerde de reële waarde van zijn aanvullend inkomen dan ook met het voortschrijden van de tijd belangrijk zien verminderen. De oplossing voor dit probleem van waardevermin- dering kan worden gezocht in waarde- vaste pensioenen.

Dat de V.V.D. zich eerder hiermee heeft bezig gehouden, moge blijken uit het "Rapport' van de Commissie Waarde- vast Pensioen" van 1962. Deze commissie, onder voorzitterschap van prof. Wit- teveen, had indertijd de overtuiging, dat deze waardevastheid bereikt kon worden "door de eis te stellen, dat de aanwe- zige premiereserve voor de verzekerde pensioenen met de stijging van de kos- ten van levensonderhoud gelijke tred zal houden, behoudens voor zover sprake is van prijsstijgingen, die ook in de loon- sector niet worden opgevangen. (pag.

23 Rapport).

Aanvullende voorziening:

werknemer. werkgever, overheid

In tegenstelling tot hetgeen in boven- staand citaat tot uitdrukking wordt gebracht, is het onze zienswijze. dat de waardevastheid van het bedrijfs- of on- dernemingspensioen in de eerste plaats een zaak voor de werknemers zal moeten zijn.

De· werknemer, die t.z.t. een waarde- vaste pensioenuitkering zal willen genieten boven zijn loonvaste A.O.W.-uitkering moet deze zekerheid willen kopen door het offer van de vóórfinancie- ring: hij zal nu een hogere premie die- nen te betalen om bij voortgaande inflatie het vooruitzicht te blijven houden op steeds eenzelfde goederenpakket na zijn 65ste.

De commissie ziet geen wezenlijk on- derscheid tussen de verantwoordelijk- heden, die men hierin kan verwachten van hen, di~ in loondienst zijn, verge-

~eken .. met diegenen, die werkzaam zijn m VriJ beroep of in de eigen zaak (of de vele loontrekkenden zonder bedrijfs- of ondernemingspensioenregelingen. Een ieder 'heeft de plicht te voorzien in een juiste oudedagsverzorging, hetzij door vermogensvorming, hetzij door verzeke- ring, hetzij gecombiaeerd.

Het is onze mening dat door voorschrif- ten 1;-i~rin van de zÜde van de werkgever, Jlllst weer het groeiende zelfbewust- zijn van de werknemers ondergraven wordt. Men late de werknemer zelf beoordelen in hoeverre hij thans het offer van mindere inkomsten wenst te brengen om in de toekomst een pensioen te

Het rapport waardevast pen- sioen in 1963 gepubliceerd, heeft in onze partij nog niet de aandacht gehad, die het onde7·- werp verdient.

Het is te waarderen, dat bij- gaand artikel het waardevast sioen in 1963 gepubliceerd, schijnwerpers plaatst, ook al zijn de schrijvers het niet vol- ledig eens met wat in 1962 de Commissie Witteveen publi- ceerde. - Red.

trekken, dat aan de dan te verwachten tijdsomstandigheden is aangepast. Voor die oordeelsvorming van de werknemer acht de commissie het terdege gewenst, dat kundige, duidelijke en herhaalde voorlichting wordt gegeven.

De hiertoe aangewezen instanties zullen zijn de pensioenfondsen van bedrijven takken en ondernemingen, verzeke- ringsmaatschappijen en andere instel- lingen, die in ruimere zin de belangen van de werknemers verzorgen.

Vanzelfsprekend zal er altijd een categorie werknemers en zelfstandigen over blijven, die, hun eigen belangen verwaar- lozend, de stelregel huldigen "Wie dan leeft, die dan zorgt". Zulke zorgelozen zullen na hun actieve periode daarvan nadelen ondervinden, overigens blijft ook voor hen nog een beroep op de Bijstands- wet van januari 1965 mogelijk in die gevallen waar de uitkering krachtens de A.O.W. onvoldoende is.

Deze bijstandsmogelijkheden zullen trouwens ook rechtens beschikbaar zijn voor allen, die door welke oorzaak ook, in moeilijkheden zijn geraakt. Wij zijn dan ook van mening, dat het denigrerend karakter, dat voor sommigen nog wel aan de uitkering van de Dienst Sociale Zaken eigen was, met het aspect van lief- dadigheid zal verdwijnen.

Een duidelijk voorbeeld ligt in het feit, dat de helft van de bevolking in be- jaardeninrichtingen, daar "met steun"

zit, hetgeen zakelijk wordt opgevat. (Dat die inrichtingen mogelijk te duur zijn opgezet, is een apart probleem dat hier onbesproken blijft.) De werkgevers kunnen zeker van hun kant gunstige invloed uitoefenen op de waardevastheid van uit te keren pensioenbedragen.

Zij kunnen stimuleren, dat de pensioenfondsen, waarin zij de belangen van hun werknemers hebben ondergebracht, een actieve beleggingspolitiek volgen. Met nadruk stellen wij vast, dat ook kleinere fondsen door gezamenlijk optreden hierin de grotere kunnen navolgen. Gedacht wordt aan het instellen van collectieve fondsen voor belegging in onroerende goederen.

Realiseerbaar?

Wij vragen ons af of de in artikel

1"3.

al 2. van het urgentie-program 1962 genoemde "stortingen bij prijsstijgingen"

wel feitelijk realiseerbaar zouden zijn.

Afgezien nog van de hier bovengenoem- de verantwoordelijkheid van de werknemers (waardoor voorfinanciering voor de hand ligt) lijkt het ons nietwel doen- lijk om deze stortingen, waarvan een de- flatoire werking zou moeten uitgaan, tijdig te doen plaatsvinden zonder een

om-

vangrijk controle-apparaat.

De overheid zal op het stuk van de be- sproken aanvullende voorzieningen als haar belangrijke taak moeten zien de zorg voor de waardevastheid van het geld (en in geval van grote inflatie die- nen in te grijpen door herwaardering).

Immers, in de eerste plaats hierdoor zal men de grootste moeilijkheden kunnen voorkomen. Wij hopen dan ook, dat de uitspraak van minister Witteveen, zoals gedaan in het Recente Bank- en Verzeke- ringsnummer van het Algemeen Handels blad niet zal worden misverstaan:

"De overheid zal niet voorgaan bij de invoering van zgn indexobligaties. De taak van de overheid is de waardedaling van het geld tegen te gaan en niet om door het we-gnemen van bepaalde onaan- gename consequenties hiervan, de

weer-

standen tegen geldontwaarding te verminderen".

Sprekend over de Overheid, zal menig- een willen wijzen op de door deze Over- heid reeds ingevoerde waardevastheid voor pensioenuitkeringen van haar ambtenaren. Naar onze mening moet het wel- vaartsvaste pensioen van de ambtenaren als een op zichzelf staande kwestie worden beschouwd, mede gezien in het alge- hele kader van het salarisbeleid voor ambtenaren.

Amsterdam juli '64.

J. F. ALTVATER P. VAN BUUREN R. J. VAN CRUYSEN Mevrouw M. E. HOFFMANN-

WESTERMANN H. VAN OMMEREN

E. C. SCHELLENBERG G. WARRIES

*

Speciaal voor export

*

N.V. Stroocartonfabriek v!b

E. l!ree & Co.

OUDE PEKELA

Telefoon 05978 - 2233, 2 lijnen

Eigen modern ingericht

laboratorium.

TWEE BEKENDE ME

STALEN MEUBELEN

GISPEN

CULEMBORG

Jongeman van liberalen huize, 24 jaar, werkzaam in Den Haag, zoekt

1

augustus

ruime 7 zonnige gestoffeerde kamer

gaarne bescheiden gebruik douche en keuken; liefst Statenkwartier Bloemenwijk, omgeving Valkenbosplein.

Brieven aan dr. Jr. Jac. Kortleven, Boterdijk 5, Paterswolde.

(3)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

SPONTAAN

* *

Het recente bezoek van de

*

Amerikaanse minister van Jus- titie, Robert Kennedy, aan Polen heeft de ergernis van de regering aldaar opgewekt. Het heet, dat deze ergernis zou zijn veroorzaakt door het bezoek van Kennedy aan kardinaal Wyszynski, doch ook door zijn straat- redevoeringen, die hij op het dak van zijn auto hield.

De reden van de ontstemming van de Poolse regering zal echter wel mede zijn gelegen in de enorme belangstelling, waarin Kennedy zich mocht verheugen bij de Poolse bevolking.

Deze belangstelling was spontaan.

Zij vormde een openlijke demonstratie van de hunkering naar de vrijheid, waarvan het Westen nog immer (ken- nelijk ook in Polen) het symbool is.

Politiek gezien hebben deze demon- straties geen betekenis. Wel bewijzen zij, dat de drang naar de vrijheid niet altijd kan worden onderdrukt en dit kan voor de (verre) toekomst hoop geven.

DIRIGEREN

* *

De manager-ziekte is een euvel,

*

dat in het bijzonder in het keiharde Amerika, eveneens keiharde za- kenlieden buiten gevecht stelt. Ook in het na-oorlogse Europa zijn de ver- antwoordelijke leiders in het zaken- leven geenszins immuun voor een ziekte, die bij een economischer omgaan met eigen krachten vermeden had kunnen worden.

Wat ons opvalt, is, dat bij leiders op een geheel ander terrein, nl. dirigenten, de manager-ziekte tot de uit- zonderingen behoort. De juist ont- slapen en terecht zo zeer betreurde Pierre Monteux werkte tot enkele maanden voor zijn dood. Hij werd 89 jaar. Bruno Walter ging voort fris en veerkrachtig te dirigeren tot op 84- jarige leeftijd het einde kwam. Tosca- nini, die tot zijn laatste levensjaren voor het orkest stond, werd 90 jaar.

Maar er zijn ook levende dirigenten, Charles Münch, Otto Klemperer, die de leeftijd der sterken hebben bereikt.

Het zou de moeite Ionen, hen te vragen, hoe zij het hebben "gemana- ged" hun niet geringe energie zo te gebruiken dat de manager-ziekte op hen geen vat heeft. Wellicht zijn zij zozeer gewend klanken te doseren, dat zij ook het geheim bezitten van een verstandige dosering van rust- en arbeidstijd.

RIDDERLIJK

* *

Terwijl hun collega's in Zand-

*

voort, Noordwijk en Schevenin- gen zich nog van geen gevaar bewust waren, hebben de gemeenteraadsleden van Ridderkerk vorige week vrijdag getoond de brandende wereldproble- men op de voet te volgen. Zij hebben zich dan ook gehaast zich uit te spreken tegen de monokini. Ook verzette men zich tegen een bepaling, dat B. en W. van Ridderkerk te allen tijde toe- gang hebben tot het nieuwe zwembad en de gebouwen (lees: hokjes) daarvan.

Het is goed te constateren, dat er nog ridders in ons land zijn, die de mannen tegen elke verleiding willen beschermen en de vrouwen tegen zichzelf. De Ridderkerkers vinden een lichtend voorbeeld in Don Quichotte die zich geroepen voelde alle onge~

rechtigheden in de wereld te bestrij- den. Zij zijn niet alleen ridders, maar ook redders van de droevige figuur.

ONZINDELIJK

* *

Steeds frequenter staan in onze

*

dagen weekbladen advertenties, waarin op het eerste gezicht hui- zen worden aangeboden, maar die bij nadere beschouwing personeelsadver- t~nties blijken te zijn. In het hart van die annonces dringen zich in grote en vette letters gedrukte zinnen als EEN WONING ltS BESCHIKBAAR aan de lezer op. Pas als deze zoekt naar nadere mededelingen over die w~~ing ziet hij, dat een bepaald be- driJf "enige ervaren arbeidskrachten"

zo~kt, aan wie, "na gebleken geschikt- heid een huis ter beschikking kan worden gesteld".

Het is een vorm van modern sociaal beleid wanneer een bedrijf zich be- kommert om de huiselijke omstandigheden waaronder zijn werknemers leven en de eventuele woningnood van het personeel wil helpen lenigen.

A-sociaal is het wanneer men van de woningnood een "deugd" ~tracht te

~aken door via dergelijke advertenties werkkrachten van elders weg te lokken. Het valt toe te juichen wanneer men aan nog te werven arbeids- k_rachten een woning in het vooruit- Zicht kan stellen; daarop de nadruk leggen is evenwel onzindelijk.

9 JULI 1964 PAGINA 3

IN GESPREI( MET

STAATSSECRETARIS M. J. KEYZER

Z ijn wieg stond (1911) in Venlo en dit zou voor wie een aan- knopingspunt tot zijn loopbaan zoekt een aardig teken kunnen zijn. Een staatssecretaris van Verkeer en Wa- terstaat belast met vervoersaangele- genheden op rail, weg en water, kan - zou men zo zeggen - geen passender geboorteplaats hebben dan deze be- weeglijke transportstad aan de Maas.

Met een gulle Limburgse lach geeft Meyer Jozef Keyzer dit toe, terwijl wij in de praathoek van zijn statige werkkamer (uitzicht Hofvij- ver) tegenover hem zitten. "Mis- schien heeft Venlo enige invloed uit- geoefend, maar dat moet dan tot de imponderabilia worden gerekend - in ieder geval is het zeker, dat het een bijzonder levendige plaats is, die met water, weg en rail binnen- en

puitenland verbindt."

Na zijn hbs-tijd ging de jonge Key- zer naar de Handelshogeschool in Rotterdam en daarna behaalde hij nog een literair diploma aan de uni- versiteit van Grenoble, waarmee dan de grondslagen van zijn carrière wa- ren gelegd: een loopbaan op het eco- nomische vlak met sterke binding aan het buitenland.

Korte tijd werkte hij als leerling bij het Nederlandse

consulaat-gene-~

raal in Düsseldorf. Vervolgens trad hij in dienst bij Economische Zaken in Den Haag, waar hij de basis leg- de voor de opbouw van een eigen

voorlichtingsdienst. Bijna negen jaar heeft hij dit ambt vervuld totdat de oorlog er een eind aan maakte.

Om nog wat bezig te blijven ver- bond hij zich aan een adviesbureau voor reclame, maar door de bezetting werd hem ook deze werkzaamheid onmogelijk gemaakt. Toen de oorlog geëindigd was, ging hij, na een kort verblijf in Zwitserland, naar Enge- land om zich opnieuw voor het de- partement van Economische Zaken te beijveren, maar spoedig daarop vertrok hij opnieuw naar Zwitser- land, waar hij het hoofd werd van

de economische afdeling van het Ne- derlandse gezantschap in Bern.

Hij nam een zeer werkzaam aan- deel in de totstandkoming van d.e GATT (General Agreement on Ta- riffs and Trade), eind oktober 1947.

Hoofddoelen van deze wereldorgani- satie zijn de afschaffing van interna- tionale in- en uitvoerbeperkingen en verlaging van douanetarieven. Zijn ervaring en kennis van deze vraag- stukken leidden ertoe, dat hij wel- dra werd aangewezen als econo- misch adviseur van de Nederlandse delegatie bij het Europees Bureau van de Verenigde Na ties, verscheide- ne jaren lang kon hij zich aldus ver- diepen in internationale economische zaken - van het allergrootste belang in een tijdsgewricht van passen en meten om van Europa één geheel te maken.

Medio 1951 volgde toen de benoe- ming van de heer Keyzer tot hoofd van de economische afdeling van de Nederlandse ambassade in Parijs - negen jaar latter zou hij daar gevol- machtigd minister worden.

Twaalf iaar Parijs

"Die twaalf jaar in Parijs", zegt de staatssecretaris, "heb ik bijzon- der prettig ·en instructief gevonden.

Ik heb er heel veel kunnen doen en

vooral ook tal van belangrijke men- sen leren kennen. Daar komt dan nog bij, dat ik door mijn studie aan een Franse universiteit, indertijd, goed vertrouwd was met de Franse manier van denken; en met de taal dat spreekt vanzelf. Dit is toch wel' heel belangrijk, wanneer je je met Fran- sen in een andere taal, bijv. Engels, onderhoudt leer je hen nooit zo goed

begrijpen. Op volledig. begrip komt het aan!" In Parijs was het ook, dat de heer Keyzer de tegenwoordige staatssecretaris W. den Toom van de Luchtmacht leerde kennen.

In het onderhoud, dat we enige weken geleden met deze bewindsman mochten hebben, vernamen we im- mers hoe zij samen op een Middel- landse Zeestrand in gesprek waren geweest toen hun beider benoeming tot staatssecretaris - zonder dat zij er enig vermoeden van hadden - uit de lucht kwam vallen. Ook de heer Keyzer vermeldt deze bijkomstig- heid als een onvergetelijke herinne- ring.

De taak, die thans staatssecretaris Keyzer op de schouders is gelegd - alle vervoersaangelegenheden, niet alleen op rail, weg en water, maar ook in de lucht en over zee, te be- hartigen - is vooral in ons land be- langrijk. "In andere landen", zegt hij, "betekent het vervoer hoofdza- kelijk een dienst,. die aan het be- drijfsleven wordt betoond, maar bij ons is het een exportproduct. Het is een gevolg van onze geografische po- sitie in Europa. Het transportwezen van Nederland als door- en uitvoer- land brengt bijna 4 miljard aan de- viezen op en dat betekent 'n niet ge- ringe vermindering van het tekort op onze betalingsbalans.

Er moet daarom van alles gedaan worden om dit transportwezen op peil te houden. We zijn voortdurend in het defensief in een zich snel ont- wikkelende wereld.

Onze zeescheepvaart ondervindt grote concurrentie - niet in het minst ook van jonge naties, die een eigen koopvaardijvloot willen be- zitten. En wat de luchtvaart betreft:

u weet, overal ter wereld wordt een strijd gevoerd om de exploitattie van luchtlijnen en het behoud of de ver- overing van landingsrechten.

Wij moeten steeds op onze qui vive zijn en daarbij niet aflaten te wijzen op het grote belang van spe- ciale taken. Meer en meer wint ge- lukkig de gedachte veld, dat spe- cialisatie erkend moet worden - helaas is de Economische Commis-

sie in Brussel daarvan nog altijd niet voldoende overtuigd. Wat ons te doen staat is: propaganda maken

zonder ophouden. '

Volgend jaar zal in Munchen een grote verkeerstentoonstelling wor- den gehouden, waar wij de wereld iets zullen kunnen laten zien van wat Nederland op vervoersgebied presteert. Onze spoorwegen voldoen in hoge mate; ze nemen in betekenis toe naarmate het autoverkeer in- tensiever wordt - op het ogenblik heeft één op de twaalf Nederlanders al een auto, maar in Frankrijk is de verhouding al één op zeven en daar zal het hier ook wel naar toe gaan.

Ook de binnenvaart wordt steeds belangrijker. Ruim 50 procent van het hele Rijnvervoer gaat door Ne- derland. Vooral wat het wegverkeer en het internationaal spoorwegbe- leid betreft is het hoogst noodzake- lijk, dat er in de Europese minister- raad te Brussel geen beslissingen worden genomen, die de ontwikke- ling in ons land kunnen belemme- ren. De Europese commissie wil nu eenmaal, dat wij een bepaalde al- gemene politiek toepassen (het in- voeren van marge-tarieven o.a.) die

ons niet ligt. We moeten vechten om onze voordelige positie niet prijs te geven".

Vurig advocaat

De staatssecretaris toont zich in zijn pleidooi voor liberalisatie van het vervoer een vurig advocaat.

Wanneer men hem hoort spreken, beseft men, dat hij "the right man on the right place" is - iemand met een ruime blik over het gehele aan hem toevertrouwde terrein (het slagveld

van~

internationale belan-

genstrijd?) maar ook met een scherp inzicht in details, zoals bijvoorbeeld de bestrijding van verkeersonveilig- heid, die hem bijzonder ter harte gaat.

"Mijn taak", zegt hij, "is heel boei- end. Hoe kan het eigenlijk anders, wanneer je je moet bemoeien met alles wat beweegt? Er is een onaf- gebroken beweging in mijn werk, er valt iedere dag iets interessants te doen of te beslissen. En die taak houdt niet bij de grens - niet bij Venlo of z o - op, maar ze bestrijkt ook internationale vraagstukken; in dat opzicht heb ik natuurlijk veel aan de ervaringen, die ik in twintig jaren buitenlandse· dienst heb mo- gen opdoen.

Ik heb gelukkig veel kunnen rei- zen; in mei j.l. ben ik nog naar de Antillen geweest om een inzicht te krijgen in de luchtvaartmogelijkhe- den aldaar, ook met het oog op een nieuwe bron van inkomsten: het toe- risme".

Een onafgebroken beweging ....

Maar staatssecretaris Keyzer is een uiterst kalme, beheerste man met een stille glimlach, zoals hij daar in zijn plechtige kamer bij het hoge venster staat en naar het rustige verkeer aan de overkant van het water, naar de roerloze bomen van de Vijverberg kijkt. Men voelt:

achter die kalmte en die rust leeft een beweeglijke geest, een menge- ling van warm-zuidelijke cultuur en

noordelijke ondernemingslust. Dus toch een beetje Venlo!

Bslr.

(4)

IVR-ImEID EN DEMOCRATIE

Bijee11k~omst Executive Liberale Internationale in Parijs

De Executive van de Liberale Interna- tionale heeft op 27 en 28 juni te Parijs vergaderd onder voorzitterschap van de heer

H. A.

Kluthe, daar de heer Malagodi door de acute politieke ontwikkelingen in Italië onverwacht verhinderd was.

Van Nederlandse zijde werd de verga- dering voo·r een deel bijgewoond door prof. J. Kymmell en in zijn geheel door de heren mr. F. Korthals Altes en D. W.

Dettmeijer.

Ter sprake kwam o.a. het Congres van de Liberale Internationale, dat van

2

tot

5

oktober

in

Stresa zal worden gehouden.

Als thema's voor de vergaderingen wer- den gekozen de betrekkingen tussen de wetgevende en de uitvoerende macht en de internationale politieke situatie. Over dit laatste onderwerp zal op voorstel van

prof. Kymmell van te voren een nota met hoofdpunten aan de deelnemers worden toegezonden.

Er zal een vergadering worden belegd van het Comité van Liberale ballingen, terwijl besloten vergaderingen zullen

· worden gehouden van de commissie voor Town and Country Planning en van de Sociale Commissie.

Voorts zullen er enig.e vergaderingen worden gehouden van de Executive. Bij de bespreking van de intenationale situ- atie waren het in het bijzonder uiteenzet- tingen van de heer Bretsèher, hoofdre- dacteur van de Neuer Zürcher Zeitung en van mr. Coutard over de Franse situatie, welke met grote aandacht gevolgd wer- den en aanleiding gaven tot een uitvoerige discussie.

UIT DE PARTIJ

NIEUWE AFDELING IN OUDENHOORN OPGERICHT

Op 3 juli vond een bijeenkomst plaats in het Tram-café te Ouden- hoorn met het doel een afdeling van de V.V.D. op te richten.

Onder de aanwezigen waren de heren C. G. Trouw, voorzitter van de Ondercentrale Voorne en Putten

L.

van Vlaardingen, organisator-pro- pagandist en H. G. Roodhuyzen, re- gionaal propagandist.

De heer Trouw opende de bespre- king en wees op het belang van een zelfstandige afdeling in Oudenhoorn in verband met de komende Rijn- mond-Centrale.

De hieruit ontstane discussie re- sulteerde tot het oprichten van de afdeling.

Het voorlopig bestuur werd als volgt samengesteld.

Voorzitter: A. Noordermeer, Voor- weg 218, Tel. 01882-341.

Secr.: W. P. Biesheuvel, Dwars- weg 197, Tel. 01882-431.

Penningm.: A.v. Prooye, Ring 31a, Tel. 01882-246.

NIEUWE SECRETARIS STATENCENTRALE HILVERSUM

Tijdens een dezer dagen gehouden ver- gadea:ing van de Statencentrale Hilver- sum werd de heer P. H. Donck tot secre- tm·is van deze Centrale benoemd.

"VOSMER"

• TECHNISCHE HANDELSONDERNEMING Wooldriksweg 46

Tel. 05420 - 8883, 9010

Enschede Telex 32161

Vertegenwoordigers van: ROSCHER.

Leverancier van: Wit- en bontautomaten. Weefgetouwen

DE BRANDY VAN DE BURGEMEESTER.

---~---lll.

•

Produit élaboré

à

base de Cognac vieille réserve par ,Jul es Le Ma i re &Fils. JarnacfAmsterdam

VROUWENGROEP ZWIJNDRECHT

O p een prachtige zomeravond ver- welkomde de presidente, me- vrouw Wiegand, allereerst de spreker van deze avond, de heer W. H. Jas, lid van het Hoofdbestuur, de dames Van Es, Pas en Kooiman uit Ridderkerk als- mede een ongekend groot aantal leden.

Onmiddellijk daarop gaf zij het woord aan de heer Jas voor zijn praatje over de organisaties in de landbouw en over de landbouwpolitiek.

Copie voor deze rubriek te zenden aan: Mej. Joh. H. Springer, Alexanderstraat 16, Haarlem.

Sprekende over de landbouworganisa- ties memoreerde de heer Jas het ont- staan van de eerste landbouworganisa- tie -

125

jaar geleden - de Holland- sche Maatschappij voor Landbouw. Om- streeks

1929

kunnen wij eerst gaan spre- ken over actieve landbouwpolitiek (Tar- wewet). In

1945

wordt de Stichting van de Landbouw opgericht, waarin zijn vertegenwoordigd de op dat ogenblik be- staande landbouworganisaties. Doel van deze Stichting was te komen tot voor-

9 JULI 196!1 ._ PAGINA 4

bereiding van het latere landbouwschap.

Hierbij komt ook ter sprake de

oprich~

ting van het Landbouw Economisch In- stituut, dat via onderzoek op gekozen be- drijven vaststelling van de kostprijs van landbouwprodukten beoogt.

Spreker liet duidelijk uitkomen hoe- zeer 'jj overtuigd is van het nut van or- ganisatie in de landbouw - op vrijwil- lige basis - en hoezeer hij het betreurt, dat zovelen in de landbouw deze over- tuiging niet zijn toegedaan. Hierbij kwamen problemen van de huidige land- bouwpolitiek ter sprake met voorbeelden van eigen ervaringen en uit eigen bedrijf, waarvan als voornaamste indruk is blij- ven hangen de moeilijkheden rond de aardappel. En passant wekte spreker de

"huisvrouwen" op vnoral goede kwali- tei t te eisen!

Het onderwerp van de dag in politie- ke- en landbouwkringen - de EEG en het plan-Mansholt in dit verband - ont- brak ook in dit praatje niet. Het plan Mansholt beoogt

in

één krer een Euro- pese graanprijs vast te stellen. Spreker bleek niet optimistisch te zijn over de ontwikkeling van het landbouwbeleid in de EEG. De regering Ehrhardt durft de prijzen niet te verlagen; in Frankrijk moeten de prijzen omhoog.

Aan het slot van zijn praatje wijdde spreker nog enige woorden aan de hulp- verlening aan de onderontwikkelde ge- bieden en hij pleitte daarbij voor betere hulp b.v. meer in de vorm val'l techni- sche bijstand en het zenden van . zaai- zaad en pootgoed dan door het direct zenden van geld en goederen.

Al met al een zeer interessant betoog, vooral omdat de diverse problemen wer- den belicht door iemand, die én door de praktijk én door zijn Hoofdbestuurslid- maatschap hiermee bij voortduring te maken heeft. De aandacht van de aan- wezige dames bleef tot het eind toe on- verflauwd.

Met een welgemeend woord van dank sloot voorzitster deze bijeenkomst.

van Amsterdam

COMPLETE tNTERIEURVERZOR61NC5

..

DESKUNDIGE ADVIEZEN

V

^FRANCOL.EVERINC3 DOOR EIEHEEL.

NEDERL-AND

~~ec{u. ... ---i

MEUBELEN

Vijzelstraat

115-119 AMSTERDAM

Telefon

24 87 16

(5)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE 9 JULI 1964 -PAGINA 5

Crisis van het Parlementarisme? (VI)

VANDEP ARLEMENTAIR.E INVJ_jOED

Tl'7 IE zijn aandacht richt op de

rr totaliteit van de parlemen- taire arbeid, stuit op twee tegenge- stelde aspecten.

Hij constateert vergeleken bij vroe- ger een enorme uitbreiding van de ten·einen waarover de regeTingszorg en daanJ;ee dus ook die van het par- lement zich zijn gaan uitstrekken.

Aan de andere kant is er de tendens van een zekere uitholling van de nationaaT-parlementaire invloed en bevoegdheden door de internationale ontwikkeling.

Het èerste aspect: die ontzaglijke uit breiding is évident.

. Het derde en laatste Ministerie- Thorbeckè

(1871-1872)

kon nog vol- staan met zeven ministers: van Bui- tenlandse Zaken, Justitie, Binnen- landse Zaken, Oorlog, Ma1·ine, Finan- ciën en Koloniën. Het Ministerie- Marijnen telt thans dertien ministers en het heeft twaalf staatssecretaris- sen.

Het aantal begrotingen, dat moet worden behandeld, is, in overeen- stemm-ing met de uitbreiding van het aantal Ministeriële Departementen, verdubbeld en het aantal wetsont- werpen, dat de Staten-Generaal pas- seert, zal nog wel een veelvoud van die verdubheling zijn.

* * *

G EHEEL nie?<we teneinen van staatszorg, waarover dtLs ook de controlerende en mede-wetgeven- de arbeid van de Staten-Generaal zich is gaan uitstrekken, zijn eThij gekomen. MaaT ook wat vanouds za.ak van RegeTing en Staten-Gene- Taal is geweest, heeft zich in omvang op

b~jna

ontstellende wijze Hitge- bTeid.

Het leven van een N edeTlandse mi- nisteT van Btátenlandse Zaken moet een eeuw en zelfs nog maaT een halve eeuw geleden dat van een Tentenier

z~jn

geweest vergeleken

h~i

hetgeen dezelfde functionaTis en zijn staats- secretarissen thans heb ben te ver- zetten.

Ook de te lev

i:; _

_;,Jroblemen van thans en die van weleer

z~jn

nauwe- l(iks vergelijkhare grootheden.

Oud-minister Cals heeft e1· in zijn 1·eeds eeTder geciteerde rede in enigs- zins ande1· verband op gewezen dat de onderwijsbegroting bij de op;·ich- ting van het Departement van On- derwijs, K. en W. in

1918,

nog geen f 50 miljoen bedroeg en thans ruim f 2,5 miljard. Een veelzeggend ver- schil, ook al moet men uiteraa1·d re- kening houden met de waardedaling van het geld.

Sprekender is het wellicht nog, dat de totale Rijksuitgaven een halve eeuw geleden ongeveer 5% van het nationale inkomen bedroegen en thans 25%.

D

^1!:

1·adio- en televisieproblemen, het woning- en huw·vraag- stt<k, de onder Sociale Zaken ressor- terende algemene volksve1·zekeringen

(zoals die volgens de Algemene Ouderdomswet en de Algemene We- duwen- en Wezenwet), het maat- schappelijk werk, de gezondheids- zorg, de verkeersproblemen en de kwesties van lonen en prijzen

gel~jk

zij zich in deze tijd voordoen, vannen

geheel of grotendeels nieuwe tenei- nen van wetgeving en bestuur.

De economische, de agrarische, de financiële en de fiscale politiek

z~in

van een dusdanige gecompliceerdheid geworden en ook zo "verwetenschap- pelijkt", dat de discussie daarover tenminste evenveel doo1· wetenschap- pelijke theorieën als door politieke inzichten en politieke verschillen wordt beheerst.

Dit alles heeft ook de omvang en het karakter van de paTlementaire arbeid in sterke mate beïnvloed en het is zeker niet te vroeg, dat de Kamer zich ernstig is gaan beraden of ook niet haar

weTkw~ize daarb~j

diende te wo1·den aangepast.

Aan die aanpassing ztillen wij in een slotartikel enige aandacht

w~jden.

H ET andere, hieraan tegenge- stelde aspect, is de mogelijke uitholling, in de naaste toekomst, van de nationaal-parlementaire in- vloed door de inte1·nationale ontwik- keling.

Die ontwikkeli-ng is bekend. De bloedige lessen van de tweede we- 1·eldoorlog leidden naast het ontstaan van de universele "Verenigde Naties"

zowel tot een zo hecht

mogel~jke

militaire samenwerkingsorganisatie van de westelijke we1·eld (de NAVO) als tot politieke en! of economische vormen van samenwerking als die in de Raad van Europa, in de Organi- satie voor Europese Samenwerking en Ontwikkeling (de O.E.S.O.) en in de drie Europese Gemeenschappen van het "Europa der Zes": de Euro- pese Gemeenschap voor Kolen en Staal (E.G.K.S.), de Emopese Eco- nomische Gemeenschap (E.E.G.) en de Ew·opese Gemeenschap voor Atoomenet·gie (Ev.ratom), met eigen organen als de Raad van Ministe1·s, de Europese Commissie en het

"Europese Pa1·le1nent".

Nede1·land, Bel.gië en Luxemburg

z~in

hovendien verhonden in de Benelnx-Unie, met als "Benelux- parlement" de Raadgevende Inte1'- paTlementaire Beneluxraad.

E LKE internationale overeen- komst hetekent een binding op zeker terrein; betekent het opge- ven van een stukje volstrekte natio- nale zeggenschap, dus ook - met medewerking van het nationale par- lement zelf, dat deze overeenkomst goedgekeurde - van de volst1·ekte verdet·e beslissingsvrijheid van de Staten-Generaal op dat tenein.

Op het gebied van de defensie geeft de NAVO slechts richtlijnen, aan de letterlijke uivoering wam·van de lid-staten niet formeel gebonden zijn. Het is dan ook bekend, dat V1·ij- wel geen land volledig voldoet aan hetgeen naar het inzicht van de hoogste NAVO-leiding

noodzakel~ik

zo11. zijn.

Dat neemt niet weg, dat wanneer de minister van Defensie bepaalde beslissingen verdedigt als moreel voortvloeiende tiit ons lidmaatschap van de NAVO, de Staten-Genemal zich wel twee maal zullen bedenke;1 alvm·ens zich

tdteindel~jk

tegen zulk een maatregel of heslissinq 1Lit

tP

spreken.

Wannee-r de volledige integratie

i1,

EEG-verband zou

z~jn

tot stand ge- komen, welke met deze Europese Gemeenschap toch oorspronkelijk is bedoeld, zou hier inde1·daad een be- langrijk stuk parlementai1·e mede- zeggenschap op onde1·scheidene ter- reinen van het nationale niveat<

z~jn

overgeheveld naar het Eu-ropese Par- letnent.

Zover is het (nog) niet gekomen maar juist door deze halfslachtige sittwtie cl1·eigt een uit democratisch oogpunt gezien

gevaarl~ik

paTlemen- tair vacuüm. te ontstaan.

De correspondent van het "Alge- meen Handelsblad" in Brussel wees et· onlangs nog eens terecht op, dat de opstellers van het EEG-verdmq het zich op dit punt te

gemakkel~ik

hebben gemaakt. Zij schonken de Gemeenschap het begin van een federale staatsvonn. De Em·opese Commissie zou zich min of meer van- zelf ontwikkelen als een Rege1·ing, de Raad van Ministers tot een Senaat en het Eu.TOpese PciT!emént tot een Huis van Afgevaardigden. Het zou ons te ver voeren, de oorzaken hie1· stuk voor stuk aan te geven, maar de werkelijkheid is voo1·alsnoq een an- derf'

A AN het Ew·opese Parlement ts slechts de E1Lropese Commis- sie verantwoordelijk. De politieke be- slissingen worden echter genomen door de Raad van Ministers, die als- nog, collectief, geen tegenspeler in de vorm van een met wezenlijke parlementaire bevoegdheden uitge- rust Em·opees Parlement tegenovet·

zich vindt.

En juist dat achterblijven van cle Europese organisatie bergt gevaren in zich, die zich op dit ogenblik vooral op het agTarische terrein openbaren. Belangrijke stukken land- bouwbeleid worden naar "Brussel", d.w.z. naar de Enropese Commissie en naar het Ministercomité van de EEG overgeheveld. Zij worden dus in belangrijke mate onttrokken aan de rechtstreekse contt·ole der natio- nale parlementen, zonder dat daar een evenwaardige controle van een Europees Parlement tegenover staat.

Zoals bij de jongste Kamerdebat- ten eerst met minister Luns in de openbare vergade1·ing van de Vaste Commissie voor Buitenlandse Zaken over het verslag van de Regering omtrent de werking en toepassing van de veHlmgen betTeffende de EEG en Euratom daarna met minis- te1· Bieshenvel ir/. een openbare ver-

Bolèma Jti~Ur,;ji<

Oude genever * Bessehrood

1r Cltro(n jenever

-~.

gadering van de Vaste Commissie voor Landbouw en Visserij, wel is gebleken, wordt dit vraagstuk thans nitennate actt<eel, omelat in de naaste toekomst mi!.iarden zullen omgaan in het Oriëntatie- en Gamntiefonds van de EEG, zonder dat - wij herhalen het - nog van een wezenlijke par- lementair-budgettaire controle in T<;EG-verband sprake is.

De Nederlandse Regering en de Nederlandse Staten-Genemal

z~fn.

het over de onaanvaardbaarheid van deze situatie wel eens. De vraag is slechts, of

w~j

daar ook onze partners van kunnen overtuigen. De vraag is eveneens, op welk tijdstip en bij welke gelegenheid van Nederlandse

<:ij de de eis zal (moeten)

WO?'

den ge-

~teld,

dat tegenover de bevoegdheden van Commissie en Raad van Minis- ters rm ook wezenlijke - in dit ge- val h1Ldgettaire - bevoegdheden aan het Enropese Parlement z11llen wor- den toegekend.

Met genoemde correspondent kun- nen wij het eens zijn, dat in afwach- ting daarvan slechts één rnagelijk- heid openblijft: verscherpte controle op het doen en laten van de ministers in de Raad door de nationale parle- menten. Maar daartoe is in de eerste plaats noclig zo groot mogelijke open- baarheid der Raadszittingen.

De Nederlandse ministers doen in- derdaad hun best, Kamer en pers uitvoerig in te lichten, maar het mag niet blijven bij de

vr~itviliige

activi- teit van één delegatie.

A. W. ABSPOEL (Wordt vervolgd)

BRANDBLUSAPPARATEN

'ficieel goedgekeure felrijke attesten

SIMPLUS N.V. DORDRECHT

VISSTRAAT 6-8 TEL. 3344* (01850)

Rörink

&

Van den Broek N.V.

ENSCHEDE

•

HET ADRES VOOR AL UW

Kranen en

Staalconstructies

(6)

de

Twee Torens]

N.V. LIJM- EN GELATINEFABRIEI{

TELEFOON 25242 . DELFT

DAMMERS & VAN DER HElDE'S

Scheepvaart· en Handelsbedrijf N. V.

Redars, cargadoors, bevrachters, expe- diteurs, beëdigde makelaars voor het kopen, verkopen en bouwen van schepen.

"CALANDHUIS". WUiemskade 18- Postbus 444 ROTTERDAM • 2

TELEGR. ADRES: ENERGETIC - (New Boe Code>

TEL 11.93.00 115 lijnen> TELEX 21127 (2 lijnen)

ABRAHAM VAN STOLK & ZOONEN

ll9fUNKL1 .. 1KE HOUTHANDEL N.V.

POSTBUS 1100 TELEFOON 0 10 - 3 54 00

'8-HERTOGENBOSCH . Engelseweg 5 TELEFOON 11 4100 3 20 55

HELLEVOETSLUIS Industrieterrein Molshoek TELEFOON 11 1883 - 2677

NAAR

Tevens Uw adres voor Chemisch Reinigen

N

V

S f00M EN

CHEMI~CHE WA~SERIJ

v.h. t:. D. BORGH & Zn.

Bellevoysstraat 75 Rotterdam

T

eletoon

32631 -36235

... u ... t.""- ... c '"'"'~

" " ' " ' - . ov: ül.o o t O N I N G ' "

EEn OUÖE no.am VOOR ~OEÖE WJ] n

...

())

·-. .<'

F. 0 I~ N E S & Z 0 0 N

'N 1 1 "-1 w A "' n c 1 t; "I N

0

1 8 7 ó . G R 0 ~J 1 N GEN

sterk!!'.

BETONKEIEN BETON

en

ANTI-KRUIPSTEEN

In kleuren grijs en heiderood

• Voldoen aan de hoogste eisen Keur en acceptatie op het werk

• N. V. Heesseltsche Steenfabriek v/h W. P. DE VRIES en CO.

Heesselt (Gem. Va rik) -Telefoon Ophemert ( 03445) 2 71

A. VAN HOBOI{EN & Co.

ANNO 1774

DEVIEZENBANK

*

PARKLAAN 32-34 - TEL. 110320 (7 lijnen) - TELEX 21170

ROTTERDAM

SCHILDERWERKEN

te DEN HAAG - WASSENAAR - ROTTERDAM - AMSTERDAM - UTRECHT - ARNHEM - en omliggende streken,

worden onder volle garantie uitgevoerd door de

"Nationale - Schilderwerken Onderneming"

HELIOTROOPLAAN 372 'S-GRAVENHAGE

Vraagt geheel vrijblijvend een gratis offerte, Telefoon 070 - 371949

A. F. v. d. Steenhoven., Delft

ROTTERDAMSEWEG 384 TELEFOON 01730-2 16 56

Leveringen van zand, grind, grond, enz.

.

Massa transporten met 3-zijdige kipauto's.

Speciale machine trailers voor vervoer van draglines - bulldozers - ketels enz.

MODERNE GARAGEDEUREN:

Kanteldeuren voor één, twee of meer auto's. Voor de kleinste en de grootste auto. Voor autoboxen . voor brandweergarages • voor transportbedrijven. Voor elke particuliere garage en voor elk be·

drijf 111 olie gewenste breedten en hoogten.

BEDRIJFSDEUREN:

voor een snefle aan- en atvoer van grondstoffen en goederen. Veilige en vlugge deuren, ook met electnsche en afstandsbediening. Deuren die 11verdwijnen¹¹• De grootste deuren zonder contra- gewichten en kabels, door kanteldeurbeslag met kogellagers.

VrijbliJvend advles van werktekening tot en met montage. Volledige service en garantie. Levering van kanteldeurbeslog, complete houten en stalen kanteldeuren. Stalen roldeuren, harmonicadeuren en branddeuren.

Telefoneer voor uw deurenprobleem 03418 - 2047/2048.

~ORMA • MenlagebOUW

PUTTEN - Gid.- Prins Hendrikweg 99 - Postbus 12.

(7)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

DE WET OP DE KANSSPELE

Bedenkelijke oplossing van "sommige leden"

Op 24 juni verscheen het Voorlopig Verslag inzake het ontwerp van Wet op de kansspelen, welke beoogt "de verspreide wettelijke bepalingen be- treffende kansspelen te herzien en in één wet onder te brengen en voorts de tijdelijke bepalingen betreffende sportprijsvragen door blijvende te ver- vangen".

Het \Vetsontwerp werd op 25 maart aan de Tweede Kamer aangeboden door de ministers Scholten (justitie) en Biesheuvel (landbouw) en de staats- secretarissen Van den Berge (financiën) en Van de Laar (0. K. en W.).

Over de - bepaald niet eenvoudige - materie is een rapport en een voor- ontwerp van wet uitgebracht door een Commissie Loterijwezen, naar de voorzitter der commissie Wiarda geheten. Onze geestverwant Berkhouwer was lid van deze commissie.

De regering heeft in het wetsontwerp niet het voorstel van de commissie Wiar- da opgenomen om het deelnemen aan in het buitenland georganiseerde kansspelen - lees: loterijen, toto's - uitdrukke- lijk strafbaar te stellen. De regering merkt daarover in de Memorie van Toe- lichting op:

,.Een behoorlijke handhaving van de vevbodsbepaling zou, wat dit onder- deel betreft, voor justitie en politie een onevenredige belasting vormen en ook moeilijk zijn, mede in verband met de omstandigheid, dat telkens bewezen moet worden, dat de deelneming op Neder- lands grondgebied plaats vond. In het buitenland gepleegde overtredingen vallen nl. niet onder de werking van de Nederlandse strafwet (artikel 5 W v Sr).

Om die reden is ook thans het in het buitenland deelnemen aan hazardspelen hier te lande niet strafbaar. Het bevor- deren van deelneming aan buitenlandse kansspelen blijft volgens het ontwerp strafbaar (artikel 1, onder b)".

Deze motivering lijkt ons alleszins ac- ceptabel, maar daar wordt ook anders over gedacht. Volgens het Voorlopig Ver- slag van de bijzondere commissie ter voorbereiding van de openbare behandeling van dit wetsontwerp, betoonden

"verschillende leden" zich niet gelukkig met het voorstel van de regering om de deelneming aan buitenlandse loterijen ook in de toekomst straffeloos te laten.

Door deze beslissing wordt (zo meen- den zij in de eerste, voor alle Kamerle- den toegank"lijke, vergadering van de bijzondere commissie) onnodig de toch al niet zo sterke positie van de overheid

bij de bestrijding van verboden buitenlandse loterijen verzwakt.

Door een zekere specialisatie bij justitie en politie zou het bezwaar van te grote toeneming van de werkzaamheden wel kunnen ondervangen_ Wat het be- wijs betreft, dat de deelneming op Ne- derlands grondgebied plaats vond, zou dit niet kunnen worden ondervangen door een wettelijke fictie?, zo vroegen zij.

"Sommige" van deze "verschillende leden" achtten te meer reden aanwezig voor de regering om dit standpunt na- der te overwegen, aangezien een verbod

"tevens de concurrentie, waarmee de Nederlandse sporttotalisator te kampen heeft, :!'leer sterk in negatieve zin zou be- invloeden". Het wilde deze leden voorkomen, "dat van een strafbaarstelling van deelneming aan buitenlandse loterij"

en een niet te onderschatten preventieve werking zou uitgaan". Hoe geringer de ambitie om mee

te

doen, hoe minder lo- nend het bovendien voor de organisato- ren wordt om nog reclame te maken.

Gevaarliike redenering

Afgezien van het feit, dat wij niet in een belangrijke preventieve werking van een verbod geloven, komt ons de redenering van deze "sommige (van verschillende) leden" uiterst gevaarlijk voor.

Wanneer de overheid maatregelen neemt, dient zij er voor te zorgen, dat deze maatregelen worden uitgevoerd.

Wordien wettelijke bepalingen niet ge- handhaafd, dan worden ze een aanfluiting en ondermijnen ze het gezag van

ALLERHAND'E

H ET is niet mogelijk snel een verenigd Europa tot stand te brengen als men het niet eens is over de opzet. Gebrek aan eenstem- migheid vertraagt het eenwordings- proces (dat, wel te verstaan, op zichzelf niet meer te stuiten is; men kan versnellen of vertragen, - niet stopzetten of terugdraaien). Zo'n ge- brek aan eenstemmigheid bestaat er op het ogenblik.

Niet alle zes regeringen denken gelijk over aansluiting van Groot- Brittannië bij de Europese Gemeen- schap, over het verlagen van invoer- rechten in de internationale handel of over democratisering van het bestel.

Onder zulke het beter, geen

omstandigheden is nieuwe, grote stap-

pen op de weg naar eenwording te willen zetten. Het zou zelfs gevaar- lijk zijn, als men alleen om het effect nieuwe Europese organen zou schep- pen, zonder precies te weten wat men daarmee wil bereiken_

(Europese Gemeenschap)

* * *

N AARMATE het aantal gezin- nen dat zich de weelde van een eigen auto kan veroorloven toe- neemt, verandert ook het behoeften- patroon van de bevolking. Dat vraagt op het gebied van de recreatie en de wegenaanleg meer van de nationale middelen dan tot dusver ter beschik- king is gesteld. Hoewel wij geen zo-

de wet_ Een verbod, dat niet wordt gevolgd door opsporing van overtreders en door sancties tegen deze, wordt heel spoedig een zaak waarom men lacht. De

"oplossing" van de "sommige leden"

voor de moeilijkheid, dat, zoals de regering aantoont, een verbod praktisch niet te hanteren is, is een hoogst bedenkelijke uit democratische overwegingen!

De regering handhaaft in haar wetsontwerp het strafbaar zijn van het bevor- deren van deelnemen in buitenlandse loterijen. Prima. Maar maakt :~Je ook ernst met het opsporen van hen, die in ons land voor buitenlandse - lees Duitse - loterijen als agenten optreden? Een beetje meer activiteit zou, dunkt ons, geen kwaad kunnen, wil ook dit verbod geen aanfluiting worden. Hier zal toch geen sprake zijn van een onevenredige belasting van justitie en politie?

Per week schijnt er zo'n f 400.000 naar de Duitse lotto te verdwijnen. De Neder- landse sporttoto had in het seizoen 1962- 1963 een gemiddelde wekelijkse bruto op- brengst van f 668.873 ('gedurende 42 weken).

Een belangrijke concurrentie dus. Die kan men alleen maar effectief bestrij- den door de Nederlandse toto aantrekke- lijker te maken. De "sommige leden"

voelen dat ook. Zij noemen de in het algemeen in vergelijking met de Neder- landse voetbalpoolprijzen bijzonder hoge prijzen der buitenlandse loterijen als inspiratoren der "goklust".

-Tegemoetkoming van de regering

Het stichtingsbestuur van de Neder- landse sporttoto heeft als eerste wens te kennen gegeven het thans geldende verbod om aan één deelnemer een prijs van meer dan f 50.000 uit te _keren, op te heffen. De regering meent evenwel, dat het in het stelsel van de wet niet verantwoord is de prijzen geheel vrij te laten, doch zij is tot een tegemoetkoming be- reid, die neerkomt op een verhoging van de hoofdprijs tot f 85.000 (f 100.000 min 15 procent loterijbelasting)_

Volgens het Voorlopig Verslag waren

"vele leden" - met alle begrip voor het standpunt, dat de overheid ten aanzien van de kansspelen een zekere kanalise- rende invloed moet kunnen uitoefenen - van oordeel, dat de overheid zich daar-

genaamde doelbelastingen kennen, doet het toch ietwat wonderlijk aan, dat van de één miljard gulden, die de rijksoverheid dit jaar uit de op- brengsten van het wegverkeer ont- vangt, er slechts één derde aan de wegenbouw wordt uitgegeven. De re- gering moet natuurlijk rekening hottden met andere, soms dringender behoeften en is bovendien gebonden aan een bepaald budget; maar een situatie als deze roept onwillekeurig verzet op_ De pressiegroep, die de RAT met de ANWB en enkele grote bedrijven wil vormen, is daarvan een symptoom een duidelijk syrnp- too·rn.

(Het Nieuwe Landl

* * *

J E lot komt deels van buiten- af, deels ligt het besloten in je omstandigheden en persoon.

Iemand met hoogtevrees kan geen glazenwasser worden. Een kleuren- blind mens kan geen zeeman worden.

Maar het werkelijke van je lot is dat wat je met die gegevens doet. Je

ktmt

je lot bederven door het te ver-

~ JULI 1964-PAGINA ⁷

-~~~.-··- -"~,

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Weekblad van de Volkspartü voor Vrijheid en Democratie

Voorzitter Redactie-commissie:

mr. L. Meijer.

Redactie-secretaris: G. Stempher.

Adres: Gooiergracht 163, Laren.

(N.H.). Telefoon (02953) 35 63 Administratie:

Postbus 43, Amersfoort. Tel. 1 34 25 Voor het zenden van advertentie- gelden u i t s lu i t e n d Postgiro no.

245103, ten name van de Penning- meester van de Stichting "Vrijheid en Democratie" te Amersfoort.

Losse nummers 20 ct.

Voor advertenties wende men zich

\...tot de administratie. ..)

bij ook van de schijn dient te vrijwaren als zou zij betutteling van een mondig volk nastreven. De praktijk van de sporttotalisator heeft - voor zover deze leden bekend - nergens tot excessen geleid.

Deze "vele leden" menen, dat een ma- ximumprijs wellicht doelmatiger buiten de wet kan worden geregeld. Zij vroegen overigens de regering waarom - gezien de praktijk van de afgelopen jaren (in slechts weinig gevallen valt de hoofdprijs van de sporttoto aan één persoon toe) - eigenlijk aan het stelsel van een hoofdprijs wordt vastgehouden. Zij beschouwen tenslotte de stijging van f 50.000 tot f 85.000 niet als een aanmerkelijke stijging.

Waarom?

De "vele leden" willen dus weten, zoals zij zelf zeggen, om welke reden de regering meent, dat het "in het stelsel van de wet niet verantwoord is de prijzen geheel vrij te laten", zulks te meer gezien de andere beperkingen, welke de totalisator worden opgelegd.

Ook wij zijn nieuwsgierig naar hetgeen de Memorie van Antwoord op dit punt inhoudt. De goklust openbaart zich bij de een in het zaken doen (bij hem die de toto afwijst bv.), bij de ander in het nog net even met de fiets door het rode stoplicht rijden (ook al een machtsstrijd), bij de derde, die voor het één niet in de situatie is en voor het andere te bang, in het bescheiden meedoen in de Staatsloterij en/of in de toto.

Maar afgezien van de kwestie of men wel principieel "de" goklust kan afwij- zen, menen wij, dat men bij het bestrij- den van een mogelijkheid om die uit te leven, voorzichtig moet zijn met rege- lingen, die tegen de werkelijkheid in- gaan en vooral moet waken voor oplos- singen, die - als die van "sommige van verschillende leden" - een gevaar voor het democratisch normbesef kunnen op- leveren.

dBo.

wennen of het te haten, maar je kunt e1· ook respect voor hebben, zoals je respect moet hebben voor de mens die je liefhébt. Je kunt er voor zor- gen zoals je een tuin ve1·zorgt: met gieten en bemesten, maar ook met wieden en snoeien en doen met de grond wat er mee gedaan kan wor- den, of die nu uit zand bestaat of tdt zware klei.

Raad en Daad (Maandblad Unie VV)

* * *

H ET ligt voor de hand dat in een dynamisch en onderne- mend hoog ontwikkeld industrieland ieder~ bevolkingsgroep aanspraken maakt op een behoorlijke moot uit de zich vergrotende welvaartskoek. Bij alle gekrakeel hierover moet men echter niet uit het oog verliezen, dat niet meer kan worden gegeten dan de koek groot is en dat het van groot belang is de koek te laten groeien. In dit opzicht zijn begrippen als afschrijving winst, reseTvering en investeTing van grote importantie_

(FMF Metralecto Visie)

Donderdag 9 juli 1964 - No. 785

en