Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).
Jaargroep 8, Blok 1
naam:
1 werkboek
w e r k b o e k j a a r g r o e p 8 b l o k 1
Hoofdauteur
Mieke van Groenestijn, Hogeschool Utrecht, Faculteit Educatie
Auteurs Anneke Aartsen Leni Froeling Els van Herpen Hans Vermeer Vormgevingsconcept x-hoogte, Tilburg
Nicolette Obers (studio Zwijsen) Opmaak
Woudesign, ‘s-Hertogenbosch Illustraties
Paul De Becker, De Pinte, België Coen de Kort,
(vlnr) communicatievormgeving, Tilburg Anjo Mutsaars, Haren (characters) Foto’s
Kasper van ’t Hoff Fotografi e, Eindhoven Projectgroep Uitgeverij Zwijsen Marike Verschoor (projectleiding) Eveline Adriaans (redactie) Christel Lieskamp (bureauredactie) Nicolette Obers (vormgeving) Kirsten Martens (creatief dtp) Mirjam Faessen (beeldredactie) Tessa Sponselee (productiebegeleiding) Tatjana Puklavec (marketingadvies) Jan van Wonderen (uitgever) 10e druk
ISBN 978-90-276-5676-6
© Uitgeverij Zwijsen BV, Tilburg www.zwijsen.nl en www.wizwijs.nl
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomati- seerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografi sche ver- veelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro). De uitgever heeft getracht alle rechthebbenden te achterhalen. Indien iemand meent als rechthebbende in aanmerking te komen, kan hij of zij zich tot de uitgever richten.
j a a r g r o e p 8
Hoeveel personen kunnen er per uur in De Orkaan?
blok
reken-wiskundemethode voor het basisonderwijs
reken-wiskundemethode voor het basisonderwijs
De nieuwste attractie in pretpark Loepings heet De Orkaan.
De Orkaan is een waterbaan en heeft 11 boten voor elk 12 personen.
Elke 20 seconden vertrekt er een boot.
56766_ww_wb8_1_os.indd 1 15-1-2014 10:44:20
Les 15 • Wizmix
30
Het achtbaanspel
Spelregels
1. Je speelt het spel met twee, drie of vier spelers. Zet je pion bij het oranje starthokje.
2. Gooi om de beurt met de dobbelstenen (bijvoorbeeld 3-5-1). Maak met de ogen een getal en schrijf dat op (135, 351 of 513). De speler met het hoogste startgetal begint.
3. Gooi om de beurt met de drie dobbelstenen. Maak met de ogen een getal van drie cijfers.
4. Kies een van je stenen en ga dat aantal hokjes vooruit. Kijk naar de kleur van het hokje waar je op komt. Die bepaalt of je het getal bij het startgetal moet optellen, aftrekken of dat je mag kiezen.
5. Reken de som uit. De andere spelers controleren de uitkomst. Ga bij elke volgende beurt verder met je laatste uitkomst.
6. Het spel is afgelopen als iedereen rond is geweest.
7. Winnaar is de speler die het dichtst bij het getal 2000 komt.
56766_ww_wb8_1_bw.indd 30 14-3-2012 11:20:21
31
Dit heb je nodig:
3 dobbelstenen 4 pionnen potlood kladblaadje
optellen aftrekken kies zelf
56766_ww_wb8_1_bw.indd 31 14-3-2012 11:20:30
1 blok oefenboek
reken-wiskundemethode voor het basisonderwijs
j a a r g r o e p 8 naam:
€ 1 groepskaart kost
€ 1 kinderkaart kost 3 kinderkaarten en 2 groepskaarten kosten samen € 34,00.
1 kinderkaart en 1 groepskaart kosten samen € 13,25.
Hoeveel kost 1 kinderkaart? En 1 groepskaart? Teken en reken.
57664_ww_ob8_1_bw_os.indd 1 29-1-2013 11:15:11
2 1
Les 15 • Wizmix
30
Maak de reeks af.
Maak het getal 10. Bedenk ook zelf.
Maak de puzzel.
27 47 52 60 63 71 92
230 361 397 472 486 567 624
637 657 780 853 943 1428 6348
7621 9309 4
7
1 4 2 8
5 7 8 12
10
5 6 7 8
10
2 3 4 5
10
4 1⁄4 5 8
10
4 1⁄2 5 30
10
2 4 7 11 16
25 23 20 18 15
12 16 13 17 14
3 4 7 11 18
57664_ww_ob8_1_bw_os.indd 30 29-1-2013 11:20:33
4 3
Op welk veld stopt de kikker?
Wat hoort bij elkaar? Maak vast.
31
Welke toren wordt hoger?
De kikker springt altijd vooruit tot hij een hindernis tegenkomt. De struiken en de heg om het veld zijn de hindernissen.
De vader van Nina heeft twee blokken.
Het ene blok is 0,5 bij 0,2 bij 1,2 m.
Het andere blok is 0,4 bij 0,6 bij 0,5 m.
De twee blokken hout worden in kubussen van 1 bij 1 bij 1 dm gezaagd.
Welke stapel wordt het hoogst? Laat zien hoe je hebt gedacht.
Deze kikker gaat naar rechts bij een hindernis.
Kan hij niet rechtdoor of rechtsaf, dan stopt hij.
Waar stopt de kikker?
Deze kikker gaat naar links bij een hindernis.
Kan hij niet rechtdoor of linksaf, dan stopt hij.
Waar stopt de kikker?
0,1 kg 3 kg 0,5 kg 1 kg 250 g 20 g
57664_ww_ob8_1_bw_os.indd 31 29-1-2013 11:21:15
Les 20 • Spel
40
De Zevensprong
Dit heb je nodig:
dobbelsteen potlood 40 fi ches Spelregels
1. Speel het spel met twee tot vier spelers op het bovenste spelbord. Ieder krijgt tien fi ches.
2. Gooi om de beurt met de dobbelsteen. Schrijf de worp in een van de vakken van het bord. Let op:
tegenoverliggende vakken (vakken die gemaakt worden door dezelfde lijnen) zijn samen altijd 7.
3. Kun je geen getal invullen: doe een fi che in de pot.
4. Winnaar is de speler die het laatste vak kan invullen. Hij krijgt de fi ches uit de pot.
5. Speel het spel nogmaals op het onderste spelbord. Wie heeft na afl oop de meeste fi ches?
57664_ww_ob8_1_bw_os.indd 40 29-1-2013 11:23:12
Nieuw in dit blok • informatie voor ouders en verzorgers
Meetkunde Schaal De kinderen maken kennis met de notatiewijze van de schaal van een kaart, bijvoorbeeld 1:100.000. Ze gebruiken de schaal van een kaart om werkelijke afstanden te berekenen.
Meetkunde Het register
De kinderen kennen het gebruik van coör- dinaten op een kaart. In dit blok maken de kinderen kennis met het register. Daarmee kunnen ze aan de hand van coördinaten snel een plaats op een kaart opzoeken.
Meten Noteren van lengtematen De kinderen zetten de lengtematen decimeter (dm) en decameter (dam) om naar andere lengtematen.
Bijvoorbeeld:
1 dm = 0,1 m en 1 dam = 0,1 hm.
Getallen en bewerkingen Overal getallen De kinderen
benoemen de waarde van decimale getallen tot drie cijfers achter de komma. Ze
schrijven deze getallen in getallenkaartjes.
Getallen en bewerkingen Handig rekenen
Aan de hand van informatie in de zogenaamde woordformule zoeken de kinderen uit hoeveel één blauwe of één gele toegangskaart kost.
Getallen en bewerkingen Handig rekenen
De kinderen onderzoeken wat er gebeurt als ze een heel getal (bijvoorbeeld 6 liter) delen door 1�2 (liter), 1�4 (liter) en 1�8 (liter).
Getallen en bewerkingen Handig rekenen
De kinderen maken kennis met de regel ‘vermenigvuldigen en delen gaat voor optellen en aftrekken’.
Bijvoorbeeld: ze onderzoeken het verschil tussen 8 x 10 + 2 = 80 + 2 en 8 x (10 + 2) = 8 x 12.
56766_ww_wb8_1_bw.indd 32 14-3-2012 11:20:32