1
B e s t u u r s v e r s l a g 2 0 1 7 Stichting Onderwijsgeschillen
Meer informatie op www.onderwijsgeschillen.nl
1
Woord vooraf
Beste lezer,
Met genoegen maken wij het bestuursverslag 2017 van Stichting Onderwijsgeschillen openbaar, niet slechts ten behoeve van onze relaties maar van het gehele onderwijsveld.
Dit verslag rapporteert over de diverse activiteiten van Onderwijsgeschillen in 2017, zowel van haar commissies als van haar Expertisecentrum en haar medewerkers.
2017 was een jaar waarin de organisatie wederom is gegroeid, zowel in aantal commissies als in aantal aangesloten scholen en instellingen.
Voor het ons gegeven vertrouwen zijn wij dankbaar.
Onderwijsgeschillen richt zich niet alleen op geschilbeslechting binnen het onderwijs, maar besteedt daarbij ook veel aandacht aan verbetering van de kwaliteit en aan wet- en regelgeving op gebied van geschilbeslechting.
Wie na lezing van dit verslag meer informatie wil, kan daarvoor terecht op www.onderwijsgeschillen.nl
Daar zijn ook alle jaarverslagen van de Commissies te vinden.
Ook is het mogelijk om via de site een reactie te geven. Wij zullen daar met belangstelling kennis van nemen.
Met vriendelijke groet,
Hilde Mertens, Herman van der Meer,
bestuurder voorzitter Raad van Toezicht
2
Inhoudsopgave
1. De doelstelling van Stichting Onderwijsgeschillen ... 3
2. Raad van Toezicht en bestuurder ... 4
3. Activiteiten 2017 ... 6
4. Commissies ... 8
5. Aansluitingen 2017 ... 10
6. Overige activiteiten van Onderwijsgeschillen in 2017 ... 13
6.1 Het 11e WMS congres 2017: Medezeggenschap, zo doe je dat! ... 13
7. Websites, publiciteit en ICT ... 16
8. Uitgaven en publicaties Onderwijsgeschillen 2017 ... 18
8.1 Artikelen, columns en interviews Onderwijsgeschillen ... 18
9. Overzicht inleidingen, presentaties en workshops ... 20
10. Het Expertisecentrum van Onderwijsgeschillen ... 21
10.1 2016/2017: Onderzoek naar de medezeggenschap in IKC’s ... 21
10.2 2016/2017 Onderzoek ‘Doet de geschillencommissie passend onderwijs ertoe?’ ... 22
10.3 2017: opdracht tot onderzoek naar de medezeggenschapsketen in passend onderwijs .. 23
10.4 Publicaties in de reeks van het Expertisecentrum Onderwijsgeschillen ... 24
1. De doelstelling van Stichting Onderwijsgeschillen
3Stichting Onderwijsgeschillen is een onafhankelijke landelijk opererende organisatie
gespecialiseerd in geschilbehandeling binnen het onderwijs, van primair tot wetenschappelijk onderwijs. Het bureau van de stichting draagt zorg voor de instandhouding en de facilitaire, administratieve en juridische ondersteuning van diverse geschillencommissies. Daarnaast biedt de organisatie mediation als oplossing van geschillen aan. De organisatie heeft een Expertisecentrum, dat gericht is op verbetering van de kwaliteit van de geschilbehandeling in het onderwijs. Het Expertisecentrum maakt structureel onderdeel uit van de organisatie.
Vanuit het Expertisecentrum worden onderzoeksopdrachten uitgezet, adviezen geformuleerd, symposia georganiseerd en publicaties uitgegeven.
Organogram van Onderwijsgeschillen
2. Raad van Toezicht en bestuurder
4Stichting Onderwijsgeschillen heeft een bestuurder en een Raad van Toezicht.
De Raad van Toezicht is sedert 1 oktober 2013 als volgt samengesteld:
mr. H. (Herman) T. van der Meer, voorzitter, president van het Gerechtshof Amsterdam
mr. drs. C. (Christ’l) W.M. Dullaert, lid, directeur van Le Tableau BV
drs. B. (Bernard) J.F. Fransen MSc, lid, Interimbestuurder, toezichthouder en bestuursadviseur
mr. H.E. (Hilde) Mertens is directeur/bestuurder
Verantwoordelijkheden Raad van Toezicht
De belangrijkste verantwoordelijkheden van de Raad van Toezicht zijn:
toezicht houden op het beleid en de algemene gang van zaken van Stichting Onderwijsgeschillen
vaststellen en zo nodig wijzigen van de (meerjaren)begroting en het (meerjaren)beleidsplan
klankbord zijn voor de bestuurder
werkgever zijn van de bestuurder Activiteiten van de Raad van Toezicht:Vergaderingen
De Raad van Toezicht heeft in 2017 vier maal regulier vergaderd, in aanwezigheid van de directeur/bestuurder.
Vaste onderdelen op de agenda van de vergaderingen van de Raad van Toezicht zijn de tussentijdse financiële exploitatierapportage en de lopende zaken binnen de stichting.
Jaarlijkse onderdelen zijn de (meerjaren)begroting en financiële jaarstukken, die de goedkeuring van de Raad van Toezicht behoeven.
Informerende gesprekken
In zijn rol van toezichthouder acht de Raad van Toezicht het belangrijk om regelmatig kennis te maken en informerende gesprekken te voeren met functionarissen binnen de Stichting. Zo heeft de Raad van Toezicht in 2017 gesprekken gevoerd met enkele voorzitters van de Commissies van Stichting Onderwijsgeschillen. Ook is een gesprek gevoerd met de adjunct- directeur. Over die gesprekken heeft een terugkoppeling aan de bestuurder plaatsgevonden.
Functionerings-/beoordelingsgesprek bestuurder
De Raad van Toezicht heeft in het verslagjaar met de bestuurder teruggekeken naar het functioneren over 2016 en afspraken gemaakt over de bestuurdersdoelstellingen 2017.
Statuten, leiding en toezicht 5
In het verslagjaar hebben de Raad van Toezicht en de bestuurder in het bijzonder aandacht besteed aan de duurzaamheid van de leiding en het toezicht van de Stichting.
Dit heeft geleid tot:
- wijziging per 1 januari 2018 van de statuten van de Stichting, waarin met name de bepalingen met betrekking tot de governance zijn geactualiseerd;
- verdere vormgeving van de taakverdeling bestuurder – adjunct-directeur;
- vaststelling getrapt rooster van aftreden Raad van Toezicht.
Zelfevaluatie Raad van Toezicht en herbenoeming voorzitter en leden Raad van Toezicht Met ingang van 1 oktober 2017 verstreek de eerste benoemingstermijn van 4 jaar van de voorzitter en de leden van de Raad van Toezicht. De statuten beperken de benoemingstermijn tot 2 keer 4 jaar. Zowel de voorzitter als de leden van de Raad van Toezicht stelden zich beschikbaar voor herbenoeming.
In het kader van de te houden benoemingsprocedure, heeft onder externe professionele begeleiding een zelfevaluatie van de Raad van Toezicht plaatsgevonden. Van deze
zelfevaluatie is door de begeleidende consultant verslag opgesteld. Ook is door de consultant rapport opgesteld ten behoeve van de benoemingsadviescommissie die conform de statuten diende te adviseren over de kandidaturen.
De benoemingsadviescommissie bestond, conform de statuten, uit vertegenwoordigers van de stakeholders in het onderwijs (werkgeversorganisaties, personeelsvakorganisaties, ouder- en leerlingorganisaties en een vertegenwoordiger van het personeel van Stichting
Onderwijsgeschillen).
De benoemingsadviescommissie heeft unaniem positief advies uitgebracht over de
voorgestelde herbenoemingen. Aldus zijn mr. H. T. van der Meer als voorzitter, en mr. drs.
C.W.M. Dullaert en drs. B. J.F. Fransen MSc als leden, met ingang van 1 oktober 2017 herbenoemd.
Om te voorkomen dat de voltallige Raad van Toezicht op hetzelfde moment moet aftreden en de continuïteit van het toezicht in het gedrang zou komen, is een rooster van aftreden
opgesteld dat voorziet in getrapt uittreden van de huidige voorzitter en leden, in combinatie met een overgangsperiode van 1,5 jaar waarin de Raad van Toezicht is samengesteld uit vier leden. Het nieuwe vierde lid draait maximaal een half jaar mee alvorens formeel toe te treden als lid/voorzitter van de Raad van Toezicht waarna een zittend lid of voorzitter Raad van Toezicht aftreedt.
3. Activiteiten 2017
6 Het bureauStichting Onderwijsgeschillen (hierna: Onderwijsgeschillen) vormt het landelijke en onafhankelijke loket voor geschillen van allerlei aard binnen het gehele onderwijs in
Nederland. De organisatie draagt zorg voor de administratieve en juridische ondersteuning van de commissies. Daartoe beschikt de organisatie over een professioneel bureau met een team van deskundige medewerkers, met daarin ervaren onderwijsjuristen en mediators. Het bureau vervult ook een belangrijke informatieve functie: werkgevers, werknemers, studenten, leerlingen, ouders, medezeggenschapsorganen en overige belangstellenden kunnen zich met vragen over de commissies en de procedures altijd tot het bureau wenden.
Het team van Onderwijsgeschillen vertegenwoordigt 16,6 fte verdeeld over 22 personeelsleden, bestaande uit :
directeur/bestuurder
adjunct-directeur
administrateur
P&O adviseur
stafmedewerker
informatiespecialist
secretarissen
medewerkers secretariaat
Er zijn vier coördinerende secretarissen voor de diverse domeinen waarop de organisatie actief is (functiewaardering, klachten, rechtspositie en mediation). De coördinatie op gebied van medezeggenschap ligt bij de directeur/bestuurder.
Onderwijsgeschillen is gecertificeerd als Erkend Leerbedrijf; in het studiejaar 2016-2017 is op het secretariaat een stageplaats geboden aan een bbl-studente.
Deskundigheidsbevordering
De medewerkers volgen regelmatig scholingen en in company trainingen om hun kennis en vaardigheden op peil te houden en te verbeteren.
Training coördinatoren.
Op 14 februari 2017 heeft een professioneel bureau een interne training voor de
coördinatoren gehouden, gericht op hun nieuw beschreven rol in het functiebouwwerk:
profilering en coördinatie van hun domein met daarbij functionele aansturing en een verbindingsrol richting de leiding.
Teamdag 7
Op 21 september heeft onder professionele externe begeleiding een teamdag
plaatsgevonden, die een impuls gaf aan het werken vanuit het gezamenlijk gedragen profiel van Onderwijsgeschillen: de maatschappelijke opdracht, waarden en drijfveren van de organisatie en de verbinding van elke medewerker met de missie stonden centraal.
Telefoontraining secretariaat
Op 9 oktober 2017 hebben de medewerkers secretariaat een training telefoonvaardigheden gevolgd. Met deze training hebben zij zich verder kunnen bekwamen in het efficiënt,
vriendelijk en zakelijk te woord staan.
Kennisdelen
Onderwijsgeschillen biedt haar kennis en deskundigheid actief aan, niet alleen via haar website maar ook via workshops, lezingen en publicaties (zie publicatieoverzicht).
Kantoor
Onderwijsgeschillen is gevestigd in Utrecht. De organisatie beschikt over passende professionele huisvesting met naast werkkamers ook een receptie, zittings- en vergaderzalen en een aantal gescheiden wachtruimtes voor geschilpartijen en overige bezoekers.
Bezoekadres: Postadres:
Gebouw Woudstede Onderwijsgeschillen Zwarte Woud 2 Postbus 85191 3524 SJ Utrecht 3508 AD Utrecht
030-2809590 info@onderwijsgeschillen.nl
4. Commissies
8In het verslagjaar zijn drie nieuwe Commissies ondergebracht bij Onderwijsgeschillen:
Commissie van Beroep funderend onderwijs
Commissie van beroep mbo, personele unie met Commissie van beroep hbo
Commissie melden van een misstand voortgezet onderwijsDe Commissies
De geschillencommissies zijn onder te verdelen in de volgende categorieën:
beroep en cao (rechtspositie)
functiewaardering
klachten
medezeggenschap
passend onderwijs
overigOp een aantal terreinen is Onderwijsgeschillen de enige organisatie die de geschillencommissies organiseert en ondersteunt.
Deze terreinen betreffen passend onderwijs en de medezeggenschap binnen alle
onderwijssectoren: drie landelijke medezeggenschapscommissies (po/vo, mbo en hbo/wo) en de geschillencommissies op gebied van passend onderwijs (GPO en LAS) zijn door de minister van OCW ondergebracht bij Onderwijsgeschillen.
De Landelijke Commissie van beroep hbo en de sectorale ontslagcommissie hbo zijn door partijen bij de cao hbo sinds 1 september 2016 ondergebracht bij Onderwijsgeschillen.
De Landelijke Commissie van beroep funderend onderwijs is m.i.v. 1 januari 2017 door partijen bij de cao po en de cao vo ondergebracht bij Stichting Onderwijsgeschillen.
Met de instelling van deze nieuwe landelijke Commissies van beroep is met ingang van 1 januari 2017 een einde gekomen aan de bevoegdheid van de voorgaande denominatieve commissies van beroep in het hbo, vo en po.
De volgende 14 commissies werden in 2017 door Onderwijsgeschillen in stand gehouden:
Landelijke Commissie voor Geschillen WMS
Landelijke Commissie voor Geschillen medezeggenschap deelnemers en ouders mbo
Landelijke Commissie voor Geschillen medezeggenschap Hoger Onderwijs
Landelijke Arbitragecommissie Samenwerkingsverbanden passend onderwijs
Landelijke Geschillencommissie passend onderwijs
Landelijke Bezwaaradviescommissie Toelaatbaarheidsverklaring sbo en (v)so
Commissie van beroep funderend onderwijs
Commissie van beroep mbo
Landelijke Bezwarencommissie functiewaardering po, vo en mbo 9
Commissie voor Geschillen DGO
Commissie voor Geschillen CAO-MBO
Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (po, vo, mbo en hbo)
Landelijke Bezwarencommissie Schoolbestuursbeslissingen
Commissie melden van een misstand VO (sinds 1 augustus 2017)De 11 commissies die door andere organisaties in stand worden gehouden, en waarvoor Onderwijsgeschillen op verzoek van die organisaties de administratieve en juridische ondersteuning verzorgt zijn:
Commissie van beroep hboIn stand gehouden door partijen bij de cao hbo
Sectorale ontslagcommissie hboIn stand gehouden door partijen bij de cao hbo
Bezwarencommissie CAO VOIn stand gehouden door partijen bij de cao vo
Commissie voor Geschillen CAO Bestuurders PO.In stand gehouden door de Bestuurdersvereniging PO en de VTOI (Vereniging van Toezichthouders in het Onderwijs)
Commissie voor Geschillen CAO Bestuurders VOIn stand gehouden door de Onderwijsbestuurdersvereniging VO en de VTOI
Landelijke Bezwarencommissie functieordenen hbo In stand gehouden door de Vereniging Hogescholen
Landelijke Geschillencommissie OOGO (op overeenstemming gericht overleg) ondersteuningsplan.In stand gehouden door de VNG, PO-Raad en VO-raad
Landelijke Geschillencommissie OOGO – jeugdplan In stand gehouden door de VNG, PO-Raad en VO-raad
Landelijke Klachtencommissie Islamitisch OnderwijsIn stand gehouden door de Islamitische Scholen Besturen Organisatie (ISBO)
Commissie van Beroep Schoolleidersregister POIn stand gehouden door de Stichting Schoolleidersregister PO
Commissie van Beroep Registratie Schoolleidersregister PO In stand gehouden door de Stichting Schoolleidersregister PODe regelingen voor de commissies zijn zoveel mogelijk geharmoniseerd: instellingsregeling, reglementen, benoemingsperiodes, vergoedingen enz.
Wat de inhoudelijke behandeling van zaken betreft, werken de commissies onafhankelijk van het bestuur van de Stichting. De Stichting faciliteert.
5. Aansluitingen 2017
10Aangesloten op grond van wet en cao.
Alle instellingen voor po, (v)so, vo, mbo, hbo en de openbare universiteiten zijn van rechtswege aangesloten bij de medezeggenschapscommissies van Onderwijsgeschillen.
De scholen voor po, vo en (v)so zijn van rechtswege aangesloten bij de Landelijke Arbitragecommissie Samenwerkingsverbanden passend onderwijs en de Landelijke Geschillencommissie passend onderwijs.
Alle po- en vo-scholen (bijzonder onderwijs) zijn op grond van de cao po en de cao vo aangesloten bij de Commissie van beroep funderend onderwijs.
Alle hbo-instellingen (bijzonder onderwijs) zijn op grond van de cao hbo aangesloten bij de Commissie van beroep hbo en de sectorale ontslagcommissie hbo.
Alle instellingen die vallen onder de werkingssfeer van de cao hbo zijn aangesloten bij de Commissie Functieordenen hbo.
In 2017 waren bij de Commissies, waar geen aansluiting van rechtswege voor geldt, in totaal aangesloten bij Onderwijsgeschillen:
Klachten (LKC)
(s)bo, (v)so en vo: 3270 scholen Mbo: 39 instellingen Hbo: 10 instellingen
Landelijke Klachtencommissie Islamitisch Onderwijs
Bij deze Commissie zijn 17 PO-besturen met 42 scholen aangesloten. Als een schoolbestuur is aangesloten bij de Islamitische Schoolbesturen organisatie (ISBO) dan kunnen zij gebruik maken van deze klachtencommissie die is ondergebracht bij Onderwijsgeschillen.
Commissie voor Geschillen CAO-MBO
Op grond van de cao mbo moet de mbo-instelling over een interne- en externe geschillencommissie beschikken voor het geval dat een werknemer een geschil heeft met zijn werkgever over de
toepassing van de cao. De Commissie voor geschillen CAO-MBO is een externe commissie.
Bij deze commissie zijn in het verslagjaar 43 besturen/instellingen (op hoofdvestiging) aangesloten.
10 39 3270
27 28 4042
hbo mbo (s)po, (v)so, vo
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Onderwijsgeschillen
Eigen klachtencommissie of andere klachtencommissie
Commissie van beroep mbo 11
Bij deze Commissie zijn 51 mbo instellingen aangesloten. Sinds 1 augustus 2017 vormt deze Commissie een personele unie met de Commissie van beroep hbo.
Bezwarencommissie functiewaardering po, vo en mbo PO: 3086 scholen
VO 468 scholen Mbo 15 instellingen
Behandelde zaken
In het verslagjaar waren bij alle commissies tezamen in totaal 601 zaken in behandeling waarvan 73 zaken uit voorgaande jaren. In totaal zijn er in het verslagjaar 218 uitspraken en adviezen uitgebracht en mediations behandeld.
Aantal zaken en uitspraken/adviezen/mediation over 2017
Per 1 januari 2017 nog in behandeling 75
Dit kalenderjaar aangemeld 526
Totaal 601
Uitspraken/adviezen 213
Ingetrokken/gesloten 254 (*)
vaststellingsovereenkomsten na mediation 5
nog in behandeling 129
op zitting gepland 30
in fase conceptuitspraken/adviezen 33
(*) Voor de behandeling van klachten kiest Onderwijsgeschillen voor een werkwijze die zoveel mogelijk gericht is op oplossing van de klacht op het niveau van de school of instelling.
213
254 5
129
30 33
Totaal in behandeling in 2017
Uitspraken/adviezen
ingetrokken/gesloten
vaststellingsovereenkomst na mediation
nog in behandeling
op zitting gepland
Lukt dat niet, dan biedt de organisatie mediation aan, waarbij partijen onder begeleiding van 12 de mediator zelf een oplossing bereiken. Pas als dit niet tot de mogelijkheden behoort, wordt de procedure voor de klachtencommissie vervolgd. Op die wijze wordt zoveel mogelijk voorkomen dat de relatie tussen de klager (meestal ouders) en de school verstoord geraakt door het voeren van een procedure voor de klachtencommissie.Deze werkwijze leidt tot een hoog aantal ingetrokken klachten.
Ook bij de Commissies van beroep zijn veel beroepen ingetrokken omdat partijen zonder behandeling door de Commissie tot een oplossing zijn gekomen, onder meer via
arbeidsmediation bij Onderwijsgeschillen. In het verslagjaar zijn in totaal 51 beroepen ingetrokken.
Route klachtbehandeling
Bij binnenkomst van een klacht wordt door een medewerker van Onderwijsgeschillen telefonisch contact opgenomen met alle partijen die bij de klacht betrokken zijn.
Tijdens dat telefoongesprek bespreken zij op welke wijze de klacht het beste behandeld kan worden. Er zijn drie routes:
Route 1: Interne klachtbehandeling (op niveau van school of bestuur) Route 2: Mediation
Route 3: Formele klachtenprocedure
De opbrengst hiervan is dat deze telefoontjes vaak leiden tot oplossing van de klacht op het niveau van het schoolbestuur, waardoor een formele procedure voor de klachtencommissie voorkomen wordt.
In het verslagjaar heeft deze werkwijze in 39 klachten geleid tot een oplossing op het niveau van de school en/of het bestuur, waarna de klacht werd ingetrokken.
Jaarverslagen
De commissies van Onderwijsgeschillen brengen jaarlijks verslag uit van hun activiteiten.
De jaarverslagen worden online gepubliceerd op de website van Onderwijsgeschillen.
Daarnaast is in 2017 het jaarverslag 2016 van de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (LKC) ook in gedrukte vorm verschenen en toegezonden aan de aangesloten scholen en besturen.
6. Overige activiteiten van Onderwijsgeschillen in 2017
136.1 Het 11
eWMS congres 2017: Medezeggenschap, zo doe je dat!
Onderwijsgeschillen organiseert jaarlijks het WMS congres. Het is een dag vol inspirerende workshops en lezingen voor iedereen die betrokken is bij medezeggenschap in het funderend onderwijs. Het aanbod van de workshops en lezingen sluit aan bij thema’s en onderwerpen waar medezeggenschapsorganen in hun dagelijkse praktijk mee te maken hebben of gaan krijgen.
In het verslagjaar werd het 11e WMS congres gehouden. Dit gebeurde voor de derde keer samen met het project Versterking medezeggenschap. Er waren ruim 375 deelnemers en gasten. Daarmee was het congres wederom volgeboekt.
Titel van het congres was: ‘Medezeggenschap, zo doe je dat!’
Tijdens het plenaire gedeelte heeft de bestuurder van Onderwijsgeschillen ingezoomd op de belangrijkste wijzigingen die m.i.v. 2017 in de Wms zijn doorgevoerd. Met name de gewijzigde geschillenregeling blijkt in de praktijk nog moeilijkheden te geven, doordat zowel bevoegde gezagen als medezeggenschapsorganen nog niet gewend zijn aan de nieuwe regeling.
De leider van het project Versterking medezeggenschap heeft de vernieuwde website infowms.nl en de tools die daarop te vinden zijn gepresenteerd.
Na de opening en een inspirerend optreden van De Speld, bezochten de deelnemers de vele lezingen en workshops. De 44 workshops en lezingen werden verzorgd door onder meer de landelijke onderwijsorganisaties.
Vanuit de LCG WMS heeft mr. dr. Joke Sperling, lid LCG WMS, een lezing verzorgd over welke geschillen de Commissie kan behandelen. Zij belichtte daarbij de wijzigingen in de procedures en mogelijkheden van de LCG WMS als gevolg van de wijzigingen in de Wms per 1 januari 2017. Die wijzigingen zijn het gevolg van de Wet versterking bestuurskracht
onderwijsinstellingen.
Ook de auteurs van het advies Medezeggenschap in IKC hebben een lezing verzorgd met daarin onder meer een toelichting op de mogelijkheden op de korte termijn.
Medewerkers van Onderwijsgeschillen hebben 3 workshops verzorgd: mediation als geschiloplossing, een lezing over alternatieve mogelijkheden van de (G)MR bij een fusie of sluiting van een school en een ronde-tafel-gesprek over passend onderwijs.
Op de website van Onderwijsgeschillen vindt u een aantal workshops en presentaties van het WMS Congres.
Meer informatie over het WMS congres en een impressie van de dag leest u op de website
6.2 ICT-innovatie en privacy 14
In mei 2018 wordt de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) van kracht. Om te voldoen aan deze Europese wetgeving zijn tijdens het verslagjaar een aantal stappen gezet m.b.t. ICT-innovatie en privacy-regeling. Onderwijsgeschillen heeft nieuwe servers en een nieuwe wifi en er wordt gebruik gemaakt van een Microsoft RDS server in combinatie met Office 2016. De medewerkers van Onderwijsgeschillen kunnen overal remote inloggen. Alle werkplekken zowel op kantoor als thuis zijn flexibel, zonder vertragingen. De volgende stap in dit proces is de invoering van een systeem om documenten via internet te verzenden op een wijze die voldoet aan de Europese privacyregelgeving.
6.3 Overzicht activiteiten in 2017 voor en door de commissies en medewerkers Onderwijsgeschillen, per categorie
beroep en cao (rechtspositie):
19 december 2016: installatie van de nieuwe Commissie van beroep funderend onderwijs en de voordracht en benoeming van de voorzitter en vicevoorzitter.
De Commissie is gestart vanaf 1 januari 2017.
26 juni 2017: installatie van de nieuwe Commissie van beroep mbo en de voordracht en benoeming van de voorzitter en vicevoorzitter. Deze Commissie vormt een personele unie met de Commissie van beroep hbo
klachten:
17 mei 2017: Training Effectief optreden ter zitting voor de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs
15 november 2017: Voorafgaand aan een plenaire vergadering van de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs is vanuit de Inspectie van het Onderwijs een presentatie gegeven over het mbo en hoe de Onderwijsinspectie naar klachtbehandeling in het mbo kijkt. De presentatie vond plaats in het kader van het wettelijk klachtrecht mbo en het toelatingsrecht mbo
16 november 2017: O. Luiken en A. Veraart: de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs, bijeenkomst VO-Raad voor bestuurssecretarissen
14 december 2017: H. Mertens: klachtbehandeling, Themamiddag MBO Raad en JOB
20 december 2017 – O. Luiken en A. Veraart: Wet- en regelgeving in het mbo klachtenregelingen, Medilex bijeenkomst
passend onderwijs:
27 maart 2017: Nationaal congres Onderwijs en Jeugdhulp
10 april 2017: Passend onderwijs in 1 dag!
Een aantal commissieleden van de GPO hebben deze congresdagen bijgewoond.
8 juni 2017 : S. Schellens, De toelaatbaarheidsverklaring en passend onderwijs, bij SWV Meijerij
6 oktober 2017: Expertisecentrum Onderwijsgeschillen: presentatie
onderzoeksrapport ‘Doet de Geschillencommissie passend onderwijs ertoe?
Doorwerking van de uitspraken van de GPO’
medezeggenschap: 15
29 maart 2017: OMO GMR congres;
H. Mertens: Wijzigingen in de medezeggenschap op scholen (openingslezing) A. Breunesse en J. van Velzen: Medezeggenschap en mediation (workshop)
31 maart 2017: Medezeggenschap in IKC, vervolgbijeenkomst op 18 maart 2016.
Presentatie en bespreking van het conceptadvies Medezeggenschap in integrale kindcentra
29 november 2017: 11e WMS congres ‘Medezeggenschap, zo doe je dat!’
H. Mertens: opening en wijzigingen Wms
A. Breunesse: Fusie of sluiting van de school? Welke alternatieve mogelijkheden heeft de (G)MR (lezing)
S. Schellens en M. Smulders, passend onderwijs (rondetafelgesprek) R. de Bekker en A. Veraart, medezeggenschap en mediation (workshop)
Marthe Schellingerhout op de informatiemarkt tijdens het WMS congres, d.d. 29 november 2017
7. Websites, publiciteit en ICT
16 Website OnderwijsgeschillenIn 2017 zijn er verbeteringen op de website toegepast met betrekking tot de toegankelijkheid voor mensen met een beperking. Naar aanleiding van een externe audit hebben ook aanpassingen in het kader van inrichting en vindbaarheid plaatsgevonden.
De themapagina’s zijn herzien en geactualiseerd en zijn er nieuwe themapagina’s toegevoegd, zoals: schooladvies, klokkenluidersregeling, toelating van leerlingen met extra ondersteuning en medezeggenschap bij fusies in het funderend onderwijs.
Website infowms
Onderwijsgeschillen beheert in opdracht van OCW de website infowms.nl
Dit gebeurt in overleg met het project Versterking medezeggenschap, waarin de verschillende onderwijsorganisaties samenwerken.
De website is gericht op de medezeggenschap in het primair, speciaal en voortgezet (speciaal) onderwijs enbevat actuele informatie. De website Infowms.nl is per 1 september 2017
volledig vernieuwd en ook hier is toegankelijkheid voor mensen met een beperking ingevoerd.
Leden van medezeggenschapsorganen vinden hier nu snel alle informatie die zij nodig hebben voor hun werk. Van de Wet medezeggenschap op scholen (Wms), de bevoegdheden, de volledige herziene modelstatuten en -reglementen tot geschillenbeslechting.
Ook is er alle informatie over het project Versterking medezeggenschap met de bijbehorende handreikingen, hulpmiddelen en ondersteuning te vinden.
De website bevat altijd de actuele tekst van de Wet medezeggenschap op scholen (Wms), en een overzicht van alle wijzigingen in de Wms sinds 2007 en van de wijzigingen die op komst zijn.
Social media
Alle actualiteiten, van en over Onderwijsgeschillen en belangrijke richtinggevende uitspraken zijn structureel op LinkedIn en Twitter geplaatst. Dat geldt ook voor de actualiteiten van de website Infowms.
Websites
Website Onderwijsgeschillen en InfoWMS Aantal
sessies 2017
Aantal sessies 2016
Aantal paginaweer- gaven 2017
Aantal paginaweer- gaven 2016
Aantal gebruikers 2017
Aantal gebruikers 2016 Onderwijs
geschillen
Gem.
pm
10.090 7.393 36.989,5 30.824,58 7.254 5.225
InfoWMS Gem.
pm
5.586 5.335 19.127,25 19.636,75 4.155 4.010
Digitale nieuwsbrieven 17
In 2017 zijn 11 maandelijkse digitale nieuwsbrieven met uitspraken en adviezen en actualiteiten verzonden naar ruim 1.500 abonnees.
Ook is in 2017 één themabrief passend onderwijs over toelating van leerlingen met extra ondersteuning verzonden naar ruim 1.019 abonnees.
Interne nieuwsbrieven
De medewerkers van Onderwijsgeschillen ontvangen wekelijkse interne attenderingslijsten, voorzien van nieuws, wet- en regelgeving, kamerstukken en jurisprudentie. Vanuit deze
attenderingslijsten worden voor een aantal commissies op de verschillende domeinen zo’n 5 à 6 keer per jaar nieuwsbrieven opgesteld met informatie specifiek bestemd over het werkveld van deze commissies.
8. Uitgaven en publicaties Onderwijsgeschillen 2017
188.1 Artikelen, columns en interviews Onderwijsgeschillen
Arne Breunesse, Kim Richel, ‘Onderwijs. Arbeidsomstandigheden.
Klimaatproblemen. Communicatie’, Nederlandse Mediation 2017-1, p. 18-20.
Olga Luiken, ‘Toelating en verwijdering na de invoering van passend onderwijs’, MR magazine 2017-1, p. 11-13.
H. Mertens, ‘Ondernemingskamer vernietigt uitspraak LCG WMS : over beperking passief kiesrecht bij reglement’, MR magazine 2017-3, p. 16-17.
R. de Bekker, ‘De cao-ontslagcommissie en de identiteitscommissie: dé gelegenheid om maatwerk te creëren’, School en Wet, 2017-3, p. 13-19.
Jeroen van Velzen, Kim Richel, ‘Onderwijs. Medezeggenschap. Art.13 Wet medezeggenschap op scholen’, Nederlandse Mediation 2017, afl. 2, p. 57-60.
F. Brekelmans en J. Sperling, Advies medezeggenschap in integrale kindcentra, juni 2017. ISBN 9789082425642. Uitgave 11 in de reeks van het Expertisecentrum van Onderwijsgeschillen
H. Mertens, ‘Recente adviesgeschillen: sluiting van scholen’, MR magazine 2017-6, p. 16-17
Regioplan, Doet de Geschillencommissie passend onderwijs ertoe? Doorwerking van de uitspraken van de Geschillencommissie passend onderwijs, september 2017, ISBN 9789082425659. Uitgave 12 in de reeks van het Expertisecentrum van Onderwijsgeschillen.
S. Schellens, ‘Flexibele onderwijsarrangementen verdienen een betere rechtsbescherming’, School en Wet 2017-5, p. 5-10.
Praktijkvoorbeelden: School en ouders komen er samen uit, verschenen op de website van Onderwijsgeschillen
25 april 2017: Klacht ingetrokken: vso-school en ouders van autistische leerling komen er samen uit!
19 juni 2017: Ouders en school gaan in gesprek over schooladvies
11 september 2017: School en ouders komen er samen uit door gesprek aan te gaan over pesten
3 oktober 2017: Klacht ingetrokken: vso-school gaat in gesprek met ouders over nieuwe schoollocatie
11 oktober 2017: Ouders en school(bestuur) in gesprek over schoollocatie, klacht wordt ingetrokken
20 december 2017: Klacht over begeleiding autistische leerling: ouders en school lossen het samen op!
Webartikel 19
R. de Bekker, ‘Arbeidsmediation voorkomt juridische procedure, bespreking van een casus’, 4 oktober 2017
Geactualiseerd in 2017
Handreikingen met praktische informatie over verschillende Commissies van Onderwijsgeschillen, geactualiseerd in maart 2017
Mentink en Sperling, Handreiking aan de MR voor het voorstellen van alternatieven voor fusie of sluiting van een school, geactualiseerd
9. Overzicht inleidingen, presentaties en workshops
20 OMO GMR-congres 29 maart 2017 H. Mertens: Wijzigingen in de medezeggenschap op scholen (openingslezing)
A. Breunesse en J. van Velzen: Medezeggenschap en mediation (workshop)
School & Veiligheid 2017
12 januari 2017 – conferentie voor vertrouwenspersonen MBO J. van Velzen (lezing)
10 april 2017 - opleiding vertrouwenspersonen A. Veraart (workshop)
2 november – conferentie Grenzen aan gedrag J. van Velzen (podium, beantwoording vragen zaal)
29 november 2017: WMS congres
H. Mertens: opening en wijzigingen Wms
A. Breunesse: Fusie of sluiting van de school? Welke alternatieve mogelijkheden heeft de (G)MR (lezing)
S. Schellens en M. Smulders, passend onderwijs (rondetafelgesprek)
R. de Bekker en A. Veraart, medezeggenschap en mediation (workshop)
Diverse bijeenkomsten
15 februari 2017: H. Mertens, Passend onderwijs, Rotaryclub Amsterdam-Nieuwendam
17 maart 2017 : A. Breunesse, Geschil en mediation, LOF-training van de LSVB
8 juni 2017 : S. Schellens, De toelaatbaarheidsverklaring en passend onderwijs, bij SWV Meijerij
16 november 2017: O. Luiken en A. Veraart: de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs, Bijeenkomst bestuurssecretarissen VO-Raad:
14 december 2017: H. Mertens: klachtbehandeling, Themamiddag MBO Raad en JOB
20 december 2017 –O. Luiken en A. Veraart: Wet en regelgeving in het mbo klachtenregelingen, Medilex bijeenkomst
Foto’s tijdens het WMS congres, d.d. 29 november 2017
10. Het Expertisecentrum van Onderwijsgeschillen
21Onderwijsgeschillen heeft een Expertisecentrum dat gericht is op de verbetering van de kwaliteit van de geschilbeslechting in het onderwijs.
Het werk van het Expertisecentrum heeft effect op de inhoud en organisatie van geschilbeslechting en de werkwijze van de commissie.
De samenstelling van het Expertisecentrum van Onderwijsgeschillen
Het managementteam (MT) van het Expertisecentrum was in het verslagjaar samengesteld uit onafhankelijke externe deskundigen:
prof. mr. D. Mentink
drs. dr. E. Roede
Onderzoek, publicaties, maatschappelijk debat en advisering
De activiteiten van het Expertisecentrum bestrijken het gebied van wet- en regelgeving, maar ook de praktijk van de commissies van Onderwijsgeschillen:
wat gaat goed?
wat kan beter?
wat moet nader onderzocht worden?
wat komt daar als verbeteroptie uit?
wie moet dat doen en hoe dan?
Deze vragen leiden tot onderzoek, publicaties, advisering en het organiseren van het
maatschappelijk debat rond de geschilbeslechting via symposia, studiedagen en congressen.
10.1 2016/2017: Onderzoek naar de medezeggenschap in IKC’s
Steeds meer basisscholen, kinderopvanginstellingen en peuterspeelzalen werken samen in een Integraal kindcentrum, het IKC.
De oplossing van geschillen in een IKC roept echter problemen op. Er zijn voor een IKC immers drie medezeggenschapswetten die drie verschillende geschillenregelingen voorschrijven. Dit levert knelpunten op.
Onderzoek naar knelpunten en advies over oplossingen.
Daarom heeft het Expertisecentrum van Stichting Onderwijsgeschillen aan mr. dr. F.H.J.G Brekelmans en mr. dr. J. Sperling - twee experts op het gebied van medezeggenschap en onderwijsrecht - opdracht gegeven om onderzoek te doen naar de knelpunten in de huidige wettelijke medezeggenschapsregelingen en te adviseren op welke wijze de knelpunten zoveel mogelijk kunnen worden weggenomen. Dat heeft geleid tot het advies Medezeggenschap in integrale kindcentra.
Achtergrond totstandkoming definitieve advies.
Het definitieve advies is tot stand gekomen nadat het Expertisecentrum het veld
geconsulteerd had door middel van twee symposia (18 maart 2016 en 31 maart 2017) waarop met de vertegenwoordigers van onderwijs en kinderopvang in gesprek is gegaan.
Het advies van Brekelmans en Sperling sluit aan op het rapport ‘Tijd om door te pakken in de 22 samenwerking tussen onderwijs en kinderopvang’ van de Taskforce samenwerking onderwijs en kinderopvang, die in oktober 2016 door het kabinet is ingesteld. De taskforce adviseert in haar rapport om binnen de toekomstige wetgeving voor IKC’s één nieuw
medezeggenschapsregime te regelen.
Brekelmans en Sperling doen een concreet voorstel voor één medezeggenschapsregeling in de IKC’s waarin ouders en personeel gezamenlijk deelnemen in de medezeggenschapsorganen en waarin de bevoegdheden van de medezeggenschap zijn aangepast aan de specifieke situatie van de IKC’s.
Het advies is in het verslagjaar aangeboden aan de Minister van SZW en de staatssecretaris van OCW, alsmede aan de leden van de Vaste Commissie van SZW en de Vaste Commissie van OCW. Het Expertisecentrum verwacht met dit advies een bruikbare bijdrage geleverd te hebben aan de maatschappelijke discussie over de vormgeving van de medezeggenschap in de IKC’s.
Auteurs mr. dr. F.H.J.G Brekelmans & mr. dr. J. Sperling en foto’s van de discussiegroepen d.d. 31 maart
10.2 2016/2017 Onderzoek ‘Doet de geschillencommissie passend onderwijs ertoe?’
Op zoek naar verbetering van wet- en regelgeving rond geschilbeslechting alsook de praktijk van de geschillencommissies, heeft het Expertisecentrum van Onderwijsgeschillen onderzoek laten doen naar het effect van de procedure en de adviezen van de GPO. Dit onderzoek is uitgevoerd door bureau Regioplan beleidsonderzoek uit Amsterdam. In dit onderzoek hebben onderzoekers de volgende vragen willen beantwoorden:
Hoe hebben betrokkenen in een geschil de procedure ervaren?
Heeft de uitspraak geleid tot een geschil dat naar tevredenheid is opgelost?
In welk opzicht kan de procedure worden verbeterd.
Voor dit onderzoek heeft Regioplan gebruik gemaakt van vier verschillende methoden van 23 onderzoek en bronnen, te weten:
1. een voorstudie bestaande uit een aantal gesprekken met personen die vanuit hun
professie nauw betrokken zijn bij de GPO en het analyseren van de uitspraken van de GPO tot 1 september 2016 (72 uitspraken in totaal);
2. een web enquête onder ouders en scholen over onder meer de tevredenheid met de procedure, de uitspraak, de mate waarin het geschil al dan niet is opgelost en of de leerling (weer) onderwijs volgt;
3. verdieping van de resultaten aan de hand van bestudering van tien casussen;
4. een slotbijeenkomst met belangrijke stakeholders voor het bespreken van de conclusies van het onderzoek en het benoemen en beoordelen van verbetersuggesties voor de procedure van de GPO.
De resultaten zijn vervolgens gepubliceerd in een rapport dat op 6 oktober 2017 is gepresenteerd en bediscussieerd met deelnemers uit het onderwijsveld en de Commissieleden van de GPO.
Foto’s van de presentatie van het rapport Doet de Geschillencommissie passend onderwijs ertoe? d.d. 6 oktober 2017
10.3 2017: opdracht tot onderzoek naar de medezeggenschapsketen in passend onderwijs De medezeggenschap binnen passend onderwijs vindt binnen verschillende organen plaats.
Op schoolniveau is dat de MR die bevoegdheden heeft op gebied van het schoolondersteuningsprofiel. Binnen het samenwerkingsverband heeft de
ondersteuningsplanraad instemmingsrecht op het ondersteuningsplan. En als het
samenwerkingsverband personeel in dienst heeft, dan heeft het ook een MR. Het roept de vraag op of dit wettelijke regime voldoet dan wel verbetering behoeft.
Daarom heeft het Expertisecentrum van Onderwijsgeschillen in het najaar van 2017 het Nederlands Centrum Onderwijsrecht (NCOR) verzocht deze vraag te onderzoeken en daarbij de praktijk te betrekken. Het onderzoek betreft in de kern een analyse over het wettelijk regime, waarbij onder meer de knelpunten in de toedeling en aansluiting van bevoegdheden van de verschillende betrokken medezeggenschapsorganen wordt onderzocht.
De onderzoekers zullen de onderzoeksresultaten bespreken tijdens een ronde tafeldiscussie met het veld. Vervolgens zal het definitieve rapport gepresenteerd worden op een symposium in april 2018. Het rapport wordt gepubliceerd in de Reeks van het Expertisecentrum van Onderwijsgeschillen.
10.4 Publicaties in de reeks van het Expertisecentrum Onderwijsgeschillen 24
In de reeks Expertisecentrum Onderwijsgeschillen zijn in de loop der jaren diverse uitgaven verschenen. In het verslagjaar zijn de volgende publicaties verschenen op het gebied van medezeggenschap:
Advies medezeggenschap in integrale kindcentraAdvies over de manier waarop de knelpunten in de huidige wettelijke regelingen van de medezeggenschap in integrale kindcentra (IKC’s) kunnen worden weggenomen. Het advies werd uitgebracht in opdracht van het Expertisecentrum van
Onderwijsgeschillen.
Handreiking aan de MR voor het voorstellen van alternatieven voor fusie of sluiting van een school (geactualiseerd)Welke procedure kan de medezeggenschapsraad volgen bij het voorstellen van een alternatief als het schoolbestuur voornemens is de school te sluiten of te laten fuseren met een andere school? In deze handreiking heeft het Expertisecentrum van
Onderwijsgeschillen op verzoek van de staatssecretaris van OCW de stappen
beschreven die de MR in de vier verschillende fasen van de besluitvorming kan zetten in de adviesprocedure bij sluiting van een school of in de instemmingsprocedure bij fusie van de school met een andere school. Ook staat erin wat het gevolg kan zijn als het schoolbestuur het alternatief van de MR afwijst.
Daarnaast geeft het Expertisecentrum al vele jaren de volgende twee publicaties1 op het gebied van medezeggenschap uit:
Zakboek medezeggenschap WmsHet Zakboek medezeggenschap WMS biedt op een toegankelijke manier aan iedereen in het onderwijs - van leerling tot schoolbestuur - informatie over de
medezeggenschap op school. In november 2016 is de laatste uitgave verschenen, voorzien van de wettekst geldend op 1 januari 2017. Deze uitgave bevat een toegankelijke beschrijving en uitleg van de
medezeggenschap in het funderend onderwijs zoals die
per 1 januari 2017 als gevolg van de inwerkingtreding van de Wet versterking bestuurskracht geregeld is.
De Wet medezeggenschap op scholen toegelichtHet boek bevat een artikelsgewijze toelichting op de Wet medezeggenschap op scholen (Wms). De opgenomen wetsgeschiedenis geeft inzicht in de betekenis van de bepalingen van de Wms. Bij ieder artikel heeft de auteur de relevante jurisprudentie van de LCG WMS en de
Ondernemingskamer opgenomen. Het boek is bedoeld als handleiding voor iedereen die in de praktijk met de Wms te maken heeft. Het boek is in zijn derde uitgave
1 De publicaties kunt u bestellen via de websites van Onderwijsgeschillen en infowms.
geactualiseerd naar aanleiding van de wijzigingen per 1 januari 2017 in de Wet 25 medezeggenschap op scholen (Wms).
Die wijzigingen zijn het gevolg van de invoering per 1 januari 2017 van de Wet versterking bestuurskracht onderwijsinstellingen.
Ingeval van substantiële wijzigingen in de Wet medezeggenschap op scholen (Wms), vindt actualisering van deze publicaties plaats.
Colofon:
foto’s pag. 12, 19 en 25 © enno keurentjens, pag. 17 © Robert Hoetink, Overige foto’s: eigendom Onderwijsgeschillen
26
Meer informatie
De informatie in dit jaarverslag is gebaseerd op de situatie van januari tot en met december 2017 Voor de meest actuele informatie verwijzen wij u naar de website van Onderwijsgeschillen:
www.onderwijsgeschillen.nl
Stichting Onderwijsgeschillen Postbus 85191
3508 AD Utrecht
Volg Onderwijsgeschillen:
