Volumeproduktie
van deUnalklonen
op 20-jarige leeftijd
.
1.
Inleiding.
Een reeks van de eerste monoklonale plantingen met de Unalklonen werd intensief gevolgd in het kader van het kloon-standplaatsonderzoek Aan de hand van de verzamelde meetgegevens in deze plantingen kon een prognose van de produktie naar volume op 20-jarige leeftijd gemaakt worden . De resultaten geven een realistisch beeld van de produktiemogelijkheden van deze Unalklonen en de spreiding hierin naargelang de standplaats.
2.
Methodiek.
In de volgende rubrieken wordt beschreven hoe en waar de basisgegevens werden verzameld en welke methodiek werd gevolgd om de produktie op 20-jarige leeftijd te schatten.
2. 1. De proefperken.
De afdeling Beboste Eigendommen van de N.v. Union Allumettière plantte rond de jaren '70 heel wat van haar gronden op met de Unal-klonen en dit in nauwe samenwerking met het "Instituut voor Populieren teelt", die het plant-soen leverde. Deze plantingen zijn monoklonaal en omvatten vaak meerdere hectaren. Door ons werden in deze aanplantingen proefperken uitgezet, die op geregelde tijdstippen werden opgemeten. Deze proefperken omvatten
25 bomen, geplant 8 bij 8 men zijn homogeen naar groei, bodem en spontane vegetatie (J. Van Slycken et al. 1990).
Bij wijze van proef werden tijdens dezelfde periode ook op meerdere privé-gronden Unal-klonen aangeplant, een belangrijk deel van deze plantingen behoort tot de groep der interamerikaanse klonen. Om risico's in verband met ziektegevoeligheid te vermijden werden bovendien deze interamerikaanse klonen gemengd aangeplant, doorgaans stamsgewijs, soms in rijenmenging. Dit systeem van polyklonale aanplantingen gaf interessante perspectieven omwille van het vergelijkbaar groeiritme van de 5 interamerikaanse klonen. De groeigegevens voor deze klonen werden voornamelijk in dergelijke aan-plantingen verzameld. Hiertoe werd de ganse aanplant opgemeten (met uitzondering van de randbomen).
2. 2. De metingen
terwijl de hoogtes en volumes van 'Isieres' en de interamerikaanse klonen in '91-'92 werden bepaald.
2. 3. De groeiprognose.
Voor het schatten van de produktie op 20-jarige leeftijd van de klonen 'Primo',
'Ghoy', 'Gaver' en 'Beaupré' werden de groeimodellen gebruikt die dienden voor het opstellen van de produktietabellen van deze klonen (Goossens et al., 1990). Voor de klonen 'Unal' en 'Boelare' werd eveneens het groeimodel van de kloon 'Beaupré' gebruikt. Wat 'Gibecq', 'Ogy' en 'Isières' betreft, werd gebruik gemaakt van het in Nederland ontwikkelde groeimodel "Populus Algemeen" (Faber en Tiemens, 1975).
Als invoer voor deze modellen werd de hoogte en de omtrek op het ogenblik van de volumebepaling op het terrein gegeven. De modellen genereerden dan de verdere evolutie van een aantal groeiparameters in de tijd.
De berekende volumes verschilden nogal van de door ons gemeten waarden. Daarom werd een correctie toegepast, gebaseerd op de lineaire relatie tussen het gemeten volume en het voorspelde volume op het moment van de meting. Tenslotte werd naast het spilhoutvolume ook het werkhoutvolume geschat bij een aftopdiameter van 20 cm. Hiertoe werd de formule van Honer (1967) gebruikt:
y =a,+ a,(d0/d) 1 + a
3(d0/d)4, met
y = reductiefactor voor het volume als functie van de aftopdiameter(da) en de diameter op borsthoogte (d),
a; : parameters zoals berekend door Faber en Tiemens.
3.
Resultaten.
De resultaten van voornoemde berekeningen zijn weergegeven in bijlage. Zij geven eeri goed overzicht van de produktiemogelijkheden van deUnalklonen op uiteenlopende standplaatsen, verspreid over de belangrijkste populieren-teeltgebieden in België. Hierbij weze opgemerkt dat ook de produktiegevens zijn opgenomen van deze groeiplaatsen die absoluut niet geschikt zijn voor populier omwille van de specifieke bodemomstandigheden. In een volgende publikatie zal hierop nader worden ingegaan.
De tabellen vermelden naast de proefvlakcoördinaten, het tot op heden bereikte produktieniveau (site-index S ), de geschatte waarde op 20-jarige leeftijd na planting van de hoogte, de omtrek op 1.30 m, het grondvlak per ha, het spil-houtvolume per ha, het volume aan werkhout per ha bij een aftopdiameter van 20 cm en hun respectieve gemiddelde jaarlijkse aanwas per ha.
Ter informatie en ter vergelijking is een gelijksoortige tabel opgenomen in bijlage voor de kloon 'Robusta'. Als basis voor de berekeningen werden de groeigegevens gebruikt die verzameld werden in de door ons gevolgde populeta van de Nationale Populierencommissie (Van Slycken et al. 1988).
Het groeimodel van Faber en Tiemens voor Robusta werd ook hier aangewend,
eveneens werd een volumecorrectie toegepast.
Tabeli geeft een overzicht van de spreiding in gemiddelde jaarlijkse aanwas per ha van het werkhoutvolume op 2.0-jarige leeftijd voor deUnal-klonen en Robusta.
KLOON PRIMO GHOY GAVI!R GIBI!CQ OGY ISIBRI!S UNAL BBAUPRB B01!LARE ROBUSTA
Min. Max. 6.2 16.6 9·3 10.8 3·3 13.6 3·3 15·3 13·5 24·9 12.0 24·9 17·5 26.8 8.5 11.3
TABEL 1. Spreiding in gemiddelde jaarlijkse aanwas per ha van het werkhoutvolume op 20-jarige leeftijd van de Unalklonen en 'Robusta'
4·
Besluit.
DeUnalklonen zijn een belangrijke aanwinst voor de populierenteelt Niet alleen hun hogere ziektresistentie is hierbij bepalend, maar ook hun vaak beduidend betere produktiemogelijkheden bevestigen dit. Irruners op de geschikte standplaatsen is hun gemiddelde jaarlijkse aanwas aan werkhout-volume hoger dan deze van 'Robusta'.
Bij de Euramerikaanse klonen behoren 'Ghoy', 'Gaver' en ook 'Isières' tot de meer produktieve klonen. Ook de kloon 'Primo' kan op de voor hem geschikte standplaatsen een beduidend hogere produktie behalen.
Literatuur.
Faber P.J. and F. Tiemens, 1975: De opbrengstniveaus van populier. Uitvoerig verslag band 13 nr. 1. Rijksinstituut voor onderzoek in de bos- en landschapsbouw "De Dorschkamp", Wageningen.
Goossens R., V. Steenackers, J. Van Slycken. Provisional yield levels ofthe Unal poplar dones:
'Primo', 'Ghoy', 'Gaver' and 'Beaupré'. Joint meeting of the I.E. A.-Task 5 Activity Groups on exchange of genetic materiál, joint trials of Alnus, Populus and Salix. pestldesease management. sept. 11-14, 1990, Poplar Research Centre, Geraardsbergen, Belgium.
Honer, T.G., 1967: Standard volume tables and merchantable conversion factors for the
commercial tree species of Centraland Eastern Canada. Information report FMR-X-5. Porest Management Research and Service lnstitute. Ottawa Ontario.
Van Slycken, J. and D. Stevens. 1988. Groei en produktie van de Euramerikaanse Unal-ldonen en enkele andere klonen in meerdere populeta. Intern rapport nr. 1 1988. Rijksstation voor Populierenteelt
Van Slycken J., Baeyens L., Stevens D., 1990: Het kloon-standplaatsonderzoek en het belang
van de waterhuishouding. Si/va Belgica -97-nr l-1990.
De kloon Isières te Lommel.
Bijlage: Produktie van de unalklonen
op 20-jarige leeftijd na planting.
STANDPLAATS Blicquy 69 Deux-acren 69 Overboelare 69 Berlare 71 Florival71A Florival 7IB Hainin 73 Berlare 74 Vezon 74 Wilsele 74A Wilsele 74B Legende S.l.: GRONDVL.; SPIL VOL.: VOL. WH.: M.A.I.: M.A.I.WH: CV. GAVER site-index of produktieniveau. grondvlak op 1.30 m per ha. spilhoutvolume per ha.
volume per ha aan werkhout bij een aftopdiameter van 20 cm.
gemiddelde jaarlijkse spilhoutvolume-aanwas per ha te rekenen vanaf de planting
gemiddelde jaarlijkse volumeaanwas aan werkhout ( aftopdiameter 20 cm) per ha te rekenen vanaf de planting
Geschatte produktie in spilvolume en werkhoutvolume (aftopdiam. 20 cm) bij een leeftijd van 20 jaar na planting, plantafstand 8 x 8 m.
S.l. HOOGTE GRONDVL. OMTREK SPILVOL VOL. WH MAl MAl. WH
m m m'/ha cm m'/ha m'/ha m'/ha m'/ha
CV.GHOY.
Geschatte prodUktie in spilvolume en werkhoutvolume (aftopdiarn. 20 cm) bij een leeftijd van 20 jaar na planting, plantafstand 8 x 8 m.
STANDPLAATS S.J. HOOGT I! GRONDVL. OMTRI!K SPIL VOL. VOL. WH MAJ MAI.WH
m m m'/ha cm m'/ha m'/ha m'/ha m'/ha
Florival 7lA 47·0 32·7 31.48 152.0 305 288 15·3 14·4 Florival71B 48·5 33·7 34.66 159·4 349 332 17·4 16.6 Holsbeek 7lA 43·8 30·5 26.58 139·6 236 219 11.8 10.9 Holsbeek 7lB 45·6 31.7 )2.76 155·0 308 291 15.4 14.6 Tongeren 72A 40·5 28.1 27.19 141.2 221 206 11.1 10.3 Tongeren 72B 4J.l JO.o'. 34.02 157·9 299 284 15.0 14·2 Hainin73A 43·0 29·9 27·79 142.8 242 226 12.1 11.) Hainin 73B 36.6 25·4 22.06 127.2 156 141 7·8 7·0 Holsbeek 73A 45-4 29·5 26.63 139·7 228 212 11.4 10.6 Holsbeek 73B 46·3 32.2 30.46 149·5 290 273 14·5 13·7 Lennik 73 46.9 32.6 30.65 149·9 296 279 14.8 13.9 Bedare 74A 38·9 27.1 19.97 121.0 151 134 7·6 6.7 Bedare 74B 46·5 32·3 28.69 145·1 275 257 13·7 12.8 Holsbeek74 45·7 31.8 31.01 150.8 292 275 14.6 13.8 Roborst74A 38·9 24·4 20.71 123.2 139 124 6.9 6.2 Roborst 74B 46·5 32·3 28.69 145.1 275 257 13·7 12.8
CV. PRIMO.
Geschatte produktie in spilvolume en werkhoutvolume (aftopdiam. 20 cm)
bij een leeftijd van 20 jaar na planting, plantafstand 8 x 8 m.
STANDPLAATS S.l. HOOGTE GROND VL. OMTREK SPlLVOL. VOL. WH MAl MAl. WH
m m m'/ha cm m'/ha m'/ha m'/ha m'/ha
Florival7J.A 44·6 31.0 28.29 144.0 242 226 12.1 11.3 Florival71B 45·6 31.7 29.98 148·3 260 244 13.0 12.2 Holsbeek 73A 43-2 30.0 25.66 137·2 217 200 10.9 10.0 Holsbeek 73B 44·3 30.8 29.61 147·4 250 234 12.5 U.7 Lennik73 49·4 34·4 26.77 140.1 257 238 12.9 ll.9 Berlare 74A 24·9 21.2 12.01 93·8 91 68 4·5 3·4 Berlare 74B 33·7 26.9 20.72 123·3 165 147 8.3 7·4 Roborst 74 48.8 34·0 34·45 159·0 3ll 296 15.6 14.8 CV. ISIERES.
Geschatte produktie in spilvolume en werkhoutvolume (aftopdiam. 20 cm)
bij een leeftijd van 20 jaar na planting, plantafstand 8 x 8 m.
STANDPLAATS S.l. HOOGTE GRONDVL. OMTREK SPILVOL VOL. WH MAl MAl. WH
m m m'!ha cm m'/ha m'/ha m'/ha m'/ha
CV.GIBECQ.
Geschatte produktie in spilvolume en werkhoutvolume (aftopdiam. 20 cm) bij een leeftijd van 20 jaar na planting, plantafstand 8 x 8 m.
STANDPLAATS S.J. HOOGTE GRONDVL. OMTREK SPIL VOL. VOL. WH MAl MAI.WH
m m m2/ha cm m'/ha m'/ha m'/ha
m'/ha Florival74A 39·5 27·4 23.29 136·9 235 217 11.8 10.8 Florival74B 38.8 27.0 21.10 130·4 210 191 10.5 9·6 Vezon 74b 36·7 25.5 21.95 132·9 204 186 10.2 9·3 Overboelare 69 39·5 27·5 22.33 134·1 227 208 11.4 10.4 CV.OGY.
Geschatte produktie in spilvolume en werkhoutvolume (aftopdiam. 20 cm) bij een leéftijd van 20 jaar na planting, plantafstand 8 x 8 m.
STANDPLAATS S.J. HOOGTE GRONDVL. OMTREK SPIL VOL. VOL. WH MAl MA!. WH
m m m2/ha cm m'/ha m'/ha m'/ha m'/ha
Bedare 71 41.7 29.0 22.98 135·8 211 194 10.6 9·7 Tongeren 72 34·9 24·3 16.79 116.2 130 113 6.5 5·7 Holsbeek 73A 38.1 26.5 1-8.52 122.2 156 139 7·8 6.9 Holsbeek 73B 41.6 29.0 23.81 138.5 217 201 10.9 10.0 Holsbeek 73 37·9 26.4 16.69 115.9 142 123 7·1 6.2 Bedare 74A 29-4 20.4 12.76 101.2 83 66 4·1 3·3 Bedare 74B 39·6 27·5 18.94 123·5 167 149 8.4 7·5 Holsbeek 74A 39·9 27.8 19.31 124·7 172 154 8.6 7·7 Holsbeek 74B 41·3 28.8 26.36 145·5 237 221 11.8 11.1 Vezon 74A 44·9 31.2 29.50 153·9 288 272 14-4 13.6 Vezon 74B 44·5 31.0 25.42 142·9 249 232 12.4 11.6
CV.UNAL
Geschatte produktie in spilvolume en werkhoutvolume (aftopdiam. 20 cm) bij een leeftijd van 20 jaar na planting, plantafstand 8 x 8 m.
STANDPLAATS S.I. HOOGTE GRONDVL. OMTREK SPILVOL VOL. WH MAl MAl. WH
m m m'/ha cm m'/ha m'/ha m'/ha m'/ha
Hainin 72 45·4 31.6 27.53 142.1 291 270 14·5 13·5 Everberg 73 52·4 36·4 34·30 158.6 429 408 21.5 20.4 Herselt 75 55·1 38·3 39·13 169·4 518 498 25·9 24·9 Overboelare 72 50·3 35·0 30.64 149·9 366 344 18.3 17.2 Holsbeek76 59·1 39·9 33.81 157·5 472 448 23.6 22.4 CV. BEAUPRE.
Geschatte produktie in spilvolume en werkhoutvolume (aftopdiam. 20 cm) bij een leeftijd van 20 jaar na planting, plantafstand 8 x 8 m.
STANDPLAATS S.I. HOOGTE GRONDVL OMTREK SPILVOL VOL. WH MAl MAI.WH
m m m'/ha cm m'/ha m'!ha m'/ha m'!ha
CV. BOELARE.
Geschatte produktie in spilvolume en werkhoutvolume (aftopdiarn. 20 cm) bij een leeftijd van 20 jaar na planting, plantafstand 8 x 8 m.
STANDPLAATS S.l. HOOGTE GRONDVL. OMTREK SPIL VOL. VOL. WH MAl MA!. WH
m m m'/ha cm m'/ha m'/ha m'/ha m'/ha
Overboelare 72 53·5 37·2 48.19 188.0 550 535 27·5 26.8 Everberg73 51.9 36.1 40.66 172.2 457 440 22.8 22.0 Overboelare 73 53·6 37·3 42.69 176·9 493 477 24·7 23·9 Wachtebeke 76 49·4 34·3 34.14 158.2 369 350 18.4 17·5 Holsbeek74 53·5 37·2 33·52 156.8 396 376 19.8 18.8 CV. ROBUSTA.
Geschatte produktie in spilvolume.en werkhoutvolume (aftopdiam. 20 cm) bij een leeftijd van 20 jaar na planting, plantafstand 8 x 8 m.
STANDPLAATS S.l. HOOGTE GRONDVL. OMTREK SPIL VOL. VOL. WH MAl MA!, WH
m m m'/ha cm m'/ha m'/ha m'/ha m'/ha
Grirnminge 69 (Rob. groen) 43·5 30.2 21,14 130·4 208 189 10.4 9·4 (Rob. rood) 41.6 29.0 22.00 134·5 209 192 10.5 9·6 Hainin 69 (Rob. groen) ~1.9 29.2 22.85 135·4 213 196 10.6 9·8 (Rob. rood) 41.5 28.9 23.51 137·6 ~15 198 10.8 9·9 Overboelare 71 (Rob. groen) 41.3 28.7 20.14 127.2 190 171 9·5 8.6 Gomrode 71 (Rob. groen) 45·3 31.5 23·53 137·6 235 217 11.8 10.9 Lemberge71 (Rob. groen) 47·0 32·7 23.59 137·6 244 225 12.2 11.3 Overboelare 72 (Rob. groen) 40.6 28.3 20.26 127·5 188 169 9·4 8.5
