jeughts-vermaeck
Jacob Vinck
bron
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck. De weduwe van Hasersou, Alkmaar 1662
Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/vinc009nieu02_01/colofon.php
© 2014 dbnl
Een nieuw Liedeken van de eerbare Vrouwen.
Op de wijse: Alst begint.
Naer dat ick hebbe gelesen Dat Vrouwen verheven zijn, En boven al gepresen, Verstaet de woorden mijn:
Daerom moet ickse boven al Prijsen soomen hooren sal,
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
Hier in dit vrolijck Liedt, Soo wie dit wel insiet.
Een Vrouwe die in deughden, En oock in wijsheydt leeft, Maeckt haren man vol vreughden, Soo ons de Schrift uytgeeft,
Sy doet haren Man verblijden // saen Als hem komt eenigh lijden // aen, Want door haer woorden soet Soo krijght hy eenen moet.
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
De wijsheydt van een Vrouwe Is wel te prijsen schoon, Want in 's Werelts Landouwe Soo spannen sy de kroon:
Vele wijsheydt bevonden // was Soo ick in Schrifts oorkonden // las, Aen Debora certeyn,
De Prophetersse reyn.
Men heeft over veel Iaren Veel wijse Vrouwen ghesien,
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
Hester bracht uyt beswaren Soo menigh duysent Lien, Als sy tot elcker spatie // tradt, Voor den Koningh om gratie // badt, En heeft dat valsch beraen
Van Haman wederstaen.
Susanna kuysch en schoone, Met eerbaerheydt vermaert, Gingh soo sy was ghewoone Haer baden in den Boomgaert,
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
Doen quamen die oude boeven // daer, Met onkuysheydt bedroeven // haer, Sy sprack door kuysheydt groot, Liever sterf ick den doodt.
Iudith kloeck van opsetten, Dit vryelijck gelooft,
Brocht 't Landt uyt 's vyants netten, En sy sloegh af het hooft
Van Holofernus als Capiteyn, Daer hy lagh om slapen reyn,
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
Door een kloeck bestaen Heeft sy dat feyt ghedaen.
Wat kloeckheydt heeft bedreven De Moeder der Machabeen, Als sy haer Sonen seven Met wreedtheydt sagh ontleen, Sprack sy tot haer beminden // fier, 't Lichaem dat sy dooden // hier, Dat sal ons Godt den Vaer Weder geven hier naer.
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
Sisera kranck van moede, Daer hy was inden slagh, Om te vluchten hem spoede, Ende in de Tente lagh, Van Iahel de Vrouwe fijn, Daer hy meende bevrijdt te zijn, Een Naghel sy hem sloegh Die hem het hooft doorgroef.
Hoe sou ick 't al vermonden Haer wijsheydt en hun deught,
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
Die by haer werdt gevonden In die Vroukens vol deught, Als Maria end' Elisabeth, Soo waren al die wijse net, Sara en Abigael,
Met de Moeder Samuel.
Oorlof ghy Vrouwkens reene, Neemt doch in danck dit Liedt, Niet dat ghy in 't gemeene Christus om wijsheydt bidt,
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
En wilt u doch vercieren fijn,
Als de vijf Ma[e]ghden manierigh zijn[,]
En blijft bevolen Godt, Hier mede sluyt ick 't slot.
Een Gratie-Liedt.
Op de wijse: Het waren negen Soldaten.
Alle die hier zijn gheseten, Door Christum verheven leeft,
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
Om drincken en om [e]eten, Laet ons Godt niet vergheten, Die 't ons alles ghegheven heeft.
Hy is onse Godt Almachtigh, Wy staen al in zijnder handt, Laet ons hem loven eendrachtigh, Hy sal ons uyt liefden krachtigh, Schencken sijn Rijcke playsant.
Hy is onse sonden ontlader, Laet ons smaken sijn deught en keest,
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
Eet ende drinckt allegader,
't Wort ons gejont van Gode den Vader Den Soon, ende den heyligen Geest.
Laet ons nu te samen gaen spreken Den Heere lof[,] prijs, en danck, Sijn gratie is hier ghebleken
Voor ons menschen vol van gebreken, Die verzaedt zijn met spijs en dranck.
Laet ons gehoorsaem wesen, O Broeders ons sijn lof vermeert,
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
Wy zijn sijn Kinders gepresen Soo wy in Mattheus lesen, Die ons aldus bidden leert.
Onse Vader vol eersame Die daer inde Hemel zijt, Geheylight werde uwen Name, Ons toek[o]me u Rijck bequame, Vwen wille geschiede altijdt.
Inden Hemel als op der Aerden, Verleent ons dagelijcx broodt,
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
Een nieu Liedeken.
Op de wijse: Hy voerde de Valck op sijner handt.
Voor alle malle spottery, Dancksegginge geschie, Want sy moet altijdt fijn Den Heere gedaen zijn.
Hy geeft ons veel vrucht en gewas,
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
En onder ander dingen vlas,
Van also kleyn, Een Lijnsadeken reyn.
't Gewas van 't vlas en 'tweven, dat Gelijckt des Menschen leven // wat, Den Bouwer gaet,
Ploegen en zaeyen 't zaedt.
Man ende Wijf in Echt gepaert, Gelijck de Wijse-Man verklaert, Soo werdt gheteelt
Dat menschelijcke beeldt.
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
Dat Lijnzaedt in der Aerden leydt, Den Ackerman met lijtsaemheydt, Dach ende nacht
De dierbaer vrucht verwacht.
Die Moeder met 't bevruchte lijf, Met veel smerten end' ongerijf, Verlanght en sucht
Oock dickwils nae de vrucht.
't Geboren kint was en wort stout En 't vlas vol onkruyt menighfout
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
't Vlas moetmen wien,
En 't Kindt met roeyen kastien.
Het vlas heeft veel moeyten an, Eermen 't spinnen of weven kan, Soo ist eer dan
Een Kindt wort een vroom Man.
Goedt onderwijs moet hy verstaen, Redelijckheydt zijn onderdaen, Iustici voort,
Boven al 's Heeren woordt.
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
Den Mensche bloeyt in sijnen fleur, En t'vlas-bloemkë heeft schoon coleur In sijne tijt, Maer het vergaet subijt.
Des vleeschs glory ende gewelt Dat is gelijck een bloem in 't velt, Heden seer moy, Morgen bedorven Hoy.
Maer wil men gaen ten Hemel in, Men magh niet inden aerdtschen sin Blijven verstockt,
Vlas men uyt d' Aerde plockt.
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
't Vlas wort van sijn bollen berooft, Men mach niet doen sijne eygen hooft, 't Vlas gebeuckt werdt,
Soo moet dat steenigh hert.
Godts Woordt is den hamer daer 't Herte mee wordt gebroken klaer, Sulck vlas dient wel
De wijse vrouwen snel.
Die den Spinrock aenvaerden wil, En met haer vingeren de spil
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
Dat vlas wordt draedt, En dat Garen Lijnwaet.
't Garen wort aen den boom gepast Men moet den Heer aenkleven vast, Ghedreyt sijn net,
Liefd' aen elck Christen let.
En weeft geenen Wollen inslagh, Certeyn niemandt dragen en mach In Israël,
Dus vliedt de Secten fel.
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
's Menschen dagen vliegen voorby Lichter dan 's Wevers spoele, sy Houden niet op,
Seydt den Propheet Iob.
De doodt komt, de Mensch overlijt, Gelijck de Wever 't Web afsnijdt, Seydt Hiskia,
De Koningh van Iuda.
Dat Laken wordt gepackt, gekist, Gescheept om varen ongemist,
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
In 's Koopmans handt, Ver in een ander Landt.
Den mensch men so ter aerden doet, En namaels hy verrijsen moet,
Is hy Godts kindt, Grooten loon hy ghewint.
In d'ander Wereldt wijt van hier Den Heere die hem kochte dier, Blijft hy ontrent
In vreughden sonder endt.
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
Een nieu Liedeken.
Op de wijse: Alst begint.
Wanneer ick slaep voel ick mijns levens vreught, Als my den droom door mijns
Liefs schijn verheught,
Als sy my aen haer mondt en kusjen joint, Waer mee sy my stelt, door haer soet gewelt,
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
Waer mee sy my stelt ghevange, O slaep, o soete slaep, duert lange.
2 Als ick ontwaeck, soeck ick verlooren goedt, 't Welck my ontgaet, en volght den slaep met spoet, En laet my alleen naer, 't dencken aen haer, Die mijn vry gemoet, door haer ooghskens soet,
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
Die mijn vry ghemoet houdt neder, O slaep, o soete slaep, komt weder.
3 In mijn gemoet sien ick haer nacht en dagh, Ick maeck my wijs 't geen niet wesen en magh.
Nochtans dees dwalingh soet, mijn leven voedt:
Want sy tegen sin, van dien ick bemin, Want sy tegen sin my haer naeckt,
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
O slaep, o soete slaep dit waer maeckt.
4 Och of des slaep, die my aenbrocht dees vreught, Daer ick naer gaep, weder quam met geneught, 't Waer my vermaeckingh goet, in tegenspoet, Dies mijn eensaemheyt, Lief niet langer beydt, Die mijn eensaemheydt wilt staecken,
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
O slaep, o soete slaep wilt naecken.
5 In mijnen droom, opend' ick haer mijn hert, Och of den schroom en vrees in al mijn smert, Door haer antwoorde klaer, een eynde waer, Ick soud' metter spoedt, vreught hanteren soet, Ick soud' metter spoedt druck laten,
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
O slaep, o soete slaep, ter vaten, 6 In mijn gemoet is sy altijts present Die my dus doet leven in swaer torment Och of ick haer Dienaer, mocht zijn hier naer, Trou soud' ick haer zijn, en bevrijt van pijn, Trouw' soud' ick haer sijn gestadigh, O slaep, o soete slaep, sucadigh.
7 Princesse reyn, mijn hert en mijn gemoedt.
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck
Houdt ghy alleyn, dies ick met groot oo[t]moedt V bid om troost seer reyn, o edel greyn
Want ghy my alleen, in dit groot geween, Want ghy my alleen doet haecken, O slaep, o soete slaep, komt vaecken.
EYNDE.
Jacob Vinck, Nieuw liedt-boecxken, genaemt jeughts-vermaeck