Den Goddelycken Minnenpijl

(1)

Johanna de Gavre

bron

Johanna de Gavre, Den Goddelycken Minnenpijl. Antonius Hoefslach, Antwerpen 1678

Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/gavr001godd01_01/colofon.php

© 2012 dbnl

(2)

Tot den Leser.

Beminden Leser my en dunckt niet, dat ick desen Liekens-Boeck, quaelijck

gheintituleert hebbe, hem noemende, den Goddelijcken-Minnen pijl, die som-tijdts tot Godt den Heer gheschoten wordt, ghelijcker wijs als eenige Lief-hebbers van den Boogh vergadert zijn, soo nemen sy voor ooghen, het wit, waer naer sy Schieten sullen, ende stellende hun een ooghe op het wit, hebbende d’ander-ghesloten, met een snelligheydt hunnen Pijl ontvlieghen, komen het wit te raken, soo oock aen een Godt-minnende Ziele, die gheren haren Godt alleen soude beminnen, ende haer herte tot haeren Bruydegom gheeren soude Schieten, die moet haer houden ghelijck den Schut

Johanna de Gavre, Den Goddelycken Minnenpijl

(3)

ter, want hebbende Godt voor ooghen ghestelt als het eenigh wit, waer naer sy schieten wilt, soo moet sy haeren Boogh op heffen te weten haer herte: ende d’oogh toe sluyten met de welcke sy is ghewoon aen te sien de wereldt ende haere creaturen; houdende de ander open, om te sien naer haeren Godt t’welck haer wit moet wesen: want siende met twee ooghen, en sal die noyt daer toe gheraken; desen Liekens-Boeck die sal u voor ooghen stellen alder-hande fraey ende schoone Liedekens de welcke u disponeren sullen om te Schieten naer het eenigh wit, ende met eenen om den gheest te

verquicken, want Godt den Heere die wilt met een vrolijck herte ghedient zijn; naer de woorden van David; dient den Heere met vrolijckheyt, eenen Boogh den welcken ghy wilt met eene

(4)

swaere handt op heffen, ghy sult sien dat dien Pijl soo snel niet vliegghen en sal, als wel doen sal, dien, die met eene vlijtighe handt op gheheven sal worden, daerom voeght vreught by de deught, want het een sonder het ander niet staen en kan, sal schijnt het datter nochtans ghevonden worden eenighe, jae, veel de welcken schijnen dat sy verheught ende bly zijn, ick segghe dat sy hunnen schijn onghelijck zijn, want de waerachtighe vreught daer David van spreeckt is van binnen in het herte ende inden gheest, dat zijn die, die hun vreught soecken in de deught, dese zijn sy die recht van herten blijde zijn, want sy en stellen hunne blijschap in geen ydelheyt deser wereldt; maer alleen in Godt, die de waerachtighe vreught der zielen is, den welcken ick U.L. al te saemen ben wenschende

(5)

uyt-ganscher herten, neemt dan bidde ick U.L. mijnen kleynen arbeydt in dancke, ende blijft de Heer bevolen.

Tot meerder Eeren Godts ende stichtinghe van mijnen Even-naesten.

(6)

Den Goddelijcken Minnen Pyl. Een nieu Gheestelijck Liedeken

(Op de wijse,) adjeu mijn huys, mijn Ouders ende Vrienden.

Wat sal ick voor mijn selven gaen verkiesen, Te minnen d’Aerde oft het Hemelrijck, Wil ick versmilten oft wil ick verbriesen, Wil ick zijn arm oft wel worden rijck, Ick vinde in desen keus.

Verschil groot boven maten, Soo ick wil wesen heus, Ick hem laten.

2.

Ick wordt nochtans ghedwonghen te verkiesen, Het een oft t’ander stellen aen d’een sy,

(7)

De wereldt soo het schijnt sonder verliesen, Wilt dat ick mijn de Schepsels alderley, Hoe soudt ick dat bestaen,

Een ander gaen te minnen.

Den Minnaer laten gaen, Waer vremde sinnen.

3.

Als ick nochtans van twee, een moet aenveerden, Segh ick met David met een bly gheschal.

Wat wil ick in den Hemel of op der Aerden, Niet anders dan u minnen Godt en al, Ghy zijt mijn eenigh goedt,

Mijn hop’ mijn vreught mijn leven, Tot wien mijn Ziel met spoet, Wordt heel ghedreven.

(8)

4.

Ick sien daer sijnder veel die my benijden, De Wereldt treckt my noch met haren draet, Met veel quay listen komt sy my bestrijden, Sy doet verwijdt dat ick ben opstinaet, Sy stelt my voor de oogh,

Plaisier menigh der leyen, Maer allen hun vertoogh, Kan my niet blijen.

5.

Adieu dan wereldt met al u wellusten, Adieu dan ydelheydt met uwen schijn, In mijnen Godt wil ick alleen gaen rusten, K’sal my aen hem ghebonden houden reyn, Ick kiese hem voor mij deel,

(9)

Daer ick op sal gaen bouwen, En wil op hem gheheel, My gaen betrouwen.

Nieu Gheestelijck Liedeken t’samen-spraecke, tusschen de Godt minnende Ziel ende den Bruydegom;

(Op de Wijse) Ick drinck den nieuwen Most, oft mijn hert en Ziel ôHeer.

De Bruydt.

Wel Bruydegom ick vraegh, Ist wonder dat ick klaegh,

Dat ick die smert die sware minne pijn, Waer me dat is door schoten t’hert van mijn, Niet langher draghen kan,

(10)

G’hebbet door-schoten en ghy scheyter van, En hebbe ick dan gheen groote reden, Dat ick aldus klaegh,

En naer u gheduerigh vraegh.

Den Bruydegom.

Wat hoor ick voor een klaght, Sy komt heel onverwaght,

Wel hoe mijn Bruydt klaeght ghy van dese pijn;

Een ander wilt daer me door schoten zijn, Want t’is den minnen schicht.

Daer ick het hert en ziel heel me verlicht, Houdt op mijn Bruydt houdt op van klaghen Want ghy het niet en kent,

Doe ick mijn schichten wendt:

De Bruydt.

T’is waer u Pijlkens fijn,

(11)

Heel wonder-baerigh zijn,

Dat sy een hert dat soo veel sonden draeght, Soo maeckt en breeckt tot dat het naer u jaeght Maer ten is niet wel ghedaen;

Dat ghy’t door-schoten hebt zijt wegh ghegaen, Ten minsten doet naer recht en reden

Hebbe ghy’t ghewondt Maeckt het dan weer ghesondt.

Den Bruydegom.

Mijnen Pijl doet gheen verdriet, Ghy en kent sijn scheuten niet,

Hebt ghy soo lang in mijne School verkeert, En hebt ghy noch niet dese les gheleert, Dat al die ik bemin,

Den Pijl hoe langhs hoe meer laet vloeyen in,

(12)

En als het herte is vol van wonde Dan neem ick wel gherust, Daer in mijn volle rust.

De Bruydt.

Op sulcken soeten woordt, Soo maeck ik mijn accoort.

Als ghy mijn herte soo vol Wonden vindt, Daer in sult woonen blij en wel ghesint, Ick ben daer me te vreen,

Al waert dat ick door Liefde heel verdween, Doet dan mijn hertien vry door-blaecken, In u minne vier

T’sal wesen mijn groot plaisier.

(13)

Liedeken en t’samen-spraecke tusschen de Godt-minnende Ziele ende Godt,

(Op de wijse) La Duchesse.

De Bruydt.

Ick heb ghevonden eenen vondt, Dat ik terstont,

Oock sal gaen Pijlkens snijden,

Om te door glijden die my heeft ghewondt, Ick wil den Minnaer eens te kennen gheven, Wat dat het is altijdt ghewondt te leven, Hoe pijnelijck dat ‘t is te draeghen eene wondt, Voorsekerlijck hy meynt dat wonden zijn ghesont, Want hy mischien dit noyt en voelt,

(14)

En kan het niet gheweten,

Om dies-wil dat hy noyt den Pijl aen t’hert en voelt.

De Bruydegom.

Houdt op mijn Bruydt mijn Liefste teer, Voor desen keer,

K’ben sieck ghenoegh van liefden.

Wilt niet door grifven, maeckt gheen Pijlen meer Want ghy hebt my ghewondt wie sal’t ghedooghen, Alleen door het ghesicht van uwe ooghen,

V vier heeft my oock ontsteken daer ick sieck van ben Wilt toch u Pijlkens breken Liefste hoort naer mijn stem Want noyt en gheef ick eenen scheur,

Oft ick quetst eerst my selven,

Dunckt vry mijn Lief dat oock mijn hert van liefden treurt.

(15)

De Bruydt.

Ick ben verblijdt dat ick dat hoor, Naer het behoor,

Dat ghy draeght weder wonden, En soo ghy kondight u in Min verloor, Ick vraegh oft dat ghy wilt gheholpen wesen, Een hayr van mijnen Hals sal u ghenesen, Naer dat ick ben naer u en ghy naer my verlust, Het een vier moet met t’ander worden uyt gheblust.

Laet ons dan maecken een verbondt, Malkanderen te Trouwen,

Dan sullen wy te saemen leven heel ghesondt,

(16)

Een nieuw Gheestelijk Liedeken een t’saemen-spraecke, (Op de wijse) Dat nu Iudea haer verblijdt.

De Bruydt.

O Heer ick sien wel wat ghy doet, My dunckt t’is al verloren moet, Ghy soeckt een Hert dat naer u Iaeght, En dat naer u gheduerigh vraeght.

Maer hier niemant en is ontrent.

Aen wie is uwen wensch bekent, Noch niet en weten wat ghy tracht, Om dat sy woonen inden nacht.

(17)

Den Bruydegom.

Bruydt ghy verstaet wel mijnen wensch, Ick soeck het hert al van den Mensch, Ick soeck een hertien liever en vrij, Van al des Wereldts slavernij.

De Bruydt.

O Liefsten Ieseken ick vraegh, Wilt ghy mijn hertien dat ick draegh, Mijn hert dat is de Wereldt mue, Houdt het toch vast ick gheef het uw.

Den Bruydegom.

O Bruydt voorwaer ghy hebt verstant, Dat ghy treckt van u hert den bandt, Ick treckt veel met de coort der min, Maer weynigh die my laeten in,

(18)

De Bruydt.

Maer als ick u mijn hertien schenck, Dat het dan let op uwen wenck, Altijdt ghereedt tot uwen wil, Laet in my komen gheen verschil.

Den Bruydegom.

Mijn Bruydt ick wil oock anders niet, Dat’s mijnen wensch ghelijck ghy siet, En dat ick zijn magh Meester alleen, Dat hert bemin ick uyt liefden reen.

Een ander,

Op de selve wijs.

1.

Ick gonck lestmael vermaecken my, Wat wandelen langhs een Groen comry,

(19)

Het stont daer al in sijnen fleur, De vruchten van menigh Coleur.

2.

Ick gonck wat sitten schouwen aen, Ick was een weynigh mue van gaen, En gonck eens singhen een nieuw Liet, Om te verjaeghen het verdriet,

3.

De Boomkens stonden verheven hoogh, Belommert met veel menigh loof,

Soo dickwils ghelooft den Schepper moet zijn Als hier wel Bladers te vinden zijn.

4.

Al gaende langhs den waeter stroom, Vondt ick daer eenen hollen Boom,

(20)

Gheen plaets en stont my beter aen, Als dien hollen Boom bequaem.

5.

Hy stont gheheel in eenigheydt, Ver van de Menschen af ghescheydt, Ick dacht dickwils in mijnen sin, Hier vanght m’en de Goddelijcke min.

6.

K’gonck daer een weynigh rusten in, Ick Sonck een Lieken van de min, Hoe dat een Ziel verslonden werdt, Als sy in Godt verslonden werdt.

7.

In dien Boom was groot gherief, Wanneer een Ziel leeft met haer Lief,

(21)

Die gheenen Huys-raedt heeft van doen, Als hem te ghenieten in het groen.

8.

In d’eenigheydt daer hoort-men meest, De stem van Godt den H. Gheest, Wanneer een Ziel van als is bloodt, Vint sy hier in den Rijcken schoot.

Een nieu Gheestelijck Liedeken van ‘t vernieten sijns Selfs,

(Op de wijse) Wilt vrolijck zijn het is nu tijdt de Vrijster.

1.

Een Ziel die heeft al dat sy wilt, Wanneer sy is in als ghestilt,

(22)

Als sy haer door een volkomen doodt, Laeten kan in ‘t kleyn en t’groot, Die gheenen eyghen sin besit, Maer haer tot in den gront verniet, Dit beoeffent sy nacht ende dagh Soo veel als sy vermagh

2.

O Ziel die soeckt den besten staet, Kiest desen wegh die ‘t rechste gaet, Daer ghy gheen dolingh sult vinden in Veel te meer t’is al ghewin

Verniet u selven neemt op u Kruys, Ist dat ghy wilt woonen in mijn Huys,

Soo spreeckt Godt selver teghen sijnen Vriendt, Die hy het meest bemindt.

(23)

3.

En sijdy soo volmaeckt noch niet, Dat g’u soo grondigh heel verniet, Sterft dickwils dan een kleyne doodt, Maeckt u doodt op t’eynde groot, Sterft heden wat in spijs en dranck, Sterft Morghen wat in uwen Sanck, Dan suldy voor kleyn sterven loon, Winnen een groote Croon.

4.

O Salighen niet weert allen Lof, Van u leest hy in t’s Hemels Hof, Die in u sijn wooningh heeft ghestelt, Daer en is niet dat hun quelt,

Den niet die is een Koninckrijck,

(24)

Daer en is niet by den niet ghelijck, Den niet die is in als verlust, Want in niet neemt hy sijn rust.

Een nieu Gheestelijck Liedeken,

(Op de Wijse) ô Liefste Lief mijn schoone Vriendinne.

1.

O mijnen Godt wilt my eens aenhooren, Mijn Traenen moeten u rust verstooren, Om dat ick dool in vremde Landen ô Heer aen wie sal ick my stranden.

2.

Den wegh van mijne Pelgrimagie, Die is met alder-hande quellagie

(25)

Heel dicht beset aen alle sijden, Al waer ick kom t’is druck en lijden.

3.

Daer by is hy crom en ver gheleghen, Daer by veel onbekende weghen, Dickwils gaen ick in verkeerde Scholen, O Heer en laet my niet blijven dolen.

4.

Aen siet het Schepsel van uwer Handen, Bewaert my in dees vremde Landen, Want onder weghen daer ick passeren Zijn veel Herberghen om te logeren.

5.

D’een Herbergh hanght uyt de wereldt, Van binnen heel vuyl van buyten beperelt,

(26)

In d’ander hanght de School van Minnen, Waer ‘t Cupidoken Logeert van binnen.

6.

Waer sal ick dan den dagh verwachten, Sal ick dan moeten die droeve nachten, Onder den blauwen Hemel slaepen, K’en sien gheen plaets om rust te raepen.

7.

K’en kan met mijn verstant niet versinnen, Hoe kan een Mensch dit leven beminnen, Maer iemandt mocht met my gaen spotten Want die Godt mindt die acht-men voor sotten.

(27)

Een nieuw Gheestelijck Liedeken ghemaeckt op de woorden der Canticken: Doet my open, mijn Bruydt mijne Duyve mijne Onbesmette, want mijn Hayr is vol van den Dauw,

(Op de wijse,) Wat sal Goosen toch ghebreken, ofte ô Iesus ghy hebt lust in Lijden, oock (Op de wijse.) Ick en ben maer achthien Iaer.

1.

Den Bruydegom.

Oock mijn Bruydt mijn Schoon Vriendinne Licht ghy al in uwe rust,

Ick ben heel naer u verlust, Wilt my nu in laeten,

K’staen vol kouw en vol grouw, Op dees droeve Straeten.

(28)

2.

Mijn Hayr Vlechten zijn bedropen, Van de druppelen van den nacht, Soete Duyf u wel bedacht, K’sou daer gheeren binnen, Met u zijn Liefste mijn, Spreecken van het Minnen.

3.

De Bruydt.

Wie komt hier den Meester maecken, Ende cloppen hier soo hert,

Is dat niet een drollighe pert, My soo te verrassen,

K’heb eerst reyn de voeten mijn, Desen nacht ghewassen.

(29)

4.

K’heb mijn Dencken vast ghesloten, En de grendels zijn daer veur,

Den Bruydegom.

Adieu Lief ick gaen dan deur, Met veel vrees bevanghen, Liep de Bruydt ten Bedden uyt, Maer te sien sijn ganghen.

5.

De Bruydt.

K’en had voor-waer dat niet gheweten, Dat ghy soo gauw door soudt gaen, K’hadt veel beter op ghestaen, En u in ghelaeten,

T’is nu tijdt, op met blijdt, Soeckt hem langhts de Straeten.

(30)

6.

Mijn Ziel was by naer besweken, Doen den Liefsten Minnaer sprack, Maer ick soeck te seer t’ghemaeck, K’was te Sacht gheleghen

Liefsten Heer voor desen keer, Komt u Bruydt eens teghen.

7.

Wachters hebdy niet vernomen, Mijnen alder Liefsten Vrindt, Eenen die mijn Ziel Beminde, Wachters, wat sal dees ghebreken, Wat weten wy van wie dat ghy Zijt door Min ontsteken.

(31)

8.

Arm Bruydt wat sal ick maecken, Soo ick blijven moet alleen, Ick sal sterven van gheween, Maer mocht ick u vinden, K’sou vaillant, met eenen bandt, Mijn aen u gaen binden.

Een nieuw Liedeken: Ick sal op-staen en de Stadt rondomme gaen:

langhst de Wijcken en de straeten sal ick soecken die mijn Ziele Bemindt, Canticorum 3.

(Op de wijse) Schoon Herderin ofte Hoor ick daer gheluydt.

1.

O Liefsten Heer

Het heeft my aen soo seer

(32)

Dat ick als noch u hebt ghesocht, Door der sinnen leer,

In mijn Beddeken seer socht,

Naer heden, de reden die leert hier aen mijn, V rusten in lusten,

niet vindigh en zijn.

2.

Ghy neemt u rust, In eene Ziel wiens lust,

Alleenelijck tot t’s Hemels staet, Die naer u soo dust,

Is u als een Koningh raedt, V ooghen verthooghen, hun, Aen sulcke claer,

En ghye seer blije, Kunt woonen daer.

(33)

3.

Dit siende aen,

Soo wil ick op gaen staen, En u veel beter soecken hier, K’sal de Stadt om gaen, Elcke Straet in elck Quartier,

De Wijcken, door kijcken, al sonder respijt, En d’hoecken, door soecken,

Oft ghy daer in zijt.

4.

De Stadt die ick,

Wil, om gaen neerstelijck, Dat is my hert vol van u Min, T’allen ooghenblick,

Wensch ick altijdt u daer in,

(34)

De Straeten, wilt baeten, sijn wenschen tot u, Goe wercken, wilt mercken, naem ick Wijcken nu.

5.

Had ick hier bedt, Mijn hert op u gheset,

Had ick door de deught tot u ghetracht, Had’ ick hier ‘t ghebedt,

Meer ghebruyckt dagh ende nacht, K’en hadde met schade, hier moeten zijn, Noch leven, al sneven ghedurich in pijn.

6.

Godt hooghste goedt, Komt stelt u op den voet, Al heb ick u ghesocht seer flauw, Ick herneme den moedt,

(35)

Om te soecken u seer gauw,

Komt stilligh, goet willich, en wilt u toch niet, Ontbinden, Beminden, maeckt dat-men u siet.

Een nieuw Liedeken, Hebt ghy Lieden niet ghesien die mijn Ziele lief heeft, hun was voor hy ghegaen hebbe ick ghevonden die mijn Ziel lief heeft, ick hebbe hem vast ghehouden, ende en sal hem niet laeten gaen, Canticorum 3.

(Op de wijse,) Ruyk Muysen, ofte ‘t soete Kindeken verheven.

1.

Liefsten Godt hoe menigh reysen, Heb ick hier met mijn ghepeysen, Seer swaermoedelijck ghesucht,

(36)

Om dat ghy hier waert ghevlucht, En hoe menigh dagh en nachten, Heb ick u al, om staen wachten En ghevraeght, seer onvervaert, Aen u Waeckers waer ghy waert.

2.

Want ick vraeghde van hun lieden, Sy en gaeven gheen bedieden, Aen my waer ghy waert ghegaen, Maer sy lieten my soo staen, K’creegh hier in ghelijck vernoeyen, T’scheen d’ack ghinck ghelaen met Boeyen, K’voeghde my aen eenen kant,

Daer ick my alleene vant.

(37)

3.

K’docht ick sal alleen gaen leven, En gheen Schepsels meer aen cleven, Oft ick u by avontuer,

Beter vonde t’eender uer, K’docht of ghy u hadt ghedoken, Om dat ick had toe ghesproken, En Bemindt de Schepsels meer, Dan dat toe laet uwe Eer.

4.

D’eeuwigheydt nu in ghetreden, Als ick stont in mijn ghebeden, Met mijn hert tot heel bloot, Quaemt ghy my in mijnen Schoot, Soo dat ick nu met verlanghen,

(38)

In mijn Arms u moet pranghen, Aenghesien dat ghy soo vry, V presentie t’hoont aen my.

5.

Wie sal my van u nu scheyden, Wie sal my naer t’neder leyden, Als het hert van u en mijn, Dusdaenight vereenight zijn, Gheenen Vyant soo gheslaeghen, Die my hier van u sal jaeghen, K’ben al nu ghenoegh versterckt, Nu u Liefd in my soo werckt.

6.

Lof o Alderliefst Beminden, Nu ghy hebt u laeten vinden,

(39)

Nu ons Liefde ons tsamen vlecht, Magh ick nu wel segghen recht, Dat ick ben ter deser stonden, Van t’verganckelijck ontbonden, En gheheel by u ghevoeght, Met ghenoeght boven ghenoeght.

Een nieuw Gheestelijck Liedeken, Vliedt mijnen Beminden, en zijt ghelijck een Ree, ende een hert jongh op de Gheberghten per Specerijen Canti. 8.

(Op de wijse,) Aurora waer loopt ghy soo seer.

1.

Vliedt alder-liefsten Iesus soet, Seer neerstelijck en stranghe, Ick ben nu te ganghe,

(40)

Wacker op den voet, K’en ben niet die ick pleghe, Ick en blijve niet,

Ligghen onder weghe, Soo ghy self wel siet, Soo ghy self wel siet.

2.

Het Snoer van uwe Liefde schoon, Dat ghy my hebt ghegheven, Heeft my op gheheven, En ghemaeckt ydoon, Om van deeghs te gaene, Met mijn lichaem teer, In der deughden baene, Deughdigh langhs om meer,

(41)

3.

Hebt ghy tot deught my leeren gaen, Wilt gratie my aenknoopen,

Om te leeren loopen, Tot de deught seer saen, In t’gaen heb ick smaecken, Maer in t’loopen sal, Ick my meer vermaecken, In vreught over al.

4.

Vliedt als een Hert jongh voor uyt, Op de gheberghten blije,

vol van Specerije, En van alle kruydt, Maer als gh’u gaet roeren,

(42)

Ghy moet my hier bien, Vwer Liefde snoeren, Anders ghy moght vlien.

5.

K’en magh u dees vrijheydt niet gheen, Ghy zijt my al te gauwe,

T’is noot dat’k my hauwe, Aen u hier beneen, Laet het u believen, En maeckt gheen gherucht, Wilt m’hier in gherieven, Doet met my de vlucht.

6.

Godt die op voet my hebt gheset, Laet my houden u stringhen,

(43)

Tot dat ick can springhen, Over t’sdeught belet, Dan soo sal ick trachten, Tot den Bergh des deught, Daer sal ick verwachten, Vwe schoone vreught.

Een nieuw Liedeken, op den selven sin alst voorgaende,

(Op de wijse,) Vant Balet van Monteré, ofte Aen hoort mijn droevigh suchten, oock van 36. Heylighen van S. Salvator.

1.

Vliedt ver van my mijnen Beminden, Vliedt ver van my,

(44)

K’vertrou ghy en wilt my niet gheheel verslinden, Laet m’een weynigh vry,

Laet mijnen adem wat verhalen, Want ick ben heel kranck, T’is wel met uwen danck, Ey Lief en blijft niet dralen, Spoeyt wat uwen ganck.

2.

Maer neemt gheen acht op dese reden, Die ick hier sagh,

Dat ghy soo haestelijck van my sout treden, Ick dat weder legh,

Ick heb heel onbedacht ghesproken, Door de groote vlam,

Die mijn hert heel in nam,

(45)

Lief al sijde wat ghedoken, Blijft daer om niet gram.

3.

Maer Liefste Lief mocht ick ghedijen, V soet ghesicht,

Op de gheberghten der Specerijen, Als een dijntien licht,

K’sou mijnen brandt weer wat ontknopen, Door den soeten geur,

Maer Lief als gaet deur, Als ghy t’stelt aen een loopen, Houdt een oogh in’t speur.

4.

Als ick dan versien uwe stralen, Van u aenschijn,

(46)

Dan sal allenskens uwe vlamme dalen, In het hert van mijn,

Maer soo ghy wildet by my blijven, En daer in voleynt,

Want Liefste Lief ghy pijnt, Ick sal’t u vlam toe schrijven, Soo mijn hert verdwijnt.

5.

Xaverius seer hoogh verheven, En Koska me,

Als ghy u vlam hadt in hun hert ghedreven, En daer hieldet ste,

Houdt op het is ghenoegh ontsteken, Schiet gheen vlammen meer, Mijn hert is veel te teer,

(47)

Oft t’sou my moeten breken, Mijnen Godt en Heer.

Noch een ander nieuw Liedeken uyt het Boeck der Cantiken van den Wijn-kelder,

(Op de wijse) Van het Dochterken van Gendt, maer wie wilt hooren men salt hun Singhen, al van een Maeghdeken pertinent.

De Bruydt.

Ick ben heel dorstigh wie sal my laven, Mijn hert dat is gheheel verdrooght, Isser, nu niemandt die by brooght, Ick en doen anders niet dan draven, Oft ick kost vinden een Fonteyn, Waer van dat ick versaeyt sou zijn.

(48)

De Bruydt.

Aen den Wijn-kelder van mijnen Beminden, Sal ick gaen kloppen aen de deur,

En bidden dat hy wilt komen veur, Ghemerckt dat hy my gheerne dienden, En dat hy my laet binnen gaen, Om mijnen dorst te doen verslaen.

Den Bruydegom.

Wel Liefste waer om wilde ghy klaeghen, Dat ghy zijt met den dorst bevaen, En blijft toch aen de deur niet staen, Komt hier vry in al sonder vraghen, En tapt van mijnen Rooden Wijn, Waer van ghy haest sult droncken zijn.

(49)

De Bruydt.

Hoe sal ick in dien Kelder gheraken, De deur heel vast ghesloten staet, Bruydegom

Soo ghy maer op de deuren slaet, Soo sullen wy u inne laeten, Bruydt

Iae Lief ghy hebt heel wel gheseydt, Dat ghy zijt tot mijn dienst bereydt.

De Bruydegom.

Siet mijn vijf Wondekens staen en bloeyen, Om te versaden een dorstigh hert,

Dat met den dorst bevonden wert, Daer voor sal Melck en Honingh vloeyen, Mijn Bruydt ick seg’u dit vry toe, Drinckt van dit Vat u selven moe.

(50)

De Bruydt.

Nu ben ick droncken ken weet niet wat segghen Ick voel mijn Ziel gheheel verblijdt

Om dat ghy mijnen Beminden zijt K’wil nu mijn hert tot rust gaen legghen In u vijf Wondekens Liefsten mijn Daer ick heb uyt ghehaelt den Wijn.

Een ander nieuw Gheestelijck Liedeken,

(Op de wijse) Qu’en dira ton.

1.

O Liefde Godts soet ist u aen te hanghen, T’is wonder een Ziel haer thoont gheroeft Die met den Wijn der Gratie wordt bevanghen

(51)

En van u soeten Most heeft gheproeft, Hy doet haer segghen tot laefenis,

Aen die bedroefde Ziel, komt proeft met my, Hoe soet hy is.

2.

Was Pauirelus niet als versuft van sinnen, Als hy riep vol van des Minnen brandt, Heer wie sal my trecken van u minne, Wie sal beletten dat ick blijf constant, Wie sal my trecken van desen Mast,

Vier noch vlam, noch Duyvel Wereldt Vlees, Ick ben te vast.

3.

Noch meerder Liefde komt hier by gheresen, Hoort Augustinus hoe hy Godt vereert,

(52)

Hy seyt waert moghelijck ick Godt te wesen, En Godt in Augustinus waer verkeert, Soo sou ick toonen sonder pijn, Dat ick u soude laeten wesen Godt, Ick Augustijn.

4.

O Seraphinschen brandt van grooter weerden, O Liefde van ons hert en ons ghemoet,

Ghy treckt den Mensch gheheel op vander Aerden, En altijdt staedigh in u blaken doet,

Ghy gaeft te kennen door uwen schijn, al wat-men soeckt och wilt niet anders moet, Als Liefde zijn.

(53)

5.

Wilt Zielen nu voordaen niet anders weten, Als dat den Liefsten is om u, ghekruyst, Wilt buyten hem oock allen dinck vergheten, En soetiens stillekens in hem verhuyst, Wilt daer dan segghen met soet gheschry, Niet anders als ghedurigh, ick voor u, En ghy voor my.

Een ander nieuw Gheestelijck Liedeken,

(Op de Wijse) Ick voel een vremde Min met vlam beladen.

1.

De Liefde die heeft my, mijn hert ghestolen, Want buyten haer heb ick gheen kennis meer,

(54)

K’en ken niet van de Liefde teer In Liefde light al mijn verstant verholen T’is my al buyten haer een groot verseer

2.

Al is’t dat ick verkeer onder de Menschen Nochtans mijn hert is somtijdts ver van daer Is’t dat sy niet uyt Min een paer

Ghelijck als ick naer Iesus Liefde wenschen Soo vast is’t dat ick ben ghehecht aen haer.

3.

T’is al van Liefde dat ick weet te spreken Al wat ick hoor oft sien t’moet Liefde zijn Oft van de Liefdes Minne pijn

K’en hoor niet gheern’ van jemants ghebreken Want sulcken woorden zijn des Ziels fenijn.

(55)

4.

Maer als-men gaet van Iesus Liefde spreken, Als dan ontspringht mijn hert in soetigheydt, En door het vier gheheel verbrijdt,

En schijnt door het ghewelt somtijts te breken, Want sy ist daer mijn hert in rust altijdt.

5.

Op Iesus Liefde weet ick vast te bouwen, Sy is den gront-steen van mijn fondament, Want t’is sonder begin oft eyndt,

Op Iesus Liefde steun ick met betrouwen, Want hy sijn Min my heeft ghemaeckt bekent.

6.

Die wilt van Iesus Liefde discoureren, Die moet eerst vol van Iesus Liefde zijn, De Liefde donckert haer aenschijn,

(56)

Aen al die met de Wereldt converseren, Godts Liefde schout de Wereldt als fenijn.

7.

Mijn Ziel laet ons voortaen in Liefde leven, En laet de Wereldt houden dat sy wilt, Laet Liefde wesen onsen schilt, Godts Liefde en sal ons niet begheven, Voor en eer men is in haer ghestilt.

Een nieuw Gheestelijck Liedeken, Komt mijnen Beminden; laet ons uyt-gaen in het Velt, laet ons woonen in de Landt huysen Cantic. 7.

(Op de wijse) Cupido goedertierigh manierigh.

1.

O Liefsten Godt k’verlanghe, seer stranghe, Naer u soo t’wel behoort,

(57)

En wilt toch niet versteken, mijn spreken Eens mijn begheerte aenhoort

Komt aen en laet ons heden, de steden Wt treden, en laet ons saen

Velden en Dorpen bewoonen gaen.

2.

T’is waer u Hemels goeden, die bloeden Tot my in stadt wel seer

Maer ick wou wel becomen, en vromen In deughden lanckx om meer,

Ghy weet de Steden stooren, versmooren Het hooren, van t’eeuwigh goedt Laet ons gaen buyten al metter spoet.

3.

De open Velden gheven, aen t’leven Een groote stilligheydt

(58)

Men leeft daer in een ruste naer luste, Gheheel in eenigheydt,

Men hoort daer niet vervoeren, noch roeren, Noch poeren, in gheen Saysoen,

Dat een belet aen den gheest sou doen.

4.

Mocht ick sonder verliesen, verkiesen, K’weet eenen Hof seer schoon, Den Hof van Oliveten, te weten, Die waer ons heel ydoon,

Ghy hebt daer in ghebeden met zeden, Uyt reden dat hy was stil,

5.

Kome ick daer te gheraecken, k’sal smaecken, Het gheen’ dat Hemels is,

(59)

Ghy sult my daer beweghen, ter deghen, Door uwe woorden fris,

Soo dat ick dus beschoncken, door-droncken, Ontfoncken, seer vierigh zijn sal,

Want daer u vier komt daer brandet al.

6.

O Godt laet ons, ons vinden Beminden, Alsoo het is gheseydt,

Wy sullen sonder sneven, daer leven, Van yeder af ghescheydt,

Daer by oock Oeffeninghen, volbringhen, Van dinghen, die eeuwig zijn,

In u presensi en de mijn.

(60)

Noch een ander nieuw Gheestelijck Liedeken op den selven sin.

(Op de wijse,) Van den Salighen Ioannes van den Kruys.

1.

Komt mijnen Beminden, Komt laet ons gaen vinden, Hier buyten in het groene wout, Al daer nu menigh fout, De Voghelkens singhen, Met blije gheschal,

En loven met tiren en springhen, Den Godt van al.

(61)

2.

Met veel Groene Planten Soo staen beset de kanten Gheladen met veel vruchten goet Mijnen Beminden soet

Laet ons buyten treden, Lief doet mijnen sin Laet ons verlaten de steden Vol sotte Min.

3.

Daer sullen w’aenschouwen, Veel schoone Landouwen Niemandt sal hier mijn herteken, Beletten uwe stem

Maer ick sal aen-hooren, Met soet accoort,

(62)

Met vreught mijn hert doorbooren, Door u minnelijck woordt.

4.

Wy sullen met zeden, Dan wandelen treden,

Heel soetiens tusschen t’groen gheboomt, Daer t’coele beecken stroomt,

En somtijts wat spreken, Van de soete Min,

Daer ghy hebt me doorsteken, Mijn hert en sin.

5.

O Liefsten ghepresen, Als wy sullen wesen, In onse stille eenigheydt,

(63)

Dan sal ick metter tijdt,

Een kusken verwerven van u lieven Mondt.

In plaets van de doodt te sterven, Sal ick wesen ghesondt.

6.

Dat niemandt mijn daden, En wilt versmaden,

Om dat Lief soo naer u wensch, Maer k’en hoor niet naer den Mensch, Want ick wil Beminnen,

V Liefsten alleen,

Op u stell’ ick mijn sinnen, En anders gheen.

(64)

Een nieuw Gheestelijck’, Liedeken

(Op de wijse,) Liefste gunt my u Liefde gheheel, ick sal u kleeden in’t fluweel, hoe sullen wy singhen den Lof-sangh des Heeren in een vremde Landauwe.

1.

Maer liefste waerom wilde my quellen, Aen my te dwinghen tot den Sanck, Want ick van nu al over lanck, Mijn Instrumenten heb gaen stellen, In eenen hoeck uyt mijn ghesicht, Daer’t noch allegaer ghedoken licht.

2.

Sou het my lusten hier te Singhen,

(65)

Daer ick ben in een vremde Landauw, Daer niet en is dan druck en rouw, Ey Liefste Lief wilt my niet dwinghen, Want die sijn tongh tot Singhen begheeft, T’is van noode dat sy vrolijck leeft.

3.

Siet mijne Luydt is dick bestoven, En mijn Thimbal is heel ontstelt, Allen dit ghetuygh my heel verveelt, En mijnen gheest is heel vervloghen, Soo ick mijn Luydt in d’handen nam, Allen mijn vinghers wierden stram.

4.

Waer om my ghequelt dan om te spelen, Daer ghy hoe mijn ooghen by,

(66)

Schier zijn verblindt door het gheschry, Ick moet mijn vreucht by een ander stelen, Want Reysers die zijn buyten de rust, Ick segh dat die gheen Spel en lust.

5.

Iae Lief ghy hebt het goed om segghen, Want ghy en voelt gheen,

Hoe wel nochtans voor die t’hun, Ken wil u reden niet weer legghen, Somtijdts den Herder op het velt,

By sijn Schaepkens op sijn Fluytien speelt.

6.

Al ist eenen Muylder op sijnen Meulen, En eenen Lants-man op het velt, Somtijdts sijn keel tot Singhen stelt,

(67)

Ten sal den Schipper niet verveelen, Als wanneer het ghety hem dient, En dat het Schip gaet met den wint.

7.

Als eens den dagh sal zijn ghekomen, Dat ick sal zijn in’t Vader-landt, Dan sal ick Singhen heel plaisant, Als ick de loop-baen heb ghenomen, Dan sal ick maecken sulcken jolijdt, Dat ieghelijck door my sal zijn verblijdt.

(68)

Een nieuw Gheestelijck Liedeken, Om sedt my met Blommen, ondersedt my met Appelen want ick quele van Liefde Canticorum,

(Op de Wijse) Philis mijn tweede Ziel.

1.

Ierusalemsche schaer, Ghy Maeghdekens eerbaer,

Ghy die mijn pijnen en mijn qualen kent, Want dese sieckte ben ick meer ghewent, Ghy weet hoe ick van Liefde queel, En door de Liefde met den Minnaer speel, Ghy weet wel dat het is mijn meest vermaeck, Als ick het aldermeeste naer hem haeck,

(69)

2.

Om set mijn Edel hert, Dat soo vervult met smert,

Is door de over groote Minne vlam,

Die mijn Ionck-hert heel in haer selven nam, Brenght Thymus ende Lauwerier,

Brenght oock Lavendre en Eghelentier, Ghenoffels Blommen van menigh couleur, Op dat ick vatten magh den soeten geur.

3.

Brenght al dat is ghegroeyt, Ghebladert en ghebloyt,

T’is tot verqueeckingh van een flauwe Ziel, Die door de Liefde van haer selven viel, Oock Appelkens van schoonen bloos,

(70)

Pluckt af en sneyt oock de Hollantsche Roos, Omringhelt en omsedt my al ghelijck, Tot dat ick ben ghebrocht in’t Minnen rijck.

Noch een ander nieuw Gheestelijck Liedeken,

(Op de selve wijse) Mijn Ziel is ghesmolten als het wasch als tot my sprack den Beminden.

Den Beminden Bruydegom.

Wel alder Liefsten mijn, Wat is het voor een pijn,

Wat ist voor smerten en voor swaerigheydt, Dat ghy hier schier heel van u selven leydt, Sint wanneer hebdy dit ghehadt,

Oft heeft een Moorders handt u aenghevat,

(71)

My dunckt och Iac ghy swemt schier in u bloedt, Couragie mijne Bruydt scheyt goeden moedt.

De Bruydt.

Neen kender van de Min, T’kerft al wat anders in,

De sieckte van mijn hert die is soo groot, Dat t’wonder is dat ick niet en ben doodt, Ghy zijt alleen die my soo quelt,

En mijne Ziel in soo veel pijnen stelt,

Want minnaer doen ghy lestmael tot my spraeckt, Hebt ghy mijn hert inwendelijck gheraeckt.

De Bruydt.

Mijn Ziel smeldt op het pas, Ghelijck voor’t vier het was,

Want uwe woorden zijn soo vierigh heet,

(72)

Dat sy een Ziel brenght tot het Minne leedt.

Bruydegom

Mijn Bruydt dit is een Medecijn,

T’is voor een Ziel ghesont soo sieck te zijn, Als ick mijn Bruydt sien in den Minnen blaeck, Als dan gheniet mijn hert het meest vermaeck.

De Bruydt.

Maer al ligh ick in dees smert, Nochtans gheniet mijn hert,

Een overgroote Gheestelijcken smaeck, Waer in ick vinde grootelijcks vermaeck,

Bruydegom

Dit is de konste van de Min,

Niemandt verslaghet als die kent den sin,

Hoe ick meer spreeck hoe meer dat ick hun wondt, Hoe meer ick quest hoe meer ick maeck ghesondt.

(73)

Een nieuw Gheestelijck Liedeken, hoe de Ziele verlanght om haeren Bruydegom te ghenieten in het eeuwigh leven,

Op de wijse.

1.

Wanneer wanneer wanneer,

Alderliefsten mijn wanneer sal het eens wesen, Dat ick sal tot mijn versaedingh u aenschijn, Moghen ghenieten sien in vollen stralen, Liefsten soet,

Ach laet in mijn ghemoet, Dit gheluck eens neder dalen, Want mijn Ziel verlanght,

Naer u eenigh goet diet het al bevanght.

(74)

2.

Siet eenen herten dagh, Dunckt aen mijn Ziel te zijn, Veel menighten van Iaeren,

Dit verlanghen doet aen haer een groote pijn, Ach Medecijn wilt toch mijn Ziel ghenesen, Want sy is kranck,

T’dunckt haer veel te lanck, Dat sy moet ghescheyden wesen, Want sy soeckt haer rust,

In u mijn hooghste goedt met vollen lust.

3.

Ick klaegh ick ween ick sucht, Ick haeck naer u met groote pijn, Ick wensch te zijn ontbonden,

(75)

Om met u mijn Godt eens vereenight te zijn, Verlost mijn Ziel uyt dees ghevanckenisse, Gheeft respijt,

Dan sal mijnen strijt,

En alle twee-dracht in my slissen, En mijn Ziel die sal,

V Lief omhelsen met een bly gheschal.

4.

Het aerden Lichaem dat, Verrot is dat beswaert de Ziel, De aerde is swaer om draeghen,

T’is den swaeren last die my op d’aerde hiel, Laet dees tragedie eens ten eynden wesen, Schuyft de Gordijn,

Mijn Ziel sal dan zijn,

(76)

Door dit gheluck gheheel ghenesen, Als wanneer sy magh,

Ghenieten dien Goddelijcken dagh.

Een nieuw Gheestelijck Liedeken,

(Op de wijse) Van de 36. H. ofte het Balet van Monteré, oock aenhoort mijn droevigh suchten ghy die my vliedt.

1.

Myn Ziel die wenscht met groot verlanghen, Naer u o Heer,

Voorwaer ghy zijt aen mijne Ziel heel stranghe, Ghy thoont even seer,

Dat ghy soo langh my houdt ghebonden, Aen dit Lichaem boos,

(77)

Dat my bestrijt altoos, En bevecht met vele sonden, Maer bedeckt hoe loos.

2.

Den Gheest die wilt wel op-waerts vlieghen, Tot uwen Throon,

Maer siet my dunckt dat ghy my wilt bedrieghen, Is dit mijnen loon,

Van dat ick u soo sterck Minden,

En gheen ander Lief en neemt tot mijn gherief, Gaet ghy my noch vast binden,

Oft ick waer een dief.

3.

Ghy doet mijn Ionck hert dickwils suchten, O Liefsten mijn,

(78)

Dat ghy soo haestelijck van my gaet vluchten, T’hoont my u aenschijn,

Oft hebdijt noch in u ghepeysen, Dat ick vol onmin noch ben u vyandin, Mijn Ziel die salt uyt wijsen,

Hoe sy queelt van Min.

4.

Wel hoe sou ick my niet beklaghen, Dat ick aensien,

Dat ghy-der soo veel in hun jonghe daghen, Hebt van hier doen scheen,

T’is eenen Koska hoogh verheven, Ende Musa Maeght,

Sy waren jonck bedaeght, Ghy hebt het hun ghegheven, Daer ick soo naer vraeght,

(79)

Een ander nieuw Gheestelijck Liedeken,

(Op de wijse) Ick segghe adieu mijn Afgodin, die mijn hert en Ziel doet branden.

1.

En sal ick dan nimmermeer, Komen u aen te schouwen, Boven in s’Hemels Landauwen, Waer naer ick verlangh soo seer, Siet ick wensch met al mijn krachten, En mijn sinnen alle gaer,

Laet noydt zijn uyt mijn ghedachten, V schoon Goddelijke Sael.

(80)

2.

Siet ick klaegh ick sucht ick ween, Om dat ick dagh ende nachten, Altijdt gheeren sou betrachten, Naer u mijnen Godt alleen,

Maer my dunckt ick werdt beneden, Van de aertsche Schepsels al, Hadden gheerne dat ick besteden, Aen hun mijn liedtmaten al.

3. Maer het sou zijn eenen quaeden keer, Dat ick my aen hun sou gheven,

Daer ick nochtans heb het leven, Ontfanghen van u o Heer,

Maer ick jaegh dat uyt mijn sinnen,

(81)

En ick segh tot d’ijdelheydt, Dat ick maer alleen wil Minnen, V mijn Godt voor eeuwelijck.

4.

Iesus soet ick bidde voortaen, Laet my altijdt zijn ghebonden, En in u soo zijn verslonden, Dat ick noyt van kan gaen, Bindt my vast met uwe banden, Aen u met een blij gheschal, In u Goddelijcke handen, Iesus soet beveel ick t’al.

(82)

Een nieuw Gheestelijck Liedeken, Waerom verberghdy u aenschijn, meynt ghy dat ick uwen vyant ben,

(Op der wijse) De la Duchesse.

1.

Waer om verborghen u aenschijn, O Liefste mijn,

Waerom gaet ghy van my vlieden, Moet dit gheschieden,

Tot mijn mijn groote pijn,

Want Lief ick plachte wel in den tijdt voor desen, Dagh ende nacht met u vereent te wesen,

Dien ghy met my quaemt kouten van de soete Min, En ick derf my verstouten quaem wat dieper in,

(83)

Dat ick gheraeckt was aen u hert, Daer t’al lagh in verborghen, Dus wist ick sonder sorghen, Alle u Minne smert.

2.

Maer nu soo laet ghy mijn alleen, Vol van gheween,

Mijn hert dat berst van suchten, Nu ghy gaet vluchten,

En van my gaet scheen,

Maer Lief heeft dit dan in het spel der Minnen, Dat ghy alsoo verandert zijt van sinnen,

Ick meynden dat ghy thoonden altijdt soetigheydt, Maer daer ghy my me loonde en is maer bitterheyt, Want hoe soet dat ick streel oft vlij,

(84)

G’en wilt noyt weder loncken, In stee van Minne voncken, Laet ghy my in t’ly.

3.

Hy thoont my weder u ghesicht, En my verlicht,

Laet my u weer aenschouwen, K’sal u vast houden,

Want ick blijf verplicht,

Om u o Iesus soet alleen te Minnen, Daelt neer in mijn ghemoet, Verlicht mijn sinnen, Verandert desen nacht, Van mijne bitterheydt, In eenen klaren dagh,

(85)

Van uwe soetigheydt,

Dan sal ick met een nieuwe vlijt, En u Iesus weer aen hanghen, En u gheheel om vanghen, Dat voor eeuwelijck.

Een ander nieuw Gheestelijck Liedeken,

(Op de wijse) Van t’Balet van Monteré, oock (Op de wijse) Van de 36.

Heylighen.

1.

O Iesus waerom gaet ghy vluchten, Door u dienst Maeght,

Ick meynde dat ghy hadt in my ghenuchten, Want ghy dickwils klaeght,

(86)

Als u een Dienaers heeft verlaeten en een ander Lief, Verkiest tot haer gherief,

Gaet dolen langhs de straeten, Klaeght u ongherief.

2.

O Heer ghy hebt my eerst verlaeten, En wegh ghegaen,

Waer hebt ghy nu u soetigheydt ghelaeten, Waerom dit ghedaen,

Ghy pleeght my met de handt te leyden, Als een Minnaer doet,

Nu ick het meyn voor goedt, Soo gaet ghy van my scheyden, Neen ten is niet goedt.

(87)

3.

Ghy plaght my soetigheydt te schincken, In overvloedt,

Om dat ghy my alsoo tot u soudt wincken, Door u Giften soet,

Maer ick ben aen u ghebonden, Door den Minnen bandt, Soo maeckt ghy u van kandt, Ick wordt alleen bevonden, In dit woeste Landt.

4.

Maer neen k’en wil my niet bedroeven, Door u vertreck,

Ten is alleenlijck maer om my te proeven, Het en is maer gheck,

(88)

Want of ghy u wat gaet verberghen, Dat en doet ghy niet,

Tot mijn soo groot verdriet, Noch oock om my te terghen, Want dit meer gheschiedt.

5.

Als ghy dit doet t’is om te speuren, Hoe ick my draegh,

Of dat ick over t’gheen dat my ghebeuren, Niet te seer en klaegh,

Of dat ick oock ghetrouw sou blijven, In’t droef Minne spel,

Iae nu verstaen ick’t wel, Mijnen Minnaer snel,

(89)

Een nieuw Gheestelijck Liedeken,

(Op de Wijse) ô Iesus uwen Naeme soet, ofte daer een wereldts Koninck gaet met vollen pracht.

1.

O Iesus Minnaer van mijn hert, O Iesus voeder van mijn smert, O Iesus kender van de min,

V pijl die gaet hoe langhs hoe dieper in, Meynt ghy dat ghy my niet en wondt, Ick voel den Pijl tot in den grondt, Ghy hebt mijn hert alsoo gheraeckt, Dat het niet versinghelt,

Maer gheheel door blaeckt.

(90)

2.

Ghy en hebt het niet alleen gheraeckt, Maer wel een wondt in my ghemaeckt, Door uwe ooghen die daer zijn, Veel klaerder als den Sonne-schijn, Die Pijlen steken wel scherp in, Want sy zijn vlammigh van de Min, Soo ick mijn ooghen op d’uwe slae, Soo dat ick heel tot in den gront vergae.

3.

O Heer houdt op het is ghenoech, Houdt op van schieten dat bid ick toch, Want soo ghy my noch langher pijnt, Ist dat mijn Ziel geheel verdwijnt, Komt liever hier en speelt met my,

(91)

En laet ons wesen te saemen blij, En seght waerom ghy my soo quelt, En mijne Ziel in duysent pijnen stelt.

4.

Maer Iesus als ick het wel in Sie, Ghy zijt bevanghen met Ialogie, Want waerom ist dat ghy soo schiet, Als om dat ghy wilt hebben het gheniet, Om dat ghy hebben wilt t’hert gheheel, Soeckt ghy te locken met een soet ghestreel, Om dat ghy hebben wilt als dat voortaen, Op t’hert altijdt sou viva Iesus staen.

(92)

Een ander nieuw Gheestelijck Liedeken, (Op de wijse) la Duchesse.

De Bruydt.

O Iesus spandt u booghsken wel, Maer niet te fel,

En wilt mijn hert doorschieten, Laet vry in vlieten,

K’houdt voor Minne spel,

Want ick vertrouw als ick sal zijn omvanghen, Met uwe Min dat ghy my sult ontfanghen, Want t’is my groot vermaeck,

Te zijn van u ghewondt, Daer naer ist dat ick haeck,

(93)

Want dan ben ick ghesont, Dus schiet u Pijlen ras en snel, Ick sal het wel verdraeghen, Want als ick met u speel, O Heer dan gaet het wel.

De Bruydegom.

Iae Bruydt en noyt my niet te sterck, Tot sulcken werck,

Ghy meyndt vol soetigheden, Ras in te treden,

In het Minne perck, Want als ick ben van sin, In’t hert te glijden, Gheve ick mijn Pijlen, Van mijn Kruys en lijden,

(94)

Soo ghy met my wilt wesen in de soetigheydt, Soo moet ghy eerst-mael smaecken van de bitterheyd Hoe wel voor jemandt die het kendt,

Acht het voor Minne loncken, Die in de Min sijn droncken, Sijn het meer ghewendt.

De Bruydt.

Iesus als ghy mijn herte raeckt, En dat door blaeckt,

Met t’vier van uwer Minnen, Soo dat mijn sinnen,

Sijn gheheel gheraeckt, Dan ben ick blindt,

K’en weet dan van gheen klaeghen, Al t’gheen ghy my toe seynt,

(95)

Sal ick verdraeghen, Gheen lijden ofte pijnen, Sal my zijn te swaer,

Al moest ick heel verdwijnen, Liefste als ick maer,

Ghenieten magh dat groot faveur, Dat ghy den naem wilt vueren, Dat ghy tot alder uer,

Sijt mijnen serviteur.

De Bruydegom.

Ick heb mijn pijlen ras en snel, Gheschoten wel,

In t’herte van Mater Therese, Die uyt ghelesen was te vreden wel,

Doen ick haer ghewondt sy en kost niet derven,

(96)

Het lijden oft sy wilde liever sterven, En ghy mijn uyt verkoren,

Wilt ghy wesen mijn, Soo moet ghy in lijden, Oock te vreden zijn,

De Bruydt,

Och jae mijn Lief mijn Minnaer soet, Ick stel my in u handen,

Glorie ende schande sullen my zijn soet.

Een nieuw Gheestelijk Liedeken vande Lijdende Ziel, (Op de wijse) Pallas siet hoe dat ick ben ghewondt.

De Bruydt.

Iesus siet hoe dat ick ben ghewondt, Door de stralen van u soet ghelonck,

(97)

V ghesicht verlicht mijn teer ghemoet.

Die smert die het hert, soo verherdt, Door u Vriendt die my Mint.

Ick roep ick sucht tot u Medecijn, Och Heer wilt my helpen uyt dees pijn.

Den Bruydegom.

Hoe mijn Bruydt klaeght ghy van dese smert, Siet eens hoe door-wondt dat staet mijn hert, Wilt ghy meer, Liefste teer, dan die u, Mindt, Dat ghy klaeght, u mishaeght, dat ghy draeght, Liefste mijn dese pijn,

Wilt ghy meer dan dat ghy zijt ghemeen, Met my ick die ben uwen Godt alleen,

De Bruydt.

Hoort den lieven Iesus soet en beleeft,

(98)

Hoort wat soeter antwoort hy my gheeft, Komt ach Komt o alder-liefste mijn, Komt toch aen laet ons gaen, op de baen, Van den Hof daer Bloemen staen, Daer sal ick u thoonen hoe k’u bemin, En u ghenieten naer mijnen sin,

Een nieuw Gheestelijck Liedeken bequaem om op een Gheestelijcke Bruyloft Feest ghesonghen te worden,

(Op de Wijse) Courante la reyne.

1.

Treckt vry o lieve Bruydt, In’t Salet van den beminden,

Laet u daer vinden met goedt besluyt,

(99)

En treckt vrymoedigh soo ter wereldt uyt, Hy wacht u komste met groote pijn, Hy wenscht ghedurigh om by u te zijn, Wilt vryelijck treden met vrolijckheden, Voor sijn soet aenschijn.

2.

O Ester Koninghin, Ghy zijt alreets ghester, Om gaen te eten tot uwer eer,

Met uwen eyghen Koninck Godt den Heer, Sijn trouw die is voor u bereydt,

Hy seght alreets dat ghy sijn Liefste zijt, Boven alle Menschen,

Is naer u sijn wenschen, Zijt hier in verblijdt.

(100)

3.

Maer als ghy zijt ghetrout Laet dan u dienaers sorghen, Houdt u verborghen, In Liefde teer,

Soo discoureert alleen met uwen Heer, Laet Martha zijn u ondersaet,

Blijft Magdalena in den hooghsten graet, Voldoet met rusten,

Alle u wellusten, In den honinch raet.

4.

De Bruyloft is ten ende.

De gasten die gaen slaepen, Om rust te raepen,

(101)

Elck hun vertreckt,

Wat Konincks bed isser voor u ghedeckt, Het Kruysken is dat hem behaeght

O Bruydt laet dit oock zijn dat u verdaeght, Blijft daer vol lusten,

Met Iesus rusten, Tot dat het weer daeght.

Een soet Minnende Liedeken, van den naeme Iesus.

(Op de wijse) Van Iesus en S. Ianneken die speelden met een Lammeken, ofte tot des menschen troost en trouw, staet tusschen Godt en ons een Vrouw.

1.

O Iesus alder-soeste kindt, Ick weet dat ghy my seer bemindt,

(102)

Die laet ons naer betaemen, Wandelen te saemen, Ginder in geen groene wey, Aen den kandt van dese hey.

2.

Laet ons een weynigh sitten neer, En kouten van de Liefde teer, K’weet mijn uyt verkoren, Ick ben voor u gheboren, Daerom bemin ick u alleen, Boven al dat is en anders gheen.

3.

Siet daer mijn hert dat is ghereet, Het is ghewondt soo ghy wel weet, T’is van liefde droncken,

(103)

Want het is beschoncken, In den Wijn-kelder van de Min, Daer ghy het selver gheleydt hebt.

4.

Komt stelt u hertien nevent mijn, En laet dees twee vereenight zijn, Ick sal op u dincken,

Wilt mijn weder schincken,

Dat ghy voor my toch noyt en veyst, Maer oock ghedurigh op my peyst.

5.

Schrijft in het mijn uwen soeten naem, Dat sal my wesen aenghenaem, Dan sal ick vrolijck Singhen, Niet en sal my dwinghen,

(104)

Dat Iesus als een fignet,

Heeft sijnen naem op mijn hert gheset.

6.

Nu roep ick viva triomphant, De Stadt die is nu overmant, Niemandt kan daer binnen, Om mijn hert te winnen,

Want Iesus Wapen hanght daer voor, Wegh helschen vyant treckt nu door.

Een nieuw Gheestelijck Liedeken, van een Godt-minnende Ziel,

(Op de wijse) Liefste ghepresen mijn soetste Enghelin.

1.

Myn uyt verkoren, Iesus die ick Min,

(105)

Ick ben voor u gheboren, Want ghy staet in mijnen sin, En in mijn hert gheprent, Ick bemin u sonder ent, O Iesus soet,

Blijft altijt in mijn ghemoet, En dat met liefde doet.

2.

Mijnen beminden,

Mijn vreucht mijn s’herten lust, Als ick my by u vinde,

Dan ist al in vollen rust, Dan is het al in vre, Soeten Iesus leydt my me, En laet ons sin,

(106)

T’samen twee ghetroude zijn, Ay alder-liefste mijn.

3.

Wegh ander vryers, K’en acht u nu niet meer, K’en let nu op gheen vlijers, Want ick min mijn Godt en Heer, Hy is nu heel den mijn,

En ick ben gheheel de zijn, Ick gheef voor pandt, Aen hem mijne rechte handt, Mijn hert voor eenen bandt.

4.

Een bedt een kamer, Is voor ons twee bereydt,

(107)

Op dat wy soo bequaemer, Souden zijn in vryigheydt, Om te spreken van de Min, Iesus ghy verstaet den sin, Hoe ick het meen,

Daerom ben ick gheeren alleen, Met u en anders gheen.

5.

Mocht ick eens raecken, Aen uwen lieven mondt, Laet my een kusken s’maecken, Ey laet my dit zijn ghesondt, Want aen een Bruydt certeyn, Magh dit niet gheweyghert zijn, Maer seer milt,

(108)

Gheeft men haer al wat sy wilt, Tot dat sy is ghestilt.

Een nieuw Gheestelijck Liedeken, mijnen Beminden is mijn, en ick ben zijn. Canticorum 2.

(Op de wijse) Van Caecilia, ofte ick sien een Choor verheven van Maeghden.

1.

Bruydegom verheven, Goddelijck aenschijn, Hoe soet is het leven, Als ghy met my wilt zijn, Ghy zijt qualijck ghetreden, By my op dit foreest,

(109)

Oft uwe goede zeden, Verlichten mijnen gheest, Ia noch meer mijn beminden, Dat my socht te verslinden, Gaet nu van my vlieden, Op den staenden voet,

Dat ick aen u komste de eer aenschrijven, moet.

2.

Ghy komt my hier schincken, V presentie klaer,

Ende my soo wincken, Wel seker wonderbaer, G’houdt my by u gheseten, Vyt eene liefde puer, Die heel is onghemeten, Van nu en t’aller uer,

(110)

Met dese pure Minne, Die alle goedt heeft inne, Spreeckt ghy t’allen stonden, My seer hemels toe,

Al sonder te worden, Van uwe woorden moe.

3.

Soudt wel konnen wesen, Datter iemandt souw, In het kas van desen, Eenigh-sins worden flauw, Neen neen hy sou ontsteken, Vyt u manier van doen, Hy soude u aenspreken, Dat ghy hen meer soudt voen,

(111)

Met Hemelsche aenspraecken, Van al Hemelsche saecken, Want alle de ghene, Die ghy hier bekout, Niemandt en begheert toch, Dat ghy op houden soudt.

4.

Ghy maeckt alle lieden, Aen u obeysant, Als s’u eens bespieden, Sy komen u ter handt, Voor my ick moet belijden, Dat uwe Min my bindt, Soo dat ick t’allen tijden, Magh segghen blij ghesint,

(112)

Mijn is mijnen beminden, Die my heeft comen binden, En ick ben de sijne,

T’is ghenoch betoont, Wy hebben malkanderen, Met liefde Croon becroont.

5.

Dat ick soo durf spreken, K’doet uyt suyver hert, T’zijn der liefde treken, Die spelen hunne pert, De Goddelijcke Minne, Ghy weet wat dat sy is, Sy heeft veel stoutheydt inne, In haere minne fris,

(113)

K’en wil ons min met segghen, Niet heel ghelijck aenlegghen, K’weet dat uwe liefde, Naer des Hemels staet, Meerder is als mijne, Oneyndelijck in graedt.

6.

Lof o Godt van weerden, Mijn oprecht vermaeck, Naer u op der aerden, Alleenelijck ick snaeck, Laet uwe liefde groeyen, De mijn sal groeyen me, Al sonder te vernoeyen, Op een Hemelsche ze,

(114)

Op d’ack door u ghenaede In liefde my versaede Want u hemelse liefde, Volmaeckt alle vreught, En sy doet ons komen, In als tot waere deught.

Een nieuw Liedeken, daer den Bruydegom spreeckt tot de Ziele,

(Op de wijse) Qu’en dira non.

O Bruydt ghy wenscht soo dickwils my te raken, Om my te soenen aen mijn lieven mondt, Maer weet eer dat ghy daer toe kont gheraken, Oft eer die vreught aen u sal zijn ghejont,

(115)

Soo moet ghy derven u sinnelijckheydt, En oock versterven u begheerlijckheydt, Dat voor altijdt.

2.

Wilt eerst gaen keycken, In de groen Landouwe, Wat Boecken dat ghy daer, Te wijden vindt,

Weytse toch wel,

En wilt dit wel onthouden,

Dat zijn u smaeckens die ghy bemindt, Want my te minnen en u selven me, T’is teghen sinnen en oock tegen me, Ick ben de vre.

(116)

3.

Bindt met de handekens, Van mijne Minne,

u quaye en onghereghelde natuer, Luyster wel als ick u,

Spreeck van binnen, Dat ghy niet zijt, In een ontijdigh uer,

Want ick versoecke sonder verschil, Dat ghy vervloecken soudt u eyghen wil, En swijghen stil.

4.

Een hert dat soecken wilt, Mijn min te voelen, Dat moet heel ledigh zijn,

(117)

Van alles bloodt, Eer ick kan met mijn, Gratie daer in woelen, T’moet sterven eerst, Een Gheestelijcke doodt,

K’ben niet te vreden dat ghy naer my vraeght, Ick soeck oock mede dat ghy my behaeght, En liefde draeght.

5.

O Bruydt wilt ghy voortaen, Mijn min ghenieten, Doet open uwe deur, Als ick daer staen, Schept altijdt nieuwen, moet sonder verdrieten,

(118)

Denckt wat ik al, Vyt liefden heb ghedaen, Voor alle mijn smerten, Heysche ick anders niet,

Dan heel u herte dat voor mijn gheniet, Soo ghy wel siet.

Een nieuw Gheestelijck Liedeken.

(Op de Wijse) Dat nu Iudas haer verbly.

1.

Meynt ghy Heer dat ick u bemin, Om dat ick u voor rechter kin, Oft dat ick vreese u helsche pijn, Daer de verdoemde eeuwigh zijn.

(119)

2.

Oft om dat ghy den Hemel toont, Daer ghy u vrienden mede loont, Daer Sy voor eeuwigh-sulken zijn, In ‘t soet gheniet van u aenschijn,

3.

Mijn liefde is nu al te vast, Dat sy op Hel noch Hemel past, Sy is al stercker ghefondeert, Als in een eyser g’hemaelleert.

4.

Schoon dat ick wist datter hier naer, Gheen ander leven meer en waer, Noch sou ick u beminnen Heer, Om Hel noch Hemel min noch meer.

5.

Maer wilde ghy eens weten Heer,