Pagina 1 van 10
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST AG Stedelijk Onderwijs - OCMW/stad Antwerpen
Schooljaar 2016-2017
Detectie en aanpak van kinderarmoede via onbetaalde schoolrekeningen
TUSSEN
Autonoom Gemeentebedrijf Stedelijk Onderwijs Antwerpen, Lange Gasthuisstraat 15, 2000 Antwerpen
vertegenwoordigd door de heer Claude Marinower, voorzitter van de raad van bestuur en mevrouw Gonda Verhaert, bedrijfsdirecteur, hierna genoemd ‘AG SO’
EN
Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn van Antwerpen, Lange Gasthuisstraat 33, 2000 Antwerpen
vertegenwoordigd door de heer Fons Duchateau, voorzitter van de raad voor maatschappelijk welzijn en mevrouw Falke Meyers, waarnemend secretaris, hierna genoemd ‘OCMW Antwerpen’
EN
stad Antwerpen, Grote Markt 1, 2000 Antwerpen
vertegenwoordigd door haar gemeenteraad waarvoor optreden de heer Bart De Wever, voorzitter van de gemeenteraad en de heer Roel Verhaert, stadssecretaris, hierna genoemd
‘stad Antwerpen’
GELET OP HETGEEN VOORAFGAAT
Het AG SO, het OCMW Antwerpen en de stad Antwerpen maken deel uit van de groep stad Antwerpen. Binnen deze groep wordt nauw samengewerkt.
AG SO
Het AG SO werd opgericht door de gemeenteraad van de stad Antwerpen in oktober 2009. De minister van Binnenlands bestuur keurde op 27 januari 2010 deze oprichting goed. In april 2010 werd de beheersovereenkomst tussen de stad Antwerpen en het AG SO goedgekeurd. Het AG SO treedt op als inrichtende macht voor het inrichten en het organiseren van het officieel gesubsidieerd onderwijs van de stad Antwerpen.
Het Stedelijk Onderwijs wordt al jaren geconfronteerd met onbetaalde schoolrekeningen. Dit heeft enerzijds te maken met de wijze waarop het debiteurenbeheer intern wordt opgevolgd, maar is deels ook te wijten aan de specifieke situatie van een deel van het publiek van het Stedelijk Onderwijs. Een substantieel aandeel van de ouders van de kinderen in het Stedelijk Onderwijs heeft het financieel moeilijk.
Pagina 2 van 10 OCMW Antwerpen
De toenemende kinderarmoede in de stad Antwerpen is één van de belangrijkste uitdagingen voor het sociale beleid. Het OCMW Antwerpen wil niet enkel remediëren, maar ook inzetten op preventie. Het OCMW Antwerpen werkt hiervoor maximaal samen met relevante partners zoals Kind en Gezin, de onderwijssector, de stad Antwerpen, …
Via initiatieven ter ondersteuning van kwetsbare gezinnen met kinderen, het verzekeren van basisnoden en -behoeften, aanklampend werken, deskundigheidsbevordering van de medewerkers, … zet het OCMW Antwerpen in op de bestrijding van kinderarmoede.
Het OCMW Antwerpen verricht jaarlijks sociaal-financiële onderzoeken bij duizenden gezinnen in de stad Antwerpen. De onderzoeken hebben als doel de meest aangepaste financiële en psychosociale begeleiding te bieden aan deze gezinnen.
De aanpak van kinderarmoede is tevens één van de prioriteiten van het OCMW Antwerpen.
Bestrijding van kinderarmoede heeft als doel het doorbreken van de vicieuze cirkel van armoede die vaak van generatie op generatie overgaat. De aanpak is erop gericht kinderen maximale kansen op ontplooiing en een autonoom bestaan als volwassenen te bieden.
De missie van het OCMW Antwerpen:
“Onze organisatie draagt bij aan de maximale realisatie van de sociale grondrechten van iedereen die gewoonlijk op het grondgebied van de stad Antwerpen verblijft. We streven naar een volwaardige maatschappelijke integratie en een verhoogde sociale mobiliteit waarbij actieve deelname van het individu aan de maatschappij voorop staat.”
De organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de Openbare Centra voor Maatschappelijk Welzijn creëert het wettelijk kader van elk OCMW en omvat o.a. volgende relevante artikelen:
- artikel 1: Elke persoon heeft recht op maatschappelijke dienstverlening. Deze heeft tot doel eenieder in de mogelijkheid te stellen een leven te leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid.
Er worden openbare centra voor maatschappelijk welzijn opgericht die, onder de door deze wet bepaalde voorwaarden, tot opdracht hebben deze dienstverlening te verzekeren.
- artikel 47 par. 1: De maatschappelijke werker heeft als opdracht om personen en gezinnen te helpen bij het opheffen of verbeteren van noodsituaties waarin zij zich bevinden. Hiertoe doet de maatschappelijke werker, onder meer, de onderzoeken ter voorbereiding van de te nemen beslissingen, verstrekt documentatie en raadgevingen en verzekert de maatschappelijke begeleiding van de betrokkenen.
- artikel 59: Het OCMW vervult zijn opdracht volgens de meest aangepaste methoden van het maatschappelijk werk …
- artikel 60 par. 4: … verzekert het OCMW … “de psychosociale, morele of opvoedende begeleiding die de geholpen persoon nodig heeft om geleidelijk zelf zijn moeilijkheden te boven te komen” …
stad Antwerpen
Als lokale overheid schrijft de stad Antwerpen een aantal duidelijke lijnen uit voor een stedelijk armoedebeleid, gericht op opwaartse mobiliteit. Deze zijn vastgelegd in het stedelijk armoedebeleidsplan dat in december 2013 werd voorgesteld. Dit plan zet de lijnen uit voor een Antwerps armoedebeleid met de ambitie om armoede maximaal te voorkomen en terug te
Pagina 3 van 10 dringen. Dit kan alleen worden gerealiseerd in samenwerking met hogere overheden en andere partners.
Er werd gekozen voor een inclusief armoedebeleid, gecombineerd met een specifiek actieplan rond vijf inhoudelijke prioriteiten gespreid over verschillende levensdomeinen, waarvan kinderarmoede de eerste is: Uitdaging 1 - In de strijd tegen kinderarmoede zet Antwerpen in op zeer jonge kinderen en investeert in kansarme kinderen en hun ouders.
Binnen kinderarmoede werd er in het armoedebeleidsplan voor gekozen om expliciet in te zetten op preventieve gezins- en opvoedingsondersteuning en vroegtijdige interventie bij specifieke risicogroepen én op een goede start in de kleuterschool.
Kadering:
Het OCMW Antwerpen en de stad Antwerpen voeren de co-regie en de co-aansturing van het team X-Stra!. X-Stra! heeft op het vlak van de detectie en de begeleiding van gezinnen in armoede heel wat ervaring en expertise. Via X-Stra! kan het AG SO gebruik maken van de kennis van het OCMW Antwerpen en de stad Antwerpen.
In uitvoering van deze overeenkomst kunnen alle scholen van het AG SO gezinnen met een sociale problematiek en/of die het moeilijk hebben om de schoolrekeningen te betalen én die op het grondgebied van de stad Antwerpen wonen bij X-Stra! aanmelden. Zo kan de dienst proactief armoede bestrijden. Het is echter niet de bedoeling dat het OCMW Antwerpen al de onbetaalde schoolrekeningen ten laste neemt.
WORDT HET VOLGENDE UITEENGEZET EN OVEREENGEKOMEN:
TITEL I. VOORWERP EN ORGANISATIE
HOOFDSTUK 1. VOORWERP, PRINCIPES SAMENWERKING EN PROCEDURE Artikel 1 - Voorwerp van de overeenkomst
Het OCMW Antwerpen en de stad Antwerpen voeren de co-regie en de co-aansturing van het team X-Stra!. X-Stra! en het AG SO zetten de reeds bestaande samenwerking verder die erop is gericht kinderarmoede in de stad Antwerpen te detecteren, te remediëren via een gepaste hulpverlening en initiatieven te nemen ter preventie van kinderarmoede. Deze samenwerking maakt het voor het AG SO ook mogelijk om op een sociaal verantwoorde wijze om te gaan met de invordering van eventuele onbetaalde schoolrekeningen van het basisonderwijs en (deeltijds) secundair onderwijs.
De samenwerkingsovereenkomst behelst twee grote pijlers:
sociaal-financiële onderzoeken en begeleidingen door X-Stra!
ondersteunen en faciliteren van de sociale dienst van het AG SO Artikel 2 - Principes van de samenwerking
De partijen verbinden zich ertoe te goeder trouw te zullen samenwerken en verklaren het volgende:
een vertrouwensrelatie op te zullen bouwen en op een constructieve manier te zullen
Pagina 4 van 10 samenwerken op alle niveaus
met het oog op de opvolging van de samenwerking zullen de verantwoordelijken van het samenwerkingsverband telkens wanneer één van de partijen erop aanstuurt, een overleg tussen de partijen organiseren. Van dit overleg zal een verslag worden opgesteld.
in geval van twijfel met betrekking tot de samenwerkingsovereenkomst zullen de partijen elkaar tijdig en op transparante wijze consulteren om overeenstemming te zoeken
voor eventuele conflicten op constructieve wijze oplossingen te zullen zoeken Artikel 3 - Organisatie
3.1 De dienst X-Stra! neemt de detectie en de aanpak van kinderarmoede op.
X-Stra!:
zoekt gezinnen thuis, bij hun netwerk of op school op
verricht een breed sociaal-financieel onderzoek: nakijken van administratie, inkomen en werk, wonen, vrije tijd, netwerk, gezondheid, …
biedt een gepaste begeleiding aan (indien nodig op meerdere levensdomeinen). De opvolging van eventuele onbetaalde schoolrekeningen is hierbij standaard voorzien.
voorziet de mogelijkheid tot laagdrempelige spreekuren in de scholen voor de ouders. Ook leerkrachten, directie en zorgteam kunnen van de expertise van X-Stra! gebruik maken in het omgaan met sociale problemen.
registreert intern (Digitt) en maakt intern verslag (eVita)
communiceert naar schooldirecties in de vorm van een advies m.b.t. eventuele onbetaalde schoolrekeningen
Dit advies kan bestaan uit:
een afbetalingsvoorstel en/of
een voorstel om een sociaal tarief toe te passen en/of
een voorstel om een fonds in te schakelen en/of
vermelding van de actieve vorm van schuldbemiddeling en/of
een voorstel om de verschuldigde bedragen kwijt te schelden (bv. bij absolute onvermogendheid) of
opvolging door het AG SO van gezinnen die, na een sociaal-financieel onderzoek, solvabel blijken maar onwillig zijn om te betalen of
advies onmogelijk wegens geen bereik of gebrek aan medewerking
3.2 Het OCMW ondersteunt en faciliteert de sociale dienst van het AG SO door:
te adviseren, te coachen en te begeleiden
het ter beschikking stellen van en het introduceren in haar sociale netwerk
expertise en knowhow te delen m.b.t. kansarmoede, sociale dienstverlening, OCMW- werking, communicatie met doelgroepen, …
de mogelijkheid te bieden om stage te lopen in diverse diensten van het OCMW (sociaal centrum, Kansen voor Kinderen, …)
groepswerk voor ouders te ondersteunen
als klankbord te fungeren bij de werking van de sociale dienst van het AG SO, met name bij het verzorgen van opleidingen naar directies, zorgcoördinatoren, leerlingenbegeleiders,
…
3.3 Het OCMW Antwerpen maakt deel uit van de stuurgroep sociale dienst.
Pagina 5 van 10 3.4 Opvolging door AG SO
Het AG SO vordert eventuele onbetaalde schoolrekeningen in bij die personen of gezinnen die, na een sociaal-financieel onderzoek, wel in staat blijken om de schoolrekeningen te betalen maar na aanmaningen onwillig zijn om dat te doen.
HOOFDSTUK 2. DUUR, WIJZIGING EN BEËINDIGING Artikel 4 - Duur, geldigheid en verlenging
Deze overeenkomst treedt in werking op 01/09/2016 en eindigt op 31/08/2017.
Artikel 5 - Wijziging van de overeenkomst
5.1 De partijen kunnen overgaan tot de wijziging van één of meerdere bepalingen van deze overeenkomst mits inachtneming van volgende procedure:
de vragende partij deelt de andere partij de motieven van haar vraag tot wijziging mee en haar voorstel voor de artikelen en de inhoud van die artikelen die volgens haar dienen te worden gewijzigd
de verantwoordelijke van de partij die een vraag tot wijziging indient, roept binnen de dertig dagen een overleg tussen de partijen bijeen
indien de partijen op het overleg niet tot een akkoord komen dan wordt de procedure zoals beschreven in artikel 12 van deze overeenkomst toegepast
5.2 De partijen zullen deze overeenkomst aanpassen aan elke wijziging van de toepasselijke regelgeving.
Artikel 6 - Beëindiging van de overeenkomst
De overeenkomst is geldig voor een periode van een jaar. De partijen voeren de overeenkomst tot aan het einde van de overeenkomst te goeder trouw uit.
Enkel indien grove tekortkomingen worden vastgesteld van één van de drie partijen kan een einde worden gesteld aan deze overeenkomst. In dat geval wordt een voorstel tot het beëindigen van deze overeenkomst voorgelegd aan de OCMW-raad, de gemeenteraad en de raad van bestuur van het AG SO.
HOOFDSTUK 3. COMMUNICATIE EN PRIVACY 7.1 Privacywetgeving
Het AG SO, het OCMW Antwerpen en de stad Antwerpen, verbinden zich ertoe de wetgeving met betrekking tot privacy na te leven. Elke bepaling van deze overeenkomst wordt zo geïnterpreteerd dat ze in overeenstemming is met de wetgeving ter zake.
Het Stedelijk Onderwijs brengt zijn leerlingen en ouders op de hoogte van het feit dat persoonsgegevens worden verwerkt. Het AG SO neemt in het schoolreglement op welke procedure wordt gevolgd in geval van niet-betaling van de schoolfactuur en vermeldt hierbij de samenwerkingsovereenkomst met X-Stra!.
Pagina 6 van 10 De school en de sociale dienst van het AG SO zullen gegevens over de kinderen en de gezinnen enkel doorgeven aan X-Stra! mits uitdrukkelijke voorafgaande schriftelijke of mondelinge toestemming van de ouders.
Dit staat in het schoolreglement:
Stap 1: Praat met de directeur
Mogelijk kunt u de factuur niet op tijd of niet betalen. We begrijpen dat.
Neem contact op met de directeur. Hij of zij zal met u een plan opstellen om de factuur in delen te betalen.
Stap 2: Herinneringsbrief
Betaalt u niet op tijd of volgt u het plan van afbetaling niet? Nam u ook geen contact op met de directeur? Dan vragen we u in een brief om te betalen. Antwoordde u niet op tijd op deze brief?
Dan sturen wij u een 2de brief. In elke brief staat dat u contact kan opnemen met de directeur of met de sociale dienst.
Stap 3: De sociale dienst of dienst X-Stra!
Gaat u niet akkoord met het plan of is een plan voor u niet mogelijk? Neem dan contact op met de sociale dienst van het Stedelijk Onderwijs Antwerpen. De sociale dienst onderzoekt samen met u of u recht hebt op extra steun:
• een tussenkomst van het sociaal fonds
• een aangepast plan
• sociale tarieven
• …
De sociale dienst kan ook u contacteren op vraag van de school.
Daarnaast heeft het Stedelijk Onderwijs Antwerpen een samenwerkingsovereenkomst met het OCMW en de stad (dienst X-Stra!). Tijdens huisbezoeken wordt bekeken of al uw sociale rechten zijn uitgeput. Hiervoor verleent u vooraf schriftelijke of mondelinge toelating.
Stap 4: De rechtbank
Kunnen we na alle inspanningen toch geen oplossing vinden? Dan kunnen we niet anders dan de betaling via de rechtbank te vragen. We kiezen niet graag voor deze laatste oplossing. We vragen u daarom om dit te vermijden en altijd tijdig contact op te nemen met ons.
Alle partijen zullen de beschikbare gegevens strikt vertrouwelijk behandelen met respect voor de regels betreffende beroepsgeheim en privacy van de betrokkenen en dit conform het advies van de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer.
Alle partijen verbinden zich ertoe alle vertrouwelijke informatie die ze onderling uitwisselen in het kader van hun samenwerking en in het kader van deze overeenkomst confidentieel en discreet te behandelen.
Alle partijen engageren zich tevens om de informatie die (digitaal) wordt uitgewisseld maximaal te beveiligen. Er is een machtigingsaanvraag ingediend bij de Vlaamse Toezichtcommissie voor het elektronische bestuurlijke gegevensverkeer. Deze loopt voor de duur van de samenwerkingsovereenkomst.
Pagina 7 van 10 7.2 Informatie-uitwisseling
De partijen wisselen onderling enkel die informatie uit die nodig is voor het welslagen van de samenwerking.
De informatie die de maatschappelijk werkers van X-Stra! verwerven tijdens hun werkzaamheden voor het AG SO wordt als vertrouwelijk beschouwd. De maatschappelijk werkers kunnen deze informatie enkel doorgeven aan het OCMW Antwerpen of een andere hulpverlener met de uitdrukkelijke toestemming van het gezin.
Jaarlijks bundelt X-Stra! de vaststellingen, een anoniem overzicht van de verleende hulp- en dienstverlening en eventuele aanbevelingen in een rapport dat wordt voorgelegd aan de OCMW-raad, de gemeenteraad en de raad van bestuur van het AG SO. Het rapport wordt eveneens voorgelegd en toegelicht op de stuurgroep sociale dienst, een overleg tussen het AG SO, het OCMW Antwerpen en de stad Antwerpen.
7.3 Communicatie
Alle partijen engageren zich om op serene wijze te communiceren over dit project en dit zowel intern als extern.
Het AG SO legt eventuele modelbrieven die het in het kader van dit project worden overgemaakt aan de ouders vooraf ter goedkeuring voor aan de contactpersonen van het OCMW Antwerpen en de stad Antwerpen.
Contactpersonen
Contactpersonen voor het AG SO:
- Wim Van Rompu, divisiedirecteur CLB
- Hilde Nijs, stafmedewerker sociale dienst AG SO
Contactpersoon voor het OCMW Antwerpen:
- Marianne De Canne, adviseur, departement Maatschappelijke Integratie en Ontplooiing
Contactpersoon voor de stad Antwerpen:
- Bruno Fiesack, coördinator X-Stra!
TITEL II. PRESTATIES Artikel 8 - Omschrijving prestaties 8.1 Prestaties AG SO
De opdracht van het AG SO is, niet limitatief:
• vermelding van de samenwerking in het schoolreglement
• informatieverstrekking aan de schooldirecties m.b.t. de samenwerking
informatieverstrekking aan X-Stra! m.b.t. eventuele onbetaalde schoolrekeningen en andere in het kader van deze samenwerking relevante informatie
schriftelijke of mondelinge toestemming van de ouders vooraleer ze worden aangemeld bij X-Stra!
Pagina 8 van 10
het ter beschikking stellen van een spreekruimte op school voor de maatschappelijke werkers van X-Stra!
8.2 Prestaties X-Stra! (OCMW/stad Antwerpen)
De opdracht van X-Stra! is, niet limitatief:
het verrichten van een sociaal-financieel onderzoek, detectie van andere problemen, bemiddeling bij derden, het aanbieden van gepaste begeleiding, … tijdens huisbezoeken of spreekuren in de school
interne registratie en verslaggeving
communicatie naar schooldirecties in de vorm van een advies m.b.t. eventuele onbetaalde schoolrekeningen
het actief meewerken aan professionele buurtnetwerken en het bevorderen van de samenwerking tussen scholen en lokale sociale partners
8.3 Prestaties OCMW Antwerpen
Het OCMW Antwerpen ondersteunt en faciliteert de sociale dienst van het AG SO zoals omschreven in artikel 3 betreffende de organisatie.
Artikel 9 - Vergoeding van de prestaties
Er wordt geen vergoeding aangerekend voor de in artikel 8 omschreven prestaties.
TITEL III. ALGEMENE BEPALINGEN Artikel 10 - Overmacht
Wanneer een tekortkoming van een partij aan de uitvoering van deze overeenkomst haar oorsprong vindt in een situatie van overmacht, wordt deze tekortkoming de partij niet aangerekend en kan de tekortkoming geen grondslag voor een aansprakelijkheidsvordering vormen.
De partij van wie de uitvoering van de overeenkomst wegens een situatie van overmacht werd verhinderd, stelt de andere partij zo spoedig mogelijk in kennis van de gebeurtenis van overmacht en de gevolgen ervan voor de uitvoering van de overeenkomst.
Artikel 11 - Volledige overeenkomst
Deze overeenkomst, daarin begrepen alle eventuele overeenkomsten die worden gesloten op basis van de overeenkomst, omvat alle verbintenissen en afspraken tussen de partijen betreffende hun respectieve rechten, verplichtingen en verbintenissen met betrekking tot het voorwerp van deze overeenkomst.
Met het oog op de uitvoering, het vervolledigen en de verfijning van deze overeenkomst kunnen de partijen specifieke addenda sluiten die aan deze overeenkomst worden gehecht.
Op grond van een bijzondere motivering kan aan deze addenda terugwerkende kracht worden toegekend.
Pagina 9 van 10 Artikel 12 - Geschillen
12.1 Minnelijke schikking
De partijen engageren zich om onderhandelingen en besprekingen tussen de partijen op faire wijze te doen verlopen en alle geschillen die voortvloeien uit deze overeenkomst, daarin begrepen, maar niet beperkt tot, geschillen die hun oorsprong vinden in de niet-naleving van een partij van haar verbintenissen, op minnelijke wijze op te lossen en wel volgens volgend cascademodel:
agendering op een gezamenlijk overleg
overleg tussen de betrokken directeurs (voor het AG SO: bedrijfsdirecteur, voor het OCMW Antwerpen: bestuursdirecteur Maatschappelijke Integratie en Ontplooiing, voor de stad Antwerpen: bedrijfsdirecteur Samen leven)
overleg tussen de betrokken voorzitters 12.2 Gerechtelijke procedure
Indien de betrokken partijen niet tot een minnelijke schikking komen, kan het geschil worden voorgelegd aan de bevoegde rechtbank.
Deze overeenkomst wordt beheerst door en geïnterpreteerd volgens het Belgisch recht. De rechtbanken van Antwerpen zijn uitsluitend bevoegd voor elk geschil dat voortvloeit uit deze overeenkomst en dat verband houdt met de geldigheid, de uitlegging of de uitvoering van deze overeenkomst.
* * * *
Opgemaakt te Antwerpen op ……… in drie originele exemplaren, waarvan elke partij zijn exemplaar erkent te hebben ontvangen.
Voor Autonoom Gemeentebedrijf Stedelijk Onderwijs Antwerpen de bedrijfsdirecteur de voorzitter van de raad van bestuur
Gonda Verhaert Claude Marinower
Voor Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn van Antwerpen
de waarnemend secretaris de voorzitter van de raad voor maatschappelijk welzijn
Falke Meyers Fons Duchateau
Pagina 10 van 10 Voor stad Antwerpen
Namens de gemeenteraad
de stadssecretaris de voorzitter van de gemeenteraad
Roel Verhaert Bart De Wever
