I •
• Van di 9 k~tklike gt~ !nl~WJ!•- 6fiTiiil\~L 71• -
Wy(~eMrJ'P
die
kr1et~Jl.1'e etra geentNik
io~er.r rJ.unand van die burgerllie. atrar of ~or1~
VfUllie o•~rl:te1d bOVl!Jt
Bl~
1rt0rd ook,.
banowen~r.Jio bur&arl Ue St;rar
~di&
ke1+.lik~:::sn:1uur DOOdsa.tkli.t
vel'ei~~om die ItOr.da. . .. r .me . t. die kedt
t4ltJ1 .a s&eJ t.e ver;:)oen, er! diE) ergorr.lt> . uit die
~eme:)nte van
Cl~'i~tuuwe2 to r eem,
Art~
71
i~dia 1nleiaine op die boot5tuk, en is be(1o-:U. OJ11 di&
110&..
::.a;.kli.-cheid van die kox:kliltG tug t.0 vs .. Die t;ood6a.akl;ikhr.d.d van
dle kerkli ke tlli" ir vun die begin at
at~n1r. die Cere\."' ... ke1. • k el"ken, ver&l deur
CaJ:v~on sy
£eceverw.m~.9ekend 1o,. dat Lut.l':er c.s.
' n ender
o;:oor·~i tliaala,;.n hat. d.eul." die OW8L'heicl itt die k.erk toe te
lu~,en ook Qia km-.tlike tug
ond~r- di~!>werbGid te lrint;.
Diea'll. t'do bot ecbeur iD Zurich or..drr
i..wln~ll,an da· .rr:a ook in i)t,litsla.nd. B;i Zld.neli eac dit me· · ll" tn ~ask vm1 ut1litet t , 1an tn
-voox-tvlo~ti$l
uit.
!~ ~tal.sel1 wart. cy had c;root invlt:)l):! op die o.w-. 'rheid, wat
1.dElur bom die Pl"'teuteote ped t<Ooind
~ati•Dit wac duff
t I!kontrabelee£'dheid, Vol @ .ans hom hot (11 t minde.r da...rop a::.ngt?- kom
~e!>tr&!', :..-olank daar maar net
ie~t:ratword . :..olEa ia bestrar-
t'i ng deur die owemedd dik•el
0 me~rdoeltr$f.t'J.mcl
€~8£·Ji"e
1)\l!(:il\pbeid waw d.at.r, voral te .Barn, bElie op gesteld• omdct rq bftll{;
tt&S..'V1l' alte
~ot ~ag ~,tilldig kerk. liel
1~ ~la&ropl.lietJerGad"rles ta- vra. ll1et·toc,n bet Calv.Jl'?. uit
b~Je.irie.el.opgekom,
~anaf':if
e~:r~tekomu ta
Ger.$ve~?aral
tmV i ret het dit ref¥ls vo· ;lr hom t:Qcteen.
!l;na
lewe!~slauk h~t:cy vir da,.rdil'7 beein•1el cest:cy. Da.'l!'lle
1~h1el'l- die
be~aelbyna ooral:s in die Oerr,.f. kerko
toegep.o.e~Dis in 11e Land gewark door die :eit., dtt.t dif!t Gerer. kerke bulle roU(;ie r.1e van die owel',theld 8eKl7 het tlie. I n I .57I .ia
daa~te ::lnbden bale oo:- di$ tug
ge::spre~.Art t .
~- t4. Dordt , 1574
b~tonire ver-
andering~
nwgebri:;g. Art . 82. 113 1atf)re
&enora)~ ~1rodeo.bot aaar entse redaludqnole
by'we~ngaf.ekom. b. v .
?lid.:!elh~Jrn,1!50!, art t . 58 - 65. Dotdtt l S78• artt •. 92 - IO I .
D1e art.
ael.Cis
£;&--IIaintJ.1lm
dt~.t"i~.ier.ienie. Daar 'iiOrd illeen t;es", dat d1e kri stoli ke :rtl•af g"stelik S.s, on dat ay n1s::uu:Jct van J!Et strae van
di~burgel"l.ike overhoid
b~.. P.ierd1e ln.aate ·&l&el-
te vloei voort. uit tq'daU.k.e Olllntandie,hecte. Die beswaur van die oworlleid -teen die kerklllo.a
di~t>linebet verr.aamlik voorteakoa uit weeu vir lterklir...e oorrnag.,. Om d.a!:.X'die
be~wanrtl.f te t5ny,
is bierd1e
~1r.er.edeintevoeg. Da\lr word duu n1e satree in die r0gte
~1an
d.1e
O'Wai'h~d ni~.nte korkli ke
di~dplienele op tn W}der r,ebiei, h\9t •n M!der doel, en e.nder
Tnidd<~ e.;~die owerbeid. Ceen botlling 1s moontlik fJie
1as elkEtan alg op ey t>ie
~rreinbou. Deur
t~ulk'r. llir.sne:ie i s
£~.boop 0111dio owerheid tc bevradlg
1 ~npoli tJ.elte approbe.aie van die x.o. t.e verkry. Di.t hot egter
l'li~t=obAe.t tlie.
lmmers,
a~ ll!.Uldie lai ctelike OW'irboid dier re& t49feks wol'd
1om Uit te maek
1ttat t.er kerk d1e krl.atelika ie, en
a~3'¥ dio dan moes bf.\fikerm
1bet daardie kerk dan ook. pol1t1.eke 1r.vlo&d verJ!l'y. Ool!; kon
ni~Jnand
'-n poli t.ieke bc'treltking beklea .nie, aa bo nie lir.ima.,t vnn die kerk
Vi4Urae. Die l iamaatskap
'i'81Sdue •r.
~Q11ti1ekoreg . As die
k~rk
die
Udm~ttskapopes . dan het.
l:lO1($land ook
6&~mt'01 i Uoke reg meer. n!.e kerklike
di:~plineis
gees~eli~.ftterlt met
~eaot.eliksmiddele, hat 'n
~o s~a11k~doQ1
1 ~be eei
~, h~temalop goectelik ter.rein.
tiat is rou eintlik die
k:~kliketug?
12£ 1.o die handhadl:lg
V8Jldiv
r~t.i,wnt 'Vir til ;,)akere kr1:ng f·eldt
df;t.ll~
n4.ddel vsr.. pertJOonlike best-rat ·ing. Kerk11.:e tus 1n du9 in weee nie
onder~eiev.an nnder tug b.v. itl dis bu1d! • ou1t.
1 ~kool, .:.ot:tr,en~•
• J.tl,ar by die kerk word verst.aa.n
~dat
\i&~rdieroola :feur die K'.onina
van die kerk gest.el ia, soos die huitlV&der dit ®en in die huisgoaitlt
Ca~rdie
reels is due nie 'leur die kerk gestel.
1of deur '.n
rne~en1e
1maar det.U'
.jie:Eere aelf ,.
Die wi1 van die H•l"e ir, dus
e1tod~die qtererot:d 'Vir die u1toet-.
van die k.crklike tug • .Il)d:4.!en kerkUke tug li!dru geoelcn word &p groad van m.atWlik:(iJ i netelli :.&a., ont.aul."'d dit. Vr.l .
'lu~b7 die l'ed. Gt!a"et.
Ketrk ven S tA. met haar
11wetta".
Di&
MOd~aaklitdJ\31dvan die ttl€ is prit:!Apieel t..z nr -vel,. heb.tU•e dwr Luther en 2.tr.l.n£).1, ook deur die Geraf. k6.trl!e wat kolJ.ee1al1c-
• Mea 1o
1ot rel\'Olusiomtr op die Gflb ied van kristeJ ike vxyheid•
V$l"aldeur t.
Era::-tu~:c,mediei'9 Prof. te Boidelbe:og.
~e·-.r.aV<t'rdenkin£
V&l'lA rl.aar.se dwalingo ia
hi~r-J1~ m<me~ritt I584 te Bauel art ei'3DJ van dit
€ana
na!~apvan die kel"k. li1 hat te
Ii~d~bel·~cnigq
the5~s€emaak: oor
kat>kli~e
tur., • fa t1/' dood ie
d~tl&
da~.rdie tatJSat;>avra. Die t"'edt man van ey wed.uwoe, C Vetro
1het bulle 'Uitgegas . Dit was haeltc:aaJ .kla ar ragelu't dEl\ir El'a utua ,
tsa~;i"Atplica.tio gravis que9t.iot1a.
!iier.die werk
i.~baie verkoop in dia st:t"'/d teen die Prodbi teri.ane.
DiB bear.twoord dour
ne~a. E«e~odeur l!rsltus in
~beitendo
"Tce~1'11P ICevra kiU'l WO.t'd• hoe Erastus t&t sy
msd.t~gekom )let, da .. :r in S.e
~.T.an 1n
(,.1$ou kark
to~heel a.nd'll.'5
fiel~r .1~.!.Ta.o;t\Hs het. dm1 Ook tlie octken nia, dnt in
di~ enr~ote
t11ue die tug karkli:,
tfa~•mer ht bet bewaer dat. :U.t llllcr.m t;eld vir die
&~rstetyd, omdat. Q.ie
or-erh~toe nog heiderw
WlH•• ~·obet hr
~e:neem1 om die
bewya~vir \lle kerkli\t tug, ac.n die .ou kerk ontleen,
~eeliflli.neer.
te.mwo~Tdig 50t:da. 'X'dfio are;;ument n.iko
bet~Jcend.e, , l4ae.l"' in die ISda
$':1Uia
{els~r, dat ookdie gebooi e van di$ eerste tatel onder die owt1rheid
~eval het. Vandq word
e.ar!fene~,.da't die owar heid dog op ka .. kli :e terrs.ln nie r.u11 led geld
~e.Dit Iotan wet vo ·rkom, dat. dietsel.t .. de c:.e.ak val, ·;aide ondeT die
ke:rkli~ediiJipUene en die
bur~J."li•.e
~trar,me,a.r &lkoen
m~all eon 1
stra{t, v.ir sover dit :;,y sie tm-re1n
b~·ttl·&f.J)ie cnrt:lrheid
~tret nie
~oeatalik
nio, soofl die kerlt,.
:1ead~in die t;yd
va~:.E'.
:-aatu~is teen dafU'die ar£ument intobrl.TI£, da.t d1 t nie vt.aer i£ r :Le, dat die e&ratt kerk :xl.a:.
111deal van die ow.t·he1dst¥erk at.n£Gil(t.tig het, ol!ldnt die
ow~rheio pa.gacl.~tiee wa~.
V oQrte verand.er- dio roep1 ll€ vex. die o11orh1Ld ook nie, nMnata die
pe~·noneheider:>l of kriatalik i (l n1e,. "a6 dit
dus die rooping vatl die owerheid
1dan sou da...;r i eto van in
di~R.S.
geti'~as!l
hex!;,.
Die teanwoord:tg& vcr.aet te!Jen dile kel"klii'e tug vloei vo rt. uit die
pa.nteistte:~o oegin~el,
w&1i die onderska1d
tus~1endie t6l'reine van 11e
t;~ooe ~U't
pa rt.ikulier&
~m:ade G~bQrU W8i 1l&t!lllt Sl1 WStee"iln onde1'.e1i ma.c.k nie tua.,:t -n din lterk an die wereld, Hierdil:l d gt!.ng
~eer,dat aun Uie ke.t'k
ge~eie terr&in toekom ni e, en dat
~dutJ rtie •n eie tug kan he llia. Wel erken die panteime.
de.~'n
ve!"eni~r.11o reG het om
1n lid te V&MJJder: uit
ha..~rk1• uu as aodaniea lid sig
v0r~obtean die r e.el u, wat in daardie k.riug ttU.d. Ma .r dan \lOrd die ke-rk backou
a~•n aet"'J>o tl:lkap, flt1 die dur
Geldendt.~re;ls as l!enalike reg ..
1€mer-telt llie lcerk 1s ers'ter goon
genootaka~rJ.e, ma.a.r die lieeaa van
Chri~t~, Di~
kerkli ke tu£ is op die b s. l.:ebou, tm
11~hbot.'aaallik Qa!\raen ontleer.. Ook vel on
aJldr~rerooao.-
e.. die
hi~to~ie::;akerk va.r: die ou tyd het i! t i
elu~d.b. die natuur van t,iie t.auk .at.el dit
s.~ t:l)oc::;~klik.d. Qie (&WO·:).nte by l Drtv'll• wat s ells tekftn het. verbanr.ing
uit die Jaidde va11 die
Bond,~volk.Tog
1~"1die
kerkllr~e1.\ll V el"r.a...rm.Uk nit di-s
n.~.ont1el'«Lt Vgl . l4.aatt IS; l5-I8; Mat t . 7J8 J •at da.ll' ook byl:oo%-
1boewel hier
c..1ll~embegin.
~al
ge:: t.al word, we. ruit die tug Wli• Joh. 20;2/t
L\ ~ok \;er!rJneer oor die !Skt .:kolli11U%lika:.:1e. Rom. loJ I7 spreek
da.~rook
VBil•In Gal.
5 J I',is vel de dire« r:wrake van
ekDko.rnilUr~aniQ, maar ora tog daarop bedool . :l'lt. oJIO
ae;0Vtirw~-rp '~ kstu~rsoeenalt . 2 Job.
v;;~
Io s!(cy"le J.etG dt'it'&&iks
ViX)~Ook l{om d1 t bai a
dui~elikwor in
d1~brtet$ in Openb.. 2
In
daa~Jie.Yuitdp-re.kes
~onenie ' P betor:,g of
~~lemontvir die kerklike tui;
1maar wol v.tnd one die
bF)iinaal~ d~:-voor.D1e doal vzu, die kerlcl.ika tu&
i~nie alt:fdt oolt deur- Ce of". aie
1aelykluidend ui t i8Sf- rl!ek. IJ1e ond-6rakoid le
{_@V.OOl".li..~in
m~rdereot mindere duideli .tbeid
Vtm di~ bep~iDE-oD1t volledt.pte en duidelikat.A bepal.ill.t; vitld
o~aby Cal '7flJ, Ineti.
me. 4 ep .
l~.. waa.r l:f
,r;~ede.t di., kerklike tug dr-ie doela1!ldoll beta .
e. om die St'e vcn C<Od tie
')&Vot·d~r,ar. clio
la~to.:l'ir.&vm: !'1
l~aeln
te vo , r.wcz • ..
b. die
h~l.U..i Vftn di~resenr.te; om df.tt iel.0111& oo te bo•n r vir b&C.."4!1e'bdnBJ
!im\:on om .hul!u t.P. .nartkut liy bm.'Oep 516 op I
K~.S ;
t~3ietjie 11-u&.rdeot•
c. om Uie
~:daar te oe:Jkerm.
~te behou. r. Kol} . :3; 14.
Oprlat . ey heska .. .m mes
~;rd.At.t o.r.a nor die doel
V811die kerklik$ tu6 ,ra,,;.dple'Jt a lLat.-'0 J
itl'o~aac Pati o, ! 555
1wn.nrva.n b;y -die ho::-Jfna. k reed;.! in
I~OOtoor.epu.n het, in ctift
'l~ttP.11ntkurkte London, dan .s1en
ot~s,dat
~r.ili) 'n \l"eten-
Wtllp11ke dafini d1c Vatl die doel Van die tut:, hs . t n1e. Cor die
teh~lis da· rdi\'9 bc>elr van n taoo cl.e van
dis~ci fd~a rd ao tiio Ir. .. ;t1t utio nie ,
ma~.~rmeol" betttem om dio kerkli ke e;ebru1 ke
1 bcwta~debf r.te Lor.donsr:: Vlut:telir :e&or k,
't&or.t'd.kkel en
t~ l'O£V&~£•Oor d.ie t'l4i handt)l ey i n Deoo l 11, pag. 270 vv·. !!iorin batikrywe·lt)' c!ie kerl1ke
di:.:iplierJ~•
A
La~conotJR au doel ;(jia .k.srk itl
di~e.l[moon,
~ncl.ke lid in die pBoonder"constituere in .. uo of 'ici o ».
~ ic~.inle
opgesl~
t dot d1e tus dienJ
a. tot t.. '\liwerhoudine van die £.e:"k
1b tot
tet"Ug~rir.ginsvan die
at'£~clu.l.r.G.a
Ln.~or.-oen r.1e
af'oond~rlik<lie
1et"(}~ I)Ur.~ve.n Cal:vyn, JOlll Goda:
Eel' te
bovord.el·~omda.t eyna i nsienn , dit. vi!' Sf
-.raJct!ot~~d·'el. nie nodig 1-t nie.
i i tvoM'i &el"'
~~p:-e.'!kVoe'eius r.iat-i'OO:r; Poli t.
~;-eelas. Pl• •, "P• e72.
t1y noon 1
cloeleind~s,wat
od.n~it ~~aarop dl"ie
:t~e~rkomJa. om Cociti eer te bevorder, oo
la~terin€te
'bos~ra~,b. om die r>Ot:daar te
ba;:k~or. t.e behou
1e. om die
gelovdgc~"'1r
bo~ottintt.e
bewo~-r.D:Ls die ptmte van CalV7Ji• Voetiu.!l 'VOei dat'lr .t?C vier ando!"
~~no:b eintJ.ik rr>oos 1n die dt•iq f.elloemde
o~,~;Ofil.uitis, Voe-tiuB
oo~Jil7 punta,
o~dathjy sanrr.e spl1t.o
1an liet• is om 'n na.ak
Vru?1:/erftkUlende
tecig~unte
te
h~3kou.td~t di~ do.:.~'l1a:;1e
vtcm oore·'l!l , )!tat oor die doel var die tug
te:~ev:ol'd in d1a
for.m.uli~I'van dia Ban. In die betir. ?.Ot'd gcsfl
1 e~tdie tue.
toegepss 11'l)l'd 1 om
f::O moontlt:~,die r:oLda-r- te
bock&~, ~o:;>dat. die r.a m ve.n Cod
~etelaator 110rd ni 5 1 on dif) ketk !'.1a hat!l!let esl 110rc nie. In twea :<'orauli "Jr &
~rd. OOt'die do.U gat)f• re kt n. l .
mt.~'-''~2.van llie iton!'es;: 1 tl
1en :-.or.dag
~.o&. .lSI van die
Ke.t.t;J£1~us.H i a1"in
1~O!-"'(eduit
di~clrle
~mnt¢~van Ca.lV7J!,. hoei<sl r1e l.i:! Ot" t weten5kap11k ndle, oudat die fO! 'Ziluli t1re
slo&~ •t~ le~J."l»cl:,en nie ' n po11ul ere dogmatiek 16
~ie.• otJ.dag :10 i :-si laor i0\e O'!rt;ol1
~IBJbote1"1ll(! van dili) sondaar,
m:it~arit!g '1atldta
geae~to1
~impliaite ook dia
·:-SF.Jr Vst!Cod.
~ld!3likin die K.O . is die doelJ ora die sondau mat die kerk
~.:mc;y na::.at.e te verooen
1 t~ndie
~Wg'!)r,i,<Juit die taneents
wet t&
Z:i3e&ll·Dus ook we-ttr ltat di e
&et.ia~ be~1.·ct',.die CltlF) Vet'!'.kil- lende pur.te van Cal'9lW met
~~.B.gestaf(£.
In die Oerer. karke i s daar c,e·;n V <)rQkil oor die doel rd.e. !og SiOei
in die OO£ £ehou wo rd , dat die
uit~arkinger.
to~ as~baio
af~£V4n dio doe1 1 on dat, hoew,U as doel
die~clfdegeJlll)"t''J word in t'30rie,
in
di~praktyk dit ni e die feval i.s nio•
Vande~ritJ rlie u1toet"tm1nt:
bsie ve-:-cldl . Teronrogte llQrd dan:r
®el~indes ~Y. · tma:k- b.v. n1a om in die ke:·k
'11atel. mensellLe
voror~t4;ote ordarbou,. tet'SY hull e u1 t die Woorcl van Cod t.cneatt is nie.
~tat\1'
dan i D dacn· ook r.een
.aere~Ukaberuir.ge pie.
'rl~fi ~at£e r.
middelmo.tJ.to d1r:go ordrir.c
n1~.Dit
~cr.wa ...
Il1da.t d')t.rr sic nie te ... neur a ,:.D
:De:n~alikGbapali.r"e ni$
1 di~Qrde ui t dio ketk woc.c a.:m.
Dan moet die :.us gsbruilr
WJ:)Z'(i1ma..:.r n.i.e om die orde
t~harutel nh>t maar om die eer van Cod t.e bandha;;t.r. Dit bet
wort,~e1com1 en k:om vat'ld&l;
nog wcl. vool:'a
b~pa ld~1tl d1a Ceref. kerke, wanneel" d1o o; :derteTs
deu:r die tug probe er
01:1. hul~e..U daur te c. .it, om
~ie 1,oo~l:l!d.c!te
bandha..~c.. Tutt mat, ook r.1e
i!~ruia-nord om
VImle. t.i€" mo1 Ola • t te rau.
J.n~tir;e
:nont;G ia ooma b.d.a x ·uttig . Ments moet hul ' ni& val'W1dm- ni cs,
ma;Jl'" liewera die 'tui itl l'l:Ou.
4.
D i e Yoor;.zQrpo vm;
gi~ korkllk~tuf.
Die tut; mo.e n1a
;;.oVei' &a .n a.u dlo
7\oOlll.,~Jk&'k di t d'7\le
1 ~.v.OQl'
~&'t'IelOn'l
dinge 1 oor
at'gestorwett~a;oor "'n
lllell~omaa:Je.
~a\Jln1 en oor
~lmsl,
i-<tl.b ! n aJJigorlai bctrekkint: tdat. die doop tot •n krl.t•t.ellkee
~rrein ~tar.m.
l)ie tug mag
al::..G€11'!ra..n
O':ll. diat_~:e;;at le
flie
\UAU•n
teJ.l'.~.t1tt1e0rdske ... k t t.erql a.all ;an die i.erxraw:i van .so'n kerk og tu&tit• Dle tug oo:r lelJ.ll.o.Ge dint;e 'lr.ON
d~r.die momde kerk b.v.
{SO toa,tcpe.oJ dat 'n hel.s planslJ.a,:u ked;. vr.1S~Y' die tUE te .sta..n kom,
~odat
da8.r eaDn hodi G!li!Z@ van die -:oro rd en
&\kram~terneer mag plaa vind nie,. hoowtU. die
a.f:.ond~>rli~-:e1& -le .nie
a~nale. W£
ond~rMn<peia nie in die ander
;:laa&i~ekerlte
1e:n daar dus na d1e kerk m.tt.g r.aan,
Em
t.:e.kl"81lle2ite mo.t e80rp .ik ,. tis r...atUlirllk
onJui~. JO.l~en pel"~nekan g&tugtd.g m:>rd, Vat tua; oor
~estorf.enektm
~oar ce~n.$prllke wees n1o, omd&t die docl. vtm die tug Die
b~raikrord nia .. Dit r.eem tagter ·rli&
weg, dot die ke:-k na die dood van die
p?r~on.it;. kan uitla t cor EJT' dade
1leer of geskri .rte, mr.uu." di t e.ee gecn tug r.ie. Die rersone
"ROrd eBD n.ie Cfltt'-9f,
IDMl"wel hullo
1.&•~1"·Invload
~GUdie t.us l'.atuur- lik n1e kan hQ oor 1etll&nd wat reech dood is.
Tug oo: 'n
Gr~r:s~s·.. a kan ook
nie~ ~loosb.-r. die ::.oo.mse kerk clko jaor doen
1 dotl~alle nia-roomt;c 1u die ban tc 1oan;., WD.tltJ
a. beri••.r .ins. en af'houdir.£ van dir:t n.A. moat to£
e~rsvoo:r- af t_a.an,
b. d&ar aoet. golenntheid vir ve-.>.dediging wees ,
. . e. by die tut
o~rdie maa{;as \lord on. akuldiges
~&Grgt".,.0
olt me,...o die lbom se kerkt dat r;y
tu~kail
1litoot'eti oor cii .e 6cnG wat
1~e
lid is van di o kark
td~maar wel fedGop is.
!liE'I;·
tu€ vsn 'n t f:linsti
tuWJrd~kBrk kn.r.
alle~(aan oor lede van dae.rdi e ken:·k .
·:_..~kar. ollcen tus
~ofen oor doe! ene, wati sit ant! hanr
eouat
o~derwerp.1=1 Konin£ff en
Qw~a1lca~QQK owltn'
kg;'}tli~£~tyg?
~, a~
hulle ledo van di e kark is, want bull.o i G nie le:le
1~hulls 'ftereldce
l~w&lit.flit&nie. Me.:l" in
aod~i(e{:eval 1s
natu:~rlikduhbol tak on verai&ti&heid nodi£. nit JUat rJ.<1 e:ehw.l E•n al
vcr-~got>! ell wo-rd Die, "a"ellte bur£Al"like bett ..
~~r;ing ll~'l,a ook bekla•;• D1t doen die lr.&rk r,o dikwol.d, b,v. benoem
t<)t admir.intra.teurt~ v~ttLte k&:rklikE)
g~d
die m.ee:;r cyk manae.t om die
at-m'!J~nie versoeking te br1Di•
H i eroor is ni..; die V ':r;:kil nie. fAaar wel oor dift
vra~e,or. tuy gann 00!' ltindet>D
~beja&.rdGSt wat ieen bel7de1;if.. €,edO'm
h~toie., 0 tekoon
bul!e die lonftyd h.$t
d8.C4r'VCI·:>r•Eierb7
JDOI!tf.d&r.rop 8elet
Wrd,<lat cl.keen wat in die ge:1nstit.ue£3rde kerk tedoop 1' 1 l.ld d&arvan in, al is. hu11e x ook i tkomplete ler le . (Vootiu~) .. il1f.t tug geo.n oor allG led~ , dus ook
o~~kinders,
ma~rdan is Qit
~mpletetug. f>rilke tug cal natuurlik wrnni€; vo:>rkom. In die reEil bal.
m.tl~I'Jtur oor.selae.t worc1
f;ll:.ll
die ouorl'_.
ond~r\lfljers,or aan die
•un·ti,;~J.tlierei>eria_pint v&n as.l'oondr·z.• l i ke lad&.a of van die kerkra P.d.,
V~&.took
kJee1~ ~oorhull e moet. oe .fet1
1.b.v. ili hulle
katege~e.:1ietoe
f&£1t'l.K;tr tut' -t2en;')a;,, i•2tQ-
o:-~.mer;.J.».! wgt
11Qrr,ie
~y.J;(t1rw!s H!·:io'}!" b~t£ni e•
!iii . te€-d,C !1Rt jar() - ...-o.p
?DtJ''!~;'ik-?J.rl
f-;'k~mhat ?
f.i~r.die ~
.. f.tk:
i~ mod.likt"Jl~.tanr
i~baie voor te
GG•Rulla ke.r:
di~ftm~eonte in Blegt ~a'll!l bl'i t:f, en aa hulls nia Vllr:na::-r:
Oflberl.sp wr.a'd, word hul1 e iiJ die ltvta:.-d ge3t;rf' .. Veral teenst\Oordif wil die kerkra.ed h1erd1e
~.~a&kl'eel door doopleC.eboek aan t\l bou.,
~dia onjuia. fo t'10rd bulJ.e 1
lo~1•:4-ee e'l'1ettit;
1m
tt):e£~~~Pdat die toe-.
latins r..ie ro llOdig ic; nio. .. o iliDT'd die uubcaprokenheld
•1e.t' \t~deldie
k.r1t~rium Vat> 1mlid:lla&takap en bly die
ke~kN.e ,Jifl o•·enbarin{r van die l it[aam var. Chd!tt.us nie.
Moet $Ulke per6one dtm
1ar.r.•ge~rwrd? r.e.-, .3ekerl1k r.1a. r:tt.
aM.rdi~~tbo tes:oa:nde steloel wlg, de.t 'n kirJd den ma r ongem.oe1d
L'lO~tela t
~rd
oolauk
e.~lq d1e kerk nie tot skfUldc is nie. E'.n dit mat r.ie.
::uJ.ke
0.D@~r.caamhit1dMOet £13Stil"&f' WOrd.11 I!! hiert.U.e Of de iS do.ar tweo
manit~revan handel J
a. di.e van die Vlurt~lin£ ke:-k vcm Londl:tr(rorma ee natio)
waar ldnders •at. op I5 jal'i£e
~eett.ydPO& r.le
b~;Rdenis ~eioenhet
nie. o.il'.f1s1eal. bo:::i5p i.e. ffsi.er hul: e. en .bul. " e dcam no;:
~eenbely -
dtmia nia , dan is hull e openli'' &et>kskor.'ltlu.nioor ..
s.
b. cJia 'J»rdt cc :dnode her CtteT bep&W., I:. ?flt dat, ~t: Of' d.1e,£ene wat. dwr die doop W.locn tr, elgecner.o t;etui-er.ia ha.d van clie
Verbo~dvon C-od., nie
toepa~lliis r.ia. Vgl • .;-i r..oda,
!578.~Part. Vrae 48 p ..
I'~S.~ae.r
hull6 moep gehou wra vir atvallige.::.
1en
d~el!.bulle op hul 2CJ!Ite 3aur I!Cf. niE• be.lyderJ.s r.ie, dan moe;..
l:ull~ a~r.eeey ~rrl,en es
o~uetiet·tQboror. a~:.neoneem..
Voutius* Polit. ~ucleo .. Dl. I. -ag. 2. , er. ~ . IV. PP • 649 ~ ~~.
wa.s
dit~ t~umeeecr.r:.
~be'haer, dat i n kind wa:t
t;>e~:>elyderin d.oen nie,. op ijn>tld
VtJlny doop
1de t..ere.cen
~ar.J:or!j
a~bel".orende
tot di e ka::-k nie. Die ktu:k het maar
t¥Je1.1 Jo.Jrt9 l&i~r:.l ,. ko:nplete
l~de
en dndF.:tl'G•
ilel.Jce lee!'t.yd is d.a,·rw.::r
«a~tcl.?Daai' ia
te.~~le11t'tycl EEI!::.tel rtie ..
Di.s biie moeilfr om to
b~Bluit, ~.~o~r.Mli.al' die
k~rkt•aadbet ook :nio tormoE'l 'n ver1tlaring af te le do , dc:.t ieaand a.?val.U .g gG'fi"Ord
i~.
Ri64'die m etbde i.s rrakties,
m~:.:,t·tanli moat die fcn'llel.F!
verklar.i~Sbykom ..
4
::1'!W:~~P12-- 'ti· ::...
Ar"t. k
7~.-J;anneor dan
i~dt.r·on die
~ui'fle.theid van die loer, of d1CI vrozdtheid "l.&n •anct"il
~-ondi&, ~ve'l.·s.;.· Ui t }1eimelik is, or. t;e.-;n oper.btU'e
ar&@ll.i~geo rJ.e, :;o
ts~die reel onderhou 1«>rd
1t:at Chrl.atcs duidalik
WOrt,l~lUQ'YJStet in hiatt,. I6.
Art. 75. Die hei.melMG aor.dCht
~&sve.n die w1.da r bm'Ot: hat. nadat l;r rieur efltn
1en in di.a
besond~t',of d.<.>Ur
t,~~~;~of d't'if.>
~etuie,\'cl"inaonn
1s, a.el nle voor di _ tt k<'rkraad l:ttt>rine. oord nie"
1.rt~
74. fo i.emand
~en gehaoty
f.e~nifJ
1r·ade.t hy oor hr.dmeliltc eonda
d~T
twee of drie ;-er; ;one
boa~a:' ia,l~ li'St~~..$al
11Ull~adi& 1\e.rkraad flall&e€ee
~rd.iii.er wu.rd
f:lei"~ e;oge~die
rm:!es~l.'fa. rom die korklil>.e tut JDOet eeaofen
VIOrd. In die al{iemo!'tl iLi dit volgena
~rt.72 •eene :.Y.ltlde teon )ie S'..ti•
werbeid vnr, die leer or
vr.on-J.~e-id v~die wandel . "'ecaa in die
eer;;;t~
radak:dts van I.:i7I e.f ia W.erJia art. .t..ie ver&Dder nie ; eweatl die ander artet. o o: U10 tug.
Di~dafinia.,i a
Gten oore~..r:met
.Art.~2van die
kont~sae,met ::..ondag JI -q:m ditt
Iate£i~tla,:::m met die Avon&.
maal~.rormuli4!l·.
Dis ook taamlik
al~eme-m 0rkar~.,ten mir.eta t.o .v ..
o~rist-elii!e
wandel . . .orn:nige PZ")teotante
vtw~:dlooor die onsuiworbe14 van leer, boawal.... €-a-n
ev..kel~iei n:iti tuaarde
.ice~kbmreer, dat on-
aui•erbeid van
le~rr de!~rnika san toedoQr.
ni~. ~aa:r .xJ~'o s~d.at elkcen tor.·tloor Cod en sy ol-e
~ewetemoct weet,
\?a~by di nk. bjza:u-
praktio~
wra dAn be•e91•, dAt.
di~1
o~rvr·yheidd.or; ®et. baperk wl'tl alleen vir
onGedelli~ e.ttq~lt;B.!.nita t..a:.'.lo ..
~l<!d.trkynbeor
ds~~ntoor4a. v . 1 Kor.
~Jdie gabou ii!S die xli ka l.Ger, . ...
~b ring &OUd on
ail.·.-;~Uti•
dio aLder hout
1booi
~st.cppd:J. Die tyd lDal
let~rhoe C!ie eebou
w~c·- ~.obet dieten'), wat. n1e tmiwcr was in 1*e lear, £emeon dat. bi erdio :u 1. ttuurplak moet uit.
~ru.e-or-J.
Ma~-rincli® ?ouma dit bedoel het, oou tv lyn-x-ea in t:t:.ryd 'A&es a1et balmsW.f,.
~olttm5q
e.nd~ruitspr&Aco
1b.v,. Gal 1. Dit at.17 ook met I Kor, 5. rd.& boweienoonda 'Ddda
op~t~h&dank ons a n 1ie
Le..Corma~9•£tie
;toom~al<.erk
.t.~t0?
hierdie toka
a~un.iC'.Jm• bac.r
1&~van <.ii151 vaevu r g'Jbast>eer. Toe hot die reformatore. ui t t-cak.de te ve-:- r:a. die an(,\(:>!" kant ge£&;
~•
.Rome. het bewaet• dat
di~&F.:bou van l ltor., , die
krlstEl:i~et:•eente is, en aer.u-
~regGodo. ak:ceewerk genaem kan \lGrd. O'it vreeo t om in dio H ooawe
vaavuur~telf:elte vd, het die
~tefol'Jllatorald'!lr
~'ewear,d&t die l.oer bier bedcal
1~. Di~ ni~wa&r n;l.e. Pie I:lateda 1
i&twe.t Erlke. uelowi&a &.•n die gemepr.te toabrin0
4] C~rJi&e~ fiSt ~'Ollden
31l~er,en ekyn£el.oii1t;ea
1hout en ot.oppel.D. (Ja?) . ' n predikv.nt .:nn die hart nie ken nie. IV oal dne. beboue: bl,- aok al bet by elet,ta £Jet•)r-1aal
tot dia ~an~·mt9 toes,ebriDg. !.wese> p1~.1t vir hior'die orv'G.tt1lla •
F.U11p. I JIS . (Be•qJor ia dat Poulu8 l!l1i verheug o
t'd,,.fen -aat. tJh.rl
tua Otldtll" ' .n aekmantel
Ve.dton~,OJl du.a n$.e die suiWfJf' lG'r {.&bril\8
het. r,i.,
DwW.ll,~rJ,arsmoet
du~ e~d ~X'd,)*6.
•OtJ.d.er •ll
dd~ar.tdn bctclt.er. o'-
t~r·b.eel iet$
w'tdC4r£~, ~oe?o ulu5 e;;:e ve.n to vorG u.U.
Lel~llet.. B.ulle ..
·v.t's~ ond~rvoorltencinal, d.lt hul e9
ci®l.'
diu
.Ev~e.Ue
f.1~'"'Ye iB• tezwl hulle
fJint;li~tcdeywa iu
~aur ha~te;;r. eyd
t.e·~Poulus.
llull~h6t. dut;; nio Gii$ }..Va.x:t. elie
ve"'hot~ditr.:ie, 1n
arr~gthfiUdvan hart rJ.e. J3y
11'!i.:uifft'll'
~vtmgel.1ep~kint-moot.
dar: ook. die l:.ert ta•·
Ol~O:rdel.il.lb &~r~God vJrbola.::..t word.
lLtu;:r.
F.~n1 r.ie al
E:;.!l.;.'f,;tkint.o van lei. t· en lewo
m~~et jllfZ"tut E.oo.:v:oM.f
word l'!i~.;t.,
.Di· e:
;>Or. dec mo etop. aclik
bed;. nWS lQ'ePt!, on aCil ~toot, et,eehet.
Versl ..,t:de.o.· }).)1:.erse iJt <lit uit di4t
OQf.ve:.-lQor,
~~e mis~t.andin leer
et> le\il~
mot;t;; hull a eiet lie tu£; btx•o.f.
~a<.r.l'®ll bly 6a1: niemand 00r nie.
\}Zillt
volmaal.\:tfie 1i bio:.:
;e:r.ad~ir. Jie lterk
v~ Cht.·istv~nie.,
AEI
' n
a~kiliC til}'haiulell,;:.
i6,m
fieellor; .mbare
~r-jlenia {Glfet$ l1et.r..ie
1moet
~cbmdelli'Ord !:a die t"e.:J. van Mut;t. IS. ,
~au.r' n al.t:.a:nene reel vs:n
h~e~bro.ara
t,eE;e~\lOrd. In
tii~l' .oOlllac !{erk het ll.e fQJier;nte buitc die tu6 gel,jta:lllJ pri.vate bal"iGpir:t: 'ia;:
otijj~ond.!I) die J.utherf.4e e. e.. l<e-..
·~~ lliQe~die O\H:rheid or dio
aa~d v~die kark vir dio tu£
~&i-lk.
Mac:r <Ue Carel'. lor1r andot
t.,.oia
~1-ma a~Rb. t:io vac a Laooo b.v.
J.eer, de.t. iemand moot
tte~weea .:>m private bariBping te
e~ t}£to
ont.v~g• .• o · d.o Ccl.VJll het t,eE:l(r;. (Ii1st1tuio a:s:. 4} Die £ond,smant
i~ per~r.liko vet·manin~. Ot~
K.o.
3() Jie~&~~;euitdrw..lu. t1atuurlik,_
dis moedlik, en private bet'i.i:$
1• ir.:t bly
set,ewo~i>J:Sie kear,
ve~1£FDakli- kar · is
1~r~a,nt:. tu)alog14 van
1r. :t'G&'bar.k,
121et:.bopalir:t;a,
~~etteen 1·e{ilamentc 1
11'!. tio~rtCods Ptm.al., t.oc,v die .. :.aoade kerk hat. Maar die be.rispinfl, 100et i.n t!ia tanet:ote- bes,j.n. Ac. 11ie
~e;r ie in dio
~.e:ncente~tortal
nia 1 f.lan i.s cy as ' n Juk O!• ha.::r, eu mis
<:~ook
lla!ll"eoel , r: .l ..
om to 8l>reak to!i
d1~ ,f,mrot~ var~dia-
€.~eer.te.A:; di& private v rmardr.g
vm·lore
i&~,ifil
aa~rvandie t>OVolg, die ve:rvEJ. v.ar. die kerk-
Jui~
op daarclie privato Yel:TU.ll.rtinee moot. ... a.e kark
al~d t.~rul~ 1~an werlt. !1iGmand
!.!Uli:,b7
1n kerAJ .. iko il:ollef _ e
o~r'n andera kc,m. kl&l£, o.s by nie r.a
di~reel V"'....n !Jatt. lB
t;ah~dtill.:.et tde. DJ.e """ r1vate v ema-.
nite
.1~duCi die
te~l ~~die
~er-'di"etus,
"SJ'jvotm die i."ociliment das.rvaJ:. . Hieriu lfl nog •n
twod~"tbet;ir.ee:t
1r..l.
di~ui tarrcke
V'Olldie
t.uf, oor ha;. ·dt!ek: 1 gheid ,
t.at.Iu~;.:ir .. die i:.onda volbarO. word. Die hard-
n~ighd~ i~.-s
die :tVtfl.a wu» deur die x:erk moat
totu~ ~rd.. Ook W.arin it: die
k~rkl~otu{£ due
hecl.~.-m&l V"-11d.io
but·,~d14.o :;trL~L'Llnderfikeie.
In de
bur~erlij{estraf', is mi.:i!tu.d dio t-rc:a:d, er;. di0 l.ardnektl.f;heid kan ellaer. ' n vst·G--.n:rende om.:::.tan.dit;Ltidd
~~it"•Dit t&ld oti'..e!' ·.ran
,...traf
1 e.t~r.io van tug rd.e. z.tlo doal
v~r.tut> is jui$
"'or:Jef,&::.'i~e;-..01e doel van tu& is b&:-.£tik, an ba!'ou [aOlyk ir;.
Die
vra..~rg if.
,;odo~n,or tug dan ._-41. ooi
t t .•eotit!en u;an wr:l,.
e.~.:J s~uld bale·~ti 1;.~"l!l1 t ,:;o1.: l)lk o i" die h4lld.el.4;.&
t.6.r.:--tot<lmoe:·
~ndig•
Di:; wel die bcvi:J. by
l~oimeliko n..C~k1l1&:.1 mam nit> aa t.!a r ateyklng o.
or.-t~nb"-'•r
waf5
1en a .n ... to::">t cr>
M''{,erni~getae. hot.
oa~ri.e oct;-or t:ev<Jllo
1clat ook cla.:.'t', na
ukuliibolyd~~ ~1·, ~Mou1
di~l..tmdel1:1t
o;hou.
Lo dill
or;t~rt.&liallle·!r. die teval it;, cUm :.:ou die tug Jo,;.l-ntee opbou.
Serou oou dan dadillk beto.J. n lt0rd
11en beie
~ear .:.lOU;i·fi cevtd.t:Jdeli i:
'ite¢-• tr.ie d:lel
VEU'ldia tut;
~u riAli..t:ia
~cr ·~ik.-v.e>- s .de ..
Vocrt.o Geld, dat
~sex·;Gker die ;...or.da.l;."
'>141loJ'EW.rflene m moet );()rd, ..cs skuldbalydecl.s en opret: ta-
t~et·ih~. Mee~.t.al ~~&1 .a~DC$Jiill ook erJ.ge tyd moet la •t.
"'&+lo~;>,olll tc la.At. teon. or dit. o);,u•e
~rnais llet ,iie berou. Die o; Ntt,theid
da.al.'VOI:. lllOtJt OJ'die pma!
t:.~tQI. ~"">1"d1 opdl!t Qie k-erk icD rbor£ ZQa& li'en:::.
Ve-rdor iD 07
opmbar~ $!"(~r~1stor:eo. r.iO-'."t'4eO moet t'ektmiut
iOO~U1a0rd
1ttant die
{.tJae·:mt~ $0U.:la.!.l.:m e!: be®l!del word
1 n~iE¥ilfU'd
1b.v.
dir~
na •n
e,L'Oll~e.:.or.de \1ear clia E. A. :tom t!e:,:t-uik .
Voor~:Jmet blyk
da~
1 E!lllllmd .U.t
Vtlro"tmoedi.~• <;tlr.le :nae.r h9L'ou
to~n,om flat vru· ·lie tue af te kom nio.
EJindolik lc in die priwate Vl).""'mAllizlb !lOg 'n da.rd<S
!leg1.r-~clor,£0aluit.
Die uitworill6, van die tug is ripbedra
a~.mcUe f)C:me ntiE:J • .Ule emeante lede .1a
fund~ant V{.!.Cdi& tug. IU.er.m.a'!
s~t:;!1, (:ere.·.
sx~te®Oor d1e !taomse
hierarbie;~ebegrip e. Die
O~rst.bely die potoi.lte.:! eeclaai-
&t~tica
ook in die
t.~g.In !!1e:t.t. 18
~t~.J • a a,!jn Jie . ewEJar.t0.
VEl• OQk I Kor. 5 ;4. Uit. bierJie uitdruk f ir.5e is dar. ook va .k a.fgel ei, 1 d • (lie gc.,an\e moot ui te.ocpl'ollk i'iOM•
de.t die tug in ay iehe; eur . t ... de:ur J M.ol'Pl>11 ar 1x;. t'edorl.
In I.S62 ia d-.4.. t in E-'r:u:kryk
wor&e~a.... • '
&leur die i3ruin1.Jte. (R. S::.•o,.n) • 'n bet'OfJp W.e:·~O':'IX' is { t:.mrUnk or
I Ko~. 4;10, en ui~ biur•die
1)lc!t volt;. ~'fl' r .. cit~., ~,t()t <lie tuf;; a11r. dS.a
@e.lnel.mte
OJ! ~edraj,a,
r.uu~r.il9 do.t die be..le :..ank dour :i.e (6nlaAnte moat babw:.del -a!'! uit gevoor ii0r.1.
nlda:'~ ~to:.ntorb
J.~tdie tu!: n •n d die ope1enere opgo9dre. i.s. f:ulle iv. die or£8ali
V~Ldie €Se .. :nto.
Die opoicr.era 1e ·die voorJSta.J.ntloar e van d.io
ke.rkr~-t:e'dr:rJdie buiabe-
oorgE~:t-e. Eul~
e bet. dus tn
~e~lialel&fl• I& /latt. I6J lEt, Joh. 20; 21, wot'd die uit»ei'Gtlir:g van die tuG voo .rbo r.toJ as
op~O!:!raa<-n die OP- ... ,1$\er'-• Ui to
at~~van die tug deur dia tftileurtc is ot;rooontl.ik, bebalwo tliur.kian by heal klein
£1J:le<:nte~.Dit ::ou tlie ga:41
rJ.~,dat alke lid trondi& .ou moet,
(;£.n or.de:>soe.1c.. D:tt. ...ou dart op}:, arvlakkise QDbill1k& tug
~ecn.Cewa ken oo,tm$ 110rd, or dl$ O!H:it'S£ .aan die hele itOeer.te doo r1ie illuodoner is nio? "Nee". Bierdia o.:;.drq brins meo, dat. die kerkralld
sia bewu.s moot war,t;
1eckel orgaatt te
w~oll~ tltldud nooit aat or
tN~nie, om die gt;tter;mto te
oorhesr~, f",nhierar£!ea ts weoo, ter-..n die dn
'ValldiG gaoeente in. Dit gald b1 all e. hanclalln{ vcn d1e
ker-k.ra~.D~;r
moet tfllet 'IOt"d op d1e oordedl
VB!Jtiie
~I"J~Od£e• ~~ all~e-J:1al die tug wr.wk i t1 die
f!EailG"~nte,.l'lit idl
Vf<*l:t·r.ie- {:je d.f.t
1dat
~1\!nGonbOl"'l'QGplik &ebiod i t! a..a:m dif) O ?rdoel van d.ie €*3l::e-·r.th !l.ia. Die ganeer!te kan :--:oms nle tenoeg
get:w<&~ b~:Jitni c, om behoo:1.1r. to
oo:t~deel.. !71. einde-llk, die tug in die
l~te.ir:staneie
1l\•l• die okr:kom- munika:)1 e,
tm£7tJie 'WDl truk word nie, a>nd.ar
Oll!.Cia
t;~eent~1e;;U"in
~
kmlt Mens
~udan lean vra1 t
~'iatmoet dan t;.ebeuri' as die pa.roone Bi£ teen di-e ek
sko~unika:.~1everlUaar'? Dan
JII.Qatdie ua:-lui t van die
k~.krac.d
L&l'aiezt "W&rd, of •.n t1s.bur1se
kerkra:~.dor kltW
1~moGt
Leto~l"'\IO:rd
d.a(~roor"0!
·~die
tm~eleat'haudi nfl vtm die E.A. dit a..ll! 51e
t:GmOF..ltlt&.noet meegedeo1
.:>r~, se d1e K.o.
lli~.nit hemt
i~van d14l
pl~.likoeebruik. ln 15%'0ter i(flllee:ntes ia dit aeke.r nio t;eliQI'lb l"!itJ. :::a
1"die
saBk den nodolooz rusb&lrboid
f.OU Vel-"itr;r.Voort.o le ill die :'JP.Einsel van p rivate vc:tDanit!jS. nog dit opge.alui t , .lat ,
at;d1e opder:o:-s hul e
lafDt
pli g ver#iluim, d1e gem.eonto dit. WG('r
t.~r b~ mo~tt:at!!l. ln rlie
RooJil:;o, en ero t endeel::r die t.ut borso ':')n die 2p1skopanlse .3t.olar::U ie daar g eon rtleiedie nio, as die Opt;i m.te:'a hul"'
(tpl4 versuim., en dio tug terr,;yde .&tel .. In daardie
~tel,sols1.£ dia
~u~saok VGtldin
~ierare.ia.
b-1.~
di(l hierareie in
£Ubr~e1 den bet d1n
geso~t&t.ean 1'0Gj)1D{ ni$.
[~
kan
elle~v.enaaan
1 ~~r..dring,en
~eok.Vorder is da:..ll' u1ks aa.n te
do'.tt.L
nie• ln oie Gerei'. k e rke 1s dit anders. Met dio itet'ot'l.lr.ude het dit iebl.Tk, da.t dib
cltl'if:tuurli.~i:i s, dat die tus sal 1;ortet 1n die ttEJUeente. :,QW:.eer diegene wat
JIOtdio
uitoci'~1ns dat..~oel&ii 1s
1t ulle plig vcrva . .k, dan met die
R~nte '4iG'Jl'bar.del.. !'.ie dan ook
f6nO<D
J die
G}J Vatl BJ.:!e ,elowigea.
~!Imp! tOrd t1ar. bier
VO.L'otfUUl,!lie in cU.e Lin van "munua" 111(} 1
m~.. 1r. die v.en Dof "'ici:wlltt•
lioe moet aitl!
~tlllecntabendcl'l Nie deur sigf.elf Zlie, mac,r dour
inst~lll.ento .. Uulle moet. due die i nst."NmEm.t o , wat '!reier-• om in Jietle van die Here tB ota · ..n, vet'l!lyder en ve .. --vang dwr end'9l't wat ftel wil. 1 \ille moat n'ua nie ot: t r e e in elke ecval waar die ort;tme in
e~of
~.d~ropni[
mi:rta.P. Voll2la3kts organe
~a1 di~ ,tf!.iille6Il"t.evel nooit kry n1&. Die vrae.g is altyd, or die e.rvld.ng van die organe prin:dpioal 1a
1on. h•T•
kerk:r a&d, kl&tHJiC
lltlf.ioode wcabawEI die
Valde leer bltlrlha
>~fr
Ofdwaalleel'cl•a
be~erm.Afl1l!f.!?L
z~.Van al wlke .:ondus, Wlit. var.lYee truLe llatmllr
op.r~baar,of deur voraetin£ van die
Jcerkl11·~e varmt~r.1nsetin die
opehb~rc,l!lY'..om het, ~al die verfioening, (w anre'lr men,a €
e::JOef~A m t~~nu v:m !."'at- vaer41gheid eien) in ::mlke wm en
4ilm~1e~{ea .. ..icd, a. tot eti r:ti!'a van
~kekork deur die kerkraf.d bekwamn vel. t,c;oord&cl ,,rd
1o f o, in
;,epW.d~
GevalJ.e openbaarlik cAl &ef'l."ied lliOrd, BanreC1.' Ja:lr in :lie
kerkr~d
£ttl.'kil oor J.a, in kel'lco.
Watlr m&~!r e~7:n-:.iena·;.r it;, i:let twee advieo van twee aenahuurd& i£erke oeoetrda'Jl .
pie opm:at1r-~ v":t-~mz~n&• Dit &ealdoo. rolfetlr. D.K .. O, wru:l oer ' n :1ena
~~~ekere" tekenc van berou ilim, {": eker
11 ;uoerta",
'3Iinia
n~acea l!
nie) . Vgl . dle \li.tdruidd.ns ix;
e-~el.artt. , I56&i;
~;.a.-.,an I57.I
11en Jie
hal;i4.~fi._·,1-Ue ~..,r.;al:lt.,'i "W·an C.!P. t .. :.. l58I., Die Utroohtse
rooa~siehet
11ieno
f.tcP•~··,.e.
ln hierdic art.
~rd t:~anddoor die vra.ag, boo d14!
v~ClOez:in& ~nilie ksrk ael Sf.lskied. 1;atu1..1rlik .is bJ pr i·late of beimliKe atwy.ld.ng van geen
verooen1~met. die ko-t"k
[.:pr~ket:ie.
~.iear..n ate privato
v~ma.nint gebO Qt• jot;e' het .. is tU.e ;aat dio xerk 1r.
tw~soalt.t.ekom nie, Die vr&1g .ia gedocn wst onder ttogrmbau.r"
ao~t V~.9'ta.onII'Ord. D$3 r:ie
~n
beoonderhede uitgew')r)C l'Ji&. Maar tiia duiaelik
f.WJO~.As ii!.Ztsnd
in huic•
o;.~b;y 'n private eel.e .nthoid
1mat enkele vrior:d v.eleona
•r.
veJ.~ele ·.r verltondig
b~t,is dit
f8Emopenbor6 at'1•7king nis.
Wel ag · h1 da r }l.t"'pa,&enda VoJr bi'J'E'• Elteb,oed bT
<11~verll.zt1ng VatJ. die
v~~iug i~
Uit da.n O p-!mbaar,
a~dit a -..n die
e!attr~!ltebekend t,maak is. Die enkele mededelhg van dia
a.t1wyk1J1~a;n- die keclcru.d,
i~nog;:
g,eeil openbA rmeki.nc ... o.r. die
£e!Zl~te ~ie.ECJra 1n f:lrt. '/7 oor die aflityking, word Jsevpreek oor opcnbaamakine a.."l..' . die gf.mecnte. Du& voo1·
die t,yd \tOM in dio reGl rJ.e opc:;bau.l"
£f£1& ..k nie. !ncU.en iac;.aro
oponba.•u'JIIak1l~€ Ett:.n
die kerkra.• .d• openb&.
~rm.akill£ann die gf.laennte nr>on, on due
op~a.rever ...,omlillS ldl he, dan moct mens <'k\ :rdie oranba.ro vet._
~e.tlin&
liok voor tU.e kerkraad la<\t pltt4flVind. Ererp
ru!dio k&rkraad nie kt.m vo.tder niot en :Bens dus tot
~e ~:lkommunika.eie ~t~oet.o,., rea·,tt,
Wrd dit
O~Gtlbht-,• Qok
k~,r at Op 'n &nd&i' manier openbaar tardt b.v . aa die !"6l's:>vn d1t. self rond'Vertel, of
~3J"~etJt" di~aerd van dio
sonde :.10®%lig 1s., dat dit. varweli' opcmbai r- ia. Dfl!Ul"p..mo sal men£1 weet, o.f' •n ;;onde op&llbe.&r 1.i.i
1d.w.a. of byna olkeen in Jie
l.~fl')ntodit weu.t .
Die bepGling van hiGrdis art-. mrd in or.a tyd dikwela
verlu~e1"d o·~fevat, byl'J& net. andersom, n.l. ot die kedcrat.d voosrcyC
c~atna iooer
:;ansuul.~
a;i.e
ver~eningin die openbaar mo6t g eakied. Manr vergeet vord, d.at
d~l~b;y a~twt. 11dour die o.ol'dEJel van die ke1·kr&ed.
1an t.wee e:euabuurde kerlte
0• ~rdaur\I'O,..d die ho fllin oep.a"..l . !d.t blyk 11-e
dUidalikst~
uit die fc:.;fd.ooetlia van die art,. • al efkomatie van !;J7I.
rot verdl.ddoliki:ot;; van die c.1n ia aaor
~~eleiV.sif.ill£ in aar;e,ebrltlf..
V€1• art. 29 van I 57I. Due die aehele kerltrav.d. moet dit uit marik.
U~t
die
praapo~td.$"u" blyk
1da.b di$ t':l"inc1 is, dle
~et.'ttelf.lvan die
~an:Je
t:-erkraa.d* m n1a die Jiredikant allot:•ll moet. dit uitlna, k in die ker}z.t•aad Jlie. Uaar
~~dUB in, dat.
~eWe opeflllke
~00$ Oi=~~vez~t.JOan
JAoet \tOrd" anders xom oa::.r
~-eooat•bitri'UII by t.e
pa~nte ..
In I-578 het die a.rt. • .onV$!'&ndord gebly. Art.. 98. Maar bit die
ar.t.~orde op
~.iePar t . vrao blyk tlO.B d.\11dolik, hoe die art. bedoel was.
Vraag M waeJ Hoe &cla'l:Wdf.il. u&1 mrd mtlt.
d113ti~o,de so eonde deur langdur igheid van tyd in ve!'tt;;telhftid geralik het? CCilatltw•· IOrd
~rdJHulle
~sa1toegolaat oord na va1"l!'Wli g an geke4.m.e t'!kuldbet{entents.
F.og duidW.iker ie Art. 48. Gevra ia1 or <U.t e,enoet ia by c !.t .e versoenitlf van tn opcnbal'e oor.de
1dat. die
ver~enint-mot- die
k~ra..;dalletm sal
ge::~kiad1 omdatr daar in die .lterk ook opot.te-ra kom:, en dio
~rdodan ook aan hulJ. c opanba&!' wo t el , DiG
~nodehet
b1tJ1~iebQ:l ae.r fiebil- l1k1
Giloot geant.ViOOrd• dat dit
i;EmO~ lJO.. • AU diG Ve!'SOSDitlg ~.et~kiedvoor die
karkt·a~in die teenwoordieh&:id van diGgetle
1wat. die kG!'k-.
I'Ud .. ,an oordeel wat
da~rbymoet veos .. Verdel"_. dat die
mnd~, c~nderdie na<.illl van die per- .... :oon te nos.,
~moontlik aan die tUBeG!l:te ad bekend £artau w;}N• Hier it' duo uit
ge~:prr.Elk1 dat dit )&ter is ,
om die
v~woenin0 r:i.e opel'lba rllk
~laat
~e~ed.nie. Ook die bekMd- makine. aar.1 di,$ t;f.eeel:lt9 det op uite18 vera1g'-1go m.anier· res'ki ed.
In lSBI is die art. emgains geliYaii •t 1n die Ceref'..
~~*i•I.P .. w .
11
na die oordef.;l van die hele ker
0,bGt daar
t~ou bye~m,"9n ooviou van die it.laat.J.r.fl. Oaannea .1& due uit gesprellk , oat die openbare verEOenin£
~okml.%l ot mear
1n ui
toonde.d.n~ •a~. f,afl.r.e~rdia oor-.de
&l~gs &i' ..
n weicl.ge )ar'iJOno beken4 a:;, dan sou hull e verskyn by die
ke~raad,
om die verao9Diug ta hior.
~··eeo 1~
daar iear.tvoord .ap die Part vrae o.·a. ec-n ui
Za~!nnlJot
die c..k'..ll.dbel7denis ook in die op('!l..;aar raoet! t9:'iltied? Antw. ; da.t
=et die openb&·o
vor~enin&bedo el. word, J 'tertotmitlr; it: teon, ;oQI\o.
dir)le1d Van alma;
'B$tter S.ttrk koma Verde:- 1'\0&, dat dit so.nder die VOOl'-
voonrete van die klaeeis n1e moet gcbeur n'e• ovarmits die recUka.nte dikiJelu 11ie &;eooeg ez·vlU"ing het in !l tute.ske rJ.e,
et1 ~oledie .-arke tlie n15
egtt~Jr-nie i81'Ubli:!oe:r nie , P-t*er
om~atdio viMde dit
fl'lb1etj1& krflnkend r;evind hej.
-
9 ..
In die outertieice ;t;tuk cta.e.n t,U.t wcl.,
ma~:r.:fie
~4rae::eshttt
~t ~die drok ge1il:lon deur tella&l, eweat.: ander
dit~ge,Dit r.'l.a.nr.
®~r.ia iTt die tftdrukto hst!d61li1:ge
t~e.'Ott kom egt,,,r
VO\il'in die 'Uitt:a.we var d1B
lftarnixve~anigit!g.
Ver\ier it1
QOk t~~tv..-?ord.1 dat
desr bt~>ulde't'ddes
vir die o;>er.bare
V$r~en1ntmoet. W"a.&. In ISM 1&
"advi~;~;var- die idas:ds vars.nde'%' in "advie-s van twee teno.buurde
kt:~rkelf•er. dan
a'lle~rit"<
~J.eaeval van
kleitter~kerke , omdat dit
la:.:ti~ Wll~. CJ!!1 di~l'.elr.J ':<lasais se advio$ ir. te wen. Uit dit
ell~ebl7k
juit~tdo.t
di~"hadoolirt
was~o~
die ppcmbs.ra
ver~ofroiti£ta
b~erlt• .Dit blyk ook uit ut. ?9, D . K . o., waar
pa~~by die ekakollWuniiUl.de die n'!!IJ
~er:df €ft1.a&k ii>•
'bP,p~'l>Jlde reel~ omtr~·~
die
noodt.•3akli1:1J~idvan die opar.baa.rmaklt'£- 'A'D't'd nie
t~ee~niu. Oatroor•
~egie
~rt.,moot
di~ke.rkraad oordA(Uo • Tog i;rs daul" itt die al€emee-n \9·-:U.
1et~ t~:tse aaneao.nde mda.ni6e or or-- baal"l!lttkir;t• In die elt:-emeen ke.n
t:G•~e'5Grd 1 dat cl.ia verr.oett:ir g rie it' die openbae.r 11toet gcekied 1 aG juia daaroJNr
~eat"vkir.t 1r. rroter krir.ga bal. bekend word,
w~tveral d.ie
(eYal 1~i v die groter ga':iec¢teu.
Bf
e..~::-&>.l!llnUr.ika.~iais dtt a11t.:1er.,.. Dit
~t;a1 i>yd
b~et~t.ema-k \fern.
Ook moet die
v~l"coenir.t:l}!e
i.t'ldi.a opanbaur gedidoo d.e , aJG dacrd&Ur di.e eer
Vbllctia teval:i.onSc
TlOi,oaE!r t;Ou ly, as wa.t nrJd1t 1a, b.v. as open)Jare vet-:5oeniJ:,f, f.ou
e,eGk1~itj;
1-r;f.{$eante waat> die
me!'~'lr.ie
dsaraun gevend !a
~ie,t:O karl dit oolc. VQork.m. dat O -;'}Embaru varroi!J:'>..ifl!; die
t~eenteor<t.stig, dan ; .. rt1£. .Bld-G bang ar van
~e d~r..k.wya'lvan die
gf31n~~ntsmet botrek - k1rt tot hierdie til'ee
pUJ";t9. Ou~d:, wa~.; d~l'U"r:og me.er •r cownutd.a opini o }.d.erocl'. Byna ied&l"'f.um het gedirk 1 d!'.t. 2:ensuur rodit
\>ta~by ergerli.ko
a:'iiYkir~gen hardnekld.r)l(!)id
1 ma£~.r diee~l"cn t berou betooh bet , het direk. •e' .il;' .met. di$
<u:id0'r 1~,11op eon l;yn t;e.
t6Bll•J'ans is eaar kerke, wa ... r iemand• eenuuwl
ot~der e-:m~mrr g~~tam.lot, bna
l~wem.llank.
aa deur die ke.-lt
l"~ie me~rvert.rou
n1~beskou mra . nit moet natuu:rllk teegega.an word. :m \vaar baie l"al'ir-fli1BJe hJters• kat!
openbare
ver~o~:ningawtidit:f fEle tot. scll"Vm•h:et .. fir-t• CpenbAr. Va!'-
$O~rJ.r.g
:L.s r.a· d.:aam, as d1.e
::;eno~ur d~rM ...
E.'~'1nct1g1e,. met dia r.aam de,J.rby, In die
al£e!A~enkan die OJ
rm~arc V'erm>·~~irr e:o~~~.tcd,nl:l ey
raZtaCDB!l &OQ£word vir die
e~r Vat!die
t~yall~me, (Jntot
atitti~tV!lt!
d1 . gane61.'1te. lli erby moet
~atuurlikook
:rek~n1%lt ~;ehou \lG.t'dmet
~ie u~a.ncle.Gellke te\l'alle moet tcl¥k bohaneel
vtOC'd. Openbare. ver.\_14611ir.g
lnllf' r~oi
t plassvind rJ.e $Onder l:t:dviea
va~ twl.'!~gene'buurde ksrko, om
£evrt'ftaar t.e wetoe teen perooor.JJ.lca oorwetlnge. VoortE moot. 31 &1 tyd
£()Skied i n _. 1Jlite vo.rm. en manier, ae tot attetine van
el~ek erk bsk7.'8!1111 m!ll geoordsel .,rd. nuo t'lJ.e
~;~onie._ dat
di~ l>seA~ eord~n0g
tfl ke~rhaarl)tr.;l ui tteplui:- word. tiel moat eli t
(.er'.OI3!1l'Ord• Ock rrs.ftet die
~:ndae:r
dsar rJ.e mes:r dan
~odic,..vern•;del" so1•d '" Verder moet daa-r rear.
perr.oon lJ.kehoo"-t l1aRJ:; nie.
Di~J Voi'UImoefi dan ook va11Jf-9t)tal word
~lPU1"die
kerkrat\d, A1. ontw<;lrp dia die n.aur dua die \'iO.:a•de,
mo~tey d1t dua tog a.rm ditf G.Oedk&urir.e
ira!:die
karkra·~dond ..
.t:'~erp..
A R' tiEKEL z s , . a,
~1e iuu'dn~·-=-i~likdi e
V(>Q.Brir~t!.vtU· eli&
~Glit~·a~c.7Gt ...
fel'-p
1en
de!J~ely-J~.aw.lf.>
1n
openba.~·evf Ero-wv.e
oor,do ~slged.ooo
h~t.•:>41 V&'l die U.A. a . 'qbou VK>rd. !"..n i r:dil)n h.Y, fla3at. by ve . .:keio ver- mar>i r.cc iakry
h~t,&elen
tE'k~vm;. bo.,tveat-ciif,h&S.tl .
b~to~.,r.r ie, sal m.or.a
t.etllaat :'be tot die
uitert.:t~remid.ie
Q'>rta'lli1n.l . die a r m>y- dir J g, volt,er-.d
di~J ro~"mtllitlr,r..a die J.oorii van Cod d.e rtoe :a::; tt-l..
Do~ r.~~tmd ~&3.
... arboBt'ly Wl'd, dar:
m~Stvoore'l.'..ndQ kern ic a r rlie I des-
ria,
Die sf.houdint
V'a.r!di& ii.A. i u
1n VO'.l'rl.opige of tydali.ke >;>KS!ror.Jmufli- k.acl.e. D1 t kat: oak £.000-ea\ lll()rd. die
aat-!lti~trap van iterklike t\1€ •
D:lt$ volle
ek~oautUniJuuJ.aia daur dun die
t~Me trup~Die het
"e~t.,a~ onde"L·d~e(beke.ndruakir.g ooud~, et1
met t!aom, en
ekak~)mmur.U.arde).Daa:r 16 ook ' n opvatUng, tiat da>ll' 1n die
t;eh~cl.drio trap ··e van tug i.tJ. Die ailLOudix.& van dif3 U.A. VJOrd dan 'jeill.GU
a~Jdie
eet~st;a t~p,van diG t.kttk.ommunikad.e
1(oodat art76 die ecl·ste deaL iE vsr. e.rt.'l?) ..
Dis ett.,r n1c
hecl.t~in ocreJJntta:unir.t mot dio K.o. n1e. Inte()!l-
d~1-
die
ear~te 1i esl. van art. 17 '\re:-oodorRt&. dat srt. 76
't'e,~a;.w.r-
a.f se€ e..:>!l het.
10.
Die ok.dc9m.-nuu1eket.:.it;
!~annie be&i.r Tlie,
voo1·ei~tWot"af
Qho\.iding von
01~
B, A..pluu£"Bvind het fl..ie. Art.
76•o~handel dl.il:l all am' oor dif af'hou...
dint
Vltndie H • .A, Vis ret1dt. it!e;f.M>el" deur Cs.lv.yn 1n
15~5en 15::..9 te
:.:t.ra~tf:bu.rs,
daarna teY.
Ger.avo~ws.._r hy juio
~tohoftigP. ;::;·tryd
t~at'hat • .:-ulle t.fboudi nt v.m Cite B.,A. hat t·cedti pr-1. aipi eel
t:~eir. die e.is , dat 11.iemand tot die H.A. sal toogale.Rt
·~ord ni~,d!ID
r-11vool'l- e.l'te.ande taloo t>JJbel7dellia
1 Gli€etuien16
'V'allv·:-om:; we.t del.
~ebolyde- r.ia hoot"
dn~,in
t:e~~rl!l air,~tot die. oel"ani)"'-t var. dis tut; . !t'i)leiDi' van die belydrmin i.G 'h coo-rt ven tug. ar:.r.oox- latar- belydt.'1li3
~r!\'fBlldcl.
nic ma/31.' or.:bar.pro:<.e i.}J Diu, d<lll f!loet 'n per:.l:>or.
we~rata-ehl))i ..or::l.
Volgene die art. itJ
tw~ogovalle r.3di!. by athoudins•
!~ dn-rdi~teval.,...
le is a.lllouding
'l"l tut.midd~l.Daar is ook ' n. af'houdin£; wat r.ie eir.tl1k t n
tu~d~cl.reuoen k.u liOrci nie, m.: due. t:1e onaal"' hl er...ie a1"'t. val
~ttie. Voet:Lufi noem dit dit:J
~" .,implex
abetir.i~n.a.
ve:r~_.r~ ~aniannnd sigtsela. .. da&r a.t'hou met redone, b.v. aa h;y v.er.a om
eer~van •n 2ware bed.en.-.i.eg
resui~orte wr<t. Maar d1e
ker~rarui
lear. dit ook
do~n.Vomtice r·oem. dan
1tlB.£ttal , (?V8l.
1a,. b•"• as 1r.
di~la"Wo 'n a12ar·a soEde budreu¢' t .. ot 1
~hie!'ctitt bP.rou tJOf de ge-
r:oegsa~m
bekencl ic r.iaJ of aa iEX!lar.d
c~d~:::-karkli!'.e behat iel ia, sonde!"
d4t dit. nog tot ' r. be:lis!.11.:.g
r.~~<otl l~t;a:l ia:leYi
a~· €ekla~~is
\leel'!s':n burt.oz•likll i'dt;dryc, an 11¥ r10f3
vo~rdie
r~2,termoet
VQr~Kyn.r;,a...
t.uurlil::. sag dit ..oi.e .:dlletteurig
t;s~'ik1edr.ie. .b die
r-& ....z:. t-.q •e.1a,ft1g is, moet dit aar. die pertiOOli :tel.f
o··rfal~t WP~s•. H1er is
~ter ~rAkevan disipllnere &.l'houdir.g. DaZ!rvoor i"
rodig~dat daur afi,;'ldnr :1&1.
wet'lt: 1n leer of lewe, da.t. die
at'~k:1r.c e~ge!':ikta1 we•:·e.,
P.r~dat die per,t-oon dli!ct"in hnrdnekdg varl:ard. U1erdia d:--ie ?Ur:te moat vet-(mi£
wons. Voetiua, boek 4, pag. as '
W'JfSdaa rop, dat r.ie ol!-:e
~ft;Vyk1rg CU.lll-- leidit~£. ~o~tot
toepo.~ui!'•E. V&;i..lldis
·~n.:uuX"'. ~?at ~ofire't'i_
~.rniD ~eeJde, 1tal nie da;n.• onder rcic. Baartoe bri.ns by met. r.:1 e,
at~betalint;uit on-
vertlOa of l"&laU.c;hcid. . ( SammiE,
f)'~1 Jie korkr~d Yte1 G~n
•£e'hruik
ti5i nvoz-clet'll.:ll.' van die kuld) ., Dit hoar r.ie tot
·.~s terr~n v~rJif! kerk- ra&d !lie, :.o ook die
V~"delingvan
ar~ani~ .~,e.a. s1vil'il.9 dint"&•
A~ datt~ onbeboorl1~~6
di.nc.e plat.3vittd
1 ul~.osvettary,
~u1.dar. w1·d dit andgrn, Vr.)['der. die
~»akhede,\'a.t die
~~ongr;-Ill tyd a. nl;1
e~,en uitb&ratinS,e Van
b..crt.~togte,7dele
\iDO~dS, mie.:Ltand~11'1 .tlodir.t
Ofomi)lpg, onwetendheid in
die~l-aol"
1 ~aG'l"c!~u't'im;..nd onbe\liJlll die le .. •r tees?reolt 1 • llie.cl.n it; Voet.iu::.: ic volkc.me
o~r~aon:;tszm2il,~met Cnl"Yn•
Vouots moat die
vermani~t:ohs.rtkekldcti:
Vt.1orp
r.sc~.. "'J."'orli7. iD "it dan ook die groot
Vf..'\Sr,anu.~o.-,:rsaak •
..:le£b 1n er.kole ;,aor et-g~like ~avall a kan tn .lllenli, ~orliat da&r r.oc
tot vermanine tqd wnl.l, tot afhoudint; vnn clio fl.A.
oo:r.~a~..
~eorlikmag die sen au• r dan ook r.ia t:oehopt:w
~Nnis, as dit. hlyk , du.t die
roll.dn~r
1 ua vet"nnanir.e herou het. r.aur Cod vet-illlre, met
~;i.emar:s die sonde ni e
w~rekenr.la. Tog wil dit nic aa rd.e
1dat r a .skul·lbl!il.ydm:ia aam;tonds van w.!C;t
di.Uplint~J1110et
aft~ed.el'lwor>tl
r;!~.I.m.:J.e:rs,
m~ne i~llie hartkm!rers r.ie.. Da-:rrom
i~vir die
mer1a~r.odig, dot.
:11~ooroet- .t.eid van die
Eikul.db~kel)tniuopenba1r m>rd, en ao ctie
eo~opcmba: lr wnG•
moet die vpre&thvid v&n di e bel7deni:. ook a&l!&
::u:~or-e bl;~.et:
~.,itkan iUGen na v erloop ven t.Vd• D&ara."ll :La onthoudinl! 1:or: t)odlc;, Ott teleent.
l!~d
to iee, om die
op1'egth~idVali die
~ooftela t bl7k. Dis ook uodig
1oQ di e raaJ:n van di e
H~z-enie te la...:t last e:r
ni~.floelw,k l:ittr- die on thou
din~moet duur; hang at vsn die e:e<va.l edt. Bai.s har.c
oo~at ve.t: die
da!~l"'pVOliend9 ~oudingve.n die
~.r"t;Ocr..
Gt}Vra
1~,of trulke OLtl!oujj,ng ook mee-brl.t:f, , dat
diF: £ceercaul"'-~·te ~..;,t51lroog ver11)or_. en alle .kerkli ·'-' ve-rlteer .- ? ( Aa 1it tn op:1iener of' dibken t.el.d, koa die
vra~(bot' hy in
~7amp bly) .
Oo~rdi')
;:er.~euu-r-o.>r
opnim:er~-word tchar.del in 'I! lat.tttre art. Die vre.u£
1vtm 'r
t,e\I.OODlidma~t
1s, o . a. or hy at1!
ula~;.1.evir
~'/kind ,.an
i~E;A~by uie •;wopt of by kan deiJlne a
~ kerkli~eAdtdr.i.stre.s.i&,
GrJDf r.~eondo:- neneuur
.;taan, io
tydeli~ tealtskGmmur J.eer; .,.r. mol&t dAn ook
tyd~11,M•
"~dtatligbaskou 110rd.
m.~tuE' ont: ufGl t.1dW.i k. .alle
k~ri'.li~evoorrot;to. Andetfl itard die
r~toba£>kou &o l'.ako
1we't ai'Uanklb 1:13 v-.s..-: kcrl\.11 s OOJ.eon-
~~. im