Landbouvhogeschool-Wageningen CENTRUM VOOR LANDBOUWKUNDIG ONDERZOEK IN SURINAME
ENIGE AANVULLINGEN AANGAANDE DE SNOEI VAN PINUS CARFÏAEA VAR. HONWRENSIS
(onderzoekprcjekt no. 73/3)
E.M. Vel
Verslag van een onderzoek verricht onder leiding van Ir. F.J. Staudt
5
-1. SAMENVATTING
In dit rapport is het onderzoek beschreven naar het hoe en wat van de snoei van de Pinus oaribaea var. hondurensis. Getracht is aan te geven, wanneer en tot hoever er gesnoeid moet worden, en hoeveel dit zal kosten. Daarnaast is getracht een "berekening te maken van de snoeikosten per kubieke meter noestvrij hout. Bij snoei tot 6,00 m bij een omloop van 30 jaar en een rentepercentage van 1% bedragen de geprolongeerd* snoeikosten naar schatting ongeveer Sf. 2,00 tot Sf. U,00 per nP noestvrij hout, afhankelijk van de boniteit.
2. VOORWOORD
Na de "oriëntatie in het snoeien" van DE J0NGH en DE VRIES (1973), die de eerste moeilijke stappen zette op de weg naar het snoeien, is het aan mij geveest om de weg te banen, zodat eenderde hem kan effenen, waarna de grootste vragen rond het snoeien opgelost zijn.
De 3 onderzoeken stonden onder leiding van Ir. F.J. Staudt, terwijl de heer T.F.C. Chin A Fat steeds assistentie verleende.
Op Poika heeft bovendien de heer D. Causelia ons de helpende hand geboden.
Al de bovenstaande personen en nog vele anderen van de Dienst
Landsbosbeheer (LBB), bij welke dienst de veldwaarnemingen plaatsvonden, worden hierbij dank gezegd.
3. DEFINITIES
Als de Pinus ocœibaea (hierna te noemen Pinus) in sluiting is gekomen krijgen de onderste takken te weinig licht en sterven af. Naarmate de boom hoger wordt, verplaatst dit proces zich naar boven.
Aan een boom kunnen we de grens tussen de dode en levende takken meten. Deze noemen we het levende takkenpunt (punt 1, Figuur 2 ) . In een opstand kunnen we de gemiddelde grens berekenen als een gemiddelde van alle levende takkenpunten. Deze noemen we een levende takkengrens. Als we het verloop van het levende takkenpunt in de tijd bekijken dan vinden we een lijn (lijn 1, Figuur 1). Deze noemen we de levende takkenlijn.
De dode takken worden aangetast en vergaan naar verloop van tijd. Ze vallen dan geheel of gedeeltelijk van de boon af. De takresten die niet afvallen worden overgroeid. De onderste tak of takrest noemen we het dode takkenpunt (punt 2, Figuur 2 ) . Analoog aan de levende takken-grens en levende takkenlijn definiëren we de dode takkentakken-grens en de dode takkenlijn (lijn 2, Figuur 1). Onder het dode takkenpunt is de stam dus kaal.
De mantel is het buitenste deel van de stam. Wanneer men hoog-waardig hout wil produceren (bijv. schilfineer) is de belangrijkste
eis dat er geen kwasten in de mantel mogen voorkomen. Losse kwasten worden gevormd door het ingroeien van dode takken. Vaste kwasten worden gevonden door het ingroeien van levende takken. Het voorkomen van losse kwasten (zone II) wordt erger aangerekend dan van vaste kwasten (zone I) (zie Figuur 3 ) .
/ / /
hi.
I l l •'l it'A
i
"lia
Willi
11 mi
Il
!
Hf
«•a— diameter 'të& jUr.VUr-U punt ,I-
-... car:* 2 ^J,b~ i i i l ! i l ! I i ! I i S i I il w
\ \ ! S . i i I 7 I ' i 1 i ! la, b ! ! ry i r r 'Ug. !. n e t v e r l o o p var h e t l e v e n d e en d o d e t a k K e r puurt -~IA a ^ ü i J c » dode t a k k e n p u n t £.äU S t a OOGST. • ' C ' r - - • / 'f'.or;, r a d i a l e c v a n e e n s x a n iaat d a a r meen gesnoeide tak,
waar-4 . I l ' L E Ï D l a l
Wanneer men a a n d e f i n e e r i n d u s t r i e h o u t v i l l e v e r e n u o e t rrreu e r r e k e n i n g roden d a t i n de a a n t e l g e e n krra'uten. otogen v o o r k o m e n . A l l e e n i n de r e s t r o l k w a s t e n vcorkooreir. Be r e s t r o l i s d i e r o l d i e o v e r b l i j f t a l s s e n n i e t :neez
'*• '• — *' ''• d i a n r e t a r i s v e r d e r t a n a f s c h i l l e n » Wanneer v e s t e l l e n d a t de r e s t r o
e g g e n a a t men a a n n o u t 0 , 0 k 30-7 ra v< *+. •/eraren G.UU
n e t h o u t " b u i t e n d e z e r e s t k i o s f c u t v r i j i s . D i t b e t e k e n t d a t e r g e s n o e i d renet v o r d e r en v e l z o d a n i g d a t de k v a s i e r met h u n o v e r v a l l i n g b i n n e n de r e n t k l o e •kernen. Omdat de g r o o t t e v a n de o v e r v a l l i n g o n b e k e n d i s r r o e t e n v e d o t e e r s t u i t
-z o e k e n . S t e l 5e c-ver-walli'jg : o d0 cm d i k . D i t b e t e k e n t d a t v e u i t e r l i j k moeten.
v&r'VSLl.lLix:^ zich. s.n.i b-^ id f:
M r:T. . ^ T * oui": en ...-. i . - „ö "b3vzr.de.- * • OTHCI. e v o e r d n-'^,f-, w: )rr; ' ?• b '?^en nj h e b b e n , i s reen g e n e i g d o n zo r r o e g r o g r l i r j k t e o n o e i e n . D i r i s o e n g u n s t i g omdat n e n dan nog k l e i n e t a k j e s k e e l t d i e :nen e o n v o u d i eer Kat v e g h a h o n .
Het z a l v o o r z i c h s p r e k e n d a t oren e e n boom n i e t o n b e p e r k t rtag o p s n e e i e n .
U i t d e l i t e r a t u u r (HILEY3 1959) b l i j k t d a t neen j o v e e 'ecze^ t o t ' u": van. de
boorav a t e r l o t en. a a n boorav a s boorav e r l i e . k a n d e e n e k a n t boorav e l reen boorav a n u i t h o n t t e e l t K u n d i r o o g -p u n t r e g e l m a t i g een k l e i n b e e t j e v a n i e k r o o n v a g b a l e r . k a n de a n d e r e k a n t J..s
r e t e c o n o m i s c h era i n e e n k e e r v e e l vvervr orris m o e t e n komen..
y.p'
In F i g u u r n z i j n 2 m e t h o d e n v a n " ' / e l l e n g e t e k e n d ;
a a g ( a ) e n e e n met d e b i j l ( b ) . I e h o o g t e v a n v a a r s . - ' » . b i t i s crue v a n a f de s e c t o r e n 1 + I I - h l ï I , I e
i r e c r ; ». •
onderste gedeelte (h) ca. 25 .ors zal zijn. kit houdt
3 i;r lengte men dus minstens moet openoeien tot 5,2;
{
<<£-&.NN s
Jf .y' • 'î : ' t ."x
J.
if ./'T.-' J
^ , J ^ ...
p i s< •-i- •<'vr
4-4-A
:JS te .,'-. ^-r i J A A • s . . ' K .A .-• t : , Ci 5I
-f
i o. z o a s 6. bijlP i « . v.eergave not .ae* gMefeitt ï^p>t f o u t e n e r u i t s i c x er
F i g . k» Schematische veergave voor het v e l l e n nex de zaag (a) en de "bijl ( t ) « h i s de hoogte die aen v e r l i e s t met v e l l e n .
U i t de l i t e r a t u u r (Chileen:; jjoihouw I n s t i t a u t 19*53; g e c i t e e r d door BROWN, 1965) b l i j k t ddt h e t >psnoeien t o t 3 , 5 m. op <J m a n i e r e n gedaan w o r d t , n l . a ) i n één k e e r
0 - 3 , 5 ni met een zaag op een s t o k van 1 , 5 - 2 , 0 m; b) i n twee k e e r
b-j. 0 - 2 , 0 n n e t een "louwer of h a n d z a a g j e ,
ï'2- 2 , 0 - 3 , 5 m n e t ee.i zt*ag op een s t o k van 1,5-2,0 r...
Voor a en b-j i s de d i a m e t e r op 0,25 n hoogte Van b e l a n g . Voor bp i s de d i a r i e t e r op 2 , 0 ra van b e l a n g .
On f o u t v r i j h e a t t e k r i j g e n b u i t e n de 15 cm r e s t k l o s moet de s n o e i dus v o l t o o i d z i j n v o o r d a t de boon 152dg c a d i k i s op de a a n -vangshoogte van h e t r n o . r tx a j el-r';.
Wanneer we een oic> van 5?7 ra l e n g t e wensen moeten we c p s n o e i e n t o t 5,7 + 0 , 2 5 = 6,0 m. D i t v e r ^ t een e x t r a s n o e i . Deze s n o e i moet hebben
p l a a t s g e v o n d e n wanr>:-:sr da d i a m e t e r op 3,50 hoogte een d i k t e h e e f t b e r e i k t van 15-2do cm ( z i e ook Figuur 5)»
5 . PROBLEEMSTELLING
Ket probleem waarvoor i n d i t r a p p o r t g e t r a c h t wordt een o p l o s s i n g t e v i n d e n , i s h e t t i j d s t i p va;.. 3 d i v e r s e s n o e i p e r i c d e n en de k o s t e n aan h e t s n o e i e n v e r b o n d e n .
Voortbordurend op h e t werk van DE JONGE en DE VRIES (1973) kunnen we de v o l g e n d e proeven o p z e t t e n .
Ailerec.uTS-'- zoeken w ; npai de goede c o r r e l a t i e s t u s s e n de d i a m e t e r s op 0 , 2 5 . 2./J. 3 j 5 m (j-i C"'J dbb. , nze g r e e / t s t e L: j l a n g s t e l l i n g gaat u i t
n a a r h e t t i j d s t i p waarop is betrübte d i a ; ' i t e r ongeveer 12 cm i s ( o v e r -v a l l i n g (dg) s c h a t t e n we :>p 1^ m ) .
Mede aan de hand h i e r v a n kannen we e n i g e p r o e f t e r r e i n e n i n h e t v e l d u i t z o e k e n . I n deze p r o e f t e n1 e i n e n doen we dan onderzoek n a a r
s n o e i p r e s t a t i e s . Om h e t d u i d e l i j k t e zeggen: Hoeveel kan een a r b e i d e r per dag h a l e n , en i n b e p a a l d e g e v a l l e n , welk g e r e e d s c h a p i s h e t b e s t b r u i k b a a r . H i e r b i j kunnen we de volgende d e e l o n d e r z o e k e n o n d e r s c h e i d e n : a ) Onderzoek n a a r de gedragingen van l e v e n d e en dode t a k k e n p u n t e n .
b) Onderzoek n a a r de d i k t e van de o v e r w a l l i n g s z o n e en h e t voorkomen va/n b.lauwrot. Dit g e c o r r e l e e r d aar. de t a k d i a m e t e r .
c ) De vorm van de boom, d . w . z . de d i a m e t e r op 1,30 m a l s de s tara op r e s p . 0,255 2 , 0 en 3,5 n boven de grond een d i a m e t e r h e e f t van 15-2dg e n .
d) Onderzoek over h e t v e r s c h i l ir) u.ebruik v i n houwer en handzaagje
met b e h u l p van een t i j d s t u d i e .
e) Onderzoek over h e t v e r s c h i l i n g e b r u i k van de Hengste en F o l s c h e ~noeizagen met b e h u l p va:: een t i j d s t u d i e .
f ) Onderzoek naar de maximale t a k d i k t e van 0 - 2 , 0 , 2 , 0 - 3 , 5 en 3 , 5 - 6 , 5 ra t e n t i j d e d a t e r g e s n o e i d w o r d t . D i t i n r e l a t i e n e t h e t o v e r
-w a l l i n g s h o u t ( z i e ook b ) .
g) De e v a l u a t i e van k o s t e n en b a t e n van s n o e i .
h) ( e v t . ) Onderzoek naar de mogelijkheden om de s n o e i v \ n 0 - 2 , 0 m en 2 , 0 - 3 , 5 ia i n ëën k e e r t e doen p l a a t s v i n d e n .
Deze 8 d e e l o n d e r z o e k e n v a l l e n u i t e e n i n 3 groepen en w e l : 1 . Het v o o r b e r e i d e n d e d e e l . D i t z i j n de d e e l o n d e r z o e k e n a , b en c .
Hier moet uitkomen op welke l e e f t i j d , b i j welke d i a m e t e r en t o t welke hoogte er g e s n o e i d moet worden.
9
-2 . Eet a r b e i d s k u n d i g en f i n a n c i e e l g e d e e l t e . Het onderzoeken van de "beste s n o e i n e t h o d e n . D i t zijn. d, f, e en g. Hier kont de f i n a n c i ë l e
c a l c u l a t i e u i t t e v o o r s c h i j n .
3 . Het beschouwende g e d e e l t e , waar bekeken wordt of e r geen c o m b i n a t i e m o g e l i j k i s . Dit i s h .
6 . METHODIE" EN UITVOERING 6 . 1 . BOOMVORi-ELN
On de toorrvorn t e b e p a l e n van h e t voor de s n o e i b e l a n g r i j k e s t u k ( h e t o n d e r s t e g e d e e l t e ) , hebben we i n d i v e r s e o p s t a n d e n de d i a m e t e r s b e p a a l d op 0 , 2 5 , 1,30» 2 , 0 en 3 , 5 m. Voer de d i a m e t e r op 3 , 5 m hebben we c e b r u i k gemaakt van een boomvork op een s t o k gemonteerd n e t een hoek van 53° 08 , zodat e l k d i a m e t e r - v e r s c h i l van 1 cm een v e r s c h i l van 1 cia op de a f l e e s b a l k t e z i e n g e e f t . De a f l e e s b a l k i s zo gecon-s t r u e e r d d a t e r n e t e e n wordt a f g e r o n d t o t c e n t i m e t e r gecon-s ( F i g . 6 t/ra 8 ) . De a n d e r e metingen van de d i a m e t e r werden v e r r i c h t met een n e e t b a n d j e . De h o o g t e n : 0 , 2 5 , 1,3 en 2,0 ra z i j n op de s t o k a a n g e b r a c h t . Verder werd n e t de Blune-Leisz-boomliGogtemeter de hoogte gemeten van a l l e bomen d i e voor s n o e i i n aanmerking kwamen. In h e t v e r v o l g t e noemen snoeibomen; d i t z i j n bomen d i e geen v o r k en geen f o x t a i l hebben en n i e t o v e r d u i d e l i j k t e k l e i n z i j n . D i t o n d e r s c h e i d b l i j k t i n de p r a k t i j k van de s n o e i a r b e i d e r t e v o l d o e n . Van de o v e r i g e bomen werd de hoogte g e
-s c h a t . De dode en lovende t a k k e n p u n t e n hebben we ook opgemeten, met d i e n v e r s t a n d e d a t l a g e r dan 0,2.5 m n i e t nauwkeuriger werd gemeten, n a a r met een s t r e e p j e vezd g e n o t e e r d . De a n d e r e h o o g t e s werden g e s c h a t met b e h u l p van de m e e t s t o k waar de d i v e r s e maten o p s t a a n t o t i n dm nauwkeurig. De boemhoogte werd i n h a l v e m e t e r s nauwkeurig opgemeten. De d i a m e t e r s werden i n cm nauwkeurig opgemeten*
E i j de s e l e c t i e van o p s t a n d e n of d e l e n daarvan hebben we op de volgende punt e-i g e l e t :
1. Het moest e c h t Pinus caribaea v a r . ho?idicensis b e t r e f f e n . 2 . We hebben g e t r a c h t b o n i t e i t I I I aan t e houden.
3 . We hebben g e t r a c h t om de d i a m e t e r van 10—1U cm b i j de s p e c i f i e k e h o o g t e s t e v i n d e n ( 0 , 2 5 , 2,0 en 3,5 21).
k. Het p l a n t v e r b a n d moet 3,5 x 2 , 2 m z i j n .
In Blakawatra hebben we k o p s t a n d e n g e s e l e c t e e r d ( z i e appendix I en I I ) . In C o e s e v i j n e hebben we 3 o p s t a n d e n g e s e l e c t e e r d ( z i e appen-d i x I I I en r v ) . Op Blakawatra b e s t o n appen-d appen-de meetploeg u i t 2 personen
(de e e r s t e dag 3 ) . De ene man had b i j z i c h : 1 m e e t b a n d j e , de m e e t s t o k met boomvork, de a f s t a n d s s t r o o k voor de Blume-Leisz, een duimstok en een houwer. De a n d e r e man had b i j z i c h : een houwer, een o p s c h r i j f b o e k j e + t o e b e h o r e n en de Blume-Leisz boonhoogtemeter.
De werkvolgorde was a l s v o l g t . E e r s t werd h e t g e s e l e c t e e r d e s t u k gewied, d . w . z . e r v e r d e n paden gemaakt om van boom t o t boom t e komen. Dit gebeurde b i j voorkeur ' s o c h t e n d s v r o e g a l s h e t nog k o e l w a s . Daarna begon de e i g e n l i j k e m e t i n g p a s ; e e r s t werd de a f s t a n d s s t r o o k opgehangen, d a a r n a werd de bewuste boom g e r e i n i g d van a l l e r l e i o n g e -r e c h t h e d e n , d i e e -r z i c h nog mochten voo-rdoen ( l i a n e n , t a k k e n d i e i n de weg z a t e n ) . Dan werd de b o v e n s t e d i a m e t e r a f g e l e z e n ( h e t g e e n s p e c i a a l
in de j o n g e r e o p s t a n d e n nog wel eens m o e i t e k o s t t e ) . Tegen d i e t i j d had de a n d e r e man een l i j n gekapt waardoor h i j de boom kon z i e n , had h i j de j u i s t e a f s t a n d b e p a a l d en de boomhoogte gemeten. Daar de v o e t
p4 0 C; U r" O ,-v. * -p ^ ro h i ) G * ^ j V-\ <u to v> J j j d £ o <"*i C j .,—^ • H E <w 0;} £ jQ w O C; « : ^ -j ^ ^ ^ ? ^ * * - ' - " = * - * 'S V , : ' ^ 3 Xi O O <L> cd '<U O 65 '•-. o -T~; w &0 c t> t û £ *rs -P e o o ,Q G , ,- < to 0) ncS Q^ b o m #s <—• *\ LT\ <\! * T - = C7 : , y y3 & CTj fcO -H G
\J
< v xie
11
-vrijwel nooit t e zien was werd de l e n g t e (helm) van de man gebruikt d i e
naast de boom stond (bijv* 1,8 m). De boomhoogte was dan g e l i j k aan:
de boomtop aflezing - de helm a f l e z i n g + 1,80
b i j v . : 12,0 m - ( - 1 , 0 ) + 1,8 = l l f , 8 m.
De hoogte werd genoteerd na te zijn afgerond op halve meters (15»0 m ) . Daarna werden achtereenvolgens gemeten de diameters op 3,5» 2,0, 1,3 en 0,25 m hoogte. Eierna schatte de man die bij de boom stond de takken-punten. Alles wat de schrijver opschreef werd door hem duidelijk her-haald ter voorkoming van fouten.
Op Poika hebben we er een derde persoon bijgekregen; de heer Desiree Causelia. De heer Causelia is in het 3e jaar van de opzichters-cursus van LBE. Dit is het praktijkjaar. Het meten ging analoog aan dat op Blakawatra met dien verstande dat de extra persoon als schrijver optrad, voor de afstandsstrook zorgde, een lijn vrij maakte en ook de takkenpunten schatte.
6.2. OVERWALLING
Voor het onderzoek naar de overwalling hebben we de volgende eisen gesteld:
1. Het moet Pinus aaribaea var. honâtœensis betreffen. 2. Er moet gesnoeid zijn.
3. De snoeiwonden moeten overgroeid zijn, of wel de overwalling moet voltooid zijn.
In Singrilanti hebben we in vak kc (zie Fig. 9) een aantal bomen gevonden waaraan enige jaren geleden gesnoeid is. Deze bomen behoorden tot een opstand met een boniteit van ongeveer V. In dit vak was pas
gedund. Van deze gedunde bomen hebben we een aantal schijven verzameld. In totaal hebben we van diverse bomen 11 stamschijven verzameld. Hierin komen + 30 takresten voor* Hiervan zijn er slechts 15 zodanig dat de snoeiwond goed te zien is.
7. RESULTATEN 7.1. BOOMVORMEN
In totaal hebben we ko8 bomen gemeten. Hiervan komen 337 bomen voor snoei in aanmerking. Dit is 68%. Wanneer we de gesnoeide opstand
c van Poika (Cc) weglaten komen we resp. op de cijfers U20, 252 en 60% (zie Appendix V en VII).
Uit deze meetcijfers zijn voor elke opstand gemiddelde boomvormen gemaakt (Appendix VI en VIII). Daarnaast is er voor de bomen van Blaka-watra een serie boomvormen uitgerekend en ingedeeld naar hoogteklasse
(Appendix IX en X ) .
De boniteiten zijn berekend volgens VOORHOEVE (1968). De proef-opstanden te Blakawatra vertegenwoordigen boniteiten van II - V. Van Coesewijne zijn alle proefopstanden IV - V of slechter. Ook de takken-punten zijn omgerekend tot takkengrenzen en uitgezet (Appendix VI, VIII en X ) .
i I 3 C "O
w
~i! \ - \ v - \ x
t i i \ \ \ . \ \ v
•J v I •'.! i «!- 13
7.2. OVERWALLING
Bij het onderzoeken naar de overwalling van snoeiwonden zijn 3 zones onderscheiden en gemeten in nm (zie Fig. 3 zone III):
a) Basresten, harsvloei, holten, e.d. in het algemeen donkere delen in het hout.
b) Een weefsel dat zich ontwikkeld heeft als een soort callus of wond-weefsel; dit heeft vrijwel geen structuur en is zeer los. Het is vaak lichter van kleur.
c) Een soort overgangszone tussen het callus en het regelmatige hout. Ook de takdikten zijn gemeten (in mm) en we hebben de correlatie bepaald van takdikte en overwalling voor alle 3 zones. Hiervoor hebben we
negatieve correlaties gevonden zodat geconcludeerd moet worden dat de steekproef onvoldoende groot is. Om toch verder te kunnen gaan zullen we ons beperken tot de gemiddelden der drie onderscheiden zones (zie ook Fig. 10). De gemiddelden waren:
Takdiameter: 10,0 mm deel 1 (a) deel 2 (a + b) deel 3 (a + b + c) 4,1 mm 9,0 mm ».•
Figuur 10 geeft een dwarsdoorsnede van een gesnoeide tak weer nadat hij overgroeid is. Wanneer men dus Pinus wil telen voor de fineerindustrie
en wel schilfineer dan moet er gesnoeid zijn wanneer de stam (15 - 2 x 0,9) cm = 13,2 cm dik is. Zone C wordt dan als foutvrij gerekend.
Wel moet men er op bedacht zijn te kijken naai' het dikste gedeelte dat later in het blok komt. Dit zal dus de onderste plaats zijn die
nog voor snoei in aanmerking komt. Uitgezonderd bij de eerste snoei daar is het de stobhoogte (0,25 m ) .
Het blijkt verder dat de boomvormen op Poika en Blakawatra niet veel verschillen (zie Fig. 11). Ook hebben we berekend dat er een grote correlatie is tussen de dbh en de diameter op 0,25, 1»3 en 3,5 m.
We hebben de volgende waarden, uitgedrukt in cm, gevonden: d. oc = dbh + 2 , 5
0,0
a„ 0 = dbh - 1,3
c,0
d_ = dbh - 3,U
Hieruit valt door interpolatie de waarde van d„ ?1- te halen, nl. :
d3 2 5 = dbh - 3,0 '
In Figuur 11 hebben we de diameters nogeens tegen de hoogte uitge-zet maar nu sterker vergroot. Hierin hebben we de asymptoten 13,2 cm en 15»0 cm aangegeven. Buiten de 13,2 cm mogen geen takken of kwasten meer voorkomen. Opdat ds overwalling binnen de 15»0 cm zal blijven. Wanneer de boom op 25 cm hoogte de diameter 13,2 cm heeft bereikt, moet er al gesnoeid zijn tot bijv. 2,0 m. De dbh is dan 10,7 cm (a). Daarna kan d kan de boom zich verdikken tot op 2 m hoogte de diameter weer 13,2 cm is geworden. De dbh is dan 14,5 cm (b). Analoog voor de 3,25 m hoogte en diameter 13,2 cm. De dbh is dan 16,2 cm (c).
Hierbij is dus geen rekening gehouden met het feit of deze ingre-pen in verband met de hoogte van de boom binnen de houtteeltkundige normen vallen.
_. 1 il M-' * W ^r ,««.
L:
snoeivlck jjssnotide takFig. IC. Dwarsdoorsnede van een gesnoeide tak nadat hij overgroeid is.
8. KOSTEITCALCULATIES 8.1. KOSTEN VA1Ï SNOEIEN
Er is uitgegaan van de veronderstelling, dat een bosarbeider die snoeit 1000 eenheden per dag kost. Dit is inclusief sociale lasten en overheadkosten. Mede dankzij voorbereidend werk van DE JONGH en DE VRIES (1973) is het mogelijk een schatting te maken van de kosten om een 'boom te snoeien (zie Appendix XII). Uit hun werk volgen cijfers •over de benodigde tijd bij het snoeien. Wij gaan er vanuit dat alleen
snoeibomen gesnoeid worden. Aannemend dat dit 50% van alle bomen is houden ve voor gemiddelde tijd om een boom te snoeien aan: 1x ds
snoeitijd en 2x de looptijd tussen 2 bomen (kolom drie)5! Verder nemen
we aan dat de algemene tijden 50$ van de produktieve tijden bedragen. De algemene tijden plus de produktieve tijden noemen we de totale tijden(i+), alles in seconden uitgedrukt. Dit is dus de bruto tijd die besteed moet worden om een boom te snoeien. Per dag van 8 uur kan hij dan 288OC bomen snoeien (5).
tot. tijd
De kosten per boom zijn dan 1000
lantal bomen
(6)
Omdat het eerste blok minimaal 3,0 m moet zijn (minimale blok-afmeting) nemen we de kosten van de eerste en tweede snoei bij elkaar, als we de kosten per blok uitrekenen (il).De kosten hebben we geprolongeerd naar het tijdstip van de oogst (10).
Eij deze berekening hebben we aangenomen dat:
- i 1 1 r 1 r
22. 21 20 19 18 17 —•— diam lemi
IS 15 11.
Figuur 11.- De gem/ddtlde boom vormen per opstand. K > s X loss« of yes tu kwasten komen voer
! J I I ] overwolling i j f out vrij
16
-a) de omloop van het "bos 30 j a a r i s ;
b) en er op 5» 7 en 9 j a r i g e l e e f t i j d wordt gesnoeid ( 7 ) .
We hebben de kosten voor 2 rentepercentages berekend, n l .
h% (p = h) en 1% (p = T).
8.2. VOLUMEBEREKENING FINEERHOUT
Het volume van de blokken wordt berekend in Tabel 5a (zie ook
Tabel 5 Appendix XII) voor bomen met een diameter op 6 m hoogte van
30 cm en van
hO
cm. Wij onderscheiden twee mogelijkheden:
1. het opsnoeien tot 6,0 m hieruit volgen 2 blokken A en B
(zie Fig. 12 en Appendix XI);
2. Het opsnoeien tot 3,5 m hieruit volgt alleen blok B.
Het volume wordt berekend per blok.
Bij het totale volume wordt het blok als een af
geknotte- kegel
voor-gesteld (11); het volume is dan 1/3 L (B + G + / B x G) waarin L de
lengte is, B het bovenvlak, G het grondvlak. Om tot de hoeveelheid
hout te konen die geschild kan worden wordt de stam cilindrisch
voorgesteld en het volume berekend volgens V = L x B met L als lengte
en B als bovenvlak. Het netto volume wordt berekend als een holle
cilinder met een lengte van 2,65 n (op deze lengte wordt het nl. in
de fabriek gezaagd) (13). De "holte" betreft de restklos die
over-blijft. De diameter hiervan is 15»0 cm.
In formule is het dus
V .. -- (L , , x B) - (L
._,_
x B ., , )
netto netto netto restklos
waarin „
L
netto =
2>
6 5*. B = * x (i d)* en B
^
^ - ir x (
\
x 1
5,0)
Het rendement hebben we in procenten berekend als
- / ^ x 100^ (110*
tot.
Dit wil dus zeggen dat de fineerindustrie zoveel procent van het
totaal aangekocht hout kan schillen; ten minste in theorie.
8.3. KOSTPRIJS VAN NOESTVRU HOUT
q
De kosten per m netto (Tabel 5 (a): (16) laten zich nu berekenen
volgens de snoeikosten (15) geprolongeerd) per blok, gedeeld door het
netto volume (13) in dat blok.
De eenheden kunnen we omrekenen in Sf. door te vermenigvuldigen
met de bruto arbeidskosten per dag gedeeld door 1000. Wij hebben dit
gedaan voor het geval dat de bruto arbeidskosten gelijk aan Sf.
15»-per dag zijn (17).
Het blijkt dus dat de kosten per m
3netto slechts in het
uiterste geval de Sf. 2,- overschrijden. Wel moet bedacht worden dat
vre
weliswaar 50$ van de bomen opsnoeien maar dat dan wel alle
snoei-bomen als fineerhoud geoogst moeten worden.
Wanneer er bij een dunning nog een 50$ van de gesnoeide bomen
uitgaat betekent dit dat de kosten van de overige bomen zullen
ver-dubbelen en dus ook de kosten per m
3(18). Verder moet worden
tcpiiibrnvter,
w& 6,0
4- 3'5
4 - 3.25
0.25
ig. 12.- De ,oiüi ;en v'wf- i ï blokken in c'e stam
var. pj.lpb.cut t e r w i j l het <esnceide dun
r.arkt kv. it;;: /. o ^ '
sei::'de zou kunnen opgaan voor het dunningshout. .x sou mogelijk nog als goed paalhcut op de
•.cht. leze opbrengsten zijn niet meegerekend.
Var. de overvaluing ;n veter, ve nog te weinig. Wij hebben een waarde
gekozen die aan c.e hand vs.:. or:ze waarnemingen redelijk lijkt. Hier noet nog nader onderzoek aan vprden verricht. Ook moet er nog
nagegaan verden vat dr invloed* op de overvalling is van bv. de tak-diameter, de laknoe.;, het dood; cf levend zijn van de tak en de gaaf-heid van ds vond waarbij h-;i gebruikte gereedschap van invloed kan
zijn (houwer, handzaag). ' :
Paar achteraf blijkt, lat ve toor het onderzoek naar de overvalling toch vel in slechte opstancsn zaten dient tekeken te worden wat er-bij betere bcniteiteu voor veranderingen zouden optreden.
ïen -u nog niet vast voer de Pinus in
v;cr.'.,.-.;u'bekeken vat de meervaarde wordt van' van pu'iphcut. Dit alleen maar indien het De prijzen van hout 1
Suriname. Ook hier ,K fineerhout ten opzie';
>•* r( - \ c: ~ ç yr£ Z U •iplexfabricage zoals die i n Sur inane
4. hog neer probieren z. ebbe-: ,ar i s Z,'S'.€:€-'y~-g „ e• / v 30 o'-" 1 w '-J. ran
er bij» de s c h a t t i n g van de b e s t e omloop.-houceh... 'aangezien de pulphputonücop ook op
hnter cf' d i t de beste omloop voor . j n , oned't, vanneer ve de topdïamèter (op 6.00 >aar hû cm l a t e n groeien ve b i j n a 2x zoveel
\D KC o c c~, A. Ta OS T3 r-i ö > C A * G i—! '-> 0) 'o A • H ^—. • - P x• '""ï .ri C' ?-. — • ••;•} -r-5 CH - H •• - «i> 1 Ä e. x \ di * - ' d •-~-v * H £i .'--{ -—-• £ 'T-ï - O >'-! 3 •-rf CLO co ?< •r—i c r-i -^--' i ^-^ •r-i CS X • H c • H II -j_1 - O CU O Cv Cl •r--- p AA ~ J L nD o; to - t - ' • H " >rJ o j v } " O • r t '^ M 0) r -'r£ ' :"J ~1 ü ..u* ,-_ •—; r—' r " . p '•Si Cù O M Ci (U ,-^ A l G rO o X". * 0) C J O o ,_— -— * CM co ei * H , P A Î L7Ï TH '-Ö <L) v j ) - W •r-i ^ -f-; rd -P er! cö t û - p . , — 4 p! .C 0* r * r 4 & K? •D c t— 1 -r> +••> -p p p o o •p G Ti G CV O  S ?• O S <ö „ A ,•>.< A . AS O p cß -rs • Ä G ;—i rC> CG * H ;Tj XI • M A ! O p G ;a • - 1 r ï ï G 3 (20 G cö X> rf K? cd C N o ^ 3 tG V. G s «; .p o o p- (v x : A - A o ' A G H P P i ~ G j l ,-H > A .£••• , 3 - p ffi l.j A '<~J -r-i O - P J.i ^ « C 3 i > > f - i O - P - P W . ^ X I ^ W G O CU Ö - P p r ^ M M b o ft P- a • P Ä P E A - H o o :; ci; p - P + 3 - p - p CQ « M M " o o o O -p , A , A . A : Ai 'Xi •-. T i - A - r i ^ A c c; o o c o o o A U t/j Cß M +5 0'.' a.; ;ij CJ C' t e '~ 'C 'c; rc o u r-, :-, !-, c tu co au bo P :  C t"4 t £ G O G O - A . 'C V' G '6 ei Ai ï.-, ^ 5-ï '•O' - A A-i 'P-1 f—i O :-J O G G « SG SsC bC CC 05 G G G G ,-H p rx
19
-foutvrij hout krijgen dat voor schillen in aanmerking komt (Tabel 5, V netto).
5. De snoeitijden zijn gebaseerd op onderzoek van DE JONGH en DE VRIES (1973). Nader onderzoek hierover zal nog volgen om de cijfers beter vast te leggen.
6. Ook de leeftijd waarop gesnoeid wordt is slechts een schatting die verbetering behoeft. Hiermee hangt de prolongatie van de snoei-kosten nauw samen.
7. Wij hebben gerekend een produktieve tijd van 2/3 x 8 uur = 5 1/3 uur per dag. In hoeverre dit juist zal blijken te zijn is nu nog onbekend. 8. De gegevens van Hiley gelden voor Zuid Afrika. In hoeverre deze
houtteeltkundige snoeiregels ook opgaan voor Suriname is nog een open vraag. Dit dient nader onderzocht te worden.
9. Vaak ziet men na een wiedbeurt een groot aantal kapstokken aan de bomen. Dit soort "snoei" is natuurlijk ten stelligste af te raden. Het is voor de wieders vaak noodzakelijk' om een aantal takken in te korten vanwege grassen en lianen. Maar kort de takken dan goed in, d.w.z. sla ze bij de stam af of laat ze in leven, maar maak geen kapstokken omdat dan in het hout losse In-rast en komen die voor de verwerking zowel tot zaaghout als fineer nog erger zijn dan levende
kwasten.
De snoeikosten per blok of per m^ blijken mee te vallen. Of
snoeien inderdaad lo.iend zal zijn, is geheel afhankelijk van de prijzen die sen in de toekomst zal willen betalen voor gesnoeid en ongesnoeid Pinushout. Wanneer we een vergelijking naken met Baboen dan blijkt het prijsverschil tussen het beste en het slechtste Baboen tussen de Sf. 10,- en Sf. 15,- per m^ te bedragen, zodat het snoeien van Pinus-hout voor de meerkosten van Sf. 2,- tot Sf. U,- rendabel lijkt.
10. CONCLUSIES
Wanneer men hout wil telen voor de schilfineerindustrie met een noestvrije mantel vanaf 15 cm diameter, dan kan men het in Tabel J
samengestelde snoeischema aanhouden.
Tabel 7« Concept snoeischema voor de Piïius oaribaea in Suriname
snoei
I I I I I I I I Isnoeihoogte
(m)
0,25-2,0
2,0 - 3 , 5
3,5 - 6 , 0
i d .hoogte (m)
waarop dian.
max. 13,2 en
mag zijn
0,25
2,0 3 , 5n . v . t .
dbh
(cm)
10,5
lfc,5
16,5
20,0
gem. hoogte
(m)
6 , 5 9 , 010,0
12,0
- 20
Uit HILEY (1959) blijkt dat men jonge bonen tot 1/3 boomhoogte opsnoeit, oudere tot de helft. Met deze regel is de snoei I wel toe-laatbaar snoei II ook nog wel maar snoei III niet meer. Want dat zou betekenen dat men te veel zou opkronen met alle gevolgen vanfdien:
waterlot en aanwasverlies. Liever hanteert men dan snoei III tenzij uit snoeiproeven blijkt dat de boom geen nadelige gevolgen van deze te vroege snoei ondervindt. Wel moet men in geval men snoei III hanteert genoegen nemen met een ca. 3,5 cm dunnere foutvrije mantel (restklos ca. 18,5 cm).
Alleen als men bereid is jongere bomen toch tot 1/2 boomhoogte op te snoeien kan men snoei I en II kombineren.
Het in êên keer tot 3S5 m opsnoeien heeft de volgende voor- en nadelen:
Wanneer het bij de 1e snoei gebeurt:
Nadelen : 1. Mogelijke aanwasverlie?.en en/of waterlot vorming in verband met de regel dat men jonge bomen niet meer dan 1/3 h mag opsnoeien.
2. Er komt extra veel licht op de bodem zodat extra ver-wildering kan optreden.
3. De snoeikosten staan langer uit.
Voordelen: 1. Mogelijke kostenbesparing omdat dit na êên wiedbeurt gedaan kan worden.
2. Mogelijke kostenbesparing doordat de takken in het algemeen dunner zullen zijn.
Wanneer pas bij de 2e snoei wordt ingegrepen:
Nadelen : 1. Het onderste gedeelte is te dik geworden (restklos 18,8 cm), 2. De opstand is langere tijd moeilijk toegankelijk.
Voordelen: 1. De snoeikosten staan korter uit.
2. Mogelijke kostenbesparing omdat dit na een wiedbeurt gedaan kan worden.
3. De opstand blijft beter gesloten, waardoor men minder onkruidgroei krijgt.
1 1 . LITERATUUR
BROWN, C.H., 1965. The pruning of Radiata Pine in Chile. Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation. Melbourne. HILEY, W.E., 1959. Conifers, South African Methods of Cultivation.
Faber en Faber, London.
JONGH, O.E. DE & M. DE VRIES; 1973. Oriënterend onderzoek aangaande
APPENDIX I
Blakawatra. De volgende opstanden zijn geselecteerd zie ook kaart (Appendix II).
B a . In blok II vak 1.
Pinus caribaea
var.
hondurensis
geplant in 1969.
Het geselecteerde gedeelte ligt onderaan bij de kreek. We hebben hier de rijen V en VIII genomen, genummerd vanaf het pad (Figuur 13).
B b. In blok II vak 1.
Pinus acœibaea var. hondurensis geplant in januari/ februari 19TO.
Dit geselecteerde doel ligt aan de andere kant van de kreek op een savanne-achtig gebied. Het ligt langs de weg (zie Figuur "[k). Door het dichte wied hebben we ons beperkt tot het vrijstellen van zoveel mogelijk snoeibomen. We hebben vijf rijen schoongemaakt tot we enige niet snoeibomen tegenkwamen, daar zijn we gestopt. Het percentage snoeibomen in de opstand is dan ook
duidelijk geflatteerd.
B c. Een proefperk in blok I vak 26. (Geplant in 1968.)
Dit proefperk was vrij hoog 12,0 m en vrij klein 18 bomen. Hier hebben we slechts 2 hoogtemetingen gedaan en de overigen geschat (gemiddeld ook 12,0 m ) .
B d. Een geselecteerd stuk in blok II vak 1 (zie kaart)
ook van 1969« Hier hebben we k rijen gemeten die lood-recht op de weg staan.
VUT VU VI Y IV III x i x X X i X! X | X >
I !
X ! xjj
1 y I I I I 1 ;* n
x j x j
!xi
pad X X y. v. ! I ! ieza
i i
kreek ~r'::\ '•" r--. \-.->> 1 . ft % ' - " Ü - ./ \ V^^f i ! X I i i "U<Vc-X X -•i X X X X X X J T X X X i= / l ~ — X X X ^-^. X X X X X X X I V IV III II . _ JIl
:•!*!• / q r(_r '-/r.-;. • 7 ;•-'••• Q / kCe
, - N _ / \ _ / - - ' /-•>—, / / / / 2 km\ /y n, ^r
-j -«iv--«" *> 1 \W. - - ,">\ i'
••n *t' 0 .' fQ -*** *:" ^1^-^.//(/ £?>
;• / / .; « / M \i~.Jf'S/"
v ^ - * / ^ •••-•'' ^L \ T'T ' / /X /A ""V-A- A
îiOK i"i > O \- M M L 4,0.0 0 0 1 2 13 ; 5 ? S J 7 1 c' ï g ;- ? •iSSS j Z î .' '96*. 195S-57 j i>4 ; ?9S6 i ifS : 15SS-&7 r « ( 26 ? S 5 ? - ' 6 S 3L0K-II-j l ' ^ A f - X : - 5 9 YAK 2 : SS ?v£'9 l3Se | 2 7 >56S <9.rS-'61 i ? 9 5 ? - ' 5 i ' ;9û2 ; S 6 i -63 1$63 !963 1953 *'SS 1963 19Ô3 19 Si, 1953 >9S3-'SAà
A
\ v . ~~P*""~)^C r
w
^ ) / / \V...3 \/\
\ \ ••A '" 'k \ . • o i ^ e^x > f \ / • : " 'A - > • y .£6 :i£^£U/ \ \
x LON. U
X " X / • ~K \ .^ Ö !
C.
\ v
- : ; '
;..--'
A ,J ,Jr-.
^ — k . \ —^*" -s. ;, _._ n oo f rix ^ -~£~— Vakvt-g i Begrçr.zii':?! -#• .«o.-np — « i / " fuirUQ 3 Vak nummer AAPPENDIX III
In Coesewijne (= Poika) hebben we de volgende gedeelten van opstanden gemeten (zie ook Appendix IV).
C a. Vak 18a. 2 stukjes onderaan de kreek geplant in 1969 (zie kaart) genummerd 18a.. en l8a2 respectievelijk
2 en 3 rijen breed.
C b. In vak 9a hebben we 3 stukjes geselecteerd (9a., 9a2 en 9a-). Dit is geplant in 1969.
9a. bestond weer uit 2 stukjes van elk 2 rijen breed. 9a0 is 3 rijen breed.
9a., is 2 rijen breed.
C c . In 3a hebben we 5 rijen gemeten. Dit vak is geplant in 1963 en is reeds gedund. Hierdoor hebben we vrijwel alleen maar snoeibomen over gehouden.
De 5 rijen liggen vlak na de Ie ril en hebben de nummers II - VI (de eerste rij is niet gemeten).
- C T S . VA \ V V\V;; \V^ >iX- - N V S
...
v-/,.-.--r#\v
"v.\:A'-*"' , . / / * - • • -—- ' / ) ! /' /' t.. c . : O O O *ü ><J l U i ï /
/ / . . - f> X 1—1
i
PM D-, • a; a u P-< cs3 O — CD o " 3 O CL) ^ . > W CU Ö • — H . O S J ï ! • — -.id OJ co "ö • P O -ô ... »... £3 L'A • s o o • o •: r* Cd : ^t * ! T \ O ON «S • 7 -C— m *< o . «~ ^ OJ O N *> C I O oo d -ON *•• T — \c cv m o ON #N co r -?» r— - + • T» • < — CJ .-3" *> —'* LT\ *— #% ~~ r o • r VO r— n co ,— F VC : r \ tr* *r— *•—. T — * VO *!S O t o eS CJ O N IfN X>! O LTN 0 0 cd S H - P CÔ Ai cd H m CD - P Ö CD - P£
CD o n os > C O -P co •P r H 'Si Ci) ft o G) -p ^-^ eu £ S o en rö —' " •rt < -O ON "O CO ~ O "- vo CM ••-r H 03 - P Ö 53 05 <D - P «) O V i . , -0 ;à '.
ra , eu . r-l !—! c3 , rQ • S i m t - -st-co en oo VD vo 0 J f\ O N ~^-$ . — O N OJ C \ co T — 0 0 *» £"— —-VD •c~ r— c o *~ O CJ 1 — O^ _„•+ o^ :v". CO t— L~\ CC' •n CO eu t f i — U c i c^ •~5 -;—> CÖ > H ! H : CÖ : bQ '•• eu • H ' c • ctf CO ( N r^\ o t— ON ^— Ç \ *» NO' O c-ON <~ -C - j T co VD O . r — CJ L'N r~! VO c3 •P O . P O eu t"1 "-tf 95 - p W O , O Ö eu ' Mr '-'
r---M
• - • » • • ^-I
'o/rH >
a,
CM O — O CM CM ' t O C \ CM IfN ft n n ft ft r» ft .a- oo t— . ro 4 w o <U . « -A4 o3 P 4) •Ö fi eu eu H • T - OO " ! O eu , ' O ï O O O UA O ' - o o C-A UA —-* »—. ft ft | | o o CO CM o CO UA CM O-i o o N~ v o ir». ft ft ft n ft VO ON ON O ON vo t— ft 'JA a3 M • H fi <t> P O <u p H > V< cu o t ja
CU <n Ö «ö > Ö cu , p p3
TO <U SH 4) gS
*-< ft o • CM H CU ,Q 03 E-i i • f S 0> ; P i 0) i S S • H ? t 3 ! } ! j 1 ! H c$ i p c3 <J3 : 0) P te O o , ß • S eu *> SH « ci •1-3 __,.. X) c Ctf P % O «* CM ^~--S u oo ^-»-- »s t—• m CM ^ o _^_ „ ^ "&«. « ,o « eu r H•a
. Q • ** w CJ " " (U <-i r H cd - '—~— -' hC <u d H c3 Ö t- cd 03 .. i i i m t < " i co 11
1 \ i r \ i «v i o\ i j ! «i
CXJ"
L
1-; i C \ j ^t t i ~ T ! w s ï
i
1 ON i - * i CJ O N « N L " \ T — r— ** LTv -—•- —<*—- -OA VO ON , v- .._-.-. „ 1— 03 oo *— '-'"V C t - _ vo r s CO i r \ * N o _— „W 1, . J f. CVJ £*-" vo Cvi VC CO i — £ * »v L f \ O L T \ T> l / V — — C\ vo G \ n— r"\ ' cT' C O O D f\ i>— o « O -vo ** T ~ f -- ~ -- . ~ . _ ™ » ~ CT\ LfA O I X \ 'JA CO _ . . . , _ - ' „ . . . f — ; •X" J A ' !-*— • C\< « LT\ ; . ~ . , „ ^ - ~ C - . '4iD -2."'
^. <5 ! ' X J ^- ' LIA 4\ v~ r— O #* m ^,. f>~i f i i r v '-..—*.-._ VO oo CA ro U A _* .. J -^ ' - J * *» t^~~ r o CM r. t ~ ry-s vo O N v— T -'Ti O " -LT\ #» f — v— LT-#» cvj r— r— f% L'> r—" .... . CO vo CA 0 0 t -U A CM CO r-vo T — t ~ ^ N C O N VC' ON "" -CJ oî o . CM n CV T — r — V* O0 \— t— •* U A T ~ »_-«.._ 0 0 co O N ^~ 0 0 CM t ^ 1 -O t -o o C l t ~ "*— — OA VO OA t — _ 0 0 C3 OA vo ' n t— *— CO ** 0 ) '! 0 0 ft U A '*" *~~-*.—~— CO t t -0A U A CV T-~ o CM r\ t~ U A ON T* VO ••"—"' •--— ON VD O N ai O N co #H t -r *.— r> 0\ 1— CO ft f— CM „ — ^ 0 i CM O N co t— U A C O CO r* 0 0 t — U A ft 0 0 T— "~* oo vo ON • • -n3 0 0 *—* oo o t -U A CM CM U A OA CM -_ . —.. u OJ CM • H O P • H c o £S3 as q 'S c T3 0) p co u cu cu ai T3 cöl C • a O J A CM V ^ - i c ^ • • " j j CU N —I •r-t ä 1 *u'ü
cu •ö • H ß %5. cu T3 S-f cd cö > cu SH CU -ö Ö Cd 0) CU p CH CU CU ^3 V i cu 4-1 • H O 40 • P * P CO O r"^ r-H CÖ r H c3 cö 4^' O - P -l.'' o £ -O x3 u 0 's o t— t— -?t <— o *— CJ • -ö c C' -¥ (J h CU bO CU i n P r,j • r-4 fi°
G CD 4-^ « P y O t " •r-* • f - H . O 5-,' ^ - • . S3 £>APPENDIX IX T a b e l 3 . Verwerkte c i j f e r s van B l a k a w a t r a ~i~ hoogte ; j d i a m e t e r t a k k e n g r e n s a a n t a l i $ :C,25 1,3 2,0 3 , 5 I dode l e v e n d e ' a l l e sn.Tb.
2
<D bfl O O :* %5
5,5 t/ra 6 , 5 6 , 5 t / m 7,5' 7,5 t / m 8 , 5 8,5 t / m 9 , 5 9 , 5 t / m 1 0 , 5 10,5 t / m 11,5 11,5 t / m 12,5 > 12,5 5 6 T 8 9 10 11 12 Ü — 13,2 ' : 1 ^ , 5 ; i^»T • 16, h ': 19,2 ; 2 0 , 8 2 2 , 8 _. 11,0 11,8 12,0 1U, 1 16,2 17,0 19,1 _ 10,1 10,9 11,6 13,3 15,0 16,5 17,7 — 7 , 6 8 , 3 9 , 7 11,7 13,0 1^,5 16,0 _ ! 0,57 0,26 0,13 ' 0 , 3 8 0 , 0 . 0,0 • 1,01 — 1,52 1,82 1,77 1,75 1.8U 2,37 U, 12 ; 20 '9 36 26 36 •• 29 12 • 22 i 2 0 01' 1 11 25 11 21+ 23k
13 112 — 58 69 k2 61 19 33 59 _ _1) Er o n t b r a k e n nog 3 "bomen zodat h e t t o t a a l op 203 komt. 2) .< 5,5 en > 12,5 n i e t meegerekend.
= :tve :-. c -r - ioi .-. • - 1 : ••t-3 I - 8 — j 1» 7
« i- r r- i • : u : /% A i
6,0 m
ÎS3
z/y'n ^ e * boven-en ondi-rvlak van de bovenste foutvrijs holle cilinder
« onderste „
t— H H X X M P fe m O.
5!
^ > a > — -ft* ! ö 0.' i -p i CO ! o M ! ! " i U \ eu * Ai — O Vf II ft r J Î O - 3 X» • — * — V » 1 ft X3 C ; o i - p î œ oi
! 1 P 1 ft 1 o CJ v • y * O r-t li a t— ii ft ^< H a t— H ft t i Ï t C M | t i \ ! ; V— '— 1 i | ! \ on " ^ d -r ~ VO f O ^ o cXJ ^— *\ O ,_ o «* —J" CM c— o • 1 CJ OD * 1 O N C \ n j « O vo r— •s O £— v-> «\ o . T ~ if\ l r ^ r* OSr
c OV Ï~ o o - P O X5 CJ ft a ' (U -p W o A; • H <U O s CO a; (LI bD S O H O ft (1) ÖC > 60 C • H *^ CD Ai <D U eu ta E-i m • a H ft ft o ft -s-II ft ON C cd CO p co - p • H 3 0J C O w t« Cl O . > VI Ai OO -Tg-I en TJ* CD - H H P O ^1 S
•* hC - P J l "Ö CÖ ! H COS3
t ~ o c CD e o X> I ei • H CD Ci) . p O en C Q S . C CO ^ ft X2 w' cd rd oo Ai 5H ÏH Ö 0.' 0) 05 ft > > o cü vo O - H CO - P - P — ' T j t J t l O - r 3 CU !H - H CD ft +; -— ~CJ " t» o o xd — t j 5s
co CU o -d-OJ o. Vu co v — *\ i r \ Jd-c— t r \ CT\ «> O T ~ ' J - T—-t— ' VQ CM CM vo oo CJ OJ CV) r~ CM co en a i o co o> VD VO 0J o o 'CO o Cs! M O (LI ,.o 60 u ft I c CU - p ws
U) T i Cu r j SH o p b3 o5 •C-M ( l ) ft T3 P O"! Ti C J o vo o d -ITv n T) Î O i r \ ; co ; \— . „ -; O i a\ ' ! t i i r \ ! *N VD i i i Ü " \ : o o o o p m O ü u CL? •x} • H 0) ^ H cö OJ bl) 45 , 1> • XJ fi T i £4 0) J>i CJ u bQ * * aj > -i--• 1 — ' j j , K ---_\ V P, i ^1 T^ CÎ M '!." 3 - 1 r-7-J Cj tO 4 J • r - f ~.' £1 „!--! i'lJ' ; - J j -T l <iJ b.; -P • ^ •3 J_5 n - ^ M O * ^ • H CJJ O « c; 0) t / j C - H 4> ^ « J ?u bj.; - p -^ M 1—i erf Ü CJ Ti * f~ v • H Ct! t ; '.'J - 0 CJ u s , 0 îX T - ; + - • ^c-3 5-. bi) P • H A-^ Ci) ft C C< ) - P r.o O Ai H V^ CJ o * co u C) C5 co CJ' S w c o Cü , D "Si 4J o o O P -C OJ o A l O —•i ,.0 Q) 6 _ - p ^ x; c r--ra X I XJ o -!-: Ü 4 J --T • O M • H • XJ x i bO 'ÏH O cd Cd X ' r j -cd ,T- O f., x) ro • 4 ^ 3 S f - — CJ C -P CU G CJ -•6-5. Ja • O O X3 •p a ' t ? CJ r--| O c 0.' o cj cj c ci 5 - H cd c^ • > V + ci r! CJ t -4J> ^ f Il ^ -—• O o ft > o S-. c co CJ G H - - i cd ß 4J cj a r; vo VJ r-H K) cd a Î> • - -p Sn IJ C Ç1J C.1 4-> CJ j> S bO " ö Cu S C - ' - o - H vJ o 7) Jsi bu a «i ; £ J !Ci ^ CJ c , J _N CJ î o 0 - d aï cd bO P CJ cM CJ CO^ s
Td x i CJ CJ bO b O - H - H H r-i x> ,.0 C ' c •tî-p £d Td ' O - H cd y M cd ft bO cd cd ~ ' Jü JVJ Vl P i - d o OJ bO b0 - H CJ. O ;C3 C> ri O CJ CJ ::> 'o r-\ '—i o o ^ :-i P i P.i CJ oj bû b i 0; Ü v o t - <••'-•H l H H X X - p 0 0 t— - l ' \ -=f o "p^ C O o o O J t — co CO co o C \ t — o VD CO 0 0 C \ O CM v o C O O J V v ! CM I T . CO üO CM CO i r \ MD f ' ) r. *• O O o\ VD ~ . j ' O «V o CO on C \ O *> o ft PM O I. O a _, CUP aj P P CÖi> r H f i > C j > CTd <ucu s>fi o<i> p p J-J P o p -p O p til-•—^ 9 s m CV: t — V O r1 ' 0 4 #1. o CO i_rv v o CM U" \ V C Cv! P, L ' \ O J COs V D CVj o CO L'"N CTN CVi P P CU P 1 ! P CD + 5 H O CU - Ö CU HO CU " ~ - i • H p !> P (-V o <P p CU p r* cd F» CU E p P O r> p V t/D té . P O ^ p cu T 3 S • H H • P O r H O > O -P P' P P P O r~'. P ^-^ co « ' v CO E • — - * CD • P b D ' -c e Ü • — -r—t <U • < P o 5 LfN CA ~ O". ~ T O . - 5 " ON c«~i ,=r co ~ r CM co u'\ co „ » . « • -G O O O C\ O T - LOi T -CV! V O -CV!
° °"- S
0 0 . - * CO c o o o \ ce CM 0 0 1/V P '-V!_ ci p r[ Cù H C eu p eu -P Cù g *u • H rd -p • r i rj« H ^ £-. c. u CM P cd P - P w e *—' vi cd CM <â g P o _P v _ -m ^.^ S o v ' V O uT\ - - t -P G CM vo o L/V CM CM o • V u-v o oo vo o P3 t— o c— o • p o -p PQ t— O N O 0 O O O CM O •P O •p o CO vo CO o CM V C CM CO CM ON V O r. *v vo o \ t— CO CV~i l."\ CM ON, ro en o o O N O N O co ON C O ON G \ O c \ ro Lf\ co O c— CO ITV ^~ ^;r i.r\ on -3" lT\ CO 0 \ c^ o o LT\ £~— +. CM O *. CO t— r i L ; ^ o 4ft iT') « LTV CvJ V O VO CM O C l o o o o CV; O O o vu VO CM W O O o o o o i r , G-N OJ c r i o CO vo ro Ov t U A O v o v o LP\ Ov VO C'vi Cvl CO LTN en o \ CM co O , 1 '~i E o o J O • % a i ) CU - H • rcJ Ä CvJ ö - P S •P P. AS > a$ S S 0) N p T H P t J CU CU + 5 r d -p t u A ! S3 QD *3 3 O O ' H P p o ^ ^ fcß P <u ^ - ^ t a j CU CU - H - P t ö - r « p ' H M Ö ^ t> o -PCO x o &o -^ •H p S g P <n d o a P - P P *= eu o ce -—' P H - H eu p , « O -H Aj < ' d rd ro eu 'as eu ft >• • r i H - r i O ^5 > 'O P +3 G5 ^ JJ> j p CO >Ö • ^ « H Cfl Ct3 ' S rü tö P C r-l P P > ft P > o P eu +3 ^ eu ' d eu î j cd t J P -P J3 CO ö O X f: O M ai ^ ! tCÎ r - t cö eu .—i > •> + i » ctä p t u s Ö eu p o S p P (y O - H +> P-g Ä "0 M O s ^ si i ; ai a S og a fi « o
• • H r - l Ö eu T 3 p O > P eu ß c 3 ^ T 3 p CU O ' fe M CU '> ft ft O u ffl 05 H CÖ ^ v i O i * P <-. + O ± pa •*_^* • H « H X CO V " eu P1
P o C H • P eu S p eu bD°i
Ai. • eu • ^+ 3 POP H 9 r j x -^ eu — . 6 0 t p C M =H i«! CD H r d O c « 0 P, ta ft r P < cô o ö ta H ^ fi O CU H > P eu bO -p o eu bß P ç3 cd P cô cd P> ca i - t eu CÖ - P O bû tSJ P eu eu i-i • Ö o eu O r - i ^ 05 O P H O P P eu eu « P v— CM en ^î c - ' CO O N • r ! K) P „ fi t= eu _ - eu eu co rH H 0 CÖ S _ p t)° d
v p eu p •^ S eu eu g bo P heu o 2 "O > « „ •ri S H 03 •H + J O CO eu eu «d T> fi fi a (à > > eu eu § § P 3 rH P C o p~ i > o «r i «r -O J Ai P p *! • H H ^_^ 1 CM • H p t= * • H P S * - - * II . - H > • H O P -P 3i§g
P o nd c,-, eu bû fi -p -H • H 2 "J? S ^ — % i — ! • r i S CU-r-l P P P Ü O A4 eu bû \^ •ri P T 3 p O ? P ci > P 3 O P P eu P fi <à r-• fi eu eu H r - l P P -~- h û p - H fi +3 eu M Ä P O T3 P <d co P O - £ s eu _ s •d P P •r) eu P * Ö o fi CO - r i eu P bO - H y P eu eu P p P P o C H fi P cri eu Au eu fi eu H - H <*-! P -p eu w •d d T3 p fi O - H o p -a eu eu - d c CU P H « H eu fi eu fi - d <u ? co • H A ! O -P H - H p <n p * eu eu P i p fi r H CÖ O > > eu o p p bO -P c eu CU fi H P eu eu fi K CM 0 0 i — r— • H C H P o eu Cfl T-j O) bO +J eS C > cu >a -p P 3 9 9 > P fi eu cO bû X cô +2 eu fi S eu 3 o P P O eu > ft -p p • H eu Q iE -"--f t — • -'T *&-O O r-* X \t s i > ! *—' eu r H 3 a P P ri-f fi • p .> H X X I-H w O. 3 O > P > w a> o c <u •p to 60 o o -p CO
