'n Ondersoek na die huidige spelstandaard in die moedertaal van 'n groep Afrikaanse laerskoolkinders aan die Witwatersrand

'N V'ERH.ANl.ELING AANGEBIED TER GEI)f(ffil.TEIJKE NA'KOMING VAN DIE v:ma:mIS~ VIlt DIE GRA.AD

MAGISTER lIDUOATIONIB

liN DIE POTCHEFffi!BOOMSE UNIV'ERSITEIT

vm

..

CHRISTBITJKE HOm ONIlB'IRWYS

PHn.IP R)BINSON, B.A •• B.ED.

PBOMOTOR: PBOF. IB. H. J. J. BINGLE. 1958~

Ek wil gra.B8 my 1nn1ge dank en waarder1ng u1ts:proak teenaOX' die volgende :persona sender wie se bystand a'tl tegemoetkomings hierdie '?lark nie gadoen sou kon word me:

1. Prof. H. J~ J. :Bingle. 1.'I1U promotor. D1t

.s

'Il groot "Ioorreg om Onder f!JI sinr,pat1eke en vr1ende­ like leiding te studeer en om te :put u1t sy ry:pe ervaring en Ctlape 1nsig in die OpvoadkUnde.

2. Die hoofde en l>at"soneellede van die skole waar

die to~tse toege:pas is. Dit was te11::ens 'n r1am onder die hart om die bela.ngste1li:ng. vr1endelik.. heic. en hul:pvaal"dighe1d van hiardie ko11egas te

er'V6.ar .

3. MY E'ggenote, wa~ vir bykans 5 maanda lank van vroeg tot laat saamgawark het met sorter1ngswerk. die maak van koeverte en die tabUlaring van

rest:ltate. Haar gedUld, bystand en aamnood.:!.ging was vir my 'n bron van ins:p1ras1e.

l,es bes wil ak ook graag langs hiardie wag my die:pe erke..'1tlikheid uitsI>reek teenoOX' die Departament van Ondarwys, Kuns en Wetanska:p (NasioraJ.e Raad vir

Sos1ale Navorsing) vaIl: wie galdal~e bystand in die

VOrIn van 'n studiebeurs ontvang is wat die f1nansiele

las, verbonde aan hierdie werk, a.a.nsienl1k verlig het.

Ek wU die hool> uits:preek dat kollagas en students, wat hierdie werk deurlees. daardeur •n he1dm"dar an die:per insig in die ,problea:D van

•

~ell1rig en ~ellingonderr1g sal verkry.

P. Robinson. Fl.orida,

HOOFSTUK 1

AIDEMXHE OORSIG OOl!.12IE .AAR1):VAN SPELLING,

l2IE

GESKIEDEN'IS DAARV.AN, EN HEIlENDAAGSlll SPm.QNJ1JfJUGMETODES .!AN DIE RAND.

</",' A. Definis ie van s:pal~1ng • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • 1

...-;:' 13. Belangrikheid van spelling. . • • . . . • . • • . . . 2 ~C. Historiese oorsig oor spelling •... ',' ..••. 5

i D. Hedendaagse spellingonderrig aan RandSe

\ / .Afrikaanse laarskole.... . . • . • • • . . 14

!

, ' E. Bam8'V'atting • • • . • • • . . • • . • . . • . . . . • • • • . • . • • • • • :!s~ HOOFSTtK

-

2

OORBIG OOR UJ\.VO]\S~NG I ~ V. M. SPELLING

I. Oorsese navorsing •••••••••.••••••.••.••.. 43 A. Woordeskatstudies en -lyste .•••••..••• 43

1. Woordeskatstudies i.v.m. die vrye

geskrifte van volwassenes ••.••••••• 43

2, Woordeskatstud1es 1.v .m. diu vrye en gekontroleerde geskrif'te van

kinders. . . • • . . • • • . • . . • • • • • • • . • . • • . • 48 B. S:pelskale en -toetse ••••.••..•....•..• 52 II. Wcordeskat- en spellingnavorsing in

Su1d.. .Afr'ilea . . . . . . . . . . . . . . .. 61

A~ WoorQeskatnavorsing ••••••••..•..•••••• 61 B. Spellinenavorsing .•.•...•.•.•.••..••.• 67 I II. BlieltoetSIneto des. • . • . . . • . • • • • • • • • . • • • • • • • 78

IV. Oorsig en gavolgtrekk1ngs .••.••.••••••••• 85

A. Versk1llende uitgangspunte by die keuse van woorde vir lyste_t skale

en tostes... . . . .. 85

toets of per standard••••••,. • • • • •• • • • • 90 E•. Metodes van toets.1ng... 90 HOOFSTUK 3

mE oN11ERSQEK

Eerste deei': Prosedure

I. Dee1 van hierdie ondarsoek •••••••.••••••• 91 II. Die opstel1ing van toetse •..•.•.•.•••.••• 93

A. U1tgangs:p\lJJ;t~... 93

B. Keuse van tipes ••••••••.••••.••••••••• 97

c.

Versk1l1ende verms

van

die toets •••••• 101 D. Kause van woorde vir die vorms ..••••.• 102 E. Proefpersone en proefsko1e ••.•.••••••• 106 F. Toediening van die toetse ...•••••. 109

a. Toetsmetode ... a,. • • • • 109

b. OndarVerdeling van die toetse .••••• 111 c. Tyd.sindeJ.1rlg • • • • • • • • • . • • • • • • • • • • • •• 112 d. Proe.t'n.aners ••.••••••.•••.•••••••••• 114

e. Voor1opige toets •.•..•••••••.•••••• 1~9~

f. Voorskrifte i.v.m. toetsprosedllre •• 116A g. Datum van toedien1ng •••••..•••••••• 116A III. Reaksie van proe.t'n.an9rs en proe:f':persone •• 116."8

IV. Nasien van die toetse •.•....•••••••••...• 116B TwElede deal: Verwerking van toetsresultate'~, .

A. Verwerking van geta11e i.-v.m. a11e toets­

woorde van a11e spe1tipes gesament11k •••••• 118 B. Verwerking van die resu1tate vir elke

spe1tipe afsonder1ik •.••••.••••••..•••••••• 127

c.

Rangsk1kk1ng van spe1tipes in vo1gorde van resultaat-posisie, bepa1ing van gemiddelde aanta1 1ettergrepe en letters 'Per woord 'Dar

aerate 10 spe1t1pes •••••.•••.•••...•.•.. 152

E. Ont1eding van

(i) die reaUltata van geJ.ykaoartige spelt ipea saamgegroe:peer,

en

(i1) :p1ekke in die woorda waar die

foute voorkom •...••...•••...•...•.••• 154 HQQFSTUK 4 . §AiMlVATTENIm GEVOIG'!R1!'.KKINGS

V.

_{a. Ooglo:pende spelfouta .•••••••••..•••..••••• 202}

.

b. Algemena gevolgtrakkings .•.••..•••...••••• 207 o. Finale o~erk1ngs....••.•••••..••.••.•••.. 209 St i g 35 .. T~

, I. Bangsk1kking en ont1eding van die

aErste 5 SJ)elt1pas • • • • • • • • • . . • • • . • . . . .• 104

II.

Rangsk1kking

en

ont1ed1tlg

van

die

tweede 5 spe.ltil>es. ~ •~ L ••• ;.. • • • • • • • • .. •• 105

III. Vars:pre1dibg van ];ll'oe.t"petrsone oor die

standards van

die

gekose sko1e ••..••••• 110 IV. OnderverEle11ng va.n die 6 vorms van

die

toats...

112

T. Verspreiding van die onderdele van die _{. .}

6 vorma vir toedieningsdoeleindea •••••• 113 VI. Aa.ntal woorde geskryf' f aanta1 regges:pel

en gemidde1de persentas1es beha.a.1 deur

sauna, meisies en a.1bei ges1agte SaaDl •• 119

VII. Aantal 1eer1inge wat die toetse

gesla'lrf' hat. . . .. 121

DC. A.c1.ntal spalt ipes waarin die gegewe

prestasies b~~aa1 is •••.••••••••••••••• 135 X. RangskH::king van spelti:pes in volg­

orda van resultaat-:posisie met die gamiddelde aan'val lettergrepe en

letters :PGr woord per tipe daarby •••••• 137 XI. Vergelyking van die rasultaatposisies.

aantal letters :por woord en besondere atX'd van <ite aerste 10 eenlettargrepige SI>elt i:p9s •••••••••••••••• ,. • • • • • • • • • • • •• 152 XII. SEan;,g;-06P8!'j;Dg van galyksoortige spel­

t:Lpes met resultaat:posisies en gam1d­

dE>ldo aantal letters par woord daarby.. 155 XIII. V(,rdeling van s:pelf'dute in "begin",

,,t:idOel" I "end van woord" of'

;,c:eeJ.temal vorkaerdil ... 159 XIV. 01S0L111ing van gegewens i.v.m. spelfout..

];)J E:klra. . . • • • . .. . . . .. i94

rI. Verdelir;g '""an sJ.)eltipes in eenletter­ gre:Pige, miMel"', begirt-, end- en

ganengde tip9S •••••••••••••••••••.••••• 195 rlI. Ve:cdeling van "hll

_, "blt- . "m"- en .e"­

8:pelf'oute tussen se:rlJ.e".Jt3rgrepige, begin-, mictd.el-, end- en gemengde

tipes ... 196

rill. Ge.ni(Aoa.ela.e aantal foute per plek vir ,"', elka soort tipe ..•.•....•.••.•••• ~ ••••• 197 XVIII. In Aandu.1olng van die vGt'spra1dlng van

k11nkers en medaklinkers in die wcorde van die 4 "OOji" eenle"':.;'tergrepiga tipes .. 199

120 GRAF~

A. 'n Grafiese vergelyld.ng van die gemiddel­

de s~elling]restasies van sauna, meisies en albai geslagte vanaf std. 1 tot

std. 5 ... II: • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

B. 'n Grafiesa voorstelling van die versk1l1e tussen die gemiddelde

%

deur elke std. b8'laal en die ganiddelde

%

daur alle

standards saam bGhsal •..•.•.••••.•..•••••• 124

c.

'n Grafiese voorstelling van die varskil

in prestasie tussan die standards ••••••••• 126 D. 'n Grafiese voorstel11ng van std. 1­

resu~tate, std. 5-resultate en reSUltate

van alle standards saam •••..•••••••••••••• 142

E. Vergalyking van gemiddelde aanta1 letter­

grape ~er woord mat resultaat-persantasies. 143

F. Vergelyk1ng van gemiddelde aantal 1etter­ gI'a,pe :per woord met resultaat-persentasies

in tiane saamgegroe~eer•••.•...•.•. 144 G. Vargalyking van gem1ddelde aantal letters

~er woord met resultaat-~ersantasies . . • • •• 145 H. Vargelyking van gemiddelde aantal letters

~er woord met resultaat-~arsentasies in

tiene saa.mgGgroe~eor... . . . .• 146

BYLAE

I. bee std. 5-s~allyste in gebruik aan

t"nee Afrikaanse laerskole aan die Rand 213 II. Woorde gakies v:1r s~el11ngonderr18 uit

diese1fd.e les deur 6 onderwysers... 218 III. Voorbeelde van moeilike woorde deur

"tV. Een bladsy in BY .geheel gehaal uit 'n s:p811ys gebasear o:p 'n std. 4­

leesboek ...•... , 220

V. Ses toetsvorms

(A.

B, 0, D, E en F)

van 110 woorde elk ••••••••••••••••••••• 221 VI ~ Brief aan alle :proefnanars en voor­

~kr1fte i.v.m. toetsprosedUre .•.•.••• ~. 230 VII, 30 toetsies van 22 woorde elk (onder..

dele van toetsvorms A, B, 0, D. E eh F ~ 233

VtII. Voorbeelde va.n 2 le&rlinge se antwoorde

in dieselfde toets... . . . • • • • • • • • • • •• 248 IX. 'n Voorbeeld van vorms gebruik by die

nasien van die woorde van elke af'son­ dar1ike klas en verdeling van foute in "h", .,LJ""" ,,,....mil en "e" ... . 249

x.

t n Voorbeeld van vorms gebru1k by elke s:peltipe vir die bepaling van (a) totale _{. .}

&

%

vir saunat meisies & albei geslagte,

(b) totale

%

vir die speltipe an ontle.. ding van s:pel:f'oute van elke stancl.erd in

"h", "bn, .,mII en »e"... 250

BIBLIOGRAFIJ

A. Boe1ce ...•...•... 252

B. Ty-dskrifte... 255

---~---~-~oOo----~---~---HOOFBTUK 1.

ALGEMENE OORSIG OOR

DIll

AARD VAN gPILJ!I~q.. ~ ~§KIJmlNIS DA:ARVAN, EN ~E SPJ![.QNJlIIR1U:~me AA.N

m

NNI>.

A. Def1n1s1@ van s:pe11:LPB:

Ten e1nde helderhe1d ta varkry omtrant die ondSrWerp van h1ardia ondersoek. is dit noodsa.akl1k om tn Uiteen­

setting te gee van wat beaoel 'WOrd met die term

"s:pell1ng. II Bouman en P1enaar verklaar: "Die aanauicU.ng

. (1)

van~a~c;)lu~(iG d.m. v •. skryttokans heet spelling." Mat h1erdie de:f'1n1sia is daar saker Ilia f'out te vind nie. Die ·vraa.g is net hoa die g8IlOande aan&l1d1ng moet :p1aasvind. D1t lean of mondel1ngs

of

skr1ftel1k gesk1ed. As van 'n :parsoon varwag word om skryttekens monde11ngs WB9r te gee 1mnneer by s:pe1, word dan

e1ntlik annvaar dat spelling 'n vokale aks1e is. DJ:b gebetir bV., heel d.1kWels in ons skole dat van t n lear­

ling v8rWag word om 01> te staan en t n sakere \'IOord _.te s1>el" waarmae beaoel word dat by' die skryttekens

mondelings moat

weergee.

Soms word wel van die lear11115 varlang om die :weergawe of aand111d1ng skr1ftel1k te dean BOOS in sk:riftelike s:peltoetsG.

maar g8Woonlik word da.ar nie skarp onderske1 tussen mondel1ng se en skr1:t:tel1ke ®alling nie. So'n

onderske1ding is

est or

noodsaa.klik omds;b daa:r onget..,-­ fe1d 'n groot varsk11 1s tussan

die

twae mamere van

s:pel. H1a::-die varsk11 word moo1 san die 118 gebr1ll5 wanneer • n :persClon soms twyfel oor die Sl)all1ng van t n

woord an dit dan nasrskry':t: om soCloende maar sekerhaid

te :probeer verkry. Malherbe

s8

in die vsrband.: ".. _- ons

moat s:pelwerk hoofsaakllk 'n skr1f'telike oeren~ maak

manier waarop BI>elling in die lawe b60ef'en word. Baie selda is dit dat ons bUite die skool In woord ooit

( 1)

mondeJ.ings hoef' te spel. Ons skrywe hom altyd. " Horn weer, s~: .The most oommonly aooepted single objective for the teaohing of s:pelling is to enable pupils to s:pell the words they need to write now and

( 2)

in the future." In die wenke i.v .m. spel11ngonderrig wat deur die Transvaalse Onderwysdeparte::nent aan die hand gedoen word. word verklaar: ,l3'1 spelling gaan dit meer om die regSkryf van woorde as om die hardop s'3

( 3)

van die name van die letters van • n weore.. n Dit is

dus duidelik dat van owerheidswee, Bowel ,3.S deur

gesaghebbendas, in die deal van spelling lie sla"1:f'­

telike weergawe van skry:f'tekens en woorde gesian word.

As spelling beskou sou word t n vokale aksie te wees, sou dit In vereiste wees am alle spaltoatse mondelingse toetse te ma.a.k en sou skriftelikp '3pel­

toetse net so verkeerd waes as om • n leerling se

voordragvermo~ sla'1:f'telik te probser toet3. Word spelling egter beskou as •h skr1:f'tel1ke o3drewenheid, is dit wear net sO noodsaaklik dat die toatsing

daarVan skrirtel1k moat gask10d on nio mondOl1ngs nio.

N.a.v. die voorgaande is Claar dUe in hiardie

ondersoek deUrgaans aanvaar dat spelling d.i.~J.wlT-ekte skr~~~~~~~~~~~~~~

B. Bela.ngrikl].ei9-_Yf\1l..§l?.e;L;J..iug:

rat die vermos om te kan spel 'n baie bela.ngr1ke veraiste in die moderne lew-e is, val nie te oatwyfel nie. Heel dikwels word in die openbare ~ErS gakla oor die geha1te van die spellingbekWaamheid van jongmense wat so pas die skool verlaat het en word :11e blaam

vir die gebrekkige standaard dan o:p die onderwyse:r en die skool ge:plaa,s. !Bar 'WOrd onomwonde aanvaar dat die j eug ,"an vandag me SQ goed k:an s:p91 as die j aug

"van gister" me. Ook in die buiteland word gewag ganaak VaIl die swak s:pell1ngvermoe van die moderne

j aug. Of hierdie aantygings waar is, is egter heelte­ mal • n andBr saa.k. Var"skeie navorsars het nl.. al daar­

01> gewys dat bg. bewarings onjuis is. Barbe en

Gannaway varklaar: "It is true that in SOl1le investi­ gations oom::pa.ring s:pelling aohievement ot sohool ohilaren toda.y with the aohi6VOOtent ot th'3ir :parents a.nd grand~parents has indioated that the ohi1aren

today do not s::pell quite as wall. But the di.t':rerenoes have been very slight. And when it is oonsidered that

in the da.rs of these oh.~.laren' s :parents and grand­ parents the slow learnar-s \!fare frequently not in

sohool, i~ is a logioal assumption'that tor the

:po:pUlation as a vbole the achievement level in spel11:og

• (1)

is at least as high as ev~. Betts gee mear besondarhod.e in hierdie verband. Hy se: "In sohool attios and storage vaUlts they (d.i. o1>voedkund1.ges) have tound tests given to ohlloren from 1845

to

the :present. When the ohilaren ot 1919 ware given the

tests used in 1845, they !Jl'oved to be better s::pellers. Comparisons between the spalling test soores in 1928 and 1938 showed no d1:f'faranoes. Similar oom:parisons between test resUlts in 1929 and 1947 gave the 1947 ohiloren an edge. In short, today's ohllaren oan hold their own or do better than their :parents or grand­

:parents. Uany oitizens - inoluding a gr,3at :many

high sohool and oollege teachers - belit3Ve that

(1) Barbe en Ge.nna.way, S:pelling to Learn, (art1kel)

ah1ldren cannot s:Pell as well today as their ancestors.

( 1)

This belief' is not supported by' the facts. II

Ook in SU1d...A:f'rika. met verpl1gte blanke skoolbesoek. is daar vandag in verhouding met die totale blanke bevolk1ng. baie maar kinders oJ) skool as ooit tevore. D1t betaken dat daa.r vandag leerli~e deUr

ons

skole

gaan wat moontlik in die vorige eeu glad nie op skoolbanke sou gesit het nie~ As in ons land dan 'n

soortgelyke ondarsoek) BOOS h1erbo aangehaal, u1tgS'TOer

sou kon word, lyk dit waarskynlik dat dieself'de resultaat verlay sal lQOl'd.

Ten swte van die f'eit dat die o:penbara bekommarnis oor die moderne s:pe1l1ngvarmo§ dlls bly}{b8.<1.r ongegrond skyn te weest is dit tog tn aandU1d.1ng van hoe

bela.ngr1k korrekte spelling beskou word ... en tereg ook. Op skool, waar cUt tn belangrike deel van een van die sg. 3 R's uitmaak. eowelaS in dia o:penbare

lawe. is die vermoA om reg te kan s:pe1 o~;etwy1'eld van die uiterste belang. Varskele na'V' era bflklantoon dan

/~

ook h1erdie beJ.angrikhaid) "Plekk .. erklaar:.I8ar kan \_{\ nog Ok ';c ";'3 llOrd cl.a.t 'n rlllat:lar boiS spell1Dg­}

! bakwaamhaid • n sine qua non is v1r t n beskaatde VOlwassene. ns.arSond.el:' word by emwoudig nie as

, ,( 2) A

\ welo:pgevoed beskou nie." Striokland se: .,Learning

to spell the words one needS to write is a never-ending task • .my literate a&1lt Who gives attention to the inventions and the new areas of' skill and

interest which concern mankind is f'oreNer learning to

( 3)

sl?8ll new words. It Horn se: .SI>elling errors detraot from the et'f'ectiveness of a'!!1 written worl~. They are likely to bring penalties in oompositions and tests \

written in sOOool, es:peoially in GradeS IV to XII, as well as in oollege. They may be fIIlbarrassing even in

:personal letters and in business letters, :partioular1y

! letters a:pplying for work, they IIl8.T be

crucial.

The

\ advantages of good s:pell1ng and the disadvantages of " _,

1:poor s:pe11ing 'abllil", 8ID:ply just1:f'.v oaret'Ul. S7stflllari:) 1I)1a.nn.1ng for helping pupils learn to s:pell oorrectly~I :Fitzgerald beweer: ,,Bpell1ng is part

ot

11.1'e, a skUl

! Wh1oh, 1.1' :pro:perly mastered, faoilitates written

\

\axpression and makes living more pleasant and more

i (2)

adequate." .

Geon 'WOnder dan ook

dat

daar in die, va-lade so c1ikwels en so baie navorsing op die gabied van

s:pelling gedoan is nie. Dit is dan ook ooodsaaklik dat hierdie navorsing vandag en in die toekoms voartgesit moet word ten einde &an hie-die belangrike ondarWys­ aspek altyd reg te laat geskiGd. In Afr1ka.ans varal. is

daar n:>g 'n groot behoe.t'te aan omvattende navorsing op di& gabied van BPell~.

a.

!1i§tor1e§8 oorsis vap. speil1rlg as 18k Of seltstMdise ondetMel

van •

n vak:,

Die gesk1edenis van spelling kan naastenby vardeel word 1n die volgande

drie

'£ases:

(a) 'n Tydperk van toevallige. t.-loopse aanMg aan

s:peJ.ling •

(b) 'n Tyd;perk van formele aandag

aan

B])G111.ng. ( c) Die moderne ty@et'k.

Di t is moe1lik

om

hierd1e orie tydperke van mekaar te onderskei omdat die oorgans

van

die een

na

die andsr baie lallgsaam was en ook gevar1eer hat van land tot land of van taal tot taal. Wat Amerika betr~ 1I'1S

( 1) Ho~ Teaah1l1lg 8:Pell1ng. 3 •

MaKee daaro:p dat s;pe111ngoI'l.darr1g voor en gedUrende

, I (1]

die 18e eeu heeltanal terloo:ps gegee is. Volgens h1erd1e navQrSer was die hoo:ttdoel 1n die ondarWy's toendertyd ~ot'tc;d1ans. en s:pelling het alleon tot S1 reg gekom in 6O'rerre d1t tn verelste in rel1g1euse stud1e was. Iat dit elders in die wEtreld ook met s:pellirig so gasteld was vsJi

me

te betwyt'el n1e omdat die kanmerk van die skole van die genoande tydperk die rel1g1ause karakter daa:rVan was.

D1t was ear's teen die einde van die 18e eeu dat die

terloopse aandag wat s:pelling in Amerika geniet het, gele1delik oorgegaan het 1n die tweede. die tormale tase. H1erdie tase word gekenmerk deUr' die beskouing van s:pelling as • n heeltElnal a.fsonderl1ke, aJl8r'te

ot

losstaa.nde bedrewenhe1d. Ook elders in die *eld skyn c11t die geval te gevrees het omc1at ®elboekies van toe at orals hUlle verskyn1ng ganaak het.

'n

Paar voor'beelde van sUlka boeke is die eerate waro

spelboGk in Aniar1ka t'w. Noah Webster se J31ue-baoked S:pel1ing :Book". Meiklejohn se .;The Spel11ng L1st, being

10,000 di:f't1oUlt words seleotec1 from Civil Se:rvioe and other Exam1Il&'t1on Pa:pers with 15 rules tor

s:pelling" gepub11sear in lIngeland, en wat SUid-.A:frika

betraf', die so welbekende .Tra:p dar:" Jeugd" van

Bastiaan Cramer BOwel as die .,Fergelijkende taalkUndA

tan .Afrikaans en Engels" van S. J.

au

Toit.

Die spelboeke van h1erdie tase, wat voortgeduur het tot ongavoer 1920, het die volgendo t1:piesa kenmerke geo:penbaar :

a.

mt

omga.kt1ese aar(! van die

WorM

pt Q,nsealu1t is: Die skr'y1rars het nie die minste :poging aangewend om woorde u1t te soek wat as gevolg van hUlle hoe

gebruiksf'rekwens1e deur 1eElt'l1ng" beh.oort gespe1 te

- '.,

ken Word n1e.

tt--

words ware chosen by personal )

(1

o]1nion s,nd by the:1r apparent Sll8111n8 d1ffioUlty ... Die keuse van wiborde was dUs heeltanal

an

subjekt1e-­ we daad en die skrywers het blyitbaar onder die 1.ndrUk.

verkear:- dat 41e ins1u1ting van moe111ke 'WOorde die wa.a.rde van hUl1e werk verhoog het. Horn

noem

'n paar . voorbee1de van woorda u1 t Webster se boak nl. •

core

~

.oyst", "fugacity", IfmuO~~1noUSlf en .sch1smat1o".

In Meiklejohn se spolboak kom die vo1gande woorde voor: .a:pophthegm", .1egerdemain" en .pr1mogen1ture".

In die .,Trap der Jeugd" kom o.a~ die vo1gende woorde voor: •banke~ba.kkerSkneoht". • VOgalw1gohalar1jteek'f4) j.a..jzerg areedsoha:pha.ndGlaar n en ,.e.t'godanpr1astarsoharenJ

In S. J'i dU 'Xo1t se boek:1a kom da.ar nie SUlkS groot­ doenerighe1d voor nle Wat getuig 'Van h1erci:Le man se heldSre insig in ondaI'W1eSak8.

b. me groot aantal woorde wat ingeslu1t was: SUlke spe1­ boek1es het soms du1sende woorda bevat. Meiklejohn met

BY 10.000 is 'n t1p1ese voorbee1d. Laer11nga moas Se­ vo1g11k dostyds ba1e mear" woorde per Qag leer as wat

vandag die geval is. MoKee verklaar dat h1erdie ver­ skynsol van ba1e "ROorda tot in die 20e eeu voorgekom het. Hy solt moos in 1912 op skoo1 4aag11ks 10 nuwe

( 5)

woorda by1ear.

o ~ Die bekleratop+m van spe1rem.§:

Besondere waarde is geheg aan die leer van Sl)alree1s. D10 eerste spe1reti1 in Meiklejohn se boek1e lui SOOB

voJg: "Words ending in a single acoented consonant, double the oonsonant before an English vowel-suffix

14: McKee, Language in the Elementary Sahoo1, 23. Horn, Teaoh1~ Spol11ng. 6.

Moik1ojGhn, Spelling List.

12

_{Cramer, Trap dar J eugd, 40 , 45, 46}t 62.

wherever thiS is neoessary in order to :preserve

the

vowel-sotind

of the aooented srllable

. (1) . . '

una.ltared. II Voorwaar t n groot mond vol

In

cramer

se "Trap dar Jeugd" word die spelreels

in n.aag-en-antwoordVorm gegee. Waarskynlik hat by hierdie idee uit die Kateg1smusboek gekry.

Hier volg 'n voorbeeld:

,yraag: Wat 'Segt gij bij de h ?

Antwoord: Schoon dezelve meer voor &ane uitblazing dan voor eene letter gehoUden wordt. is derselver

( 2)

gebruik noodzakelijk. It

Ook S. J. dU Toit het in ff1 boekie aandag aan spelraels gegoo. Hier volg 'n voorbeeld:

paragraaf 5: .,D1 f an di end

tan

n: woord ferandEr d1kW'els in " (BOOB in Engels in v) as di woord

tarleng word, 8Oda1i dit dan di eerste letter fan

d1 tollende lettergreep \1t>rd, .BOOS braaf - brawe,

. . . (~)

l3keef - skft'e. d11t ... diwe." d. Die metoda van s12el11mon4.8rrig!

Dit was bloot mElllorisaring sonder maar. Gates verklaa:r: .,.At various periods in the past, up to

nearly a .. ,,o.el1'bltry ago, spelling was taught essentially as a form of nonsense drUl ... it was hard repetitive study such as that involved

in the classie Ebbinghaus experiments on nonsense

syllables - a most d1:f'fioult ty:pe of learning

c (4)

ahara}erized by very rapid forgetting. It H1er volg t n 1leol'beeld van sulke sinnelose lettergrape u1t die .Trap dar Jeugd":

Les 3: "Woorden en lettergre,p6n van twee letters waarin de klinkers voorgaan:

(l) Meiklejobn, Sl>elling List, 93.

Ab eb ib ob Ub Uo 00 io eo ac Ad ed id od ud

( 1)

As eg ig og ug II

Dit is duidelik waarom hierdie fass as formeel bes,tam­ :pel is. Die aanlear van die s:pelling van woorde en lettergre:pe was nl. t n suiwer meganistiese

memoriseringsproses waarin die lewende taal we1n1g of'

,

geanrol gespeel het

me.

Dit 1aat dink: aan die pa.:ppegaai-agtiga maniGr' waarmee k1nders vandag nog OIl skool d.eUr sommige ondarwyse:rs toegelaat word om

hUlle rakene-taf'els te leer.

Die laaste fase in die ontw1kkeling van spelling het eers ongeveer in die twirttigerjare van die

huid1ge eeu begin. Tog het daar a1 voor hierdie tyd stemme ollgegaan teen die formele. meganistiese

Qellingonderrig waarna hierro verwys is. So bv. het

Claar in .A:nerika in die dare 1897, 1902 en 1906 die

volgende arie 'ftEtt'ke res:Pektiewelik versQ'n~

J. U. Rioe, "The Futility of the Spelling Grind",

( 2)

o.

P. Cornman, "Sllell1ng in the Elementary Sohool" en W. H. Burnham, .The Hygiene and Psychology

( 3)

of S:pelling. II

Hierdie navorsers het, na ondersoek, tot die gevolg­ trekking gekom dat daar geen voordeel steele in

d.aaglikse s:peld:'il nie en dat die toevallige onderr1g van spelling neb so doeltrat.'f!nd is as die direkte

( 4)

en sllesifieke onderr1g da.a.l."Van. Va.n hierdie gevolgtrekk1~ varklaar HcKes: "While we know now that the conolusions drawn by Rioe and Cornman were

invalid, it is :probable that their work had

I

II

cramer, Trap dar Jeugd, 5.

2 MoKee, La.nguage in the Elementary School 24.

considerable influenoe upon the school' s :program in ( 1)

spelling." I6t daar waarde steak in die toevallige of terloo:pse metoda wat hierdie 3 navorsers voorstaan, is Q:u1d.elik. Ilmners, dit kom near o:p kOITelasie van s:pelling met ander vakke en begunstig so'do end.e die aankweek van 'n s:pellingbewustheid by leerlinge. 'n

Totale VSI'91er:ping van s:pes1fieke s:pellingondsr.rig is

egter, soos MoKee aandU1, verkeerd. I8arom s3 Riohmo;e.d: .Inoidental teMlhing shoUld be su:p:plemented by direot,

systematio teaching, es:p001811y in the ease of' dif'fioUlt words and words of high frequency of

( 3)

ocourrenoe." Nolson s~: .Efficiency in s:polli.:pg is

( 3)

obtainod from direct and incidental lea.rn.ing. If

Horn weer verklaar: ..What is done with s:pelling in

oonnection with other language arts needs to be sUPl>l$Ilented by d.1raot, systerns.tio instruotion in

sllell1ng periods, es:peoially in the oase o:p :pu:pUs of below average s:pell1ng ability and f'or all :pupils in

( 4)

the learning of d1fficUlt words."

Ten s:pyte van die eeneydige g8Volgtrekl~ings wat Rice, Oornman en Burnham ganaak het, het hUlle werk

tog in Amerika waarde geh.a.d omdat dit daartoe bygedra het om die aandag van o:pvoedkUndiges o:p die belang­ rikheid en die :psigologie van spelling te vestige HUlle werk is m.a.w. die begin van 'n reaksie teen die formele, on:praktiese en "ingew1kkelde" s:pelling­ onderrig wat toe al v:1r oDgeveer tn aoo hoogty gevier het.. !an die begin was hiardie reaksie, soos te

verstane is, 'n terugkeer na die ou :pa.aie van terloo:p­ se s:pellingonderrig maar vanaf 1910 het dit gedy tot ernstigar aandag san die :probleem van spelling met (1) McKee, Language in the Elamenta..ry School_l 24. (2) ~~~~~~A~~ildren's S:pelling Nee and. lihe

gepaal'clgaande aIL varmaerdet'de v:-atenskaplike navorsing

( 1)

da.arvan.

H1erdie reaksie was Ilie net tot Amerilca be:perk nie. Ook in ons land en in ons eie taal hat h1erdie verskynsel homself geopenbaar 0 Van dar Walt verklaar

oat daar gadurondo dio GGrsta kwart van die 20e eeu

geen sistematiese spellingonderrig aan die Rand

( 2)

gegee is Ilie. Spelling was 'n aanha.ngsel van ander

wark, m.a.w. da.ar is van die toevallige :''!letoda gabruik ganaak. Tot so laat soos 1938 hat daa.r van 36 skole aan die Rand. wat daur Van dar" 'Walt ondarvra is i.v .m. spelling. net 55% formele s:p allingonderr18 gegae. terwrl 45% van die toovallige metode gebruik

~ 3)

ganaak htJ't. .

Dtt-,'i'3' dt;.B···.-ct:-i.tdolik·.. c.,Z):J dc,er S~!U~"'0r..a.~:· die aerste kwart van die hU1dige eoo orals grotendeals. terug­ gaval 16 O:p <110 toGtalligo metodo van spelling­ onderI'18. Hierdie tydperk kan boskou word. as • n oorgangsfase tU6sem die tydpark van formale, stsreot19];)e spelling en die moderne tyd:park. Dit word nie as a:parte :rase bestampel nio omdat daa.r in

die

tyd in .Amarika, soos a.lreads gas~, 'n mate van ontwa.k1ng t.o.v. d1e belangrikheid van spelling voorgekom hat.

Hiardie ontwaking het nuwe belangstalling in doelgerigte spellingondarrig meegebring. Vanaf

ongeveer 1910 tot vandag het spelling die ont::.9rWar:P gaword van baie navorsings~ojGkto waarvan dio belangrikste doelstellings was om vas te stel

eerstens, wat die balangrikste \:00:";:::3:1s vir die kind om te leer spel en,

tweedens, watter ondarrig-metodes die dcaltref'fand­

(1)

ste is. Hiardie aanhoudende navorsing het spelling varhef tot 'n bela.ngr1ke, wetenskapl1ke ondardee1 of aspek van die skoolkurrikUlum. In hoofstuk 2 word et1ike van hiar'die navat'sings:projekte bes:Pl"eek.

Hiar' tar' plaatse het die nuwe belangstelling in

dOelger1gte s:pel1ingonderrig grootJ.iks gedurende die tweede kwart van die huid1ge eeu :plaasgevind. Et1ike spelboekies en -lyste het die lig gesien SOOS bv.

"Juta se S:pellys" deur ri1. M. Buys (ongadateerd) on .The S .A.O • U. Spelling ListII ge:Publisear :in 1935.

Die besonderhede van hierdie lyste sal in hoofstUk

2 bes:preek word. Navors1ng in .A:f'rikaanse s:pelling het in hierdie tyd:park ook bSgin toanoem. In 1930 het L. van den Heever navors1ng gedoen i.v.m.

s:pelling in Afrikaans aan die m1tlda1bara skool. In 1939 het N. van dar Walt navorslng gedoen i.v.m • .Afrikaanse s:pelling6ndEltr1g in die 1ae:t'skool

en

in 1946 het J. Plekkar BY navorsing i.v.m. die

s:pellingbekWa.amheid van skoolkind.arW voltooi.

n:m

is daar ook nog die uiters balangrika "Afi"ikaanse Woordelys en S:pelre~ns" wat deur die taalkommissie van die Suid-Afr1kaansa .Akademie vjr Watenskap en Kuns saamgastel is en wat van tyd tot tyd harsien

( 1)

word.

Tar afslu1ting van hierdie historiesa oorsig gaan kortl1ks nog na twae verwante as:P9kte verwys word:

In die aersta :p1ek is die vaalvuld1ga verwysings

na Ame:rikaanse bronne an o:pvoedlrundiges • n aanduid:i.ng dat, wat s:palling in die Engelse taal betref, daar in

ganoande land mear navorsing oJ)

die

~ied gedoen is,

(i;-

AlhIW'l,,,Mt.

'Me oOl',s'Pellinghande1: ni~·

verUiiii

.G....•,Anoamp se werk .woordeskat . .en, Woer_hal 1ng." hiar ook vermeldirlg. Omdat dit, so,,?,er vas~estel

, en \:'fB.a:t'skynl1k nog scdoen word. as in Brit,ta.nj e self. Tar stawing van hierd:ie .bewer1ng kan net daaro:p

. gewys word dat so'n vooraanstaande Britse gesaghebben-' de soos F. J. Sohonell vir die samestell1r.s van S1 spellrste ook van Amarikaanse brorme gebru1k ganaak

( 1) het.

In die tweede p:!.8k moet ook daarop gewys word dat, wat Afrikaans betre:f' , ons in 'n baie gunstiger

posisie vsrkeer t.o.v. spel11~ as die Engelss:prek:ende lands van die Wereld omdat A:frikaans, vanwelt die :f'eiD

d.a.t dit so'n jong taal is, 'n baie mear wetenskaplike

( 2)

en v1riele taal is. Meiklejohn betreur die inkonsekWentheid van Engelse s:pell1:ng waar by op

humoristiese "'Yea varklaar: ,;rhe notation o:f' the English language has 110 rules or pr1noi:ples, and. :tt

is the destin3" of avsry young Englishman to make

, , (3)

himself thoroughJ.y aoquainted with than." Op' 11.,

. ;

..

andElr:' '

plek ~ hie:rdie skrywer: ,.The Sl)elling of our langUage ha.s remained, to a large extent, the same

( 4)

for fo\D." oenturies;- .... " Da.ar word hier m.a.w. te kenne gagee dat die Engelse taal, wat s:pelling

betref. aan stagnasie 11'. Weliswaar het die Amer1kaners die spelling van sommige woorde veramfJl"ikaans maar die omvang dasrvan is uite:rs gering soos blyk by die d.aurlees van en1ge OOek van Amer:1kaanse oorsprong. Dit wU dUs voarkom of die Engelse taal nie soos met Nedarlands die geval is, gou,

wa

t s:P911irg betref. ganoderniseer gaa"" 'I"!'O~"

nie.

Weens die wa.a.rdeVolle werk van die taalkommissie

( 1) F. J. Sohonell, Essentials in tea.ohing and test1Ag spell1rig 8. '

( 2) _{In die varband} s~ Dr. J. Smuts: ,.Alle lewends

tale Ondergaan steeds v6randarlnge en 'n jong'taal soos Afrikaans is mear e.dJ.'l:~eringe onder­

waarna all-'eeds verwys is, is Afrikaans tot 0] datum

die bg. s''jagnasie ges:paar gebly. IBar is dus goeie hoo:p aat, wat die vardere ontwikkel1ng van s:pelling

in ons tag,l betre:f. deeglike 'Wetenska]l1ke fundering •n kenmerk daarvan sal bly. Soos later sal blyk, is

daar egt~" in ons taalnavorsing t n greot le(ll].te

ru.

'n deurtastencie en moontlik landsWye ond.ersoek na woordfrakwensia wat 0];> s:pGlling an varal 0] die

ondElrrig van s:pelliI'lg 'n belangrike invloed behoort uit te oe:-:'eno

.J&~~:;:019 ~

Om 'n lan,1BWI9 ondersoek iov.m. metodes van onderrig en die St0f' vmt in s:pell1n.g a.an A:f'rikaanse laerskole in swang is, van sta:pel te stuur is natutIC'lik 'n in'liensiew'3 en a:t>arto navorsirlgsIl!'ojek, Dit is ook nie die olJol van h1ardle ondersoek nie. Tog is dit va:1- belan3 Q."1, :Gel"'W111e van orientar-ing, • n aanOUi­

d.ing te Foeeer krr van

\vat

in

die

varband gedoen

word. Om d.it te kan <loan is die voorskr1:f'te va.n die Transvaalse Onde1'"WYsde:partanent nagegaan, etlike laerskoolhoofde garaad:pleeg en tn hele aa~1tal

leerkragta o;J.ds:"Vra., Die volgende gegewens is verkry: Die jOD.gste ~,"oorBla·1:f'te van die Transvaalse

OndOX"WY'sd\Jpa"."teme'~t is vervat in 'n pam:rJ.at genaamd .Wan:re i.~r .m" Taalonderr1g" wat in 1957 vorsky'n het. 001" die a:1Xd van die woorde wat vir die s:pelles

gobru1k nnet word., word in hierdie :pa.mflet varklaar: .Din spel1.es se woordo moet hoofsaaklik ge:put word uit die IJerling se skr1ftalike werk; h.y beh.oort

die woo:-d} vm.t hy in fSY skr i'f'talike werk nodig sal

aan die hand gedoen dat die ondarwyser 'n lys "oorde, , wat gewoonlik door die learqe varkeerd gespel word,

moet opstel en vara! moat konsentreer op alleda.agse woorde.

Wat onderr1gmetodes betref' word daar in hiardie pa.m:f'let o.a. varklaar dat die getal woorde wat 01) 'n

kear geleer moet word, _be:perk met word tot 4 of 5

woorde en dat garGoldG harha.li~ noodsaaklik is.

~a:r word aan die hand gedom dat woorde wat eenders van vorm isJ bv. "ouer, nouar, skouer" saamgegro epeer

moet word. • n Tweeds groe:paring wat ook aanbeveel word, is woorde rondom In gemeenskalll1ke tana soos by ••motor, suiars. kl$P.Pe, battery, koppelaar." Die opsetl1ke behandeling van homonieme soos bv.

· .ly en lei" word a.fgekaur. Wat die spelles self betre:f'

word v~kla.ar de.t die visuele metode hoofsaaklik gebru1k bahoort te WOrd maar da'b die ouditiewe en

kinestetien nddd.JJle ook hulle waarOe het. Die stappe in cUe spelles bahool't

te

'flees:

(a) Die on~ser sk%'yt die 'fIOord 1n In sin of sinsdeel op die bord. Kies woorde wat die

leerl1nge ken.

(b) (i) Die leerlinge bek;y'k die lIOord 'n ruk;kie,

maak hulle 09 toe en :probeer die woord ,.sien" , en qk dan weer na die bord. (ii) Die leerlinge maa.k of hUlle die woord

skryf onderWyl hUlle dit flu1ster. (iii) Die leerlinge sla"yf cUe woord near.

HUlle vergelyk dit dan met die woord o:p die bord en, indian hUlle spelling n1e' korrek i . nie, moet hUlle stappe (b)( i)

(1) en (ii) herhaal.

kortliks a.an kr1t1ek onderwerp. Op somm1ge :pos1t1ewe aspekte, waaromtrent daar algemene eenstemmighe1d sltyn te waes, word gewys maar ook op ander aspekte, wat moontl1k nie sonder mear as :pos1t1ef' bestanpel kan word nie. Hierdie ontleding word nie gedoen om die waard.e van die wanke wat in die :pamf'let vervat is te probeer neerhaal n1e. As ait die doel sou wees, misluk die :pog1~ by voorbaat omdat die wenke, as dit nagavolg word, ongetwyfeld s:pelling­ onderrig ten goade sal balnvloed. Die doE11 van die ontleding 1s bloat om t n bater aandu1ding te probeer

gee van die omvang, aard en ingew1kkelClhf'icl van die probleme wat aan spel11ng verboncla 1s en hoe hierd1e :problane die hedendaagse s:pellingonderrig aan

sommige laerskole beinvloed..

(1) ,,-- en veral moet-Eekonsentreer word oJ) alledaagse woorC\~II: .Amer-ikaanse erc Br1tse deskUndiges is dit sans dat die wcorde wat

in s:pell1ngonderr1g aan die leerlj.nge gelser word die woorde mat die grootste €:ebru1k:s­

:rrekwensie bv k1I"..del"s sowel as by volwassenes

( 1)

most W'ses. Daar is dUs hie twy:'el omtrent die groot waarde van h1erdie wank n1e. D1e vraag 1s egter hoe be:Paal moet word watter woor~e die grootste gebruiksfrakWens1e het,

d.w.s. wattar woorcLe "alleda.ags" is. Moet die onderwyser op subj ekt1ewe wyse self kies of mo et woorde u1 t sen of ander woordalys

A

gek1es word ? Soo s alreeds gese, 1s die omvattendste .A:f'l"':Ll{aanse woordelys wat na •n

(1) Schonell, Essentials in teach1ng 80 tosting S1)ellingt 8.

McKee, Language in the ElGmentary SUhool, 27. Greene, . Jorgensen ~ Gerb~1oh~ ~ea!3Ul'ament &

ondersoek i.v .m. georuiksfrekwensia saamgestel iSt sover v8sgeste1 kon word, die van G.

Auoa1D:p. Mear ~onderhede hiaromtrant volg in

hoofstUk 2 • .As die onderwyser self' moet kies. veral sonder die georu1kmaking van 'n woorde­ lys, sal da.ar baie verski11e van ondarwy-ser tot ond.erwyser 'Voorkom. So'n subjektiewe keuse kan dus nie as wetenska:pl1k bestem:pel word nie •

.As Claar 'n moderne Afr1kaanse woordelys, wat o:p gebruiksf'rekWensie gebasear iEl. sou oesta.a.n het. kon die woorde daa.rin vervat

d.m.v. toetsing, d.w.s. wetanska:pl1k, ondar­ verdeel word in groe:pe (maklik tot moeilik)

en kon hierdie woorde dan aan die verskillen­ de standards Ittoegekenlf word of. nog beter. indiw1duale lear-linge kon "aange:paa" word by daardie woordgroepe wat hulle s:pelling'vermoA

( 1)

die meeste sou last bast het. OngelUkkig is da.ar, met die uitsondering van .1uoatn];) se lye en die werk van Van I.oggarenbe~g i.v.m.

(2) . .

woord.eSkat hie so·Ii lys :in .A:f'r1:,taans

beak1k'baa.r nio. Nietem1n~ die keuS'3 van gobru1ksfr~kwerts1G as u1tsangs:pUnt in die samestelling van spelwoorde is ongatwyf'el<1: 'n gesonde an moderne opvoedk:Und~a oeginsel.

( i)- McKee verklaar: ,,- - - spelling di.ffio'J.l ty is largely a matter of individUal d1:f'fEn'enoes. A word that is s~-mple for one ohild may not be so for another. In oonsequenoe the problan of

selecting spelling vocabUlary in tarm.s of difficul~y is at present largely a matter of meeting individual di.fferenoes." (Lansuage in

the Elementary Sohool, 358.)

Richmond. s§: .S:pelling instruction, to be most Elf'feotive. must be dif'ferentiated in terms of the needs of the group and of the individUals

in the group." (Children's Spelling Needs &; the IDrolioations of Research. art1kel in Elementary

(11)

"ta

Lys van woorde wat die meeate varkaerd word": Ook hierdie wenk is waardsVo1. Dit

-word alganeen aan"lfa.a.r as 'n gtesonde bagineel. Dit sou agter nog beter waes as 1ndiwidUele leerlinge gehel:p word om elk BY e1e 1ys so saam te ste1.

(iii) Die saa;m.groepe:ring van woorde wat sendera van vorn is: A.anges1an hierdie wenk tn kardina.le as:pek van hierdie ondersoek is, sal die

besprek1ng daarvan in hoofstuk 3 gedoen

word.

Op hiardie stadium kan egter aJ.reeds verklaar word dat ook hiardie wenk baie waardevol is. (iv) ,;:[¥mY die o:psetlike behandeling van homonie.ne

§.Q.os ,le1 9 _{en ly' ": Ook h1erdie is 'n goeie}

wenk wat navolg1ng waardig is Dit verhoedII

ongetwy:f.'eld venwarring by l:d.nders.

Fitzgerald verklaar: riIt seams logioal. since homo~~s seldom a:ppear for the first time

together in child writ1Il5, that eaoh shoUld

.

(1)

be presented.

'When

1

t

is needed. ft

t

"I) V1s:.\818.

l(inestetieae

An ClUdijji.m meto:des van onderri.s.: In die :pa.mf'let word die visuale metoda benadruk alhoewel erken word. dat

ouditiewa en kinastetiese midd~ls ook waarde­

vol is. Hierdie wenk is ook heeltemal modern

( 2)

en word algsneen deUr deskUndiges aanvaar. Die emigste kritiek wat hier teen die pamflet

ingebring kan word, is dat dit die gebruik van kinestatiese hulpniddels, veral by swak

s:pellers, nog meer behoort te benaClruk het.

(21) Fitzgerald. The Teaohing of S:pell1ng, 172.

( ) Torgerson & ~~, Measurement and Evalua.tion for the Elementary: ,Teaoher, 313.

(Soos bv. wanneer letters, u1t f'yn skUur­ :pa.piar geany, o:p :pa:pier vasgeplak word om

tn weore. te vorn. Mat die wyav1ngar 'WQrd die s:pall1ng van die weord dan deUr die swak

s:peller ,.gevoel" terwyl hy dit ook gelyktydig

hardop mondel1ngs s:pel en daama. kyk.) (vi) stappe in die spe11es: Die ata:p:pe wat die

pamf1et aan die hand dean, kom ooreen met

die

wat deur varske1e e.eskUndiges voorgestaan word. Al kr1tiek wat hiertean uitges:preek

kan word, geld ook vir die :pamflet in sy

geheel. Dit is dat die stappe ba1H opsommend

( 1)

beskryf' is. NavorsQ'rs soos F1tzgar'ald , ( 2)

Greene, Jorgensen· & Gerberioh, Torgerson (3) "

& Adams gee in die verbanO. meet' besonderhede. D1t is egter te vax'stane dat t n onderwer:p

SOOB spellins me in ttl. pamflet godeta111eer­

de aandag kan gen1et sonder andie pam.t'let in

t n beak te laat "ontaard" n1a. As daar mear o:p besonderhede 1ngegaan sou geweos hat. sou die :prakt1ese waarde daarvan dienooreenkom­ st18 a.fgeneem hat omdat a11e ondsrwysers, hoe jammer ditook al is, n1e nougesette, konsentrerend.e studente is nie.

(vii) • .Die getal woarde wat op 'n keer geleer moet word. moet tot 4 of 5 bepark bly. ": H1erdie

wenk is ietwat 0:ndll1de1ik. Die kar.nvraag is wat met .0P 'n keer" beaoel word - waarskyn­ 11k dat die aantal woorde wat :per s:pel1es behandel me at word, nie mear' as 4 of 5 mo et wees n1e. Dikwels word daar egter aan ons (1) Fitzgerald, The Teaching of S:pelling. 38. ( ) Greene, Jorgensen 2 - - .. ... .. - - -&, Gerber1oh, Measuranent it _ _ _ _ _ AI &

laerskole met weaks1kse eenhede gewerk en as da.a.r daagliks 4 of' 5 woorde behand.el word, betaken dit dat 20 tot 25 woorde per week

bygeleer word. Natuurlik het die aantal

spelperiodes per week

en

die lengte van elke s:pelperiode ook 'n groot invloed op die

aantal woorde wat geleer word. Navraaa by 1 n aa.'"ltal Randse .A1'rika.anee laerekoolhoof'de het

aan die 118 gebring dat die lengte van sp81­ periodes wissel van 10 tot 25 minute in die­ selfde standard en dat die ~antal spelperiodes .1ln. .Af'l."ikaans wissel van 3 tot 5 :per week.

Die motie:t' agter h1erdie wenk is egter

dl11delik. Dit is Ill, dat da.ar vers1gtig te wark gegaan moet

word.

i.v.m. die a.a.ntal

woordEl

we.

t in 'n

kia.a

g81eer an bEiland.el

moet 'WOrd. !Bar moet lief's te min as te vael beha.ndel word. Horn verklaar: ..It is

1m:portant to realize how little would be gained by teaohing a very large number of

( 1) "­

words. 1t _{Fitzgerald se: .A slow-learning}

child should master a sma.ll oore of basio words rather than d1ssi:pate his energy by attElll:pting to learn

a

large number of

( 2)

worde •••• It 1 n Ins:pekteur van Onderwys aan die Wesrand het aan die hani gedoen dat die woord.e wat dikwels verkeerd gespel word in elke standard "bymakaar" ganaak moet word en dat daarUit 'n lys van 100

woord.e saarngestel en geleer moet word en dat elke leerling dan die 100 woorde van 'n (1 ) Horn, Teaching S:pelling, 6.

2 13.

standard met hom na die volgende standard moet "saamneem". Sodoenda sal dio kind wat

die laal'skool v~laat. oor minstnns 500 woorde oeskik wa.t hy goed kan s:pol. Waer­

sens dllik die :p!'oblae.n h1a:r o:p Vhn hoe elks standard. se vmorde gek1es moat -,;ord. In die praktyk is dit geen mak111:e taak nie.

N.a.v. die voorgaande is dit <1...uidel1k dat hierdie wen'k i."T Itm~ die be:pm'k1ng van a~e aantal woorde oelangrik is.

(viii) "m\'i .sJ2~ll s~.J....o~-9;r:<l!u:1ii~~t hO_Q!r~~lik

E®ut ,~git d:I.e l,aEn"J.J:.Di".:CJ se ~~~tel1ke

lark!..!..,,' Die '!Q.9!'de) v.-oX'£1 ,rm:ln}!it SI

~eesoof.k en f?X s:prElrJslesse:I "

Toan hierdie v.rank is daar enj.ge 1)esw3.I'a in te bringe Die stan£laard van leanboeia-eekse

Yir di$salf'dli stanclst'd varic(j,!" vn.n skl'ywat"

( 1\

..

,

tot ak:ryw91", an a1 soU dit :pral;:i,ies moontl1k v:-ess om aan elka kino.. .. vc.ral j.n • n groot klas • tn leasbock te gC$ 'wat 1~ BY lees­

verm0'8 ::pas, is dit tWJrf'al~tig or Cit die oeste bron is 'Vir die 'tVool:'de wat 'by in sy skrif"teltlw '~a:'k :r:':Hlig sal Itr'y a. bEZ.lalt"€

natuur11k wanneer die ondar-:;~{r1> ~'an ~ n laesl~;J ook die tar.a van die skr:i'telike T'Srk is. As daa't' tn aant,al Yg'.L"skj Jlende 1eesDo eke in Gen klas is - om fi.aIl te :pas

by die indiwidUelo lO~3'Va.~OO Val, elks

leerl1ng - is dio ge'bru:Llr van t n erucele

leesles vir algemene s!-a-L..-Pt91ike ~ark ook oais moe1l1ke:.t~. Mo~ h1erdio kritj ok word

(1) T1dyman, The Teaching of Sp9l1in..~, 9) verk1aar: "In common practice there j,s little Fgreemant

geens1ns bedOe1 dat

aaar

geen vat'band tussen lees en spel1s Die. Inteendeel tHorn bv. erken dat daar

'n

groot korrelas1e tussen lees en spelling is maar by waarskU terself­ dertyd da t

"mo

at

of the spelling errors in

writing are ma~ on familiar rather than on strange words

It..

(~) Waar onderwysers woorda vir die S]lellys. u1 t leesboeke haal is dit opvallend

dat

hUlls gewoonl1k die moe1l1kste woorde k1ee. 8kryWer het sulka .,leesboek.. woordelt

_wat

detIr 20 onderwysers saamgestel 15, nagega.a.n ell in a.l 20 gevalle gev1nd d.a.t die neiging detn'gaans was om die moe11ikste 'Woorda u1 t te soak. In bylaag I I I word

voorbeelde van woorde vir spell1:ngondsrrig wat dSur BOmmige van bg. onderwy'se:rs u1t klasleesboeke gehaal is, wee:rgegee. Die aangEha.a.J.de voorbeelde mag moontl1k d!:e

indruk verwak dat die woorde wat gek1es is vir o~name in genoemde bylasg met groot sorg u1tgesoek is. D1t is nie so %lie. Net

e

van tti.e ondersoekte leesboekSl>ellys'be is gebrUik om die aangEhaalde woorde te varkry. Tat' bevest1g1ng hiarva.n word in bylaag IV aen

•

volle bladsy u1t een van die gebru1kte

spellyste weergegee. Die lys is vir In std. 4..klas saamgestel.·~h Ondarsoek van bg. bylaes toon onteenseglik aan dat die gekose woorde me e11ik is.

'n Verdere as:P8k van h1erdie u1tsoek­ kwess1e wat besonder o:r;walland is, is die

groot versk11 tussen l100rde wat deur 2 of mear ond.sr'wysars u1t dieself'de klasleesboek

vir dieselfde standard gek1es word. Ses ErVare laerskoolondarWysars is dErur 8la'ywer

h1ervan versoek om. met sorg, u1t diesel:f'de les van t n standard 3-leesboek 12 W'oorde u1t

te soek wat hy/sy graag sal w1l gebru1k

in

die S];)ellingondarr1g van leerl1nge in die

ganoande standard. Die loosles wat gek1es is, is ongGVGGr

3t

bladsy'e lank. Die ondarwysers is versoek om n1e met mekaar oarleg te pleeg me. 'n Vargelyking van die gakose woorde het aangetoon dat 42 versk111ande woorde uit

In moontlike 72 deur die sestal u1tgesoek is. In bylaag II word die 42 verskUlende W'oarda wat d.eUr die ses ond.erWysars gek1es is,

weergegee.

Die metoda wat deur onderwysars gevols word by die Uitsoek van spelwoorde u1t klasleesboeka !tom ongeveer op d1.e volgende near: Voorat WOl'd basluit dat d.aa:r. s~ maat'. 12 woorda u1t elke les gehaal sal word.

nm

word die les deUrgegaan en daardie 12 woorde wat die ond.erWyser se 88naag

trek,

gak1es.

:raa.r

word bv. me' n lye van etlike tien'" talle van die woorde, wat in t n lea voorkom. opgestel en teenoer mekaar op een of' ander manier, BOOS bv. d.eUr toetsing, o1)geweeg nie.

Die u1tsoekery is bloot 'n wi11ekeur1ge. subjekt1ewe keuse sondar mear. Geen wonder dan ook dat daar groot verskUle is tussen die woorde wat deur 2 of mear onderWysers uit

dieselfde les gekies is nie.

B"I die uitsoek van woorde uit .leesboeke kom daar dUs dUbbe1e subjektiwisma voor: Earstena het die samestel1ar- of s':aywer van

die 1aesboak BY wark subjektie::f' gadoen en twaede."ls het die ondarwyser die woorlie aaar­ uit oll 'n subjektiewe maniar gekies.

Voorwaar al1€tl"mins 9 n watenskaplike proseclu-,

r3 om woorda vir s:pe111ngond.errig te bekom. D:Lt is hisrom dirt Fitzgerald 83: ,,--- the

p:~o<jice of using reading voaab'Llla.ries as

t~J.e basio source f'01" spelling words oannot

( 2)

ba justif'ied."

Die krit1ek wat uitges:p!"ee~{ is i.v.m., dte llitsoek van woorde uit leesbos..1ce geld ook tot 'n mata vir die uitsoek van woorde uit sFeekless·e. Die ondarwar:pe van b0Gp':...9­ king wat in die spreeklesse g6bruik word, vsrskU ook ven ondarwysElX' tot on.(terwyser. Meesal 1s onfurwyset's, t.o. v0 dis onderWar:pe wn.t :1ull e mo at be."1.ande1, gebind

a

Sltr skemas

maa't' ook die cr.pstellGrs van die E!ranas var­ sleil baie wat die werk vil." dieselfde standerd batref.

Dit ly gG9n twyf'Sl ni9 dat subjektiw1sme

b:r die opstell1ng van spellyste 0 p die

maniare wat hierbo genoam is, 'n ba.ie groot rl)l s:peel. M.a.w. alhoawel 'baie bruikbare

spellyste deur ervare ondarwysars so (1) Openhar'1ige raadpleging van ondarwysars het

bevesti;s dnt bge bemering i.v.m.metode van u1t­ soak ko:::Telc is. Baie het erken

oat

hUlla

me

ears die les deUl"laes wennee.r hUlle spelWoorde daaru1t haal ni3. HUlle laat die oog as't ware oor die woorde heea ,.glyll en kies aan daardie 'WDorde wat nTn aoT'\ ",oF' !"l nr'! 0"" ""0,.; .... 'h"11 .... "''''' ...A"' .... +.."....1,

o:pgestel: word,' kan die opstelling d.aa.rVan nie as wetenskaplik bestempel word nie •.

Die orige aspak van hierdie \Yenk wat ondSt"soak ragverdig, is waar vElt'klaar word dat die spelwoprde die woorde moet wees wat die leer11ng in f5Y' skriftel1ke wark nodig sal

kry. Skrtttelike WElI."k is m.a.w. die uitgangs­ P\4'1t. Ge:paa.rdgaande. paslike spelwoord.e en

s:pellesse as voorberei~ of gereemnaking van die "stene" vir die skr1:t'telike bouwerk W'lt noet volg, is dus van sekondSre belang. Dte wenk i.v.m. woorde

an

'n sentrale tema

1>:).s hierby aan. Om 1 n voorbeeld te noem:

Vronderstel die ondar'WEIrI> vir skr1f'telike wark is ". n Reis per' trein." Woorde wat

aan

om

h1erdie sentrale tarna gebruik kan word, 1s o.a. bagas1ewa, re1skaartjies, kru1er, perron, 10komot1ef, passasiers. ens.

Alhoswol hierdie metoda cUe leerlinge se belansetel11ng

prikkel -

soos

die

pamflet ook tel'ag aandui - 1s da.a.r die volgen4e

baswara teen in te bring:

a. Van kind..ers wat nog nie .;b~gas'e" ot" waft

"

ken s:pel nie, word met hierd1e metoda varwag om ,;bagas1ewa" te leer sllsl; van kind.ars wat nog nie woorde soos ,;eeis" t V " sis" p 1 i " l.' " i " f

" .L. t " a e S t "swe s t "e s 0

"knartjies'f

t "blaartjies"t "snaartjias",

"k:~'aaltjiesll, ens. kan spel niel word verwag

om ,.re1skaartjies" te leer s:pel; van kinders wat nog n1e "dief"', .lief''', "stief'" tens.

kan spel Die, word verwag om "lokomotiet''' to leer spel. Baie aIldar' soortgelyke voor­

b.

beelde kan genoan word. Volgens hiardie metoda dUs. leer k1nders wat swak spellers

is, ears moeU1kar WOOl'de spel tElI'\'lY'l

hulle nog n1e die makl1kes baasge:raak het

( 1)

nie. I8t hierdie metoda ongetwyf'eld die kind se woordeskat sal vargroot val nie ire betwyfel nie maar, wat spelling betref". word

die gesonde opvoedkUndige beginsals van "ears die makl1ke, dan die moeUike" en .van

die bakende na die onbakande" daardeUr aangetas. Dit wU voorkom asof woordeskat­ uitbre1d1ng varwa:r word met spelling wannear hie:rdie motoo.e aan die hand gedoen word.

tn Tweede beswaar wat egter van minder belang is, is die moontlikheid van ontdu1king of omseiling van woorde waaromtrent da.ar by die kind t.o.V & spelling onsekerheid hears. Die

arvare onderwyser kan h1e:rvan getU1g ­

veral by intelligentar kinders en kindars in die hoar standerds. VI!Ln dar

Heever

se: "--­

die leerl1ng (het) by Me Skrywe van die opstel die geleentheid 6m wootde wat by wll gebruik, waarvan hy nie saker van die

spelling is nie, te ontdUik deUr hUlle deur ( 2)

sinoniane of omskry'wings te v~."

Met die voorgaande kr1tiek mag die inl.'2rUk geske,p word dat beswaar ganaak word teen die korrelasie van spelling met skr1f'telike

werk. Dit is egter geensins die bedoe11ng nie. Immars. soos alreeCls gese, die waarde

(1) In 'n artlkel.

,;wna:t

about -Spelling'· (EdUcation, Vol. 76, Jan. 1956. 318) verwys E. A. Betts ook na h1ardie verskynsel waar hy varklaar dat dit :f'ataal is

om 'n kind .bigger" te leer spel as by nog nie "big"

--~-van korrekte s:pellL.-,g is ju1s daarin galee dat dit so nooCiBaakll.k is vir enige skl'if­

telike werk. In

die

opsig is spe111~ dan ook ondergeskik aan skr1.ftelike werk. Dit kan nie ontken word nie en teen die korrela­

sie daarvan met skr1.ftelike werk kan ciUs

oak n1e beswaar ganaak word nie. Maar

waar­

teen weI beswaar gemaak word is teen die kOl):peling of ondergeskikmaking van die onderr18 van spelling aan die ondSrTig van

skr1:t'telike werk. Die doel met spelling­ onderr:1.g is enkel en alleen om, met gebruik­ making van die beste en weteneksJ)likste metodis moon1aikt die l(X)rrekte geb:ro1k van

ski'1f1ia1<:ens

tuia te

br1n8 en n1ks mear nie. Die doeletellings met die onderrig van

skr1.ftelike werk verskil baie h1ervan. Met die onderrig vall skr1ftelike werk is die

oogmerke o. a. die bevorder1ng van 'n logiese gedagtegang, korrekte en heldere U1tdrUkkings­ vermoe, die gebruik van idiome, die verryking van woordeskat, ans. met korrekte s:pslvermoi

as 'n essensiele voorvereiste om h1erdie doelstellings te verwesenlik.

Ie.ar word dUe san die ha.n4 gadoen dat, gesien in die lig van die versk1l in doal­

stallmgs tussen die onderrig van B:P811ing en die onderrig van ek:r1:t'te11ke W8I'k, earage­ noand.e a.feonderlike aandag regverdig en nia sondar maar aan 19. ondargeskik ganaak

behoart te word nie. As die .stene" vir die skr1:ttel.1kebouwerk afsonderl1k goed en

verwag word dat die skr1ftelike bouwerk wat daarop gebaseer 1st deeglik gedoal gaan word.

Die besprek1ng van die departamentele wenke word

voorlopig h1armee afgeslu1t. Twee aspekte daarVan, t.w. toeteing en woordalyste.l sal in hoofstuk 3, besp!'eek word omdat dit daar betar sal aalUlas by die ontled1ng van die toets:pX'osedUre wat in h1erd1e ondersoek

toegepas is.

Om nou oor te gaan tot die 1nligting wat deur miMel van parsoonliJte navraag by' 7 :Randse .A.fr1kaan ..

( 1)

se laerskole varkry is:

Eerstens moet erken 'WOrd dat hierdie aspek van die ondarsoek deegliker gadoen kon gewees het. As •n omvattende vraelys opgeatel sou gewees het en as hierdie vraelys gestuur sou gawees het ~ al die

Afr1kaanse laerSkoolhoofde aan die Rand lIou die in­

l.1gt1.ng so v~kry ba1e betrcsubaarder en waardsvollar g8Weas hAt. Dit

:La

n:ia gedDan

nie

on1dat Ut die

omwng van h1erd1e tesis buite perke sou vergroot het en ook omdat die doel van hierdie ondersoek nie gaan oor tn wetenskaplike ontled1ng van wat i.v.m. epellingonderrig aan die genosnde skola gedoen word nie maar wel oor die standaard van die spelling­ bekwaamheid van die leerlinge aan die skole. Tog moet al dadelik ges~ word da t die rnate van een"

stamnigheid wat daar gevind is by' die hoofde wat

ondarvra tat baie groot was. Die volgande interessante 1n11gt1r:g is varkry:

a. A1 die hoofdo het verklaar dat da.ar 'n beme:rta bostaan aan 'n deegl1ke. gegradeerde woordelys (1) Hiardie raadpleging het plaasgevind voordat die

of s:pelboakie vir die gebruik aan laerskole.

b. Al die hoofde het arken dat die samestelling van die "ROorde wat aan hUlle skole -in die varskUlende standards gebruik word, 01> 'n Subjektiawe manier gedoen is,

of

deUT' die ondarWyssr selt'

of

deur die

o:pstellar van di.skena wat ge'bru1k word. M.a..w. almal het arken dat die uitsoek van die woorde bloot • n willekeurige daad was en dat die ~el­

tretf'endheid van die woarde wat so uitgesoek is, bloot af'gehang het van die vetmoe en die onder­ vinding van die betrokke onasrwysar. Die gavolg van h1erdie sUbjektiwisme by die samestelling van

sI>ellyste is dat daar 'n baie groot verskil is

tussen die woorde wat vir dieselfde ~taIldE:lt'd a.e.n verskillende laarBk6le saamgestel is. In bylaag I

- .

word d-1a std. 5-s:palwoorda wat aan twae Randse Afl.":Ucaanse ls.Grekbll gebrUik word 'WeErgegee. In albei skole 'WOrd die woorde in. 'V_band me"b, of om sentrale temas behandel. In die bylaag is hUlle egter uit verband gehaal en naastenby alfabet1es ingedeel om vergelW'k1ng te verganaklik en om die groot varski~ aan te toon. Hierdia verskil is nie ba:pork tot die betrokke twos skola of tot at-d. 5 alleen nie. Dit is deurgaans gevind. In die laer klasse is Ciaar weI 'n mate van ooreenkans aangetref omdat die aanleer van klanke en eenvou­ dige s:pelti:pes wat daarmee in verband staan, by

al die skole voorkom, maar vanaf' std. 2 tot en met std. 5 is die uiteenloI>endheid van die gamse

s:pelwoorde baie trefi'end.

( 1) In die varband verklaar Fitzget'ald:

"A

good textbook series should oomprise a well-graded list of words, an adequate teacher's manual,

c ~ A1 dis hoofc.e hat varklaaL' dat die \voorde wat

in s:pa:.lil1.gonde:rrig aan hulla sltole vanaf'

sta., 2 tot stele 5 gebru:tk word, geb.1.seer is op die skl"1:r"~al:!.ke wm'"'k of' uit Iessboa~{e gehaal

is. In die gre.de en std~ 1 word weI san s:pelw

t1:paa, d.wos" woorde met enCir"se s:pal11ng, afsondgr-like aandag geges om die vEl:oskillend.e klal1ke SOOS eu, es, aa_t 10, ens. 'b3r _die

kj.~1(.Le::s tilis te bring. Voorbeelde van sulke

ene:'se v;ool"'d.e is b-.r 9

3:'9..l:J" par:., c...e...lD., I.an, see:p~ reset ~ leer. lees,

ost ~ ke61... , ro€,Jl, dDel-c. soat, sto dP. koek,

;1Ca::.;:, na3.Il, claar, kla.ar, naar, kaas, sien,

: liss, Jcj.es, sies. m1~, tier, 11l3f. ens.

Van d: ntd. 2 eg~e:r word nia maar sp 3s:i.ale

8.f'..!l J.a.g e.sn spoJ.tipss gages nia behalwe vra.nnee!"

1na. 5;;= ;l)J'?: a c:n.a.~:"'Wysors terloopsa amdag daa:"aan. i:1 die sl)ellesse wy. Die wo;Jrde wat

lI'an-\f' hie:;."di9 stano.srd 1n spsllingo;.ld.arrig

geo::-,uik ~:"dt is dUs rle~.r a13erll6sn ,;m hetero­ geGJ1 vrn aard. D1t :'8 dan oak te ve·:'stane

waa..r.'o:n d1'3 s:pall'Jrste vi:!:' dieself'do standard

aan ve::sk~JJ 'Jnde skola so ba1e van ;nGkaar

VCil" s~c1J. •

6.. Al die hoofdo hst gasa

d!l.t,

SOire!' hollle weet, 0..:'.';) t.ti·~jsC ')k va.n dio woorde uit die leesboake

gos]':ied hot volgens die metoda o:p bis. 23 u::o',:;$r.ges4..'t en dat h1111e saa.n::::<tSi:!l d'lt die mOG:;.lik:st'3 woorclo gawoonli1<: gol<:ies '5lord•

." ~ Al {iis hooftl.a het saamgestem met di 3 b9WSl"ing

dat baie min onie:'7.'y8cr::"S hulle spel·1.esse gee volgen3 dto v~"'skille...",d.e sta:ppa wat deur

neer: Verduidel1king van die woord in s1nsverband (gewoonl1k as voorbereiding v:1r skr1f"telike werk of' s:preelclesse), mondelingse drilwerk. a.fskryf van die woord deur die kinders waar da.a.r nie af'gerolde lyste gebruik word nie. herhaling en t a:rtsi:ng. f'. Nie een van die hoof'de was bewus van 'n leerkrag

wat mear waarde ge.'1ag het aan die onderrig van • n metoda om 'n woord te leer s:pel as aan die werkl1ke

s:pelli!'..g self nie. M.a.w. die meeste onderwysars hag meer waarde aan die mamer isar1ng van wearde as aan die aanleer van t n korrekte metode waarvolgens nuwa wcorde gelaar s:pel behoort ta word.

AanJ.eid1ng tot hiardie vraag was die verklaring detn" etlike navorsers dat die onderrig van 'n

metoda om 'n woord te lear spel vjr die kind van groter betekanis is as bloot net die mEllloriseri~ van din spelling van t n woord. So bv 0" verwys

Fitzgerald na etlike navorsers (Fernald, Gates & Russell) wat almal verklaar dat die regte metoda

om tn woord te leer spel by swak s:pellers ontbreek.

Fitzgerald se: "Good s:pellers aoquire f'airly

ef'f'eotive learning :ProoedUres while :poor spellers are at a loss to overoome the:lr s:pelling

( 1)

weaknesses. II Horn verklaar: .Ordinarily, the

gradUate of' our elementary schools ha.s not been

( 2)

taught any method of' learnillg to s1'ell." Hierom do:en diaself'de navorser aan die hand dat .when

a

1'u:pll is having a..tri'ioUlty in learning to s1'ell. one of' the f'irst things to do is to have him axplain how ha prooeeds in learning to s:pell a

( 3)

word." Riohmond sa: ,~\j!aIW' :pu1'ils of' the 6th.

(1) Fitzgerald, The Teaching of' S:pelling, 196.

grade have not developed an e:f'f'eotive method

or

( 1)

studyiug a word. II Striokland s8: .Objeotive

number one f'or the teaching of' spelling must be: Hel:p each ohild d.evel9l) an effective method of'

(2) ,

learning spelling."

g. AJ. die hoof'de het gese dat cUe woorda wat in spallingondarrig gebruik word., met min uitson­ derings, in rye, d.w.s. langs mekaar en/of' in sinsvarband, deur die ondarwys8l'S geskryr en daUr die kinders afgeskry.t' word. SO bv. word spelwoorde wat betrekking het op die ondSr'flarp .Ons huis" sOOs vu]g neargeskryf'i

kombuis, spans, badkamsr, slaa:pkamar. stoep,

gang" irtmgta:t4s,

Raie selde word dit in kOlomme naergesk:ryf' soos volg: kombttis spans badkamar slaapkamer stoep gang venstars

Aanlaiding tot hierdie vraag

was

dia f'eit oat varskillande navorsa:rs soos Horn, Cornman, Fitzgerald, Ti~ en AShbaugh eksperimanteel vasgestal het dat kinders die spelling van woorde in kolonnna beter en maklikar aanlasr en beter weargee (apa.t't of' in sinsverband) as

wannee:r

die spelling ~an woorde in rye aangelear word. (1) Richmond Children' s Spell~ Needs and the

Implications of Research, (art1k:el) Elanent8l"'1 English, Des. 1956. 505.