Die benutting van speltegnieke tydens maatskaplike gevallewerkintervensie met die kinderhuiskind

Hele tekst

(1)DIE BENUTTING VAN SPELTEGNIEKE TYDENS MAATSKAPLIKE GEVALLEWERKINTERVENSIE MET DIE KINDERHUISKIND. Petra Swart. Tesis ingelewer ter gedeeltelike voldoening aan die vereistes vir die graad van. Magister in Maatskaplike Werk aan die Universiteit Stellenbosch. Studieleier: Dr Lambert Engelbrecht. Desember 2008.

(2) ii. Verklaring Deur hierdie tesis elektronies in te lewer, verklaar ek dat die geheel van die werk hierin vervat, my eie, oorspronklike werk is, dat ek die outeursregeienaar daarvan is (behalwe tot die mate uitdruklik anders aangedui) en dat ek dit nie vantevore, in die geheel of gedeeltelik, ter verkryging van enige kwalifikasie aangebied het nie.. Datum: 17 Desember 2008. Kopiereg © 2008 Universiteit van Stellenbosch Alle regte voorbehou.

(3) iii. OPSOMMING Die doel van hierdie studie was om ’n teoretiese raamwerk vir maatskaplike werkers in kinderhuise te bied vir die benutting van speltegnieke tydens maatskaplike gevallewerkintervensie met die kinderhuiskind. Die invloed wat die plasing in ‘n kinderhuis op die kind het, voorsien die konteks vir hierdie navorsing. Spesifieke gedrags- en emosionele probleme wat by die kind ontstaan, is geïdentifiseer en speltegnieke vir die hantering van hierdie probleme is beskryf. Die ondersoek is gedoen aan die hand van ‘n uitgebreide literatuurstudie, wat gefokus het op die rol en funksie van kinderhuise, die behoeftes, gedrags- en emosionele. probleme. van. die. kinderhuiskind. en. die. benutting. van. ’n. praktykraamwerk en speltegnieke deur maatskaplike werkers. `n Gekombineerde kwalitatiewe- en kwantitatiewe navorsingsbenadering en ‘n verkennende- en beskrywende navorsingsontwerp is in hierdie studie benut, aangesien hierdie kombinasies die gestelde doelwitte van die studie die beste kon bereik. Die empiriese ondersoek het die aard van maatskaplike werkers se benutting van speltegnieke tydens maatskaplike gevallewerkintervensie met die kinderhuiskind ondersoek. Die universum het bestaan uit 23 kinderhuise in die Kaapse-Metropool waarby 31 maatskaplike werkers werksaam is. Semi-gestruktureerde vraelyste is as ‘n. onderhoudskedule,. met. ‘n. beskikbaarheid-steekproef. bestaande. uit. 18. maatskaplike werkers, benut. Op grond van die bevindings, voortspruitend uit die literatuurstudie en empiriese ondersoek, kon toepaslike gevolgtrekkings en verbandhoudende aanbevelings gemaak word. Die hoofbevinding van hierdie studie is dat deelnemers ‘n verskeidenheid speltegnieke benut, maar dat die benutting van tegnieke in gevallewerkintervensie aan die kinderhuiskind nie deur die deelnemers met ‘n bepaalde praktykraamwerk in verband gebring word nie, en dat dit hoofsaaklik lukraak benut word. Die kernaanbeveling van hierdie studie is dat maatskaplike werkers situasie-relevante speltegnieke tydens gevallewerkintervensie aan die kinderhuis moet benut, wat op ‘n spesifieke gekose praktykraamwerk gefundeer is, ten einde teoretiese verantwoordbaarheid te verseker. Voortgesette onderrig, opleiding en leer in hierdie verband is elke maatskaplike werker, wat in ‘n kinderhuis werk, se verantwoordelikheid..

(4) iv. SUMMARY The purpose of this study is to develop a theoretical framework for social workers in children’s homes that may be used for play techniques during social casework intervention with a children’s home child. The influence that the placement in a children’s home has on the child, creates the context for this study. Specific behaviour- and emotional problems that exist within the child were identified and play techniques for the solving of these problems was described. The research was done based on an extensive literature study, which focused on the role and function of a children’s home, the needs, behaviour- and emotional problems of the children’s home child and the usage of a practice framework and play techniques by social workers. A combined qualitative and quantitative research method and an explorative and describing research design have been used in this study, since this combination resulted in reaching the goal of the study. The empirical research investigated the usage of play techniques by social workers during social casework intervention with a children’s home child. The overall sample consisted of the 23 children’s homes in the Cape Metropole where currently 31 social workers are employed. Semistructured questionnaires were used as an interview instrument with an availability test sample consisting of 18 social workers. In light of the findings derived from the literature study and empirical research, appropriate conclusions and related recommendations were made. The main conclusion of the study is that the participants use play techniques randomly and not in conjunction with a practice framework. The main recommendation of this study is that social workers should use play techniques during social casework intervention, based on a specific practice framework in order to assure responsiveness. Continuous education in this regard is the responsibility of each social worker working in a children’s home..

(5) v. DANKBETUIGINGS Hiermee word opregte dank en waardering oorgedra aan die volgende persone:. •. My HEMELSE VADER, vir krag, hulp en uithouvermoë.. •. Dr L. Engelbrecht, my studieleier, vir sy leiding, vinnige terugvoer en waardevolle insette.. •. Alle vrywillige maatskaplike werkers werksaam by kinderhuise in die Kaapse Metropool.. •. Mnr. J.C. Swart, vir die taalversorging van die verhandeling.. •. Mev. S. Winckler, vir die tegniese versorging van die verhandeling.. •. My man, Nelius Swart, vir hope liefde en geduld.. •. My ouers, vir liefde, ondersteuning, bemoediging en finansiële bystand.. •. My vriende, vir ondersteuning en gebede..

(6) vi. INHOUDSOPGAWE. HOOFSTUK 1 INLEIDING TOT DIE STUDIE 1.1. Motivering vir die studie ................................................................................... 1. 1.2. Probleemstelling ............................................................................................... 4. 1.3. Doelstelling en doelwitte .................................................................................. 4. 1.4. Definisies .......................................................................................................... 5. 1.5. Navorsingsmetodologie .................................................................................... 6 1.5.1 Navorsingsbenadering .......................................................................... 6 1.5.2 Navorsingsontwerp ............................................................................... 6 1.5.3 Navorsingsmetode ................................................................................ 7 1.5.3.1. Literatuurstudie ...................................................................... 7. 1.5.3.2. Universum en steekproef ....................................................... 7. 1.5.3.3. Metode van data-insameling .................................................. 7. 1.5.3.4. Metode van data-analise ........................................................ 8. 1.5.3.5. Metode van data-kontrolering ................................................ 8 (a) Geloofwaardigheid ............................................................ 8 (b) Bevestigbaarheid .............................................................. 9 (c) Oordraagbaarheid ............................................................. 9. 1.5.3.6. Etiese oorwegings .................................................................. 9 (a) Ingeligte toestemming ....................................................... 9 (b) Konfidensialiteit ................................................................ 9. 1.5.3.7 1.6. Beperkinge van die studie ...................................................... 9. Aanbieding van die navorsing ........................................................................ 10.

(7) vii. HOOFSTUK 2 DIE ROL EN FUNKSIE VAN KINDERHUISE BINNE DIE SUIDAFRIKAANSE KONTEKS 2.1 Inleiding ............................................................................................................ 11 2.2. Oorsake wat aanleiding gee tot ‘n kinderhuisplasing ..................................... 12 2.2.1 Weeskinders met die klem op vigs-wesies .......................................... 12 2.2.2 Kinderverwaarlosing .............................................................................13 2.2.3 Kindermishandeling ............................................................................. 14 2.2.3.1. Fisiese mishandeling ........................................................... 14. 2.2.3.2. Seksuele mishandeling ........................................................ 14. 2.2.3.3. Emosionele mishandeling .................................................... 15. 2.2.4 Kinderverlating .................................................................................... 16 2.3. Stappe van verwydering ................................................................................. 16 2.3.1 Verwydering deur ‘n maatskaplike werker ........................................... 17 2.3.2 Plasing in plek van veiligheid .............................................................. 18 2.3.3 Verloop van die hofverrigtinge ............................................................. 19 2.3.4 Plasing in ‘n kinderhuis ....................................................................... 19. 2.4. Kinderhuise in Suid-Afrika .............................................................................. 21 2.4.1 Ontwikkelingsgeskiedenis van kinderhuise in Suid-Afrika ................... 21 2.4.2 Statutêre bepalings vir kinderhuise binne Suid-Afrika ......................... 22 2.4.3 Funksionering van die kinderhuis ........................................................ 24 2.4.4 Die profiel van 'n kinderhuiskind .......................................................... 25 2.4.5 Die personeel by kinderhuise .............................................................. 27. 2.5. 2.4.5.1. Die rol van die huisouer (kinderversorger) ........................... 27. 2.4.5.2. Die rol van die hoof van die kinderhuis ................................ 27. 2.4.5.3. Die rol van die maatskaplike werker .................................... 28. 2.4.5.4. Die multi-professionele span van kinderhuise ...................... 29. 2.4.5.5. Professionaliteit van die kinderhuispersoneel ...................... 30. Samevatting ................................................................................................... 30.

(8) viii. HOOFSTUK 3 BEHOEFTES, GEDRAGS- EN EMOSIONELE PROBLEME VAN ‘N KIND IN DIE KINDERHUIS 3.1. Inleiding .......................................................................................................... 32. 3.2. Behoeftes van die kinderhuiskind ................................................................... 32 3.2.1 Behoefte aan klarifisering omtrent verwydering .................................. 33 3.2.2 Behoefte aan bindings met betekenisvolle persone ............................ 34 3.2.3 Behoefte aan 'n eie identiteit ............................................................... 36 3.2.4 Die behoefte aan liefde, aandag en sekuriteit ..................................... 36 3.2.5 Behoefte aan onafhanklikheid en verantwoordelikheid ....................... 37 3.2.6 Emosionele sekuriteit en selfbeeldontwikkeling .................................. 38 3.2.7 Die behoefte om van waarde te wees en iewers te behoort ................ 38. 3.3. Gedrags- en emosionele probleme van die kinderhuiskind as gevolg van die kinderhuis ................................................................................................. 39 3.3.1 Gebrekkige gehegtheid ....................................................................... 39 3.3.2 Materne deprivasiesindroom ............................................................... 41 3.3.3 Bednatmaak/Enurese .......................................................................... 42 3.3.4 Dros .................................................................................................... 43 3.3.5 Vloek/Skeltaal ..................................................................................... 43 3.3.6 Akademiese onderprestering .............................................................. 44 3.3.7 Seksuele geweld ................................................................................. 45 3.3.8 Fisiese geweld .................................................................................... 45 3.3.9 Depressie ............................................................................................ 46. 3.4. Samevatting ................................................................................................... 47.

(9) ix. HOOFSTUK 4 ‘N PRAKTYKRAAMWERK EN SPELTEGNIEKE VIR GEVALLEWERK AAN DIE KINDERHUISKIND 4.1. Inleiding .......................................................................................................... 49. 4.2. Gevallewerk met die kinderhuiskind ............................................................... 49. 4.3. Gevallewerk binne ‘n ontwikkelingsgerigte maatskaplike welsynsparadigma ...................................................................................................... 50. 4.4. ‘n Praktykraamwerk vir gevallewerk aan die kinderhuiskind .......................... 52 4.4.1 Die ekologiese sisteemteoretiese perspektief ..................................... 53 4.4.2 Die sterkteperspektief ......................................................................... 54 4.4.3 Die etnies-sensitiewe perspektief ........................................................ 54 4.4.4 Die gedragsveranderingsteorie en -tegnieke ...................................... 55 4.4.4.1. Pro-sosiale modellering ........................................................ 55. 4.4.4.2. Erkenning, prys en terugvoer ............................................... 56. 4.4.4.3. Motiveringswerk ................................................................... 56. 4.4.4.4. Die gebruik van negatiewe en positiewe versterkers ........... 56. 4.4.5 Die taakgesentreerde model ............................................................... 57 4.4.6 Die gestaltbenadering ......................................................................... 58 4.5. Die benutting van speltegnieke tydens gevallewerkintervensie met die kinderhuiskind ................................................................................................ 59 4.5.1 Funksies van spel in alledaagse lewe ................................................. 60 4.5.2 Spelvorme ........................................................................................... 60 4.5.2.1. Ontspanningspel .................................................................. 61 (a) Legkaarte ........................................................................ 61 (b) Uitstappies ...................................................................... 61 (c) Gerigte fantasie en verbeeldingsvlugte ........................... 62 (d) Troeteldiere en plaasdiere .............................................. 62.

(10) x. 4.5.2.2. Assesseringspel.................................................................... 62 (a) Lyntekeninge .................................................................. 63 (b) Eko-kaart ........................................................................ 63 (c) Bemeesteringskaarte ...................................................... 64. 4.5.2.3. Gedramatiseerde (simboliese) spel ..................................... 64 (a) Poppe ............................................................................. 65 (b) Rollespel ......................................................................... 66 (c) Telefoonspel ................................................................... 66. 4.5.2.4. Skeppende spel ................................................................... 66 (a) Konstruktiewe spel ......................................................... 67 (b) Kindertekeninge .............................................................. 67 (c) Kleiwerk .......................................................................... 68 (d) Sandspel ......................................................................... 68. 4.5.2.5. Bibliospel .............................................................................. 69 (a) Kinderboeke ................................................................... 69 (b) Storievertelling ................................................................ 70 (c) Lewensboek .................................................................... 71. 4.6. Samevatting ................................................................................................... 71.

(11) xi. HOOFSTUK 5 BENUTTING VAN SPELTEGNIEKE DEUR MAATSKAPLIKE WERKERS IN KINDERHUISE 5.1. Inleiding .......................................................................................................... 72. 5.2. Voorbereiding vir ondersoek .......................................................................... 72 5.2.1 Universum ........................................................................................... 72 5.2.2 Navorsingsmetode .............................................................................. 73 5.2.3 Data-invordering en -analisering ......................................................... 73. 5.3. Navorsingsresultate ....................................................................................... 74 5.3.1 Biografiese besonderhede .................................................................. 75 5.3.1.1. Aantal jare ondervinding as maatskaplike werker ................ 75. 5.3.1.2. Jare werksaam by kinderhuise ............................................. 75. 5.3.1.3. Grootte van gevallelading .................................................... 75. 5.3.1.4. Ouderdomme van kinders .................................................... 76. 5.3.1.5. Intervensie deur maatskaplike werkers ................................ 76. 5.3.2 Kinderhuise in die Suid-Afrikaanse konteks ........................................ 77 5.3.2.1. Behoefte aan kinderhuise in Suid-Afrika .............................. 77. 5.3.2.2. Aard van probleme ............................................................... 78. 5.3.3 Behoeftes, gedrags- en emosionele probleme van die kinderhuiskind ..................................................................................... 79 5.3.3.1. Behoeftes van die kinderhuiskind ........................................ 80. 5.3.3.2. Gedrags- en emosionele probleme van die kinderhuiskind ...................................................................... 81. 5.3.3.3. Intervensie met betrekking tot gedrags- en emosionele probleme .............................................................................. 82. 5.3.4 Praktykraamwerk vir gevallewerkintervensie ....................................... 84 5.3.4.1. Benutting van die ekologiese-sisteemteoretiese perspektief ........................................................................... 85. 5.3.4.2. Benutting van die sterkteperspektief .................................... 86. 5.3.4.3. Benutting van die etnies-sensitiewe perspektief .................. 87.

(12) xii 5.3.4.4. Benutting van die gedragsveranderingsteorie en -tegnieke .............................................................................. 88. 5.3.4.5. Benutting van die taakgesentreerde model .......................... 90. 5.3.4.6. Benutting van die gestaltbenadering .................................... 91. 5.3.5 Benutting van speltegnieke tydens gevallewerkintervensie met die kinderhuiskind ........................................................................ 92 5.3.5.1. Opleiding in speltegnieke ..................................................... 92. 5.3.5.2. Geriewe vir benutting van speltegnieke in ‘n kinderhuis ...... 93. 5.3.5.3. Speltegnieke wat tydens gevallewerkintervensie met die kinderhuiskind benut word ................................................... 93. 5.4. Samevatting ................................................................................................. 103. HOOFSTUK 6 GEVOLGTREKKINGS EN AANBEVELINGS 6.1. Inleiding ........................................................................................................ 104. 6.2. Gevolgtrekkings en aanbevelings ................................................................ 104 6.2.1 Biografiese besonderhede van kinderhuise ...................................... 104 6.2.2 Kinderhuise in die Suid-Afrikaanse konteks ...................................... 105 6.2.3 Behoeftes, gedrags- en emosionele probleme van die kinderhuiskind ................................................................................... 105 6.2.4 Praktykraamwerk vir gevallewerk ...................................................... 106 6.2.5 Speltegnieke wat tydens gevallewerkintervensie met die kinderhuiskind benut word ................................................................. 107. 6.3. Benutting van die navorsingsverslag ............................................................ 108. 6.4. Verdere navorsing ........................................................................................ 108. 6.5. Samevatting ................................................................................................. 108. Bibliografie ............................................................................................................. 109 Bylae A ................................................................................................................... 119.

(13) xiii. LYS VAN FIGURE Figuur 5.1. Behoefte aan kinderhuise in Suid-Afrika ............................................. 77. Figuur 5.2. Metodes van maatskaplikewerk-intervensie ........................................ 83. LYS VAN TABELLE. Tabel 5.1. Skematiese uiteensetting van die hoof- en subtemas van die empiriese studie ................................................................................... 74. Tabel 5.2. Biografiese besonderhede .................................................................. 75. Tabel 5.3. Kinderhuise in Suid-Afrika ................................................................... 77. Tabel 5.4. Die aard van die probleme wat lei tot die kinderhuisplasing ................ 78. Tabel 5.5. Behoeftes, gedrags- en emosionele probleme .................................... 79. Tabel 5.6. Behoeftes van die kinderhuiskind ........................................................ 80. Tabel 5.7. Gedrags- en emosionele probleme ..................................................... 81. Tabel 5.8. Praktykraamwerk vir gevallewerkintervensie ....................................... 84. Tabel 5.9. Benutting van speltegnieke tydens gevallewerk .................................. 92. Tabel 5.10. Uiteensetting van die benutting van speltegnieke ............................... 93.

(14) 1. HOOFSTUK 1 INLEIDING TOT DIE STUDIE 1.1. Motivering vir die studie. Kinders in ‘n kinderhuis ervaar gedrags- en emosionele probleme en het ‘n behoefte aan spesiale aandag en hulpverlening. Navorsing deur Franz (2004:265-271) het bewys dat kinders in kinderhuise meer gedrags- en emosionele probleme ervaar as kinders wat in ‘n gesinsomgewing grootword. Die hoë vlak van alledaagse stres vir aanpassing in die kinderhuis, algemene hanteringstrategieë en ‘n tekort aan persoonlike aandag en liefde is die grootste oorsaak van hierdie verskynsel (Franz, 2004:265-271). Dit blyk dus dat kinders in kinderhuise spesiale hulp vanaf maatskaplike werkers benodig vanweë die risiko dat hulle gedrags- en emosionele probleme hulle maatskaplike funksionering kan strem. Gronde vir verwydering van kinders in Suid-Afrika sluit die fisiese- en emosionele mishandeling en/of verwaarlosing van die kind in. Dit kom daarop neer dat kinders in kinderhuise uiteraard gedrags- en emosionele probleme kan ervaar as gevolg van die voorafgaande fisiese- en emosionele mishandeling en/of verwaarlosing wat gelei het tot die plasing in ‘n kinderhuis. Volgens Lerwick (2002:9) word die statutêre verwydering en die daaropvolgende substituutsorgplasing deur die maatskaplike werker altyd in die beste belang van die kind gedoen. Verder stel die laasgenoemde outeur dit dat die emosionele- en gedragsprobleme, wat as gevolg van die lang skeiding vanaf die gesin geskep word, dieper en meer permanent is as die probleme by die huis wat aanleiding gegee het tot die verwydering van die kinders. Wanneer die kind uit sy/haar primêre versorger se sorg verwyder word, bedreig dit die mees betekenisvolle verhouding van die kind se lewe, naamlik die primêre versorger-kind verhouding. Hierdie bedreiging kan ook primêr tot die emosionele- en gedragsprobleme lei wat kinders in ‘n kinderhuis openbaar. Alle kinders het ‘n stabiele, langdurende verhouding met ‘n primêre versorger nodig ten einde fisies, sosiaal, emosioneel, intellektueel en moreel te ontwikkel (Lerwick, 2002:13). Bowlby (in Hardy, Heyes, Crews, Rookes & Wren, 1995:50) word erken as die voorloper ten opsigte van navorsing op die gebied van gebrekkige gehegtheid as.

(15) 2 gedragspatroon. Hierdie gedragspatroon word ervaar deur kinders wat vanaf hul primêre versorger verwyder word. Volgens Bowlby kan skeiding vanaf ‘n primêre versorger ‘n groot oorsaak van kinders se sosiale-, emosionele- en intellektuele afwykings wees. Primêre versorging is vir ‘n kind se geestelike gesondheid net so belangrik soos wat vitamine en proteïne vir fisiese gesondheid is. Bowlby beweer dat: ‘n kind se verhouding met sy primêre versorger ‘n massiewe impak op sy/haar ontwikkeling het; sielkundige trauma ‘n langtermyn effek op ‘n kind se ontwikkeling het en die verlies of skeiding van primêre versorgers ‘n groot oorsaak van sielkundige trauma is. Bowlby (in Hardy et al., 1995:50) glo ook dat wanneer ‘n kind nie toegelaat word om ‘n hegte band met sy/haar primêre versorger te vorm nie, sal die kind ook nie in staat wees om emosie vir enigiemand of ‘n belangstelling in iemand se welsyn te toon nie. Hy glo ook dat kinders wat sonder ‘n primêre versorger grootgeword het se kans groter is om later in hul lewens afwykende gedrag te toon. Bowlby se bevindinge toon dus dat die afwesigheid van ouers tot sosiale, intellektuele en algemene ontwikkelingsprobleme kan lei (Hardy et al., 1995:51). Teen die tyd dat die kinderhuiskind die afwesigheid van sy/haar ouers ervaar, is die kind reeds vanaf die ouers verwyder. Dit is dus belangrik dat die kind deeglik voorberei word op die verwydering. In die geval waar die kind nie goed genoeg voorberei is op die verwydering nie, ervaar die kind gevoelens van verwerping, wantroue en eensaamheid. Die kind kan dikwels nie verstaan hoekom hy/sy uit sy ouers se sorg verwyder moet word nie en blameer homself/haarself vir die verwydering. Die kind voel dus dat hy/sy die oorsaak van die verwydering is en in sommige gevalle word hierdie idee deur die ouers versterk. ‘n Diep gevoel van verlies en skeiding kan ná die verwydering by die kind voorkom. Die ervaring van ‘n gevoel van verlies na afloop van die kind se verwydering is nie noodwendig ontoepaslik nie. Die soort gevoelens kan egter vererger word as ‘n gebrek aan begrip vir die redes vir die verwydering bestaan. Indien die gevoel van verlies nie met die kind hanteer word nie kan dit aanleiding gee tot gekompliseerde rou. Gekompliseerde rou manifesteer in die kind se gedrag, soos byvoorbeeld in onbeheerbare woedebuie en depressie (Lerwick, 2002:15). Met betrekking tot depressie by kinders verwys Gross en McIlveen (1998:336) na ‘n studie wat gedoen is oor kinders in ‘n inrigting wat weg vanaf hul primêre versorger.

(16) 3 grootgemaak is. Die outeurs het veral gefokus op die emosionele effek van inrigtingsversorging op kinders. Die studie is gedoen op kinders wat minimale aandag vanaf die kinderhuispersoneel kry. Hierdie kinders het simptome van depressie, onder andere ‘n swak eetlus en morbiditeit getoon (Gross & McIlveen, 1998:336). Na aanleiding van die bogenoemde uiteensetting kom dit na vore dat daar ‘n groot behoefte aan intervensie met die kinderhuiskind bestaan as gevolg van al hulle gevoelens en ervaringe wat tot emosionele- en gedragsprobleme lei. Dit word ook deur die Wet op Kindersorg 38 van 2005, Artikel 158(3)(a) (Staatskoerant no.28944, 2006) vereis dat indien ‘n kind in ‘n kinderhuis geplaas word daar ‘n geskikte versorgingsprogram moet wees wat voorsiening maak vir die ontwikkelings-, terapeutiese-, opvoedkundige- en ander behoeftes van die kind. Indien die kind dus terapie benodig, moet dit volgens dié Wet aan die kind verskaf word. Die Wet op Kindersorg 38 van 2005 is ‘n uitvloeisel van die maatskaplike ontwikkelingsparadigma wat in Suid-Afrika as beleidsaanwyser in welsyn gebruik word. (Department. of. Social. Development,. 2006).. Die. maatskaplike. ontwikkelingsparadigma word in maatskaplike werk geoperasionaliseer deur middel van ‘n geïntegreerde diensleweringsmodel. Dit sluit residensiële- en alternatiewe versorging as ‘n ontwikkelingsgerigte maatskaplike diens in (Lombard, 2007:299). Individuele intervensie is volgens die geïntegreerde diensleweringsmodel op die verligting van maatskaplike probleme gerig en sluit terapeutiese intervensie deur middel van gevallewerk, as maatskaplikewerk-metode, in (Lombard, 2007:313). Volgens Van Niekerk (2006) is dit belangrik dat individuele intervensie gedoen moet word met alle kinderhuiskinders, aangesien die verwydering uit die primêre versorger se sorg en die plasing in ‘n kinderhuis in die meeste gevalle ‘n traumatiese ervaring vir ‘n kind is. Daar moet spesiale aandag en intensiewe intervensie beskikbaar wees aan die kinders wat gedrags- en emosionele probleme toon. Volgens Van Niekerk (2006) doen maatskaplike werkers gevallewerk, groepwerk en gemeenskapswerk, alhoewel sy van mening is dat gevallewerk die effektiefste intervensiemetode vir kinders. met. gedrags-. en. emosionele. probleme. is.. Tydens. maatskaplike. gevallewerkintervensie met die kind benut maatskaplike werkers ‘n verskeidenheid tegnieke en aktiwiteite. Tegnieke, insluitende speltegnieke, is besonders doeltreffend met kinders, aangesien dit ‘n nie-bedreigende natuurlike speelmedium vir ‘n kind is..

(17) 4 Volgens Baloyi (2006:18) is speel die natuurlike medium waardeur kinders hulself uitdruk en kommunikeer. Die maatskaplike werker help, deur middel van speel, die kind om meer omtrent homself/haarself te leer. Terselfdertyd leer die kind die nodige vaardighede aan om sy/haar gevoelens en gedagtes uit te druk. Dit stel die kind in staat om beheer te verkry oor sy/haar gedrag (Irwin, 1983:166-167). Die kind verkry dus meer beheer oor sy/haar gedrags- en emosionele probleme.. 1.2 Probleemstelling Van Niekerk (2006) beweer voorts dat daar wel maatskaplike werkers werksaam by kinderhuise in Suid-Afrika is, wat speltegnieke benut, maar sy postuleer egter dat maatskaplike werkers nie genoegsame kennis oor die benutting van speltegnieke het nie, dat hulle gevalleladings te groot is en dat kinderhuise nie oor die nodige geriewe beskik om die benutting van speltegnieke moontlik te maak nie. Twyfel oor een van die belangrikste komponente van ‘n kind se kinderhuisplasing, te wete, die benutting van speltegnieke in gevallewerkdienste, spesifiek gerig op die kind se gedrags- en emosionele aanpassing, bestaan dus. Met die bogaande uiteensetting inaggenome, is die vraag dus: wat is die aard van speltegnieke wat deur maatskaplike werkers tydens gevallewerkintervensie aan die kinderhuiskind benut word? Navorsing om die laasgenoemde vraag te beantwoord, is dus relevant vir die teenswoordige Suid-Afrikaanse situasie, ten einde ‘n teoretiese raamwerk aan maatskaplike werkers te bied oor die benutting van speltegnieke in gevallewerk vir die hantering van gedrags- en emosionele probleme van die kinderhuiskind.. 1.3. Doelstelling en doelwitte. Die doelstelling van die navorsing is om ‘n teoretiese raamwerk vir maatskaplike werkers in kinderhuise te bied vir die benutting van speltegnieke tydens maatskaplike gevallewerkintervensie met die kinderhuiskind. Die volgende doelwitte is geformuleer om die bogenoemde doelstelling te bereik: •. Om die rol en funksie van kinderhuise binne die Suid-Afrikaanse konteks te bespreek.. •. Om die behoeftes, sowel as die gedrags- en emosionele probleme van ‘n kinderhuiskind, te omskryf.. •. Om ‘n praktykraamwerk en relevante speltegnieke, wat tydens maatskaplike.

(18) 5 gevallewerkintervensie met die kinderhuiskind benut kan word, te verduidelik. •. Om die aard van maatskaplike werkers se benutting van speltegnieke tydens maatskaplike gevallewerk intervensie met die kinderhuiskind te ondersoek.. •. Om gevolgtrekkings en toepaslike aanbevelings te maak oor die benutting van speltegnieke tydens maatskaplike gevallewerk intervensie met die kinderhuiskind, op grond van die bevindings vanuit die literatuurstudie en empiriese ondersoek.. 1.4. Definisies. Die definisies van belangrike konsepte word in verdere hoofstukke geïntegreer en word nie in hierdie inleidende hoofstuk aangebied nie. Volgens die konsepregulasie van die Kinderwet 38 van 2005 Artikel 82-104 (Staatskoerant no.31165, 2008) word die term kinderhuis vervang deur die term kinder- en jeugsorgsentrum. Daar word dus wetlik nie meer verwys na ‘n kinderhuis nie. Kinder- en jeugsorgsentrums sluit egter nie net kinderhuise in nie en is ‘n omvattende begrip vir ‘n verskeidenheid tipes versorgingsfasiliteite. Daarom sal daar, ter wille van die konteks van hierdie studie en om verwarring met ander versorgingsentiteite te voorkom, in hierdie studie na kinderhuise verwys word. Met “kinderhuiskind” word, vir die doeleindes van hierdie studie, enige kind wat wetlik onderhewig aan die Kinderwet 38 van 2005 is, bedoel. Dit sluit dus kinders vanaf geboorte tot agtienjarige ouderdom in. Die konteks van hierdie navorsing en spesifiek die beskrywing en verduideliking van die funksionering van ‘n kinderhuis, behoeftes, gedrags- en emosionele probleme van kinderhuiskinders en relevante speltegnieke, is dus op alle kinders wat deur statutêre verrigtinge geraak is, afgestem. Vir die doeleindes van hierdie navorsing word daar gevolglik nie tussen kinders se ontwikkelingstake en lewensfases as supplementêre veranderlike onderskei nie. Die kern van hierdie studie, naamlik die benutting van speltegnieke, word dus bloot binne ‘n kinderhuiskonteks gekonseptualiseer. Daar word van die verstandhouding uitgegaan dat ‘n situasie-relevante benutting van speltegnieke in die kinderhuis deel van die maatskaplike werker se prosesmatige gevallewerkintervensie is, wat outomaties assessering van kinders se unieke ontwikkelingstake en lewensfase insluit, om by die betrokke kinders se leef- en ervaringswêreld aan te sluit..

(19) 6. 1.5. Navorsingsmetodologie. ‘n Bepaalde navorsingsmetodiek is benut ten einde ‘n raamwerk te bied waarbinne die doelstellings van die navorsing bereik kon word. 1.5.1 Navorsingsbenadering `n Gekombineerde kwalitatiewe- en kwantitatiewe navorsingsbenadering is in hierdie studie benut, aangesien hierdie kombinasie tot die doelwitbereiking van hierdie studie kon bydrae. Fouché en Delport (2002:79) omskryf kwalitatiewe navorsing as `n benadering wat aangewend word om maatskaplike verskynsels te verstaan eerder as om dit te verduidelik en dit maak gebruik van natuurlike waarneming eerder as van gekontroleerde meting. Die kwalitatiewe metode gee aan deelnemers die geleentheid om hul ervaringe en persepsies self te beskryf. Kwalitatiewe navorsing behels dus die insameling van beskrywende data in die deelnemer se eie geskrewe of gesproke woorde om hierdeur die deelnemer se eie perspektief te kry (De Vos, Strydom, Fouché & Delport, 2005:74). Volgens Padgett (1998:13) is kwalitatiewe metodes uitstekend vir navorsing in maatskaplike werk aangesien maatskaplike werkers bekend is met onderhoude, observasies en dokumentering van inligting. Daarenteen fokus kwantitatiewe navorsing volgens Fouché en Delport (2002:79) op die objektiewe meting van die maatskaplike wêreld. In hierdie verband het die navorser self onderhoude met maatskaplike werkers, werksaam by kinderhuise, gevoer en op verwante kwalitatiewe- sowel as kwantitatiewe aspekte gefokus. 1.5.2 Navorsingsontwerp ‘n Verkennende- en beskrywende navorsingsontwerp is vir die doeleindes van die studie benut. Hierdie tipe navorsingsontwerp word gebruik vir die ondersoek van ‘n navorsingsvraag waaroor daar min kennis bestaan (Williams, Tutty & Grinnell, 1995:197). Volgens De Vos et al. (2005:106) word ‘n verkennende studie gedoen om insig te kry in ‘n situasie. Beskrywende navorsing aan die ander kant gee ‘n voorstelling van spesifieke besonderhede van ‘n situasie, sosiale omgewing of verhouding. Die verkennende- en beskrywende ontwerp stel die navorser dus in staat om ‘n begrip rondom die kinderhuiskind se behoeftes, gedrags- en emosionele probleme te ontwikkel en op grond daarvan speltegnieke vir maatskaplike gevallewerkintervensie te beskryf..

(20) 7 1.5.3 Navorsingsmetode Die navorsingsmetode wat gebruik is vir die doeleindes van die studie word vervolgens uiteengesit. 1.5.3.1 Literatuurstudie ‘n Literatuurstudie is onderneem ten einde ‘n duidelike begrip van die navorsingsveld te kry. Deur ‘n literatuurstudie te onderneem word duplikasie van studies ook vermy (De Vos et al., 2005:124). Grinnell en Williams (1990:54) definieer ‘n literatuurstudie as ‘n in-diepte studie van bestaande navorsingsartikels wat verwant is aan die onderwerp wat bestudeer word. Navorsing is deur middel van ‘n literatuurstudie gedoen ten einde ‘n konteks te skep waarbinne navorsing gedoen kon word en om ‘n basis te skep vir die verwerking van die empiriese bevindings. Die literatuurstudie is in ooreenstemming met die doelwitte van hierdie studie en fokus op die rol en funksie van kinderhuise, die behoeftes, gedrags- en emosionele probleme van die kinderhuiskind en die benutting van ‘n praktykraamwerk en speltegnieke deur maatskaplike werkers. Beide plaaslike en internasionale literatuur in maatskaplike werk is benut. Die literatuursoektog is ook uitgebrei na bronne uit verwante dissiplines, veral sielkunde en sosiologie. 1.5.3.2 Universum en steekproef Die universum van hierdie studie is beperk tot al die maatskaplike werkers werksaam by kinderhuise in die Kaapse Metropool. ‘n Beskikbaarheidsteekproef (Neuman, 2003:218-219) is benut, aangesien alle gewillige maatskaplike werkers werksaam by kinderhuise in die Kaapse Metropool by die studie ingesluit is. Daar is 23 kinderhuise in die Kaapse Metropool, waarby 31 maatskaplike werkers werksaam is. Die steekproef het uit 18 maatskaplike werkers bestaan, wat gewillig was om aan die studie deel te neem, wat 58% van die universum verteenwoordig. 1.5.3.3 Metode van data-insameling Die voorbereiding vir die data-insamelingsproses is begin deurdat die navorser kontak gemaak het met al die maatskaplike werkers werksaam by kinderhuise in die Kaapse Metropool. Tydens die kontak is die navorser voorgestel aan die maatskaplike werkers en die doel en prosedure van die navorsingsproses is aan hulle verduidelik. Dit is aan die maatskaplike werkers duidelik gestel dat hul deelname vrywillig is en dat alle inligting vertroulik hanteer sal word (Padgett,.

(21) 8 1998:35-36). Die data is ingesamel deur middel van onderhoude met behulp van semigestruktureerde vraelyste (sien bylae A) met ‘n balans tussen oop- en geslote vrae (Padgett, 1998:55-60). Semi-gestruktureerde vraelyste het as ‘n onderhoudskedule gedien en het die navorser in staat gestel om op spesifieke areas te fokus, terwyl daar steeds ruimte gelaat is vir diepte en buigsaamheid. Die semi-gestruktureerde vraelyste was doelgeoriënteerd en gebaseer op vrae wat konsentreer op die fokuspunte van die studie (De Vos et al., 2005:292, 296-297). Daar is toestemming vanaf elke deelnemer verkry om ‘n bandopname van die onderhoud vir verdere kontrolering en verwerking te maak. 1.5.3.4 Metode van data-analise Die inhoud van die onderhoude met die deelnemers is anoniem hanteer ten einde deelnemers se individuele standpunte te beskerm (Rubin & Babbie, 2007:40). Direk na die afloop van die onderhoude is die gesprekke tot rekenaardokumente getranskribeer en kon die proses van data-verwerking en analisering begin. Hierdie proses het die organisering van inligting in beduidende patrone en die omskepping daarvan in ‘n raamwerk wat die essensie ontbloot van wat gesê word, behels (Rubin & Babbie, 2007:260). 1.5.3.5 Metode van data-kontrolering Alle navorsing moet teen spesifieke kriteria en norme gemeet word sodat die betroubaarheid daarvan gemeet kan word. Hierdie norme sluit geloofwaardigheid, bevestigbaarheid en oordraagbaarheid in (De Vos et al., 2005:345-347). Hierdie norme sal vervolgens beskryf word. (a) Geloofwaardigheid: Geloofwaardigheid demonstreer dat die onderwerp van die studie akkuraat beskryf en geïdentifiseer is. Die navorser het die parameters van die studie duidelik gestel sodat grense rondom die studie geplaas word waarbinne die teoretiese raamwerk en universum geloofwaardig is. Die konteks van die studie is spesifiek blootgelê deur middel van die literatuurfokus op die rol en funksie van Suid-Afrikaanse kinderhuise, die behoeftes, sowel as die gedrags- en emosionele probleme van ‘n kinderhuiskind..

(22) 9 Die geloofwaardigheid is verder versterk deur maatskaplike werkers in diens van kinderhuise as deelnemers tot die navorsing te selekteer. (b) Bevestigbaarheid: Bevestigbaarheid hou verband met objektiwiteit. Dit behels dus dat die bevindinge van die ondersoek ook deur ander studies bevestig moet word. In hierdie studie het die data die bevindinge bevestig en gelei tot gevolgtrekkings oor die bestudeerde onderwerp. Bevindinge is ook met ander studies getrianguleer. Die roumateriaal van die ondersoek is ook beskikbaar. (c) Oordraagbaarheid: Die oordraagbaarheid van die studie is die mate waarin die studie se bevindinge toegepas kan word op ander kontekste, plekke of groepe. Die navorser het ‘n volledige beskrywing van die navorsingsmetodologie (hoofstuk 1) en konteks van die studie (hoofstukke 2 tot 4) gegee ten einde die oordraagbaarheid van die studie te verseker. 1.5.3.6 Etiese oorwegings Alle navorsers moet morele beginsels hê waarvolgens die navorsing gedoen word. Die volgende etiese oorwegings, wat relevant is vir die studie, word vervolgens aan die hand van De Vos et al. (2005:57-67) bespreek: (a) Ingeligte toestemming Alle moontlike inligting rakende die studie is aan die deelnemers verduidelik. Die deelnemers kon dus ‘n vrywillige, ingeligte besluit neem of hulle, hul toestemming wil gee om deel te neem aan die studie. (b) Konfidensialiteit Die deelnemers is vooraf verseker dat alle inligting as streng konfidensieel hanteer sal word. Die bandopnames van die onderhoude is met die toestemming van die deelnemers gedoen. 1.5.3.7 Beperkinge van die studie Die studie is tot ‘n groot mate deur die volgende aspekte beperk: •. Daar bestaan ‘n gebrek aan Suid-Afrikaanse literatuur oor kinderhuise, veral ten opsigte van maatskaplike gevallewerkintervensie met die kinderhuiskind.. •. As gevolg van die hoë personeelomset van maatskaplike werkers by.

(23) 10 kinderhuise, was ‘n beduidende aantal maatskaplike werkers nuut in die beroep en het hulle nie deurwinterde ervaring van die behoeftes, gedrags- en emosionele probleme van die kinderhuiskind nie. Om vir hierdie beperkinge te kompenseer is die volgende maatreëls getref: •. Beskikbare literatuur in maatskaplike werk is bestudeer en aangevul met literatuur uit ander velde soos sosiologie en sielkunde.. •. Onderhoude is gevoer met kundiges in die maatskaplike werk praktyk oor maatskaplike gevallewerkintervensie met die kinderhuiskind (Jonas, 2008; Sirmongpong, 2008; Van niekerk, 2006).. •. Maatskaplike werkers moes hul antwoorde baseer op hul eie perspektief, ondervinding en ervarings.. 1.6. Aanbieding van die navorsing. Die navorsing is in ses hoofstukke verdeel ten einde die navorsingsverslag logies en na aanleiding van die navorsingsproses uiteen te sit. •. Hoofstuk een dien as ‘n inleiding tot die studie. Hierdie hoofstuk bestaan uit die motivering, doel van die studie en die aard van die navorsingsontwerp wat gevolg is.. •. Hoofstuk twee handel oor kinderhuise binne die Suid-Afrikaanse konteks. Die rol en funksie van kinderhuise is ondersoek. Die proses wat plaasvind, vanaf verwydering tot die plasing in ‘n kinderhuis, is ook ondersoek om ‘n algemene konteks vir die res van die studie te bied.. •. Hoofstuk drie omskryf die behoeftes, sowel as die aard van gedrags- en emosionele probleme van die kinderhuiskind, om ‘n spesifieke konteks vir die benutting van speltegnieke te bied.. •. Hoofstuk vier bied ‘n praktykraamwerk en ‘n teoretiese oorsig oor die benutting van speltegnieke tydens maatskaplike gevallewerkintervensie met die kinderhuiskind.. •. Hoofstuk vyf gee ‘n ontleding van die empiriese studie wat deur die navorser onderneem is.. •. Hoofstuk ses is die slothoofstuk van die studie waarin daar gevolgtrekkings en aanbevelings gemaak word op grond van die bevindinge van die studie, ten opsigte van die benutting van speltegnieke tydens maatskaplike gevallewerk intervensie met die kinderhuiskind..

(24) 11. HOOFSTUK 2 DIE ROL EN FUNKSIE VAN KINDERHUISE BINNE DIE SUID-AFRIKAANSE KONTEKS 2.1. Inleiding. Die doel van hierdie hoofstuk is om die rol en funksie van kinderhuise binne die Suid-Afrikaanse konteks te bespreek. Ten einde hierdie doel te bereik moet die faktore wat tot die plasing van ‘n kind in ‘n kinderhuis lei, asook die stappe van verwydering van ‘n kind uit sy ouerhuis of alternatiewe sorgplasing, bespreek word. Dit is belangrik om hierdie aanleidende faktore en stappe te bespreek, aangesien dit ‘n. basis. skep. oor. waarvandaan. die. kinderhuiskind. kom,. wat. sy/haar. agtergrondomstandighede is en die stappe waardeur die kind moes gaan. Al hierdie faktore en stappe dra by tot die ontwikkeling van gedrags- en emosionele probleme. Die oorhoofse doel van die navorsing is om ‘n teoretiese raamwerk aan maatskaplike werkers te verskaf rondom die benutting van speltegnieke tydens gevallewerk intervensie met die kinderhuiskind wat gedrags- en emosionele probleme ervaar. Dit is egter belangrik dat die maatskaplike werker ‘n begrip het vir die kinderhuiskind se agtergrondsgeskiedenis en pad wat die kind moes volg tot die plasing in die kinderhuis, voordat suksesvolle intervensie kan plaasvind, aangesien dit dikwels hierdie faktore is wat aanleiding gee tot die ontwikkeling van gedrags- en emosionele. probleme.. Volgens. die. Kinderwet. 38. van. 2005. Artikel. 150. (Staatskoerant no. 28944, 2006) is daar sekere omstandighede wat die statutêre verwydering van minderjarige kinders noodsaak. Die rol en funksie van kinderhuise gaan deurlopend bespreek word om sodoende die omgewing te kontekstualiseer waarbinne speltegnieke deur maatskaplike werkers benut moet word. Die bespreking gaan spesifiek fokus op kinderhuise in die Suid-Afrikaanse samelewing. Die rol en take van die maatskaplike werkers en ander profesionele persone, in ‘n multi-dissiplinêre spanverband in ‘n kinderhuis opset, gaan ook bespreek word. Hierdie hoofstuk is belangrik vir die navorsing ten einde die oorhoofse doel te bereik, aangesien dit die konteks skep waarbinne maatskaplike gevallewerkintervensie moet.

(25) 12 geskied. Dit gee inligting oor wat ‘n kinderhuis is, wie daar werk en die faktore wat aanleiding gee tot die plasing. Hierdie faktore dra dikwels by tot die ontwikkeling van gedrags- en emosionele probleme wat intervensie noodsaaklik maak.. 2.2. Oorsake wat aanleiding gee tot ‘n kinderhuisplasing. Daar is volgens Jonas (2008) verskeie oorsake wat aanleiding gee tot die plasing van ‘n minderjarige kind in ‘n kinderhuis. In hierdie bespreking word daar gefokus op die vier grootste oorsake wat tot die plasing van kinders in ‘n kinderhuis bydrae. Hierdie oorsake sluit weeskinders met die klem op vigs-wesies, kinderverwaarlosing, kindermishandeling en kinderverlating in. Dit is belangrik om kennis te hê oor hierdie oorsake, aangesien dit vir die leser duidelik sal maak dat sodanige kinders uit moeilike en swaar omstandighede kom, wat dus terapeutiese intervensie benodig nadat verwydering plaasgevind het. Die oorsake wat aanleiding gee tot die plasing van ‘n kind in ‘n kinderhuis sal nou bespreek word. 2.2.1 Weeskinders met die klem op vigs-wesies Vigs is een van die grootste oorsake wat daartoe aanleiding gee dat kinders wees gelaat word. ‘n Groot persentasie kinders verloor een of beide ouers weens vigs. Een uit agt kinders in Suid-Afrika word wees gelaat as gevolg van vigs (Molwedi, 2006:3). Teen 2003 was daar in Suid-Afrika alleen reeds 1,100,000 weeskinders as gevolg van VIGS (Fredrikson & Kanabus, 2006:1). Daar word geskat dat daar teen die jaar 2015 ongeveer 3,05 miljoen kinders in Suid-Afrika hul moeders weens vigs sal verloor, 4,51 miljoen hul vaders en 2 miljoen beide hul ouers (Giese & Meintjies, 2005:18). In die meeste van hierdie gevalle word die kinders agtergelaat met niemand wat hulle kan versorg nie en hulle is te jonk om hulself te versorg. Volgens opnames in Suid-Afrika is ongeveer 15% van weeskinders 0-4 jaar oud, 35% is 5-9 jaar oud en 50% is ouer as 10 jaar. Hulle is te jonk om hulself te versorg en word sonder ouerlike sorg en liefde groot (Fredrikson & Kanabus, 2006:2). In die verlede het die uitgebreide families die weeskinders versorg, maar as gevolg van die feit dat weeskinders so vinnig toeneem, kan die families dit nie hanteer nie (Fredrikson & Kanabus, 2006:2). Vigs is ook kenmerkend van arm gebiede en die families en gemeenskappe het dus nie die finansies en hulpbronne om na die kinders om te sien nie (Giese & Meintjies, 2005:18). Hierdie weeskinders moet dus in alternatiewe sorg geplaas word waarvan kinderhuise ‘n bekende opsie is. As gevolg van die vinnige toename in weeskinders moet meer kinderhuise opgerig word. Die gevolg van.

(26) 13 hierdie verskynsel is dat kinders in alternatiewe sorg geplaas moet word. Die land word gekonfronteer met baie huishoudings wat deur kinders beheer word sonder ouersupervisie (Molwedi, 2006:3). Hulle verwagtinge en regte om versorg en beskerm te word en soos ander kinders te speel, word opgeoffer (Molwedi, 2006:3). Vigs het ‘n groot impak op die kinders wie dit indirek raak en wat dus agterbly sonder die versorging van een of beide ouers. Die gevolg is dat hulle sukkel om te oorleef en soms hul besittings moet verkoop om aan die lewe te bly. Hulle gesondheid gaan ook agteruit as gevolg van onvoldoende voeding en gebrekkige voorsiening in hulle gesondheidsbehoeftes. Die dood van hul ouer(s) lei tot emosionele trauma wat aanleiding gee tot ‘n verskeidenheid sielkundige reaksies. Dit lei verder tot uitputting en stres van al die werk en bekommernis, onsekerheid oor die toekoms of min/geen sekuriteit. Kinders wat grootword sonder ouerliefde en -sorg of ‘n volwassene wat toegewyd is aan hulle, het ‘n groter risiko om sielkundige probleme as ‘n volwassene te ontwikkel (Richter, 2004:11-13). Dit is duidelik dat hierdie weeskinders alternatiewe sorg benodig om in ‘n verskeidenheid van behoeftes te voorsien. Die kinderhuis is ‘n beskikbare fasiliteit vir alternatiewe sorg aan kinders wat wees gelaat is. Indien die kind in ‘n kinderhuis geplaas word, is dit belangrik dat die kind goed versorg word en dat daar effektiewe intervensie aan die kind beskikbaar moet wees sodat die kind deur sy/haar trauma kan werk. 2.2.2 Kinderverwaarlosing Kinderverwaarlosing is ‘n bydraende faktor dat kinders in kinderhuise geplaas word. Volgens Childline (2006:1-2) sluit verwaarlosing ‘n verskeidenheid van faktore in. Dit is wanneer ouers of ander versorgers nie die kind voorsien van genoegsame voedsel, warmte, skuiling, klere, versorging en beskerming nie. Ter ondersteuning van laasgenoemde beskou die South African Government Services (2006:1) verwaarlosing ook as wanneer die kind nie beskerm word teen blootstelling aan gevaar, koue en hongersnood nie. Die kenmerke van verwaarlosing sluit een of meer van die volgende aspekte in: ‘n tekort aan versorging, ‘n tekort aan beskerming, ‘n tekort aan klere, ‘n tekort aan mediese- of tandheelkundige dienste, ‘n tekort aan opvoedkundige geleenthede, ‘n tekort aan ordentlike higiëne, om die kind van slaap te ontneem, om met die kind te bestuur onder die invloed van alkohol en dwelms of wanneer daar nie genoegsame liefde en emosionele ondersteuning.

(27) 14 aan die kind gegee word nie. Dit is die ouers of versorgers se wetlike verantwoordelikheid om vir die kind te sorg (Childline, 2006:2). Dit is duidelik uit hierdie inligting dat kinderverwaarlosing die onvermoë is van ‘n ouer of ‘n versorger om in ‘n kind se fisiese, emosionele en materiële behoeftes te voorsien. Die implikasie hiervan is dat indien die ouer of versorger faal om in hierdie behoefte te voorsien, die kind in alternatiewe sorg, byvoorbeeld ‘n kinderhuis, geplaas sal word. Kinderverwaarlosing kom daagliks voor in Suid-Afrika. Ondersteunende statistiek ten opsigte van die omvang van kinderverwaarlosing ontbreek, aangesien die meerderheid gevalle nooit aangemeld word nie (Berry & Guthrie, 2003:30-35). 2.2.3 Kindermishandeling Kindermishandeling is enige vorm van interaksie (of tekort aan interaksie) tussen ‘n kind en sy/haar ouers en/of ander versorger wat aanleiding gee tot die opsetlike beskadiging van ‘n kind se fisiese-, en ontwikkelingstoestand (Childline, 2006:1). Volgens die Kinderwet 38 van 2005 Artikel 150(1)(f) (Staatskoerant no. 28944, 2006) sluit kindermishandeling enige blootstelling aan omstandighede wat moontlike skade kan aanrig aan die kind se fisiese, sielkundige of sosiale welstand in. Daar is drie hoofkategorieë waarin mishandeling verdeel word, naamlik seksuele mishandeling, fisiese mishandeling en emosionele mishandeling. Dit sal voorts in meer besonderhede bespreek word. 2.2.3.1 Fisiese mishandeling Fisiese mishandeling is wanneer ‘n kind seergemaak of beseer word deur ouers of ander persone. Slaan, skop, slaan met voorwerpe, gooi en skud is almal voorbeelde van fisiese mishandeling en veroorsaak pyn, snye, kneusings, gebreekte bene en soms selfs die dood van kinders (Childline, 2006:2). Fisiese mishandeling is maklik om te identifiseer as gevolg van die fisiese sigbaarheid daarvan omdat dit fisiese tekens op die kind se liggaam laat en dus die ouer of die versorger noodsaak om ‘n verduideliking te gee van hierdie mishandeling. 2.2.3.2 Seksuele mishandeling Seksuele mishandeling vind plaas wanneer kinders gedwing of omgekoop word om deel te neem aan seksuele dade of –situasies. Kinders kan byvoorbeeld aangemoedig word om na pornografie te kyk, seksueel betas word of gedwing word.

(28) 15 om seksuele omgang te hê (Childline, 2006:2). Seksuele mishandeling van kinders is aan die toeneem en in 2000 was dit die tweede mees algemene misdaad wat teen kinders gepleeg was. Hierdie misdaad sluit verkragting, seksuele dade, sodomie en aanranding in. Die getal aangemelde seksuele geweld teen kinders was in die jaar 2000 meer as 25 000 gevalle in Suid-Afrika. Die toename in aanmeldings dui aan dat hierdie tipe mishandeling of toeneem of meer aangemeld word as gevolg van bewusmakingsveldtogte in gemeenskappe (Berry & Guthrie, 2003:31-32). Potgieter (2000:36) is van mening dat seksuele mishandeling vir die kind ‘n traumaties ervaring is. Die meeste kinders wat seksueel mishandel word, voel oormatig skuldig en beleef dat dit hulle eie skuld is. Die kind sien hom/haarself dan as “sleg” en ‘n blote voorwerp wat gebruik kan word. Die kind ontwikkel dan in baie gevalle ‘n gevoel van skaamte en skuld as gevolg van selfblamering. Die kind wat mishandel word, beleef beide die mishandeling sowel as die tekort aan beskerming as negatief. Dit is vir ‘n kind belangrik dat daar ‘n ander persoon in die situasie moet wees wat hom/haar kan beskerm teen die oortreder. Alhoewel sommige herinneringe onderdruk word, ervaar die kind emosies van woede, vrees en hartseer en die kind kan dan op ‘n latere stadium nie hierdie gevoelens met ‘n spesifieke insident assosieer nie. Dit is duidelik dat kinders beskerm moet word teen seksuele misbruik en seksuele mishandeling. Indien hierdie mishandeling in hul ouerhuise plaasvind behoort hierdie kinders uit hierdie huise verwyder te word. Indien hierdie kinders in ‘n kinderhuis geplaas word, is dit belangrik dat intervensie moet geskied om hierdie trauma te verwerk en om hierdie kinders te help om positiewe verhoudings met ander betekenisvolle persone in hul lewens te handhaaf. 2.2.3.3 Emosionele mishandeling Emosionele mishandeling is wanneer ‘n kind nie liefde, goedkeuring of aanvaarding ontvang nie. Hierdie kinders word die heeltyd gekritiseer, geblameer, op gevloek en geskree, verkleineer en verwerp deur ouers of versorgers by wie hulle affeksie soek (Childline, 2006:2). Die gevolg is dat hierdie kinders se selfbeeld negatief beïnvloed word en hulle beskou hulself dan as waardeloos en voel minderwaardig teenoor andere. Emosionele mishandeling is die tipe mishandeling wat ‘n hoë voorkoms in gesinne het en dit is gewoonlik hierdie tipe mishandeling wat nie aangemeld word nie. Die.

(29) 16 aanname wat hieruit gemaak kan word, is dat hierdie vorm van mishandeling die grootste emosionele skade aanrig vanweë die afbrekende aard daarvan en die feit dat daar geen fisiese tekens hiervan is nie, maar slegs emosionele trauma. Dit gee aanleiding tot permanente emosionele gestremdheid wat dit moeilik maak vir die slagoffer om toekomstige positiewe interpersoonlike verhoudings aan te gaan en te handhaaf met ander persone. Scholtz (2001:2-5) definieer emosionele gestremdheid as ‘n gebrek om uit te blink, ernstige stres, depressie en onttrekking, ernstige gedragontwrigting, onderdrukking van intellektuele potensiaal en simptome van emosionele onthouding. Emosionele mishandeling kan ook lei tot probleme in verhoudings, gevoelens van skuld, afhanklikheid, emosionele ontstabiliteit, ‘n lae selfbeeld, akademiese onderprestering, depressie, stres en tot die herhaling van dié patroon in die kind se volwasse verhoudings (Scholtz, 2001:2-5). Hierdie tipe gevoelens, houdings en idees kan op die langtermyn lei tot afwykende gedrag deur die slagoffer van hierdie tipe mishandeling. Dit is belangrik dat die klem van hulpverlening op die deurwerk van hierdie emosionele reaksies is om die slagoffer in staat te stel om betekenisvolle verhoudings te kan aangaan. 2.2.4 Kinderverlating Volgens Safer Child Incorporation (2006:1-2) kom kinderverlating voor wanneer ‘n baba of kind alleen gelos word sonder sorg. Van hierdie babas en kinders word gevind deur ‘n ander persoon en word in alternatiewe sorg geplaas byvoorbeeld ‘n kinderhuis of ‘n alternatiewe plek van versorging. Daar is van hierdie babas en kinders wat sterf as gevolg van siektes, beserings, honger, dors, hitte of koue. Die meeste gevalle van kinderverlating, spesifiek babas, kom voor in hospitale direk nadat hulle gebore is. Gevalle kom ook voor as gevolg van vigs en armoede. Persone wat vigs het, is dikwels nie in staat om na hul kinders om te sien nie as gevolg van die siekte en in die geval van armoede beskik die ouers nie oor die benodighede en finansiële vermoeë om die kinders self te versorg nie (Berry & Guthrie, 2003:30-35).. 2.3. Stappe van verwydering. Die hoofoorsake wat lei tot die verwydering van kinders is reeds bespreek. Wanneer ‘n kind verwyder word, is daar spesifieke stappe wat gevolg moet word. Die stappe.

(30) 17 van verwydering kan ook na verwys word as die roete wat die kind gevolg het, volgens die Kinderwet 38 van 2005 Artikel 151-158 (Staatskoerant no. 28944, 2006), totdat die kind in die kinderhuis geplaas is. Hierdie roete neem die kind weg van alles waarmee die kind bekend is na ‘n vreemde en onbekende plek. Die roete het ‘n groot effek op die kind se algehele welstand en moet dus in ag geneem word as ‘n bydraende faktor tot die emosionele- en gedragsprobleme wat die kind openbaar. Hierdie effek moet deur die maatskaplike werker aangespreek word om sodoende te voorkom dat die emosionele- en gedragsprobleme vererger. Die verwydering van ‘n kind uit sy/haar plek van versorging is alles behalwe ‘n eenvoudige proses. Daar is verskeie stappe wat gevolg moet word vanaf die begin wanneer ‘n kind sorgbehoewend bevind word, totdat die kind in ‘n kinderhuis geplaas word. Wanneer ‘n saak van ‘n weeskind, kindermishandeling, kinderverlating of kinderverwaarlosing aangemeld word, moet daar ‘n volledige ondersoek deur die maatskaplike werker gedoen word, om sodoende vas te stel of die bewerings waar of vals is. Indien die bewerings wat gemaak is, waar bevind word, moet die kind so gou as moontlik verwyder word en in ‘n plek van veiligheid geplaas word. Terwyl die kind in aanhouding geplaas is by ‘n plek van veiligheid moet die hofverrigtinge plaasvind. ‘n Plek van veiligheid is ‘n tydelike plek van verblyf totdat daar permanente verblyf vir die kind gevind word. Indien die kind geen familie of alternatiewe versorger het nie, word die kind in ‘n kinderhuis geplaas. Vervolgens word die stappe van verwydering in besonder bespreek, naamlik: die verwydering deur ‘n maatskaplike werker, plasing in ‘n plek van veiligheid, die verloop van hofverrigtinge en plasing in ‘n kinderhuis. 2.3.1 Verwydering deur ‘n maatskaplike werker Die verwydering van ‘n kind uit sy/haar ouerhuis is nie ‘n eenvoudige gebeurtenis nie. Wanneer ‘n kind uit die ouerhuis verwyder word, is dit die resultaat van ‘n lang proses van verwaarlosing van die kind deur sy/haar versorger. Die doel van die verwydering is om die kind volgens sy/haar bepaalde behoeftes in ‘n gunstiger omgewing te plaas, waarin daar voldoende aan al die kind se behoeftes voorsien kan. word.. Hierdie. omgewing. moet. bevorderlik. wees. vir. die. kind. se. persoonlikheidsontwikkeling (Strydom, 1970:23). Die eerste aksie wat aanleiding gee tot die verwydering van die kind is die klag of aanmelding dat die kind nie in sy/haar beste belang versorg word nie. Volgens die.

(31) 18 Kinderwet 38 van 2005 Artikel 151(1) (Staatskoerant no. 28944, 2006) moet ‘n maatskaplike werker hierdie klag of aanmelding ontvang en daarop reageer. Dit is die verantwoordelikheid van die organisasie, en spesifiek die maatskaplike werker om ‘n volledige ondersoek na die agtergrondsomstandighede van die gesin te doen en ‘n toepaslike intervensieplan te ontwikkel (South African Society for the Prevention of Child Abuse and Neglect - SASPCAN, 2003:22). Alvorens ‘n kind verwyder word uit die gesin moet daar bepaal word of die kind sorgbehoewend is en of dit wel in die beste belang van die kind is om verwyder te word uit die gesin. Die maatskaplike werker kan dan na afloop van die assessering bepaal of die omstandighede in die gesin die kind benadeel, wat dan verwydering van die kind uit hierdie omstandighede regverdig. Wanneer daar na die beste belang van die kind gekyk word, moet die volgende faktore volgens die Minister of Social Development [2003, Artikel 7(1)] in ag geneem word: die aard van die ouer-kind verhouding; die houding van die ouer teenoor die kind en sy/haar ouerlike verantwoordelikhede; die kapasiteit om in die kind se fisiese, emosionele en intellektuele behoeftes te voorsien; die effek wat die verandering van omstandighede op die kind sal hê; die kind se ouderdom en volwassenheid; vlak van ontwikkeling, geslag, agtergrond en enige toepaslike karaktereienskappe; die kind se fisiese en emosionele sekuriteit en sy/haar intellektuele-, emosionele-, sosiale- en kulturele ontwikkeling. Wanneer dit dus onder die hof se aandag gebring word dat ‘n kind nie na sy/haar beste belang versorg word nie moet die betrokke maatskaplike werker ‘n volledige ondersoek na aanleiding van die bogenoemde faktore doen. ‘n Verslag moet dan ook na aanleiding van die ondersoek aan die hof gelewer word. Dit is belangrik dat hierdie verslag aanbevelings, wat gebaseer is op die kind se beste belang, bevat. Die hofbevel kan toestemming gee aan die betrokke maatskaplike werker om die kind te verwyder indien dit in die kind se beste belang is. Indien die kind verwyder word, word hy/sy in ‘n plek van veiligheid geplaas tot wanneer die hofverrigtinge afgehandel is. Die aanbevelings van die maatskaplike werker vir alternatiewe sorg sal ter alle tye in die beste belang van die kind wees (Minister of Social Development, 2003, Artikel 156 (1) en (2)). 2.3.2 Plasing in plek van veiligheid ‘n Kind word in ‘n plek van veiligheid geplaas indien die maatskaplike werker deur.

(32) 19 middel van die ondersoek bevind het dat die kind sorgbehoewend is en onmiddellike beskerming benodig. Die maatskaplike werker kan die kind verwyder en in ‘n plek van veiligheid plaas sonder ‘n hofbevel indien daar na assessering van die situasie vasgestel is dat die kind se veiligheid en gesondheid in gevaar gestel word indien daar gewag word vir die hofbevel [Minister of Social Development, 2003, Artikel 152 (1)(b)]. Die implikasies hiervan is dat die kind vir die tydperk alternatiewe versorging nodig het. 2.3.3 Verloop van die hofverrigtinge ‘n Aanmelding dat ‘n kind moontlik sorgbehoewend is, word by ‘n maatskaplike werker aangemeld. Die maatskaplike werker doen dan ‘n volledige ondersoek om te bepaal of die kind wel sorgbehoewend is. Na voltooiing van die ondersoek gee die maatskaplike werker ‘n skriftelike verslag aan die hof. Dit is ‘n omvattende verslag en die inhoud is gebaseer op die kind se agtergrondsomstandighede. Die verslag dien as ‘n bewys van die omstandighede wat veroorsaak dat die kind sorgbehoewend is. Die Kinderhof besluit dan op ‘n geskikte hofdatum waarby alle betrokke partye teenwoordig moet wees. Tydens die hofverrigtinge kan die kind, as hy/sy daartoe in staat is, ook sy/haar opinie lig in verband met die saak. Die hof neem dan ‘n besluit of die kind sorgbehoewend is, al dan nie. Indien die hof vind dat die kind sorgbehoewend is, maak die hof ‘n beslissing oor waar die kind geplaas gaan word. Wanneer die hof hierdie besluit neem, moet die volgende twee faktore in ag geneem word: eerstens die ontwikkelings-, terapeutiese- en ander behoeftes van die kind; tweedens ‘n gedokumenteerde permanente plan wat die kind se ouderdom en ontwikkelingsbehoeftes in ag neem. Dit is belangrik dat dit in die beste belang van die kind is (Minister of Social Development, 2003, Artikel 155-158). 2.3.4 Plasing in ‘n kinderhuis Volgens die Kinderwet 38 van 2005 Artikel 158 (1), (2)(a)(b) (Staatskoerant no. 28944, 2006) kan ‘n Kinderhof slegs ‘n bevel uitreik om ‘n kind in ‘n kinderhuis te plaas indien daar geen ander vorm van alternatiewe sorg beskikbaar is nie. Wanneer ‘n kinderhof besluit om ‘n kind in ‘n kinderhuis te plaas, word daar gekyk na die kind se behoeftes en watter residensiële versorgingsprogram die mees geskikste is vir die kind. Die kind word dan in ‘n kinderhuis geplaas wat hierdie spesifieke versorgingsprogram aanbied. Die volgende faktore word deur die Kinderwet 38 van 2005 Artikel 158 (3)(a-f).

(33) 20 (Staatskoerant no. 28944, 2006) in ag geneem by die plasing van die kind in die kinderhuis: eerstens die ontwikkelings-, terapeutiese-, akademiese- en ander behoeftes van die kind; tweedens is die permanensieplan van die plasing van belang; derdens die afstand van die kinderhuis vanaf die kind se familie of gemeenskap en vierdens die veiligheid van die gemeenskap en ander kinders in die kinderhuis, veral wanneer ‘n kind in sekuriteitsorg geplaas word. Al hierdie faktore behoort in ag geneem te word by die plasing van ‘n kind in ‘n kinderhuis. Die maatskaplike werker(s) vertolk ‘n belangrike rol in die plasing van ‘n kind in ‘n kinderhuis. ‘n Eksterne maatskaplike werker wat die ondersoek gedoen het, laai die kind by die kinderhuis af en die interne maatskaplike werker ontvang die kind. Die maatskaplike werker is bewus van die feit dat die verwydering ‘n negatiewe impak op die kind het en dat deurlopende ondersteuning en bystand noodsaaklik is vir ‘n positiewe plasing. Die hofbevel wat die bevel maak dat die kind in ‘n kinderhuis geplaas word, verval elke twee jaar. Die bevel is geldig tot en met wanneer die minderjarige kind die ouderdom van agttien jaar bereik en word na ‘n periode van twee jaar verleng vir nog ‘n twee jaar periode (Legalcity, 2005:1). ‘n Kind word slegs in ‘n kinderhuis geplaas as daar geen ander tipe alternatiewe sorg op ‘n gegewe tydstip beskikbaar is nie. Die rede hiervoor is dat kinderhuise nie as ‘n gesonde omgewing vir ‘n kind beskou word nie, aangesien die kind nie in ‘n gesin grootword nie. Dit is meestal nie ‘n ideale omgewing vir ‘n langtermyn plasing nie, aangesien dit ‘n impak het op die kind se ontwikkelingsuitkomste (Giese & Meintjies, 2004:4). Die feit bly egter dat ‘n kinderhuis dikwels die enigste opsie is. Gannon (1998:8) beweer dat daar gevalle is waar niemand belangstel om ‘n kind te versorg nie. Slegs ‘n kinderhuis is dan bereid om die kind te aanvaar. Hierdie is ongelukkig dikwels die geval en realiteit. Sorgbehoewende kinders is deel van die samelewing se bestaan en gevolglik sal daar deurlopend ‘n groter behoefte aan alternatiewe sorg in die vorm van kinderhuise wees. Wanneer ‘n kind in ‘n kinderhuis opgeneem word, is die volgende persone emosioneel betrokke by die situasie: die maatskaplike werker(s), die kinderhuispersoneel, die kind self en die ouers in sommige situasies. Die kind bevind hom/haarself in ‘n vreemde situasie en omgewing wat aanpassing verg. Die kind se.

(34) 21 lewe word drasties hierdeur beïnvloed. Die kind se emosionele belewenis van die situasie lei dikwels tot skuldgevoelens, omdat hierdie kinders dikwels voel dat dit hulle skuld is dat hulle in die kinderhuis beland het (Steyn, 2005:30; Nel, 2004:39). Dit is belangrik dat daar opgeleide personeel by die kinderhuise is om hierdie kinders die nodige ondersteuning en bystand te verleen. Die meerderheid van die personeel in ‘n kinderhuis bestaan uit die sogenaamde huisouers. Hierdie personeel versorg die kinders dag tot dag en ontvang die nuwe kinders in hul huise. Dit is belangrik dat die huisouer die ander kinders goed voorberei op die aankoms van ‘n nuwe kind, aangesien die ander kinders die nuweling as ‘n bedreiging en buitestaander kan beskou en die aanpassing van die kind in die kinderhuis belemmer (Van Niekerk, 2006).. 2.4. Kinderhuise in Suid-Afrika. Die maatskaplike werker behoort kennis te hê oor die organisasiestruktuur, funksionering, personeel, multi-professionele span, versorging van die kinders sowel as die rolle en take van die maatskaplike werker ten einde ‘n effektiewe diens aan die kliëntesisteem binne die kinderhuisverband te kan lewer. 2.4.1 Ontwikkelingsgeskiedenis van kinderhuise in Suid-Afrika Kinderhuise is die vorm van kinderinrigtings wat die langste geskiedenis het in die Suid-Afrikaanse samelewing ten opsigte van alternatiewe sorg (Porter, 1977:12). Die eerste “weeshuis” het al so vroeg as 1814 in Suid-Afrika tot stand gekom. Hierdie weeshuis is in Kaapstad opgerig onder bestuur van persone uit die Nederduits Gereformeerde- en Lutherse Kerk. Die St. George's Home is die tweede kinderhuis wat in 1864 opgerig is in Kaapstad onder die Episkopaalse Kerk. Hierdie huis het blanke- en kleurlingmeisies ingeneem. In 1868 is die 3de kinderhuis in Kaapstad opgerig, onder leiding van die All Saints susters. Hierdie kinderhuis, St. Michaels Home, het beide seuns en meisies geakkommodeer (Theron, 1948:17-18). Na dié periode is kinderhuise teen ‘n vinnige tempo opgerig, veral na die Tweede Vryheidsoorlog. In die periode is ‘n groot aantal kinderhuise in die Transvaal en Vrystaat opgerig vir die versorging van oorlogswesies. As gevolg van die meedoënlose griepepidemie het daar in 1918 nog ‘n paar kinderhuise tot stand gekom. Vanaf 1937 het die oprigting van kinderhuise afgeneem aangesien die Kinderwet in werking getree het. Die Kinderwet het die oprigting van.

(35) 22 kinderhuise beheer deur behoeftebepaling en registrasie (Porter, 1977:12). Die meeste kinderhuise in Suid-Afrika is onder private beheer. Daar is enkeles wat bestuur word deur vroue- en kindersorgverenigings, maar die res is almal onder die beheer van kerkgenootskappe soos byvoorbeeld die Nederduits Gereformeerde Kerk, die Nederduits Hervormde Kerk en die Gereformeerde Kerk (Van Niekerk, 2006). 2.4.2 Statutêre bepalings vir kinderhuise binne Suid-Afrika Die Handves van regte (Wet 108 van 1996, Artikel 27 en 28) bevat die wetlike regte wat voorsiening maak vir al die basiese menseregte in Suid-Afrika. In Artikel 27 word voorsiening gemaak vir die reg tot toegang na die toepaslike maatskaplike bystand wat kinderhuisversorging outomaties insluit. Artikel 28 vat die kinderregte saam en stel dat elke kind die reg het tot familie of ouerlike sorg, of tot toepaslike alternatiewe sorg indien die kind verwyder is vanuit die familie-omgewing. Vir die doeleindes van dié studie word daar op die kinderhuis as alternatiewe sorg gefokus. Verder het ‘n kind die reg tot basiese voeding, skuiling, basiese gesondheidsorgdienste en maatskaplike dienste. Die kind in die kinderhuis moet dus ook toegang hê tot maatskaplike dienste binne die kinderhuisomgewing. ‘n Kinderhuis is daar om te verseker dat daar in die behoeftes van die kinders voorsien word wanneer hulle nie by hul eie families kan woon nie [Children’s Amendment Bill, 2003, Article 191 (1-3) ]. Volgens die Children’s Amendment Bill 76 van 2003 Artikel 191 (1) en (2)(a-f) is ‘n kinderhuis ‘n fasiliteit vir die voorsiening van residensiële sorg aan meer as 6 kinders buite die familie-omgewing in samewerking met ‘n residensiële sorgprogram(me) wat geskik is vir die kinders in die fasiliteit. ‘n Kinderhuis moet terapeutiese programme aanbied wat ontwerp is vir die ontvangs, versorging en ontwikkeling van die kinderhuiskind. ‘n Kinderhuis is daar om die kind te beskerm teen mishandeling, verwaarlosing en seksuele blootstelling. Die kinderhuis moet die kind tydens ontvangs observeer en assesseer en berading of enige ander nodige behandeling en dienste verskaf. Human Rights Watch (1999:2) beklemtoon die belangrikheid van ‘n onmiddellike assessering en dienslewering as gevolg van die omstandighede waaruit die kind kom. Die kind se agtergrond sluit dikwels verlating, verwaarlosing sowel as seksuele-, fisiese- en emosionele mishandeling in..

No results found