De voorspelbaarheid van de vraag

Een heup komt voor vervanging in aanmerking wanneer het kraakbeen ‘versleten’ is, of wanneer het heupgewricht ernstig beschadigd is door artritis of reumatoïde artritis. Ook na een breuk van de heup kan het gewricht worden vervangen door een kunstgewricht.

Op jaarbasis worden er in het UMCG ongeveer 150 heupoperaties uitgevoerd in het electieve programma en daarnaast worden er gemiddeld tien spoedoperaties uitgevoerd na een gebroken heup waarbij een Exeter of ABG prothese wordt ingebracht.

De vraag naar kunstheupen is zeer variabel over de tijd verdeeld (zie figuur 4.2 en 4.3). Soms zijn er zeven operaties in de week (zie week 22 in figuur 4.2 en 4.2), soms is er niets ingepland. De maximale hoeveelheid geplande heupoperaties per week wordt bepaald door ten eerste de beschikbare OK-tijd voor heupoperaties, gebaseerd op het quotum voor deze operaties dat volgens de raad van bestuur van het UMCG behaald moet worden. Ten tweede wordt het gebaseerd op de aanwezige chirurgen en steriele instrumententray’s. De ongeplande heupoperaties worden ad hoc ingepland waar ruimte is, soms gebeurt het ’s avonds, soms wordt het OK programma opgeschoven.

Het geplande OK schema voor orthopedie wordt gemaakt aan de hand van het ‘first in – first serve’ principe. Daarnaast wordt rekening gehouden met de aanwezigheid van de chirurg wanneer er een voorkeur hiervoor is opgegeven.

Tijdens eerdere poli-afspraken met de patiënt zijn röntgenfoto’s gemaakt van het bekken. De dag voor de operatie worden deze foto’s bekeken en getemplate (de grootte van de steel, kop en kom worden bepaald). Vooraf is al bepaald of er een Exeter of een ABG prothese geplaatst gaat worden. De dag van de operatie worden alle materialen en alle maten van stelen, cups en kommen die nodig kunnen zijn voor de plaatsing van de desbetreffende prothese, op een case kar gelegd. Hierbij wordt geen rekening gehouden met de templates die vooraf zijn gemaakt aangezien het onderzoek nog bezig is naar de betrouwbaarheid hiervan.

Aantal Exe te r ste len gebruikt per wee k in 2008

0 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 Weken A a n ta l S te le n 50-3 50-2 50-1 44-6 44-5 44-4 44-3 44-2 44-1 44-0 37,5-3 37,5-2 37,5-1 37,5-0 35,5-1

4.2.1 Hoe is de voorspelbaarheid van de vraag van invloed op de grootte van de voorraad en wat zijn de knelpunten?

Om de voorraad goed te kunnen beheersen, is het belangrijk om te weten in hoeverre de vraag voorspelbaar is en in hoeverre deze voorspelling betrouwbaar is. Daarnaast moet het ook duidelijk zijn in hoeverre informatie beschikbaar is om de voorspellingen up-to-date te houden.

Aangezien de vraag zeer variabel over de tijd verdeeld is, kan er eigenlijk geen waarde gehecht worden aan de voorspelbaarheid van de vraag vanuit historische gegevens, zowel voor de Exeter als de ABG prothese (zie figuur 4.2 en 4.3). Uit deze figuren blijkt dat de hoeveelheid per week enorm verschilt, bovendien is de maat steel is niet voorspelbaar. Er zijn wel duidelijk steelmaten die vaker gebruikt worden dan anderen.

Aantal ABG stelen gebruikt per week in 2008

0 1 2 3 4 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 Weken A a n ta l 8 links 7 links 6 links 5 links 4 links 3 links 2 links 8 rechts 7 rechts 6 rechts 5 rechts 4 rechts 3 rechts 2 rechts

Figuur 4.3 Gebruik ABG stelen per week in 2008

Steelmaat 2, offset 44 van de Exeterprothese wordt op jaarbasis tussen de 25 en 30 keer gebruikt (zie figuur 4.4). Bij de stelen van de ABG prothese wordt de rechtersteel maat 5 en de linkersteel maat 4, het meest gebruikt (zie figuur 4.5). Het verschil tussen de meest gebruikte maat links en de meeste gebruikte maat rechts is te wijten aan het onvoorspelbare karakter van de vraag.

Figuur 4.4 Gebruik Exeter stelen in 2008

Gebruik per maat van de Exeter stelen in 2008 0 5 10 15 20 25 30 35,5/1 37,5/0 37,5/1 37,5/2 37,5/3 44/0 44/1 44/2 44/3 44/4 50/1 50/2 50/3 Steel maten Aantal Aantal stelen

Om de voorraad beter op de vraag aan te kunnen passen, kan het vooraf templaten van de heup van de patiënten uit het electieve programma van grote waarde zijn. Echter in een onderzoek dat naar de betrouwbaarheid van deze templates gaande is, blijkt dat de kans dat de steel precies goed getemplate wordt, 50 % is. Wanneer er ook gekeken wordt naar de steel die een maat groter of kleiner is dan de getemplate keus, blijkt dat de kans is vergroot naar bijna 85 %. Op basis van de röntgenfoto’s zijn deze percentages het hoogst haalbare doordat de callibratie lastig is vast te stellen en omdat het een 2D foto is. In het ziekenhuis wil men echter een service level garanderen dat tegen de 100 % aan ligt. Om dit te kunnen garanderen op basis van de huidige methode moet er rekening gehouden worden met drie maten groter en drie maten kleiner dan de maat die is voorspeld.

Figuur 4.5 Gebruik ABG stelen in 2008

Wanneer de vraag wel goed te voorspellen is kan de leverancier hier rekening mee houden zodat er precies op tijd geleverd wordt (Just in Time). Aangezien de voorspelbaarheid van de vraag in deze situatie nog niet betrouwbaar genoeg is, is er geen mogelijkheid om de supply chain hier beter op aan te passen.

Conclusie

Het knelpunt binnen de voorspelbaarheid van de vraag is de betrouwbaarheid van de voorspelling die gedaan wordt. De voorspelbaarheid van de vraag is op dit moment niet betrouwbaar genoeg om de grootte van de voorraad of de supply chain op aan te kunnen passen. Dit knelpunt kan alleen aangepast worden wanneer de vraag op een andere manier ingepland wordt in het OK-schema of wanneer er op een geheel andere wijze een template gemaakt wordt, aangezien er geen verbeteringen mogelijk zijn in de huidige manier van het maken van templates.

Gebruik per maat van de ABG stelen in 2008 0 2 4 6 8 10 12 2 33 4 5 6 7 8 2 3 4 5 6 7 8 Steel maten Aantal Aantal rechterstelen Aantal linkerstelen Rechts Links