Om erachter te komen of de nieuwe werkwijze binnen de intensieve aanpak zorgt voor een succesvollere samenwerking, moet deze intensieve aanpak zelf onderzocht worden. Het is hierbij wenselijk dat de intensieve aanpak bij de start van dat onderzoek minimaal een jaar gaande is, zodat duidelijke resultaten gevonden kunnen worden. Daarom kan vanaf juni 2019 een onderzoek uitgevoerd worden naar de samenwerking binnen de intensieve aanpak. Het onderzoek wat in dit rapport is beschreven kan dienen als startpunt, waarmee wordt bekeken of de beschrijving uit hoofdstuk 5 daadwerkelijk is uitgekomen. Ook kan bekeken worden welke problemen eventueel nog over zijn gebleven en of het inderdaad noodzakelijk was om een nieuwe aanpak op te starten voor personen met risicovol en verward gedrag (of dat dit binnen de reguliere aanpak had kunnen blijven). Voor een goede opvolging van dit onderzoeksrapport, kan het model van Bronstein (2003) wederom gebruikt worden. Wel moet er gelet worden op de aanpassingen die gedaan zijn naar aanleiding van de resultaten in hoofdstuk 4, om te bezien of deze aanpassingen nog altijd van toepassing zijn. De kenmerken van succes van Van Delden (2009) zijn hierbij ook van belang.
Verder is bij een volgend onderzoek belangrijk dat er meer tijd voor wordt uitgetrokken. Een manier om meer tijd te creëren voor een onderzoek is door dit uit te voeren in het kader van een stage en niet terwijl daarnaast nog een fulltime baan loopt. Met meer tijd kunnen meer overleggen geobserveerd worden en vooral meer betrokken partners geïnterviewd worden. Mogelijk kan hiermee nog meer de diepte in gegaan worden, waardoor de resultaten beter zijn.
59 In overzicht:
Doe vanaf juni 2019 onderzoek naar de intensieve aanpak risicovol en verward gedrag, om te bezien of de problemen daadwerkelijk zijn weggenomen (zoals in hoofdstuk 5 staat aangegeven) en of de samenwerking daadwerkelijk succesvoller is gebleken. Gebruik dit onderzoeksrapport dan ook als vertrekpunt.
Voor een goede aansluiting op dit onderzoeksrapport, kan wederom het model van Bronstein en de kenmerken van succes van Van Delden gebruikt worden. Daarnaast kunnen de aanpassingen van het model, zoals in hoofdstuk 4 weergegeven, meegenomen worden om te zien of deze nog altijd van toepassing zijn.
Zorg ervoor dat er meer tijd is voor het uit te voeren onderzoek. Dit kan verkregen worden door het onderzoek bijvoorbeeld uit te voeren in het kader van een stage, zodat de aandacht volledig bij het onderzoek ligt en niet ook nog bij andere werkzaamheden. Hiermee kunnen meer overleggen geobserveerd worden en meer betrokken partners geïnterviewd worden, zodat mogelijk betere resultaten verkregen worden.
60 LITERATUUR
Aanjaagteam verwarde personen (2016). Samen doorpakken. Op weg naar een meerpersoonsgerichte aanpak voor en met mensen met verward gedrag.
Abramson & Mizrahi (1996). When social workers and phisicians collaborate: positive andnegative interdisciplinary experiences.
AD (2017). Ministers om de tafel met politie over verwarde personen. Opgeroepen op 7 maart 2018 van Algemeen Dagblad: https://www.ad.nl/binnenland/ministers-om-de-tafel- met-politie-over-verwarde-personen~a43ccd10/.
Agranoff & McGuire (1998). Multi network management collaboration and the hollow statein local economic policy.
Billups (1987). Interprofessional Team Process.
Bronstein (2003). A model for interdisciplinary collaboration.
Brown (1995). Factors that facilitate or inhibit interdisciplinary collaboration within aprofessional bureaucracy.
Buntinx & Bijwaard (2004). Professionaliteit in de zorg voor mensen met functiebeperkingen –kenmerken, rol, voorwaarden.
Dienst Justitiële Inrichtingen (n.b.). Forensische-zorgwijzer.
Mattesich & Monsey (1992). Collaboration: what makes it work. A review of researchliterature on factors influencing succesful collaboration.
Meer, F. van der (2012). Voorwaarden, waarborgen en ambtenaren. De consequenties van deopkomst van de voorwaardenscheppende staat voor de publieke dienst bezien vanuit historisch en internationaal vergelijkend perspectief.
Meer, F. van der (2014). Minder overheid, maar wie denkt er na over de lange termijn?
Ministerie van Veiligheid en Justitie (2017). Veiligheidshuizen. Opgeroepen op 25 november2017 van Ministerie van Veiligheid en Justitie:
https://www.veiligheidshuizen.nl/veiligheidshuizen#.WhlJ9LpFxKJ.
Nationale Politie (2018). E33-meldingen.
NOS (2017). Politiechef Akerboom wil actie tegen toenemende overlast verwarde mensen. Opgeroepen op 7 maart 2018 van NOS: https://nos.nl/artikel/2208808-politiechef- akerboom-wil-actie-tegen-toenemende-overlast-verwarde-mensen.html.
NU.nl (2017). Politiechef Rotterdam noemt verwarde mensen ‘dodelijker dan terrorisme’.61
https://www.nu.nl/binnenland/5056274/politiechef-rotterdam-noemt-verwarde-mensen- dodelijker-dan-terrorisme.html.
Rijksoverheid (2010). Veiligheidshuizen: Achtergronden, doelstellingen, borging en verdereontwikkeling.
Rtlnieuws (2018). Recordaantal incidenten met verwarde personen. Opgeroepen op 7 maart 2018 van rtlnieuws: https://www.rtlnieuws.nl/nederland/recordaantal-incidenten-met- verwarde-personen.
Veiligheidshuis Haaglanden (2017). Onze koers in 2017. Jaarplan Veiligheidshuis Haaglanden.
Veiligheidshuis Haaglanden (2018). Inventarisatierapport over de ketenaanpak voor personenmet verward gedrag in regio Haaglanden.
Veiligheidshuis Haaglanden (2018). Onze koers in 2018. Jaarplan Veiligheidshuis Haaglanden.
Veiligheidshuizen (2017). Meerjarenagenda zorg- en veiligheidshuizen 2017-2020.
Veiligheidshuizen (n.b.). Achtergrond. Opgeroepen op 25 november 2017 van Veiligheidshuizen: https://www.veiligheidshuizen.nl/achtergrond#.WhlLqbpFxKI.62 BIJLAGEN
63 BIJLAGE A1 Ingevuld observatieschema focusoverleg 1
Componenten
Variabelen Indicatoren Vragen Observatie/waarnemingen
Afhankelijkheid tussen
samenwerkende partners
De mate waarin partner X taak moet uitvoeren, voordat partner Y taak uit kan voeren
Is het zo dat bepaalde partners pas taken uit kunnen voeren als andere partners hun taken uit hebben gevoerd?
Er zijn wat actiepunten die pas gedaan kunnen worden als andere actiepunten zijn afgerond.
De meeste actiepunten staan los van andere actiepunten.De mate waarin duidelijkheid is over wie welke taken uitvoert
Is altijd duidelijk welke partner welke taken uit moet voeren?
Lijst met actiepunten in de notulen, waarbij staat wie welk actiepunt uitvoert.
Procesregisseur vat samen welke afspraken zijn gemaakt en wie wat doet.Activiteiten die bij gezamenlijke uitvoering meer bewerkstelligen dan bij individuele uitvoering
De mate waarin taken gezamenlijk worden uitgevoerd
Worden taken vaker gezamenlijk of individueel uitgevoerd?
Er zijn meerdere partijen die met elkaar optrekken bij bepaaldeactiepunten. De
verwachting is dat deze taken beter uitgevoerd kunnen worden als dit met meerdere partijen tegelijk gedaan wordt.
Voorbeelden: Een huisbezoek wordt niet afgelegd zonder de aanwezigheid van de wijkagent en een nieuwe partij legt contact met de cliënt als andere partijen een actie uitvoeren bij de cliënt.64 De mate waarin
gezamenlijke uitvoering van taken positiever uitpakt dan individuele uitvoering
Pakt gezamenlijke uitvoering van taken positiever uit dan individuele uitvoering?
Zoals gezegd is de verwachting bij sommige acties dat deze beter uitpakken bijgezamenlijke uitvoering.
Er zijn echter ook genoeg acties die nietgezamenlijk uitgevoerd kunnen (of hoeven te) worden.
Flexibiliteit De mate waarin partners buiten eigen rol treden
Treden partners buiten de eigen rol om gezamenlijke doelen te kunnen behalen?
Eén partij sluit niet aan bij het overleg, omdat deze officieel nog niet betrokken is bij de cliënt. De overige partners achten het echter wel van toegevoegde waarde als deze partij aansluit bij het overleg om mee te denken. De cliënt is ook aangemeld bij de betreffende partij, maar na deze aanmelding is het vastgelopen. Omdat de partij niet in gesprek is met de cliënt, is het dus niet betrokken.
Partners lopen er vaker tegenaan dat partijen cliënt niet kunnen helpen omdat zij geen officieel verblijfadres heeft. Het is wel bekend waar zij veelal verblijft, maar zonderinschrijfadres gebeurt er dus vaak niets. Mede hierdoor komt de zorg voor deze cliënt niet goed van de grond.
Een andere partij in deze casus sloot aan bij het65
overleg om mee te denken. Deze partij geeft aan dat het voor hen lastig is om iets te betekenen in de casus, maar dat zij wel op zoek gaan naar mogelijkheden. De mate waarin compromissen worden gesloten Worden er compromissen gesloten als partners het niet eens zijn over de uitvoering van het
gezamenlijke plan van aanpak?
Er zijn geen conflicten waargenomen tijdens het overleg. Gezamenlijk eigenaarschap van doelen De mate waarin gezamenlijke doelen worden opgesteld Worden er gezamenlijke doelen opgesteld door de partners en is dit doel belangrijker dan de individuele doelen?
Tijdens het overleg bepalen de partners aan tafel gezamenlijk wat het beeld is en wat wenselijk zou zijn. De mate waarin gezamenlijke beslissingen worden genomen Worden alle beslissingen gezamenlijk door de partners genomen?
Tijdens het overleg bepalen de partners aan tafel gezamenlijk welke acties uitgevoerd moeten worden. De mate waarin partners gezamenlijke verantwoordelijkheid voelenVoelen alle partners zich
verantwoordelijk voor het gehele proces (en dus bijvoorbeeld niet alleen voor de eigen taken)?
Voor wat betreft de partij die niet aan wilde sluiten bij het overleg, is te zien dat deze partij zich nietverantwoordelijk voelt voor deze casus. Zij zijn heel stellig door niet aan te sluiten, omdat zij officieel niet betrokken zijn bij de cliënt.
De partners hebben individuele actiepunten,66
maar ook gezamenlijke. Hiermee blijven zij contact met elkaar houden over de casus. Daarnaast is er een casuscoördinator (één van de betrokken partners) aangesteld om toe te zien op de
uitvoering van het plan van aanpak.
Reflectie op het samenwerkings- proces
De mate waarin wordt teruggekeken op de manier van
samenwerken
Kijken partners terug op hoe zij met elkaar hebben samengewerkt? De mate waarin feedback wordt gegeven en genomen Wordt er feedback gegeven aan andere partners en wordt dit geaccepteerd? De mate waarin feedback wordt meegenomen naar volgende samenwerkings- verbanden Wordt de feedback gebruikt om in de toekomst betere samenwerking te bewerkstelligen? Factoren
Variabelen Indicatoren Vragen Observatie/waarnemingen
Professionele rol De mate waarin partners respect hebben voor elkaar
Tonen de partners respect richting elkaar?
Tijdens het overleg heb ik waargenomen dat partners met respect met elkaar omgaan. De mate waarinpartners elkaar zien als aanvullend op elkaar
Zien de partners de andere partners als een aanvulling in de casus?
67 De mate waarin voor
partners duidelijk is wat zij van elkaar kunnen verwachten
Hebben partners duidelijk gemaakt wat zij wel en niet kunnen doen?
Aan het begin van het overleg was er een voorstelronde, waarin iedereen aangaf van welke organisatie hij/zij komt en welke rol diegene heeft in de casus.
De procesregisseur van het VHH (voorzitter van het overleg) gaf een duidelijke uitleg over de structuur van het overleg (BOB-structuur).
De partners leken goed voorbereid door de informatie die zij hadden meegenomen naar het overleg.Structurele karakteristieken
Caseload Is de caseload van de partners wel of niet te groot? De mate waarin partners bestuurlijke steun hebben Hebben de partners steun vanuit de eigen organisatie om de samenwerking aan te gaan.
De partij die niet aansloot, maar wel gewenst was, lijkt geen bestuurlijke steun te hebben om in dit geval deel te nemen aan een dergelijk overleg. Dit zal nog nagevraagd worden bij de betreffende partij. De mate waarin partners autonomie hebben Kunnen de partners beslissingen nemen namens de eigen organisatie? De mate waarin partners tijd en ruimte hebben Hebben de partners de tijd en ruimte om de samenwerking goed uit te kunnen voeren?
De aanwezige partners hebben in ieder geval de tijd en ruimte om aan te sluiten bij het overleg.
68 Persoonlijke
karakteristieken
De mate waarin partners respect hebben voor elkaar
Hebben de partners, buiten de
samenwerking om, respect voor elkaar?
De mate waarin partners met elkaar communiceren
Communiceren de partners, buiten de samenwerking om, op een fijne manier met elkaar? Geschiedenis van samenwerken Eerdere ervaringen met dergelijke samenwerkingen Hebben de partners negatieve/positieve ervaring met dergelijke samenwerkings- vormen? Eerdere ervaringen met samenwerking met specifieke partners Hebben de partners negatieve/positieve ervaring met samenwerken met specifieke partners.
69 BIJLAGE A2 Ingevuld observatieschema focusoverleg 2
Componenten
Variabelen Indicatoren Vragen Observatie/waarnemingen
Afhankelijkheid tussen
samenwerkende partners
De mate waarin partner X taak moet uitvoeren, voordat partner Y taak uit kan voeren
Is het zo dat bepaalde partners pas taken uit kunnen voeren als andere partners hun taken uit hebben gevoerd?
Dit komt wel voor, maar de meeste actiepunten staan los van elkaar.De mate waarin duidelijkheid is over wie welke taken uitvoert
Is altijd duidelijk welke partner welke taken uit moet voeren?
Er is een lijst met actiepunten opgesteld tijdens het overleg.
Activiteiten die bij gezamenlijke uitvoering meer bewerkstelligen dan bij individuele uitvoering
De mate waarin taken gezamenlijk worden uitgevoerd Worden taken vaker gezamenlijk of individueel uitgevoerd?
Een aantal acties wordt gezamenlijk uitgevoerd, maar de meesten individueel. De mate waaringezamenlijke uitvoering van taken positiever uitpakt dan individuele uitvoering
Pakt gezamenlijke uitvoering van taken positiever uit dan individuele uitvoering?
Voor wat betreft de acties die gezamenlijk worden uitgevoerd, is de verwachting van de partners datgezamenlijke uitvoering beter uit zal pakken. Flexibiliteit De mate waarin
partners buiten eigen rol treden
Treden partners buiten de eigen rol om gezamenlijke doelen te kunnen behalen?
Een partij die niet is betrokken bij de casus sluit wel aan om mee te denken.
De betrokkenwoningcorporatie geeft aan dat zij normaal gesproken niet met andere partijen delen dat zij iemand hebben uitgezet. In dit geval is dit echter wel wenselijk en zullen zij dit ook
70 doen. De mate waarin compromissen worden gesloten Worden er compromissen gesloten als partners het niet eens zijn over de uitvoering van het gezamenlijke plan van aanpak? Gezamenlijk eigenaarschap van doelen De mate waarin gezamenlijke doelen worden opgesteld Worden er gezamenlijke doelen opgesteld door de partners en is dit doel belangrijker dan de individuele doelen? Het beeld en de wenselijke situatie/acties worden gezamenlijk vastgesteld. De woningcorporatie heeft in dit geval wel een eigen doel en dat is het uitzetten van de cliënt. Hierin lijken zij niet flexibel te (kunnen) zijn. De mate waarin gezamenlijke beslissingen worden genomen Worden alle beslissingen gezamenlijk door de partners genomen?
Tijdens het overleg bespreken alle partners gezamenlijk de casus en hieruit maken zij gezamenlijk beslissingen.
71 De mate waarin partners gezamenlijke verantwoordelijkheid voelen Voelen alle partners zich verantwoordelijk voor het gehele proces (en dus bijvoorbeeld niet alleen voor de eigen taken)?
Er is een
casuscoördinator aangesteld die toeziet op de uitvoering van het plan van aanpak.
Reflectie op het samenwerkings- proces
De mate waarin wordt teruggekeken op de manier van
samenwerken
Kijken partners terug op hoe zij met elkaar hebben samengewerkt? De mate waarin feedback wordt gegeven en genomen Wordt er feedback gegeven aan andere partners en wordt dit geaccepteerd? De mate waarin feedback wordt meegenomen naar volgende samenwerkings- verbanden Wordt de feedback gebruikt om in de toekomst betere samenwerking te bewerkstelligen? Factoren
Variabelen Indicatoren Vragen Observatie/waarnemingen
Professionele rol De mate waarin partners respect hebben voor elkaar
Tonen de partners respect richting elkaar?
Tijdens het overleg heb ik waargenomen dat de partners respect hebben richting elkaar.
De mate waarin partners elkaar zien als aanvullend op elkaar
Zien de partners de andere partners als een aanvulling in de casus?
72 De mate waarin voor
partners duidelijk is wat zij van elkaar kunnen verwachten
Hebben partners duidelijk gemaakt wat zij wel en niet kunnen doen?
Aan het begin van het overleg was er een voorstelronde, waarin iedereen aangaf vanuit welke organisatie hij/zij aan tafel zat en welke rol diegene had in deze casus.
De procesregisseur van het VHH (voorzitter van het overleg) gaf
duidelijk aan wat de structuur van het overleg is (BOB- structuur).
De partners leken goed voorbereid aan het overleg deelgenomen te hebben, door de
informatie die zij bij zich hadden.
Structurele karakteristieken
Caseload Is de caseload van de partners wel of niet te groot? De mate waarin partners bestuurlijke steun hebben Hebben de partners steun vanuit de eigen organisatie om de samenwerking aan te gaan. De mate waarin partners autonomie hebben Kunnen de partners beslissingen nemen namens de eigen organisatie? De mate waarin
partners tijd en ruimte hebben
Hebben de
partners de tijd en ruimte om de samenwerking goed uit te kunnen voeren?
De aanwezige partners hebben in ieder geval tijd en ruimte om aan te sluiten bij dit overleg.
73 Persoonlijke
karakteristieken
De mate waarin partners respect hebben voor elkaar
Hebben de partners, buiten de samenwerking om, respect voor elkaar? De mate waarin partners met elkaar communiceren
Communiceren de partners, buiten de samenwerking om, op een fijne manier met elkaar? Geschiedenis van samenwerken Eerdere ervaringen met dergelijke samenwerkingen Hebben de partners ervaring met dergelijke samenwerkings- vormen? Eerdere ervaringen met samenwerking met specifieke partners Hebben de partners ervaring met samenwerken met specifieke partners.
74 BIJLAGE A3 Ingevuld observatieschema focusoverleg 3
Componenten
Variabelen Indicatoren Vragen Observatie/waarnemingen
Afhankelijkheid tussen
samenwerkende partners
De mate waarin partner X taak moet uitvoeren, voordat partner Y taak uit kan voeren
Is het zo dat bepaalde partners pas taken uit kunnen voeren als andere partners hun taken uit hebben gevoerd?
Bij dit overleg is dat niet het geval. Wel wordt er een andere partner ingezet, die nu nog niet betrokken is bij de casus.De mate waarin duidelijkheid is over wie welke taken uitvoert
Is altijd duidelijk welke partner welke taken uit moet voeren?
Er worden actiepunten vastgesteld, waarbij aangegeven is wie welke actie uitvoert.
Partners vinden het wel lastig wat nu te doen in deze casus. Naast de besproken actiepunten, zullen partners in een mailgroep verder bespreken wat nodig is naar aanleiding van contact van een partner met het casussubject. Activiteiten die bijgezamenlijke uitvoering meer bewerkstelligen dan bij individuele uitvoering
De mate waarin taken gezamenlijk worden uitgevoerd Worden taken vaker gezamenlijk of individueel uitgevoerd? De mate waarin gezamenlijke uitvoering van taken positiever uitpakt dan individuele uitvoering
Pakt gezamenlijke uitvoering van taken positiever uit dan individuele uitvoering? Flexibiliteit De mate waarin
partners buiten eigen rol treden
Treden partners buiten de eigen rol om gezamenlijke doelen te kunnen behalen?
Er is een partner aanwezig, terwijl deze niet direct betrokken is bij de casus. Deze partner denkt wel mee over mogelijke75 interventies. De mate waarin compromissen worden gesloten Worden er compromissen gesloten als partners het niet eens zijn over de uitvoering van het gezamenlijke plan van aanpak?
Er zijn geen conflicten geweest op het gebied van besluiten endergelijke, waardoor ook geen compromissen gesloten hoefde te worden. Gezamenlijk eigenaarschap van doelen De mate waarin gezamenlijke doelen worden opgesteld Worden er gezamenlijke doelen opgesteld door de partners en is dit doel belangrijker dan de individuele doelen?
Aan het begin van het overleg wordt het beeld geüpdatet en worden de actiepunten uit het vorige overleg doorgelopen. De mate waarin gezamenlijke beslissingen worden genomen Worden alle beslissingen gezamenlijk door de partners genomen?
Ja, alle beslissingen worden in overleg genomen. De mate waarin partners gezamenlijke verantwoordelijkheid voelen Voelen alle partners zich verantwoordelijk voor het gehele proces (en dus bijvoorbeeld niet alleen voor de eigen taken)? Reflectie op het samenwerkings- proces
De mate waarin wordt teruggekeken op de manier van
samenwerken
Kijken partners terug op hoe zij met elkaar hebben samengewerkt? De mate waarin feedback wordt gegeven en genomen Wordt er feedback gegeven aan andere partners en wordt dit
76 geaccepteerd? De mate waarin feedback wordt meegenomen naar volgende samenwerkings- verbanden Wordt de feedback gebruikt om in de