Moeilijke keuzes Gemak per doelgroep
5.6 Uitwerking van het scenario "gemak per doelgroep"
De uitwerking van dit scenario gebeurt aan de hand van het rekenmodel. Het scenario Gemak per doelgroep wordt gekenmerkt door een grote mate van bundeling en pakketten van zowel
infrastructuur als breedbandinternettoegangsdiensten. Bundeling vormt daarmee de centrale parameter in dit model.
Soorten bundeling
Bundeling valt uiteen in drie typeringen:
• Triple play: een bundel bestaand uit telefonie, breedbandinternettoegang en omroep (kortweg TBO);
• Dual play TB: een bundel bestaand uit telefonie en breedbandinternettoegang (kortweg TB); • Dual play BO: een bundel bestaand uit breedbandinternettoegang en omroep (kortweg (BO). Deze parameter is vraaggestuurd: consumenten kiezen bundels.
Nieuwe toetreders
Pakketten (vervlechting) van zowel infrastructuur als breedbandinternettoegangsdiensten betekenen dat er weinig ruimte is voor nieuwe toetreders: de huidige aanbieders op kabel en DSL (met eigen infrastructuur: KPN, Orange, Tele2/Versatel en Tiscali) blijven de markt bepalen.
1
2
3
4
Uitgangspositie
In 2006 heeft ongeveer 14% van de huishoudens met een aansluiting een overstap gemaakt naar een gebundeld aanbod [EIM3]. Voor de historische gegevens in het rekenmodel is gebruik gemaakt van de kwartaalcijfers van KPN (vierde kwartaal 2006) en de cijfers van breedbandinternettoegang-aanbieders in TelecomReview (cijfers 2004-Q42006, TelecomPaper januari 2007).
Onderbouwing prognose
De toekomstverwachtingen (totaal aantal aansluitingen en toegang op basis van DSL en kabel) zijn afgeleid uit cijfers van Yankee Group (Consumer Fixed Line & Media Forecast, december 2006, cijfers voor Nederland).
In het rekenmodel zijn de volgende aannames toegepast:
• Overstapvolume van huishoudens met breedbandinternettoegang (naar inzicht in te stellen in het rekenmodel): 12% per jaar (minder dan 14% in 2006). Dit volume van overstappers houdt rekening met het aantal huishoudens dat van PSTN naar IPT gaat hetgeen ook overstappen is (de keuze voor IPT leidt altijd tot de aanschaf van een bundel).
• Het overstapgedrag leidt tot drie mogelijke uitkomsten / deelscenario's (de waarde van de parameters is naar inzicht in te stellen in het rekenmodel):
- Triple play (TBO) heeft sterke voorkeur bij huishoudens: 35% van de keuzes voor breedbandinternettoegang valt op triple play (en van de resterende keuzes valt 80% ten deel aan dual play TB en 20% aan dual play BO). Kabelmaatschappijen spinnen garen bij dit deelscenario: hun aanbod op TBO is sterker dan dat van DSL-aanbieders (KPN inclusief Mine, en Tele2/Versatel met TV-pakket); bovendien is hun startpositie vanwege het bieden van omroep sterker. De hoge resterende keuze voor dual play TB (typerend voor DSL) is ingegeven door de marktpositie van de DSL-aanbieders.
- Dual play TB heeft sterke voorkeur bij huishoudens: 65% van de nieuwe contracten voor bundels is dual play TB (en van de resterende keuzes valt 75% ten deel aan triple play TBO en 25% aan dual play BO). De DSL-providers groeien in dit deelscenario sterk: dual play TB is een product dat kabelmaatschappijen niet leveren (zij bieden immers nagenoeg altijd omroep).
- Dual play BO heeft sterke voorkeur bij huishoudens: 35% van de keuzes voor
breedbandinternettoegang valt op dual play BO (en van de resterende keuzes valt 75% ten deel aan dual play TB en 30% aan triple play TBO). De hoge resterende keuze voor dual play TB (typerend voor DSL) is ingegeven door de sterke marktpositie van de DSL-aanbieders.
• Binnen de DSL-markt en de kabelmarkt wordt aan marktpartijen naar rato van hun aandeel in 2006 de nieuwe aanwas van breedbandinternetaansluitingen toegerekend (6,4% in 2007, 3,9% in 2008, 2,3% in 2009 en 1,2% in 2010).
• Aanbod op glasvezel is gezien als een autonome ontwikkeling, conform de voorhanden prognose; glasvezel verkrijgt hierdoor geen beïnvloedend marktaandeel in de breedbandmarkt (3% in 2010).
VKA verwacht dat op basis van de huidige ontwikkelingen [EIM1] het deelscenario dual play TB het meest waarschijnlijk is.
5.6.1 Deelscenario Triple Play
Indien triple play de meest gekozen bundel is in de periode 2007-2010 is met de aannames van de parameters zoals in de vorige paragraaf beschreven de marktverdeling in techniek voor
breedbandinternettoegang als volgt:
techniek (triple play)
0 1 2 3 4 5 6 7 2005 2006 2007 2008 2009 2010 M ilj oe ne n glasvezel kabel DSL
Figuur 21 marktverdeling in techniek voor breedbandinternettoegang indien triple play de meest gekozen bundel is in de periode 2007-2010
Met 56% is DSL de leidende toegangstechniek, kabel volgt op afstand met 41%. Glasvezel blijft zoals aangegeven een bescheiden rol spelen met 3%.
KPN heeft in 2006 met 40% een aanzienlijk marktaandeel in de levering van
breedbandinternettoegang. De marktaandelen voor KPN, DSL zonder KPN (DSL-KPN), kabel (tezamen) en glasvezel ontwikkelen zich als volgt:
marktaandelen (triple play)
0% 20% 40% 60% 80% 100% 2005 2006 2007 2008 2009 2010 KPN DSL-KPN kabel glasvezel
In het geval een sterke voorkeur voor triple play neemt het marktaandeel van KPN en van de overige DSL-aanbieders af: KPN zakt van 40% eind 2006 tot 36% in 2010. De overige DSL aanbieders zakken van 23% in 2006 naar 20% in 2010.
5.6.2 Dual play Telefonie en Breedbandinternettoegang
Indien dual play TB de meest gekozen bundel is in de periode 2007-2010 is met de aannames van de parameters zoals in de eerste paragraaf beschreven de marktverdeling in techniek voor breedbandinternettoegang als volgt:
techniek (dual play TB)
0 1 2 3 4 5 6 7 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Mi ljo en en glasvezel kabel DSL
Figuur 23 marktverdeling in techniek voor breedbandinternettoegang indien dual play TB de meest gekozen bundel is in de periode 2007-2010
Het verschil met het vorige scenario is aanwezig maar niet erg groot: DSL is met 62,5% de leidende toegangstechnologie gevolgd door kabel met 34,8%.
De marktaandelen voor KPN, DSL zonder KPN (DSL-KPN), kabel (tezamen) en glasvezel ontwikkelen zich als volgt:
marktaandelen (dual play TB)
0% 20% 40% 60% 80% 100% 2005 2006 2007 2008 2009 2010 KPN DSL-KPN kabel glasvezel
In het geval een sterke voorkeur voor dual play TB wijzigen de verhoudingen in de markt niet noemenswaardig: overstappen en aanwas gebeurt conform de marktverhoudingen in 2006 en leiden in 2010 tot marktaandelen van KPN, overige DSL aanbieders en kabelaanbieders in respectievelijk 40%, 20% en 34,8%
5.6.3 Dual play Breedbandinternettoegang en Omroep
Indien dual play BO de meest gekozen bundel is in de periode 2007-2010 is met de aannames van de parameters zoals in de eerste paragraaf beschreven de marktverdeling in techniek voor breedbandinternettoegang als volgt:
techniek (dual play BO)
0 1 2 3 4 5 6 7 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Mi ljo en en glasvezel kabel DSL
Figuur 25 marktverdeling in techniek voor breedbandinternettoegang indien dual play BO de meest gekozen bundel is in de periode 2007-2010
In dit scenario is de positie van DSL minder overheersend dan in de vorige twee scenario's maar met 53% nog steeds aanzienlijk. Kabel voorziet 43% van de aansluitingen van diensten.
De marktaandelen voor KPN, DSL zonder KPN (DSL-KPN), kabel (tezamen) en glasvezel ontwikkelen zich als volgt::
marktaandelen (dual play BO)
0% 20% 40% 60% 80% 100% 2005 2006 2007 2008 2009 2010 KPN DSL-KPN kabel glasvezel
Het marktaandeel van KPN neemt in 2010 af tot 34%, de overige DSL aanbieders behouden 19% van de markt en de kabelaanbieders zoals gezegd 43%.
5.6.4 Prijsontwikkeling
Bij de ontwikkelingen in de breedbandmarkt zijn twee mechanismen voor prijsdruk toegelicht: • Onderling concurrentie op wat als een commodity bandbreedte mag worden geacht (tot 4 Mb/s).
Deze concurrentie kracht is gezien de lage huidige prijzen de geringe variatie niet erg hevig. • De markt voor hogere bandbreedtes tot 20 Mb/s is nu nog klein maar kan door IP TV en video
on demand sterk stijgen. Grotere afname leidt tot hogere prijsdruk die ook de prijzen voor de lagere bandbreedtes verder zal drukken.
Al met al zal de bandbreedteprijs per Mbit/s verder dalen. De Yankee Group hanteert als ARPU voor breedband via de kabel bijna € 27 per maand en voor DSL ruim € 29 per maand. De prijsdaling wordt door de Yankee Group ingeschat met circa 5,4% per jaar hetgeen in 2010 resulteert in prijzen voor kabel en DSL van respectievelijk € 22 en € 24 per maand. VKA ziet geen aanleiding om deze prognose aan te passen, deze is ook in lijn met de door VKA voorgestelde prijsontwikkeling van (gebundelde) telefonie.
5.6.5 Conclusie
De drie invalshoeken voor het scenario Gemak per doelgroep laten een genuanceerd beeld zien: er vinden geen enorme verschuivingen plaats in de toegepaste toegangstechnologie of marktaandelen van aanbieders. Kabel heeft echter het meeste groeipotentieel in marktaandeel doordat het aanbod in bundels (TBO en BO) breder is dan voor DSL (TB en (in opkomst) TBO). Hierdoor kan de marktverhouding DSL-kabel in de periode 2007-2010 bij de scenario's triple play en dual play BO omslaan van 60:40 naar bijna 50:50. KPN's marktaandeel blijft gelijk of daalt matig.