Uitdagings met werwing van pleegouers

Na afloop van die vrae oor die werwing van pleegouers is die respondente gevra om die uitdagings wat hulle ten opsigte van werwing van pleegouers ervaar, te bespreek. In Figuur 4.9 word die verskeie uitdagings, soos deur die maatskaplike werkers beskryf, geïllustreer.

84

n=20

 Respondente kon meer as een uitdaging aandui

Figuur 4.9 Uitdagings met werwing van pleegouers

Soos in die voorafgaande hoofstukke bespreek is, kan werwing van pleegouers uitdagend wees, selfs in die beste van omstandighede (Barbell & Sheikh, 2000:1). Die deelnemers het hulle sieninge gedeel oor die uitdagings of struikelblokke by die werwing van pleegouers in hulle omstandighede.

Die eerste uitdaging wat deur drie respondente aangedui is, is die aanspraak wat pleegouers

op finansiële vergoeding maak (17%) vir die vergoeding van die kinders. Die volgende

narratiewe beeld hierdie uitdaging uit:

“Meeste mense wil ʼn vergoeding/aansporing hê vir hulle om pleegouers te word. Hulle wil voordeel daaruit trek.”

“Vir mense gaan dit altyd oor geld, maar as hulle nie geld kry nie (as gevolg van agterstande) dan kom probleme en eise.”

17% 28% 11% 11% 5% 11% 5% 6% 6%

Uitdagings met werwing van pleegouers

Aanspraak op geld

Ouer kinders, kinders met spesiale behoeftes en

gedragsprobleemkinders Leuens oor biologiese ouers

Ouers te werf wat gewillig en in staat is

Mense nie gewillig nie

Min samewerking van gemeenskap

Konflik oor toelaag vir familielede

85 Die uitdaging om pleegouers wat bereid is om ouer kinders in te neem, kinders met

gedragsprobleme asook kinders met spesiale behoeftes (28%) te werf, het die meeste

voorgekom.

“Mense is bereid om babas te vat maar nie bereid om kinders te vat nie.”

Hierdie bevinding is ʼn bevestiging van navorsing wat wêreldwyd gedoen is (Shuker, 2012:3) naamlik dat daar ʼn algemene tekort is aan pleegouers vir ouer kinders, dié met emosionele of gedragsprobleme, en kinders van minderheid etniese groepe. Geteikende werwingstrategieë sal nodig wees om pleegouers vir hierdie sorgbehoewende kinders te werf (Barbell en Sheikh, 2002:18). Een respondent het ook aangedui dat mense in hulle areas beperkte lewensruimtes het.

"Die ander ding is die kinders in ons areas het groot families, soos vier of meer kinders. So wanneer jy iemand vind wat gewillig is sal hulle moontlik nie plek hê om vier of ses kinders te akkommodeer nie."

Volgens die Beste belange van ʼn kind beginsel (Kinderwet, 2005:21) moet daar gekyk word na die waarskynlike effek wat die skeiding van enige broer of suster in ʼn plasing op ʼn kind kan hê. Wanneer drie of vier kinders uit een huis verwyder word, word daar altyd gepoog om die kinders bymekaar te plaas ten einde die traumatiese effek te verminder. Omdat dit nie moontlik vir families in die gemeenskap is om meer as een kind in te neem nie, is dit ook `n uitdaging om kinders van dieselfde gesin by een gesin te plaas.

Om vergoeding vir pleegsorg te kan kry, kan daartoe bydra dat baie gemeenskaps- en familielede oneties optree om toegang tot finansiële vergoeding te verkry. Vele deelnemers (2 respondente) het aangedui dat hulle grootste uitdaging by die werwing van pleegouers is dat familielede leuens oor die biologiese (11%) ouers van die kinders vertel. "Familie lede meld aan dat die biologiese ouers vermis, of oorlede is terwyl hulle weet waar die biologiese ouers woonagtig is." Op hierdie wyse verkry die familie geld, terwyl die maatskaplike werkers dit moeilik vind om te weet of die biologiese ouers rerig vermis word.

ʼn Verdere uitdaging is om ouers te werf wat gewillig en in staat (11%) is om die kind te versorg. Een respondent het opgemerk: “Die uitdaging is wanneer jy ʼn persoon kry wat ʼn baie goeie kandidaat is, versorgend en liefdevol, maar het nie die voldoende huislike omstandighede vir die kind om in te leef nie. Dan kan hulle nie pleegouers word nie.” In ooreenstemming met die Kinderwet (2005:75-76) poog die meeste instansies om die kind se

86 kultuur, taal en etnisiteit te respekteer. Dit het tot gevolg dat werwing hoofsaaklik in dieselfde gemeenskap gedoen word. Sodoende is herenigingsdienste ook meer haalbaar, juis omdat die kind in nabye kontak met die biologiese ouers is en ook nie aan ʼn hoër sosio-ekonomiese leefstyl blootgestel word nie. Die nadeel hiervan is dat voornemende pleegouers liefdevol en gewillig is om die kind te versorg, maar nie oor die nodige finansies of geskikte huislike omstandighede beskik nie.

Aan die ander kant het een respondent aangedui dat daar ouers is wat in staat is, maar nie

gewillig is om pleegsorg (5%) te oorweeg nie. Dit is meer welvarende ouers wat die

kapasiteit en omgewing het om tot die kind se ontwikkeling by te dra, maar dikwels nie gewillig is nie:

“Die feit dat meeste mense nie gewillig is om kinders in pleegsorg in te neem nie, hulle is bang dit gaan hulle eie kinders beïnvloed.”

Aangesien pleegsorg ʼn impak op ʼn gesin het (Worden, 1994:1), moet pleegouers gelei word om hierdie verandering in die gesin te fasiliteer, maar vir baie gesinne is ʼn moontlike moeilike kind te veel ontwrigting vir die gesinslewe.

Een respondent het uitgelig dat sy dit moeilik vind om pleegouers te werf omdat sy min

samewerking van die gemeenskap (5%) ontvang. De Jager (2011:121) het in haar navorsing

ook aangedui dat min samewerking van pleegouers en die gemeenskap `n algemene rede is waarom werwing en opleiding van pleegpouers nie geskied nie. ʼn Ander respondent het verduidelik dat baie van die landdroste nog familieplasings goedkeur, maar waar geen finansiële bystand deur die staat voorsien word nie. Sy verduidelik: “Want daardie landdros voel dalk dat in beginsel moet die families na mekaar sorg, maar hy gaan nie geld toelaat nie. Dan strem dit nogals die situasie.” Die maatskaplike werker moet dan by die voornemende pleegouer vasstel of hulle self sal regkom aangesien finansiële bystand nie goedgekeur sal word nie.

ʼn Ander struikelblok wat by voornemende pleegouers se persepsies aangespreek moet word, is die stigma van pleegsorg (5%): “…daar is klaar so ʼn stigma aan pleegsorg want dit is mos nou moeilike kinders en wat ook mense al baie weerstandig maak.” Die bevinding dui daarop dat daar nie altyd ʼn positiewe konnotasie aan pleegsorg gekoppel word wat mense sal motiveer om hulle hiertoe te verbind nie. Meer klem sal dus in werwingsveldtogte geplaas moet word op die voordele en beloning wat met pleegsorg gepaardgaan. Indien die instansie

87 goeie pleegoueropleiding voorsien, sal dit ook dien as ʼn gerusstelling dat die ouers wel opgelei en ondersteun sal word om moeilike gedrag te hanteer.

Die laaste uitdaging wat ten opsigte van die werwing van pleegouers geïdentifiseer is, is die

beperkte tyd (5%) waarbinne maatskaplike werkers hierdie diens moet lewer. ʼn Respondent

verduidelik: "Ons het eenvoudig net nie tyd nie".

In die lig van die uitdagings wat ten opsigte van die werwing van pleegouers bespreek is, is dit opvallend dat al die uitdagings, behalwe die laaste een, eksterne uitdagings is. Slegs die tekort aan tyd verwys na die omstandighede in die instansie, terwyl al die ander verband hou met die pleegouers en gemeenskap self en as struikelblokke in die proses beskou word. Die redes hiervoor kan eindeloos wees, maar daar kan wel opgemerk word dat die response van die respondente baie subjektief is.