Suggesties voor verder onderzoek

In dit onderzoek is gekozen voor een kwantitatieve benadering omdat de opdrachtgever

behoefte had aan een onderzoek dat een breed overzicht kon bieden van kenmerken van

digitale en print communicatiemiddelen. Dit houdt echter in dat er niet uitgebreid kon worden

ingegaan op bijvoorbeeld het onthouden van de informatie in digitale en papieren versies.

Het onthouden van informatie is complex en omvat vele elementen die mogelijk met een

vragenlijst niet of moeilijk achterhaald zouden kunnen worden. Hierbij valt te denken aan

bekendheid met de slogan van een organisatie of de doelstellingen, maar ook gebeurtenissen

die er plaats vinden, die in meer of mindere mate voor een werknemer van belang zijn om

kennis van te hebben. Een experiment is hierbij een betere optie, omdat men specifiek in kan

gaan op boodschapkenmerken zoals lengte, complexiteit, medium, soort boodschap en

dergelijke. Om inzicht te krijgen in factoren die betrekking hebben op het onthouden van

informatie bij interne communicatiemiddelen kan in de toekomst verder onderzoek worden

verricht. Zie voor gebruik van tekstuele elementen die van invloed zijn op het lezen van

boodschappen in digitale nieuwsbrieven bijvoorbeeld Schuring (2006). Enkele deelnemers

aan het onderzoek gaven in de toelichting aan dat zij informatie beter en sneller onthouden

wanneer zij deze van papier lezen. Het kan dus bijzonder interessant zijn om hier verder

onderzoek naar uit te voeren. Men moet echter rekening houden met het feit dat uitkomsten

vertekend zullen zijn bij een onderzoek als dit. Mogelijk doen deelnemers beter hun best

bepaalde dingen te onthouden, omdat ze weten dat er een onderzoek wordt uitgevoerd.

Daarnaast deden er aan dit onderzoek een beperkt aantal organisaties mee, die geen

representatieve weergave van de populatie vormen. Om de resultaten echt te kunnen

generaliseren is het belangrijk de resultaten uit dit onderzoek te vergelijken met resultaten uit

andere onderzoeken. Er hebben bijvoorbeeld geen organisaties deelgenomen die gelden als

groot. Deze zijn niet bereid gevonden om deel te nemen. Wanneer men een onderzoek naar

interne communicatie zou willen uitvoeren binnen zo’n organisatie, kan daar ook een apart

onderzoek naar worden verricht. Men kan op deze manier beter de resultaten afstemmen op

de organisatie in het bijzonder, in plaats van te zoeken naar een algemeen overzicht zoals bij

dit onderzoek de bedoeling was.

Een andere suggestie voor verder onderzoek is het kiezen van een andere theorie als

basis. Men kan door het kiezen van een andere theorie als uitgangspunt weer nieuwe

elementen op het spoor komen die ook van belang zijn voor de afstemming van interne

communicatiemiddelen op medewerkers in een organisatie. Voor een compleet overzicht van

de elementen die te maken hebben met interne communicatie zouden diverse onderzoeken

moeten worden vergeleken in een meta-analyse.

Ook kan in toekomstig onderzoek worden gekeken naar andere vormen van interne

communicatie, die vanwege de context van dit onderzoek verder niet zijn behandeld.

Voorbeelden hiervan zijn bijvoorbeeld bijeenkomsten, inspraaklunches en dergelijke waarbij

er directe communicatie mogelijk is tussen medewerkers en leidinggevenden. Zo zijn er nog

legio andere mogelijkheden. Het probleem bij het onderzoeken van dergelijke face-to-face

communicatie is echter dat de relaties tussen mensen van invloed kunnen zijn op bijvoorbeeld

de effectiviteit van de communicatie en er zijn andere factoren van invloed op deze soort

interne communicatie. Dit is aan de toekomstige onderzoeker.

Literatuur

Aker, E. van den (2003). Nieuws in een apenstaart. Nieuwsoverdracht via e-mail: theorie

versus praktijk [Elektronische versie]. Master's thesis, Rijksuniversiteit Groningen.

Opgehaald 29 mei 2006 van www.let.rug.nl/alfa/scripties/EsraVanDenAker.html

Boon, A.M.C. (2005). Master Thesis: Perceptions of business customers on promotionele e-

mail: investigating its influence on the relationship quality [Elektronische versie].

Amsterdam, NL: Vrije Universiteit.

Borsese, A., McDowall, R.D., &Andrade, J.M. (2003). Communication: the essential factor

when implementing management systems [Elektronische versie]. Accuired Quality

Assurance 8, 2-12.

Centraal Bureau voor Statistiek (2006). Tabel ICT-gebruik bedrijven 2004, naar

bedrijfsgrootte. Opgehaald op 20 april 2006 van

http://statline.cbs.nl/StatWeb/table.asp?STB=T&LA=nl&DM=SLNL&PA=71075ned

&D1=0-12&D2=a&HDR=G1

Compeau, D.R., & Higgins, C.A. (1995). Computer self-efficacy: development of a measure

and initial tests. MIS Quarterly 23(2), 189-211. Zoals geciteerd in Venkatesh, V.,

Morris, M.G., Davis, G.B., & Davis, F.D. (2003). Originele versie van het document

niet toegankelijk.

Coyle, K. (2006). Managing technology. One word: digital [Elektronische versie]. The

Journal of Academic Librarianship, 32(2), 205-207. Opgehaald op 12 september

2006 van http://www.kcoyle.net

Dennis, A.R., & Valacich, J.S. (1999). Rethinking media richness: towards a theory of media

synchronicity [Elektronische versie]. HICSS-32. Proceedings of the 32nd Annual

Hawaii International Conference on System Sciences, 1999 (1). Opgehaald op 1 juni

2006 van http://csdl2.computer.org/comp/proceedings/hicss/1999/0001/01/0001

1017.PDF

Dillon, A. (1990). The human factors of hypertext [Elektronische versie]. International forum

on information and documentation, 15(4), 32-38.

Driel, H. van (2002). Digitaal communiceren. Amsterdam, NL: Boom.

Haas, E. de. (2001). Op zoek naar richtlijnen voor het schrijven van een elektronische

nieuwsbrief. Een verkennend kwalitatief onderzoek naar mediakenmerken en

functionaliteit (Doctoraalscriptie Nederlandse Taal- en Letterkunde RuG 2001).

Overgenomen uit Van den Aker (2003); oorspronkelijke versie van het document niet

toegankelijk.

Heeren, E., Verwijs, C., & Moonen, J. (1998). Guidelines for media selection. Proceedings of

ED-MEDIA/EDTELECOM, 1998, University of Twente, Enschede. Opgehaald op 29

mei 2006 van www.eric.ed.gov/sitemap/html_0900000b80096a2c.html

Heijnen, I. (2005). Achter het scherm. Interne communicatie.

Herlé, M. (1996). Bladen maken. Periodieken in de bedrijfscommunicatie. Houten, NL: Bohn

Stafleu Van Loghum.

Hooijmans, L.A.M. (1999). Na papieren regen komt digitale zonneschijn (2). Facto. 9, 16-17.

Hurme, P. (1999). Interactivity in web sites of medical support organizations in Finland

[Elektronische versie]. Paper presented at the Convention of the National

Communication Association Chicago, November 4-7, 1999

ICT-barometer, Ernst&Young (2006). Persoonlijk contact met klanten verdwijnt door e-mail.

Opgehaald op 21-4-2006 van www.ict-barometer.nl

Jackson, N. (2004). Escaping the straitjacket: UK MP’s and their e-newsletters [Elektronische

versie]. Aslib proceedings: new information perspectives. 56(6), 335-343. Opgehaald

op 11 april 2006 van http://www.emeraldinsight.com/insight/viewcontentservlet?file

name=/published/emeraldfulltextarticle/pdf/2760560602.pdf

Jones, Q., Ravid, G., & Rafaeli, S. (2004). Information Overload and the Message Dynamics

of Online Interaction Spaces: A Theoretical Model and Empirical Exploration

[Elektronische versie]. Information systems research, 15(2), 194-210. Opgehaald op

1 juni 2006 van http://modiin.njit.edu/docs/isrpaper.pdf

Lenares, D. (1999). Faculty use of electronic journals at research institutions. In Proceedings

of the 9

th

national conference of the association of college & research libraries.

[Elektronische versie]. Opgehaald op 2 mei 2006 van

http://www.ala.org/ala/acrl/acrlevents/lenares99.pdf

Liu, Z. (2005). Print vs. electronic resources: a study of user perceptions, preferences, and

use. [Elektronische versie]. Information processing and management, 42 (2006), 583-

592.

Moor, W. de (1997). Grondslagen van de interne communicatie. Houten/Diegem: Bohn

Stafleu van Loghum.

Nielsen Norman Group: email newsletter usability. Samenvatting opgehaald op 18 mei 2006

van http://www.nngroup.com/reports/newsletters/. Originele rapport niet

toegankelijk.

Ramirez, A., Walther, J.B., Burgoon, J.K., & Sunnafrank, M. (2002). Information-seeking

strategies, uncertainty, and computer-mediated communication. Toward a conceptual

model. Human Communication research, 28(2), 213-228.

Robert, L.P. & Dennis, A.R. (2005). Paradox of richness: A cognitive model of media choice

[Elektronische versie]. IEEE transactions on professional communication, 48(1), 10-

21. Opgehaald op 1 juni 2006 van http://ieeexplore.ieee.org/xpl/freeabs_all.jsp?isnum

ber=30404&arnumber=1397904&count=13&index=1

Roode, H.A. de (1989). Public relations. Interne en externe communicatie voor organisatie

en beleid. Deventer, NL: Kluwer.

Schroevers, S. (2004). De communicatieafdeling en de keuze van de communicatiemiddelen.

Kluwer, NL.

Schuring, M.M.G. (2006). Op moment van schrijven nog in ontwikkeling. Scriptie ter

afronding van de Master-opleiding, Universiteit Twente, Enschede.

Siebenberg, T.R., Galbraith, B., & Brady, E.E. (2004). Print versus electronic journal use in

three Sci/Tech disciplines: What’s going on here? [Elektronische versie]. College &

Research libraries, 65(5), 427-438.

Stokkermans, I.T.M. (2006). Op moment van schrijven nog in ontwikkeling. Scriptie ter

afronding van de Master-opleiding, Universiteit Twente, Enschede.

Treviño, L.K., Webster, J., & Stein, E.W. (2000). Making connections: complementary

influences on communication media choices, attitudes, and use [Elektronische

versie]. Organization Science, 11(2), 163-182.

Venkatesh, V., Morris, M.G., Davis, G.B., & Davis, F.D. (2003). User acceptance of

information technology: toward a unified view [Elektronische versie]. MIS quarterly,

27(3), 425-478. Opgehaald op 1 juni 2006 van

http://www.cis.gsu.edu/~ghubona/info790/VenkEtAlMIQ03.pdf

Waal, E. de, & Schoenbach, K. (2004). The impact of online vs. print newspapers on the

structure of the public agenda [Elektronische versie]. Opgehaald op 1 juni 2006 van

www.unl.edu/WAPOR/Upcoming%20Conferences/ Phoenix/Papers/dewaal.doc -

In document Verschillen in effecten tussen digitale en papieren interne communicatiemiddelen (pagina 80-85)