Vuurwerkramp 30 Evaluatie Vuurwerkramp, Nazorg Vuurwerkramp, Vuurwerkramp, Nazorg Vuurwerkramp, GGZ Enschede,
4.8 Stroomstoringsincident Bommelerwaard 2007
Rampenbestrijdings-processen
Praktijkvoorbeelden
Brandweer
Redding en technische
hulpverlening Vele bedrijven die beschikten over een
aggregaat leverden stroom aan burgers en/of zorginstellingen. Dankzij een aggregaat van een paprikakweker uit de buurt had het
verzorgingstehuis de Wittenberg in Haaften om twee uur in de nacht weer volledig stroom.
Tevens leverde deze kweker stroom aan zo‟n 600 huishoudens.
Een elektricien hielp de brandweer met het aansluiten van aggregaten. Hij heeft zijn hulp aangeboden vanwege zijn technische
achtergrond.
Ook hielpen burgers de brandweer mee bij het tillen en sjouwen van goederen.
GHOR
Geneeskundige hulpverlening –
psychosociaal Een pastor van vijf kerken in het getroffen gebied heeft huisbezoeken gehouden bij bekende hulpbehoevenden om te vragen of er hulp nodig was. Daarnaast heeft hij
morele steun geboden aan hen die het nodig hadden.
Politie
Afzetten en afschermen Een ooggetuige van het Apache-incident in de Bommelerwaard zag dat er stroomkabels op de grond lagen. Om passanten die ook over deze weg reden te waarschuwen, heeft de man zijn auto stil gezet en de alarmlichten aangezet.
Tevens heeft deze man zijn auto dusdanig neergezet dat niemand er meer langs kon.
Eén van de passanten die door de man werd tegengehouden heeft zelf na de waarschuwing ook andere mensen gewaarschuwd. Na enige tijd heeft de politie het van de man
overgenomen.
Verkeer regelen Een respondent voorzag dat de hulpdiensten naar de beschadigde hoogspanningsmast moesten. Daarom heeft de respondent
automobilisten gewaarschuwd om de kruising en de weg vrij te houden.
Multidisciplinair
Voorlichting Vele mensen ontvingen informatie over de oorzaak en aard van het incident via hun sociale netwerk (met name via de buren) en hebben dit netwerk gebruikt om informatie over het incident te vergaren.
Burgers hielpen de gemeente ook mee om flyers te verspreiden waarop informatie stond over de stroomstoring.
Opvang en verzorging Bij verzorgingshuizen in de Bommeler- en Tielerwaard meldden vrijwilligers zich spontaan aan om te helpen. Bij zorginstelling de
Wittenberg in Haaften kwamen vrijwilligers spontaan zaklantaarns leveren. Zaklampen waren nodig omdat de noodverlichting bij stroomuitval tot maximaal één uur bleef branden. Bij het gezinsvervangend huis voor verstandelijk gehandicapten Bommelstein in Zaltbommel beschikte men wel over
zaklampen maar niet over de nodige
batterijen. Hierop kwamen collega‟s kaarsen brengen.
Verpleeghuis Zonnelied en verzorgingshuis Lindeboom vingen beide twee mensen op voor een tijdelijk verblijf. In totaal zijn er ongeveer dertig bejaarde bewoners opgevangen bij de verzorgingstehuizen in de Bommeler- en Tielerwaard.
Tevens konden veel ouderen een beroep doen op mensen uit de omgeving, vrienden en familie. Zo werd een 86-jarige man opgehaald door zijn zoon om bij hem te overnachten. Een 82-jarige man werd opgehaald door zijn
dochter, die beschikte over een
noodaggregaat, om zich op te warmen bij haar thuis.
Ook hielden mensen/buren elkaar in de gaten.
Vooral oudere en kwetsbare mensen werden extra in de gaten gehouden (nabuurschap).
Burgers uit Bommeler- en Tielerwaard klopten bij zorginstanties en hulpverleningsdiensten aan om door te geven dat er in hun wijk hulpbehoevende mensen waren die opvang en/of verzorging nodig hadden.
De moskee in Haaksbergen opende haar deuren omdat zij wel beschikten over stroom en dus warmte. De “Nederlandse” bevolking maakte hier geen gebruik van.
Mensen uit de Bommeler- en Tielerwaard die beschikten over een noodaggregaat boden mensen aan langs te komen voor warmte.
Winkeliers en bedrijven (onder andere een bakker in Lingewaal en een pomphouder in Rossum) die beschikten over stroom boden aan burgers en hulpverleners koffie aan in een warme omgeving.
Voorzien in primaire levensbehoeften
Een organisatie die in het dagelijks leven maaltijden brengt bij cliënten die niet zelfstandig kunnen koken, heeft twee extra burgers voorzien van maaltijden. Burgers die wel maaltijden konden maken omdat men bijvoorbeeld op gas kookte, nodigden andere burgers uit om te komen eten.
Tuinders voorzagen huishoudens van stroom.
Een paprikakweker die in het bezit is van een warmtekrachtkoppelinginstallatie en daarmee stroom opwekt, heeft heel Haaften voorzien van stroom. Tevens hield deze tuinder met zijn zoon het aggregaat dag en nacht in de gaten om overbelasting te voorkomen.
Ook andere tuinders boden de overcapaciteit aan opgewekte stroom aan om deze terug te laten vloeien in het net waardoor er voor vele burgers weer stroom zou zijn.
Burgers die over een noodaggregaat
beschikten en een overcapaciteit aan stroom opwekten, deelden de stroom. Een
respondente die een noodaggregaat bezat, heeft deze tijdens de stroomstoring mee gegeven aan haar zuster. Tevens deelde men andere benodigdheden met elkaar zoals kaarsen, batterijen en zaklampen.
Overig Burgers voorzagen de hulpdiensten en de
werknemers van de netbeheerder van eten en drinken.
4.9 Koninginnedag 2009
Rampenbestrijdings-processen Praktijkvoorbeelden
GHOR
Geneeskundige Hulpverlening –
somatisch Burgers hebben direct medische hulp geboden aan de slachtoffers van dit incident. De
burgers die hierbij hebben geholpen waren voornamelijk burgers met een medische achtergrond ((huis) artsen,
oud-ambulancepersoneel, burgers met een EHBO-diploma en artsen in opleiding).
Een verpleegkundige uit het ziekenhuis die als burger en toeschouwer op Koninginnedag aanwezig was, startte in samenwerking met een arts in opleiding met de hartmassage en de beademing van een vrouw. Na 15 minuten stopten deze personen hiermee nadat werd geconcludeerd dat deze vrouw was overleden.
Twee van de geïnterviewde burgers hebben een slachtoffer gereanimeerd. Een andere burger heeft beademd en geïntubeerd. Weer een andere burger heeft wonden verzorgd en een infuus aangebracht. En nog een andere burger heeft op diverse wijzen eerste hulp verleend aan een slachtoffer.
De verplegers van de eerst aanwezige ambulances hebben burgers instructies gegeven om hen te helpen. Daarnaast zijn er mensen die zelf spontaan hulp verleenden, zoals persfotograaf Paul Groeneveld.
Door hulpverleners werd een klein aantal burgers geïnstrueerd om bij slachtoffers te blijven die nog aanspreekbaar waren. Deze personen hadden niet direct medische hulp nodig maar moesten in eerste instantie wel in de gaten en bij kennis worden gehouden.
Een burger had een tas met EHBO materiaal bij zich omdat deze persoon later op de dag dienst zou hebben bij het Rode Kruis. De spullen uit deze tas werden direct gebruikt door helpende burgers. Ook hebben burgers materialen uit de eerste ambulance gebruikt om slachtoffers op het kruispunt te
behandelen, zoals zuurstof- en infuusmateriaal.
Door een GHOR medewerker werd aangegeven dat zij op een gegeven moment bewust haar ambulance open heeft laten staan zodat hieruit spullen gehaald konden worden.
Naast het verlenen van eerste hulp hielpen burgers ook om de lichtgewonde slachtoffers naar de bussen van de Marechaussee te brengen. Met deze bussen werden de slachtoffers vervolgens naar het ziekenhuis vervoerd.
Tenslotte gaven burgers informatie aan de hulpdiensten die later arriveerden. Omstanders en burgers die hulp verleenden legden aan de hulpverleners uit wat er precies was gebeurd, zodat de aard en de omvang van het incident en de reeds uitgevoerde acties duidelijker werden.
Geneeskundige hulpverlening –
psychosociaal Zowel (helpende) burgers als professionele hulpverleners werden direct na het incident gedeeltelijk opgevangen in Hotel Het Loo (naast het kruispunt waar het incident zich voltrok). In dit hotel kreeg men eten en drinken en de gelegenheid om met elkaar in gesprek te gaan.
Een dominee heeft opvang in de Grote Kerk geregeld en burgers daar direct opgevangen.
In deze kerk kon men hun medeleven betuigen en burgers vingen elkaar op door bijvoorbeeld met elkaar in gesprek te gaan.
Veel omstanders van het incident hadden de behoefte om „iets gelovigs te doen‟, zoals een kaars aansteken.
Daarnaast heeft de dominee direct naast het kruispunt een drietal professionele
hulpverleners opgevangen. Daarmee was hij in gesprek gegaan om hen enigszins tot
bezinning te laten komen. Ook heeft hij een persfotograaf mee naar zijn huis genomen omdat deze persoon overstuur was. De persfotograaf had een vrouw gereanimeerd, waarvan de kans erg klein was dat ze het zou overleven.
Tenslotte heeft de dominee in samenwerking met vrijwilligers van de kerk, de GHOR en slachtofferhulp, een kinderbijeenkomst georganiseerd.
Hij heeft tot op de dag van vandaag nog contact met ooggetuigen, nabestaanden van de slachtoffers en familie van de veroorzaker van het incident.
Door een chirurg in het ziekenhuis is een bijeenkomst georganiseerd voor zijn collega‟s die (als burger) hulp hebben geboden ten tijde van Koninginnedag 2009.
Politie
Afzetten en afschermen Burgers hebben geholpen bij het afschermen van de slachtoffers tijdens de eerste
hulpverlening op het kruispunt. Burgers hielden daarbij witte schermen omhoog te houden naast de slachtoffers, om te zorgen dat er onder wat rustigere omstandigheden kon worden gewerkt.
Identificeren van slachtoffers Burgers hebben geholpen bij het identificeren van slachtoffers. Ze hebben identiteitsbewijzen en persoonlijke spullen van de slachtoffers verzameld zodat sneller duidelijk werd, wie deze slachtoffers waren. Dit werd voornamelijk gedaan door burgers die al bij de slachtoffers eerste hulp verleenden maar ook in een enkel geval door burgers die op het kruispunt rondliepen.
Strafrechtelijk onderzoek Burgers stelden de persoonlijke spullen van de slachtoffers veilig voor het sporenonderzoek van de recherche.
Multidisciplinair
Toegankelijk maken en opruimen Een motoragent vertelde het volgende:
“Daarna heb ik met een collega en met behulp van een aantal burgers de dranghekken in de bocht van de Jachtlaan met de Loolaan, ongeveer 15 meter naar achteren geplaatst, om meer werkruimte te creëren en de „kijkers‟
wat meer op afstand te houden.”
Ontruimen en evacueren In eerste instantie zijn burgers door de politie geadviseerd om de omgeving van het
kruispunt te verlaten. Dit is vrij soepel verlopen. Ook waren er burgers die elkaar aanspoorden om het kruispunt te verlaten.