In dit hoofdstuk wordt het mediabeleid van de drie verschillende NADO’s, de Inspectie voor de Gezondheidszorg en de Autoriteit Financiële Markten beschreven. Dit wordt gedaan door een beschrijving van de vormgeving en uitstraling van de verschillende websites, de aanwezige content, de functionaliteiten, de mogelijkheden voor het gebruik van social media en publicaties op de website. Daarnaast zijn bij alle organisaties beleidsdocumenten opgevraagd om de bevindingen te toetsen en aan te vullen. Met een aantal organisaties hebben gesprekken ter verduidelijking plaats gevonden. Het mediabeleid van de verschillende organisaties is zo uniform mogelijk beschreven om vergelijking mogelijk te maken. Dit geldt ook voor het gebruik van kwantitatieve data, enkel gelijke getallen kunnen immers met elkaar vergeleken worden.
4.1 De Dopingautoriteit
De website van de Dopingautoriteit heeft de URL www.dopingautoriteit.nl. Dit is het communicatiekanaal voor sporters, begeleiders, belanghebbenden en belangstellenden.
De openingspagina opent met de kop: ‘Sport is te mooi voor doping’ met het logo van de Dopingautoriteit er naast. Hieronder zijn een tweetal nieuwsblokken gepositioneerd met bovenin het nieuws van de Dopingautoriteit en daaronder de meest recente nieuwsberichten van het ANP waarin doping genoemd is. Opvallend is het nieuwsblok met ‘Dopingautoriteit Nieuws’. Op het moment van raadplegen, 8 januari 2016, is een bericht geplaatst over het overlijden van één van de ambassadeurs van een campagne van de Dopingautoriteit. In september 2015 was een ander familiebericht over een medewerker geplaatst. Het melden van familieberichten over medewerkers van de Dopingautoriteit zijn berichten die niets met de taakuitoefening van de toezichthouder te maken hebben maar voor stakeholders wel interessant kunnen zijn. Het platform wordt dus voor een brede groep direct betrokkenen en stakeholders ingezet. Zie ook Figuur 7 in bijlage 2 op bladzijde 98.
Vormgeving
De vormgeving straalt ingetogenheid uit met een overheersende kleurstelling van oranje en blauw op een witte achtergrond wat aan de nationale kleuren van Nederland doet denken. Oranje wordt gebruikt voor de quicklink buttons, blauw voor de letters van de menukeuze, koppen en als achtergrondkleur van een banner. Rood voor lijnaccenten en hyperlinks.
Het rood heeft een duidelijk minder dominante plaats in het ontwerp. De lay-out blijft bij iedere vervolgpagina gelijk maar de content wijzigt. Algemene indruk van de vormgeving laat zich kenmerken door soberheid, eenvoud en heeft een enigszins gedateerde uitstraling.
Content
De content op de website van de Dopingautoriteit is vooral technisch van aard. Uitleg wat doping is, de regels rondom doping en hoe controles praktisch werken. Dit voor de diverse doelgroepen. Centraal op de pagina een blok met ‘Dopingautoriteit Nieuws’ met daaronder een blok met ‘ANP Doping Nieuws’. Nieuws van de Dopingautoriteit staat gerangschikt op datum van verschijnen met het meest actuele bericht bovenaan. Op datum van raadplegen, 8 januari 2015, is het meest actuele eigen nieuws van 22 december 2015. Op een latere datum van raadplegen, 30 januari 2016, heeft het meest actuele bericht de plaatsingsdatum 22 december 2015. De berichten hebben een redelijke ouderdom met de oudst waargenomen leeftijd van bijna één maand. De inhoud van ‘ANP Doping Nieuws’ wordt meer frequent ververst. Op datum van raadplegen, 30 januari 2016, is het meest recente bericht op 29 januari 2016 gepubliceerd. Onderaan de webpagina staan de logo’s van lopende campagnes weergegeven.
Social Media
De website van de Dopingautoriteit heeft verwijzingen naar de social media platforms Facebook, Flickr, Twitter en YouTube. Echter, niet op alle platforms is activiteit waar te nemen. Hier onder de resultaten per platform.
Facebook, pagina wordt aangeboden om door te linken maar wordt niet gevonden. Zie Figuur 8 in bijlage 2.
Flickr, pagina wordt gevonden onder naam van de Dopingautoriteit maar is geen content aangetroffen. Zie Figuur 9 in bijlage 2.
Twitter, pagina linkt wel door maar dan blijkt deze niet te bestaan op Twitter. Zie Figuur 10 in bijlage 2.
YouTube, pagina wordt gevonden en er is content geplaatst. Een actief gebruik van dit sociale medium blijkt gezien het aantal aanwezige uploads. Zie Figuur 11 in bijlage 2.
Publicaties via website
De Dopingautoriteit gebruikt haar website om documenten te publiceren. Dit betreffen jaarverslagen, meerjarenbeleidsplannen en andere publicaties. Andere publicaties zijn eigen rapporten of artikelen waar de Dopingautoriteit aan heeft meegewerkt. In 2015 waren dit vier stuks net als in 2014.
Mediabeleid Dopingautoriteit
Voor dit onderzoek is contact opgenomen met de Dopingautoriteit om inzicht te krijgen of er intern beleid geformuleerd is over gebruik van media. Op 11 januari 2016 is er mailcontact opgenomen met Erik Duiven, voorlichter topsport bij de Dopingautoriteit. Erik Duiven gaf aan dat er geen beleidsdocument is hoe media te gebruiken bij het bereiken van de doelen. Wel verwees hij naar het Communicatieplan Dopingzaken wat als richtlijn dient hoe de communicatie moet verlopen indien er een dopingzaak speelt. De doelstelling van dit communicatiebeleid is: “Bijdragen aan een vlotte gang van zaken (tijdig gekende betrokken
partijen, afstemming boodschap, beheerste media aandacht) rond doping (gerelateerde) zaken en aan de overall doelstelling van eerlijke sport, bescherming van de sporter en integriteit van de sport?” (NOC*NSF Topsport 2015, 3). Opvallend is de volgende zin in het
document “Uiteindelijk wordt het welslagen van de communicatie over dopingzaken bepaald
door het beeld in de media.” (NOC*NSF Topsport 2015, 3). Er wordt niet vermeld hoe het
beeld in de media mogelijk te beïnvloeden is, het plan geeft enkel richtlijnen hoe de eenzijdige communicatie naar buiten vormgegeven moet worden en is tevens een handleiding hoe reactief geopereerd moet worden.
Functionaliteiten
Zie Tabel 1 hieronder voor een schematische weergave van de functionaliteiten op de website van de Dopingautoriteit.
Tabel 1. Functionaliteiten website Dopingautoriteit.
Dopingautoriteit
1 Zoekfunctie 1
2 Nieuwsbrief 0
3 Beschikbare talen Nederlands 1
Engels 1
Frans 1
Duits 0
4 Pagina’s in pdf omzetten 1
5 Mailadres vermelding 1
6 Social media platforms aanwezig en werkend Twitter 0
Facebook 0
YouTube 1
RSS 0
Flickr 0
Instagram 0
7 Social media links posten Facebook 1
Twitter 1 Google+ 1 LinkedIn 1 Tumblr 1 Flickr 0 YouTube 0 Instagram 0 8 FAQ 1 9 Mediabeleidsplan 0
10 Mogelijkheid melding verdenkingen 0
11 Ouders als doelgroep 0
13 Functionaliteiten websites (1 = 'ja', 0 = 'nee'
4.2 NADO Vlaanderen
Zoals in paragraaf 1.2.2 genoemd hanteert NADO Vlaanderen de naam ‘dopinglijn.be’ om de activiteiten onder uit te oefenen. De website heeft dan ook de URL www.dopinglijn.be. De centrale slogan op de openingspagina is: “Wie sport moet weten waar de lijnt ligt”. Boven de centraal gepositioneerde foto zijn onderwerpen geplaats die door een uitklapmogelijkheid verder te benaderen zijn.
Onderaan de pagina zijn de logo’s geplaatst die doorlinken naar lopende campagnes en ook naar het overkoepelende Vlaamse sportorgaan. Aan de rechterkant boven zijn de keuzes Cijfers en statistieken, Links, FAQ, Bestellen, Regelgeving en Video weergegeven. Daaronder een nieuwsoverzicht van relevante artikelen in chronologische volgorde en geheel onderaan de mogelijkheid om aan te melden voor een nieuwsbrief. Zie ook Figuur 12 in bijlage 3.
Vormgeving
Kleurstelling van de website is overwegend wit met geheel boven een zwarte horizontale balk met even daaronder een roze/paarse horizontale balk. Tekstdelen zijn in zwart, doorlink mogelijkheid in de teksten zijn in een iets lichtere grijstint uitgevoerd. Deze lay-out wordt bij iedere vervolgpagina gebruikt waardoor het een rustige maar eenvoudige indruk geeft. Het oogt technisch niet vooruitstrevend en weinig dynamisch doordat de onderdelen statisch zijn. Rechtsboven op de webpagina zit een heel rommelig deel. De ingebouwde zoekfunctie van Google is over een kopje geplaatst waardoor niet te lezen welke informatie via dit kopje ontsloten kan worden. Zie Figuur 13 in bijlage 3.
Content
Dopinglijn.be geeft veel informatie voor sporters, federaties en clubs. Voor sporters is de informatie heel uitgebreid beschikbaar. Dit betreft informatie over wanneer er sprake van doping is, hoe dopingcontroles verlopen, hoe sporters dispensatie kunnen krijgen en wat als er sprake van een overtreding is. Nieuwsberichten zijn eigen informatieberichten. Het aantal nieuwsberichten is in 2016 tot en met 20 maart tot vier stuks gekomen. Er worden geen externe nieuwsbronnen weergegeven. Opvallend is dat de nieuwsberichten die in de rechterkolom staan identiek zijn aan de nieuwsberichten uit het tabblad wat deels overlapt
wordt door het inlogveld voor het extranet. Zie Figuur 13 in bijlage 3 voor het betreffende deel op de webpagina. Deze berichten worden dus op dezelfde pagina dubbel weergegeven.
Social Media
De website heeft geen zichtbare links naar social media platforms. Echter, via de link `Video` is beeldmateriaal op YouTube te bereiken. Dit materiaal is geen eigen materiaal maar verwijst naar producties van derden en naar WADA-producties. Het is geen up-to-date beeldbank want, zie Figuur 14 in bijlage 3, één van de video’s waar naar verwezen wordt is niet eens meer beschikbaar op YouTube. Voor de overige platforms zie hier onder.
Flickr, geeft geen vermelding van dopinglijn.be of NADO Vlaanderen.
Twitter, geeft geen vermelding van dopinglijn.be of NADO Vlaanderen.
Facebook, geeft geen vermelding van dopinglijn.be of NADO Vlaanderen.
Instagram, geeft geen vermelding van dopinglijn.be of NADO Vlaanderen. Publicaties via website
De publicaties op www.dopinglijn.be betreffen enkel cijfers en statistieken. Dit zijn de opgave van het aantal dopingcontroles en het percentage afwijkende bevindingen. Hier wordt een onderverdeling per sport in gemaakt. Het archief voor deze getallen gaat terug tot 2004.
Mediabeleid Dopingautoriteit
Het schriftelijke verzoek voor beleidsstukken aangaande het mediabeleid mondde uit in een ongestructureerd interview. Op 11 januari 2016 is gesproken met de heer Patrick Ghelen, directeur NADO Vlaanderen. Deze gaf aan dat er op dat moment geen vastgelegd mediabeleid bestaat en dat dit momenteel op adhoc basis wordt ingevuld door een persvoorlichter. Het nut om hier beleid voor te ontwikkelen was binnen de organisatie wel duidelijk. De heer Ghelen gaf als richting aan dat onderzoek met of via de media meer gedaan zou kunnen worden als de middelen dit toe zouden laten. Uiteindelijk is dit ook beleid want er is gedachtenvorming over geweest maar door gebrek aan middelen komt het nog niet tot uitvoer. Vormgeving van de website zal wel in 2016 aangepakt worden. Het huidige ontwerp dateert uit 2003 maar deze is door beperkte middelen niet eerder aan restyling onderworpen.
Naast de informatie op de website is er wel mogelijkheid om anoniem tips, aanwijzingen of vermoedens van dopinggebruik te melden bij Dopinglijn.be. Dit heeft geen aankondiging op de website maar is geen onbekend traject. De heer Ghelen kon nog niet zeggen of in het nieuwe ontwerp van de website hier ruimte voor gereserveerd zal worden.
Functionaliteiten
Zie Tabel 2 hieronder voor een schematische weergave van de functionaliteiten op de website van de NADO Vlaanderen.
Tabel 2. Functionaliteiten website NADO Vlaanderen.
NADO Vlaanderen
1 Zoekfunctie 1
2 Nieuwsbrief 1
3 Beschikbare talen Nederlands 1
Engels 0
Frans 0
Duits 0
4 Pagina’s in pdf omzetten 0
5 Mailadres vermelding 1
6 Social media platforms aanwezig en werkend Twitter 0
Facebook 0
YouTube 1
RSS 1
Flickr 0
Instagram 0
7 Social media links posten Facebook 0
Twitter 0 Google+ 0 LinkedIn 0 Tumblr 0 Flickr 0 YouTube 0 Instagram 0 8 FAQ 1 9 Mediabeleidsplan 0
10 Mogelijkheid melding verdenkingen 0
11 Ouders als doelgroep 0
7 Functionaliteiten websites (1 = 'ja', 0 = 'nee'
4.3 UK Anti-Doping
De Engelse NADO heeft URL www.ukad.org.uk. Opvallend is het gebruik van grote gekleurde vlakken, bewegende beelden en verschillende fotobeelden. Er is geen dominante slogan die direct beeldbepalend is. Zie ook in Figuur 15 in bijlage 4 op bladzijde 103 voor de openingspagina.
Vormgeving
Opvallend is de combinatie van symmetrische kleurbanen in combinatie met een asymmetrisch lopende rode lijn. Dominante kleuren zijn lichtblauw, donkerblauw, wit en rood. Dit gecombineerd met kleurenfoto’s. Links en rechts zijn twee verticale in blauw met in het midden een witte baan waarin teksten en foto’s zijn geplaatst. Het middendeel laat iedere tien seconden een ander beeld en tekst zien wat attentie verhogend werkt. De tabbladen boven in de pagina geven toegang tot meer informatie wat ook een andere lay-out geeft zodat intuïtief duidelijk is dat je als lezer een niveau dieper op de website bent. De kopbalk blijft hierbij gelijk aan de beginpagina. Het geheel oogt modern, dynamisch en ligt prettig in het oog.
Content
Op de website van UK Anti-Doping is veel nieuws te vinden. Er loopt bovenin continu een banner met berichten en hieronder wisselen foto´s voortdurend in een horizontale beweging. Rechts van deze foto´s lopen nieuwskoppen in een verticale beweging en weer linksonder van de centrale foto´s draaien nieuwskoppen in verticale beweging voorbij. Dit oogt als een groot nieuws aanbod maar na bestudering blijkt hetzelfde nieuws op vier verschillende plaatsen gepresenteerd te worden. Het hele middendeel van de openingspagina oog zo heel dynamisch met een groot aanbod van informatie maar dat is een optische misvatting. Daarnaast is hetzelfde nieuws ook onder het tabblad ‘News’ te vinden. Bij elkaar is hetzelfde nieuws dus op vijf plaatsen te vinden. Zie Figuur 16 in bijlage 4 voor de plaatsen waar dezelfde informatie gepresenteerd wordt. De tabbladen boven het middendeel geven toegang tot verschillende thema’s voor sporters en belanghebbenden. Onder deze subafdelingen verschijnen secties met meer uitgebreide informatie en waarna dieper op de thema’s wordt ingegaan. De tabbladen aan de bovenkant linken door naar meer informatie over het thema. Het tabblad specifiek voor ouders geeft informatie over de rol die ouders van jonge sporters kunnen hebben in het creëren van een dopingvrije sportomgeving. Heel opvallend op de
eerste pagina is de tweevoudige uitnodiging om melding te doen van verdenking van dopinggebruik. Zie ook Figuur 17 in de bijlage 4. Als er doorgeklikt wordt staat er een uitgebreide beschrijving wanneer en op welke manier een melding gemaakt kan worden.
Social Media
De website van UK Anti-Doping heeft diverse links naar social media platforms op de eerste pagina staan en wel op twee manieren. Ten eerste de mogelijkheid om naar de directe pagina’s van UK Anti-Doping te linken en ten tweede de mogelijkheid om content vanuit UK Anti-Doping website op de eigen social media platforms te plaatsen. Voor het uploaden van content naar de eigen social media accounts is een link naar Twitter, Google+, Facebook en LinkedIn beschikbaar. Voor de directe links zijn Twitter, Facebook en YouTube beschikbaar. Alle aangeboden links werken correct op datum van raadplegen, 20 maart 2016.
Publicaties via website
De publicaties op de website van UK Anti-Doping betreffen kwartaalrapportages over de activiteiten en de resultaten. Dit zijn het aantal uitgevoerde tests in de rapportageperiode en het deel wat een afwijkende bevinding laat zien met de aangetroffen stof. De beslissingen van het dopingtribunaal in de periode met sport, bond, naam van de sporter en sanctie genoemd.
Mediabeleid UK Anti-Doping
Het mediabeleid van UK Anti-Doping laat zich beschrijven als een dynamische vorm van informeren wat uitnodigt tot interactie met sporters en het publiek. UK Anti-Doping heeft getracht de informatie zo aantrekkelijk mogelijk weer te geven en heeft hierbij veel aandacht aan de vormgeving besteedt. Het op verschillende wijze weergeven van dezelfde informatie komt uit deze gedachte voort, het wekt de indruk dat er veel berichtgeving is en de bewegende tekstkoppen versterken dit. Uitvraag bij Sophie Ashcroft, Head of Media and PR UK Anti-Doping, maakt duidelijk dat de organisatie het gebruik van media heel belangrijk vindt. Men gebruikt media om informatie te vergaren over potentiële dopinggebruikers en - stoffen. Niet enkel voor specifieke gevallen of verdenkingen maar er worden ook dossiers opgebouwd op basis van informatiestromen over sporters of teams. Een eigen beleid hoe media wordt ingezet om doelen te bereiken heeft UK Anti-Doping niet. Sophie Ashcroft verwijst naar een beleidsstuk met de titel ‘Media – the 4th Estate in Anti-Doping’ van Nichols (2015) wat door de WADA is uitgegeven. In dit stuk wordt de huidige beleidslijn in
aanpak van de dopingbestrijding geschetst die zich laat beschrijven in de termen samenwerking en transparantie. De drie pijlers waarop dopingbestrijding tot op heden zijn gebaseerd zijn sport, overheid en atleten. Nichols (2015) voegt hier media als vierde pijler aan toe. Media zijn belangrijk om informatie aan het publiek over te brengen in het kader van voorlichting. Maar media is ook belangrijk om dopingschandalen te brengen om het probleem onder het voetlicht te houden (Nichols 2015). Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek is heel belangrijk om schandalen te onthullen, initiatieven bij nieuwsredacties om hier capaciteit voor vrij te maken worden dan ook aangemoedigd. Nichols (2015) benoemt twee gebieden waar media impact kunnen hebben in de strijd tegen doping. Ten eerste in het berichten van dopinggevallen, door het ´naming and shaming´ in de media gelooft de WADA dat hier een preventieve werking van uitgaat. Het risico hierop moet groter zijn dan het voordeel van dopinggebruik. Ten tweede kan de media een rol spelen in de promotie van positieve initiatieven in anti-doping. Sporters kunnen via belangenverenigingen de positieve boodschap van een schone sport aan huidige- en toekomstige sportbeoefenaren uitdragen (Nichols 2015).
Met het omarmen van dit WADA-beleidsdocument heeft UK Doping vastgelegd beleid op basis waarvan het de eigen relatie met media invult. Door een sterke profilering in de media komt een toezichthouder zelf ook in het spotlicht en kan daarom zelf ook bekritiseerd worden. Een recent artikel in de Sunday Times heeft, op basis van eigen onderzoeksjournalistiek, onthuld dat een Britse arts meer dan 150 sporters van doping heeft voorzien. Hierbij is genoemd dat twee jaar eerder een tip aan UK Anti-Doping vruchteloos is gebleven. Hiermee buigt de aandacht direct af van dopingbestrijding naar het functioneren van de dopingbestrijder. De Britse minister van sport heeft na het bekend worden van het bericht een onderzoek naar UK Anti-Doping afgekondigd (Algemeen Dagblad 2016).
Functionaliteiten
Zie Tabel 3 hieronder voor een schematische weergave van de functionaliteiten op de website van UK Anti-Doping.
Tabel 3. Functionaliteiten website UK Anti-Doping
UK Anti Doping
1 Zoekfunctie 1
2 Nieuwsbrief 0
3 Beschikbare talen Nederlands 0
Beschikbare talen Engels 1
Beschikbare talen Frans 0
Beschikbare talen Duits 0
4 Pagina’s in pdf omzetten 0
5 Mailadres vermelding 1
6 Social media platforms aanwezig en werkend Twitter 1 Social media platforms aanwezig en werkend Facebook 1 Social media platforms aanwezig en werkend YouTube 1 Social media platforms aanwezig en werkend RSS 0 Social media platforms aanwezig en werkend Flickr 0 Social media platforms aanwezig en werkend Instagram 0
7 Social media links posten Facebook 1
Social media links posten Twitter 1
Social media links posten Google+ 1
Social media links posten LinkedIn 1
Social media links posten Tumblr 0
Social media links posten Flickr 0
Social media links posten YouTube 0
Social media links posten Instagram 0
8 FAQ 0
9 Mediabeleidsplan 1
10 Mogelijkheid melding verdenkingen 1
11 Ouders als doelgroep 1
13 Functionaliteiten websites (1 = 'ja', 0 = 'nee'
4.4 Autoriteit Financiële Markten
De Autoriteit Financiële Markten heeft haar website ondergebracht onder URL www.afm.nl. Hier informeert zij het publiek, het bedrijfsleven en de overheid over de ontwikkelingen in financiële markt en de activiteiten van de AFM.
Vormgeving
De website van de AFM kenmerkt zich voornamelijk door een lichte uitstraling. Een groot deel in het midden is wit en aan de boven- en onderkant van de pagina zijn donkere balken horizontaal geplaatst. De site is statisch van opzet, beeld en tekst blijven gelijk op de voorpagina net als op de achterliggende pagina’s. Midden op de voorpagina, zie Figuur 18 in bijlage 5 op bladzijde 105, zijn twee grote beelden geplaatst waarmee een keuze voor informatie betreffende Consumenten of Professionals gekozen kan worden.