• No results found

6. Resultaten

6.3. Resultaten earnings management hypothese

De hypothese earnings management is gesplitst in de perioden Basel I, Basel II en Basel III. Als er earnings management bij banken plaatsvindt op basis van loan loss provisions, zal er een positief verband verwacht worden tussen LLP en EBITP in het regressiemodel.

6.3.1. Earnings management tijdens Basel I

Basel I is in 1992 geïmplementeerd. Hier staan het minimumkapitaalvereiste en de kapitaalratio centraal. De loan loss provisions is verplaatst van Tier 1 naar Tier 2. Met een verdere beperking dat loan loss provisions maar voor 1,25 procent meegenomen mag worden in de kapitaalratio.

De verwachting is dat banken gebruikmaken van earnings management tijdens Basel I (zie hoofdstuk 3, hypothese 1A). Hypothese 1A luidt als volgt:

H1A: De relatie tussen loan loss provisions en winsten voor belasting, rente en loan loss provisions zal significant positief zijn onder Basel I.

De hypothese moet geaccepteerd worden blijkens de resultaten in tabel P. De variabele EBITP*BAS1 is significant positief (0,248) bij een significantieniveau van 1 procent. Dit betekent dat wanneer winsten voor belasting, rente en loan loss provisions met één procent toenemen, loan loss provisions met 24,8 procent zal toenemen, ceterus paribus. Dit wijst erop dat in Basel I gebruik wordt gemaakt van earnings management. In de normale situatie zouden banken in hoog conjunctuur, lage loan loss provisions hebben.

Juist in laag conjunctuur zouden banken veel gebruikmaken van loan loss provisions, met het afwaarderen van leningen. Het resultaat van tabel P laat zien dat banken met een hoge winst, veel gebruikmaken van loan loss provisions. Dit geeft een indicatie van income smoothing. Er dient wel rekening gehouden te worden met het feit dat bedrijfswinsten juist hoger kunnen zijn als loan loss provisions laag zijn. Dit zou kunnen betekenen dat er bij een significant negatieve waarde ook earnings management optreedt.

6.3.2. Earnings management tijdens Basel II

Basel II is geïmplementeerd in januari 2008. De positie van loan loss provisions is niet veranderd. Banken kunnen kiezen tussen de Standardized Approach of IRB Approach. De positie bij Standardized Approach is hetzelfde als tijdens Basel I. Bij de IRB Approach wordt loan loss provisions uitgesloten in de kapitaalratio. Hierdoor zal het effect van loan loss provisions minder worden. Het trade-off effect tussen het sturen van winsten en kapitaalratio verdwijnt. Hierdoor kunnen banken weer geprikkeld worden om gebruik te maken van earnings management. De verwachting is dat banken gebruikmaken van earnings management tijdens Basel II (zie hoofdstuk 3, hypothese 1B). Hypothese 1B luidt als volgt: H1B: De relatie tussen loan loss provisions en winsten voor belasting, rente en loan loss provisions zal significant positief zijn onder Basel II.

De hypothese moet geaccepteerd worden blijkens de resultaten in tabel P. De variabele EBITP*BAS2 is significant positief (0,740) bij een significantieniveau van 1 procent. Dit betekent dat wanneer winsten voor belasting, rente en loan loss provisions met één procent toenemen, loan loss provisions met 74 procent zal toenemen, ceterus paribus. De resultaten uit tabel P geven een indicatie voor het gebruik van earnings management. Er dient wel rekening gehouden te worden met het feit dat bedrijfswinsten juist hoger kunnen zijn als loan loss provisions laag zijn. Dit zou kunnen betekenen dat er bij een significant negatieve waarde ook earnings management optreedt.

6.3.3. Earnings management tijdens Basel III

De implementatie van Basel III zal leiden tot earnings management volgens het theoretisch kader. Het belangrijkste effect ontstaat door het doorbreken van de procycliciteit. Hierdoor mogen banken voorzieningen bouwen in hoogstaande conjunctuur, en deze vrij laten vallen in laagstaande conjunctuur. Wanneer banken gebruik zouden maken van earnings management willen zij in winstgevende jaren LLP verhogen zodat de winst daalt. In verliesgevende jaren willen de banken LLP verlagen zodat een klein verlies omgezet kan worden in een winst. De verwachting is dat banken gebruikmaken van earnings management tijdens Basel III (zie hoofdstuk 3, hypothese 1C). Hypothese 1C luidt als volgt:

H1C: De relatie tussen loan loss provisions en winsten voor belasting, rente en loan loss provisions zal significant positief zijn onder Basel III.

De hypothese moet geaccepteerd worden blijkens de resultaten uit tabel P. De variabele EBITP*BAS3 is significant positief (0,354) met een significantieniveau van 1 procent. De verwachting was dat banken gebruik konden maken van earnings management tijdens Basel III. Op basis van deze resultaten kan je concluderen dat er ook sprake is van earnings management. Er dient wel rekening gehouden te worden met het feit dat bedrijfswinsten juist hoger zijn, als loan loss provisions laag zijn. Dit zou betekenen dat er bij een singificant negatieve waarde ook earnings management optreedt. Verder moet er rekening gehouden worden dat in voorgaande Basel akkoorden, banken geen voorziening voor de leningen mochten opbouwen in hoog conjunctuur. Deze procyclische periode is nu doorbroken. Banken mogen een dotatie voorziening in hoog conjunctuur doen en deze laten vrijvallen in perioden van laag conjunctuur. Dit werkt natuurlijk earnings management in de hand. Earnings management werkt precies volgens deze methode. Het is dus moeilijk aantoonbaar of het significant positieve effect ontstaan is door earnings management door het doorbreken van het procyclische proces.

Er kan aangetoond worden dat er sprake is van earnings management bij banken. In alle drie de Basel akkoorden is er aangetoond dat er sprake is van earnings management. De implementatie van Basel II zorgde voor meer earnings management dan onder Basel I. Met de implementatie van Basel III was er nog steeds sprake van earnings management, maar in mindere mate dan tijdens Basel II. De resultaten worden wel afgezwakt door het feit dat juist lage loan loss provisions leiden tot hoge winsten. Hiermee zou een significant negatief effect ook kunnen duiden op earnings management.