Reconstructie: Finster op Fryslân

“Finster op Fryslân is een multimediale ontmoetingsplek van creatieve en journalistieke mensen en verhalen. Een samenwerking tussen Leeuwarder Courant , Friesch Dagblad , GPTV en Omrop Fryslân . De redactie bestaat uit redacteuren van de betrokken mediapartijen en externe makers Het is een online platform met als inhoudelijke rode draad de thema's en projecten van Culturele Hoofdstad Leeuwarden-Fryslân 2018. Vorm en inhoud zullen zich gaandeweg ontwikkelen met als doel dat er straks een verscheidenheid aan multimediale producties te zien is Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door de provinsje Fryslân”, valt te lezen op de website van Finster op Fryslân (FoF, 2016) ON .

FoF had een gezamenlijke redactie en vanuit de vier partijen werden journalisten gedetacheerd. In het begin werd er ook op een fysieke locatie samengewerkt. Een ruimte in de Blokhuispoort fungeerde als kantoor voor de redactie. Leeuwarder Courant -journalist Kirsten van Santen vertelt dat dit de samenwerking bevorderde. “Als je hier ( LC -kantoor) zit en je moet bellen naar de omrop. Dan moet je eerst door de Sahara heen. Maar als je daar naast Bart Kingma zit of Auke Zeldenrust (medewerkers Omrop Fryslân), dan ben je zomaar aan het samenwerken. Dus dat was cruciaal”.

Door de betrokkenen werd FoF gezien als een laboratorium waarbij geëxperimenteerd mocht worden en vaardigheden van de verschillende media konden worden uitgewisseld. Iets wat ook veelvuldig gedaan werd. Zo vertelt LC -journalist Van Santen dat ze in haar periode bij FoF voor het eerst dingen met camera ging doen. “Ik had nog nooit voor de camera gestaan, of de camera moeten pakken. Maar dit was zo laagdrempelig”. Bies vertelt ook dat er actief geprobeerd werd kennis uit te wisselen. “We kregen allemaal (video)cursus, ook Kirsten en alle andere mensen die erbij betrokken waren. En je ging gewoon lekker aan de gang. Dus je maakte iets en dan ging je er wel een dag mee zitten prutsen om daar een montage van te maken. En dan gingen we dat uitzenden op onze site”. Omdat ze van Omrop Fryslân kwam lag video echter dichterbij haar. “Maar je kon dus ook niet alleen video maken, maar ook lange verhalen schrijven. En dat deed ik bij de omrop ook haast nooit”, aldus Bies.

Karen Bies werd na enkele maanden projectleider van FoF omdat Piter Zwart vertrok als projectleider. Zij legt uit dat er geld was voor vier full-time journalisten, waarbij full-time 32 uur is. “Maar wij werkten niet allemaal full-time. Dus van dat geld dat er over was werden ook part-time journalisten ingehuurd”. Dat was ook omdat het Friesch Dagblad , in verband met een kleine redactie, slechts iemand voor twee volle dagen kon en wilde detacheren. In de Finster-redactie waren dus niet alleen journalisten van de vier grote partijen, maar ook freelancers en zzp’ers. “En we hebben ook stagiaires gehad. [...] we zaten soms wel met acht man om de tafel”, aldus Bies. Finster werkte daarnaast met een doorwisselsysteem waarbij elke drie maanden een andere journalist gedetacheerd werd. Dit was overigens geen harde eis. Af en toe bleef iemand ook langer.

5.1.3 Reconstructie: 2016/2017

In november 2015 is de site van FoF online gegaan. Op de site kwamen de gemaakte producties te staan. De site zoals die was op 28 november 2015 is te bekijken in de afbeeldingen 2 en 3.

Afbeelding 2: Finster op Fryslân-site op 28 november 2015, gemaakt via web.archive.org

In het begin van FoF was het voor iedereen erg zoeken. Wat was FoF precies, en wat kon er bij het project? Illustratief is de manier waarop Van Santen spreekt over haar entree bij FoF. “Het was niet duidelijk wat ze van ons verwachten. Want op een gegeven moment hadden we een website waar al die filmpjes en items op waren gezet. Toen dacht je is dat dan Finster op Fryslân? Maar dat bleek later niet zo te zijn. Dat was ook maar bedacht. Eigenlijk was - en dat heb ik zo begrepen maar dat is moeilijk om uit te leggen voor mensen die erin moeten werken - er gewoon geld en tijd om nieuwe dingen uit te proberen. Alleen het moest ook nog wel een soort van zichtbaar zijn. Je kan wel in stilte nieuwe dingen uitproberen, maar je moest het dan ook laten zien. En als je het wilt laten zien dan moest het ook een zekere kwaliteit hebben en dat was ingewikkeld. Want je kon dus een beetje spelen, wat anders nooit kan”, aldus Van Santen.

Doordat veel dingen onduidelijk waren en er veel ruimte was om dingen uit te proberen, werd er in het begin nog weinig geproduceerd. In de notulen van 4 december 2015, een maand na de lancering, wordt gesproken over een lage productie. Daarvoor werd als reden gegeven dat de producties die gemaakt worden erg ‘bewerkelijk’ waren. Niet alleen was de site ‘leeg’, er werden ook weinig kijkers getrokken. Van Santen herinnert zich nog dat het aantal ‘views’ van haar video’s soms rond de zestig lag. “Omdat het een experiment is, en mensen dingen mochten proberen gaf het niet zoveel als het een mislukking was, je mocht mislukken”, aldus Bies.