Met het doel efficiënt te strijden tegen het zwartwerk heeft de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg een aangepaste politiek per sector ontwikkeld. In dit kader werden er partnerschapsovereenkomsten afgesloten met vertegenwoordigers van specifieke sectoren.
Het basisidee is een uitwisseling en kruising van informatie die van alle partners komt, met het doel de bouwsector te saneren langs 3 welomschreven assen: preventie, opsporing en bestraffing.
Doelstelling: een gemeenschappelijke strategie uitwerken in de bouwsector om te strijden tegen illegale tewerkstelling en sociale fraude, door de partijen te responsabiliseren, waarbij rekening wordt gehouden met plaatselijke gevoeligheden.
Partnerschapscommissie
Deze overeenkomsten hebben een wettelijk en structureel kader gekregen door de oprichting van een partnerschapscommissie. Deze laatste heeft als opdracht de partnerschapsovereenkomsten voor te bereiden, die worden gesloten tussen de bevoegde ministers en de professionele organisaties. Daardoor worden de sociale partners betrokken bij de drie stadia van de strijd tegen het zwartwerk: preventie, opsporing en bestraffing. Deze commissie voorziet in een uniform model van overeenkomst en in een procedure.
De SIOD heeft als opdracht te waken over de partnerschapsovereenkomsten, gesloten door de ministers. Deze partnerschapscommissie heeft voor het eerst vergaderd op 8 juni 2010.
Zij is samengesteld uit de voorzitters van de RVA, de RSZ, de Sociale Inspectie, het Toezicht op de Sociale Wetten, de Nationale Arbeidsraad en Financiën.
Tijdens deze vergadering werd besloten een evaluatie te voorzien in juni 2011.
Patnerschapsovereenkomsten met de sociale partners in de bouwsector 1. Provincie Namen en Waals-Brabant
Op 1 april 2009 werd er een partnerschapsovereenkomst gesloten tussen de 4 inspectiediensten, de bouwfederatie en de sociale partners ABVV en ACV. 2. Provincie Henegouwen
Deze overeenkomst werd op 1 april 2009 getekend in aanwezigheid van vertegenwoordigers van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, de FOD Sociale Zekerheid, de RSZ, de RVA de bouwfederaties van Henegouwen (Charleroi, Le Roeulx, Bergen, Doornik), de
vakbonden ABVV (Algemene Centrale van Henegouwen) en ACV (Bouw en Industrie Henegouwen).
3. Provincie Luxemburg
Deze is toegetreden tot de partnerschapsovereenkomst voor de provincies Waals-Brabant en Namen door de ondertekening van een tekst op 18 september 2009.
Het gaat vooral om de uitwisseling van informatie met het doel de correcte concurrentie in de bouwsector te verbeteren of te versterken.
Deze overeenkomsten hebben niet als doel te concurreren met de arrondissementscellen, maar zijn een bijkomend middel dat toelaat de controles meer te richten.
Het Toezicht op de Sociale Wetten verzekert het secretariaat. De oprichting van een permanent orgaan in het kader van de overeenkomst is een garantie voor een dynamische werking.
De kracht van deze regionale overeenkomsten is dat zij rekening houden met plaatselijke gevoeligheden. Een gestructureerde uitwisseling van informatie
Om gemakkelijk informatie uit te wisselen werd er in 2010 een typeformulier opgesteld. Dit laat toe om informatie door te geven, indien dit nodig is, zonder op de volgende vergadering te moeten wachten en het garandeert de anonimiteit voor de verstrekker van de inlichtingen, als dit gewenst is.
Het formulier werd opgesteld uit bekommernis om de gegevens te verkrijgen die belangrijk zijn voor een snelle en efficiënte behandeling van de informatie. De elektronische weg krijgt de voorkeur.
Geregelde vergaderingen van het secretariaat
Deze vergaderingen worden bijgewoond door een afgevaardigde van TSW, RVA, RSZ, de Sociale Inspectie en de sociale partners. Het gaat om een werkgroep die bij elke vergadering bestaat uit dezelfde personen.
Deze geregelde vergaderingen laten toe: - dat de partners elkaar leren kennen
- dat de verwachtingen en noden van iedereen gekend zijn, evenals de problemen, de manieren van werken en methodes en de ervaringen
- dat er gesproken kan worden over nieuwe fraudefenomenen (grensoverschrijdende fraude in het kader van detachering, onderaanneming en cascade, valse documenten, valse statuten …)
1. Provincie Henegouwen
De ondertekenende partijen hebben een secretariaat opgericht, waarvan de zetel zich bevindt in de lokalen van het Toezicht op de Sociale Wetten in Bergen.
Het secretariaat fungeert als permanent contact, beheerd door de vertegenwoordigers van de ondertekenende partijen.
Het is samengesteld uit 16 afgevaardigden van de ondertekenende partijen: twee van de Sociale Inspectien twee van het Toezicht op de Sociale Wetten, één van de Rijksdienst voor arbeidsvoorziening, één van het Toezicht op het Welzijn op het Werk, één van het Federaal Aansturingsbureau, vier van de representatieve werknemersorganisaties en vier van de werkgeversorganisaties.
Er waren 4 vergaderingen in 2013.
Er werden verschillende onderwerpen behandeld tijdens deze vergaderingen: levering van stortklaar beton en bepaling van het bevoegde paritair comité, elektronische registratie van de aanwezigheid op tijdelijke werven, frauduleus werk, oneerlijke concurrentie, hoofdelijke aansprakelijkheid voor lonen.
Het secretariaat van de Overeenkomst heeft in 2013 een werkgroep opgericht met het doel de verschillende wetgeving die van toepassing is te inventariseren, waardoor de strijd tegen frauduleuze arbeid, vooral in geval van buitenlandse bedrijven, efficiënter kan worden gevoerd.
Deze werkgroep is samengesteld uit experts die zijn aangeduid door de verschillende inspectiediensten en de sociale partners.
Er werden synthesefiches opgesteld over:
• De wet van 06.04.1960 betreffende de uitvoering van bouwwerken
• Het KB nr. 5 van 23.10.1978 houdende het bijhouden van sociale documenten en de regels die van toepassing zijn op buitenlandse werkgevers die tijdelijk werknemers detacheren naar België
• De voorafgaande “Limosa”-aangifte van detachering
• De reglementering op het gebied van detachering van werknemers en/of gelijktijdige activiteiten in twee of meer staten – de detacheringsformulieren A 1 en E 101
• De arbeidsvergunning • De verblijfsdocumenten
• De algemene regels voor de uitvoering van openbare aanbestedingen en de toewijzing van openbare werken – de aanwezigheidslijst op openbare werven
• De cao nr. 53 betreffende de tijdelijke werkloosheid
• Het stilleggen van een werf bij de aanwezigheid van een gevaar voor de veiligheid en/of de gezondheid van de werknemers
• De huisvesting van de werknemers
• Verbod om werknemers te beschikking te stellen van gebruikers • Rechtelijke bevelen
Het doel van het secretariaat van de Partnerschapsovereenkomst is de evaluatie van de situatie en het voorstellen van aanpassingen aan de reglementering, de sancties en de werkwijzen met het oog op een grotere efficiëntie.
2. Provincie Namen
In 2013 is er geen vergadering geweest in het kader van de partnerschapsovereenkomst. 3. Provincie Brabant
Tot deze provincie behoren het franstalige gewest Brussel-Hoofdstad en het gewest Nijvel. Er wordt driemaandelijks vergaderd.
Het blijkt dat enkel de inspectiediensten de vergaderingen voeden. De andere partners vertonen geen wil om hierin te investeren. Enkel de Confederatie van de bouw leek erg geïnteresseerd in deze vergaderingen.
4. Provincie Luxemburg
De controle op zaterdagprestaties wordt georganiseerd via de arrondissementscellen. Er werd oneerlijke concurrentie vastgesteld vanwege buitenlandse ondernemingen.
Het secretariaat stelt vast dat het partnerschap niet geleid heeft tot meer uitwisseling van informatie tussen de leden, wat tot gevolg heeft dat er sinds 2012 niet langer vergaderingen in het teken van de partnerschapsovereenkomsten georganiseerd werden.