In hoeverre verbindt u in communicatie-uitingen het begrip Natura 2000 aan biodiversiteit?
Bijlage 2: Omgevingsanalyse Natura 2000 (Bron: Dienst Landelijk Gebied)
Actoren Betrokkenheid t.o.v. Natura 2000 Primaire/secundaire doelgroep Hoe belangrijk is de doelgroep voor Natura 2000? Terreinbeheerders Staatsbosbeheer Natuurmonumenten Provinciale landschappen Zeer betrokken
Veel invloed (als deskundigen) en als uitvoerder van beheer. Belangrijk voor de efficiency.
Belang: ideëel + electoraal (achterban, leden)
Primair
Overige terreinbeheerders (particulier bosbeheerder, gemeente, waterschap etc.)
Bang voor verandering Moeten doen wat overheid wil Veel invloed (als deskundigen) Belang: ideëel + electoraal Beheerders met
productiedoelstellingen (o.a. rietsnijders, houttelers) hebben ook economisch belang.
Primair
Recreatiesector Permanente recreatie (ondernemers in de sector, eigenaren van huisjes, caravans, boten etc.)
Grote betrokkenheid, directe link met het gebied. Dubbel gevoel: enerzijds is de sector afhankelijk van het uiterlijk en de staat van het gebied, anderzijds zijn er economische belangen. Macht is groot: goede lobby, goed in mobiliseren.
Belang: economisch,
gebruikersbelang, behoud natuur
Primair
Dagrecreatie (wandelaars, sportvissers, fietsers etc.)
Willen graag kunnen blijven recreëren.
Belang: gebruikersbelang / privé- belang
Primair
Boeren in omgeving Betrokkenheid groot, want angst bestaat dat bedrijf erop achteruit gaat of toekomstmogelijkheden voor opvolging zijn afgesneden.
Macht / invloed is groot, met name richting politiek en vooral in het zuiden.
Belang: economisch
Primair
Natuur- en milieuorganisaties Invloed op het publiek is groot Belang: ideëel
70 Ondernemers Veel invloed via
werkgeversvereniging (gelieerd aan VNO/NCW), MKB, KvK
Belang: economisch
Secundair, maar in complexe, grote gebieden zijn het wel belangrijke actoren die draagvlak kunnen creëren
Heemkundige,
cultuurhistorische verenigingen
Ze zijn behoudend.
Invloed op (lokale) bevolking is groot.
Goed in lokaal mobiliseren; er is weinig centrale organisatie Belang: economisch + electoraal
Primair/secundair
Deskundigen teams van Ontwikkeling en Beheer Natuurkwaliteit (OBN)
Groot
Belang: vanuit de belangengroep die ieder vertegenwoordigt; plus een dit overstijgende verantwoordelijkheid en betrokkenheid
Secundair
Universiteiten en
wetenschappelijke instituten
Via platforms die te maken hebben met N2000 of landelijk gebied (bv Deskundigenteams OBN, Raad Landelijk Gebied, etc.)
Belang: onderzoeksmogelijkheden en -locaties.
Betrokken bij gebiedsadvisering.
Secundair
Overheden
EL&I Programma Directie Natura 2000 (PDN)
Grote betrokkenheid (= opdrachtgever). Tegenstrijdigheden.
Belang: economisch, electoraal, ideëel
Primair
Gemeenten
(bestuurlijk apparaat, niet terreinbeheerder)
Grote betrokkenheid
Volgend: erg afhankelijk van en gekleurd door inwoners. Uitbreidingsplannen en andere economische plannen spelen grote rol.
Redelijk wat invloed.
Belang: economisch, electoraal, ideëel
Secundair m.u.v. specifieke gevallen waarbij specifieke knelpunten een rol spelen
Waterschappen
(bestuurlijk apparaat, niet terreinbeheerder)
Zitten er echt tussenin.
Nauw verwant aan LTO en boeren, maar moeten ook de provinciale doelstellingen uitvoeren. Meeste plannen zijn
waterafhankelijk. Waterschappen moeten ervoor zorgen dat het gewenste grondwaterregime op peil komt.
71
Ze zijn wel goed georganiseerd en houden elkaar in de gaten. Belang: ‘taakbelang’ (ze ‘moeten’) Gebiedscommissies Grote betrokkenheid. Moeten
plannen provincie uitvoeren; deze kunnen gelijkgericht zijn, maar ook tegengesteld. Hebben EHS- doelstelling.
Belang: economisch, electoraal Belang Nationaal Park commissie: ideëel
Primair
Ministerie van LNV Grote betrokkenheid, is eindverantwoordelijk Belang: ideëel, economisch, electoraal
Primair
Rijkswaterstaat / Dienst Landelijk Gebied / Ministerie van Defensie / Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM)
Hebben eigen gebieden. Zeer veel macht.
Belang: ideëel, economisch, electoraal
Primair/secundair
Tweede Kamer Zeer veel macht en invloed, wordt bestookt met de negatieve kanten. Belang: electoraal
Secundair
Europese commissie Grote betrokkenheid Belang: electoraal Secundair Burgers Inwoners Natura 2000 - gebieden Groot belang
Kunnen veel invloed hebben als ze zich gaan organiseren (actiegroepen) Belang: privé-belang
Primair
Inwoners algemeen Nauwelijks betrokken. Er is geen campagne geweest.
Belang: een mooi en leefbaar Nederland
Secundair
Pers
Algemene pers Op zich geen belang, behalve bladvulling en in veel gevallen zoeken naar sensatie/sentiment. Belang: ‘economisch’ (bladvulling)
Primair
Vakpers / special interest Meer inhoudelijk betrokken, vanuit ‘groen gevoel’ van lifestyle bladen, tot kritische toetsing door vakpers
Belang: voor de lifestyle bladen vooral economisch (bladvulling), voor de vakpers ook
inhoudelijk/kritisch.
72
Bijlage 3: Samenvatting onderzoek ‘Bekendheid en imago Natura 2000’
(Bron: I&O Research BV, in opdracht van Regiebureau Natura 2000, oktober 2010)In opdracht van het Regiebureau Natura 2000 is een onderzoek uitgevoerd naar de huidige
beeldvorming van Natura 2000-onder verschillende doelgroepen. Het onderzoek is uitgevoerd door middel van een online enquête onder regionale en lokale politici, belangenorganisaties en overige betrokkenen.
De opvallendste resultaten van het onderzoek worden hieronder puntsgewijs samengevat.
Degenen die direct betrokken zijn bij het opstellen van de beheerplannen zijn -vanzelfsprekend -
ook het meest bekend met het concept, de doelstellingen en de processtappen om te komen tot die beheerplannen. Onder provinciale politici is Natura 2000 veel bekender dan onder lokale
bestuurders en gemeenteraadsleden.
Natura 2000 wordt vooral geassocieerd met natuurgebieden die op Europees niveau beschermd
zijn.
De algemene doelstelling - het tot stilstand brengen van verdere reductie van biodiversiteit - kan rekenen op een uitermate groot draagvlak. De manier waarop het momenteel binnen Natura 2000 wordt vormgegeven stuit echter op een aantal weerstanden. Het beeld leeft dat er weinig meer kan in de gebieden wat betreft recreatie en economische activiteiten. Dit is opvallend want
tegelijkertijd is er ook veel onduidelijkheid welke regels er (gaan) gelden in Natura 2000- gebieden. De beoordeling van de kansen en bedreigingen zijn dus in ieder geval voor een deel gebaseerd op beeldvorming in plaats van op feiten.
Er is veel belangstelling voor informatie over Natura 2000. De informatiebehoefte is het grootst bij direct betrokkenen en maatschappelijke organisaties. Lokale bestuurders en gemeenteraadsleden tonen de minste interesse. Niettemin heeft de helft van de raadsleden 'veel interesse' in informatie over Natura 2000.
Er worden de nodige kritische kanttekeningen geplaatst bij de huidige informatievoorziening over
Natura 2000. Men wijst met name op het beperkte bereik van de informatie. Onder de bevolking is Natura 2000 nauwelijks bekend. Ook overheersen in de huidige publiciteit over Natura 2000 de beperkingen en de negatieve aspecten. De positieve kanten van Natura 2000 worden naar het oordeel van alle doelgroepen nog te weinig belicht.
In het verlengde van deze kritische kanttekeningen komen uit het onderzoek suggesties voor
verbetering van de communicatie naar voren. In de eerste plaats zou in de communicatie de nadruk moeten liggen op de positieve kanten van Natura 2000, zodat bewoners, ondernemers en lokale bestuurders trots zijn op het natuurgebied in hun omgeving. Verder kan de inhoud van de communicatie nog beter worden toegespitst op de informatiebehoefte. Er is vooral veel behoefte aan duidelijkheid over de regels die (gaan) gelden in de gebieden. Verder is de bekendheid van Natura 2000 op lokaal niveau te vergroten door meer gebruik te maken van lokale media en lokale ambassadeurs.
Op de vraag in hoeverre Natura 2000 nu vooral een kans of juist een bedreiging is, wordt
uiteenlopend gedacht. Men ziet kansen voor Natura 2000 in het onderscheidende karakter en de mogelijke aantrekkingskracht voor bezoekers en toeristen. De waargenomen beperkingen hebben vooral te maken met het beeld dat Natura 2000 de economische activiteiten zou belemmeren. Ook ervaart men de regelgeving als ingewikkeld.
73