Moeder Fennechien geeft geen antwoord. Terwijl Wiecher met een nieuw kooltje zijn pijp aansteekt, neemt ze de haardstoffer en veegt het uit elkaar gespatte kooltje

naast het vuur. Ze weet niet wat ze zal zeggen. Dat het ellende geeft, is zeker. Als

ze nog maar eerst met Harm kon praten, voor Wiecher hem spreekt. Wacht, ze zal

Wiecher vragen een boodschap voor haar te doen.

‘Wiecher,’ zegt ze, ‘as ij 't an tied hebt, wol ik wal geern, dat ij en paor koeken

veur mij haolden. Ik hadd' niks in hoes doe Hillechien kwaamp en dat was mij min

genogt.’

‘O, dat kan wal. Hoeveul wist hebb'n, twee'j of nog meer?’

‘Nee, twee'j is genogt. Hier he'j 'n kwartien en neem dan ok 'n half pond

kovvieboonen met, die heb 'k ok niet veul meer.’

Wiecher is aanstonds bereid om het gevraagde te halen. Hij drinkt zijn kopje koffie

op en gaat dan heen. Met groote stappen loopt hij over de deel naar buiten. Op de

‘baanderstraot’ komt hij zijn vader tegen en zegt:

‘Moeder hef de kovvie klaor en ik zal een koek haolen, dan kun wij de traktaosie

dommet daodliek krieg'n.’

Harm begrijpt er niet veel van. Hij lacht en loopt in huis, terwijl Wiecher zich

haast om de koek te halen, die, zooals hij meent, als een tractatie moet dienen ter

eere van zijn aanstaand huwelijk. Dat moeder nog een oogenblik kan denken, dat

vader tegen Roelfien zou wezen. Hoe vaak heeft hij niet gezegd: ‘Die Roelfien krig,

wordt niet bedrögen over gien ien kaant.’ Nee, daar heeft Wiecher geen zorg over.

XI.

Veel te gauw naar den zin van zijn vrouw, komt Harm Luten thuis. Ze heeft nog geen

tijd gehad om te bedenken wat ze zal zeggen. Dat ze het moet vertellen vóór Wiecher

terug komt, staat vast. Maar hoe zal ze het zeggen? Misschien heeft Harm het ook

al gehoord. Wie weet of men hem er al niet mee ‘gestreken’ heeft. Daar zullen velen

nog pleizier in hebben, dat Wiecher, de zoon van den rijksten boer met een

keuters-boerendochter wil trouwen. Maar Wiecher zal wel verstandig wezen, denkt

ze, hoewel ze in haar hart het niet gelooft. Wiecher is net als zijn vader: wat hij zich

voorneemt, dat drijft hij door. Met tegenwerken krijgt men niets gedaan, dan gaat

het hard tegen hard en dan is het leed niet te overzien. Als Harm het eens goed vindt.

Hij houdt veel van Roelfien en al is ze niet rijk, arm is ze niet. Het plaatsje van Rieks

Frieling is een best plaatsje en

wel zoo groot, dat er een paard op gehouden kan worden. Nu verhuurt Rieks wat

land. 't Is toch een boerendochter, al is 't dan van 'n keuterboer. Ze zal maar eens

wachten wat Harm zegt, als hij straks thuis komt. Als ze wist, dat Wiecher er niet

over zal spreken als hij terug komt, wil ze liever wachten, tot er zich een geschikte

gelegenheid voordoet. Nog zelden heeft ze voor zoo'n moeilijke taak gestaan. Altijd

heeft Harm alles in orde gebracht. Harm weet alles zooveel beter. En nu moet zij

alles terecht brengen, want als Harm het zoo onverwacht hoort, vreest ze veel

moeilijkheden. Misschien als 't hem zoo langzamerhand wordt bijgebracht...? Och,

als Harm 't goed vindt, is zij er niet tegen. 't Was wel mooier als Wiecher een flinke

boerendochter trouwde met ‘'n golden ooriezer op’ en waar nog wat ‘liefde achter

zat’, zooals Jan-Bes van Wolters zegt en dan schuift hij duim en vinger over elkaar.

Ja, dat was wel veel mooier, maar als dit Wiecher gelukkig zou maken en Harm ‘wilt

liên’, dan is Fennechien er niet tegen.

Ze vult de ketel opnieuw met water om straks ‘zwienen voor te bruien’ en hangt

haar over 't vuur dat ze ‘wat’ opstookt. Ze zet de turven om en doet er een paar bij.

Meteen wordt de keukendeur open gedaan en komt Harm binnen.

‘Waor is Wiecher hen?’

‘Eem hen d' winkel, 'k hadd' kovvieboonen op.’

‘Ik zin hum krek teeg'n komm'n, hie zee, dat hie koek haolen mus.’

‘Koek,’ vraagt Fennechien verwonderd. Ze is al weer vergeten, dat ze maar gauw

wat bedacht om Wiecher weg te krijgen. ‘Koek? O, jao. 't Is met 't mark aal opgaon

met aal die kovviedrinkers.’

‘Hie zee, dunkt mij, wat van 'n traktaosie.’

‘Daor wee'k niet van, maor och, Wiecher hef wal ies meer 'n mal praotien.’

Fennechien is wat verlegen. Ze weet niet recht of ze 't nu maar meteen zal zeggen

of niet. Harm kijkt haar aan en schudt het hoofd. Daar begrijpt hij niets van. Wiecher

zegt dat moeder tracteeren wil en Fennechien zegt, dat ze 't niet weet. Ze behoeft

voor hem niet te verbergen, dat ze zin in een stuk koek heeft, zooveel kost dat niet

en hij lust ook wel een stuk.

‘As ij zin an 'n stuk koek hebt, dan mag ik dat wal liên. Ik mag ok wal 'n stuk.’

Dan ziet hij het leege kopje op tafel staan en vraagt: ‘Hest 'n kovviedrinker had?’

‘Jao, Klaos zien Hillechien is er west.’

‘Zoo en wat hadd' veur nijs, want Hillechien hef miestentieds wat nijs.’

‘Och, nijs aal en ok niet. Hie daacht dat oes Wiecher veur dan wal ies trouwen

mueg. En dat heb wij ok jao vaok genogt zegd, dat was gien nijs.’

‘Nee, dat niet, maor hie hadd' er zeker al ien toe?’

‘D'r wordt zooveul praot en Hillechien wet zooveul.’

‘Wel is 't?’ vraagt Harm, die begint te begrijpen, dat er toch wat is behalve ‘'n mal

praotien van Wiecher’.

‘Hoe mien ij?’

‘Met wel of zie Wiecher op 't woord hef. 'k Heb er nooit van markt, dat hie looperij

heft, dò dan wal?’

‘Nee, ik ok niet, maor daorum kun hie jao wal wat op 't oog hebb'n. 't Is krek mark

west en Paosken. Hie kun jao wal 'n wicht had hebb'n, daor zie wat meer in zagen?’

‘Dat is zoo, maor ik zul hier in 't loeg haost gienent weet'n en in 't kaspel ok niet.

Wiecher giet niet bij elk en ien.’

‘Ik wol ok niet geern, dat Wiecher elk en ien in hoes haolde. 't Is mij laank niet

net geliek met wel ik hoeshollen moet.’

‘Mij ok niet en ik hoop, dat oes Wiecher d'r um denken zal, wat hie an oes

verschuldigd is en zulk niet mistrouwt. Maor daor zul ik ok wal veur waoken. Hie

mot zörgen, dat hie zien liek krig.’

‘En beetien minder kun ok nog wal,’ zegt Fennechien, ‘zien liek vindt hie niet zoo

gemakkelk. En as 't now tot zien geluk was.’

‘Dat kan nooit tot zien geluk weez'n as hie met zien minderman trouwt. Soort bij

soort, daor hol ik van.’

‘Now moet ij daodliek niet denken, dat er 'n scheernslieper in 't spul is. D'r zint

ok wal goe wichter die gien boerenplaos bezit.’

Harm ziet wantrouwig naar zijn vrouw en zegt: ‘En wel zee Hillechien now dat 't

In document J.H. Bergmans-Beins, Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Een vertelling uit het Drentsche boerenleven · dbnl (pagina 65-69)