De resultaten uit de interviews met ex-slachtoffers zijn geanalyseerd middels de onderstaande schematische tabel. De drie verschillende ex-slachtoffers hebben diverse uitspraken gedaan over het onderwerp. Deze uitspraken noemen we ‘labels’. Alle uitspraken of labels die zijn gedaan, zijn ingedeeld onder de vijf zoekvragen die horen bij deelvraag 3: ‘Wat zijn volgens slachtoffers de succesvolle en contraproductieve factoren in de benaderingswijzen van professionals om vertrouwen te creëren tijdens de eerste contacten?’. Hierbij is geturfd hoe vaak de uitspraken voorkwamen. Als drie ex-slachtoffers een bepaalde uitspraak deden, dan komt er een ‘3’ te staan achter de uitspraak/label. Daarnaast is er bij elke uitspraak per ex-slachtoffer een waarde gegeven die gebaseerd is op hoe sterk het ex-slachtoffer de uitspraak deed. Wanneer de uitspraak met twijfel of weinig overtuiging (tussen neus en lippen door) werd vertelt, dan kreeg het label de waardering ‘0’. Als een ander ex-slachtoffer dezelfde uitspraak deed maar dan met veel overtuiging en benadrukking (als één van de belangrijkste uitspraken), dan krijgt het label de waarde ‘5’. Neutraal geeft bijvoorbeeld aan dat het ex-slachtoffer de uitspraak als belangrijk opnoemen maar niet als ‘belangrijkste’. De waarden er tussenin spreken voor zich. Vervolgens krijg je achter een label een aantal cijfers te staan, zoals ‘4+5+3’. Deze waarden worden opgeteld waardoor de desbetreffende label (uitspraak) een totaalwaarde krijgt. Per zoekvraag zijn de labels met de hoogste totaalwaarden geselecteerd en verwerkt in hoofdstuk 6: de resultaten van de diepte-interviews met ex-slachtoffers. Slechts vanaf de totaalscore 8 is een label opgenomen onder de zoekvragen in hoofdstuk 6. Dit in verband met het grote aantal verschillende labels en de grote verschillen in totaalscores (van 3 tot 15). De totaalscore 7 of lager is te laag om aan te nemen dat deze label door de meeste ex- slachtoffers wordt ervaren als belangrijk met betrekking tot het winnen van vertrouwen.
De deelvraag: ‘Wat zijn volgens slachtoffers de succesvolle en contraproducteve factoren in de benaderingswijzen van professionals om vertrouwen te creëren tjdens de eerste contacten?’. Hierbij horen de onderstaande vijf zoekvragen.
Labels vanuit interviews/transcriptes en het aantal keer hoe vaak labels gezegd Waarde van label 1 = Zwak 2 = Matg 3 = Neutraal 4 = Redelijk sterk 5 = Sterk
Het totaal van de waarde van de labels.
Als een label bijv. 3 keer is genoemd waarvan het label één keer sterk naar voren kwam (waarde =5), één keer neutraal (3) en één keer redelijk sterk (4). Dan houdt dit in dat het label de waarde 12 krijgt (5+3+4).
Zoekvraag 1: Welke
drempels ervaren slachtoffers in het zich openstellen voor of het aannemen van
Het is een drempel om de waarheid te vertellen aan professionals, omdat ze niet weten in hoeverre ze hen kunnen vertrouwen. (2x) Het is een drempel om hulp aan te nemen. Het slachtoffer wil namelijk wel dat er een einde komt aan de huidige situatie maar wanneer ze
2 + 5
5 + 5
7
hulp van professionals?
hulp aanneemt en uit de prostitutie stapt, verdient ze geen geld meer wat gevolgen heeft.
(als ze geen geld meer verdienen, kunnen ze bijvoorbeeld hun eigen woning niet meer betalen en dakloos worden; kunnen ze hun eerste levensbehoeften niet meer betalen zoals voedsel; kunnen ze hun verslaving en dealers niet meer betalen). (2x)
De drempel om hulp aan te nemen is dat omdat je deze keuze niet kunt maken doordat verslaving een te grote rol speelt. Hierdoor heb je de controle niet meer over jezelf. Daarnaast mag je binnen de hulpverlening geen drugs gebruiken, dus hulp willen je dan niet (2x) Drempel om hulp aan te nemen is door de zeer moeilijke keuze hiervan, omdat je veel verliest, zoals je kenniskring (die alleen uit collega-sekswerkers bestaat), het sekswerk dat de enige bezigheid was en je (inmiddels) vertrouwde woning (verder is er niets). Door hulp aan te nemen, geef je je hele leven en persoon weg die je in die jaren bent geworden. (1x)
Het is niet zo zeer een drempel om hulp aan te nemen, maar om hulp te vinden (teveel instanties, onduidelijk wie wat biedt, vooral veel instanties in Amsterdam en niet in de buurt). (3x)
De nood was zo hoog, dat ik geen andere weg zag dan het mezelf openstellen richting professionals. (1x)
De drempel om me open te stellen en mijn verhaal te doen, was vanwege de bedreigingen van mijn pooier voor represailles. (1x)
4 + 4 5 5 + 5 + 3 5 4 8 5 13 5 4
Zoekvraag 2: Hoe zijn
de slachtoffers benaderd door professionals en hoe hebben zij dit ervaren?
Als de politie een inval doet in een prostitutiepand voor controle, dan wordt iedereen één voor één op het matje geroepen, alsof je een crimineel bent. Dit is onprettig, je wordt er erg zenuwachtig van. (2x) Tijdens eerste contact is de politie oppervlakkig, vrij directief en nemen ze een dominante houding aan. (1x)
De nam politie aantekeningen van paspoortgegevens en wat het slachtoffer vertelde. Er werd niet duidelijk gemaakt waarvoor ze dat deden en er werd geen toestemming gevraagd. Dit ervaart het slachtoffers als onprettig. (2x)
Het voelt onveilig en intimiderend wanneer politiemannen van Turkse of Marokkaanse afkomst zijn, omdat pooiers meestal Turks of
Marokkaans zijn. Onbedoeld en onbewust identificeren slachtoffers de politiemannen daardoor met hun pooiers. (1x)
Tijdens het contact (de controle) voelt het bedreigend wanneer de professionals zorgen dat je tussen hen in zit, waardoor je fysiek geen kant meer op kan. (1x)
De hulpverleners waren niet geïnteresseerd en hadden nauwelijks aandacht voor het slachtoffer. Hierdoor voelde het slachtoffer zich onbelangrijk en gepasseerd. (1x)
Professionals waren respectvol en toonden empathie. Verder waren ze aardig, rustig en begripvol. Hierdoor ontstond vertrouwen. (2x)
5 + 3 5 5 + 3 5 5 5 5 + 5 8 5 8 5 5 5 10
Zoekvraag 3: Wat
hebben slachtoffers nodig tijdens de eerste contacten van professionals om vertrouwen te krijgen en te geven?
Slachtoffers zijn het vertrouwen in iedereen kwijt. Ze hebben begrip, empathie, medeleven en respect nodig en dat professionals hen serieus nemen als het slachtoffer haar verhaal en ervaringen deelt. (3x)
Slachtoffer durven en kunnen hun vertrouwen eerder geven wanneer professionals veiligheid creëren. Slachtoffer voelen zich overal erg onveilig. Het creëert een gevoel van veiligheid wanneer professionals laten merken dat ze ‘er zijn’. Als professionals regelmatig hun gezicht laten zien, gaan slachtoffers hen meer vertrouwen. (3x)
Het creëert vertrouwen in professionals wanneer zij op praktisch gebied iets betekenen voor het slachtoffer. (3x)
Wat een slachtoffer nodig heeft om professionals te vertrouwen, is dat ze gezien worden door professionals, dat de professional oprecht interesse toont, vraagt wat het slachtoffer nu echt wil, persoonlijke aandacht geeft en hierbij niet aan de tijd denkt. (2x)
Om vertrouwen te krijgen en geven, moeten professionals
onvoorwaardelijke acceptatie laten blijken. Wanneer slachtoffers hun afspraken met professionals niet nakomen (dit betekent niet dat ze ongemotiveerd zijn) en professionals geven dan niet direct op en laten hun deur openstaan, creëert dit vertrouwen. (2x)
Het creëert vertrouwen als professionals duidelijk zijn over wat ze wel en niet kunnen betekenen voor het slachtoffer en over wie ze zijn, waarvoor ze zijn en waar ze te bereiken zijn. (2x)
5 + 5 + 5 5 + 4 + 4 5 + 4 + 4 5 + 5 4 + 4 3 + 5 15 13 13 10 8 8 Zoekvraag 4: Wanneer is een professional betrouwbaar volgens het slachtoffer?
Professionals zijn betrouwbaar als ze hun afspraken nakomen. Als ze bijvoorbeeld zeggen dat ze ergens naartoe bellen of iets voor het slachtoffer gaan regelen en dit daadwerkelijk doen, geeft dat enorme houvast en een gevoel van veiligheid. (3x)
5 + 4 + 4 13 Zoekvraag 5: Wat werkt niet in de benaderingswijze van professionals om tijdens de eerste contacten vertrouwen te creëren?
Bij controle door politie werkt het niet iedereen om één voor één op het matje te roepen. De politie moet zich tussen de sekswerkers mengen en socialer zijn, daardoor creëren ze rust en veiligheid. (2x) Het werkt niet als slachtoffers worden benadert door twee mannelijke professionals. Twee mannen ervaren slachtoffers als bedreigend en twee vrouwen werkt ook niet. (1x)
Wat niet werkt is als er bij een controle door de politie geen fysieke ruimte en afstand wordt geboden. Professionals moeten juist veiligheid creëren en professionele gepaste afstand nemen. (1x) Wanneer professionals geen veiligheid creëren, kunnen slachtoffers nauwelijks hun vertrouwen geven. Wat dus niet werkt is als er tijdens contacten geen privacy is, bijv. als andere mensen (zoals collega’s) het gesprek tussen professional en slachtoffer kunnen zien/horen. (1x) Wat niet werkt, is als professionals pushen om aangifte te doen of hulp te accepteren. Hieruit blijkt namelijk geen onvoorwaardelijke acceptatie. (2x) 5 + 4 5 5 4 4 + 5 9 5 5 4 9
Om vertrouwen te creëren, werkt het niet wanneer professionals tegen de overlevingsmechanismen van het slachtoffer ingaan. Hierdoor heeft het slachtoffer het idee niet gesteund te worden. (1x)