De
buikwerd
tot getuige geroepen.— En
bovendien,waarom
zou je tegen je zin varen? Je béntnu
toch iets. . .Wèl
zeker! Frits kreeg z'n ontslag enwas
.. .Een mensch moet
iets zyn!Frits bekleedde op z'n twee-en-twintigste jaar de zeer gewigtige betrekking van gewezen zee-officier die nietlanger zwalken en zwabberen wou.
Maar hy
wilde nogmeer
zyn.Hy
maaktezichechtgenoot,
vader en, na papa's dood, dykgraaf. Daarna . ..waarachtig
,
Frits
werd
een-en-ander.En
toen een-en-anderhem
verveelde, als vroeger 't klein eindje zeeleven dathy
geleid had, toenhy met
voorvader-lyke nederigheid begon te bemerken:dat hy,
m
weerwil van z'n iets^ nog altyd nagenoeg nie-.mendalwas,
dat
hy
de «hooien^ in denweg
liep,dat z'n
vrouw hem
aanzag voor een keukenpiet, dat de tuinluihem
lastig vonden,4.6
dat de eerbied voor zyne ethnqlogischekennisvanover-zee
,
aan 't verflauwen
was
,
dat mi no sahi en andjieng helanda zeer
gewone
stop- en scheldwoordenwaren
geworden, waarnneemen
geen bakermeer
foppen, geen stalknechtmeer
beleedigen kon,
dat het prestige van echtgenoot, vader, grondbezitter
,
dykgraaf en . . . een-en-ander, begon te slyten, dat de boeren ..
.
Och
,\ was
niet uittehouden!
«Van
tyd tot tyd openbaart zich de behoefte aan speci-aliteiten op treffende wys. Het vaderland dat opalde krach-ten zyner kinderen een heilig regt heeft. .. nógëens: het vaderland... de kiezers ... de grondwet... de onschend-baarheid des konings. .. donkere wolken aandenhorizon. ..
mannen
die vaststaan in de ure des ge vaars.. . vertrouwen zyner medeburgers . . . zeer geacht in het district welks belangenhy — met
edele miskenning der regten van alle andere kiesdistricten—
alleronpartydigst zal voorstaan. . .de zoon van een geachten vader die dykgraaf was, en een-en-ander.. .kleinzoon van een gewezen-oud-^«r(?e-;2oJZe. .
.
hoop dat
hy
zich de keuze zyner medeburgers zallaten wel-gevallen.. . dóór-en-dóór-kundig, fatsoenlyk , doorkneed in een-en-ander...toewyding aande zaak des vaderlands. , . ver-regaandeonbaatzuchtigheid.. . rightman
.. .ngM
place...en:
vooral de behoefte aan een deskundige in de volksver-tegenwoordiging, hg de hehandeling der zoovaahen voortdurend verwaarloosde marine-zaleen...»
Fritsje krygt
meer stemmen
dan er ooit onverstaan weg-stierven in de woestyn, die maatschappy heet.Frits
—
eenmensch moet
iets zyn, gelyk zynzaligevader de dykgraaf-baron van Een-of-Ander
zoo wèl gezegdhad —
Frits is iets!
47
Het bloed der besjeshuizen kruipt
waar
't niet gaan kan:Fritsjen is iets
!
Neen —
allen goeden geestenvandooieoud-gewezen garde-nohlé's^ zy dank!—
Frits is zelfsméér
dan ietslHy
die zoo kort geleden nog niets, niets, volstrekt nie-mendal zou geweest zyn, indienhy
nietgewezen zee-officiergeweest
was
, die niet langer zwalken en zwabberenwou
. . .Hy werd
op eenmaal: de gids der gidsen, de voorlichter der voorlichters van de natie, de tooveres, de Pythonisse, deAppoUo
van Endor,Dodona
en Delfi, de Jupiter-Ammon van Opper-Egypte, de Velleda van 't haagscheBinnenhof—
met
vergunning de uniform temogen
dragen der korpsen waartoe al diedames
en heeren behoord hebben—
de hoofd-réverbère op de vuurbaak van 's lands welvaart, de Noordster waarop de hulk van 't zinkend Vaderland den vermoeiden steven rigt, en nog.. .een-en-ander. ..
Fritsjen is, als right
man
on the rightplace, specialiteit in de TweedeKamer
. . .En
zegnu
eens, als ge durft, datdewegen
dieNederland betreedt, niet goed geveegd worden, en dat de hollandsche broodjes van Staat oneetbaar zyn!V—
MVJ.Deze duizend-en-één hoofdstukken worden door denuitgever gesupprimeerd, dewyl zy niets heJielzen danvervelende varian-ten van Frltsjens geschiedenis, met verandering slechts van
naam
en heroep.Wy
hehhen hier te-doen met Fransje die in kavallerie deed, en öornelis die in-dienst was geweest hy de straatslypery, Lucas wordt ter hehartiging van'sLands
belang opgeroepen, omdat hy verstand heeft van kousen-weven, en Steven geniet die eer, inhoedanigheidvan industrieel- windmole-naar.Kar
elfje komt opH
kussenom
z'n verdiensten in hoe-danigheid van indisch parvenu.» Enz., enz.Nadat
de hoofd-specialiteiten door den schryver onder dak zyn gehragt, gaat hy over tot de onderdeden,Wy
krygen speciaal'Fritsjens van groote-v aart en kleine-vaart, van stoom-^kust' oceaan- rivier- en trekvaart, van kanonneer- duhhel-glad' driedeJcs- monitor- en
mo
dder-marine, verdeeld in zoO"veel deelen als de deelbaarheid van den modder, enz,
maar
eenigzins toelaat. . . allemaal specialiteiten.
Daarop
volgen Oornelissen van hoofdstraten en bywegen, van stoepen, trot-toirs, stegen, achterbuurten encul-de-sads, Fransjensvanligte zware en middelbare kavallerie, tot en met huterkoetsiers,
49
palfreniers^ stalknechts en ezelmelkers, , . allemaal speciali*
feiten,
Wy
worden voorts onthaald op industriëlen diekousen weven voor Jieeren en voor dames, voor negers en negerinnen, kousen met en zonder klinken, japanscJie kousen met duimen,
kousen zonder naad, kinderkousjes, sokken en slaapmutsenin alle mogelyke sorteringen.
Cp
Lucassen die graan malen,Lu-cassen die liout zagen, Lucassen die niets malen, enzelfsden wind verwaarlozen waarmee ze iets ofniets malen.
Daarop
volgen de Lucassen van Noordewind, van Zuid-westewind,
van JSr. iV. O, t.
N.
\ Oostewind, , , kortom, zooveelLu-cassen als er stralen schieten uit het middelpunt der
kompas-roos.
Het
spreekt vanzelf dat de indische fortuin-industri'èlen worden onderverdeeld in koffi- suiker- thee- indigo- tahak- en kaneel-pavoenus, In hinnenlandsche-buitenpost-en hoofdplaats-parvenus. Injuridische, administratieve, militaire en civilepar-venus, In vryarheids- en cultuurcontract-p arvenu^s, In rystop-koop-parvenus, In toko-parvenus. In maleische, soendahsche,
javaansche, hattaksche, dajaksche, alfoersche, en ~Bapoea-parvenus... altemaal specialiieiten van specialiteiten, en daar-van de zeer lyzonder uitgekipte onder-specialiteiten.
Indien er voor Tiet weglaten van al deze smakelooze hoofd-stukken verschooning nood g ware, zou die ruimschoots te vin-den zyn in des schryvers hlykbare onkunde, daar hyniet een-maal schynt te weten dat er in onze
Tweede-Kamer
voor zoo-veel specialiteiten geen plaats is, een blunder diehem
eens-vooral onbevoegd maakt,, ,MVII.
Nu
, als de uitgever die hoofdstukken nietdrukkenwil...