WPB: Carolien Hendriks School: Goois Lyceum Les 1
Datum: 5-4-2019 Tijd: 0:50 Klas: H4
Aantal leerlingen:
Onderwerp: het belang van materiële zaken
Beginsituatie (welke
voorkennis, ervaring, interesses, etc.); hoe check je die?
Leerlingen hebben de eerste vijftig bladzijdes gelezen van de roman We Were Liars van E. Lockhart tijdens voorgaande lessen. Ze hebben en vragenlijst ingevuld over wat zij van lezen vinden, en enkele leerlingen hebben deelgenomen aan een interview over dit onderwerp.
Leergang (bronnen) We Were Liars (E. Lockhart)
Leerdoelen (wat moeten
leerlingen aan het einde van de les kunnen, weten of ervaren hebben?)
Leerlingen kunnen reflecteren op wat zij hebben gelezen en hierover spreken met elkaar om tot een beter begrip van het boek te komen en hun leesplezier te verhogen.
Leerlingen kunnen hun mening gegeven over het (on)belang van materiële zaken en ontdekken hoe de roman betrekking heeft op hun eigen levenswereld en persoonsvorming.
Materiaal (wat heb je nodig
om de leeractiviteiten uit te lokken? (Bv. Leestekst, luistertekst, oefenmateriaal, etc.)
We Were Liars p. 17-19 en p. 45-47.
Leerdoelen docent Ik wil leerlingen in gesprek krijgen over thema’s in het boek die toepassing hebben op hun belevingswereld om zo de interesse en het leesplezier te verhogen.
Ik wil leerlingen laten reflecteren op hun eigen normen en waarden om zo hun persoonsvorming te bevorderen.
Tijd Lesfase Korte omschrijvin g van de lesinhoud (werkvorm) Docentactiviteit
(wat doe jij als docent tijdens de les?) Leeractiviteit (wat moeten de leerlingen doen tijdens de les?) Groepering svorm (werken leerlingen alleen, tweetallen, groepjes, klassikaal?)
Evaluatie (hoe weet je
straks of je leerdoelen zijn bereikt?) 12:10 - 12:15 1 (Aandacht richten op de doelen en aansluiten voorkennis ) & 2 (uitleg docent) Instructie en starter, uitleg
Ik begin de les door te vragen wat leerlingen tot nu toe van het boek vinden en of er specifieke dingen uitspringen voor hen. Ik vraag of ze het boek leuk en relevant vinden. Ik vraag of ze alles tot nu toe hebben begrepen. Ik leg uit dat we klassikaal een aantal fragmenten gaan lezen uit het boek en vraag de leerlingen goed na te denken over waar deze fragmenten over gaan.
Leerlingen vertellen over hun ervaring met het boek tot nu toe. Leerlingen laten weten als ze iets niet begrijpen.
Klassikaal. Als leerlingen kunnen vertellen waar het boek over gaat en hoe zij dit ervaren, is het leerdoel om leerlingen te laten
reflecteren op wat zij hebben gelezen om tot beter begrip van het boek te komen behaald. 12:15 - 12:25 5 (Begeleidi ng zelfwerkza amheid) Verwerking instrueren, verwerking van een opdracht.
Ik vraag een aantal leerlingen vrijwillig een stukje voor te lezen uit het boek (p. 17-19 en p. 45-47).
Leerlingen lezen de romanfragmenten voor, de leerlingen die niet voorlezen denken na over de betekenis van deze fragmenten.
Klassikaal. Deze activiteit heeft betrekking op het leerdoel leerlingen te laten praten over materiële zaken. De fragmenten gaan over een meisje dat afstand neemt van al haar bezittingen. Als leerlingen nadenken over het belang van materiële dingen, is het leerdoel leerlingen te laten reflecteren op hun eigen normen en waarden om zo hun persoonsvorming te bevorderen gelukt. 12:25 - 12:35 3 (Nagaan of de belangrijks te begrippen zijn overgekom en).
Discussie Ik vraag leerlingen waarom we deze fragmenten hebben gelezen en waar het volgens hen over gaat. Wat is de betekenis van het wegdoen van je bezittingen, waarom zou de hoofdpersoon dit doen? Is het om een schuldgevoel af te kopen, en is afstand doen van je bezittingen de juiste manier om je te verlossen van een schuldgevoel?
Leerlingen geven aan dat het gaat om materialisme en dat de reden dat de hoofdpersoon haar spullen wegdoet is omdat haar familie altijd ruzie maakt over materiële dingen. Leerlingen discussiëren met mij en elkaar wat zij hiervan vinden.
Klassikaal. Het leerdoel dat leerlingen hun mening gegeven over het (on)belang van materiële zaken en hebben zo ontdekt hoe de roman betrekking heeft op hun eigen levenswereld en persoonsvorming is behaald op het moment dat zij meedoen in de discussie en laten weten wat zij vinden van de aanpak van de hoofdpersoon. 12:40 - 12:55 5 (Begeleidi ng zelfwerkza amheid) Verwerking instrueren, verwerking van een opdracht Ik vraag de leerlingen te gaan staan en leg uit dat ik ze keuzes zal stellen. Als je gaat voor optie A ga je naar de linkerkant van de klas, optie B gaat naar de rechterkant van de klas. Ik leg uit dat
Leerlingen gaan staan. Leerlingen luisteren naar mijn uitleg.
Leerlingen lopen naar de linker- of
rechterkant van de
Klassikaal. Het leerdoel om leerlingen hun mening te laten geven over het (on)belang van materiële zaken en het ontdekken hoe de roman betrekking heeft op hun eigen levenswereld en persoonsvorming is
leerlingen vervolgens elkaar moeten overtuigen van het standpunt waar zij staan.
Vervolgens begin ik de opdracht door de leerlingen te laten kiezen tussen verschillende opties. Bijvoorbeeld: heb je liever honderdduizend euro of de zekerheid dat je de komende twintig jaar gezond bent? Woon je liever in een villa of wil je liever dat je familie bij elkaar blijft? Wil je liever een miljoen euro of de zekerheid dat niemand in je nabije omgeving overlijdt de komende twintig jaar? Ik vraag leerlingen om argumenten te bedenken om de tegenpartij te overtuigen van de keuze die zij hebben gemaakt. Ik leid de discussie. Aan het einde van elke discussie vraag ik of leerlingen nog van kant willen ruilen omdat ze zich hebben bedacht.
klas, afhankelijk van welke optie zij kiezen. Leerlingen overleggen met hun kant om goede argumenten te bedenken voor hun standpunt en discussiëren met elkaar over de verschillende standpunten.
Als leerlingen zich na de discussie hebben bedacht, wisselen zij van kant.
behaald als leerlingen meedoen aan de oefening en met elkaar discussiëren over de verschillende standpunten.
Het doel leerlingen in gesprek te krijgen over thema’s in het boek die toepassing hebben op hun belevingswereld om zo de interesse en het leesplezier te verhogen is behaald als leerlingen met elkaar in discussie gaan over de verschillende dilemma’s. Het doel leerlingen te laten reflecteren op hun eigen normen en waarden om zo hun persoonsvorming te bevorderen is behaald als leerlingen hun eigen ervaringen en denkbeelden durven te delen in een groepsgesprek. 12:55 - 13:00 6 (Afsluiten les op belangrijks te begrippen en vaardighed en) Afronden (evalueren en reflecteren) Ik vraag leerlingen om weer te gaan zitten. Ik vraag aan de leerlingen wat zij hebben geleerd van deze les en of zij nu anders naar het boek kijken. Vinden ze het interessanter om te lezen over de kwestie
materialisme nu zij het hebben betrokken op hun eigen belevingswereld?
Leerlingen gaan weer zitten en geven antwoord op de vragen die ik stel.
Klassikaal. Het leerdoel om leerlingen hun mening te laten geven over het (on)belang van materiële zaken en het ontdekken hoe de roman betrekking heeft op hun eigen levenswereld en persoonsvorming is behaald als leerlingen aangeven dat deze les nuttig was voor het lezen van het boek.
Het doel leerlingen in gesprek te krijgen over thema’s in het boek die toepassing hebben op hun belevingswereld om zo de interesse en het leesplezier te verhogen is behaald als leerlingen aangeven dat deze les nuttig was om te zien hoe het boek betrekking heeft op hun eigen leven.
Docent: Anouk de Bleyser WPB: Carolien Hendriks School: Goois Lyceum Les 2
Datum: 12-4-2019 Tijd: 0:50
Klas: H4
Aantal leerlingen:
Onderwerp: voorspellen van het einde van het boek/foreshadowing
Beginsituatie (welke
voorkennis, ervaring, interesses, etc.); hoe check je die?
Leerlingen hebben de eerste 100 bladzijdes gelezen van het boek We Were Liars van E. Lockhart tijdens voorgaande lessen (en een deel thuis). De vorige les hebben ze nagedacht over het thema materialisme en wat dit voor henzelf betekent.
Leergang (bronnen) We Were Liars (E. Lockhart)
Leerdoelen (wat moeten
leerlingen aan het einde van de les kunnen, weten of ervaren hebben?)
Leerlingen kunnen uitleggen wat “foreshadowing” is.
Leerlingen kunnen momenten van foreshadowing uit het boek vinden en deze interpreteren. Leerlingen kunnen een einde schrijven hoe zij denken dat het boek zal eindigen om zo hun interesse in de rest van het boek te bevorderen (ze zullen erachter willen komen of hun assumpties kloppen).
Materiaal (wat heb je nodig
om de leeractiviteiten uit te lokken? (Bv. Leestekst, luistertekst, oefenmateriaal, etc.)
We Were Liars tot en met p. 100.
Hand-outs van verschillende fragmenten uit het boek met betrekking tot foreshadowing (zie bijlage).
Filmpje foreshadowing: https://www.youtube.com/watch?v=jE0ISlj8wo8
Leerdoelen docent Ik wil leerlingen laten nadenken over waar het boek heen gaat en wat er voor ze wordt achtergehouden om zo hun interesse in het boek te bevorderen.
Ik wil leerlingen creatief laten bezig zijn in een taak om zo hun betrokkenheid bij het boek te bevorderen.
Tijd Lesfase Korte omschrijvin g van de lesinhoud (werkvorm) Docentactiviteit
(wat doe jij als docent tijdens de les?) Leeractiviteit (wat moeten de leerlingen doen tijdens de les?) Groepering svorm (werken leerlingen alleen, tweetallen, groepjes, klassikaal?)
Evaluatie (hoe weet je
straks of je leerdoelen zijn bereikt?) 12:10 - 12:15 1 (Aandacht richten op de doelen en aansluiten voorkennis ) & 2 (uitleg docent) & 3 (Nagaan of de belangrijks te begrippen zijn overgekom en). Instructie en starter, uitleg
Ik begin de les door te vragen wat leerlingen tot nu toe van het boek vinden. Daarna geef ik een kleine uitleg dat we het vandaag gaan hebben over foreshadowing. Ik laat ze een filmpje zien over foreshadowing en wat het is:
https://www.youtube.co m/watch?v=jE0ISlj8wo8
Na het bekijken van het filmpje vraag ik de leerlingen om in hun eigen woorden uit te leggen wat
foreshadowing is. Ik vraag ze of ze een aantal momenten van
foreshadowing uit het boek kunnen bedenken.
Leerlingen vertellen over hun ervaring met het boek tot nu toe. Leerlingen laten weten als ze iets niet begrijpen. Leerlingen luisteren naar mijn uitleg over foreshadowing en bekijken het filmpje. Leerlingen leggen uit wat foreshadowing is. Leerlingen geven momenten van foreshadowing uit het boek aan.
Klassikaal. Als leerlingen kunnen vertellen wat
foreshadowing is, is het leerdoel om leerlingen bij te brengen wat dit inhoudt bereikt. 12:15 - 12:25 5 (Begeleidi ng zelfwerkza amheid) & 3 (Nagaan of de belangrijks te begrippen zijn overgekom en). Verwerking instrueren, verwerking van een opdracht, discussie.
Ik deel op stukjes papier momenten van
foreshadowing uit (zie bijlage 3). Ik vraag de leerlingen om in groepjes van 2 dit stukje op te zoeken in hun boek en te bedenken waarom zij denken dat dit een voorbeeld van foreshadowing is. Ik vraag ze wat dit betekent voor het vervolg van het boek. Ik vraag ze om het eerst kort op te schrijven voor zichzelf en het vervolgens te delen met de klas.
Leerlingen lezen de romanfragmenten en schrijven voor zichzelf op waarom zij denken dat dit een moment van
foreshadowing is en wat dit betekent voor het einde van het boek. Vervolgens vertellen zij dit aan de klas.
Tweetallen/ klassikaal.
Het leerdoel dat leerlingen momenten van
foreshadowing uit het boek vinden en deze
interpreteren is behaald als leerlingen aan de slag gaan met het fragment en een reden bedenken waarom dit een moment van foreshadowing kan zijn. Het leerdoel leerlingen te laten nadenken over waar het boek heen gaat en wat er voor ze wordt
achtergehouden om zo hun interesse in het boek te bevorderen is behaald als leerlingen dit eerst in tweetallen en vervolgens klassikaal bespreken en uitleggen. 12:25 - 12:45 5 (Begeleidi ng zelfwerkza amheid) Verwerking instrueren, verwerking van een opdracht. Ik vraag leerlingen om naar aanleiding van het fragment dat zij hebben gekregen een einde voor het verhaal te schrijven van ongeveer 200 woorden. Het is belangrijk dat het moment van
foreshadowing duidelijk wordt in hun geschreven einde. Ik loop rond en
Leerlingen schrijven een einde voor het verhaal aan de hand van hun
foreshadowing fragment.
Individueel. Het leerdoel dat leerlingen aan het einde van de les een einde hebben
geschreven hoe zij denken dat het boek zal eindigen om zo hun interesse in de rest van het boek te bevorderen is behaald als leerlingen een einde aan het verhaal hebben geschreven.
in een taak om zo hun betrokkenheid bij het boek te bevorderen is behaald als leerlingen aan de slag gaan met de schrijfopdracht. 12:45 - 12:55 3 (Nagaan of belangrijks te begrippen zijn overgekom en)
Discussie Ik vraag per
foreshadowing-fragment om een voorbeeld uit de klas. Ik vraag leerlingen hun voorbeelden voor te lezen en reflecteer daarna klassikaal op de kans dat het boek zo zal eindigen. Waarom wel/niet?
Leerlingen lezen hun geschreven
eindfragmenten voor en reflecteren samen op de kans dat het boek zo zal eindigen.
Klassikaal. Het leerdoel om leerlingen te laten nadenken over waar het boek heen gaat en wat er voor ze wordt achtergehouden om zo hun interesse in het boek te bevorderen wordt behaald als leerlingen in discussie gaan over verschillende mogelijke eindes. 12:55 - 13:00 6 (Afsluiten les op belangrijks te begrippen en vaardighed en) Afronden (evalueren en reflecteren) Ik vraag aan de
leerlingen wat zij hebben geleerd van deze les en of zij nu anders naar het boek kijken. Vinden ze het interessanter om te lezen nu ze meer geprikkeld zijn om na te denken over hoe het boek zal eindigen?
Leerlingen gaan weer zitten en geven antwoord op de vragen die ik stel.
Klassikaal. Het leerdoel leerlingen te laten nadenken over waar het boek heen gaat en wat er voor ze wordt
achtergehouden om zo hun interesse in het boek te bevorderen is behaald als leerlingen hierover in gesprek gaan tijdens de les.
Docent: Anouk de Bleyser WPB: Carolien Hendriks School: Goois Lyceum Les 3
Datum: 16-4-2019 Tijd: 0:50
Klas: H4
Aantal leerlingen:
Onderwerp: deugden en characters
Beginsituatie (welke
voorkennis, ervaring, interesses, etc.); hoe check je die?
Leerlingen hebben de eerste 150 bladzijdes gelezen van het boek We Were Liars van E. Lockhart tijdens voorgaande lessen (en een deel thuis). De vorige les hebben ze
kennisgemaakt met het concept “foreshadowing” en hebben leerlingen nagedacht over hoe zij denken dat het boek zal eindigen.
Leergang (bronnen) We Were Liars (E. Lockhart)
Leerdoelen (wat moeten
leerlingen aan het einde van de les kunnen, weten of ervaren hebben?)
Leerlingen kunnen benoemen welke 10 deugden er zijn en welke van deze deugden betrekking hebben op het boek.
Leerlingen kunnen deugden herkennen en benoemen in zichzelf. Leerlingen kunnen deugden herkennen en benoemen in elkaar.
Materiaal (wat heb je nodig
om de leeractiviteiten uit te lokken? (Bv. Leestekst, luistertekst, oefenmateriaal, etc.)
We Were Liars tot en met p. 150.
Lezen voor het Leven: Deugden uit de Wereldliteratuur (Wouter Sanderse).
Leerdoelen docent Ik wil leerlingen zich bewust maken van de verschillende deugden in personen (zowel in het boek als in hun echte leven).
Ik wil leerlingen laten nadenken over de deugden die zij bezitten en met welke personen uit het boek zij zich het meest identificeren om zo de interesse en de beleving met het boek te bevorderen.
Tijd Lesfase Korte omschrijvin g van de lesinhoud (werkvorm) Docentactiviteit
(wat doe jij als docent tijdens de les?) Leeractiviteit (wat moeten de leerlingen doen tijdens de les?) Groepering svorm (werken leerlingen alleen, tweetallen, groepjes, klassikaal?)
Evaluatie (hoe weet je
straks of je leerdoelen zijn bereikt?) 12:10 - 12:20 1 (Aandacht richten op de doelen en aansluiten voorkennis ) & 2 (uitleg docent) & 3 (Nagaan of de belangrijks te begrippen zijn overgekom en). Instructie en starter, uitleg
Ik begin de les door leerlingen te vragen of zij een aantal deugden kunnen noemen. Ik schrijf de genoemde deugden op het bord. Vervolgens geef ik uitleg over de verschillende deugden vanuit de Bildung-stroming (verantwoordelijkheid, eerlijkheid, vriendschap, liefde, rechtvaardigheid) uit het boek Lezen voor het Leven: Deugden in de Wereldliteratuur (Wouter Sanderse). Ik vraag welke van de deugden de leerlingen het meeste in zichzelf herkennen en vraag ze om dit op te schrijven op een papiertje.
Ik vraag een aantal leerlingen om te vertellen welke deugd zij bezitten en waar dit zichtbaar aan is.
Leerlingen noemen een aantal deugden op. Vervolgens luisteren leerlingen naar mijn uitleg over de deugden en schrijven zij op welke deugd ze het meeste in zichzelf
herkennen.
Vervolgens vertellen zij welke deugd zij bezitten en waarom zij deze bezitten.
Klassikaal. Als leerlingen kunnen vertellen welke deugden er zijn is het leerdoel van leerlingen zich bewust maken van de
verschillende deugden in personen (zowel in het boek als in hun echte leven) zijn behaald. Als leerlingen kunnen aangeven welke deugd zij het meeste denken te bezitten is het leerdoel da leerlingen deugden kunnen herkennen en benoemen in zichzelf behaald.
Het leerdoel leerlingen te laten nadenken over de deugden die zij bezitten en met welke personen uit het boek zij zich het meest identificeren om zo de interesse en de beleving met het boek te bevorderen is behaald als leerlingen een persoon en een deugd kiezen waarmee zij zich het meest identificeren. 12:20 - 12:30 5 (Begeleidi ng zelfwerkza amheid) & 3 (Nagaan of de belangrijks te begrippen zijn overgekom en). Verwerking instrueren, verwerking van een opdracht, discussie. Ik lees p. 8-10 klassikaal, waar verschillende personen worden beschreven door middel van zelfstandige naamwoorden. Ik vraag de leerlingen om voor elk van deze personen op te schrijven welke deugden deze personen bezitten na het lezen van het boek tot nu toe en waarom ze dat denken. Na het opschrijven vraag ik de leerlingen hun bevindingen te delen met de klas. We kiezen klassikaal de deugden die het beste passen bij de personen. Ik vraag leerlingen alvast na te denken welke van deze personen en deugden het meeste bij henzelf aansluit. Leerlingen luisteren naar het romanfragment. Leerlingen schrijven op welke deugden deze personen bezitten en waarom. Leerlingen vertellen welke deugden zij vinden dat de personen in het boek bezitten en waarom. Leerlingen beslissen welke persoon het beste aansluit bij henzelf op het gebied van deugden.
Individueel/ klassikaal.
Het leerdoel dat leerlingen kunnen benoemen welke 10 deugden er zijn en welke van deze deugden betrekking hebben op het boek is behaald als zij deugden toeschrijven aan de personen uit het boek en kunnen uitleggen waarom de personen deze deugden hebben.
Het leerdoel leerlingen zich bewust te maken van de verschillende deugden in personen (zowel in het boek als in hun echte leven) is gelukt als zij gaan nadenken over welke persoon uit het boek het meeste op hun lijkt.
12:30 - 12:45 5 (Begeleidi ng Verwerking instrueren, verwerking
Ik vertel leerlingen dat we nu character descriptions gaan
Leerlingen lezen de briefjes met de namen en de
Individueel. Het leerdoel dat leerlingen aan het einde van de les deugden herkennen en
zelfwerkza amheid)
van een opdracht.
schrijven voor een persoon uit de klas. Ik deel twee soorten briefjes uit: elke leerling
ontvangt een briefje met een naam van een medeleerling en een stapel briefjes waarop verschillende
zelfstandige
naamwoorden staan (zie