AY trom, trompet, en krijghs rumoer nu sust,
U grof ghebas my niet te hooren lust, U dompigh vyer en kan my niet verwarmen, U ballen hardt en lust doch mijn swack armen Te keeren niet: Ay 't is een ander liedt,
'T geen my vermaeckt, 't en is het briesschen niet Der peerden stout des krijgs, die grimmig rasen, Als wanghen ront in 't koper trompigh blasen, En 't kalver huyt ghespannen als een krans, 'T ghehoor verdooft door stocken snel ghedans, End' stickend' poer, uyt holle buysen dondert, Dat d' aerde selv' al schuddend' schijnt verwondert,
Van 't groot gheluyt: Ay sus, my dunckt, ic hoor Een soet ghesangh: en ist niet in den Choor Daer ses en dry ghesusters singhen t' samen? Ay soet gheluyt! wie kan de maet soo ramen, Soo juyst den toon te houden even langh? O Dichter kloeck: O vinder van 't ghesangh: Ja 't schijnt ghy selv' de lessen hier komt stellen. In Boorten plaets, en wil ick my niet quellen, Oft waer ghy zijt ghevoestert, aen wat kant: 'T is my ghenoegh, u hier te sien int landt Der Bataviers. Of dan Beotij lieden
In slaep oft droom veel vreemde fabels dieden, En acht ick niet, 't is ydel rom om prijs, Onvast ghegront, een schoon ghebauw op 't ijs. Ay 't brandigh licht, dit hoogh gesticht, ten dale By Pluto sendt: Ay d' alder oudste tale
Te rommen heeft van sulck een eel gheboort. Wat romt den Griec? Wie heeft doch oyt ghehoort, So lang de Son heeft d' Aerden kloot beschenen, Dat eerst ghesangh ghevonden is t' Athenen? Hun Helicon, end' onsen witten blinck, Acht ick ghelijck: want als ick 't wel bedinck, Geen plaets kan konst oft wetenschap yet geven. Wat romt dan 't kint van oudtheyt oft lang leven In Konst meer dan zijn Grootvaer oudt begrijst?
Bekanus schrift ons klaer ghenoegh bewijst,
De duytsche spraec, outst, rijcxt van al te rommen: Ooc schijnt hun naem hier van te zijn gekommen, Of Alle Man van in 't begin duyts sprack,
Tot op den tijdt, doe tonghe dwaligh brack De meeningh dwaes van d' Babylons geslachte. Wie sagh daer Griec, die steen oft kalc toebrachte? Seght Phocides, eersuchtigh waenwijs volck? Wie vant 't Gesang? Wie was der Konsten tolck? Heeft Iubal niet 't ghesangh al langh ghevonden, Eer oyt Atheen in wendels was ghewonden?
Sprack Iubal duyts, den ghever niet te min, Daer 't al van heeft zijn uytgangh end' begin? Hoe komt den Grieck hooveerdigh dus te pratten Op anders goedt, oft op gheleende schatten? Ay of ghy lacht, oft schuddebolt u hooft, U vreemt ghedicht en wordt nu niet ghelooft: Een vaster grondt en beter stijl wy treffen,
Om Scheppers werck, end' Schepper self verheffen. Ay rust nu Grieck, oft volght u Voorders stap, En slijt u tijdt nu niet met yel gheklap.
De Liefde sticht.
Dit dan na lust overlesen hebbende, ende vast veel over- leghs daer van in mijnen sin makende, vandt ick my met ernstige toeghenegentheyt ghedrongen, eens te gaen na d' ander Poorte, om te besien wat daer (my behaghelijcx) soude moghen wesen. Alwaer komende, ick sagh aen d' een sijde van den ingangh, aenghehecht staen, twee ghedichten van onghelijcke grootte: d' eerste was, eenen Seyndtbrief van eenen Dichter aen zijnen Vriendt, daer in hy verhaelde zijnen (veel behinderden) lust, die hy hadde tot de Dicht-Konst, ende het vermaerden der rijcke Vlaemsche tale, alsoo luydende:
Elegie, oft Klaeghdicht, van I.D.l.r aen K.V.M.
DEn soeten Nachtegael verlangt, noch haeckt so seere
Naer schoone Lenten niet: geen blomken ooc hoe teere Naer lievelijcken dauw: noch Rijmer oock hoe strang, En nam noyt soo ghereet naer Ocean den gangh: Als ick (beminden Vriendt) en doe naer onse Musen: Ons' seggh' ick, onse zijns', als dies' in onse huysen En dulden maer alleen: alleen ick segghen magh: Om dat wy moeten sien, alsoo men eertijts sagh, Dat sy van elck veracht, versmaedt zijn end' versteken, End' sonderlingh van die, die fraey gaen opghestreken, Noch kreupel, manc, oft blint, verschrompelt oft geplot: D' onwetentheyt, naer aert, altijt met ander spot.
Dat die vernuft onwijs ons Muses schoon weerleggen, Om datse niet en sien de Konst ten rechten in: Sy houdent al voor goet, geplot, manck, sonder sin: Al isser hooft noch steert, noch Muses gheen ghelijcke, Het moeten Musen zijn, 't is d' oude Reden-rijcke: By Mydas in den stoel sit Marsis onghevilt:
Ten helpt noch keerss' noch bril, daer 't volck niet sien en wilt Ick seyde daerom dan, laet ons ons' Hoofden rusten, 'T is moeyte doch voor niet, wie soud' den arbeydt lusten? 'T waer teghen mijnen sin: want als ick segghen moet, Den arbeydt die is licht, van datmen gheerne doet.
Maer of ic hebbe my (soo 't schijnt) hier gaen verheffen, Tot nevens uwen stoel, wilt anders dat beseffen:
Want 't woort ons en ons tween, en strect hem maer tot daer, Om dat ick ben alleen, die u wil volghen naer.
Dat ghy my hebt belast, by voorgaend', en dees leste, Soud' ick wel willen doen, end' voorts in als mijn beste, En faeldet niet aen Tijdt, end' meer noch aen 't verstant: Al sitt' ick still' alleen, met penn' al in mijn handt, Of daer ghebreeckt my sin, of hier faelt my goed' mate: Of nu ghekrijgh' ick vaeck, of dan soo ist te late: Of yemant vraegt naer my, of derwaert moet ick gaen: Of dit moet zijn beschickt, of dat moet zijn ghedaen: Of dien hebb' ickt' belooft, of desen moet ick helpen: Of soo men siet den kerst, of dickwils maer de schelpen: Of sy en komt maer in, of hy neemt zijn vertreck: Of 't wijf komt overdweers, end' spreect al van gebrec: End' wat in huys behoeft, van kleeren, eten, drincken: Dan peyns' ick, dat is waer, ic moet wat anders dincken: Hier af komt kleen ghewin, maer wel groot tijt verlies: Van niemant geenen danck: dan dinck ick boven dies, Sot is hy, die den tijdt laet onachtsamigh lijden:
Want Tijdt (alsoo men seght) en komt niet t' allen tijden. Och dat ick niet en ben, dinck ick somtijts daer by, Als sulcke, des' of die, van alle sorghe vry,
End' zijnen lof uytbreen verr' boven ander talen, Als die, die gheen behulp van niemandt noot en heeft. Dan segg' ick tot my selv', als ghy u slechts begheeft Tot 't ghene dat ghy kont, wat wildy voorder sorghen? Die geeft al dat hy heeft, al 't ander moet m' hem borgen, Hoe wel dat my den tijdt bysonder nu behoeft,
Door 't overvloedigh werck, dat my komt aengesnoeft, Noch hebb' ick desen tijdt, den tijdt om u ontstolen, Al mijn bekende groet, end' blijft den Heer bevolen.
'T Werck gheeft ghetuyghe.
Naer 't overlesen van dit, sloegh ick oock mijn ghesicht op het ander minder Ghedicht, het welcke (hoe wel kleyn) voorwaer niet te verachten en was: want het hielt in, Den waerom, dat alle konsten aenghevanghen oft gheleert worden.
DRie dingen yeg'lijck meest te leeren Konst bewegen,
'T een Gelt is, 't ander Eer, end' 't derde Lust tot Konst: Die Gelt soect, op den wegh komt Giericheyt hem tegen, Die 't voortgaen hem belet, dies hy maer leert op 't ronst: End' die naer Eere staet, verwerft wat meerder jonst, Mits Ydel eere wel na Konsten boom kan leyden, Dan soo hy om de Vrucht, niet om den Boom begonst, Hy 't Onrijp plucken sal, geen recht gheniet van beyden.
Die d' aengeboren Lust den wegh hier gaet bereyden, En staeg in Liefden vlam, voortdrijft daer toe met kracht, Van dien sal Neersticheyt noch Lijdsaemheyt niet scheyden, Waer door in Arbeydt hy tot Konste werdt ghebracht, Wiens Oeff'ning namaels Faem met Gelt en Eer versacht.
Aen d' ander sijde van desen ingangh, hingh een onuytsprekelijcke schoone Schilderije, inhoudende een aerdigh wel ghemaeckt Landtschap, daer onder de schaduwe van eenen groenen Laurier boom, eenen onsen tijts Dichter soetelijck lagh en sliep, ende by hem stondt (met een ghewronghen slangh-roede in de handt) den ghewieckten Goden bode, die voor eerst een langhe bootschappende reden tot hem dede, welcke reden alsoose my meest uyt den sinne is, ick voor best, om niet te missen, hier onbeschreven wil laten, verhalende alleenlijck een korte t' samenspraeck, die sy, na dese ghedaen boodtschap, met malkanderen hadden, in sulcker voeghen.