186 % internationale jongeren dat (zeer) tevreden is over de
Deelprogramma 8.4 Kwaliteit woningvoorraad
Groningen wil een gemeente zijn met een voortreffelijk woonklimaat voor iedereen. De kwaliteit van onze wijken en woningen zijn daarvoor van groot belang. De investeringen die daarvoor noodzakelijk zijn, hebben door de crisis onder druk gestaan. Door de aantrekkende woningmarkt en de economische groei zijn de omstandigheden hiervoor sterk verbeterd. In veel wijken en buurten zien we positieve ontwikkelingen maar blijvende aandacht is nodig voor de kwaliteit van de woningvoorraad en de woonomgeving.
Met woningcorporaties worden afspraken gemaakt om gericht in de wijken te investeren. Het gaat in dit verband om verbetering van bestaande woningen gecombineerd met verduurzaming. Nu heeft ruim 60% van de sociale huurwoningen een label C of beter en dit moet resulteren in gemiddeld label B in 2020. In 2019 is in opdracht van de gemeente Groningen en de woningcorporaties het Masterplan/ routekaart duurzame corporatieve woningvoorraad Groningen opgesteld. Om aan onze ambitie CO2-neutraal en aardgasvrij 2035 te voldoen is uiteindelijk voor alle corporatiewoningen een oplossing nodig, met individuele verbeteringen, of aangevuld met collectieve oplossingen. De opgave naar een CO₂ neutrale en aardgasvrije corporatieve woningvoorraad is fors. In 17 jaar tijd moeten 35.500 corporatiewoningen af van aardgas en CO₂ uitstoot. Dit willen we bereiken via woningverbetering naar basiskwaliteit, sloop, nieuwbouw, aanleg en exploitatie van collectieve warmtevoorzieningen op grote schaal, vernieuwing van energie-infrastructuur en zorgen dat huurders ‘meekomen’.
193
De bouwkundige kwaliteit van particuliere woningen is op orde (Planbureau voor de Leefomgeving, monitor 2016) echter de energetische kwaliteit laat nog te wensen over. De doelstelling voor 2020 is gemiddeld label C. Met “Groningen woont Slim” worden particuliere eigenaren geïnformeerd en voorzien van een passend aanbod voor de uitvoering van besparingsmaatregelen. ” In 2020 wordt de focus gelegd op de wijken waarvoor nog geen buurtenergieplan is ontwikkeld. Er wordt onder andere zoveel mogelijk aangesloten bij initiatieven van bijvoorbeeld bewonersgroepen in de buurt. Ook wordt, daar waar passend en gericht op maatwerk en schaalvergroting, samengewerkt met projecten als het Wijkbedrijf, Buurtkracht en
energiecoaches. De sociale energietransitie gaat een prominentere rol spelen, de woonlastenbenadering vormt de basis van de energietransitie. Groningen woont SLIM zal haar informatievoorziening en acties ook richten op alle woningeigenaren in de gemeente Groningen, ook voor bijzondere doelgroepen zoals monumenten.
Beleidsvelden
• Energieneutraal wonen
• Woonschepen- en havens
• Wijkvernieuwing
Met de volgende indicatoren wordt de werking van ons beleid in dit deelprogramma gemeten. Als er geen gegevens beschikbaar zijn/of één maal per twee jaar gemeten worden staat er een streepje.
Effectindicator(en) Beoogd
2019
Beoogd 2020
Gasverbruik particulieren (woningen) in m3 - gemiddeld 1270
Elektriciteitsverbruik particulieren (woningen) in kWh - gemiddeld 2280
Totaal opgewerkte elektriciteit zonne-energie in kWh - -
% woningen voorlopig energielabel C of beter - -
% woningen definitief energielabel C of beter - >60%
* Indicatoren als gas- en elektriciteitsverbruik zijn afhankelijk van vele factoren (bijvoorbeeld of er een strenge winter was). Sturing op de indicatoren is daardoor lastig.
8.4.1 Energieneutraal wonen
Met de volgende indicatoren wordt de voortgang van dit beleidsveld gemeten. Als er geen gegevens beschikbaar zijn/of één maal per twee jaar gemeten worden staat er een streepje.
Prestatie-indicatoren Beoogd
2019
Beoogd 2020
Aantal woningen dat jaarlijks energiebesparende of duurzame energiemaatregelen neemt via loket Groningen Woont Slim
1.000 1.000
% corporatiewoningen met energielabel B of beter - -
Hoe staan we ervoor?
Groningen woont SLIM (GWS)is in 2019 doorontwikkeld tot een loket waar alle informatie voor particulieren
over het verduurzamen van het eigen huis, de plannen van de gemeente voor de wijk (wijkenergievisie) en de samenwerking in de buurt (Grunneger Power, buurkracht en buurtinitiatieven) te vinden is. Tevens wordt de bewoner totaal ontzorgd, van informatievoorziening, financieringsmogelijkheden tot aanschaf van de maatregelen. Er hebben ruim 2.600 gesprekken plaatsgevonden met inwoners van de gemeente Groningen, er zijn 1.300 offertes uitgebracht en GWS heeft 215 opdrachten uitgevoerd. We verwachten dat veel woningeigenaren naar aanleiding van het adviesgesprek of met de offerte in de hand naar andere bedrijven zijn gegaan en daar de energiebesparende maatregelen hebben aangeschaft.
194
In 2019 is in opdracht van de gemeente Groningen en de woningcorporaties het Masterplan/ routekaart duurzame corporatieve woningvoorraad Groningen opgesteld. Om aan onze ambitie CO2-neutraal en aardgasvrij 2035 te voldoen is uiteindelijk voor alle corporatiewoningen een oplossing nodig, met individuele verbeteringen, of aangevuld met collectieve oplossingen. Toepassing van de uitgangspunten betekent dat voor alle woningen verbetering tot basiskwaliteit een goede stap is, en bovendien relatief kosten-efficiënt. Uitzondering hierop zijn de woningen die vanuit volkshuisvestelijke afwegingen geen toekomstwaarde meer hebben.
De opgave naar een CO₂ neutrale en aardgasvrije corporatieve woningvoorraad is fors. De uitdaging is in 17 jaar tijd de totale corporatievoorraad van 35.500 woningen op het niveau te brengen van aardgasvrij en CO₂ neutraal met als uitgangspunt betaalbaarheid. Dit gaat plaatsvinden via woningverbetering naar
basiskwaliteit, sloop/nieuwbouw, aanleg en exploitatie van collectieve warmtevoorzieningen op grote schaal en vernieuwing van energie-infrastructuur.
Wat willen we bereiken in 2020?
We zetten het energieloket “Groningen woont SLIM” voort. In 2020 wordt de focus gelegd op de wijken waarvoor nog geen buurtenergieplan is ontwikkeld. Het aanbod van Groningen woont SLIM wordt uitgebreid naar andere doelgroepen, zoals monumenten.
De sociale energietransitie gaat een prominentere rol spelen, de woonlastenbenadering vormt de basis van de energietransitie. Groningen woont SLIM zal haar informatievoorziening en acties ook richten op alle woningeigenaren in de gemeente Groningen.
Met de woningcorporaties willen we extra inzetten op het verduurzamen van de sociale huurwoningen en werken we verder aan de uitvoering van het ‘Masterplan aardgasvrij en CO2 neutraal Groningen‘ en de uitwerking hiervan in de prestatieafspraken. We zoeken aansluiting bij landelijke ontwikkelingen vanuit het Klimaatakkoord zoals de startmotor waarbij 100.000 woningen aardgasvrij of aardgasvrij-ready gemaakt worden.
Wat gaan we hiervoor doen?
• We brengen het masterplan in uitvoering en nemen dit op in de prestatieafspraken. Hierbij gaan we
uit van een basiskwaliteit voor alle corporatieve woningen. Een belangrijk aandachtspunt is de betaalbaarheid van de woningen en de sociale energietransitie. We willen voorkomen dat door de stijging van de energielasten onze inwoners in de financiële problemen komen;
• Het energieloket van de gemeente Groningen ‘Groningen woont SLIM’ wordt doorontwikkeld en
alle particulieren kunnen hier informatie vinden over het verduurzamen van de woning, de toekomst van de wijk en de samenwerking met andere initiatieven. Samen met de lokale initiatieven, zoals Grunneger Power en Buurkracht worden alle inwoners van de gemeente, ongeacht welke wijk men woont, geïnformeerd, gefaciliteerd en gestimuleerd;
• Actief worden doelgroepen als VvE’s en monumenten begeleid bij het verduurzamen van de woning;
• Zie ook de paragraaf Duurzaamheid;
8.4.2 Woonschepen- en wagens
We werken aan de kwaliteit van het wonen op het water, dit betekent voldoende ligplaatsen en goede woonkwaliteit voor de woonbootbewoners en een goede ruimtelijke kwaliteit voor de omgeving. In 2017 is een nieuwe watervisie vastgesteld. Aan de hand van een uitvoeringsprogramma werken we de komende jaren aan de doelen van de Watervisie.
195
Hoe staan we ervoor?
Op 31 mei 2017 is de watervisie ‘Koersen op water’ vastgesteld. Doel van de watervisie is meer gebruik gaan maken van de kwaliteiten die het water te bieden heeft. In de Diepenring betekent dit dat we ruimte creëren voor verblijfskwaliteit en recreatie/horeca. Hier is een start gemaakt in 2019 in de projecten ter hoogte van Dudok en de Kattenburg. We hebben ook een start gemaakt met de herziening van de regelgeving voor het wonen op het water. In de tweede helft van 2019 start de inspraak rondom een nieuw bestemmingsplan, welstand en verordening. Daarnaast werken we verder aan planvoorbereiding voor de Historische haven Hoogkerk en wordt een nieuw bestemmingsplan voor de Woonschepenhaven in procedure gebracht. In mei 2019 is het plan van aanpak Noorderhaven vastgesteld en zijn we gestart met de uitvoering hiervan. Onderdeel hiervan is het vaststellen van een subsidieregeling ter verbetering van onderhoud aan boten.
Wat willen we bereiken in 2020?
In 2020 loopt de procedure tot het vaststellen van een nieuw bestemmingsplan Openbaar Vaarwater en worden ook de verordening en welstandsregels vastgesteld. In de Noorderhaven voeren we het plan van aanpak uit, met de subsidieregeling en zetten we in op handhaving van schepen die niet voldoen aan de gestelde kwaliteitscriteria. Tevens onderzoeken we of we een vergunningstelsel kunnen opzetten om de mogelijkheden tot financiering in de Noorderhaven te verbeteren. We willen in diverse projecten verder werken aan de doelstellingen van de Watervisie. In de binnenstad geldt dat voor projecten rond de Diepenring (Dudok, Kattenbrug) en dit geldt ook voor de projecten Suikerfabriekterrein, Stadshavens en Meerstad.
Wat gaan we hiervoor doen?
• Procedure begeleiden herziening bestemmingsplan Openbaar Vaarwater, Verordening Openbaar
Vaarwater, ‘Welstand te water’;
• Uitvoeren plan van aanpak Noorderhaven;
• Onderzoek vergunningensysteem Noorderhaven.
8.4.3 Wijkvernieuwing
Hoe staan we ervoor?
Vorig jaar heeft de raad de uitvoeringsprogramma's voor de wijkvernieuwing in Selwerd, Beijum, Indische Buurt/ De Hoogte en de Wijert vastgesteld. Hierin is aangegeven hoe we samen met de bewoners van de wijken de beschikbare middelen voor de wijkvernieuwing in willen zetten. Er is inmiddels ook begonnen met een groot aantal plannen en projecten gericht op het verbeteren van de leefbaarheid en de vernieuwing van de woningvoorraad en openbare ruimte.
Wat willen we bereiken in 2020?
We willen dat wijkvernieuwing in de vier wijken in 2020 op stoom komt. De eerste resultaten van de wijkvernieuwing zullen zichtbaar en tastbaar worden. Daarvoor gaan we verder met de projecten zoals genoemd in de integrale uitvoeringsprogramma’s die in 2019 door de gemeenteraad zijn vastgesteld en waarbij de fysieke wijkvernieuwing hand in hand gaat met de vernieuwing in het sociaal domein. Om de voorgestelde bezuinigingen op het SIF (waar de wijkvernieuwing onderdeel van uitmaakt) te effectueren gaan we in 2020 nog kijken naar de fasering van diverse onderdelen van de uitvoeringsprogramma’s.
Wat gaan we hiervoor doen?
• In Selwerd gaan we de openbare ruimte in het zuidoostelijk deel van de wijk aanpakken (met de
invoering van het betaald parkeren aldaar). We investeren in kwaliteit van de Mispellaan en de ruimte van Park de Es gaan we zorgvuldig inrichten, samen met Patrimonium. Ook werken we vanuit het
196
wijkbedrijf aan diverse sociale projecten. Met Nijestee gaan we de plannen concretiseren voor de sloop en nieuwbouw van de woningen rondom het winkelcentrum. Zie ook de paragraaf Integraal gebiedsgericht werken- West;
• In De Wijert gaan we verder met de uitvoering van de wijkdeal en we gaan samen met De
Huismeesters de plannen voor sloop, nieuwbouw en renovatie van het zuidoostelijk deel concreet maken. Uiteraard in overleg met de bewoners. Ook gaan we investeren in het groenonderhoud en het
verkeersveiliger maken van de wijk. Zie ook de paragraaf Integraal gebiedsgericht werken - Zuid;
• In Beijum gaat de heerdenaanpak door. We bekijken hoe we de openbare ruimte en de
stedenbouwkundige situatie in de wijk kunnen verbeteren op een aantal plekken (onder andere rondom de winkelcentra en in Beijum-Oost). Daarnaast gaan we verder met de pilot gericht op de vernieuwing in het sociaal domein (bundelen van geldstromen). Zie ook de paragraaf Integraal gebiedsgericht werken - Oost;
• In de Indische Buurt/ De Hoogte gaan we aan de slag met een flink aantal projecten om de sociale
structuur in de wijk te versterken, we realiseren een stevige groenstructuur langs het spoor en we bekijken hoe we de Bedumerweg groener en aantrekkelijker kunnen maken. Zie ook de paragraaf Integraal gebiedsgericht werken - Oude wijken.