(Dhr. M. Kluijtmans (Marcel), Accountant bij Mazars)
NB: Dit interview is samengevat aan de hand van de getranscribeerde versie in bijlage 14. De antwoorden zijn in eigen woorden van de schrijver verwoord.
Wat maakt volgens u het onderscheid tussen huwelijkse voorwaarden voor agrarische ondernemers en particulieren?
Het grootste onderscheid ligt hem voornamelijk in het vermogensbeslag. Voor een particulier die enkel een huis en een spaarrekening van 10.000-20.000 euro heeft, is het wat minder spannend om in gemeenschap van goederen te trouwen met de consequenties daarvan dan voor een landbouwer. Als de partner van de
landbouwer er met de helft van het bedrijf vandoor gaat kan het zijn dat het bedrijf niet meer levensvatbaar is en de zoon of dochter het bedrijf niet meer over wil of kan nemen.
Wat zijn volgens u de belangrijkste aspecten van de huwelijkse voorwaarden voor agrariërs?
Waar altijd naar gekeken wordt bij de huwelijkse voorwaarden zijn de testamenten, deze moeten op de huwelijkse voorwaarden worden afgestemd.
Wat verwacht u dat er door de wijziging in het huwelijksvermogensrecht zal veranderen in het geven van advies?
Niet veel, ik heb nog geen veranderingen gemerkt. We zijn nog bezig met de aangiftes van 2017 en beginnen net met 2018. Eigenlijk zou ik nu al moeten adviseren richting 2019. Over het burgerlijk wetboek krijg ik weinig vragen, ik heb ook geen klanten die dit jaar gaan trouwen dus dat leeft nog niet echt.
Welke activiteiten voert u of uw assistenten nu uit op het gebied van huwelijkse voorwaarden voor de agrarische ondernemer?
Je hebt natuurlijk de verrekenbedingen, partners die zo getrouwd zijn dienen elk jaar de verrekening te maken. Als ze dit niet doen dan wordt er bij scheiding gedaan alsof er sprake was van gemeenschap van goederen. Toch willen mensen dit doorgaans niet laten maken, zij het door de kosten of doordat ze verwachten niet te gaan scheiden. Als boekhouder heb je echter wel je verantwoordelijkheid richting de klant. Je moet de klant er op wijzen dat als ze niet willen verrekenen er consequenties zijn. Bij een aantal klanten sturen we daarom een brief met daarin uitgelegd hoe ze getrouwd zijn en de vraag of we wel of niet moeten verrekenen. Deze brief wordt elk jaar bij het maken van de jaarrekening verzonden. Voor het daadwerkelijke verrekenen hebben we een andere opdracht bevestiging met de prijs voor het verrekenen, dit verschilt namelijk ook weer per klant door andere voorwaarden, grootte et cetera. De meeste klanten vinden 500 euro voor het verrekenen te duur en zien er daarom van af. Maar voor de zorgplicht willen wij daarom wel graag de handtekening van de klant. Je hebt ook klanten die lang niet hebben verrekend en dit willen herstellen, voor die klanten maken we een berekening om het te actualiseren.
Als een paar gaat trouwen verwijzen we ze altijd naar de notaris. Daarbij adviseren we om geen periodieke verrekenbeding op te nemen, eventueel wel een finaal verrekenbeding. Bij de finale verrekenbeding heb je geen risico voor het bedrijf bij een scheiding, maar als je overlijdt kan er wel gedaan worden alsof er gemeenschap van goederen was. Er is hierbij geen discussie over jaarlijks verrekenen en de ondernemer voldoet de verantwoordelijkheid voor de partner. Zelf beoordeel ik dit niet, ik laat het puur aan de notaris over omdat het ook zijn vakgebied is. Ik geef wel het advies om het ondernemingsvermogen er volledig buiten te laten, er kan dan wel opgenomen worden dat de niet-ondernemende partner bij scheiding 10.000 euro per huwelijksjaar ontvangt ter vergoeding van de ingebrachte arbeid.
De klant moet het hierbij wel zelf aangeven, dat hij gaat trouwen. Dan kan ik adviseren om aan de huwelijkse voorwaarden te denken, eventueel in een apart gesprek.
terug, waarom komen we er nu pas mee? Zeker op het moment dat we de brieven zijn gaan versturen. De notaris heeft het natuurlijk wel aangegeven, maar als boekhouder heb je ook je zorgplicht.
Wat wel lastig hierbij is, is dat je je klant vraagt hoe goed zijn huwelijk is. Dat vraag je dan indirect. Het kan een erg gevoelig onderwerp zijn, vooral als één van de partners er wel naar wil kijken en de ander niet.
De testamenten worden bij ons vaker bekeken dan de huwelijkse voorwaarden, dit gebeurt vaak als er een bedrijfsopvolger in beeld komt of als er iemand bij in de maatschap komt. De huwelijkse voorwaarden blijven dan liggen, vooral bij de mensen die geen verrekenbeding hebben opgenomen. Ook door de
bedrijfsopvolgingsfaciliteit zijn er meer mogelijkheden voor de overdracht van het vermogen.
We geven de klanten op dit moment geen folders of informatie over het huwelijksvermogensrecht, toen het net ingevoerd was had er vast wel een stukje over in de nieuwsbrief gestaan, maar we hebben geen vast informatiemateriaal. We hadden vroeger wel vaste informatieavonden met verschillende thema’s maar daar zijn we vanaf gestapt omdat de informatievoorziening op internet steeds beter wordt en er daardoor minder animo is voor de informatieavonden die wij organiseren.
Heeft u zelf een paar aspecten waarin de dienstverlening zou kunnen verbeteren?
Wij hebben op dit moment enkel inzichtelijk wat de klanten ons destijds aangeleverd hebben. Voor een aantal klanten hebben we de huwelijkse voorwaarden praktischer ingevuld door een X bedrag te nemen waarmee verrekend wordt. Van de meeste klanten hebben we dus wel de akte, maar ik durf niet te zeggen of we dit van alle klanten hebben. Dit zou wel inzichtelijker ingekleed kunnen worden, betere dossiervorming.
Vindt u het belangrijk dat uw assistenten kennis hebben over dit onderwerp?
Nee, ze hebben er weinig mee te maken. Ze verwerken de administratie en maken de jaarrekening, De fiscale medewerkers moeten er wel wat van af weten, maar assistent-accountants niet.