Wat betekent je schip voor je?
Dat gevoel kan ik niet uitleggen. Zonder schip ben ik niet compleet. Ik ben altijd met schepen bezig. Ik zag dit schip en moest het hebben. Ik kom dingen tegen die kloppen. Het werd per opbod verkocht in 1994. Toen was het een woonark. Mijn eerste schip had ik vlak na mijn afstuderen. Toen kocht ik een skûtsje om op te wonen. Dat heb ik een half jaar gehad. Toen is het bij mijn vader op de werf verbrand. Daarna kocht ik met een studievriend een tjalk. we hadden een lening en gingen gewoon aan de slag. Als je een schip koopt gaat het ook om een gevoel. Een schip restaureren kost veel tijd en geld, maar je bouwt het zelf op. Je moet het zelf doen. Hoe het schip moest worden was meteen duidelijk: het moest zeilen. Het is meer dan alleen een schip kopen en restaureren: het is een manier van leven, zonder luxe.
Mijn schip heeft een hele diepe betekenis. Waarom? Dat weet ik niet. Het zit heel diep. Het past bij me, de uitstraling. Destijds moesten schepen functioneel zijn, maar ze mochten ook mooi zijn. Er zit ook een hele geschiedenis aan vast. Daarom ben ik ook veel op zoek naar informatie. Waarom werd zo’n klein scheepje voor op de Rijn gebouwd? Ik werd er verliefd op omdat het niet klopt. Het paste nergens in. Schepen werden gebouwd naar de ideeën van de schipper, die had ideeën over hoe de functie en de vorm moest zijn. Mijn vader zei: ‘het is ook liefde.’
Als ik ga varen ben ik blij en denk ik nergens meer aan. Je moet het voor je plezier doen: werken is niet leuk. Met zeilschepen was het elke keer een avontuur. Het is een heel andere beleving: geen rijkdom, maar wel rust. Als ik ga varen voel ik dat. Je hoeft niet zo veel over dingen na de denken. Ik ben ook opgegroeid op het water.
De scheepsbouwperiode 1900-1930 vind ik onwijs interessant. Er moet toen enorm veel positivisme zijn geweest. Er zijn toen veel investeringen gedaan. Ze bouwden mooie schepen, met een mooie lijn en die werden mooi geschilderd. Ze hadden niet alleen een functie.
Hoeveel waarde hecht je aan het feit dat het erfgoed is?
Minder. Eigenlijk vind ik dat niet zo belangrijk. Het moet gaan zoals het toen was. Of
dat erfgoed is, dat maakt me niet uit. Voor de politiek, om draagvlak te creëren is
het wel handig. In die zin is het dus wel belangrijk. Het is mooi en dat moet je niet willen veranderen. Je moet het hele verhaal
vertellen. Het is een grote rijkdom in Nederland dat er nog zo veel schepen zijn uit
de tijd van de bloeiende binnenvaart van honderd jaar geleden. Dat is belangrijk en
mooi. Daar ben ik wel in veranderd. Vanaf het begin is mijn schip blauw, want dat
vind ik mooi. Die kleur was er vroeger niet. En als ik zeil wil ik hard. Nou moet je ook
vanwege bepaalde regelingen aanpassingen doen, maar je mag er ook plezier van
hebben. In Rotterdam ligt het er maar. Ook mooi, maar is dat het dan? Door te
gebruiken leer je over hoe ze dat vroeger deden. De vroegere eigenaar beweerde
zelfs dat hij het schip alleen kon zeilen. Nou, dat is mij nog niet gelukt. Ja, als het
zeil eenmaal staat. Vroeger hadden ze wel meer tijd. Toen wachtten ze wel op
goede wind; toen gingen ze niet kruisen. Dat is anders. Van mij hoeft het geen erfgoed te zijn. Het is mijn schip en ik doe ermee wat
ik wil. Ik probeer wel te denken aan hoe ze vroeger dachten en of mijn dingen in lijn
zijn daarmee. Vaardigheden zoals klinken vind ik minder spannend. Natuurlijk is
erfgoed mooi en dat soort dingen. Ik vind het ook leuk om dingen te maken. Zo doe
je allerlei dingen: het is een totale beleving. Doe je mee aan wedstrijden zoals de mattenschippersrace/ bietentocht/
strontrace? Ik heb tien jaar de Bietentocht gezeild met mijn oudste zoon. Ik ben trots als we
doorgaan met windkracht tien. Vanaf het begin ben ik steeds bezig met de vraag
hoe ze dat vroeger deden, zoals wegvaren zonder motor. Met een puntje zeil kan je
al een haven uit. Je kunt boeken lezen, dingen aan mensen vragen en naar musea
gaan. Zelf kan je ook dingen uitvinden en afkijken van anderen. Zo zoek je steeds
verder. En dan is het soms maar niet origineel. Ik heb ooit een nieuw roer en nieuwe zwaarden naar de oude tekeningen
doen, te lezen en te praten met anderen. Vanzelf leer je ook goed jagen en bomen. Nu doen ze dat bij de Bietentocht ook met paarden. Die moeten echt in de jaaglijn gaan hangen. Daar leer je ontzettend veel van. In ééndagswedstrijden ben ik ontzettend slecht. Met de Bietentocht ga ik twee weken zeilen en dan ben je ingezeild en gaat het wel. Het is gewoon doen. En aan oud-schippers vragen. Ik ben met kleine stapjes begonnen om telkens meer te leren. Met een platbodem moet je echt bedenken wat de wind doet en dergelijke. Dat is heel leuk. Het intrigeert mij enorm. Het gaat erom wat je zelf kan. Mijn schip is wat ik kan, wat ik ben.
Vind je het belangrijk dat er museumhavens zijn?
Ja. Uiteindelijk wil ik, als ik ergens lig wel in die scène liggen. Ik heb er alleen moeite mee dat het erfgoed heet. Het is belangrijk en prettig om met gelijkgestemden op één plek te zijn. Dat is ook logisch: die hebben dezelfde belevingswereld. Het gaat om gepassioneerdheid. Wat je ook doet, als er mensen langskomen moet je die passie delen. Je moet vertellen, enthousiasmeren. Vaak worden veel exacte dingen, zoals cijfers, verteld. Maar je moet vertellen dat je er leuke dingen mee kunt doen. Als je zo’n hobby hebt moet je die laten zien . Als de faciliteiten er zijn moet je je schip ook openstellen, daartoe ben je een beetje moreel verplicht; dat hoort er een beetje bij. Het is ook leuk als er mensen langskomen en een praatje maken.
- Bijlage 5 -