Risico’s binnen grondexploitaties
5.11 Interbestuurlijk toezicht
In de Wet Revitalisering generiek Toezicht is opgenomen dat het in eerste instantie niet aan de
toezichthouder, maar aan vertegenwoordigende organen als de gemeenteraad is om in het kader van de horizontale verantwoording toezicht te houden op de uitvoering van taken (vooral medebewindstaken) door de colleges. Het toezicht dat het Rijk en de provincies op de gemeenten houden kan dan soberder worden ingericht en meer op afstand en op risico’s gericht plaatsvinden.
In 2016 heeft de gemeenteraad tijdens een informatieavond gesproken over de rolopvatting van de gemeenteraad bij Interbestuurlijk toezicht. Als onderdeel hiervan is afgesproken dat het interbestuurlijk toezicht een prominentere rol krijgt in de P&C-cyclus van de gemeente. Daartoe zullen in het jaarverslag van de gemeente de belangrijkste uitkomsten van het IBT worden toegelicht en tevens zal er met ingang 2017 jaarlijks één van de toezichtsgebieden nader worden uitgediept tijdens een informatieavond.
Naast de informatie in deze paragraaf kan ook gebruikt gemaakt worden van Waarstaatjegemeente.nl.
Deze site bevat prestatie-indicatoren voor de horizontale verantwoording. Deze indicatoren geven informatie over de prestaties van gemeenten bij de uitvoering van hun wettelijke medebewindstaken.
Provinciaal toezicht
Ten aanzien van het toezicht van de provincie ligt het accent op de toezichtsgebieden Archief- en
informatiebeheer, Financiën, Huisvesting vergunninghouders, Monumentenzorg, Omgevingsrecht en Wet ruimtelijke ordening (hierna: Wro). Binnen deze toezichtsgebieden besteedt de provincie jaarlijks
aandacht aan verschillende thema’s.
Resultaten interbestuurlijk toezicht 2017
De bovenstaande zes toezichtgebieden worden beoordeeld op een driepuntsschaal.
Om de resultaten goed te kunnen interpreteren is bij ieder toezichtsgebied een korte toelichting gegeven van de gepresenteerde resultaten. Samengevat is het beeld als volgt:
Domein Resultaat 2016 Resultaat 2017
Archief- en informatiebeheer Voldoet niet Voldoet
Financieel toezicht Voldoet Voldoet
Huisvesting vergunninghouders Voldoet niet Voldoet niet, doch verschoonbaar*
Monumentenzorg Voldoet Voldoet
Omgevingsrecht Voldoet gedeeltelijk Voldoet
Ruimtelijke ordening Voldoet Voldoet
* De COA heeft minder vergunninghouders gekoppeld aan de gemeente Oosterhout.
Archief- en informatiebeheer
Waar moet de gemeente aan voldoen?
Voor het jaarlijks toezicht op het archief- en informatiebeheer sluit de provincie aan bij de aanbeveling van de VNG, dat het college de raad jaarlijks informeert over archiefzorg en – beheer via Kritische Prestatie Indicatoren (KPI’s). Hierbij geeft de provincie de volgende vijf van de tien KPI-thema’s prioriteit:
KPI-nr Omschrijving 1 Lokale regelingen
3 Ordening, authenticiteit, context, toegankelijkheid en duurzaamheid archiefbescheiden
Gemeente Oosterhout Jaarverslag en jaarrekening 2017 153 4 Digitale archiefbescheiden in het bijzonder
6 Overbrenging van archiefbescheiden naar de archiefbewaarplaats 7 Archiefbewaarplaatsen, archiefruimten en e-depots
Voor het systematisch toezicht baseert de provincie zich op de interne rapportage van het college aan de raad. Daarbij gaan ze er van uit dat:
1. Het college jaarlijks verslag uitbrengt aan de raad over de uitvoering van de Archiefwet in het voorgaande jaar.
2. Het college de raad tegelijk met het verslag op de hoogte brengt van de verbeteringen die naar aanleiding van het verslag zijn of worden opgestart.
3. De provincie afschriften ontvangt van het verslag en de verbetervoorstellen die naar de raad zijn gestuurd.
Naast dit kwalitatief oordeel, houdt de provincie ook bij of de lokale overheden de verslagen tijdig toegestuurd hebben.
Wat is de stand van zaken bij de gemeente Oosterhout?
Het verslag archiefbeheer is ruim voor 15 juli naar de raad en ons gezonden. Het verslag beschrijft de 5 thema's waar we onze beoordeling op baseren en waar nodig zijn verbetervoorstellen gedaan. We beoordelen uw gemeente daarom als "voldoet." Over de goede ontwikkelingen in uw gemeente op het gebied van archiefbeheer spreken we onze waardering uit. Het volstaat als u de raad en ons volgend jaar, naast eventuele nieuwe ontwikkelingen, een voortgangsverslag stuurt van de verbeteracties. Hierin geeft u aan welke acties zijn afgerond, welke acties nog moeten worden uitgevoerd en wanneer die zijn afgerond.
Financieel toezicht
Waaraan moet de gemeente voldoen?
Bij het financieel toezicht is sprake van specifiek toezicht. Hierdoor wijkt de wijze waarop de provincie dit toezicht uitoefent enigszins af van de andere vijf toezichtgebieden.
Bij het financieel toezicht worden de volgende drie categorieën onderscheiden: Voldoet , Voldoet met kanttekeningen en Voldoet niet. Voldoet en Voldoet met kanttekeningen leiden tot repressief toezicht, terwijl voldoet niet preventief toezicht tot gevolg heeft.
1. De begroting is structureel en reëel in evenwicht en
2. Uit meerjarenraming is aannemelijk dat dit evenwicht wordt gecontinueerd en
3. Er is voor zover bekend geen sprake van bestuurlijke relevante onderwerpen die de financiële positie substantieel nadelig kunnen beïnvloeden.
Wat is de stand van zaken bij de gemeente Oosterhout?
Voor het begrotingsjaar 2017, stonden wij onder repressief toezicht (toezicht op afstand). De begroting 2017 is vorig jaar aan een uitgebreid onderzoek onderworpen; dit uitgebreide onderzoek verricht de provincie minimaal eens per 4 jaar. We presenteren een sluitende begroting. In de paragraaf
weerstandsvermogen is de verplichte basisset van vijf financiële kengetallen opgenomen. Overall kunnen we concluderen dat de ratio’s in de begroting 2018 ten opzichte van de begroting 2017 licht zijn
verbeterd. De begroting 2018 is aan een beperkte controle onderworpen door de provincie. De uitkomsten van deze beperkte controle vormden geen aanleiding om de begroting uitgebreider te controleren. Hierdoor zal het repressieve toezicht ook weer gelden voor het begrotingsjaar 2018. De gemeente Oosterhout voldoet hiermee aan de gestelde eisen.
Huisvesting vergunninghouders Waaraan moet de gemeente voldoen?
Wij hebben een wettelijke taak, op basis van de Huisvestingswet, om vergunninghouders te huisvesten.
De rijksoverheid legt ons elk half jaar een taakstelling op voor het aantal te huisvesten
vergunninghouders. Het Centraal orgaan Opvang Asielzoekers (COA) heeft de verantwoordelijkheid om deze taakstelling uit te voeren in samenwerking met de gemeenten. Een vergunninghouder moet binnen
Gemeente Oosterhout Jaarverslag en jaarrekening 2017 154 14 weken na aanmelding een passende woning aangeboden krijgen, met daaraan gekoppeld een traject om uitkering, onderwijs en inburgering te organiseren. Wij voeren als gemeente de regie op dit traject.
Huisvesting gebeurt voornamelijk door de woningcorporaties, begeleiding van de individuele
vergunninghouders gebeurt in onze gemeente. De taakstelling voor het 1e half jaar 2017 is 41. Daarnaast was nog een achterstand uit de voorgaande periode aanwezig van 34. Totale taakstelling van de
gemeente Oosterhout bedroeg dus 75.
Wat is de stand van zaken bij de gemeente Oosterhout?
Op grond van de realisatiecijfers per 1 juli 2017 heeft de gemeente Oosterhout haar taakstelling voor het eerste half jaar van 2017 niet gerealiseerd; per 1 juli waren er 64 vergunninghouders gehuisvest. De constatering is dat de gemeente Oosterhout niet voldoet (doch verschoonbaar) aan de gestelde normen. De provincie heeft echter op basis van onderzoek geconstateerd dat deze achterstand is opgelopen omdat de COA te weinig vergunninghouders aan de gemeente Oosterhout heeft gekoppeld.
Alle in 2017 gekoppelde vergunninghouders zijn binnen 12 weken gehuisvest. Aangezien de gemeente er aantoonbaar alles aan heeft gedaan om de taakstelling te realiseren, is dit verschoonbaar.
Monumentenzorg
Waaraan moet de gemeente voldoen?
Een van de wettelijke eisen is dat gemeenten een commissie instellen die adviseert over
omgevingsvergunningen voor het aanpassen van een beschermd monument. Van deze commissie mogen burgemeester of wethouders geen lid zijn en enkele leden moeten deskundig zijn op het gebied van monumentenzorg. De provincie monitort of de Brabantse gemeenten een dergelijke commissie hebben ingesteld en ze ook altijd consulteert.
Wat is de stand van zaken bij de gemeente Oosterhout?
In 2017 heeft de provincie onderzocht op welke manier de wettelijk verplichte monumentencommissies gefunctioneerd hebben: zijn ze voldoende onafhankelijk en deskundig, en zijn ze telkens geraadpleegd.
Met betrekking tot de uitvoering van de monumentenwet voldoet onze gemeente.
Omgevingsrecht
Waaraan moet de gemeente voldoen?
De provincie ziet met IBT er op toe of de uitvoering van de wettelijke taken op het gebied van
omgevingsrecht door gemeenten goed wordt uitgevoerd. Conform het Besluit omgevingsrecht (Bor) stelt de gemeente jaarlijks een uitvoeringsprogramma vergunningverlening en handhaving op. Na afloop van een uitvoeringsjaar wordt het programma geëvalueerd.
In het programma voor 2017 hebben we aangegeven wat we in 2017 doen op het gebied van
vergunningverlening, toezicht en handhaving Fysieke Leefomgeving, welke prioriteiten we daarbij stellen en met welke kwalitatieve en kwantitatieve capaciteit we dat doen.
In het kader van het systematisch onderzoek omgevingsrecht heeft de provincie Noord-Brabant van alle Brabantse gemeenten zowel de tijdigheid, de actualiteit als op een aantal punten de kwaliteit van de handhavingsdocumenten beoordeeld. Ook heeft de provincie gecontroleerd of de gemeenteraden over deze documenten zijn geïnformeerd.
Wat is de stand van zaken bij de gemeente Oosterhout?
De provincie heeft het handhavingsbeleid (Beleidsplan Fysieke Leefomgeving 2015-2018) en het
‘Uitvoeringsprogramma vergunningverleningen en handhaving 2017 met de terugblik 2016’ op 17 punten getoetst en met de maximale score van ‘Voldoet’ beoordeeld. Het IBT geeft de gemeente een
compliment over de inhoud van de documenten. Uit hun analyse van de beoordeling van de
handhavingsdocumenten in 2017 blijkt dat we er positief uit springen op naleving en uitwerking van het kwaliteitscriterium ‘Rapporteren en evalueren activiteiten in relatie tot prioriteiten en bijdragen aan behalen beleidsdoelen’. Het IBT geeft aan dat de documenten en de werkwijze van de gemeente Oosterhout voldoet en heeft twee verbeterpunten aangegeven. Deze verbeterpunten passen we toe bij het opstellen van de documenten voor 2018:
Gemeente Oosterhout Jaarverslag en jaarrekening 2017 155 - We zorgen er voor dat het uitvoeringsprogramma in 2018 weer tijdig vastgesteld zal worden en dat
gedeputeerde Staten tijdig de documenten ontvangt met daarbij het bewijs waaruit blijkt dat de gemeenteraad tijdig op de hoogte is gesteld van het uitvoeringsprogramma en de jaarlijkse evaluatie.
- Tevens gaan we het beschikbare bedrag in de begroting in het vervolg niet alleen in het beleidsplan noemen, maar ook in het uitvoeringsprogramma voor het lopende jaar. Daarmee maken we inzichtelijk dat er uren zijn gereserveerd om adequaat te kunnen reageren op meldingen en ontwikkelingen die direct aandacht behoeven en dat hiervoor gelden zijn gereserveerd binnen de reguliere middelen.
Wet ruimtelijke ordening (hierna: Wro) Waaraan moet de gemeente voldoen?
De volgende 4 thema’s worden door de provincie beoordeeld:
1. Verplichtingen uit de Wro;
a. hebben van gebiedsdekkende structuurvisies;
b. hebben van gebiedsdekkende bestemmingsplannen of beheersverordeningen;
c. hebben van actuele bestemmingsplannen en beheersverordeningen;
d. jaarlijks bekendmaken, hoe in het ruimtelijk spoor wordt gehandhaafd;
2. Instructieregels voor gebiedsbescherming uit de Verordening ruimte;
Zijn deze instructieregels, m.n. met betrekking tot de bescherming van natuur- en
landschapswaarden, cultuurhistorische waarden en waterbergingsgebieden, in een bestemmingsplan opgenomen.
3. Regels voor zorgvuldige veehouderij uit de Verordening ruimte;
De regels in de Verordening ruimte voor de ontwikkeling van veehouderijen dienen binnen een termijn van 2 jaar in gemeentelijke bestemmingsplannen te zijn verwerkt.
4. Uitvoering handhaving en toezicht in relatie tot de Verordening ruimte:
Het betreft hier toezicht en handhaving, specifiek gericht op kwaliteitsverbetering landschap en de Brabantse Zorgvuldigheidsscore Veehouderij.
Wat is de stand van zaken bij de gemeente Oosterhout?
Begin 2016 heeft de provincie een uitgebreide monitor ruimtelijke ordening uitgevoerd. De gemeente Oosterhout beschikt over een volledige en actuele dekking van bestemmingsplannen of structuurvisies, zoals geëist in de Wet Ruimtelijke ordening. De gemeente Oosterhout voldoet hiermee aan de gesteld eisen uit de Wro. In 2017 heeft de provincie geen nieuwe monitor uitgevoerd, maar enkel bij de
gemeenten die in 2016 niet of slechts gedeeltelijk voldeden, bekeken of de tekortkomingen zijn verholpen.
Jaarrekening (financieel)