Illegale prostitutie en mensenhandel

Illegale prostitutie blijkt vooral uit registraties in politiesystemen (casus C), interviews met professionals (casus C en B) en open bronnen. Bewoners en ondernemers hebben hier minder zicht op, al ziet een ondernemer wel duide- lijk signalen: ‘Als je hier een keer ’s avonds laat rondloopt en ’s ochtend vroeg komt, dan zie je precies in welke panden dat speelt. Cafés waar de rolluiken naar beneden gaan en waar ze de bovenverdieping erbij hebben, daar zie je op een gegeven moment mensen naar boven lopen; komen en gaan en de dames

zie je er ook allemaal zitten.’ (Interview ondernemer/voorzitter van de winke- liersvereniging, casus C)

Illegale prostitutie is geconstateerd in verschillende typen panden, zoals cafés, woningen en massagesalons. In één casus zijn bij de gemeente twee adressen bekend waar illegaal gokken is geconstateerd en waar illegale prostitu- tie wordt vermoed. In een van de casussen komt een shishalounge naar voren. De politie ontvangt een melding van een jeugdzorgcentrum dat twee meisjes die daar woonden waren weggelopen naar deze loungebar. Bij terugkomst spraken de meisjes tegen de leiding hun verbazing uit dat de politie niet vaker controleerde bij deze lounge omdat het een ontmoetingsplek zou zijn voor jonge meisjes en loverboys (bron: BVH, casus C).

Uit interviews met professionals en informatie uit een opsporingsonder- zoek komen Oost-Europese vrouwen naar voren, waarbij vaak niet duidelijk is in hoeverre zij ook slachtoffer zijn van mensenhandel. Wanneer sprake is van kamerverhuur, zijn de exploitanten wisselend. Volgens een wijkagent verschui- len autochtone woningeigenaren zich achter de (tussen)verhuurder (of huur- ders achter onderhuurders). Maar er wordt door de politie ook een voorbeeld gegeven van een pandjeseigenaar van buiten de stad, die meerdere pandjes heeft in de stad waar illegale prostitutie gaande is.

In beide casussen waar sprake is van illegale prostitutie treden gemeente en politie hiertegen op, bijvoorbeeld door het ontruimen en sluiten van panden. Een probleem met het daadwerkelijk aantreffen van illegale prostitutie is dat controles met name overdag plaatsvinden en illegale prostitutie met name ’s nachts plaatsvindt.

Als er voldoende meldingen zijn uit de buurt, inventariseren politie en gemeente of er genoeg ligt om op grond van de Wet op de kamerverhuur naar binnen te gaan. ‘Dat is vaak het begin, vergunningen controleren van kamerver- huur, pandeigenaren erbij betrekken. Dan kom je er vaak bij uit dat dat wel gaande is’, licht de wijkagent toe. Bij controles wordt het soms geconstateerd aan de hand van de inrichting van een speciale ruimte achter of boven een zaak. Een handhaver van de gemeente vertelt dat hij in verschillende cafés meerdere keren illegale prostitutie heeft geconstateerd: ‘En daar tref ik het eigenlijk elke keer aan, hoor. Want we hebben ook een keer een Roemeense vrouw gehad die we daar aantroffen, ja of vrouw, een meisje van 19 jaar geloof ik, en een Turkse man zat tegenover haar. Zij zegt: “Dat is een vriend van mij”, hij zegt: “Dat is mijn vriendin”, ja, op een gegeven moment weet je dus wel waarvoor zij gebruikt wordt. Dat zie ik omdat ik daar een paar keer ben binnengelopen voor controle.’ (Interview betrokkene gemeente, casus B)

Op basis van het onderzoeksmateriaal is echter meestal niet op te maken in hoe- verre er daadwerkelijk sprake is van mensenhandel. Er is slechts één opsporings- onderzoek aangetroffen naar illegale prostitutie in relatie tot mensenhandel, waarbij de vrouwen niks loslieten en geen actie wilden ondernemen. Daarnaast is in een van de casussen een registratie gevonden van een rechtshulpverzoek vanuit Bulgarije in verband met een mensenhandelonderzoek aldaar. De hoofdverdachte van hun onderzoek is in Nederland bekend omdat er eerder aangifte tegen hem was gedaan door een vrouw die in de notoire straat woonde. Zij moest jarenlang het grootste deel van haar inkomen afgeven.

Ook voor professionals is vaak niet duidelijk of er sprake is van mensenhandel. Een respondent hierover: ‘Over mensenhandel daarachter heb ik niets vernomen! Dus het is nog maar de vraag: speelt dat er dan, of is het er niet? Zijn het gewone dames die lekker langs die weg een zakcentje bijverdienen? Dat mag ook niet natuurlijk, is illegaal op die manier. Maar is nogal van een andere orde dan dat er mensenhandel achter zou zitten.’ (Interview betrokkene gemeente, casus C) Tot slot is in een van de casussen mensenhandel in de zin van arbeidsuitbui- ting aangetroffen. Een adres in de straat komt twee keer voor in de registraties; één keer omdat er een MMA-melding is gedaan en één keer omdat er daadwerke- lijk een opsporingsonderzoek is gedaan naar de verdachte. Op het betreffende adres zouden Poolse werknemers van de verdachte in kleine kamers wonen. Zij zouden elders werken en worden uitgebuit door de verdachte. Deze Poolse werk- nemers zouden zwart betaald krijgen, geen pauzes krijgen en de hele dag zwaar werk moeten verrichten, 60 uur per week. Uit de politiesystemen blijkt dat in het verleden bij controles door ketenpartners meerdere malen vreemdelingen en slaapplekken in het bedrijf van de verdachte zijn aangetroffen in 2012 en 2013.