Gelyke toegang tot en gelyke verspreiding van hulpbronne

Volgens Artiles (2004) plaas sosiale geregtigheid die klem op die toegang en verspreiding van hulpbronne. Die regverdige herverdeling van bronne is dus noodsaaklik om hierdie armoede geteisterde gemeenskappe te bevoordeel. Ten einde te verseker dat skole die nodige ondersteuning ontvang en gelyke toegang tot hulpbronne verkry, vind gelyke herverdeling van hulpbronne plaas. Om hierdie rede het die Departement van Onderwys ‘n kwintielgebaseerde stelsel in plek gesit waar daar geen skoolgeld van leerders in sekere skole verhaal word nie. Die betrokke leerders in hierdie studie ont vang kwytskelding van skoolgeld.

Prinsloo (2001) stip uit dat die doel van elke onderwyssisteem moet wees om kwalitatiewe onderwys aan alle leerders te voorsien. So byvoorbeeld is dit ook vir onderwysers van hierdie skole belangrik om aan hul leerders die geleentheid te bied om hul onderrig-leermateriaal in hul eie taal te ontvang. Daarom doen hulle deur die nodige vertalings as Engelse dokumente deur die departement van onderwys voorsien was. Onderwysers in hierdie studie probeer ook om leerders aan meer as net die gewone leermateriaal bloot te stel deur prinsipale se skootrekenaars tot leerders se beskikking te stel.

Volgens hierdie studie besef onderwyser ook die belangrikheid van sport in die ontwikkeling van leerders in hul totaliteit. Onderwysers het die nodige ondersteuningspraktyke daar gestel, sodat leerders van hierdie verafgeleë skole ook aan sport kan deelneem. ‘n Te kort aan sportfasiliteite by hierdie skole noop onderwysers om kreatief te werke te gaan deur slegs individuele sportsoorte in te stel soos atletiek en inheemse spele om in spansport saam te smelt met die naburige skole.

My afleiding is dat die afwesigheid van die daarstelling van sportstrukture aan die kant van die Departement van Onderwys asook ‘n tekort aan fondse en fasiliteite van die oorsake is dat skolesport by hierdie verafgeleë skole nie tot

113

sy reg kan kom nie. Die inisiatiewf en toewyding van onderwysers bied inteendeel die nodige blootstelling tot sport aktiwiteite aan leerders.

Die NCSNET dokument (Department of Education, 1997) identifiseer armoede wat verhongering tot gevolg kan hê, as een van die redes waarom leerders onderpresteer. Fleisch (2008) onderstreep dit in sy studies dat wanvoeding gedeeltelik kan bydra tot die onderprestering van leerders. Ten einde die basiese reg van leerders tot onderwys, voorsien die Department van Onderwys fondse aan skole om voedsel aan leerders te verskaf. Dit verseker dat leerders in hierdie armoede geteisterde gebiede ‘n gebalanseerde maaltyd by die skool ontvang. Volgens die riglyne kan daar van vrouens uit die gemeenskap gebruik gemaak word om die voedsel vir die leerders elke dag te kook teen ‘n vergoeding. Dit help om werkskepping in hierdie gebiede te bevorder. Die landelike skole in hierdie studie maak goed gebruik van die hulpbronne tot hul beskikking en gaan kreatief te werke waar daar te korte is.

5.2.4 Bemagtiging van rolspelers

Bemagtiging volgens die teoretiese raamwerk is ‘n belangrike faktor sodat onderwysers die nodige kennis kan hê om leerders met leerprobleme in te sluit en nie te marginaliseer in die klaskamers nie. Volgens Prinsloo (2001) is baie Suid-Afrikaanse onderwysers verward en het min selfvertroue as gevolg van die baie veranderinge wat gedurig plaasvind in onderwysbeleid. In hierdie studie ontvang alle rolspelers die nodige bemagtiging deur middel van die werkswinkels en kursusse om sodanige kennis op te doen om die effektiewe ondersteuning aan leerders te kan bied.

Maforah en Shulze (2012) beskryf prinsipale as die leiers van skole en moet derhalwe die voorbeeld stel deur leiding te neem. Prinsipale is dus verantwoordelik om onderwysers onder hul toesig gereeld op hoogte te bring en te bemagtig in alle aspekte en verwikkelinge in die onderwys. Inligting sessies en bemagtiging van onderwysers kan plaasvind in samewerking met prinsipale.

114

Die Geïntegreerde Gehaltebestuurstelsel, in Engels bekend as die “Integrated quality management system (IQMS)”, het ten doel om onderwysers se behoeftes te bepaal vir die nodige ondersteuning in die kennis en die implementering van die kurrikulum. My bevinding is dus, dat prinsipale in hierdie studie dit een van hul prioriteite maak om die onderwysers onder hul leiding te help met professionele ontwikkeling.

In hierdie studie poog die leerareabestuurders om onderwysers gereeld te bemagtig deur die nodige opleiding aan te bied in areas waar daar nog leemtes ervaar mag word. Volgens my bevinding ervaar onderwysers die werkwinkels positief en is hulle gretig om kursusse by te woon. Hulle besef ook die noodsaaklikheid om voortdurend opgelei te word.

Die distrikgebaseerde ondersteuningspan van die Departement van Onderwys is verantwoordelik vir die opleiding en monitering van Inklusiewe Onderwys. Hulle beskou die voorsiening van gedurige ondersteuningdienste aan leerders, opvoeders en ouers as essensieel vir die optimale benutting van leerderondersteuning. In hierdie studie was bevind dat die distrikgebaseerde ondersteuningspan help om die leerders met probleme te identifiseer en dan die nodige ondersteuningsprogramme op te stel, waaraan sodanige leerders kan deelneem.

5.2.5 Aanspreek van gemeenskapsfaktore

MIV/VIGS is volgens Visser (2002) en Bornman, Rose (2010) ‘n groot gesondheidskrisis wat Suid-Afrikaners in die gesig staar. Die aanspreek van hierdie sosiale faktor is belangrik ten einde die nodige ondersteuning aan leerders te kan bied, daarom word MIV/VIGS bewusmakingsprogramme gereeld by die skole en die gemeenskappe in hierdie studie gehou. Hierdie gemeenskappe het ook ‘n hoë Tuberkulosesyfer en derhalwe moet hulle deeglik ingelig word oor die voorkoming van Tuberkulose. In hierdie studie besoek ‘n mobiele kliniek die gebiede gereeld om medikasie aan pasiënte te voorsien.

115

Ten spyte van die gevare van blootstelling aan die verskillende siektes neem onderwysers in hierdie studie ‘n leidende rol in die versorging van leerders wat kronies siek is, deur te sorg dat leerders gereeld hul medikasie ontvang en selfs die klinieke besoek.

Die behuising- en- elektrisiteitsnood is baie hoog in landelike gebiede (Bornman, Rose, 2010). Die onderwysdistrikskantoor, onderwysdepartement, onderwysers en politieke gemeenskapsleiers het bande saamgesnoer om hierdie krisis aan te spreek sodat leerders ‘n veilige leer omgewing kan hê. ‘n Veilige en goeie leeromgewing kan bewerkstellig word deur die strategiese samewerking om die sosio-ekonomiese infrasstruktuur te probeer verbeter.