FTC C OMPLAINT

Zoals reeds aangegeven in paragraaf 2.1.1 en 3.3.3 diende El_Spiko (2012), een gebruiker op het BioWare Social Network, op 16 maart 2012 een officiële klacht in over EA inzake ‘false advertising’ bij het Amerikaanse FTC (Federal Trade Commission) en BBB (Better Business Bureau). Hij beriep zich hierbij op de inmiddels meermaals besproken promotionele uitspraken (‘beloftes’) die BioWare-medewerkers deden over Mass Effect 3 ten tijde van de pre-release periode, maar die vervolgens niet waar bleken te zijn (zie paragraaf 2.1.1). El_Spiko maakte zijn actie bekend op het BioWare Social Network:

Screenshot 2.3.7 – 1. El_Spiko (2012) op BSN.

Het FTC houdt zich bezig met “the promotion of consumer protection and the elimination and prevention of anti-competitive business practices”, en is een onafhankelijk orgaan van de regering van de Verenigde Staten. De commissie is gemachtigd om onderzoek te doen naar bedrijven en organisaties onder verdenking, en om bestraffing na te streven via de ‘Federal court’ als de onderzoeksresultaten daartoe nopen .

Daar waar het FTC daadwerkelijk een uitvoerende macht heeft, is het BBB eerder een keurmerk van vertrouwen en eerlijkheid. Bedrijven kunnen zich vrijwillig aansluiten bij het BBB om zich vervolgens te onderwerpen aan

Bijlage 2

42

controles voor het verkrijgen van een BBB-accreditatie. BBB-geaccrediteerde bedrijven zijn verplicht een “a good faith effort” te maken om consumentklachten op te lossen. De website van het BBB houdt bij hoeveel en wat voor type klachten er over een bedrijf zijn ingediend, en of (en hoe) deze zijn opgelost – al dan niet via bemiddeling van het BBB.

Het merendeel van El_Spiko’s medeklagers bleek echter pertinent tegen het indienen van dergelijke klachten te zijn. Dit omdat BioWare’s Chris Priestly en Casey Hudson net de dag ervoor de fans enigszins tegemoet waren gekomen met de ‘we are listenining’ reactie, en het spel op 16 maart bovendien pas 10 dagen uit was. Fans vonden het ‘premature’ om nu al een officiële klacht bij een civiele instantie in te dienen. Ze zeiden dat El_Spiko op zijn minst nog had kunnen wachten tot er uitsluitsel zou zijn over of BioWare inderdaad luisterde en iets met de klachten ging doen. Persephone (2012) typeerde de actie van El_Spiko als volgt “[it’s] like declaring a war in the middle of an attempt to achieve a peace treaty” . Ook andere BSN-gebruikers waren het hiermee eens:

“Man, I don't have problems with filing a complaint or anything, but why now? We haven't even really talked to EA or BioWare and stuff like this might easily ruin all other options we might have had!” (BioWare Social Network: Apfelweinbrauer, 2012)

“This is pathetic. Atleast wait for them to have their say on whether or not this is the real ending or not. If they turn around and say yes, then by all means go for it. Until then you just making yourself look rather silly.” (BioWare Social Network: robtheguru, 2012)

De tegenstanders vreesden dus duidelijk dat een dergelijk rigoureuze stap een averechts effect zou hebben en dat BioWare, net nu ze een beetje mee leek te geven, juist weer de hakken in het zand zou zetten. De meeste BSN-gebruikers drukten El_Spiko dan ook op het hart dat ze eerst de ‘we are listening’ toezegging had moeten afwachten, en vroegen hem soms zelfs of hij zijn klacht niet in kon trekken. Slechts een minderheid was het geheel met zijn actie (inclusief timing) eens. Deze kleine groep (inclusief El_Spiko) werd op het BioWare Social Network echter flink aangevallen en er ontstond een behoorlijke onderlinge verdeeldheid. (Waaraan overigens zelfs de trouwe aanhangers van de Indoctrinatie Theorie aan meededen – zij dachten nog altijd dat BioWare vanzelf het ‘echte’ einde zou uitbrengen, waardoor de FTC-klacht overbodig was.)

De bovengenoemde verdeeldheid werd tevens versterkt doordat sommige klagers van mening waren dat de professionele gamemedia nu eindelijk wel met recht kon spreken van (misplaatste) ‘gamer-entitlement’ – iets dat de klagers juist vanaf het begin van de klaaggolf hadden geprobeerd tegen te gaan door te bewijzen dat hun klachten wel gegrond waren, en wat net begon te lu De FTC-klacht (nog meer dan de BBB-klacht) vonden de veel klagers echt zo overtrokken dat ze bang waren de gamemedia munitie te geven inzake hun eigen kinderachtigheid. Het feit dat er zoveel negatieve reacties kwamen op de actie van El_Spiko, werd overigens echter waarschijnlijk deels veroorzaakt door het feit dat veel BSN-gebruikers niet precies begrepen wat een FTC en BBB klacht inhoudt. Veel reageerders dachten dat het al direct om een rechtszaak ging, waardoor ze veel heftiger reageerden op El_Spiko. El_Spiko paste daarom na enkele uren zijn oorspronkelijke post aan (zie screenshot 2.3.7 – 1) met een update en een disclaimer, waarin hij duidelijk probeerde te maken dat er absoluut geen sprake was van een “lawsuit” of “serious legal action”. De meeste reageerders lazen dit echter niet meer, en bleven elkaar overschreeuwen en bediscussiëren inzake een rechtszaak en alle eventuele desastreuze gevolgen die dat voor EA en BioWare zou kunnen hebben (en dus voor het bereiken van hun eigen doel inzake het einde).

Bijlage 2

43

Hoewel de verhitte discussie voornamelijk ging over of het BioWare’s bereidheid tot meewerking zou schaden, bespraken enkele fans ook of de klacht überhaupt aan het juiste adres was bij het FTC en serieus zou worden genomen. Veel fans beargumenteerden dat BioWare’s promotionele uitspraken ten tijde van de pre-release periode niet gezien konden worden als daadwerkelijke ‘advertisement’ over eigenschappen van een toekomstig product, waardoor er van misleiding van de consument simpelweg geen sprake was. Deze reageerders stelden dat de beoordeling van inhoudelijke eigenschappen van een videogame te subjectief was:

Screenshot 2.3.7 – 2. Discussie subjectiviteit (BioWare Social Network: Memengwa, The Big Palooka, Nyila, 2012) Voorstanders van de FTC klacht beargumenteerden echter juist weer dat BioWare zo specifiek was geweest over de toekomstige eigenschappen van ME3 in de pre-release periode, dat er wel objectief gekeken kon worden of die ‘beloftes’ waargemaakt waren:

Bijlage 2

44

Screenshot 2.3.7 – 3. (BioWare Social Network: Akael_Bayn, 2012)

Forbes stelde echter, na consultatie van diverse rechtenspecialisten, dat de FTC-klacht geen navolging zou hebben. Dit ten eerste doordat de pre-release beloftes door het FTC niet gezien zou worden als ‘advertisement’, aangezien deze uitspraken in interviews werden gedaan, en niet daadwerkelijk op reclamemateriaal stonden. Ten tweede is enige vorm van ‘puffing’ gewoon toegestaan (en valt zelfs te verwachten) bij het aanprijzen van een product:

“ ‘Puffing’ is a legal term for an expected level of exaggeration coming from someone looking to sell. Even though Casey Hudson, promised a much more thorough use of player choice in the ending than was delivered, there isn’t much of a legal case against Bioware here. And there are different endings to Mass Effect 3 – just not as different as fans would like. It’s a serious accusation when it’s about consumers talking to a game developer, but it wouldn’t hold up in a court of law.

In addition, the definition of ‘ad’ is important here. The actual advertising for the game doesn’t promise much in the way of specifics. “Most of the ‘advertising’ fans were complaining about came in the form of interviews or press statements made a various times prior to and after release of the game,” says Philadelphia area lawyer Michael Duffy. “That probably wouldn’t qualify as ‘advertising’ in the
_{eyes of the FTC.” That doesn’t} mean that El_Spiko, or anyone else’s complaints aren’t important. As official responses have shown, the conflict between Bioware and its consumers is very real, but this debate belongs on the Bioware forums, not in the hands of the Federal government.” (Forbes: Dave Thier, 2012)

Daarnaast bleek uiteindelijk dat EA helemaal niet eens BBB-geaccrediteerd was, waardoor het bureau de uitgever niet op de vingers kon tikken, maar desondanks besloot het toch een blogpost aan de ingediende klacht te wijden. Hierin gaf de schrijfster El_Spiko bovendien gelijk. Dit deed ze op basis van één uitspraak, afkomstig van de website van Mass Effect 3, waardoor het deze dus wel gecategoriseerd kon worden als ‘advertisement’:

“The issue at stake here is, did Bio Ware falsely advertise? Technically, yes, they did. In the first bullet point, where it states “the decisions you make completely shape your experience”, there is no indecision in that statement. It is an absolute. […] A consumer would have to very carefully analyze this statement to come to a conclusion that the game’s outcome is not “wholly” determined by one’s choices.” (Better Business Bureau: Kristal Heffley, 2012)

Toch hield de schrijfster ook een slag om de arm, door te benadrukken dat niet alle BioWare/EA reclame onderzocht was, wat tot gevolgen zou kunnen leiden (zowel ten gunste van El_Spiko of juist van BioWare/EA). Ook

Bijlage 2

45

gaf de BBB-medewerkster aan dat bedrijven, vooral in de era van social media, voorzichtig dienen te zijn met promotionele woordkeuzes:

“Also this is just a small example of their advertising and does not take into account anything that might have been said, as far as their public relations and other advertising campaigns. The lesson to be learned here is companies should give careful consideration to how they word their advertisements. Otherwise, there could be detrimental effects, especially in the era of social media and online forums.” (Better Business Bureau: Kristal Heffley, 2012)

Dat er geen daadwerklijke ‘legal action’ zou volgen via het FTC verwachtte El_Spiko zelf waarschijnlijk ook al (gezien de update in zijn originele post). Dat het BBB in ieder geval wel aandacht gaf aan de klacht en hem bovendien zelfs (zij het onder voorbehoud) in het gelijk stelde, was waarschijnlijk echter al meer een overwinning. De klagers hoopten dat dit videogame-uitgevers zou doen beseffen dat ze niet langer zondermeer wegkwamen met het doen van specifieke promotionele beloftes als deze vervolgens niet werden waargemaakt. De fans wilden waarheidsgetrouwe promotie pre-release (zoals holdtheline.com sinds de ME3-klaaggolf nastreeft – zie paragraaf 2.3.3) en ze hoopten dat de FTC en BBB-klacht daar in ieder geval iets aan had bijgedragen:

Screenshot 2.3.7 – 4. (BioWare Social Network: DoctorCrowtgamer, Harbinger of Hope, 2012)

De blogpost van het BBB kwam overigens pas op 10 april; vijf dagen nadat de Extended Cut al was aangekondigd en BioWare dus al aan de klaaggolf tegemoet was gekomen (zij het op zijn eigen voorwaarden, maar daarover later meer).

2.3.8DE PATRICK ‘TAKYRIS’WEEKES CONTROVERSE

Halverwege maart 2012 ontstond er inzake de ME3-klaaggolf een opmerkelijke controverse rond het gameforum Penny Arcade (PA), over berichten geplaatst door een gebruiker genaamd ‘takyris’. Dit was de account van een van BioWare’s senior writers, Patrick Weekes, die onder andere aan Mass Effect 3 meeschreef. Dat takyris eigenlijk Weekes was, was alom bekend op Penny Arcade, doordat takyris zelf geen geheim maakte van zijn echte identiteit en regelmatig zijn schrijfwerk besprak:

“Takyris is an account that has been on the forums since ME1, linked to Weekes’ LiveJournal [het inmiddels verwijderde pats-quinade.livejournal.com – red.] where he discusses his work, and Penny Arcade users noted that he would sometimes bounce light ideas off of them.” (Piki Geek: Johanna Armstrong, 2012)

Bijlage 2

46

De rel ontstond doordat takyris rond 11 maart 2012 enkele behoorlijk kritische en daardoor riskante uitspraken deed over het einde van Mass Effect 3, door (onder andere) te stellen dat het schrijfteam er niet zoals gewoonlijk bij betrokken werd en enkel de lead writer Walters en executive producer Hudson het einde op zich hadden genomen:

“I have nothing to do with the ending beyond [een zeer kleine bijdrage – red.]. No other writer did, either, except for our lead. This was entirely the work of our lead and Casey himself, sitting in a room and going through draft after draft. And honestly, it kind of shows.

Every other mission in the game had to be held up to the rest of the writing team, and the writing team then picked it apart and made suggestions and pointed out the parts that made no sense. This mission? Casey and our lead deciding that they didn't need to be peer-reviewe.d And again, it shows.” (Gameranx: Josh Harmon, 2012)

Voor de klaaggolf kwam deze onthulling vooral als een bevestiging van ze al vermoedden: “[…] I sure as hell wouldn't be surprised if it turned out to be true. It fits perfectly, the strange disconnect between the majority of the game and the final ending scene” (BioWare Social Network: ArkenRennatta, 2012) en “this makes sense, even if you take it with a grain of salt it all fits with what we've seen and been told about the ending being the lead writers baby” (BioWare Social Network: Somath Cegem, 2012). Ten tijde van de Final Hours app (paragraaf 2.3.4) was immers al naar voren gekomen dat Hudson en Walters samen uiteindelijk tot het einde van “lots of speculation from everyone” waren gekomen. Dat er geen sprake was geweest van peer-reviewing verbaasde de klagers niet, gezien de kwaliteit van het einde, en dat één van BioWare’s eigen schrijvers toegaf dat dit inderdaad te merken was, gaf de klaaggolf een enorme boost.

Ook ging takyris in op het meest controversiële onderdeel van het einde (de onthulling van de Catalyst als architect van de Reaper-antagonist), en op het feit dat er inderdaad niet genoeg diversiteit tussen de verschillende eindes zat (Gameranx: Josh Harmon, 2012):

“For me, Anderson’s goodbye is where it ended. The stuff with the Catalyst just... You have to understand. Casey [Hudson] is really smart and really analytical. And the problem is that when he's not checked, he will assume that other people are like him, and will really appreciate an almost completely unemotional intellectual ending. I didn't hate it, but I didn't love it.”

“And then, just to be a dick... what was SUPPOSED to happen was that, say you picked "Destroy the Reapers". When you did that, the system was SUPPOSED to look at your score, and then you'd show a cutscene of Earth that was either: [aarde in drie staten van vernietiging – red.] I have NO IDEA why these different cutscenes aren't in there. As far as I know, they were never cut. Maybe they were cut for budget reasons at the last minute. I don't know. But holy crap, yeah, I can see how incredibly disappointing it'd be to hear of all the different ending possibilities and have it break down to “which color is stuff glowing?” Or maybe they ARE in, but they're too subtle to really see obvious differences, and again, that's... yeah.”

Takyris leek te beseffen dat zijn kritiek op het einde van Mass Effect 3 en op zijn collega’s (of eigenlijk leidinggevenden) Hudson en Walters waarschijnlijk niet in goede aarde zou vallen bij werkgever BioWare, mocht men er lucht van krijgen. Hij probeerde zich daarom al bij voorbaat enigszins in te dekken op Penny Arcade, door forumgenoten te verzoeken niet te zeggen dat de uitspraken van hem kwamen:

Bijlage 2

47

Screenshot 2.3.8 – 1. Gameranx ontving anonieme screenshot takyris PA-uitingen (Gameranx: Josh Harmon, 2012)

Takyris forumgenoten gaven aan dit te begrijpen, aangezien ‘iedereen wist’ dat takyris op Penny Arcade eigenlijk Patrick Weekes was, en de PA-gebruikers het juist heel erg waardeerden dat hij wel bereid was te praten over het einde van Mass Effect 3. Dit gesprek vond immers plaats rond 11 maart, toen BioWare de controverse over het einde nog niet had erkend en er nog geen enkele uitspraak over had gedaan (afgezien van enkele geërgerde Tweets). Het beetje inzicht dat takyris bereid was te bieden was in deze periode dan ook heel erg gewenst, omdat de fans op dit punt in de klaaggolf (zoals eerder uitgelegd) voornamelijk in de war waren over het einde, en enkel om uitleg vroegen. (De woede kwam bij de meesten pas later, na Hudson’s eerste interview in Digital Trends op 13 maart.) Enige censuur ter behoud van zijn baan vonden takyris’ medeforumgenoten daarom, naar eigen zeggen, geen probleem:

Bijlage 2

48

Screenshot 2.3.8 – 2. Gameranx ontving anonieme screenshot takyris PA-uitingen (Gameranx: Josh Harmon, 2012)

Het verzoek de gedane uitspraken niet aan takyris’ naam te verbinden werd echter (geheel) niet ingewilligd, aangezien de traditionele gamemedia er op 21 maart 2012 toch lucht van kregen. Het item werd op breed uitgemeten op diverse gamewebsites en -fora, aangezien de klaaggolf op dit moment min of meer op zijn hoogtepunt was, en dit natuurlijk controversiële uitspraken waren aangezien men wist dat Weekes takyris was.

Nieuwskoppen luidden gretig: “A Mass Effect 3 alledgedly slams controversial ending” (Gameranx: Josh Harmon,

2012), maar hielden voor de zekerheid nog een slag om de arm voor het geval takyris toch niet echt Weekes bleek te zijn. Ook op BioWare Social Network ontstond onmiddellijk een flinke discussie over of de uitspraken van takyris ‘echt’ waren.

Takyris begon namelijk direct zijn sporen onzichtbaar te maken zodra zijn uitspraken in het nieuws kwamen, door al zijn forumberichten en -topics op Penny Arcade te (laten) verwijderen. Naar verluid contacteerde hij hier zelfs de beheerders over, aangezien een gebruiker van PA niet altijd voldoende gemachtigd is om dergelijke content te verwijderen. Ook zijn forumgenoten pasten al hun posts aan om ze niet langer aan takyris te laten refereren:

Screenshot 2.3.8 – 3. Hoewel Dongs Galore de verwijzing naar takyris in zijn eigen post inmiddels heeft verwijderd, valt het toch nog te lezen door een quote van PA-forumgenoot Sagroth (Penny Arcade: Sagroth, 2012)

Bijlage 2

49

De nieuwssites hadden al zijn uitspraken inmiddels echter al gequote uiteraard, maar doordat de bron van deze quotes niet langer beschikbaar was, was de rechtmatigheid ervan niet meer te verifiëren. Ook verwijderde Weekes het enige ‘bewijs’ dat hij waarschijnlijk takyris was, door zijn LiveJournal-account te verwijderen – uiteraard inclusief zijn verwijzingen daarnaar op Penny Arcade in de hoedanigheid van takyris. Het enige ‘bewijs’ dat er inmiddels nog over is, zijn de reeds in deze paragraaf gegeven screenshots die op internet circuleren, waarin takyris zijn forumgenoten verzoekt om te zwijgen. Dat de uitspraken wel degelijk door takyris zijn gedaan kan dus voor waar aangenomen worden, ondanks het feit dat de originele bron niet meer bestaat. Dat takyris inderdaad Weekes is, valt dus echter niet meer te bewijzen, ook al is het ‘algemeen bekend’ op Penny Arcade dat dit wel het geval is. Hier een fragment van het nieuwsbericht op Gameranx, de gamewebsite die met de primeur kwam:

“Now, the reason I've been throwing around the word allegedly like it's nothing is because the entire story has become very muddled by recent events. The original post has since been deleted, and several other posts on the Penny Arcade forums quoting the post have been edited to remove the text, ostensibly because the author asked that he not be quoted. In addition, BioWare's community coordinator Chris Priestly has said that after contacting Weekes about the matter, he's decided it's nothing more than an imitation.” (Gameranx: Josh Harmon, 2012)

Enkele uren nadat Weekes in het nieuws kwam, en er al flink werd gediscussieerd over de echtheid van de uitspraken op BioWare Social Network, reageerde BioWare’s Chris Priestly namelijk ontkennend in het meest actieve forumtopic:

Screenshot 2.3.8 – 4. Priestly ontkent legitimiteit (BioWare Social Network: Chris Priestly, 2012)

Veel klagers bleven echter sceptisch, en vermoedden dat Weekes wel degelijk verantwoordelijk was voor de uitspraken, maar niet anders kon dan dit ontkennen uit angst ontslagen te worden. Het feit dat niemand van BioWare, noch van Penny Arcade bekend maakte dat de takyris-account gehacked was, versterkte dit vermoeden. Dit is immers de enige wijze waarop er een imitatie had kunnen plaatsvinden onder de ‘echte’ takyris-account. Ook het feit dat takyris had geprobeerd zijn sporen te wissen, en zijn forumgenoten had gevraagd de uitspraken niet aan hem te verbinden, deed vermoeden dat het wel om Weekes ging; men kon zich niet voorstellen dat een

In document Massaal klagen in de eenentwintigste eeuw (pagina 182-200)