Focusing events en Venues

Het issuemanagement voor belangenbehartiging rondom het lerarentekort wordt mede bepaald door de focusing events die plaatsvinden. Het gaat om de gebeurtenissen die de aandacht naar zich toe trekken en waarbij de belangenbehartiging wel of niet gebruik kan maken van de extra of verminderde aandacht die er voor het lerarentekort is ontstaan. In bijlage 2 is een tijdlijn weergegeven met de belangrijkste gebeurtenissen die de meeste aandacht hebben gekregen Ook alle onderzoeks- en adviesrapporten zijn genoteerd waarvan melding is gemaakt in de berichtgeving. Zij krijgen vaak minder aandacht dan de focusing events, maar zijn van een grotere kwalitatieve waarde voor de onderbouwing van de

belangenbehartiging. Door deze onderzoekrapporten in kaart te brengen wordt duidelijk hoe groot het lerarentekort is vanuit een wetenschappelijk perspectief.

Samengevat bestaan de focusing events die van belang zijn voor de belangenbehartiging onder andere uit de volgende gebeurtenissen:

• Begin schooljaar - Het lerarentekort komt weer beter in beeld.

• Brandbrief G5 over lerarentekort - Het is direct duidelijk dat het lerarentekort grote

problemen gaat opleveren dit jaar.

• Prinsjesdag met de miljoenennota - Onderwijs krijgt geen investeringen, wat leidt tot

veel onbegrip en commotie.

• Algemene beschouwingen - Er is misschien toch geld beschikbaar voor onderwijs. • Het framing spel van Minister Slob en Rutte - Ze doen net alsof de loonruimte voor

58 • Eerste school sluit haar deuren door lerarentekort - Voorbeeldschool

• Het sluiten van het convenant en het annuleren van de staking - De onderwijsspelers

gaan akkoord met een investeringsvoorstel van de Minister

• Het verwerpen van het convenant, aftreden van de AOb voorzitter en het voortzetten

van de staking - De onderwijsachterban is woedend over het convenant en de eenmalige investering, de vakbonden krabbelen terug.

• Brandbrief G4 aan Minister - De grote steden kennen enorme problemen met het

lerarentekort.

• Stakingsdagen - Er wordt dit keer voor twee dagen gestaakt.

• Presentatie noodplannen G4 - Misschien zelfs vierdaagse lesweek. Veel commotie. • Minister gaat opzoek naar 100 miljoen voor noodplannen G5 - Goed nieuws voor de

belangenbehartigers.

• Scholen moeten sluiten door coronamaatregelen - Coronacrisis begint.

• Scholen gaan weer deels open - Coronacrisis vermengt zich met lerarentekort

belangenbehartiging

• Aankondiging volledige opening scholen - Coronacrisis vermengt zich met

lerarentekort belangenbehartiging

• Scholen gaan weer volledig open - Coronacrisis vermengt zich met lerarentekort

belangenbehartiging

• 32 miljoen aan investeringen - 100 miljoen is niet gelukt

• Aanbevelingen aanpak lerarentekort – Onafhankelijk maar vernietigend onderzoek in

opdracht van het ministerie

Naast deze belangrijke momenten in de belangenbehartiging rondom het lerarentekort zijn er een aantal venues voorbijgekomen waarvan handig gebruik is gemaakt. De

miljoenennota bood bijvoorbeeld direct de mogelijkheid om verontwaardigd te reageren op het gebrek aan investeringen in het onderwijs, terwijl dit eigenlijk al bekend was. Hierdoor ontstond er zoveel politieke druk dat er uiteindelijk toch geld vrij is gekomen. Een ander voorbeeld is het sluiten van de eerste school vanwege het lerarentekort. Deze school bleek ook andere onderliggende problemen te hebben die de sluiting hebben veroorzaakt.

Desalniettemin is hier handig gebruik van gemaakt en is de school symbool komen te staan voor de gevolgen van het lerarentekort. Ook het gestuntel rondom het sluiten van het convenant is een belangrijk moment geweest voor de verschuivende krachten binnen de onderwijspolder. De belangenbehartigers die niet aan de onderhandelingstafel zaten hebben

59

hier ruimschoots van geprofiteerd door de achterban naar zich toe te trekken doormiddel van hun kritische geluiden.

Toch is het lastig om te bepalen welke venues zich hebben voorgedaan en hoe deze verschillen met de focusing events. De momenten die van belang zijn geweest voor de belangenbehartiging zijn vaak grote uitgelichte gebeurtenissen. Echter is daarmee de

oorsprong van deze gebeurtenissen niet direct duidelijk. Zij kunnen ontstaan zijn vanuit een heel ander doel of perspectief, waar vervolgens handig gebruik van is gemaakt zoals bij een venue, om tenslotte uit te groeien tot een eigen focusing event. Daarbij was er in fase 0 erg veel aandacht voor het lerarentekort, waardoor elk onderwijsbericht direct gekoppeld werd aan het lerarentekort en er vaak geen venues nodig waren. Het is daarom moeilijk om in de periode voor de coronacrisis de venues aan te stippen.

Tijdens de coronacrisis zijn de venues een stuk duidelijker te onderscheiden. Bijvoorbeeld de persconferenties waarin duidelijk werd dat de scholen weer (deels) open zouden gaan en de daadwerkelijke openingen hebben direct de mogelijkheid geboden om de aandacht terug te vestigen op het lerarentekort. Het lerarentekort stond in deze gebeurtenissen niet centraal, maar bood wel de mogelijkheid om de problematiek aan te duiden en te combineren met de problematiek vanuit de coronacrisis. Verder verschenen er verschillende rapporten over de toestand van het onderwijs en wat er moet veranderen. Elk van deze rapporten gaf direct brandstof voor de aandacht voor het lerarentekort.

Toch is het ook duidelijk dat de belangenbehartiging rondom het lerarentekort niet actief hoeft te zoeken naar venues. De problematiek van het lerarentekort is zo groot dat deze voor zichzelf spreekt. Het is tenslotte logisch dat het coronavirus het lerarentekort versterkt en hier vervolgens aandacht voor komt wanneer de scholen weer opengaan. Ongetwijfeld zullen er verschillende venues zijn gepasseerd waarvan handig gebruik is gemaakt, echter komen deze maar zelden duidelijk naar voren in de berichtgeving.