EVALUATIE VAN INTERPERSOONLIJKE PROCESSEN Belangrijk?

Steven gelooft in de waarde van het maken van afspraken over het stimuleren van cognitieve en het voorkomen van affectieve conflicten maar twijfelt of dat ook in de praktijk haalbaar is.

‘Het is goed om tegen elkaar uit te spreken dat je er dan waarde in ziet om er afspraken over te maken. Ja grappig dit soort dingen maar ja kun je er allemaal afspraken over maken? Tja dat weet ik niet zo goed want het zijn ook dingen die je leert onderweg.’

VRAAG 9 EVALUATIE VAN INTERPERSOONLIJKE PROCESSEN Belangrijk?

Steven vond elkaar evalueren een echte eye opener en had gewild dat ze dat samen hadden gedaan.

‘Nee maar dat vind ik wel een Eye opener want zoals ik nu zie hoe goed mensen bij heinenken geëvalueerd worden. Ik vraag me wel af of dat met ratings gedaan moet worden. Dat lijkt me niet prettig als compagnons maar wel dat je zegt van joh bij deze competenties merk ik wel dat je dit goed doet en dat je daar nog kan

162

verbeteren en ik denk dat dat wel een hele bijzondere zou zijn als je dat wel kan gaan doen.’

Afspraken?

Steven is vind dat je hier ook zeker afspraken over kunt maken.

‘Ja leuk cool! Ik denk dat daar ook zeker afspraken over te maken zijn’

VRAAG 10 EXIT STRATEGIE Afspraken?

Doron en Steven hebben in het begin afspraken gemaakt over hoe ze uit elkaar konden gaan.

‘Ehh ja ik vind dat dus echt een hele belangrijke zoals ik vanaf het begin al zei. We hebben er afspraken over gemaakt. Grappig want we hebben er ons niet aan gehouden maar ik vind dit wel een kern ding.

Belangrijk? V

volgens Steven is het maken van afspraken over een exit strategie een elementair en noodzakelijk iets.

‘Voor het voortbestaan van het bedrijf moet je hier wel goed over nadenken Ik denk wel dat het goed is als mensen weten waar ze aan toe zijn als iemand het bedrijf wilt verlaten Ja ik denk dat dit wel echt key is.’

Steven is zelf uit People ‘s Playground gestapt en beschrijft waarom het zo belangrijk is om goed uit elkaar te kunnen gaan.

‘Ik denk dat de reden dat People ‘s Playground nog bestaat is dat we goed uit elkaar konden gaan. Ik ging weg omdat ik andere interesses begon te krijgen. Bij het verlaten had ik het bedrijf met een enorme schuld kunnen bezwaren maar dan was het niet meer levensvatbaar geweest. En nu kon Doron gewoon verder. Ik heb mij daarom ook niet uit laten uitkopen of iets dergelijks. Nee dat was desastreus geweest voor het bedrijf. Eigenlijk was het een handdruk, het ging allemaal heel schappelijk vanuit mij en vanuit hem.’

Zijn hier afspraken over te maken? Steven onderstreept dat het lastig kan zijn

om hier afspraken over te maken in het begin van een onderneming.

‘Ik denk dat ondernemers hier helemaal geen tijd voor hebben en geen juristen zijn

en zeker in het begin geen zin hebben in al die afspraken omdat ze enthousiast beginnen en denken we gaan het gewoon doen. Maar ik vind het zelf echt heel elementair en heel belangrijk!’

VRAAG 11 RANKING

Evalueren van het belang van de onderwerpen om afspraken over te maken:

Onderwerp Rangschikken op volgorde van belang 1. Strategische richting 2 2. Leiderschap 3 3. Aantal oprichters

4. Toevoegen en afscheid nemen van eigenaren

5. Vertrouwen en toewijding 1

6. Collectieve cognitie in strategische besluitvorming

7. Cognitieve en affectieve conflicten

8. Evaluatie van interpersoonlijke processen

9. Exit strategie 4

10.Wat je van elkaar kan verwachten 5

11.Benoemde afspraak 2

12.Benoemde afspraak 3

164

INTERVIEW MET DORON NETHE,PEOPLE ‘S PLAYGROUND

Doron Nethe is op vrijdag 8 November geïnterviewd over het belang van

afspraken tussen hem en zijn toenmalige compagnon Steven van Leeuwen bij het begin van het opstarten van hun bedrijf People ‘s Playground. Steven van

Leeuwen is na verloop va tijd uit People ‘s Playground gestapt vervolgens is Doron gefuseerd met het bedrijf Luxion van Ammar Hamilcar. Doron zijn antwoorden zijn gebaseerd op zijn ervaringen met zowel Steven als Ammar. Tijdens het interview heeft Doron zijn mening gegeven over verschillende

onderwerpen die voortkwamen uit het literatuur onderzoek voor deze thesis. De drie hoofvragen voor elk onderwerp waren als volgt:

 Is dit een belangrijk onderwerp voor de ontwikkeling van het bedrijf?

 Zijn er over dit onderwerp ook afspraken te maken? o Is dit in jullie geval ook gebeurd?

Aan het einde van het interview is door Doron een shortlist genoemd met de vijf meest belangrijke onderwerpen om afspraken over te maken. De andere

onderwerpen worden door Doron als minder belangrijk beschouwd of te moeilijk gevonden om duidelijke afspraken over te maken.

De meest belangrijke afspraken volgens Doron zijn:

T

OP

5M

EEST BELANGRIJK AFSPRAKEN VOLGENS

D

ORON

N

ETHE

1 VERTROUWEN EN TOEWIJDING

Doron en Steven vertrouwde elkaar volledig.

‘We vertrouwden elkaar volledig. Baseer ik op gevoel.’

De competenties, kennis en vaardigheden van de ander vind Doron een belangrijk onderdeel maar het gevoel is het belangrijkst.

‘Dat is wel een belangrijk onderdeel maar in de tijd met Steven was dat niet ter sprake. Als ik nu terug kijk ook aan het begin met Ammar, dan is het gevoel het allerbelangrijkste, voelt het goed? Daarnaast kijk je natuurlijk ook naar de competenties. Wat kan iemand, wat heeft iemand allemaal gedaan. Altijd referenties checken, wat zijn de ervaringen van anderen. Maar het begint bij gevoel.’

Afspraken?

Een afspraak dat je elkaar mag aanspreken indien ergens het vertrouwen in ontbreekt zijn niet gemaakt. Wel hebben ze nu bij People ‘s Playground een maandelijkse retrospect meeting.

‘Daarin hebben wij geen afspraken over dat mag je wel of niet zeggen. Maar wat wij wel hebben is een maandelijks retrospect met het hele team en dat is het moment waarin iedereen kritiek mag uitten en waar ook iedereen kritiek kan ontvangen want als je kritiek uit dan moet je ook kritiek kunnen ontvangen. Dat werkt heel erg goed. Wat ging wel/niet goed, waar zie je verbeterpunten. Dat kan zijn in een proces, in een rol van iemand, of dat het kantoor veel schoner moet zijn, kan om de kleinste dingen gaan. Dat moet ook tegen een leider/ eigenaar gezegd moeten kunnen worden. En dan ga je gezamenlijk kijken hoe je dat kan verbeteren, bedenken we een experiment en dan kijken of het wel of niet werkt. Die ruimte ligt er zeker, het is absoluut niet zo dat eigenaren heilig zijn, zij moeten juist open staan voor kritiek.’

2 LEIDERSCHAP Afspraken?

Achteraf gezien vindt Doron dat hij en Steven te weinig afspraken hebben gemaakt over leiderschap en rolverdeling.

‘In mijn beleving hebben we veel te weinig afspraken over de taken gemaakt. We lieten de taken meer organisch uit besteden aan degene die op dat moment tijd had, waarvan we dachten die kan het wel doen en als niemand het kan doen dan vinden we wel iemand anders. Het liep telkens in elkaar over, het was niet duidelijk wie verantwoordelijk was voor commercie, sales, productie etc. Daar waren we eigenlijk totaal niet mee bezig. Het was gewoon pakken wat je pakken kan en we zien wel. Wat dat betreft hadden we niet echt een duidelijke leider of personen die leidinggevend waren op terreinen binnen het bedrijf, dat wisselde heel erg.’

Op het moment zelf was dit geen issue maar achteraf vond Doron het wel lastig.

‘Dat was heel lastig, maar op dat moment werd dat niet als lastig ervaren. We vonden het gewoon leuk om leuke dingen te doen. Het hogere doel was om mooie en leuke dingen te maken en hoe we dat voor elkaar zouden krijgen daar dachten we niet zo veel over na.’

Wat ook miste is de synergie tussen beide, die ontbrak en ze waren daarom ook niet complementair aan elkaar.

‘Op dat moment waren we meer een twee-eiige tweeling dan dat we

complementair aan elkaar waren en daardoor elkaar konden kracht bijzetten inspireren en echt ook de energie goed verdelen en bundelen. Dus tussen ons twee

166

miste dat heel erg. En daar hadden we veel beter afspraken over moeten kunnen waren.’

Volgens Doron volstrekt logisch omdat ze beide nog heel jong waren en pas net begonnen.

‘Maar het was ook heel logisch, we waren nog heel jong, we kwamen net van de universiteit, Steven was zelfs nog aan het studeren. We hadden dus nog totaal geen ervaring over als bedrijf een goede organisatie neer te zetten, en de rol verdeling, wat het precies inhoudt. We waren er echt totaal niet mee bezig. We waren gewoon twee creatieveling die de marketing en commerciële kant wel leuk vonden. We wilden ons graag laten zien, onze creativiteit kwijt kunnen en mooie dingen maken, we waren helemaal niet bezig met leiderschap.’

Belangrijk?

‘Ja, heel belangrijk. Als ik kijk hoe het nu gaat dan merk ik gewoon dat door goede afspraken, goede rolverdeling en duidelijk visie en missie dat je zorgt dat er een balans ontstaat in de groep, een positieve energie. Dat het dan veel makkelijker is om met elkaar samen te werken, goede dingen te maken. Dat er dan geen frustratie ontstaat, of onduidelijkheden dat mensen dubbele dingen doen. Dus ik ben er zeker een voorstander van.

Doron onderstreept wel dat je flexibel moet blijven en je niet volledig moet vast houden aan je taakverdeling.

‘Maar ik vind wel dat mensen flexibel moeten blijven. Als er bijvoorbeeld op een gegeven moment handen te kort zijn bij de sales dan vind ik wel dat andere mensen moeten kunnen inspringen en helpen. Het moet niet zo zijn dat iedereen zijn eigen gebiedje heeft als iemand ergens bij moet helpen dan is dat ook nodig. De

rolverdeling moet er dus niet voor zorgen dat je vanuit de ego hanteert maar meer dat duidelijk is binnen het team wie wat op pakt en hoe gaan we dat doen.’

3 COLLECTIEVE COGNITIE IN STRATEGISCHE BESLUITVORMING

Doron en Steven begrepen elkaar goed op vriendschappelijk niveau, bedrijfsmatig was dit volgens Doron minder.

‘Bij Steven dan begrepen we elkaar wel goed. We begrijpen en begrepen elkaar goed als vrienden maar misschien zakelijk gezien niet zo goed. We hebben dezelfde humor, interesses, zelfde achtergrond dus wat dat betreft begrepen we elkaar goed. Als het gaat om binnen een bedrijf samen werken dan denk ik dat we ook wel eens niet heel goed van elkaar wisten of begrepen wat wil je nu precies, waar wil je naar toe, waarom zeg je dit, hoe sta je er in.’

Ook hadden/hebben beide hetzelfde denkbeeld. Dit was niet zozeer positief voor het bedrijf omdat er niet genoeg werd nagedacht over verschillende opties.

‘We hadden wel redelijk dezelfde denkbeelden. Ik denk dat we teveel dezelfde denkbeelden hadden en daarom misten we iets, het is goed als leiders

complementair aan elkaar zijn en wij waren veel te veel hetzelfde, waardoor we nooit elkaar tegengas gaven. Wij hadden eigenlijk altijd maar een optie, niet meerdere. En daardoor waren wij als bedrijf heel fragiel, want als die optie niet goed was dan hadden we een probleem. We hadden nooit een keus van tien

mogelijkheden die ontstond doordat de ander een andere visie had. Het was veel te veel van hetzelfde.’

Afspraken?

Volgens Doron is het zeker mogelijk om hier afspraken over te maken. Wat hij daaraan toevoegt is dat het belangrijk is om met iemand samen een bedrijf te hebben met een afwijkend wereldbeeld.

‘Ik denk het wel. Ik denk ook wel dat in de kern het goed is om iemand te zoeken die het wel eens is met de bedrijfscultuur en wat er allemaal gebeurt maar die ook wel een ander wereldbeeld heeft. Ik denk dat dat in de kern wel bij elkaar moet zitten, maar ik denk ook dat je daar wel afspraken over kan maken bijvoorbeeld door te zeggen er moeten altijd drie mogelijkheden zijn.’

Belangrijk?

‘Heel erg belangrijk. Heel belangrijk om bewust te zijn van keuzes, gaan we wel of niet overgenomen worden, ik noem maar wat. Ook is het prettig om meerdere keuzes te hebben zodat je uiteindelijk voor je eigen gevoel de beste keuze neemt, ik vind dit wel een van de belangrijkste dingen.’

4 COGNITIEVE EN AFFECTIEVE CONFLICTEN

Cognitieve conflicten zijn er geweest tussen Doron en Steven alleen zijn deze niet uitgelopen tot een affectief conflict alhoewel er aan het einde van de

samenwerking met Steven kleine irritaties ontstonden.

‘Cognitieve conflicten hadden we wel. Affectieve conflicten zijn bij ons niet

voorgekomen. Ik denk wel dat in de tijd van Steven we op een gegeven moment, dat dingen niet lekker lopen, dat je niet meer het gevoel hebt wat je in het begin had. Dat er een uitzichtloze situatie was ontstaan, als ik denk aan de laatste maanden dan kan ik me voorstellen dat het tweede conflict wel aan de gang was. Je gaat je aan dingentjes ergeren. Maar volgens mij was het wel het geval aan het einde van de rit, maar niet heel extreem, maar wel gevoelens die je ervaart die je in het begin nooit had gehad.’

Doron onderstreept wel het belang van cognitieve conflicten.

168

Afspraken?

Doron gelooft wel dat je afspraken kan maken voor het bevorderen van cognitieve en voorkomen van affectieve conflicten.

‘Ja ik denk van wel. Ik denk dat je kan uitspreken dat het goed is om conflicten te hebben, veel mensen zijn namelijk conflict mijdend. En door zulk gedrag kom je snel in die ene optie terecht. Dus het is goed om conflict te hebben maar daarna moet je wel weer met elkaar een biertje kunnen drinken. Ik denk wel dat je daar afspraken over moet maken, het is belangrijk dat je het moet kunnen uitten en niet voor je houden als je het ergens niet mee eens ziet. Het is ook belangrijk zo’n afspraak te hebben dat mensen zich ervan bewust zijn dat ze het ergens niet mee eens mogen zijn, dat het gewaardeerd wordt.’

5 STRATEGISCHE RICHTING Afspraken?

Omdat ze er op de bonnefooi instapte is er ook geen duidelijke strategische keuze gemaakt en zijn er dus ook geen afspraken over gemaakt.

‘Nee, we hadden wel een idee over een goede digitale uitstraling, wij wilden dat vooral voor video verzorgen. Wij werken met goede productieteams, die goede video’s kunnen maken, met goede kwaliteit, niet te lang duren, prettig kijken. En youtube was toen net hot geworden, en wij hadden iets van naast youtube moet je ook op je bedrijfswebsite een videofilmpje hebben en dan niet van die

amateuristische filmpjes maar echt goed geregisseerd. Omdat veel mensen dat wel probeerden maar de filmpjes zagen er niet professioneel uit, wij vonden die

verkeerde uitstraling hebben. Ons plan was dus om video’s te produceren van hoge kwaliteit voor bedrijven. Maar we hadden niet een bepaalde doelgroep bedrijf waar we allemaal langsgingen of opbelden. Het was schieten met hagel.’

Ondanks het gebrek aan een strategische visie werden hun opdrachten een succes waardoor er meer opdrachten kwamen.

‘Wat wel leuk was om te zien dat onze eerste klus was een advocatenkantoor. Omdat we dat heel goed hadden gedaan kregen we ook in een keer vanuit de faculteit rechten van Groningen ook de vraag of we voor hun een filmpje konden maken.’

Hierdoor zaten ze in de juridische hoek maar meer per toeval. People ‘s Playground opereerde in het begin zonder focus of kader.

‘We zaten daardoor in een keer in de juridische hoek video’s te maken. Het ging meer van hak op de tak, zonder visie, missie, bepaalde punten, daar gaan we naar toe en zo gaan we het doen. Het was meer dat People ‘s Playground echt gebruikt werd als een speeltuin, dat is het nog steeds maar zonder focus, zonder kader, het enige wat we deden en wat we leuk vonden was video’s maken, dus dat deden we.’

Door het ontbreken van een focus heeft People ‘s Playground veel

omwentelingen gemaakt en volgde ze de weg van leuke dingen doen. Hierdoor hebben ze volgens Doron veel kunnen leren.

‘Wat je vaak ziet, als ik nu kijk waar we nu staan en in het begin, dan hebben we echt heel veel omwentelingen gemaakt. We zijn een videoproductiebedrijf geweest, daarna een internetbureau en nu zijn we eigenlijk een app tv bedrijf, we maken apps voor tv. En daar hebben we wel een goede focus gevonden. Maar als ik kijk door de tijd heen dan was het meer dat we leuke dingen aan het doen waren en alles wat naar ons toe kwam gingen we over nadenken, ‘ o dat is ook wel leuk en dit ook’, en daarvan hebben we heel veel geleerd.’

Belangrijk?

Doron gelooft wel dat een onderneming er baat bij heeft als een duidelijke focus is.

‘Maar ik het er absoluut mee eens dat als je een goede focus hebt en een goede weg bepaald voor jezelf, waar je naar toe wilt en hoe die weg verloopt zal in de tijd steeds veranderen, omdat de tijd verandert en de context maar, je zal daardoor aanpassingen moeten doen maar dat je dan wel heel gefocust en goed werk levert en je als bedrijf beter kan doorgroeien. ‘

Afspraken?

Doron beschrijft een aantal onderwerpen waar je afspraken over zou kunnen maken.

‘Wat is mijn rol binnen het bedrijf, welke rol heb ik nog nodig, naar welke klanten moet ik toestappen, hoe moet ik me zelf laten zien, waar moet ik mezelf laten zien. Dit maakt wel veel meer duidelijk. Dat hadden wij in de begintijd helemaal niet. Als je ook kijkt naar onze samenwerking dan waren Steven en ik types die allebei hetzelfde leuk vonden, en allebei ook hetzelfde deden en dat was heel erg leuk, dat inspireert ook maar operationeel toch taken dubbel deden of taken moesten doen die niet gedaan werden. Dat is nu retrospectief heel duidelijk waar we veel hebben laten liggen.’

170

S

AMENVATTING GEHELE INTERVIEW MET

D

ORON

N

ETHE

VRAAG 1 BEGIN AFSPRAKEN

In het begin hebben zowel Doron als Steven niet nagedacht over het maken van afspraken. Beide zijn samen aan wat opdrachten begonnen vooral omdat ze het leuk vonden.

‘Als ik echt terug denk aan het begin dan zijn we eigenlijk gewoon op de bonnefooi gestart, we hadden wel wat ideeën, dit is leuk om te doen. We zijn begonnen met het maken van video’s. En toen was er specifiek een bedrijf en toen zijn we eigenlijk

In document An appraisal of topics cofounders should agree on prior to startup to benefit the success of new venture. (pagina 161-179)