Ervaring & schrijfcursus

Hierover zij de geïnterviewde: “Ja dat komt omdat het een wettekst is, ik heb dit vermoedelijk geplakt. Daar mag je niets aan veranderen. Daar kun je niets aan herschrijven.” *2+. Volgens een andere

beleidschrijver met juridische kennis kan het wel veranderd worden, maar doen anderen dat niet vanwege onwetendheid: “Die angst heb ik wat minder omdat ik weet hoe het zit. Dan durf ik wel een lange zin in tweeën te knippen en er een punt tussen te zetten. Dat is dan een voordeel” *7+. Weer een andere geïnterviewde vertelde dat het wel begrijpelijk kan, maar dat juristen geen risico willen nemen: “Als je die tekst probeert te herschrijven heb je te maken met juristen die zeggen dat het teveel ruimte biedt, dan moet je dat helemaal inbouwen. Maar het kan wel toegankelijker. Alleen dan neem je risico’s en die nemen juristen niet en durven anderen daarom ook niet te nemen” *6+.

Juridische wetgeving is dus bepalend voor de tekstkeuzes van beleidschrijvers. Het komt voor dat onduidelijke wetteksten niet herschreven worden vanwege de angst dat het na verandering niet meer dekkend is. Samenwerken met verschillende betrokkenen is eveneens bepalend voor tekstkeuzes van beleidschrijvers. Om consensus te bereiken wordt een tekst langer, korter of inhoudelijk anders. Enkele geïnterviewden vinden dat wollig taalgebruik daarbij nodig is om je doel te bereiken. Dat doel kan verschillend zijn: een goede relatie behouden, een discussie vermijden of een middenweg vinden bij verschillende meningen. Andere respondenten vinden ambtelijk taalgebruik juist onnodig omdat dit te maken heeft met angst en de discussie net zo lang gevoerd moet worden totdat het duidelijk op papier staat.

4.7 Ervaring & schrijfcursus

4.7.1 (Niet) wennen aan schrijfcultuur gemeente

Een nieuwe baan betekent een nieuwe bedrijfscultuur met regels en normen. Logischerwijs moet een schrijver wennen wanneer er andere taalnormen en –regels gelden. Bij de gemeente geven zes geïnterviewden dan ook aan dat zij moesten wennen aan de schrijfstijl [2,3,4,6,7,10]. Een

beleidschrijver noemt dat zij in het begin moest zoeken naar de juiste toon: “Vanuit je opleiding dreig je wetenschappelijk te schrijven, maar een raadslid moet het ook kunnen volgen, maar ook weer niet in jip-en-jannneketaal, want daar kunnen wethouders zich weer aan storen. In begin dacht ik wel: wat is nou het niveau waarop ik moet schrijven?” [6]. Een andere beleidschrijver stelt dat de toon van de tekst anders is dan in de wetenschap: “Een wetenschappelijk stuk zit anders in elkaar, je moet leren om besluitpunten te schrijven. Je schrijft iets meer betogend, dat is een nuanceverschil. Bij de visie had ik

Bij een provinciaal netwerk, zoals (***), wordt verwacht dat het aanbod van de bij het netwerk aangesloten (***) aansluit op de behoeften van gebruikers die deelnemen aan het hoger beroepsonderwijs of de volwasseneneducatie en op in aanmerking komende aspecten van het regionale (***). Tenslotte is vastgelegd welke diensten de provinciale (***) zal verrichten voor (***) die door de gemeenten worden bekostigd of in stand gehouden.

49 ook heel enthousiast noten erbij gezet, en een literatuurlijst, maar dat wordt eruit gehaald. Maar daar verschillen de meningen over, er zijn ook beleidsteksten waar wel noten bij zitten” *4+.

Ook de formaliteiten van de gemeente kunnen wennen zijn: “Ik moest erg wennen hier aan de formats, handtekeningen, parafen, procedures en taalstukken die in een brief moeten of juist niet” *2+. Eén geïnterviewde geeft aan dat het wennen geleidelijk ging: “Toen ik hier net kwam werken heb ik samen met een ervaren iemand gewerkt aan een stuk *…+ en toen kon ik me daar goed aan optrekken. Hij heeft mij ook begeleid bij een jaarplan. *…+ Dus dat ging geleidelijk, ik had geen omschakelmoment. Ik denk dat ik voor mezelf heel snel het idee heb, nu moet er een kort iets komen, nu heb ik meer ruimte, en dat geeft dan andere stijlen” *5+. Een ander noemt dat het verbazingwekkend is hoe snel je vervolgens gewend bent aan een schrijfcultuur: “Ik weet nog toen ik hier kwam werken, ik denk waar hebben ze het over? Al die termen! *…+ Maar je bent een half jaar verder en je doet hard mee. Dat zijn wel blinde vlekken. Je ziet het echt niet meer. En dat is het nadeel, dat zien je collega's ook niet meer” *7+. Volgens een respondent raak je eveneens snel vertrouwd met de terminologie van de gemeente, terwijl die niet altijd duidelijk kan zijn: “Zoals de term integraal. Hier is het bijna een modewoord onder ambtenaren. Dat gebruik je gewoon. Maar wat bedoel je dan? Dat is natuurlijk een containerbegrip” *7+.

Schrijfervaring speelt dus een rol bij tekstkeuzes van beleidschrijvers. Voor onervaren beleidschrijvers kan het moeilijk zijn om de schrijfstijl van de gemeente te bepalen, waardoor de teksten niet meteen aan de standaard zullen voldoen. Aan de andere kant geven ervaren beleidschrijvers aan dat je erg snel gewend bent aan ambtelijk taalgebruik en het vervolgens lastig kan zijn om lezersgericht te schrijven. 4.7.2 Schrijfcursus begrijpelijke taal

Zeven beleidschrijvers noemden tijdens het interview dat zij tijdens hun werk een schrijfcursus hebben gevolgd. Vier van hen vonden dit overbodig of hoefden van hun leidinggevende niet naar een training *1,4,8,10+. “Nee ik heb nooit schrijfcursussen gehad. In mijn werk heb ik nooit training of bijscholing gedaan in schrijven. Anderen wel, maar mijn bazen vonden nooit dat ik daar heen hoefde” *1+. Degenen die wel een cursus ‘begrijpelijk schrijven’ of iets soortgelijks volgden geven aan het nuttig te vinden. Volgens de geïnterviewde hebben ze geleerd om meer duiding te geven aan hun teksten, een goede opbouw voor de inleiding en gehele structuur te hanteren, meer lezersgericht te schrijven en kort en duidelijk naar de burger toe te communiceren. Ze stelden dat de training nuttig en leuk was, bovendien goed om kennis op te frissen. Toch geeft een geïnterviewde aan dat ze niet zoveel nieuws hoorde, een andere schrijver was niet gegaan omdat de cursus basaal klonk. Tijdens het bespreken van een regionale leidraad legde een beleidschrijver uit dat de training effect had gehad op het stuk: “Deze zinnen heb ik door midden gehakt omdat ik hoorde dat je kortere zinnen moet schrijven op de cursus” [10].Het onderstaande tekstfragment geeft de zinnen weer:

50 Dit fragment geeft aan dat adviezen uit een schrijfcursus bepalend zijn voor tekstkeuzes van

beleidschrijvers. In dit geval paste de schrijver de lengte van de zinnen aan. Desondanks kan je je afvragen of daarmee het beoogde doel is bereikt (duidelijk schrijven). Een andere geïnterviewde noemt dat de training naar zijn idee niet genoeg is toegespitst op de politiek-bestuurlijke context en graag meer zou willen weten over ‘bestuurlijk schrijven’. Op het moment dat concreet schrijven onmogelijk is en je niet wil vervallen in wollig taalgebruik, weet de geïnterviewde niet goed hoe dat moet: “Er zijn niet echt schrijfcursussen die daarop ingaan en die aansluiten bij onze organisatie. Die bestuurlijke context en dat gevoel leer ik niet in zo’n cursus en hoe je je daarin beweegt, dat zou ik wel interessant vinden. Ik weet niet of daar andere mogelijkheden voor zijn. Je wil denk ik niet terugvallen in een wollig taalgebruik, vaag en ambtelijk, maar ik weet niet zo goed hoe je dat wel goed zou moeten doen” *8+.

Een cursus begrijpelijk schrijven wordt door het merendeel van de beleidschrijvers positief bevonden. Bovenstaand fragment laat zien dat een beleidschrijver haar zinnen korter maakte omdat zij dat geleerd had in de cursus. Desondanks kan je je afvragen of de tekst daardoor begrijpelijker wordt. Een andere beleidschrijver geeft aan dat hij behoefte heeft aan een cursus die ingaat op bestuurlijk schrijven, in plaats van begrijpelijk schrijven.

De risicoclassificatie is bepalend voor het verdere verloop van het vergunningverleningtraject. Veiligheidsadvisering is een belangrijk onderdeel in het proces van vergunningverlening. Door de risico’s van het evenement te inventariseren en te analyseren ontstaat een beeld van de benodigde veiligheidsmaatregelen. Deze veiligheidsmaatregelen moeten omgezet worden in voorwaarden voor het veiligheidadvies.