5.2 Het geschil voor het Hof
5.2.1 Dissenting en separate opinions
5.2.1 Dissenting en separate opinions
Cruciaal voor dit onderzoek is de vraag hoe de verschillende rechters van het Hof van mening verschilden met de meerderheid. Met name de motivatie van de Amerikaanse rechter, maar ook die van bondgenoten van de Verenigde Staten, zijn van belang bij de vraag hoe onafhankelijk rechters zijn en of het IG als neutraal bestempeld kan worden. Het feit dat een rechter een „dissenting of separate opinion‟ heeft, betekent niet dat de betreffende rechter niet onafhankelijk is. Het internationale recht bevat veel onduidelijkheden en onderwerpen waar discussie over mogelijk is. Een „separate opinion‟ houdt in dat een rechter het weliswaar eens is met de conclusie van het IG, maar dat de schrijver op onderdelen een andere mening is toegedaan. Bij een „dissenting opinion‟ is een rechter het oneens met de conclusies van het IG.194
Er moet gekeken worden naar de motivering en op welk (sub)onderwerp de rechter een andere mening is toegedaan. In deze specifieke zaak voegden de rechters S. Oda (Japan), Schwebel (VS) en Jennings (Verenigd Koninkrijk) een „dissenting opinion‟ aan de uiteindelijke beslissing toe. Een aantal andere rechters had „separate opinions‟ toegevoegd.195
Rechter Oda was van mening dat het dispuut van een dermate politieke aard was, dat het niet door het IG behandeld had mogen worden. Er was immers nog altijd sprake van een gewapend conflict. Zijn kritiek was verder dat als het Hof vindt dat de zaak niet te politiek van aard was, de inhoudelijke behandeling niet door had mogen gaan omdat El Salvador niet was toegelaten en de VS het Hof in deze zaak boycotte en het IG onvoldoende bewijs en onderzoeksmogelijkheden had om een juiste afweging te maken.196
Zijn Britse collega Jennings was eveneens van mening dat het Hof de zaak niet inhoudelijk had mogen behandelen, op basis van het argument dat de „multilateral treaties‟ dat verhinderden. Die waren immers specifiek bedoeld voor het geval een beslissing van het IG over een geschil tussen twee landen een derde land zou raken,
194
Rosenne, The World Court, 106
195 International Court of Justice, Cases, <
http://www.icj-cij.org/docket/index.php?p1=3&p2=3&k=66&case=70&code=nus&p3=4>, geraadpleegd: 11 oktober 2009
196 International Court of Justice, Dissenting opinion of judge Oda,
Case concerning military and paramilitary activities in and against Nicaragua, < http://www.icj-cij.org/docket/files/70/6521.pdf>, geraadpleegd: 11 oktober 2009
52 zonder dat dat derde land, in dit geval El Salvador, zich kon verdedigen voor het
Hof.197
De „dissenting opinion‟ van de Amerikaanse rechter Schwebel telde meer dan 240 pagina‟s. Hij bekritiseerde fors de handelwijze van Nicaragua en verdedigde de handelwijze van de VS.198 Hij was het op een aantal cruciale punten oneens met het IG. Zo vonniste het IG dat Nicaragua geen gewapende aanval, zoals in het VN
Handvest bedoeld, had gepleegd op El Salvador.199 Om die reden kon El Salvador niet toegevoegd worden aan de zaak. In zijn toelichting legde de rechter uit waarom hij wel degelijk van mening was dat er wel een gewapende aanval had plaatsgevonden. Hij gebruikte hiervoor uitspraken van Nicaraguaanse beambten en de president van Nicaragua, José Napoleon Duarte, die in interviews over een gewapende strijd hadden gesproken.200 Het vaststellen dat er wel degelijk een gewapende aanval had
plaatsgevonden was cruciaal voor zijn verdere betoog. Indien die immers had plaatsgevonden, was het het recht van Amerika El Salvador bij te staan, het recht op collectieve zelfverdediging. Volgens Schwebel pleitte de VS terecht dat het in deze zaak hierom ging.201
5.3 Samenvatting
Kijkend naar de stemverhoudingen is het opvallend dat de Amerikaanse rechter het in het geheel niet met het Hof eens was en dat hij alleen, af en toe, steun kreeg vanuit Westerse hoek. Er was geen steun voor de VS uit communistische, Afrikaanse of Aziatische landen. De VS verloor de zaak en negeerde vervolgens de uitspraak van het Hof. De Amerikaanse rechter verdedigde het beleid van zijn land met verve en
veroordeelde het gedrag van Nicaragua. El Salvador werd niet toegelaten tot de procedure, waarna de VS aangaf zich niet meer te willen verdedigen voor het Hof,
197 International Court of Justice, Dissenting opinion of judge Jennings,
Case concerning military and paramilitary activities in and against Nicaragua, < http://www.icj-cij.org/docket/files/70/6525.pdf >, 533, geraadpleegd: 11 oktober 2009
198
Gill, Litigation Strategy at the International Court, 270
199 International Court of Justice, Reports and judgments, advisory opinions and orders,
Case concerning military and paramilitary activities in and against Nicaragua, < http://www.icj-cij.org/docket/files/70/6465.pdf >, geraadpleegd: 11 oktober 2009
200 International Court of Justice, Dissenting opinion of judge Schwebel,
Case concerning military and paramilitary activities in and against Nicaragua, < http://www.icj-cij.org/docket/files/70/6523.pdf>, 412, 413, geraadpleegd: 11 oktober 2009
53 aangezien het geen jurisdictie had. Het was onmogelijk afdwinging van het vonnis te bewerkstelligen, aangezien de VS een veto uit kon spreken over een eventuele veroordeling door de Veiligheidsraad.
54
6 The Wall opinion
Het conflict tussen Israël en de Palestijnen kent een lange geschiedenis. In 2004 werd het IG door de Algemene Vergadering van de VN gevraagd een oordeel te geven over het veiligheidshek dat Israel aan het bouwen was in het oosten van het land. Het is onmogelijk het advies van het Hof in dit geschil te duiden als er niet eerst wordt stilgestaan bij de geschiedenis van het conflict en hoe de aanvraag tot het geven van een advies door het IG over het „security fence‟ in Israel tot stand is gekomen.