Deelruimte Westplateau van de Herk/ Herkebeek

Deze deelruimte omvat het hoofddorp Hoepertingen en de woonkern Rijkel. De woonkernen zijn verbonden met en gericht op de N79. De (deels verborgen) vallei van de Golmeerzouwbeek en een deel van de vallei van de Herk bevinden zich in deze deelruimte. Het landschap is een open, vlak tot zachtglooiend landschap met een overwegend agrarisch gebruik.

kaart 4A: deelruimte 2: Het westplateau van de Herk/Herkebeek

2.2.1 Visie en Doelstellingen

Het ruimtelijk beleid in deze deelruimte is gericht op het behoud van de gave landschapsstructuur en de herkenbare nederzettingen. Dynamische ruimtelijke ontwikkelingen worden geweerd. Landbouw bepaalt het bodemgebruik maar de beekvalleien blijven structurerend. De kleine landschapselementen worden hersteld en beschermd.

De hoge beeld- en omgevingskwaliteit van Hoepertingen met de Golmeerzouwbeek wordt versterkt door het nastreven van een hogere kwaliteit van het openbaar domein.

De lokale bedrijven in de dorpskernen kunnen behouden blijven wanneer zij de woonkwaliteit niet bedreigen. Dit houdt in dat ze naar schaal en activiteit inpasbaar moeten zijn. Nieuwe bedrijven, handel en diensten richten zich op de kern en niet op de ganse gemeente.

Door duurzaam waterbeheer na te streven wordt erosie en overstromingsgevaar bestreden en ontstaan er kansen voor ruimtelijke initiatieven met een ecologische en recreatieve meerwaarde.

Het Fruitspoor en de Romeinse Kassei verbinden deze deelruimte met Borgloon. Omwille van het overwegend agrarisch bodemgebruik zijn beide lijninfrastructuren visueel minder duidelijk.

2.2.2 Ontwikkelingsperspectieven

Hoepertingen-Rijkel: landelijk wonen in herkenbare kernen

Beide dorpen hebben door de kastelen een sterke ruimtelijke identiteit. Het is wenselijk dat deze identiteit behouden blijft. Grootschalige ruimtelijke initiatieven zijn daarom niet gewenst. Kleine wooninbreidingsprojecten op goedgekeurde bouwpercelen of via renovatie van bestaande bebouwing, kunnen gefaseerd in Hoepertingen gerealiseerd worden. Dergelijke projecten verzekeren het aanbod aan buurtgebonden handel en diensten. Dit aanbod wordt zoveel mogelijk gebundeld in de dorpskernen en beperkt langsheen de steenweg.

Het is wenselijk dat een verdere verlinting door woongebouwen langs de N79 in beide kernen beperkt wordt. Daarnaast is het wenselijk om langsheen de gehele N79 te onderzoeken waar handelszaken kunnen worden toegestaan. Hierbij kan - in Hoepertingen - ook onderzocht worden of de sporthal die ontsluit via de N79 een handelsbestemming kan krijgen.

Ter hoogte van de kernen wordt onderzocht welke ontwikkelingsmogelijkheden ruimtelijk aanvaardbaar zijn in de nederzettingsstructuur, er wordt een ruimtelijk kader hiervoor geschapen.

De Golmeerzouwbeek, waterlint door Hoepertingen

De Golmeerzouwbeek in Hoepertingen wordt ruimtelijk geherwaardeerd. De beek bepaalt het toekomstbeeld van het dorp. De beek wordt verbonden met een netwerk van trage wegen door het dorp. Nieuwe initiatieven in de woningbouw zijn kleinschalig. Grotere projecten worden gefaseerd.

Herinrichting N79- Opmaak ruimtelijk kader voor de N79

Het is wenselijk om samen met de ruimtelijke mogelijkheden (bijkomende bebouwing, onderzoek behoud bestaande handel, …) ter hoogte van de kernen gelegen aan de N79 ook de inrichting van deze weg te onderzoeken. Een herinrichting van de N79 moet bijdragen tot het verhogen van de verkeersveiligheid, het beperken van de verkeerssnelheid en het verminderen van de barrièrewerking. Het is wenselijk om meer ruimte te creëren voor de fietsers en voetgangers en verbindingen voor langzaam verkeer vanuit de kernen naar de N79 te realiseren.

2233683057 GRS Borgloon – gecoördineerde versie 15 De herinrichtingsvisie zal in nauw overleg met de hogere overheden (provincie, AWV, …) (en grensoverschrijdend) worden uitgewerkt.

De stad wenst voor de handel langsheen de gehele N79 een gemeentelijk RUP op te maken. Daarbij dient na ruimtelijk onderzoek bepaald te worden waar en in welke vorm handel in stand gehouden kan worden, hoe er kan omgegaan worden met de vrijstelling voor het oprichten van handelszaken tot 100m² die complementair met het wonen zijn, …. Het RUP dient een duidelijk kader te scheppen voor de handel langs de steenwegen, uitgangspunt daarbij is handel zo maximaal mogelijk in de kernen op te vangen en langsheen de steenweg – na gericht onderzoek ten aanzien van de bestaande handelsactiviteiten – aan te geven waar bestaande handel in stand gehouden kan worden (stand-still-principe). Ook herbestemmingsmogelijkheden naar handelsfunctie van grotere gebouwen in aansluiting met de N79 en de kern kunnen middels het RUP gerealiseerd worden.

Het vooropgestelde RUP dient (1) ordening te geven aan bestaande handelszaken, hiervoor een kader te bieden, en dient (2) te vermijden dat er nieuwe niet-kernversterkende-handel langs de N79 kan ontwikkeld worden.

Fruitspoor en Romeinse Kassei: linten in het landschap

Het Fruitspoor wordt ontwikkeld als een ecologisch-recreatief lint doorheen het landschap. In Hoepertingen wordt het verbonden met het wandelpad dat aangelegd wordt langs de Golmeerzouwbeek.

De Romeinse Kassei verbindt een lokaal en regionaal netwerk van paden. De Kluiskapel te Helshoven (Hoepertingen) wordt een knooppunt van paden. Het landschapsbaken Tjenneboom functioneert als panoramische uitkijkpost over het landschap. Het landschap in de omgeving moet gevrijwaard worden van bebouwing en landbouwconstructies. Een beheersplan kan ook richtlijnen bepalen voor het beperken van de hoogte van de beplanting in de directe omgeving van dit panoramisch punt.

In de omgeving van de dorpen worden de paden (wandelpaden, fietsroutes, themaroutes) door de dorpen geleid.

Het recreatief gebruik van de paden is een nevengebruik. Dit houdt in dat de recreatieve beleving nooit aanleiding mag geven tot een minder goed functioneren van landbouw of natuur. De aanleg of het onderhoud van de paden en de recreatieve randinfrastructuur moet bijdragen tot een kwaliteitsvoller landschapsbeleving.

Kastelen als onderdeel van het toeristisch netwerk

Het kasteel van Rijkel en het kasteel-klooster van Hoepertingen worden deel van het toeristisch netwerk. Rijkel functioneert nu reeds als bezienswaardigheid met de activiteiten rond kersen en het fructuarium. Hoepertingen is reeds ingericht als groepsverblijf, en kan verder ontwikkeld worden voor themaverblijven, streekverkenning, natuureducatie en “ecological awareness ”.

Uitbreiding bedrijventerrein Konings-Lux

In de deelruimte zijn enkel uitbreidingen van het bedrijventerrein Konings-Lux gewenst. De ruimtelijke randvoorwaarden en verantwoording zijn opgenomen onder § 2.1.2.

Hoogwaardige landbouw tussen beekvalleien

In de open ruimte wordt gestreefd naar het structureren van het bodemgebruik. Fruitteelt en akkerbouw bepalen de agrarische activiteit. Het is wenselijk dat de akkergebieden op de plateaus als akkergebied behouden blijven.

De natuurwaarde in de beekvalleien van Golmeerzouwbeek en Herk moet versterkt worden. Dit houdt in dat er grenzen gesteld worden aan het bodemgebruik en dat de beken meer ruimte krijgen (bredere kruin, bufferbekkens, retentiebekkens, natte weilanden,....).

Het behoud en het herstel van bestaande kleine landschapselementen in deze omgeving is gewenst.

Waar mogelijk en wenselijk kunnen nieuwe kleine landschapselementen toegevoegd worden.

Het open landschap aan de zuidrand van Rijkel moet behouden worden.

2233683057 GRS Borgloon – gecoördineerde versie 16

2.2.3 Acties en maatregelen

In Deel 2 - Hoofdstuk 2 ‘Deelruimten’ worden in de tekst van § 2.2.3 'Acties en maatregelen’

volgende aanpassingen doorgevoerd:

Opmaak structuurschets voor de dorpsherwaardering van Hoepertingen. De aanwezigheid van de Golmeerzouwbeek, het historische stratenpatroon, en de beeldbepalende kernbebouwing zijn hier richtinggevend.

Opmaak RUP in functie van uitbreiding bedrijventerrein Konings-Lux en woon- en activiteitencentrum AGO van Intesa vzw.

Opmaak van landschapsstudie met als doel kenmerkende ruimten af te bakenen en het bodemgebruik te beheren.

Natuur in beekvalleien versterken door het verweven van het ruimtelijk beleid met een integraal waterbeheer.Een stappenplan voor de realisatie van een aantal KWZI’s, poelen, rietvelden e.d. is hierbij van groot belang.

Verbinden van lokale functionele wegen met de bovenlokale recreatieve wegen en paden.

Opzetten van een beleidsplan inzake verwerving van kerkpaden in erfdienstbaarheid, van oude voetwegen en landelijke wegen, en inzake openstelling en onderhoud van dit padennetwerk.

Opmaak RUP N79: onderzoek ruimtelijke ordening en ontwikkelingsmogelijkheden langs de N79 ter hoogte van de kernen.

2233683057 GRS Borgloon – gecoördineerde versie 17