Communicatie van instanties over de versterking

Zoals gezegd bespreken we eerst de antwoorden van de groep respondenten die​ wel voorkomen in het register. De situatie van de respondenten in deze groep kan zeer divers zijn. Bij een deel van de respondenten is de versterkingsprocedure al in gang gezet en is er bijvoorbeeld al een opname uitgevoerd, is een plan van aanpak opgesteld of zijn de versterkingswerkzaamheden al gestart of zelfs al afgrond. Voor een ander deel geldt dat ze weliswaar voorkomen in het register, maar dat de opnames van hun woning nog moeten plaatsvinden. Daarnaast geldt voor sommigen dat op basis van de

beoordeling inmiddels is vastgesteld dat hun huis ​niet ​versterkt gaat worden. 11

10 _{Het gaat daarbij om mensen die woonachtig zijn in de kern van het gaswinningsgebied, waarbij we bij}

het definiëren van de kern van het gaswinningsgebied gebruik hebben gemaakt van de ‘binnencontour’ van de NAM, zie o.a. Postmes et al., 2020.

11 _{In bijlage 3 is weergegeven hoe de respondenten uit het panel die voorkomen in het}

Van de respondenten in het panel die ook in het register zijn opgenomen hebben 243 respondenten de vraag over ervaringen met communicatie van instanties ingevuld. Het merendeel (70%) van deze groep laat zich in hun antwoord negatief uit over de

communicatie van instanties, terwijl circa 12% hierover positief is en 6% middelmatig tevreden (Figuur 6.6). De overige respondenten geven aan niet te weten niet of ze positief of negatief zijn (1%) of geven in hun antwoord geen duidelijk oordeel (6%) .

Figuur 6.6: Ervaringen van respondenten uit versterkingsregister met communicatie van instanties over de versterking (N=243). De open antwoorden van de respondenten zijn door de onderzoekers geclassificeerd als ‘negatief’, ‘middelmatig’ of ‘positief’. Antwoorden waaruit geen duidelijk oordeel spreekt zijn ingedeeld in de categorie ‘geen duidelijk oordeel’.

Toelichting negatief oordeel

Door de respondenten die in het versterkingsregister voorkomen en ​negatief ​oordelen over de communicatie met instanties (70%, N=169) worden met name het gebrek aan informatie en traagheid/stroperigheid regelmatig genoemd: deze thema’s komen in respectievelijk 38% en 35% van de negatieve antwoorden aan de orde. Andere thema’s die in veel antwoorden aan de orde komen zijn het niet handelen in het belang van de burger (11%), bureaucratie (10%) en vage informatie (9%). Onderstaande citaten van respondenten geven een illustratie van deze punten:

In dit voorjaar heb ik van de gemeente bericht gekregen dat men langskomt om nogmaals te kijken i.v.m. versterking. We zijn een half jaar verder en ik heb nog steeds niets gehoord dat iemand langskomt. Dus het is niet verwonderlijk dat ik de communicatie van de gemeente, die de regie voert over de versterking, als slecht ervaar.

Zoals de citaten laten zien doen deze problemen rond de communicatie zich voor in diverse fasen van het versterkingstraject. Zo geldt voor sommigen respondenten dat zij alleen een algemene bijeenkomst hebben bijgewoond over de versterking en sindsdien in onzekerheid verkeren over wat er met hun woning gaat gebeuren, terwijl voor een ander deel van de respondenten geldt dat er een opname van de woning heeft

plaatsgevonden, en dat zij (langdurig) in afwachting zijn van het versterkingsadvies. Uit verschillende reacties spreekt een wens om als woningeigenaar zelf te kunnen inzien wat de status van het traject is:

Zeer slecht, in 2017 anderhalve dag een 8-tal mensen over de vloer gehad, rapport/advies moet nog steeds komen....

Het duurt allemaal veel te lang. Inmiddels is bijna besloten dat het huis gesloopt moet worden en vervangen door nieuwbouw. De instanties - het zijn er te veel om bij te houden - sturen telkens nieuwe experts die telkens met andere conclusies komen. Telkens een soortgelijk verhaal moeten houden is vermoeiend en contraproductief.

In januari 2019 heb ik een brief ontvangen, ondertekend door NCG en wethouder [...], over mijn woning dat deze verhoogd risico heeft en dat zij daarvoor maatregelen willen treffen. In

augustus 2019 (8 maanden later dus), komen er 2 dagen lang 8 mensen over de vloer. Het is nu bijna oktober 2020 en er heeft na augustus 2019 geen enkele communicatie plaatsgevonden over het vervolg.

Als ik vragen stel dan wil ik een helder antwoord. Niet een enorme stilte en de reactie dat ik nog niet aan de beurt ben. Om mij vervolgens weer jaren te laten wachten. In mijn optiek wil men geen geld uitgeven aan versterken. De slak van het versterken zit in de teerpot vast.

Die [communicatie] is allerbelabberdst. Onze woning is aangemerkt als verhoogd risico. Zeer gedetailleerde opname is geweest, maar sindsdien niets meer vernomen. Van anderen vernomen dat je vaak er achteraan moet bellen om ze in actie te krijgen. Nou, ik ga nog liever dood! Ben toch geen bedelaar of zo.

Er zijn in mijn dorp twee bijeenkomsten geweest, waarin redelijk helder werd uitgelegd wat de bedoeling was en het tijdspad van de operatie. Daarna bleef het stil ondanks dat het tijdpad al begonnen had moeten zijn.

Slecht. Een paar jaar geleden was er voor onze buurt een bijeenkomst over versterking, toen was de kans groot dat er versterkt moest worden, hele procedures en stappenplannen, duur gepresenteerd. Nooit weer wat van gehoord.

Veel afkortingen, veel afschuiven, veel onduidelijkheid, veel ambtelijke procedures, geen gevoel voor bewoners.

[...] nergens is te vinden wat de status of planning is voor de eigen woning. Dat zou toch simpel via een site moeten kunnen. Het schadedossier was in het verleden met wat hobbels goed in te zien.

In sommige antwoorden komt expliciet aan de orde dat respondenten hierdoor veel stress ervaren, zoals blijkt uit onderstaande citaten:

In de citaten zien we dat verschillende factoren samen zorgen voor stress en dat de betreffende instanties daarvoor verantwoordelijk worden gehouden: het gebrek aan proactieve communicatie, de gebrekkige transparantie, onzekerheid, afhankelijkheid, de uitzichtloosheid en het lange wachten, het moeten sleuren en leuren. Samengevat in het woord “ellende”. We zien hier de contouren van wat we in eerdere rapporten van Gronings Perspectief hebben omschreven als “blootstelling aan instanties.” Toelichting positief oordeel

De respondenten die in het versterkingsregister voorkomen en ​positief​ zijn over de communicatie (12%, N=28) noemen daarvoor uiteenlopende redenen. Sommigen van hen merken op dat de informatie die ze krijgen duidelijk, correct en/of voldoende is en dat er vlot op hun vragen wordt gereageerd. Ook wordt door enkele respondenten aangegeven dat ze in een bijzonder traject zitten/zaten (een pilot of een project van een dorp), waarbinnen de communicatie goed verloopt of is verlopen.

Ik heb nergens inzage in (bij POST.NL kan ik tenminste nog track&trace volgen, waarom hier niet?).

Er wordt vooral over de bewoners gepraat en besloten i.p.v. met de bewoners. [...] Heel veel mensen (instanties, ingenieurs, bedrijven, aannemers etc.) verdienen veel aan het hele proces, wij bewoners krijgen jarenlange ellende, stress en een totaal ander huis, dat we niet gekocht hebben. [...] al meer dan 5 jaar ellende en geen grip meer op mijn leven.

Een drama. Mijn huis is gesloopt en er is nieuwbouw voor in de plaats gekomen. We moeten zelf achter veel zaken aan en de communicatie laat echt te wensen over. Gelukkig ben ik straks van alle instanties af en kan ik eindelijk weer in de toekomst kijken in een nieuw huis. Maar het heeft me erg veel stress opgeleverd.

Het duurt en het duurt maar. Wij redden ons ermee, maar zie in de omgeving dat mensen er doodmoe van worden en het uitzichtloos is voor velen. Ook al wordt hun woning

versterkt/nieuwbouw, de communicatie, bureaucratie enz... is enorm groot.

Als dorp hebben nu een eigen project voor versterking en verduurzaming. Dit komt nu goed op gang. Communicatie met gemeente en architect zijn goed.

Door middel van een brief van de gemeente werden wij keurig op de hoogte gebracht. Afspraak gemaakt.

Zoals blijkt uit het laatste citaat geldt dat in sommige antwoorden gerefereerd wordt aan het contact met een contactpersonen van betrokken instanties. Dit thema staat centraal in de tweede open vraag over de ervaringen met de versterking, die we hieronder bespreken.