CODEERSCHEMA
Categorieën Omschrijving
Rollen leerkracht
Rollen leerkracht Verscheidenheid rollen leerkracht Rollen op mesoniveau
Rol als teamlid Rol als expert Intra-role conflict Verscheidenheid taken en verantwoordelijkheden
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die betrekking hebben op de verschillende rollen die een leerkracht heeft, met name gericht op het mesoniveau. Ook uitspraken over de intra-role conflict behoren tot deze groep. Hiermee wordt bedoeld dat de rol van de leerkracht verschillende functies omvat waardoor er tegenstrijdige of onduidelijke verwachtingen zijn.
Schoolorganisaties
Kennis schoolorganisaties Organisatievormen in PO Actoren in schoolorganisatie Rollen in schoolorganisatie Interpersoonlijke relaties Bureaucratische organisatie Organisatie culturen Zorgstructuur op school
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die verwijzen naar voorbeelden hoe beginnende leerkrachten voorbereid worden op de kennis m.b.t. wat een schoolorganisatie is en inhoudt. Hierbij gaat het om kennis over organisatievormen, bestuursvormen, actoren/rollen in een schoolorganisatie (bv. leerkracht, directeur, Ib-er, RT-er) en hun interpersoonlijke relatie.
Visie op schoolorganisaties Visieontwikkeling Visies van (stage)scholen Eigen visie op schoolorganisaties Visie op onderwijs
Organisatieculturen
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die verwijzen naar voorbeelden hoe studenten tijdens de opleiding zelf een visie ontwikkelen over wat voor soort schoolorganisatie bij hen past. Ook het onderzoeken, ontwikkelen en onderscheiden van percepties en visies van schoolorganisaties behoort tot deze categorie.
Functioneren in een team & schoolorganisatie
Bijdragen aan het functioneren
van de schoolorganisatie
Teamvergaderingen Bouwvergaderingen
Andere vormen van werkoverleg Werk/taakgroepen
Studiedagen Werk administreren Functioneren in team
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die verwijzen naar voorbeelden hoe beginnende leerkrachten voorbereid worden op het bijdragen aan het functioneren van een school. Onder het bijdragen aan het functioneren van een school wordt verstaan dat leerkrachten participeren en verantwoordelijkheid nemen tijdens vergaderingen, werk/taakgroepen (bv. Sinterklaas & sportdag) en andere vormen van werkoverleg. Ook het werk administreren ten behoeve van de school (bv. bijhouden van het
124
leerlingvolgsysteem) valt onder deze categorie.
Bijdragen aan de ontwikkeling
van de schoolorganisatie
Kennis methodieken onderwijsverbetering en schoolontwikkeling
Mee ontwikkelen/ bijwonen ontwikkelgroepen Kwaliteitszorg
Onderzoek in school
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die verwijzen naar voorbeelden hoe beginnende leerkrachten voorbereid worden om een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van een school.
Samenwerken
Collega’s Communiceren
Interactie Werk afstemmen Informatie delen Hulp vragen en geven
Collegiale consultatie en intervisie Werkverhoudingen
Teamverband
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die verwijzen naar voorbeelden hoe beginnende leerkrachten voorbereid worden op het samenwerken met collega’s. Onder het samenwerken met collega’s wordt verstaan hoe je met collega’s communiceert, interacteert, werk afstemt, informatie deelt, hulp vraagt en geeft. Ook het geven en vragen van collegiale consultatie en intervisie behoort tot deze groep.
Directie & schoolleiding Communiceren Interactie Werk afstemmen Informatie delen Visie uiten Leiding accepteren
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die verwijzen naar voorbeelden hoe beginnende leerkrachten voorbereid worden op het samenwerken met de directie. Onder het samenwerken met de directie wordt verstaan hoe je met de directie communiceert, interacteert, werk afstemt, en informatie deelt. Ook het kenbaar maken van je eigen visie naar de directie toe en het bespreken van je eigen ideeën behoort tot deze groep.
Medestudenten Samenwerkingsopdrachten Team/groepsopdrachten Rolverdeling Werk verdelen Afspraken maken Afspraken naleven Verantwoordelijkheid nemen Reflecteren op de samenwerking
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die verwijzen naar voorbeelden hoe beginnende leerkrachten tijdens hun opleiding leren en moeten samenwerken met medestudenten ter voorbereiding op het samenwerken in een schoolorganisatie/ samenwerken in een schoolteam.
125
Socialisatie in het beroep en de
schoolorganisatie
Deel uitmaken van organisatie/beroep Kennismaken verschillende schoolorganisaties Stagescholen
Normen, Waarden, Gebruiken, Omgangsvormen
Opvattingen Sociale strategieën Naleven, aanpassen, verzet
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die verwijzen naar voorbeelden hoe en wanneer beginnende leerkrachten voorbereid worden op de socialisatie in de schoolorganisatie en het beroep. Onder de socialisatie wordt in dit onderzoek verstaan hoe beginnende leerkrachten kennis maken en leren over de normen, waarden, gebruiken, omgangsvormen, opvattingen en vaardigheden in een schoolorganisatie. Ook het kennismaken met verschillende schoolorganisaties door de stage valt onder deze categorie.
Socialiseren in een
schoolcultuur
Kennis schoolculturen
(incl. regels, normen, waarden & gedragingen) Verscheidenheid schoolculturen
Stagescholen
Eigen visie en perceptie Aanpassen aan schoolcultuur
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die verwijzen naar voorbeelden hoe beginnende leerkrachten voorbereid worden op het socialiseren in een schoolcultuur. Onder het socialiseren in de schoolcultuur wordt verstaan dat je kennis hebt van schoolculturen, dat je een verscheidenheid aan schoolculturen kent/hebt ervaren, en dat je leert/weet hoe je je moet aanpassen aan de schoolcultuur.
Micropolitiek
Micropolitieke realiteiten Belangen
Machtsverhoudingen Coalitievorming Posities Rollen
Autonomie en status
Formele en informele omgangsvormen Impliciete en expliciete boodschappen Beslissingen maken
Problemen oplossen
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die verwijzen naar voorbeelden hoe beginnende leerkrachten tijdens hun opleiding leren over, en oefenen met, micropolitieke realiteiten in een schoolorganisatie. Onder deze micropolitieke realiteiten worden zaken zoals belangen, machtsverhoudingen, coalitievorming, en verschillen in posities, interesses en rollen verstaan. Ook gaan micropolitieke realiteiten over formele en informele omgangsvormen, impliciete en expliciete boodschappen, en beslissingen en problemen oplossen op school organisatorisch niveau behoren tot deze groep.
Conflicten Spanningen
Voor jezelf opkomen Strijd Kritiek Meningsverschil Discussie Andere opvattingen/visie Ruzie
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die gaan over conflicten en verwijzen naar voorbeelden hoe beginnende leerkrachten tijdens hun opleiding geconfronteerd worden en oefenen met het leren omgaan met conflicten. Deze conflicten kunnen gaan over zowel de directie, mentor, stagebegeleider, collega’s op stage of medestudenten.
126
Micropolitieke geletterdheid Mesoniveau schoolniveau
Kennis van ‘politics of teaching’ Beslissingen leren maken Problemen leren oplossen Inzicht en begrip ontwikkelen over
bureaucratische en organisatorische realiteiten Voor eigen belangen opkomen
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die verwijzen naar voorbeelden hoe beginnende leerkrachten tijdens hun opleiding voorbereid worden op het ontwikkelen van micropolitieke geletterdheid. Hiermee wordt bedoelt dat studenten kennis ontwikkelen die nodig is om het micropolitieke karakter van een bepaalde situatie op te merken, te interpreteren en te begrijpen. Ook wordt hiermee bedoelt dat studenten hiernaar kunnen handelen (dus het geleerde repertoire van micropolitieke strategieën en tactieken toepassen om zo wenselijke werkcondities te realiseren of te herstellen).
Beroepscompetentie 5
Beroepscompetentie 5 Beroepscompetentie 5 Samenwerken met collega’s Rol als teamlid
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die expliciet verwijzen naar beroepscompetentie 5: het samenwerken met collega’s.
Vormgeving curriculum
Programma opbouw Curriculum
Opleidingsjaar Studiejaar Schooljaar Fase Klas Duur Opbouw
Hieronder vallen de uitspraken en beschrijvingen die gaan over wanneer de rol van de leerkracht in de schoolorganisatie in het lessenrooster aangeboden wordt. In de eerste plaats in welke opleidingsjaren deze rol aan bod komt, ten tweede wanneer het precies aan bod komt tijdens het schooljaar (bijvoorbeeld gespreid of geclusterd) en de duur, en ten derde de inhoudelijke chronologische opbouw.
Verschijningsvormen Beoogde curriculum
Geïmplementeerde- of uitgevoerde curriculum Bereikte of ervaren curriculum
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die verwijzen naar één van de drie verschijningsvormen van het curriculum.
Onderwijsvormen Hoorcolleges Werkcolleges Trainingen Projecten Studieloopbaanbegeleiding (SLB) Intervisiebijeenkomsten Themaweek Terugkombijeenkomst Minor/keuzeonderwijs
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die te maken hebben met de onderwijsvorm (in wat voor soort ‘les’) waarin de rol van de leerkracht in de schoolorganisatie aangeboden / geoefend wordt. Hierin worden o.a. colleges, trainingen, studieloopbaanbegeleiding, intervisiebijeenkomsten en projecten onderscheiden. De stage (praktijk) wordt apart onderscheiden.
127 Oefenvormen Verslag Presentatie Reflectieverslag Bekwaamheidsdossier Afstudeer onderzoek Gesprek Rollenspel
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die te maken hebben met de oefenvorm waarop de rol van de leerkracht in de schoolorganisatie geoefend wordt. Hierin worden o.a. een verslag, onderzoek, rollenspel, en presentatie onderscheiden.
Toetsing & beoordeling Beoordeling Criteria Eisen Tentamen Assessment Verslag Stagebeoordeling
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die verwijzen naar hoe (aspecten) van de rol van de leerkracht in de schoolorganisatie beoordeeld en getoetst worden.
Stage & praktijk Stageschool Praktijkervaring Stageopdracht
Hieronder vallen alle uitspraken en beschrijvingen die specifiek verwijzen naar voorbeelden hoe de rol van de leerkracht in de schoolorganisatie geoefend wordt in de praktijk of tijdens de stage.
Eigen beleving
Beleving en ervaring Studenten Visie Mening Opvatting Kritiek Eigen gevoel Eigen positie
Hieronder vallen alle uitspraken naar concrete voorbeelden hoe studenten de voorbereiding op de rol in de school als organisatie ervaren en beleefd hebben. Ook de eigen mening van studenten op de voorbereiding valt onder deze categorie.
Beleving en ervaring Docenten Visie Mening Opvatting Kritiek Eigen gevoel Eigen positie
Hieronder vallen alle uitspraken naar concrete voorbeelden hoe docenten de voorbereiding op de rol in de school als organisatie zien en ervaren. Ook de eigen mening van docenten op de voorbereiding valt onder deze categorie.
128
Beleving en ervaring
Opleidingsdirecteuren
Rol van opleiding Visie Mening Opvatting Kritiek Eigen gevoel Eigen positie
Hieronder vallen alle uitspraken naar concrete voorbeelden hoe opleidingsdirecteuren de voorbereiding op de rol in de school als organisatie zien en ervaren. Ook de eigen mening van opleidingsdirecteuren op de voorbereiding valt onder deze categorie.