Casus UBS (Union Bank Switzerland) AG

UBS is een grote global financial groep met haar hoofdkantoor in Zurich. UBS heeft verschillende business divisies, waaronder de Investment Bank. Global Equities was onderdeel van deze divisie. Begin 2011 werd Global Equities geherstructureerd naar Global Synthetic Equities (“GSE”) waarmee Global synthetische equity producten gehandeld konden worden. De Exchange Traded Funds Desk (“de Desk”) was onderdeel van GSE trading divisie. GSE trading handelde cash equities, equity futures en equity index futures. De Desk had ook het mandaat voor proprietary trading (handelen voor eigen boek van een financiële instelling). De

Desk limits waren gesteld op $ 50 miljoen net delta overnight en $ 100 miljoen net delta intradag.

De fraude

Op 22 september 2011 constateerde UBS dat er substantiële ongeautoriseerde transacties waren uitgevoerd door de Exchange Traded Funds (ETF) Desk. Na urgente mitigerende maatregelen om de UBS posities te sluiten, resulteerde dit in een verlies van $ 2,3 miljard. De City of London Police, de FSA en de Zwitserse Financial Market Supervisory Authority (“FINMA”) werden onverwijld geïnformeerd.

Uit nader onafhankelijk onderzoek bleek dat de ongeautoriseerde transacties verborgen gehouden konden worden door het gebruik maken van fictieve compenserende transacties die winstgevend leken. Echter de transacties hadden geen economische realiteit en waren ook niet daadwerkelijk extern afgesloten. De volgende strategie is gebruikt om de ongeautoriseerde transacties in het trade capture systeem verborgen te houden:

- Het boeken van unmatched transacties met interne tegenpartijen: Het Front Office risk systeem stond toe dat interne futures trades geboekt konden worden op een generieke counterparty “internal”, zonder nadere specificatie van de specifieke interne tegenpartij. - Het late boeken van transacties: Echte externe future transacties werden in het futures

settlement systeem geboekt, maar werden laat in het Front Office risk systeem geboekt, waardoor manipulatie van profit en loss mogelijk was.

- Het gebruik (en opvoeren) van valse / niet bestaande ETF trades, inclusief valse ETF trades met een uitgestelde settlement datum. Het gebruik (en opvoeren) van valse (niet bestaande) trades welke gewaardeerd werden tegen “off-market” prijzen. Wijzigingen in prijzen van ETF trades: Er bestond geen controle op “off-market” prijzen of grote notional transacties in het trade input systeem. Prijswijzigingen in het Front Office risicosysteem leiden niet tot aanpassingen in het Front Office deal capture systeem.

In de “Final Notice” van de FSA (2012) staan o.a. de tekortkomingen in de internal controls beschreven. (Een uitgebreide toelichting op deze belangrijkste tekortkomingen is opgenomen in bijlage 3). De belangrijkste tekortkomingen in de internal controls zijn:

First Line of Defense:

- Onvoldoende management supervisie van de Exchange Traded Funds Desk. Gemapped naar thema 5. Thema 5 is gericht op het wegnemen van gelegenheid.

- Onvoldoende supervisie en opvolging door management van gemelde issues. Gemapped naar thema 5. Thema 5 is gericht op het wegnemen van gelegenheid

- Onvoldoende analyse van oorzaken van significante toename netto inkomsten. Gemapped naar thema 3. Thema 3 is gericht op het wegnemen van gelegenheid.

- Doorbreking van desk limieten zonder duidelijk onderzoek dan wel opvolging door supervisors / desk lijnmanagement. Gemapped naar thema 2. Thema 2 is gericht op het wegnemen van gelegenheid.

- Geen onderzoek en opvolging bij vaststelling reconciliatie breaks. Gemapped naar thema 4. Thema 4 is gericht op het wegnemen van gelegenheid.

- Systeem failures: UBS ontwikkelde een Supervisor Control Portal (SCP) voor risk control supervisie doeleinden, welke detailinzicht verschafte in de profit en loss ontwikkeling, risk reports en review reports m.b.t. cancelled, amended en late transacties. De SCP werd gevoed door trading desk deal capturing systemen en de Front Office risk systemen. SCP had een aantal fundamentele deficiencies. Gemapped naar thema’s 5 en 7. Beide thema’s zijn gericht op het wegnemen van elementen die te maken hebben met gelegenheid.

- Meer faciliterende rol van Operations dan een specifieke risk control mandaat: Ondermijning van de risk control functie van Operations. Gemapped naar thema 8. Thema 8 is gericht op het wegnemen van druk, rationalisatie & gelegenheid.

Second Line of Defense:

De Finance Divisie (Product Control)

- Niet adequaat challengen en escaleren van Profit en Loss aanpassingen (suspensie) door de Product Control afdeling. Gemapped naar thema 3. Thema 3 is gericht op het wegnemen van gelegenheid.

- Geen analyse en nader onderzoek naar de significante Desk profitability door Product Control. Gemapped naar thema’s 3 en 8. Thema 3 is gericht op het wegnemen van gelegenheid. Thema 8 is gericht op het wegnemen van druk, rationalisatie & gelegenheid. - Geen analyse en nader management review naar onderliggende activiteiten en oorzaken bij

niet gesubstantieerde, verouderde, twijfelachtige items die resulteerde uit het Global Balance Sheet Ownership en verificatie proces. Gemapped naar thema 2. Thema 2 is gericht op het wegnemen van gelegenheid.

De Risk Divisie

- Geen effectieve implementatie en werking van aanvullende beheersmaatregelen op door Operational Risk Control vastgestelde control weaknesses. Gemapped naar thema 3. Thema 3 is gericht op het wegnemen van gelegenheid

Third Line of Defense:

- Group Internal Audit identificeerde verschillende issues, maar kwalificeerde deze als “below significant” en medium risk. Gemapped naar thema 5. Thema 5 is gericht op het wegnemen van gelegenheid.

- Group Internal Audit kwalificeerde een issue in juli 2011 als “significant” en “Senior Leadership Action Required” echter de deadline voor actie was 31 december 2011. Op het moment dat ongeautoriseerde trading werd geconstateerd op 22 september 2011 was de deadline van de betreffende actie nog niet gerealiseerd. Gemapped naar thema 5. Thema 5 is gericht op het wegnemen van gelegenheid.

3.3. Casus Société Générale