Totaal aantal items over Márcia en Gláucio op televisie
6.2 Burgers op de bres voor Márcia en Gláucio
Uit onderzoeken naar de patronen van voorgaande casus blijkt, dat burgers een zaak als die van Márcia en Gláucio, als eerste oppikken. Zij staan het dichtst bij een familie en kunnen besluiten zelf actie te ondernemen of naar de media te stappen om aandacht vragen voor de situatie. Het publieke debat kan gezien worden als een speelveld tussen drie spelers, namelijk media, overheid en de burger. Het is daarom zaak om de rol van de burger in de nieuwsverslaggeving te analyseren om te onderzoeken op welke manier zij hebben deelgenomen aan het debat.
Márcia en Gláucio hebben steun gekregen van vele betrokkenen, zowel van bekenden als onbekenden. De eerste berichtgevingen rondom de familie Ventura Tiago verschenen voornamelijk in de lokale en regionale media. De bronnen die werden opgevoerd, bestonden uit naaste betrokkenen.
Aangezien een uitzetting naderde, sprongen veel burgers op de barricade voor de familie om hen te steunen en een eventuele uitzetting tegen te gaan. De voetbalclub van Gláucio in Venlo, SV Blerick, startte in maart 2014 een online petitie. Het initiatief kwam van de ouders van Gláucio’s teamgenootjes.
Job Bertrams is de vader van een teamgenoot en vertelt: “Ik denk dat Gláucio er heel veel onder te lijden heeft. Toen de uitspraak van de rechter negatief was, zei hij tegen zijn vader: ik eet niet, ik heb geen honger vandaag. Nou, dat kan niet. Ik heb de grootste moeite met het grote onrecht wat de familie wordt aangedaan. De regering moet zich eens even heel hard in de haren wrijven.” Naast de online petitie, die destijds al 600 handtekeningen
opleverde, hadden de teamgenootjes en ouders spandoeken gemaakt die bij wedstrijden werden opgehangen met daarop de tekst: ‘Gláucio moet blijven’. Op 16 april waren er 1500 handtekeningen ingezameld en was er intussen een samenwerking begonnen tussen de Venlose voetbalclub en de
voormalige voetbalclub van Gláucio in ’s-Gravendeel.
In mei organiseerden de voetbalclubs een benefietwedstrijd om aandacht te vragen voor de situatie. In diezelfde maand werd de
Facebookpagina ‘Help Gláucio om hier in Nederland te blijven’ opgericht. Deze pagina werd gebruikt om al het nieuws rondom de familie te delen en oproepen te doen om de petitie te tekenen. De media-optredens werden ook op de pagina geplaatst, net als persoonlijke foto’s van de familie en de rapporten van de kinderen om aandacht te vragen voor hun situatie. Gedurende de onderzoeksanalyse had de pagina 2092 vind-ik-leuks.4
In de periode dat Mauro in afwachting was van een verblijfsvergunning, was er ook een Facebookpagina opgericht, genaamd: ‘Mauro’s Vrienden’ welke 2931 vind-ik-leuks heeft.5 Nu hetzelfde dreigde te gebeuren met Márcia en Gláucio, zijn beide Facebookpagina’s met elkaar de samenwerking
aangegaan. De posts van de pagina voor Márcia en Gláucio werden gedeeld door ‘Mauro’s Vrienden’, zodat er een groter bereik werd bewerkstelligd.
In eerste instantie zijn het vooral personen uit de nabije omgeving van Márcia en Gláucio en personen uit de regio die bekend zijn met de pagina’s en situatie van de familie. Dit verandert op het moment dat de familie in het landelijke nieuws terecht komt en de media-aandacht op gang komt. Er vindt een enorme stijging plaats van het aantal handtekeningen op de online petitie. Defence for Children en de Facebookpagina’s verspreiden deze online petitie 4 Help Glaucio om hier in Nederland te blijven. Facebook.
<https://www.facebook.com/HelpGlaucio/?fref=ts>.
5 Mauro’s Vrienden. Facebook. <https://www.facebook.com/Mauros- Vrienden-300761189944545/?fref=ts.>.
in de hoop iets te kunnen veranderen. Op de dag van de overplaatsing naar het detentiecentrum werd er door ‘Mauro’s Vrienden’ ook een speciaal Twitteraccount aangemaakt: @OnsKinderpardon.6 De hashtag
#glauciomoetblijven werd trending topic in de daaropvolgende dagen. Het heeft effect. Op 30 augustus 2015 waren er in twee dagen tijd 2500 handtekeningen bij gekomen. Diezelfde dag twitterde
@OnsKinderpardon het volgende: ‘Dank allemaal voor ondergaan van stroom tweets en RT’s #Glaucio. Petitie loopt met 250 handtekeningen per uur goed. Morgen kids uit detentie?’ De uiteindelijke stand van de online petitie staat op 13.207 handtekeningen.
Politici en ook Bekende Nederlanders zoals misdaadverslaggever Peter R. de Vries, acteur Nasrdin Dchar, correspondent Charles Groenhuijsen en RTL-nieuwslezer Jan de Hoop zijn begaan met het lot van de kinderen en spreken hun ongenoegen uit over het regeringsbeleid. Peter R. de Vries tweet op 30 augustus 2015: ‘Kinderombudsman #MarcDullaert heeft helemaal gelijk dat uitzetting van #Glaucio en #Marcia onmenselijk is. Politieke blunder en onrecht!’.
Zowel bekende als onbekende Nederlanders delen hun steunbetuiging op Facebook en Twitter. Op social media zijn vele verontwaardigde reacties te lezen op de wijze waarop er wordt omgegaan met de familie. Velen betitelen de situatie als ‘inhumaan’, ‘schandalig’, ‘oneerlijk’ en ‘afgrijselijk’. Andere veelgenoemde opmerkingen verwoorden het onbegrip hoe het
mogelijk is dat dit gebeurt in een land als Nederland. Volgens velen schort er iets aan het asielbeleid. Naar kranten worden ook veel opiniestukken
gestuurd, waarin burgers hun mening geven over de gebeurtenissen. Een andere veel gehoorde opmerking is dat Nederlanders zich schamen voor hun eigen land door de manier waarop er wordt omgegaan met hun
medebewoners. “Ze horen bij ons, ze zijn net als wij”, is een regelmatig gebruikt argument. Er zijn ook een aantal reacties die betrekking hebben op koningin Máxima. “Moeten we Máxima dan ook maar niet terugsturen? Haar vader heeft tenslotte ook een oorlogsverleden.”
6 Glaucio Moet Blijven @OnsKinderpardon. Twitter. <https://twitter.com/OnsKinderpardon/.>
Eén brief springt er uit in de berichtgeving. De pleegmoeder van Mauro, Mieke van Erp, heeft op haar Facebookpagina een open brief gedeeld die bedoeld is voor staatssecretaris Klaas Dijkhoff. Hierin stelt zij allerlei vragen, aangezien zij niet begrijpt waarom deze familie het land zou moeten verlaten. “Allemaal vragen van een gewone burger, maar wel een burger met een hart waar het in politiek Den Haag wel eens aan ontbreekt. Ik stel u dezelfde vraag die ik toentertijd aan minister Leers heb gesteld…kunt u zichzelf nog in de spiegel aankijken ’s morgens als u wakker wordt?” De brief werd
overgenomen en geplaatst in enkele landelijke media.
Een andere, belangrijke persoon die opkomt voor de familie is Judith Borremans, de pleegmoeder van Márcia. Zij heeft nauw contact met de familie en veel media vragen haar om duiding. Als de familie te horen krijgt dat de staatssecretaris gebruik heeft gemaakt van zijn discretionaire
bevoegdheid, staan er ruim honderd mensen bij het detentiecentrum om te demonstreren en de familie steun te betuigen. Eén van hen is Judith
Borremans. Het grootste gedeelte van de kranten en alle televisiemedia hebben de emotionele Judith opgevoerd in hun berichtgeving. Diezelfde avond zat zij, samen met Martine Goeman van Defence for Children aan tafel bij Humberto Tan in RTL Late Night. Hoe blij ze ook was met het nieuws dat moeder en kinderen mogen blijven, wil zij zich blijven inzetten om ook voor de vader een verblijfsvergunning te regelen. “Ik ben hier emotioneel bij
betrokken. Dus fuck de regels en kijk naar het gezin.” Ze krijgt een luid applaus in de studio. Daarnaast doet ze aan het eind van het interview een oproep aan alle kijkers dat de familie hard hulp nodig heeft. Ze hebben spullen nodig en geld, aangezien ze nooit hebben kunnen sparen en altijd leefden van liefdadigheid. “Hoeveel mensen nu hebben geholpen, hoeveel mensen nu gereageerd hebben op Facebook en Twitter is hartverwarmend. Ik hoop dat die mensen ook willen helpen als ze het straks nog nodig hebben.”
Vader Luciano heeft ook een brief geschreven en deze geplaatst op zijn Facebook. Hierin bedankt hij het Nederlandse volk voor alle
steunbetuigingen. “We bedanken heel Nederland voor de onvoorwaardelijke steun en alle media die er betrokken waren. Alle steun die wij vanaf de 28ste tot gisteren de 31ste hebben ontvangen, is onbetaalbaar. Jullie hebben
meegeholpen met het opbouwen van een prachtig en nieuw leven voor Márcia, Gláucio en mijn echtgenote Filomena.”7
Uit alle voorgaande analyses blijkt dat er weinig tegengeluiden te vinden zijn in de berichtgeving. Bovendien bestaat het overgrote deel van de reacties op nieuwsberichten uit steunbetuigingen en onbegrip over de besluiten die worden genomen die niet in het belang zijn van de kinderen. Is er dan echt geen enkel tegengeluid te vinden?
In de mediaberichtgeving worden vrijwel geen tegengeluiden gegeven. Het enige waar kritiek op wordt geuit, onder andere ook door politici, zijn de langdurige procedures. Als deze procedures worden ingekort, is het veel makkelijker om gezinnen uit te zetten. De familie Ventura Tiago verblijft al vijftien jaar in Nederland, waardoor de keuze om een gewortelde,
‘Nederlandse’ familie als deze uit te zetten, steeds moeilijker wordt. De tegengeluiden zijn dus niet in de mediaberichtgeving te vinden. Social media is daarentegen het platform waarop een ieder zijn of haar persoonlijke mening kan geven. Dit kan zowel op Twitter, maar ook onder de nieuwsposts die een mediaorganisatie als RTL Nieuws, NOS of de Volkskrant op hun Facebookpagina plaatsen. Burgers kunnen direct onder deze posts hun mening geven. In eerste instantie had ik het vermoeden dat de
Facebookpagina van de Partij Voor de Vrijheid (PVV) en de Facebookpagina ‘PVV Aanhangers’ een bericht zouden plaatsen over Márcia en Gláucio. De PVV is voorstander van een streng asielbeleid en ik had verwacht dat zij hun ongenoegen zouden uiten over de gang van zaken in deze specifieke casus. Op beide Facebookpagina’s is echter geen enkel bericht te vinden over Márcia en Gláucio. Daar waar ik een tegengeluid hoopte te vinden, bleef deze uit.
De tegengeluiden die in reacties van burgers te horen zijn, richten zich met name op de advocatuur, de wetgeving en de media. “Het is ziekmakend dat advocaten zich verrijken en juist die mensen steeds maar weer op zet tegen uitzetting.” Anderen vragen zich af of mensen ooit van het begrip rechtsstaat hebben gehoord. Deze personen zijn van mening dat dit nu 7 Bedankbrief Luciano Tiago. Facebook.
eenmaal de regels zijn en daar hebben we ons als land aan te houden. “Zullen we anders heel Afrika laten overkomen? We helpen Afrika er niet mee, maar Europa is gegarandeerd kapot.” Een groot tegengeluid gaat ook uit naar de media. Uit een aantal reacties blijkt dat men het opvallend vindt dat er na Mauro weer twee fotogenieke en mooie kinderen in het middelpunt van de belangstelling staan. “Programma’s als De Wereld Draait Door, RTL Late Night en Pauw zullen deze kinderen wel een podium geven, daar zijn namelijk al heel wat ‘Maurootjes’ de revue gepasseerd.” Reacties als deze laten blijken dat ze het oneens zijn met de werkwijze van de media. Zij zien het als een vorm van misbruik maken van de situatie. Het is oneerlijk dat bepaalde kinderen wel veel aandacht krijgen en dat andere kinderen, die in hetzelfde schuitje zitten, niet dat ‘geluk’ hebben waardoor zij wel worden uitgezet.
Desalniettemin blijven de tegengeluiden gering en is het grootste gedeelte van mening dat Márcia en Gláucio in Nederland moeten blijven.